Radioprogramma
beta
ken
van f 7- Aan eventueel te werk te stellen kostgangers
wordt geen garantie verleend.
pe Voorzitter zegt dat het tot nu goed ging met de
werkloozcn, maar thans worden de werken stilgelegd en
vanmorgen waren er 105 werkloozen.
De heer Dekker zegt dat er morgen ongeveer 100 man
vri) zullen komen.
Het aantal werkloozen zal dan dus pl.m. 200 zijn.
Het uit to betalen uurloon.
Van het polderbestuur is bericht ontvangen dat het
uurloon \an 40 cent op 35 cent ia teruggebracht
De heer Dekker noemt dit een zeer onsympathiek be-
aloit 10 cent beneden het loon dat voor dergelijk werk
altijd wordt betaald en dan zonder overleg met organi
saties en de gemeente die voor 50 pet. subsidieert.
De Voorzitter zegt dat dit ccn aangelegenheid is voor
den polder, en de polder moet tenslotte ergens de gelden
vandaan halen.
De heer Dekker meent dat we als schooljongens wor
den behandeld. Is er iemand die een dergelijke houding
kan goedkeuren.
De heer Keuris beaamt het betoog des heeren Dek-
kCDe heer Van der Berg merkt op dat de gemeente tooh
we) wat heeft te zeggen nu zij subsidieert.
De Voorzitter zegt, dat do gemeente in de hosten bij
draagt, maar zich niet kan inlaten met de looaen.
De heer Smit is het met den heer Dekker eens, het is
een groot schandaal en een nalatigheid van de gemeente
dat het zich er niet mee bemoeit Spr. is overtuigd dat
de teerwegen goedkoopcr zullen wezen dan de grintwe
gen. De menschen kruipen daar over den weg, ze hebben
geen regenverlet een kwartier schafttijd, een half uur
middag en dan f 12 6. f 13 per week, waarvan f 4.50 huis
huur afgaat
De heer Kuiken gelooft dat de gemeente ten aanzien
van het loon geen zeggingschap heeft, en spr. oordeelt
dak bet op prijs moet worden gesteld dat de polder wil
samenwerken.
De heer Koorn herinnert toch aan het voorstei-Kuiken
van verleden jaar om het loon op 40 cent te brengen en
bet toen wel is gebeurd.
De Voorzitter zegt dat verleden jaar het verzoek is
gericht om het loon op 40 cent te brengen. De tyden
zijn ook veranderd en het dient geapprecieerd te worden
van den polder, de menschen aan het werk te houden.
Dat de boeren f 28 lasten betalen, moet ook niet worden
vergeten. Maar wil de raad weer een verzoek tot den
raad richten, dan kan dat
De heer Smit wil dan tooh verzoeken het loon 5 centen
hooger te brengen. Een laag loon kan niet anders dan
beroerd werken, bakker, kruidenier, allen lijden er on
der. En de gemeente brengt toch grootc offers. Het is
voor beiden 2% cent verhooging. En In ieder geval vra
gen om regenverlet
De Voorzitteï zegt dat als de heer Smit op deze wijze
praat er wat is te doen. Spr. wijst nogmaals op de
vaanderde omstandigheden. Het mag dan productief
werk zijn, maar anders gebeurde het heelemaal niet.
De heer Keuris wijst op de zeer scherp gestelde mo
tie van den heer Van der Ham, tegen de houding van
het polderbestuur. De houding die nu is aangenomen,
behoort niet meer in dezen tijd, want er behoort overleg
gepleegd te worden.
De heer Raven zegt dat de arbeiders reeds een offer
hebben gebracht, ln den vorm van een verlaagd loon.
De Voorzitter zegt dat het te wenschen ware dat de
polder 50 cent kon betalen, maar spr. wijst op den toe
stand ln Breezand, er zijn er nu al die de lasten niet
kunnen betalen.
De beer Keuris meent dat dan toch overleg gepleegd
had kunnen worden, doch de Voorzitter zegt dat de
gemeente dat niet kan voorsohryven.
