ilitlltl NitlIS-
Provinciale Staten van Noordholland.
POVERVAL
EN HAAG.
SCHAGER COURANT
gratis.
1
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
Wie zich thans abonneert op de
ontvangt de nummers tot 1 Januari
Loonsverlagingen
aangekondigd.
Bevoegdheid van
een gehuwde vrouw.
Strenge vorst
in Duitschland.
Woensdag 2 December 1931.
IAËER
74ste Jaargang No. 8979
(I1I1AHT.
limit- LnMil
rerscbijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
terdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
too^eel mogelijk In het eerstuitkomond nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN*
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend*
MMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.
In „De Oude Vette Hen". Gemaskerd
bandiet dringt het directie-kantoor binnen.
De directeur beleeft angstige momen
ten. Bedrag van f 9000.— gestolen.
iten avond van Maandag is in het kantoor
V. Vereenigde Bakkerijen „De Haagsche
ek" en „De Oude Vette Hen" aan de Bil-
it 139, een belangrijke berooving gepleegd,
andigheden, die aan een sensatie-roman
in.
eer kwart over tien zag de directeur, de
i Zondag, de deur opengaan, waarna een
man in liet directiekantoor binnentrad
wolver in de hand, die hij op den heer
htte, terwijl hem toegevoegd werd: „Han-
(icon woord, of ik schiet je dood!"
Zondag was zoo ontdaan, dat hij niet aan
dacht, maar gehoorzaamde. De gemasker-
tam hierop de kamer binnen en dreef den
steeds onder bedreiging met de revol-
waarts in den hoek van het vertrek bij de
mor Daar wierp hij hem een doek over
zoodat de heer Zondag verder niets meer
[venwel bemerkte hij, dat er nog een twee-
binnentrad, die, blijkbaar volkomen kalm,
oekover en gedeeltelijk in den mond bond;
i lijn handen op den rug samenbond en
Ivoeten hond.
■dit gebeurd was, hebben de twee mannen
'/.Mnlag in de tusschonkamer op den grond
ïht htoffei* was middelerwijl steeds verder
geraakt; omtrent hetgeen nadien ge
in hij slechts zeer vage mededeelingen
in zwijm gevallen en geruimen tijd be-
even nioct zijn. De tusschenkamer was
n de heer Zondag weer bijkwam, heeft
Jte roepen. De emotie was hem echter te
Jde voor zijn mond gebonden doek belem-
bovendien nog in het geven van geluid,
zich los te wringen, maar dit wilde niet
>a aldus nog ongeveer 20 minuten gelegen
1 >rde hij den nachtwaker aankomen. Hij
is aandacht te wekken door te roepen,
ielp niet en de bewaker was reeds weer op
in weg te vervolgen, toen de heer Zondag
i grond te trappen en met het hoofd tegen
te bonzen er in slaagde, hem opmerkzaam
De waker kwam binnen, overzag de situ-
"iet recht, daar hij dacht, dat de directeur
of een beroerte had gehad, maar sneed,
duidelijk was geworden wat er gebeurd
"bondene natuurlijk onmiddellijk los. Da-
>P is toen de meesterknecht van de bak-
n. Nog eerder dan deze, kwam echter
en deze heeft toen de politie gewaar-
omstrecks 12 uur 15 het bericht had en
korten tijd ter plaatse was.
idcrzock bleek, dat er van het geld dat
tbetaling van dividend op het kantoor aan
geweest, ongeveer f9000 weg was. De po-
lat inen dit op grond van de opgave van
"ndag had vastgesteld, onmiddellijk met
r onderzoek begonnen en is den geheelen
uur des ochtends daarmee doorgegaan.
*uge stukken meegenomen.
ion van den heer Zondag is, dat de
aan de achterzijde van het gebouw binnen
lijn. De bakkerij bestaat uit een complex
Jen, die gedeeltelijk aan de Bilderdijk-
eeltolijk aan de Toussaintkade ingangen
de Toussaintkade komt een gang uit, die
f tot de remise voor de broodwagens dienst
«ardoor tusschen 6 en 8 uur des avonds
«jo personen gaan en komen, die oudbak-
lonien koopen of gekocht hebben. Iedereen
8,1 - passeert, moet den magazijnmeester
tos kantoor er aan grenst. Evenwel is het
rnogelijk, dat iemand, wiens uiterlijk geen
I tot verdenking, de remise binnengaat en
komt. In de remise staan vele bakkerswa
gen welke men zich gemakkelijk zou kun-
Fgeri. Om 8 uur worden de buitendeur van
1 oen tusschcndeur bij het kantoor van den
leestor gesloten. Is er insluiting geweest.
