Alltlül Billis-
Mratuiit- LniliHllal
verongelukt.
Postvliegtuig
Drie agenten gedood.
Sint Nicolaas in den Wieringermeerpolder.
Uitgevers- N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Zes mijnwerkers gedood, veertien zwaar
gewond.
V.D. verneemt uit Boekarest: Tengevolge van een
mijngasontploffing werden in de mijn Lonia bij Pe-
trosan- zes arbeiders gedood en veertien zwaar ge
wond.
De arbeiders moesten bevrijd worden van onder de
puinhoopen van een ingestorte galerij.
Het reddingswerk vond plaats onder bemoeilijkte
omstandigheden, aangezien voortdurend gas uit
stroomde.
Verscheidene arbeiders liepen gasvergiftiging op.
Tot nog toe konden drie lijken worden geborgen.
VERGIFTIGDE PADDESTOELEN.
Vijf personen overleden, zeventien ernstig
ziek.
Uit Bondowso:
Na het eten van paddestoelen zijn 17 menschen
ernstig ziek geworden. Vijf hunner zijn reeds overle
den.
Bij het zoeken naar een moordenaarsbende.
Aneta meldt uit Buitenzorg:
De Gouverneur van Sumatra's Oostkust seint d.d.
5 December, dat op 1 December, bij een poging tot ar
restatie van drie moordenaars, ^nabij Koedap, afd.
Bengkalis, twee agenten van de veldpolitie werden
gedood. Den volgenden dag vertrok een politic-opzie
ner met vijf man derwaarts. Deze moest echter in ver
band met het gepleegde verzet, na een gevecht, waar
bij oen agent werd gedood, terugtrekken. De ass.-re-
sident van Bengkalis vertrok 3 December eveneens
daarheen met 30 man, doch de verzetsbendo. die vol
gens geruchten 20 man sterk is en in het bezit van
drie karabijnen, drie klewangs en 30 patronen, werd
niet aangetroffen. De lijken der drie gedoode agenten
werden gevonden. Veldpolitie en bevolkingspatrouil
les zoeken naar de bende, hetwelk zeer wordt bemoei
lijkt door het zware terrein. De lioofdcommissaris
heeft den technischen leider van de veldpolitie op
dracht gegeven zich ten spoedigste naar de plaats van
verzet te begeven met tien scherpschutters, om zelf
de leiding en het onderzoek op zich te nemen.
Ratio in de praktijk!
22-2-1931. De heer W. «tn Gilet. Num.n»-
dorp, deel» on» mede. d»I een veehouder,
nu hij „Rntiokoekje»" voedert. v«n rijn 8
koeien 25 liter melk per dag méér ver
krijgt. dan van de koeken die hij eerat voerde,
en bovendien nog aanzienlijk minder geld uitgaf.
23-2-1931. De Heer R. J. Vroom. Glimmen:
De Ratiokoekjea bevallen zoo goed, dat U
mij apoedigat weer 500 K G. kunt zenden.
13-3-1931. De heer H. C Sprengela
Wernhout: Zendt Vrijdag wederom 80 doozen
Ratio Aze bevallen beter dan andere koeken.
24-6-1931. De heer J. Minkema te Lippen
huizen meldt: lk voerde mijn koeien goed,
doch heb de voeding veranderd, daar de
Ratiokoekjea lager in prtja waren. Het reaul-
taat waa verraaaendde hoeveelheid melk
ging vooiuit en tot mijn groote voldoening
ateeg ook nog het vetgehalte.
29-5-31. De heer H. v. Ooatwaard. Lei-
muiden: Van 10 koeien en 3 vaarakoeien,
welke met Ratio A gevoederd worden, krijg
ik ruim 300 Liter melk per dag en kan ze
een ieder aanbevelen.
17-6-31. De heer W. Ooaterhuia te Tolbert
achrijft. dat hij dit voorjaar Bertela' Ratio
koekjea tot groote tevredenheid heeft gevoe
derd. Vooral voor nieuwmelk'.e koeien acht
ik ze zeer aanbevelingswaardig.
ffRdtlO ia een wetenschappelijk
samengesteld krachtvoederkoekje, voor iedere
hoeveelheid melk tot 4\# melkvet en uit
gebalanceerd voor individueele voedering van
iedere koe naar hare melkgift.