Een motie.
eet,
om i
acht fe
p'.m
•verte
s M
rodon
zijn:
omn
ier Sü
liker.
imen
iren
Vk«
ged:
ri aj
-werl
i v<
;n t«
ieresl
igen.1
Door den heer Dekker wordt voorgesteld ln een mo
tie de soherpe afkeuring uit te spreken, dat door het pol
derbestuur zonder overleg met gemeentebestuur en ar
beidersorganisaties het uurloon met 12% pet. is verlaagd
en waarin verzocht wordt het uurloon weer op 40 cent
te bepalen, met terugwerkende kracht tot het tijdstip
waarop het loon tot 35 cent was teruggebracht
Door den Voorzitter wordt gevraagd of de heeren wel
gedacht hebben aan de consequentie, wanneer de polder
zegt het werk niet meer te kunnen uitvoeren, en be-
eluit het werk neer te leggen. Is het wel goed een soher
pe motie in te dienen? Spr. ontraadt het ten sterkste;
hij doet gaarne de toezegging te zullen doen wat hij
kan, maar geeft dringend in overweging zoowel de motie
ais het voorstel-Smlt in to trekken. De zaak is niet zoo
gemakkelijk en spr. vraagt hoe het moet ais het werk
wordt neergelegd en de menschen dan straks weer bij
spr. aan de deur komen.
De heer Dekker vraagt waarom het polderbestuur dan
een dergelijke houding aanneemt. Staat het met de fi-
uantiën van den polder zoo krap dat 2% cent per uur
den polder kan redden?
De Voorzitter zegt dat de heer Dekker net zoo goed
weet als spr. hoe de polder er voor staat.
De heer Komen wijst er op dat by 2 jaren geleden de
tijdsomstandigheden toch nogal wat zijn gewijzigd. Het
mag hier productief werk zijn, maar het is toch in ze
keren zin werkverschaffing. De kosten van levensonder
houd zijn meer dan 12% pet. verminderd. Het was tacti-
scker geweest als overleg had plaats gevonden, maar spr.
wil geen scherpe oritick laten hooren. De raad is niet
gerechtigd, om andersmans terrein te betreden. De om-
■handigheden zijn veranderd en spr. weet wel dat de ver-
^1 mindering niet in de eerste plaats den arbeiders heb
ben getroffen. Het is nog beter te werken tegen ver
laagd loon, dan heelemaal geen loon te ontvangen.
De heer Smit zou willen dat de heer Komen dan zelf
«ens probeert met f 14 per week rond te komen, dan
weet hij of de verlaging gemotiveerd is.
De Voorzitter zegt dat de persoon Komen buiten be
spreking kan blijven. Tientallen personen te Breezand
moeten hooge polderlasten betalen en komen lang niet
aan f 14 toe en hebben geen bezitting. In zooverre is de
houding van het polderbestuur heel goed te begrypen.
Er zulleh verschillende leden van het polderbestuur zijn
die het betreuren dat tot verlaging van het loon moest
;Worden overgegaan, maar ze zitten niet voor zichzef.
De heer Kuiken gunt den arbeider graag een goed
"Xm, maar do omstandigheden zijn veranderd. Ook spr.
meent dat de arbeiders nog 't minst hebben geleden. Er
aJn er nog die f 26 en f 27 ontvangen.
De Voorzitter belooft de quaestie nog eens met den
ïkgraaf of met het bestuur te zullen, bespreken.
De heer Smit vindt dat goed.
De heer Dekker heeft niet gelezen dat de levensstan
daard met meer dan 12% pet was verminderd, wel acht
te de regeering een salarisvermindering van 3 pet ge
rechtvaardigd. De loonen van de losse arbeiders zyn f 200
t 300 lager dan verleden jaar.
Door den heer Kuiken wordt nog eens uitvoerig ge-
*~en op het feit dat de werkgever ook een boterham
hebben. Als men het loon van f 4 op f 3.50 per dag
:*u brengen, laat de arbeider de lip hangen en doen ze
niet
heer Dekker is tenslotte bereid de motie ln te
Ien' aIs cn W' de toetsing doen er by het pol-
~*.uur op aan te dringen overleg te plegen met de
>rsorganlat sa.
pe heer Smit vr agt of het niet meer zal geven ais de
weele raad zich uitspreekt
De heer Stammes denkt dat dit juist voor de toe-
Komst minder goed zal zyn.