*r Z. veronderstelt, dan moet het tweetal
mteren binnengekomen zijn en zich. als bo-
*oven, b.v. in de remise schuilgehouden
4l het oogenblik gunstig oordeelden ver-
fremise kan door binnengangen naar de
v«n het gebouw komen. Daar er in deze
enalve.de wakers niemand meer aanwezig
F indringers hierbij weinig risico. De
I n kantoor was op slot.
mannen vertrokken zijn, kan de heer Z.
ro. hij veronderstelt langs den weg, dien zij
r^'Teri. wijl zij hem in de tusschenkamer ver
r^m en de telefoon, gedeponeerd hebben,
[mot de gedachte, dat zij ruim tijd moesten
tozich uit de voeten te maken. De achter-
^aren echter als gezegd gesloten.
.ndag had aan zijn polsen striemen van
ontvellingen, ook bleek hij aan
hoofd, waarmee hij op den grond ge-
°P den rechterslaap een vrij uitgebreide
[w hebben.
r/ij,!.. van (jp slrant hPCft men niets kun-
do gordijnen gesloten waren, en de
de gewoonte had. deze nog extra toe te
'Pelden of met punaises vast te hechten,
mj eenigszins vreesachtig is uitgevallen en
nat het licht laat in den avond op zijn
aandacht kon trekken van ongure ele-
leeftijd van den persoon, die hem
Het peraoneeJ van de
Delft verzet zich.
gelatlnefabrlek tm
met de revolver in bedwang gehouden had, op 30 a 40
jaar. Den anderen heeft hij niet gezien. Eerstbedoelde
droeg voor de bovenste helft van zijn gelaat een mas
ker. Het vermiste bedrag was slechts ten deele ver
zekerd. De heer Z. wist nog niet te zeggen, in hoever;
de desbetreffende polis is van ouden datum, en hij
had haar in den laatstcn tijd niet meer ter hand ge
had.
Zij mag geen ameublement koopen bulten
haar man om.
Een warenhuis had aan eon dame te Apeldoorn een
salonameublement verkocht op afbetaling voor f 725.
Toen het gekochte werd bezorgd heeft de man van de
koopBter het evenwel geweigerd, 't Gevolg van deze han
delwijze was, dat de heer des huizes voor de rechtbank
te Zutphen werd gedagvaard, waar hij zich verdedigde
met de bewering, dat hij zelf niets had gekocht en dat
een door zijn vrouw gesloten koopovereenkomst hem
niet vermocht te hinden.
De rechtbank heeft echter de vordering aan het wa
renhuis toegewezen en den man tot betaling veroordeeld
De rechtbank besliste daarbij den stand en het in
komen van den gedaagde In aanmerking genomen
dat een uitgave van f 725 in gemakkelijke afbetalings
termijnen te voldoen, niet buitensporig kan geacht wor
den en dat de koop strekte tot bevrediging van een nor
male behoefte, zoodat de vrouw bij het aangaan daarvan
dus beschouwd moet worden te zijn gebleven binnen de
grenzen, welke de vervulling van haar taak n.1. het be
sturen der huishouding medebrengt.
Tegen deze uitspraak was de man In hooger beroep
gekomen bij het gerechtshof te Arnhem.
Dat hof heeft thans beslist, dat een gehuwde vrouw
bevoegd is tot het doen van uitgaven voor eten, drinken
en kleeding en ook wel voor aanschaffing van nieuwe
goederen, maar dat deze laatste dan voor het huishou
den noodig moeten zijn, zóó dat het niet aanschaffen
daarvan zou zijn een verwaarloozing van haar taak als
huisvrouw. De aankoop van een nieuw salonameuble
ment valt echter volgens het hof, daar geheel buiten,
zulks zeker voor den stand van menschcn als het hier
betreft
Op deze gronden werd het vonnis der rechtbank ver
nietigd en de vordering van het warenhuis ontzegd, zoo
dat de man dus niet behoeft te betalen en het warenhuis
ook nog in de proceskosten werd veroordeeld.
EEN MARéCHAUSSEE GESTOKEN.