Iedere koe moet overeenkomatig hare melkgift
gevoederd woedenhierdoor kan aan de
geldelijke verkwisting van millioenen guldens
in Nederland door foutieve voeding, waarop
door Prof. R- Sjolleroa in het Algen. NederL.
Landbouwblad van 5 Febr. 1931 ia gewezen,
een einde worden gemaakt.
Vraagt onze brochure met rationeele
ruwvoeder- en krachtvoederrantsoenen voor
iedere melkgift en voor meatvee.
De Veehoudersprija ia
Ratio A voor melkvee/8.50 p. 100 K.G.
Ratio B mestvee/7.50 «100
bruto in doozen af Amsterdam-
De melk van Ratio koal nog geen 3 ct. per liter.
Bestelt bij Uw leverancier in Uwe plaats
en wanneer daar niet verkrijgbaar direct
aan de fabriek.
BERT ELS' oii.i.bri.ii..A'DAM
Een onverwachts bezoek van minister Reymer.
Dinsdag 8 December 1931.
SCHU ER
74ste Jaargang No. 8982
COURANT.
blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
nng zooveel mogelijk in het eerstuitkomond nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVEBTEÏf*
TIéN van 1 tot 5 regels f0.83, iedere regel meer 10 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
dijk. Door den ontzettenden schok zijn de motoren
en het voorstel door de cabine gedrukt, waarna het
toestel over den kop sloeg.
De heeren Borg, Baudart, Kotte en Van Onlangs
werden op slag gedood. De heeren Wiersma en Brins
mead werden zeer zwaar gewond, terwijl ook de mar
conist Zadelhoff gewond werd.
De gewonden werden met den eersten trein naar
het ziekenhuis te Bangkok gebracht. Hier is Wier
sma om 11 uur overleden. Do toestand van Brinsmead
is critiek, die van Zadelhoff bevredigend.
De overledenen zijn Zondagmiddag naar Bangkok
vervoerd, alwaar zij aan het station werden opge
wacht door de Holiandsche kolonie, welke zeer onder
den indruk was. Ook waren reeds verschillende Hol
landers en Franschen naar het vliegveld Don Muang
gegaan. Bij aankomst te Bangkok werden de lijken
naar het hospitaal vervoerd, alwaar zij morgen vroeg
zouden worden begraven.
De machine is totaal vernield.
Kingsford Smith arriveerde hier Zondagmorgen op
zijn doorreis naar Engeland. Hij betuigde zijn deelne
ming en vertrok later naar Rangoon.
De bemanning van de „Ekster', welk vliegtuig
juist Zondag te Bangkok aankwam is zeer onder den
indruk van het gebeurde.
Meer bijzonderheden. Een openstaand
luik.
Blijkens nader bij de K L.M. ontvangen telegrafisch
bericht heeft de eerste bestuurder Wiersma voor het
vertrek van het vliegtuig het luik boven de stuurhut
geopend, teneinde meer ventilatie te geven, daar het,
in verband met het lange proefdraaien der motoren
in de kajuit en stuurhut zeer warm was geworden.
Een Siameesch officier heeft nog bij het vertrek
op het openstaande luik gewezen, doch vermoede
lijk heeft Wiersma deze waarschuwing niet begre
pen en heeft in de volle aandacht voor zijn aanloop
hierop niet meer gelet.
liet luik zit charmerend in het midden van den
voorkant van den vleugel. Bij den aanloop moet het
geheel zijn opengeslagen, waardoor de luchtstroo-
ming onder 't middengedeelte van den vleugel ern
stig wordt verstoord, heigeen in dit geval met een
zwaar beladen vliegtuig een uiterst nadeeligen in
vloed op het hefvermogen van het vliegtuig inoet
hebben gehad.
Gezien de bekwaamheid van den vlieger en het
feit, dat op dit vliegveld een zeer lange aanloop
mogelijk was, is de omstandigheid,-fiat het vliegtuig
niet los kon komen niet anders te verklaren dan dat
het luik openstond en de gezagvoerder zich hiervan
niet meer bewust is geweest en voortdurend in de
overtuiging heeft verkeerd, dat hij het toestel los
kon brengen.