De Voorzitter z gt' den heer Dekker toe, dat hy het
,®i*t het polderbei .uur zal bespreken,
j Met de bespreking over do uit te voeren werken, komt
Ltevens aan de orde de
Toeeb.g op de uitkceringen uit de werk
loozen .iaasen en bet Invoeren van een
steunregeling.
In verband met het verzoek van de besturen der Afd.
de verschillende landarbeidersbonden tot het weder
*talen van toeslag op de uitkeeringen uit de werkloo-
i hebben B. en W. aan Ged. Etc'.en gevraagd te
I willen berichten of naar hun oordeel thans gesproken
kan worden van crisiswerkloosheid en op dien grond
genoemde toeslag kan worden uitgekeerd.
Behoudens een op die vraag te ontvangen ontken
nend antwoord, stellen B. cn W. voor de volgende toe-
slagregcllng vast te stellen:
„Aan gehuwde landarbeiders en aan kostwinners die
werkloos zyn en ultkeering genieten uit een werkloo-
zenkas wordt een toeslag op dio ultkeering verleend
van 30 cents per dag en bovendien van 50 cents per
kind (beneden den leeftyd van 14 jaren) per week, in
dien het gezin uitsluitend op de inkomsten van den
trekgerechtigde Is aangewezen. Aan kostgangers wordt
geen toeslag uitgekeerd".
Wanneer door de vergadering het voorstel betreffende
het loon by werkverschaffing, zoowel als het boven
staande ongewijzigd wordt aangenomen, zullen dus
werklooze landarbeiders per week ontvangen: aan^ ult
keering ten minste f 6, aan loon ten minste f 7, ln
totaal derhalve ten minste f 13, welk bedrag eventueel
wordt verhoogd wegens meerder loon met een maxi
mum van f 1.40 en met den hiervoor genoemden kin
dertoeslag.
Voor het vaststellen van een steunregeling bestaat
naar de meening van B. en W. thans nog geen aan
leiding.
Ged. Staten hebben bericht dat zti hun standpunt
kunnen bepaien indien de finantiecle regeling wordt
overgelegd. Onder de gegeven omstandigheden hebben
Ged. Staten ln beginsel geen bezwaar tegen een toeslag-
regeling.
De Voorzitter meent dat thans wel te motiveeren is,
dat er sprake ls van crisiswerkloosheid, immers vaste
arbeiders in Breezand krijgen gedaan, de patroons heb
ben zelf niet
Door de organisaties was 'n ontwerp-stcunregeling inge
zonden, maar B. en W. willen met de steunregeling wach
ten tot de werkloozcnkassen zyn uitgeput
De heer Dekker erkent, dat nu de minister de ultkee-
ringstermyn op 13 weken heeft bepaald Inplaats van op
7 weken, een steunregeling nog niet direct noodlg is.
Evenwel leden der organisatie boven 60 jaar of zU die
te veel grond bezitten, trekken niet en voor die men
schen ls een steunregeling gewenscht. Met de toeslag
regeling gaat spr. accoord, evenwel tegen één bepaling
heeft sor. bedenking, n.1. dat de toeslagregeling geld.
indien het gezin uitsluitend op de inkomsten van den
trekgerechtlgdctrekgerechtigde is aangewezen. Deze be
paling is nieuw en spr. vindt het onjuist als rekening
wordt gehouden met het geld dat mocht inkomen van
een trekgcrechtigden Inwonenden zoon, of met de In
komsten van de vrouw, wanneer die een dag uit wer
ken gaat. De te stellen garantie vindt spr. sympathiek,
maar spr. zou haar op f 8 Inplaats van op f 7 willon be
palen.
De Voorzitter geeft in overweging om dit alles nu
maar aan B. en W. over te laten, het komt heusch wel
in orde. Wat die bepaling betreft, geheel los kunnen
B. en W. die niet laten, maar B. en W. zullen het met
consideratie behandelen.
De heer Dekker kan zich hiermee dan vereenigen, even
als de overige leden.
Wat de uit te voeren werkzaamheden betreft, een lan
ge, lange ïyst van raadgevingen en opmerkingen worden
gemaakt, en de Voorzitter zegt toe, dat hy verschillen
de wenschen by het polderbestuur aanhangig zal maken.