De dader gearresteerd-
Toen de waohtmeester der maréchaussee te Groes-
bcek een bewoner van den Stekkenberg aldaar tn zijn
woning wilde arresteeren tot het ondergaan van ge
vangenisstraf. waartoe hij was veroordeeld, trok de
man een mes, en bracht den wachtmeester daarmede
een zware wond over den pols toe. Ofschoon de poli
tieman hevig bloedde, wist hij den man toch te ont
wapenen en te arresteeren, waarna h(j in de maré-
ehausseekazerne te Groesbeek werd opgenomen. De
wachtmeester, moest in het ziekenhuis te Nijmegen
ter verpleging worden opgenomen.
De vorige week heeft de directie der lijm- en gelatine
fabriek „Delft" te Delft aan het personeel bekend ge
maakt, dat zij genoodzaakt is tot een loonsverlaging over
te gaan van 10 pet. voor het geheele personeel en wel
5 pet. op 6 December en 5 pet op 1 Maart 1932. Het mi
nimum loon werd gegarandeerd op f 24 per week
Deze mededeeling werd op twee zeer druk bezochte
vergaderingen van het personeel besproken. Het resul
taat daarvan is geweest aldus het „Hzrbl." dat men da
aangekondigde loonsverlaging niet wenscht te aanvaar
den en besloten heeft het voorstel van de samenwerken
de organisaties te handhaven.
Het tegenvoorstel van de organisaties komt neer op
het volgende: beneden f 24 per week geen loonsverla
ging. van f 24 tot f 26 2 pet, van f 26 tot f 28 4 pet, en
daarboven 5 pot en geen tweodeloonaveriaging van 5 pet.
De arbeiders van „De Schelde" aanvaarden
een korting van ft pet
De afdeelingen Middelburg en VHsslngen van den
Christelijken Metaalbewerkersbond hebben zich accoord
verklaard met de bij de N.V. Kon. Mij. „De Schelde" in
te voeren loonsverlaging van ft pet zulks onder nader
met de directie te bespreken voorwaarden.
Staking aan Kon. Tapijt fabrieken te Moor
drecht en Rotterdam opgeheven.
De staking aan de Koninklijke Vereenigde Tapijtfa-
brieken te Moordrecht en Rotterdam is, dank zij de be
middeling van de burgemeesters dezer gemeenten, ge
ëindigd. Morgen gaan de arbeiders in alle drie plaatsen
weer aan den gang.
Goedkoope aardappelen en kolen gevraagd.
Geheel Duitschland wordt door eon koudegolf, ko
mende uit het Oosten, geteisterd. Het vriest flink: het
weerbericht kondigt aanhouding van de koude en
wellicht sneeuw aan. Hiermee is dus de eigenlijke
kritieke tijd aangebroken: millioenen menschcn zon
der werk en dus zonder verwarmde vertrekken ko
men.
De „Vorwarts" wijst op de hier schuilende gevaren
en dringt er op aan, dat de regeering thans met spoed
uitvoering zal geven aan de op lf» Octoher door den
Rijksdag aangenomen soc. resolutie tot verwezenlij
king \an een behoorlijke „Winterhilfe" met kolen en
aardappelen.
In ukeie deelen van Duitschland zijn wel overeen
komsten gesloten tot het verstrekken van goedkoope
aardappelen, kolen en brood aan de werkloozen, inaar
van de in uitzicht gestelde regeling voor het geheele
rijk is tot dusver niets gekomen. Wij vertrouwen, al
dus do „Vorwarts", dat de ministers thermometers
aan hun raam hebben: een Mik daarop moet hen aan
hun plicht en toezeggingen herinneren.
EXPLOSIE BIJ VERSCHURE
TE AMSTERDAM.
Loods uiteengeslagen-
Gistermorgen omstreeks 10 uur had er bij de machine
fabriek Verschure in de Mceuwenlaan een explosie
plaats. Een loods werd uiteen geslagen, waarin twee
acetyleentoesteilen stonden opgesteld. In de omgeving
zijn verscheidene ruiten stuk geslagen. De oorzaak van
de ontploffing moet worden gezocht in overgassing
van een van de toestellen, waardoor zeer waarschijnlijk
gas in het gebouwtje is gekomen Tot ver in de om
geving werd de harde klap gehoord.
De loods is gedeeltelijk In het water terecht gekomen.