De mail.
Nog nader uit Bangkok:
De mail is op het vliegveld Don Muang opgesla
gen. De mailzakken zijn deerlijk gehavend, doch in
tact gebleven, uitgezonderd twee zakken, welke zijn
gescheurd en gedeeltelijk ook waterschade hebben
bekomen.
De heer Plesman over de oorzaak van
de ramp. Het noodluik is noodlottig
geworden.
De heer Plesman, directeur van de K.L.M., gaf
als zijn meening te kennen, dat het ongeluk tegelij
kertijd volkomen duidelijk en volkomen onverklaar
baar geacht moet worden. Volkomen duidelijk is het
wat de technische oorzaak ervan betreft. Het open
staan van het luik. dat om redenen van veiligheid
is aangebracht en zich boven in de stuurhut, dus bo
ven de hoofden der bestuurders bevindt, heeft het
hefvermogen van het vliegtuig zoodanig vermin
derd, dat het zelis met een middelmatige belasting,
als het had, niet van den grond kon komen.
Die luiken hebben ze nl. gemaakt om de beman
ning als zij bij 'n noodlanding in de klem raakt, ge
legenheid te geven zich te redden. En nu zijn er vijf
mannen door gedood, door dat lamme luik En ja
kunt het je voorstellen, hoe dat gegaan moet zijn.
Het is warm in de stuurhut en Wiersma zet het
luik open. Een oogenblik later, als hij gaat starten
is hij het luik vergeten. Je hebt dan wel andere din
gen, die je volle aandacht in beslag nemen, of je
machine goed rolt, of je goed vooruitkomt en zoo.
Hij ziet nog een Siamefescb officier iets wijzen. Dat
begrijpt hij natuurlijk niet. We maken dat zelf hier
zoo dikwijls mee. Als we iets wijzen naar den pi
loot terwijl de motoren draaien, dan wuift hij vriwi-
delijk terug, denkt dat het een groet is.
Wiersma wist natuurlijk van den prins geen
kwaad, kent de machine door en door. heeft er al
zoo lang mee gevlogen. Wat duivel, die machine
moet toch van den grond, het gaat toch altijd, mis
schien zuigt het een beetje.
Maar intusschen was door dat beroerde luik zijn
heele vleugel verknoeid.
Zoo kan ik me indenken, dat het gegaan is.
Vijf menschen den dood ingegaan, uitstekende
vliegers verloren."
De toestand van den marconist gunstig.
De toestand van den marconist den heer van
Zadelhoff. is gunstig; er is geen reden voor onge
rustheid.
DYNAMIET AANSLAG TE MOSCOU.
Kathedraal in de lucht gevlogen.
Uit Parijs: De „Journal" publiceert ei1 n telegram
uit Moskou, luidende, dat de kathedraal van den
Heiligen Verlosser tengevolge van een dynamietaan-
slag in de lucht is gevlogen.
De Sint heeft de kinderen in den
Wieringermeerpolder niet verge
ten. Vrijdagmiddag is hij met
vreugde ingehaald door Mej. Van
Harlingen en haar jeugdig groep
je. pastoor Braak en den candi-
dnnt Finkesieper.
Allen kregen een cadeautje, dat
door St. Nicolaas zelf werd uitge
reikt. Zelfs een tweetal zieke leer
lingen werden thuis bezocht en het
volgend jaar beloofd" de goede Sint
weer terug te zullen komen.
Hierboven zien wij hem afge
beeld met Pieter de knecht temid
den van de nieuwe bewoners.
Rechts nog een foto van een
onverwachts bezoek van minister
Reymer Zaterdagmiddag aan den
Wieringermeerpolder. In het mid
den de hooge bezoeker. Rechts van
hem ir Smeding en ir. Roebrocck.
geheel links ir. Mesu.
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.