Zoo had de heer Koorn gehoord dat het slootkerk door
het polderbestur zou worden uitbesteed, en spr. vreesde
dat dan de arbeiders van buiten de gemeente met het
werk zouden heengaan. Spr. bepleitte overleg met het
polderbestuur.
De bermen van den Meerweg verbeteren, de kanten
der wegen verlagen en de wegen opknappen, aandacht
schenken aan de rioleering, enz. enz.
Tenslotte werden de plannen goedgekeurd.
Een suppletolre begrooting dienst 1931 werd vastgesteld
Voor de toeslagregeling voor dit jaar was geraamd
f 200, voor autobusvervoer van menschen die in do Wie-
ringermeer werkten was f 110 uitbetaald geworden.
De rondvraag.
De heer Kuiken vroeg naar de verplichtingen van de
menschen by wie brand is uitgebroken en wat zy van de
kosten moeten betalen.
De Voorzitter deed duldeiyk uitkomen dat de gemeen
te de brand komt blusschen, maar dat het uit elkaar
halen van hooi en andere werkzaamheden door den
betreffenden persoon moet worden betaald. Spr. bogrypt
op welk geval wordt gedoeld, maar de bedoelde persoon
stond met zyn handen ln zyn zakken by den brand en
meende zelfs geen gereedschap te moeten afgeven. Biyft
men weigerachtig dan Is men zelfs strafplichtig. Spr.
geeft de verzekering dat deze persoon de gemaakte kos
ten zal betalen, desnoods met behulp van den deurwaar
der.
Honderd gulden belooning voor aanwijzing
van de brandstichters.
De heer Koorn zou willen dat een belooning werd uit
geloofd voor aanwijzing van de brandstichters en dat
dit gepubliceerd werd.
De Voorzitter zegt dat daan-oor f 25 beschikbaar wordt
gesteld.
De heer Koorn wil er f 100 van maken.
De Voorzitter: Goed, dan krijgen ze f 100 en adver
tenties zullen worden geplaatst.
De heer Raven aeht het gewenscht dat voor den rei
nigingsdienst een plaatsvenangend ophaler wordt aan
gesteld.
De Voorzitter zegt dat B. en W. een vervanger op het
oog hebben en zy het met hem zullen bespreken.
De heer Dekker zegt dat by regenachtig weer het wa
ter onder de deur van school Hl slaat en wel 2 3 me
ter de gang instroomt Spr. raadt aan een rooster in de
gang te doen aanbrengen.
De Voorzitter belooft dat het spoedig zal gebeuren.
De heer Dekker zegt dat het by de tewerkstelling van
werkloozen kan voorkomen dat de vader tewerk wordt
gesteld en 1 of 2 flinke zoons zonder werk thuis zyn. Is
het in dat geval mogeiyk dat de zoon het werk voor den
vader doet?
De Voorzitter zegt dat daartegen geen bezwaar ls, er
is zelfs veel voor te zeggen.
De heer Rezelman vraagt of de gemeente de adressen
van Upendam en Noordscharwoude nu niet by de Vereen,
van Ned Gemeenten aanhangig zou maken.
De Voorzitter zegt dat dit een nieuw voorstel is en als
zoodanig felteiyk niet behandeld kan worden.
De heer Rezelman geeft dan B. en W. in overweging
het in dezen geest te bespreken.
De Voorzitter belooft dit
De heer Komen zou willen dat getracht wordt dat de
regeering de rente voor de voorschoten ten behoeve van
den woningbouw verlaagt, opdat de woninghuur kan
worden verlaagd. Immers de regeering werkt in de rich
ting om het levensonderhoud goedkooper te krygen.
Opgemerkt wordt dat de minister reeds heeft toege
zegd. dat wanneer de geldleeningen geconverteerd zyn,
renteverlaging ten behoeve van den woningbouw zal
volgen.
De Voorzitter zegft dat B. en W. deze kwestale bij de
Voreeniging van Nederlandsohe gemeenten aanhangig
zal maken.
De regeeringseteun aan de bloemboliemkwe*-
kera.