Er hadden geen persoonlijke ongelukken plaats»
Dinsdag werd de zitting goepend door Jhr. Mr. Dr.
Roell, Commissaris der Koningin in deze provincie.
De terste spreker was (ie heer Asscher (v.b.), die
eerst de samenstelling besprak van het college van
Ged. Staten en sprak deze zijn afkeuring uit over het
optreden der S.D.A.P. in deze, die den Vrijheidsbond
uit het college van Ged. Staten had gehouden. De
houding des heeren Bonians en diens geschrijf in de
Maasbode over de critiek op het finantieel beleid
zijner mede-Gedeputeerden werd aan critiek onder
wonden.
De heer Asscher kwam daarna tot den finantieelen
toestand der provincie en meende dat die veel ern
stiger is geworden. Sj»r.'s fractie was tegen belasting
verhooging in een tijd dat bijna allen minder inkom
sten hebben.
Spr.'s fractie heeft daarom een motie ingediend om
geen belastingevrhooging in te voeren, en stelt voor:
a. het aantal opcenten, door de provincie te hef
fen op de hoofdsom der rijks-inkomstenbelasting en
der vermogensbelasting, ook voor den dienst 1932 te
bepalen op elf;
1». van de in het jaar 1930 extra in het wegen
fonds gestorte f2.000.000 een bedrag van f l.COOXKX)
terug te storten in het fonds tot reserveering van
batige saldi;
c. uit laatstgenoemd fonds, ten bate van de in
komsten van de begrooting 1932 te brengen een be
drag van f 1.084.840. zijnde het geraamde bedrag der
belastingverhooging.
De motie, door sj>r. s fractie ingediend, aldus het
verslag van het Hsbld.. is voortgekomen uit de over
tuiging. dat het voorstel tot belastingverhooging
komt op het ongelukkigste oogenblik. Spr. berekende
dat ondernemingen in Nederland werkende, in de
laatste twee jaar f 3375.000.000 verloren hebben. Hij
verdedigde voorts het in de motie van den Vrijheids
bond gedane voorstel om van de In 1930 in het We
genfonds gestorte twee miiiloen een bedrag van één
millioen in het fonds voor reaerveering van batige
saldi te laten storten, en ging na. welke bedragen
reeds in het Wegeninnds gestort zijn en welke uit
gaven worden gedaan. Kr is reeds verleden jaar me
degedeeld. dat versnelde uitvoering van het wegen
plan mogelijk is; dan is ook deze voorgestelde te
rugstorting niet bezwaarlijk. Wanneer de torstand
zicii weer herstelt en de uitgaven maken het nood
zakelijk eerst dAn alleen zou spr. eenige verhooging
van belasting kunnen aanvaarden, maar ook dan
alléén.
Thans is daar geen sprake van. Spr. dringt met
klem aan op aanneming van het voorstel van zijn
fractie.
Ten slotte komt spr. tot de besrooting der bedrij
ven en wees op hetgeen in de afdeelingen is gezeg 1
over de eenhoofdige leiding van twee groote bedrij
ven als het P.E.N. en het PW.N. Spr. wil niets af
dingen op de bekwaamheid van dezen directeur; het
is dan ook geen persoonlijke maar een principieele
zaak. Het is ondoenlijk, dat op den duur een man
twee groote bedrijven leidt.
Spr. acht het zeer te betreuren, dat Ged. Staten
de vacantietoeslagen niet afschaffen.
De heer Polak (S.D.A.P hesprak eveneens de sa
menstelling van het college van Ged. Staten. De ar
tikelen en redevoeringen van den heer Romans had
den ook de aandacht van spr's fractie getrokken,
maar dat alles moet de heer Bomans voor zichzelf
uil maken. De per- men daar gaat hei niet om. maar
wel om de /aak. Maar spr keurt het af dat het eene
openbare lichaam het andere aanvult. Wij wonen in
een glazen huisje.
Spr. noemt den toestand der begrooting niet on
gunstig. Er is wel intering geweest. inaar alleen op
de gewone middelen en er is nog steeds een bAlig
saldo.