3aarx
we reeds Zondagmorgen aan het gebouw van
.wow» per bulletin bekend maakten, deelde ons de
n?ïi: ectie van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
t volgende ontzettende bericht mede:
»Beden(Zondag)morgen is telegrafisch bericht
Mtvangen, dat het postvliegtuig „De Ooievaar"
trek van het vliegveld Don Muang
ioj Bangkok) door tot nu toe onbekende oorzaak is
Brongelukt.
De gezagvoerder Wiersma is kort r.a het on
tval overleden. De tweede bestuurder Van On-
jlangs en de boordwerktuigkundige Kotte zijn op
zeilnad. De radiotelegrafist Van Zadelhoff is
if gewond.
[an de drie passagiers is kolonel Brinsmead
g gewond, terwijl de heeren Borg en Baudert
jedood.
f. W. L. Groeneveld Meyer, directeur van den
lartdienst te Bandoeng en de Behage, chef
den technischen dienst van de K.N.I.L.M. be-
a zich naar Bangkok tot het instellen van
onderzoek.
DE VERONGELUKTEN.
)e eerste bestuurder Th. Wiersma behaalde 16
i 1922 zijn brevet te Soesterberg en was sedert
fei 1928 in dienst van de K.L.M. Hij had reeds
reizen naar Indië gemaakt,
te heer J. van Onlangs, de tweede bestuurder,
d op 15 Augustus 1925 luitenant-vlieger or<
ïWji Herberg en trad 1 Mei 1929 bij de K.L.M. in
jf L?t' Hij had vier reizen naar Indië als tweede
lelV uurder ondernomen.
e 'leer J- E. W. Kotte, de boordwerktuigkun-
was sedert ongeveer zes jaar bij den techni-
dienst van de K.L.M. Dit was zijn vijfde
naar Indië.
ei deze mannen verliest de K.L.M. drie toege-
bekwame medewerkers,
lieer G. van Zadelhoff is een radiotelegrafist
de Xederlandsche Telegraaf Maatschappij
Holland".
Brinsmead is de directeur van den
Luchtvaartdienst en was te Aiostar
boord gegaan, nadat het Australische post-
Southern Sun" een ongeval had gehad,
de passagiers Borg en Baudart is bij de
lie van de K.L.M. niets bekend.
Een ofiicieele lezing van 't ge
beurde. Hoe de ramp plaats
vond. Het toestel bij het
starten over den kop geslagen,
fens een Aneta-telegram uit Rangkok doet de
de volgende officieele lezing van de vreese-
P ramp:
fwOoievaar" was Zaterdagmiddag met twee pas-
l';, aa" boord alhier aangekomen, waarvan een
i g en Kolonel Brinsmead voor Amster-
W ,npkok kwamen nog twee passagiers aan
F» a-I. de Nederlander A. Borg, vertegenwoordiger
Kuilrnm Dralle, die naar Rangoon mee
lllin ''aiisi-hiiian Baudart, adviseur van
■Ski n°-van Justitie, die naar Marseille zou
l nji o de heeren waren Woensdag reeds per
rr I>CIiang vertrokken, doch keerden terug
L 'Poorlijn door de overstroomingen onbegaan-
T 1gemaakt. De heer Baudart miste daardoor
Bftuw en wilde toch het Kerstfeest thuis
mu en kinderen doorbrengen. Daarom besloot
v\rs Per vliegtuig te maken.
I fctaeï,,u* startt0 ^"'"dagmorgen ten 5 uur 30.
L, reeds voldoende licht. De machine
gc.ieeh' veld af. Dit duurde lang doch ge
<1mi P «Ooievaar" kon schijnbaar niet los
wt OH? komen. Aan het einde van het veld
I tiï>Bi. e,'n s'(xït waar overheen werd gewipt.
Wille t'R,stootte tegen een kleinen dijk aan de
te het ün?i dor een volgende sloot heen doch ver-
JkjLn'H. Vervolgens is de machine met
don grond van het padi-veld geschuurd.
i_ met de drie motoren door een volgenden
LEDEN VAN DE BEMANNING EN
PASSAGIERS. DE ANDERE
INZITTENDEN GEWOND.
Het noodlottige ongeluk gebeurt
op het Indische vliegveld
bij Bangkok.
ZWARE SLAG VOOR DE KLM.
(Zie ook de foto pagina in dit nummer.)