De Voorzitter deelt aan het einde der vergadering nog
mede, dat vanmiddag de Tweede Kamer heeft aange
nomen het voorstel om de bloembollenkweekers ts Bree
zand te steunen. De voorwaarden zyn spr. niet bekend.
De beer Komen wyst op de vele moeite die de Voor
zitter zich ten deze heeft getroost Spr. dankt den Voor
zitter daarvoor en wensoht hem geluk met de behaalde
resultaten.
De Voorzitter zegt dat het ln hoofdzaak pastoor Ver
hoef is geweest, die voor geheel Breezand zijn bost heeft
gedaan om tot dit resultaat te komen. Spr. is biy ge
weest den pastoor bij die pogingen ta kunnen steunen.
Spr. dankt den heer Komen voor de vricndeiyke woorden
Nadat spr. leden en persvertegenwoordigers prettige
kerstdagen, een gelukkige oudejaarsavond en nieuwjaar
had toegewenscht, volgde sluiting.
Voorgeschiedenis
r a d i o-z e n d t ij d b e s 1 u i t.
Interpellatie van bet Kamerlid Boon toe
gestaan.
In de gistermiddag gehouden vergadering van de
Tweede Kamer ls de interpellatle-aanvrago van mr.
Boon over de voorgeschiedenis van het Zcndtydbeslult
behandeld.
De heer Boon verklaarde ln de meening te zyn, dat
deze interpellatie nog zou worden gehouden vóór het
Kerstrccès, doch nu dit niet het geval zal zijn, omdat
de minister een nader onderzoek heeft toegezegd, nam
spr. het tweede punt der interpellatie (zenderbouw)
terug.
Het verzoek werd daarna toegestaan.
De interpellatie zal worden gehouden op een nader
te bepalen dag.
Een derde kruiser
Uitstel gevraagd.
Het Tweede Kamerlid de heer Cramer heeft aan den
minister van Defensie de volgende vragen gesteld:
Heeft de minister kennis genomen van de onlangs ln
het college van gedelegeerden van den Volksraad inge
diende en door alle aanwezige leden dus door de
groote meerderheid van dit college onderteekende
motie, waarin de noodzakelijkheid wordt bepleit den
bouw van den derden kruiser althans voor 1932 uit
te stellen, tenzij deze verder geheel voor rekening van
Nederland geschiedt?
Zoo ja, ls de minister bereid alsnog, op grond van
de financieele mogelijkheden, waarin Ned.-Indië ver
keert, den bouw van den derden kruiser uit te stallen?
VRIJDAG 18 DECEMBER.
HILVERSUM (298 M.)
VA.RA.
6.457.00 en 7.307.45 Lichaamsoefeningen; 8.00 Tyd-
sein; 8.01 Gramofoonmuziek.
VP.RO.
10-00 Morgenwijding.
VARA.
10.15 Voordracht dcor Adolf Bouwmeester; 10.30 VARA-
Septet o.l.v. Ia Eyl; 1100 Voordracht; 11.20—12.00 Ver
volg Concert
AVRO.
12.00 Tijdsein; 12.012.00 Het Omroep-Orkest o.l.v.
Nico Treep; Lezing door Dr. H. C. Redeke: ..Kreeften
en krabben uit onze binnenwateren"; 2-303-00 Gramo
foonmuziek; 3.00-—4.00 Kovacs Lajos en zyn Orkeöt.
VA. RA.
4-00 Tydsein; 4 01 Pianorecital door Joh. Jong; 4.30 Voor
de kinderen; 5.00 Gramofoonmuziek; 5-15 Het VARA-
Orkest o.l.v. Hugo de Groot 6.00 Zang door Jos. StrU-
bosch 6.15 Orkest; 6-45 Zang cn piano; 7.00 Lezing door
J. v. d. Kjeft:„Het kapitalisme en wat er aan vooraf
ging (XV); 7.20—8.00 Vervolg Concert
VP.RO.
8.00 Tijdsein; 801 Catechisatie door Mej. Dr. N. A-
Brulning; 8.30 Concert; 9.00 Cursus: „Religleuse achter
gronden van onze hedendaagsche cultuur" door Dr. G.