Spr. gaat niet mee met de voorstellen der heeren
Asscher e.a. om f 1.000.000 uit het Wegenfonds te
halen. Dat is een verkeerd middel, dat het vertrou
wen moet schokken, liet opleggen van nieuwe las
ten is hard. maar het zijn opcenten op inkomen en
vermogen; die moeten er zijn alvorens men ervan
kan heffen. De milliarden verlies, welke geleden zijn,
waarvan de heer Asscher sprak, zijn verliezen op pa
pieren. ver beneden hun intrinsieke waarde opgedre
ven.
DE NOOD DER TUINDERS.
Spreker wijst dan op den nood in den tuinbouw
in Noord-Holland; wat een enkele reis door „Da
Streek" reeds bewijst, een opmerkelijk verschijnsel
is echter, dat de kool welke op de productieplaatsen
niets waard is, in de steden een aanzienlijken prija
vordert. Het is een prijs welke niet zegt, dat er nood
in den tuinbouw is. De tuinbouwer laat de regeling
over aan de tusschenhandelaren. Verkoopgvereenw
gingen en coöperaties kunnen geen oplossing vinden.
Daarom heeft spr. met den heer De Miranda als eer
ste onderteokenaar een voorstel ingediend, om in ta
stellen een in- en verkoopbureau van tuinbouwpro
ducten; te bepalen, dat dit bureau slechts werkzaam
zal zijn in de periode van crisis in den tuinbouw en
als bedrijfskapitaal f 1.000.000 ter beschikking ta
8 tellen.
De heer De Miranda fs.d.) wijst op de mocilijkho-
den van den Noordhollandschen tuinbouw, ontstaan
door de uitvperbezwaren. maar ook door de niet voP
doende aanpassing aan de tegenwoordige omstandig
heden. Hulp moet verleend worden, maar eerst moei
worden onderzocht of er een voldoende afzet is voor
de producten. Het leed voor den tuinbouwer begint
eerst als hij zijn producten niet kwijt kan. Daarom
meent de S.D.A.P.. dat niet de hulp verleend moet
worden bij de productie, doch bij den afzet. De wan
hoopstoestand der tuinbouwers is een weerslag van
armoede Ged. Staten willen nu een commissie van
onderzoek.
Uit de cijfers over de laatste jaren blijkt, dat hon
derden inillioenen kilogrammen groenten uitgevoerd
worden per jaar. In 15*20 412.000.000 ine? een waarda
van f49.000.000, de opbrengst van de veilingen is met
ongeveer 25 gedaald en heeft het cijfer van 1922
weer bereikt. Spreker constateert, dat er niemand in
de Staten is die niet noodzakelijk hulp aan de tuin
ders wil geven. De vraag is alleen, op welke wijze en
of op de wijze, tot dusver gevolgd, moet worden
voortgegaan, of dat de hulp moet worden geboden
in re-htstreekschen steun. De in sprekers motie voor
gestelde steun in den vorm van de instelling van
een in- en verkoopbureau van tuinbouwproducten
is eigenlijk de taak van de regeering; maar nu ztj
dit niet doet, moet dc provincie ingrijpen.
Spreker acht deze hulp meer waard dan het ga
ven van een half millioen aan voorschotten, zonder
dat er iets mee wordt bereikt.
De heer Slingenberg v.d.) oorde< lt dat de bezuini
gingsmaatregelen. die de heer Asscher wil. niet go-
makkelijk zijn uit te voeren. Ged. Stnten hebben zui
nigheid toegezegd, hierop moet vertrouwd worden.
Wat do belastingverhooging betreft, wil spr. eerst
Ged. Staten hooren. Spr. kan de inkomstencijfert
nog niet Ivoordeelen. Konige belastingverhooging ia
echter gebóden.
Spreker verdedigt ten slotte een motie, door hem
met den heer Polak ingediend, om het bedrag der
bijdrage van gemeenten in de verpleging van geestes
zieken in de provinciale ziekenhuizen, thans zijnde
f 850 per patiënt per jaar. te verhoogen. Spr. acht
verlaging noodig. Hij verwacht op zijn motie geen
uitspraak in deze vergadering, doch verzoekt Ged.
Staten daarop praeadvies uit te brengen.
Hoewel alle hulde brengend aan de wijze waarop
de bedrijven der Provincie worden geleid, acht spr.
de leiding dezer beide groote bedrijven in één hand
te zwaar. Spr. vraagt, of wel blijvend mag worden
geöischt de werkkracht en verantwoordelijkheid van
één man in deze beide zoo gewichtige functies. Spr.
dringt op onderzoek in deze aan.