H. van Senden; 9.30 Concert; 10.00 Persberichten van
het Vrijz. Godsd. Persbureau; 10.05 Persberichten Vaz
Dias; 10.15 Ds. E. D. Spelberg: „Fragmenten cn Ver
halen"; 10.45 Gramofoonplaten.
VARA
11-00 Gramofoonmuziek; 12.00 Tijdsein en Sluiting.
HUIZEN (1875 M)
K.RO.
8.009.15 Morgenconcert; 1000—1130 Gramofoonmu
ziek; 11.3012.00 Halfuurtje voor zieken en ouden van
dagen; 12.00 Tydsein; 12.01—12.15 Politieberichten; 12-15
1.45 K.R.O--Kwintet o.l.v. Piet Lustenhouwer; 1.45—
2.00 Verzorging zender; 2.00300 Gramofoonmuziek;
3.003.45 Bllderdyk-hcrdcnklng. Uitzending van de
kranslegglng op het graf van BilderdUk, in de Groote
Kerk te Haarlem; 3.45—4.30 Gramofoonmuziek; 4.30
600 De Hollandsche Kamermuziekvcreeniging; 6.00
6.30 Gramofoonmuziek; 6.30—7.00 Land- en Tulibouw-
halfuurtje door Th. Arts; 7.007.30 Gramofoonmuziek;
7.30—7.45 Politieberichten; 7.45—8.00 Gramofoonmuziek.
NCRV.
8.009.15 Uitzending van de herdenkingssamenkomst ia
de Groote Kerk te Haalcm, ter gelegenheid van den
lOOsten sterfdag van Mr. W. Bilderdyk; 915—9-30 Gra
mofoonmuziek; 9.30—9.45 Persberichten van Vaz Dias;
9-4510.30 Conoert door de H. O. V., onder leiding van
Frlts Schuurman; 10.30—11.30 Gramofoonplaten.
ZATERDAG 19 DECEMBER.
HILVERSUM (298 M.)
VARA,
6.457.00 en 7.SO—7.45 Lichaamsoefeningen; 8.00 Tijd
sein; 8.01 Gramofoonmuziek.
VP.RO.
10-00 Morgenwijding.
VARA.
1015 Uitzending voor do arbeiders in de Continubedry-
von; 12.00 Tijdsein; 12-01 VARA-Septet oJ.v. Is. Eyl; 1-45
Verzorging zender; 2.15 Kwartiertje voor het Instituut
voor Arbeiders-Ontwikkeling 2 30 Gramofoonmuziek;
3.00 Uitzending van de receptie van den Nederl. Ar
beiders-Sportbond, ter gelegenheid van het 5-jarig be
staan; 3.30 Kamermuziek; 410 Actueel allerlei door het
Nederl. Verbond van Vakverccniglngen; 4.25 Beoefening
der Huismuziek; 4.45 S D A P-KwartiertJe; 500 VARA-
Mandoline-enscmb'.e; 5.30 Lezing door Dr. J. M. Ro
mein: *„Het Mandsjoery»-gMcbU"; 6.00 Vervolg Mando
line-concert; 6.20 Literair halfuurtje door A. M. <?e
Jnog; 6.50 Volksliederen door de zanggroep van de Am-
sterdamsche AJ.C. oJ-V. Plet Tlggers; 7.20 Bestuurs-
mcdedeellngen; 7.30 Joodsch uurtje; 900 Wekelyksch
nieuws van Teun de Klepperman; 9.15 VARA-Orkcst
o.l.v. Hugo de Groot; 10.15 Persberichten Vaz Dias; 10.30
Vervolg Concert; 11.30—12.00 Gramofoonmuziek.
HUIZEN (1875 M)
K.RO.
8.00—9.15 Morgenconcert; 10.00—1130 K.R.O.-Trio o.l.v.
Piet Lustenhouwer; 11.30—12.00 Godsdienstig Halfuur
tje; 12.00-12.15 Politieberichten; 12.15—1.45 K.P.O-
Sextet o.l.v. Piet Lustenhouwer; 1.46215 Gramofoon
muziek; 2.152.30 Verzorging zender; 2.304.00 Kinder
uurtje; 4.004.15 Nieuwsberichten in Esperanto; 5 00
545 Het Harmonie-Orkest en het Klaroenen korps der
Oranje-Nassau-Mljnen te Heerlen; 5 456.00 Journa
listiek Weekoverzicht door Paul de Waart; 6.05—640
Vervolg Concert; 6-40—7.10 Cursus Esperanto; 7.10—7.30
Lezing: „Rheumatick-bestrijding"; 7.30—745 Politiebe
richten: 7.45-8.00 Sportpraatjc; 8.00—1100 KRO.-
Saicn-Orkest o.l.v. Marlnus van 't Woud; 11.00—12.00
Gramofoonmuziek.
BOERDERIJ.
ZAL ENGELAND ONS STRAKS TOCH
NOG NOODIG HEBBEN?
Slechte aardappeloogst. Een algemeen
tekort aan inhoerosclx pootgoed.
Het orgaan der Engelsche Arbeidersparty, de „Daily
Herald", bevat een onrustbarend bericht over de poot-
aardappelvoorraden in Groot-Brlttannlë en Ierland. De
ziekte heeft dermate gewoed, zegt het blad, dat thans
de voorraden reeds uitgeput raken. Inheemsch pootgoed
zal het volgend voorjaar achaarsch zyn en voor vele
soorten als Sharps Exprees on Eclips worden thana
prijzen betaald, welke den hoogstcn notceringen van
den oorlog nog te boven gaan. Vooral Schotland ia
zwaar getroffen on Ierland heeft thans geen pootgoed
meer, verklaardo mr. Davidson van het lorsche Depar
tement van Landbouw. Wel heeft daar het gewas wei
nig te ïyden gehad v&n de ziekte, doch de oogst was
dit jaar slechts tweederde van normaal. Het gevolg
zal zijn, dat de Fransche handel in vroege aardappelen,
welke meer dan een mlllioen pond sterling beliep, en
die werd stopgezet door het uitvoerverbod wegens het
gevaar van den Colorado-kever, niet door den Britsohcn
teelder zai kunnen worden overgenomen.
Tot zoover de inheemsche pootaardappel. Engeland
is nimmer ln staat geweest, voor zyn eigen consumptie
aardappelen te zorgen. Tot de groote importeurs be-
hooren behalve dan Frankrijk voor de geschiedenis van
den Colorado-kever, de landen Denemarken en Ne
derland. De oogst la dit Jaar nu minder goed uitge
vallen, vooal door den natten zomer, zoodat het tekort
nog grooter ls dan andere jaren. Ook ln Denemarken
was de Invloed daarvan merkbaar. Een tijdlang heb
ben dan ook de Russische randstaten de taak der ge
wone Importlanden overgenomen. Engeland is niet
kieskeurig op zyn aardappelen; het neemt genoegen
met de meeste witvleezige soorten, zoodat de vrij or
dinaire aardappel uit het Oosten genomen werd. Boven
dien kon die goedkooper verkocht worden, dan de
Deensche en Nederlandsche. Eenlgen tijd geleden heeft
de export uit die streken echter vrijwil stil gestaan
wegens heerschende vorst, zoodat Nederland het ont
brekende moest aanvullen met betere en uiteraard
duurdere soorten. Dat had invloed op de prijzen in
Engeland, terwyi bovendien de pond-depreciatie er het
hare toe deed, het buitenlandsche goed prijziger te
maken voor den Engelschen consument. Deze pryzea
zijn echter, naar de heer Rue, de bekende groothan
delaar ln aardappelen ons mededeelde, in het geheel
niet onrustbarend gestegen, geiyk hier en daar in de
Engelsche pers beweerd wordt.
Voor Nederland
verloren gegaan.
Een draadnagelfabriek te Helmond door
•en bnitenlandsch syndicaat uitgekocht.
Het Tweode Kamerlid, de heer Van Poll, heeft den
minister van Arbeid, H. en N. de volgende vragen
gesteld:
Is het den minister bekend, dat de grootste draad
nagelfabriek te Helmond voor een duur van vijf ja
ren geen draadnagels meer zal maken en dat de
vennootschap voor deze stilzetting een mime vergoe
ding ontvangt van een internationaal syndicaat?
Is de minister in staat en bereid mede te deelen
of het aanvankelijk aan deze fabriek door het syn
dicaat toegewezen quote na den uitkoop is overge-
gegaan aan een buitenlandsche fabriek, zoodat een
belangrijke werkgelegenheid voor Nederland verlo
ren ging?
Is het den minister bekend of ook de door dezen
uitkoop werkloos geworden arbeiders een vergoeding
krijgen?
Kan de minister mededeelen of de uitgekochte fir
ma bereid is geweest om mede ie werken tot het tot
stand brengen eener draadwalserij in Nederland,
welke de drnadindustrie onafhankelijk zou maken
van buitenlandsche walverijen en of daartoe plan
nen hebben bestaan, die nu niet terstond tot uitvoe
ring komen, ten gevolge van de aansluiting der
draadvcrwerkende fabrieken bij een intornationaa!
syndicaat, waarbij de stilzetting van de fabriek werd
overeengekomon?
Is de minister niet van meening, dat door dezen
gang van zaken het algemeen belang wordt geschaad
en de noodzakelijkheid gebleken is om ons land on-
afhankeiyk te maken van syndicaten, die de alge-
heele beschikking hebben over de voor onze industrie
noodige grondstoffen en halffabrikaten?
Is de minister niet van rneening, dat het welzijn
der geheele bovolking vereischt, dat beslissingen
over het voortbestaan eener industrie niet uitsluitend
nfhankelijk wordt gesteld van het geldelijk voordeel
van een onderneming?
Zoo Ja, meent dan niet de minister, dat van over
heidswege zoo spoedig mogelijk tot het tot stand ko
men van een walsbedrijf als aanvulling van het
hoogovenbedrijf behoort te worden overgegaan, waar
over de regeering een groote mate van zeggingschap
heeft?
Onze textiel-export
De mcordende Japansche concurrentie-
De Tweutscbe correspondent van het Hsbl. schryft:
Een t;!cuwe slag ireft de Nederlandsche exportindu
strie. Op 14 dezor heeft naar men weet Japan
de goudbasis van zyn ruilmiddel, de yen, losgelaten.
Dit betoekent naar bulten, dat de Japansche loonen en
productiekosten tegenover de landen, die den goud
standaard hooghielden, ln belangrijke mate zullen da
len. Japan za! daardoor zijn manufacturen en andere
uitvoerartikelen nog goedkooper aanbieden, dan het
reeds deed. Het gevolg hiervan voor de groote export-
textiel-lndustrie kan niet anders dan desastreus zijn.
Reeds ecr.lge Jaren is de concurrentie van Japansche
zijde ln Ned.-Indië van dien aard, dat Twente zich
daartegen alechts door belangryke verliezen, dio niet
voor onbepaalden tyd kunnen voortduren, kan handha
ven en door de daling van de yen dreigen de vooruit
zichten nu hopeloos te worden, wat tengevolge zal heb
ben het voor een helanrijk deel atil leggen van d«
groote betrokken exportbedrijven.
Daaronder vallen de firma's Van Heek en Co. en
G. J. van Heek en Zn. te Enschede, H. ten Kate Hzn.
en Co. te Almelo, de Kon Stoomweverij te Ny ver dal en
de fa. H. P. Gelderman en Zn. te Oldenzaal.
EINDE VAN PRINS NICOLAAS' MORGANATISCH
HUWELIJK?
Bruid bereid tot tcheldlng.
V.D. verneemt uit Boekarest:
De bruid van prins Nicolaas van Romenlë, mevr. Savl-
anu, heeft aan koning C&rol van Roemenië iaten weten,
dat zij bereid ia toe te stemmen in de ontbinding van
haar morganatisch huweiyk met Carol's broer Nico
laas. ten einde de door koning Carol aangekondigde
verbanning van zyn broer af te wenden.
BRAND IN EEN AMERIKAAXSCH ZIEKENHUIS.
Drie doodrn en drie vermisten.
V.D. vereemt uit New-York:
Te Charlottetown op hst Prins Edward-elland. brak
brand uit in het Falconwood Hospitaal, waar 400 pa
tiënten verpleegd worden, De meeste patiënten konden
gered worden, doch drie vonden den dood in de vlam
men, terwyi drie anderen, wier lijken niet gevonden
zyn, worden vermist Het hospitaal brandde geheel uit
