Alltlitl Killll-
Minuiiü- LiilMlil
Duitschland niet in staat te betalen.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Opzienbarende verklaring
van Dr. Briining.
<£1
DE INDRUK IN
ANDERE LANDEN.
NA DE EERSTE OPWINDING
THANS BEZINNING.
Brüning
bekent kleur.
Om de verkiezing van
president Hindenburg.
De post voor de
Wieringermeer.
Relletje te Rotterdam.
Dinsdag 12 Januari 1932.
SCHAGER
75ste Jaargang No. 9001
COURANT.
nIe{ Dit blad verschijnt viermaal per week: DiDsdag, Woensdag, Donder-
1)6516,5 dag cn Zaterdag. Bij inzending tot s morgens 8 uur, worden Adver-
neubd( |en^gn n0g zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen) Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
ïem, 4
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.
ïzaagd;
INZAKE DE HERSTEL-SCHULDEN.
Duitschlands middelen uitgeput.
Een verklaring welke allcrwege groot opzien heeft
gebaard, is door den Duitschen Rijkskanselier, Dr.
Brüning, aan het einde der vorige week afgelegd.
In deze verklaring, gericht tot den Engelschen am
bassadeur to Berlijn, heeft Dr. Brüning medegedeeld,
dat Duitschland noch op dit oogenblik, noch in de
toekomst herstelbetalingen, welke dan ook, zou kun
nen verrichten, indien het economische leven der we
reld weer tot herleving moet worden gebracht
1
-
de
eind
ent
led:
VC
ndei
irp d
item
n tr
vuif.
;e do
vlief
ir, t
en t
aar.
oord
I, na
ble
bod!
Dr. BRÜNING.
De Duitsche delegatie moet op de conferentie van
Lausanne krachtig opkomen voor een volkomen
schrappen der herstelbetalingen.
Het Duitsche economisch leven staat thans aan
den rand van een volkomen ineenstorting.
Deze ineenstorting zou zekerlijk geheel onvermij
delijk worden, wanneer een poging zou worden ge
daan om Duitschland weer herstelbetalingen op te
leggen.
Wanneer Duitschland daarentegen van dezen last
bevrijd zou worden, zou het in staat zijn. zijn par
ticuliere schulden te zijner tijd te betalen.
Maar het land kan onmogelijk deze particuliere
schulden en herstelbetalingen tezamen aflossen.
De Duitsche delegatie zal er derhalve den 25sten
Januari op de groote herstelconferentie te Lausanne
op aandringen, dat de herstelverplichtingen volko
men en definitief geschrapt worden.
„De ernstigste toestand sedert den wa
penstilstand."
Volgens een bericht uit Washington heeft de
Amerikaansche senator .Borah naar aanleiding van
deze verklaring van den Duitschen rijkskanselier ge
zegd, dat Europa op het oogenblik in den meest ern-
stigen toestand sedert den wapenstilstand verkeert.
Indien de kwestie zonder hartstocht in het licht
van de werkelijkheid en op den grondslag van de
zonder wijfel bestaande feiten behandeld wordt, is
een oplossing van één der moeilijkste vraagstukken
mogelijk.
Indien er echter een geest van vijandschap en
strijd heerscht, dan zijn de vooruitzichten voor de
toekomst zeer ongunstig.
MacDonald's opvatting oveh de verklaring
van Brüning. „Een internationale con
ferentie noodzakelijker dan ooit, want het
is onmogelijk de dingen te laten zooals
ze zijn".
In een onderhoud naar aanleiding van de door
Brüning afgelegde verklaring, zoo meldt Reuter uit
Londen, deed de Britsche eerste minister MacDonald
opmerken, dat de politiek en het standpunt der En
gelsche regeering slechts op de juiste plaats en den
juisten tijd kunnen worden bekend gemaakt.
Intusschen kan worden gezegd, dat het met het
oog op den economischen toestand, zooals die door
het rapport der deskundigen is gekenschetst, en ge
zien de binnenlandsche politieke vraagstukken in
Duitschland, niet onwaarschijnlijk is, dat een ver
klaring zooals die van dr. Brüning op de conferentie
van Lausanne zou worden afgelegd.
Het feit, dat zij reeds heeft plaats gehad, maakt
die conferentie noodzakelijker dan
ooit, want het is onmogelijk de dingen te laten zoo-
als zij zijn.
De tegenwoordige toestand is het resultaat van in
ternationale overeenkomsten en het is derhalve
noodzakelijk, dat een internationale conferentie zich
er mede bezighoudt.
MacDonald was er van overtuigd, dat alle bij het
probleem betrokken regeeringen beseften, dat het
herstel van Europa en de pacificatie afhankelijk zijn
van de wijze, waarop men de harde feiten onder de
oogen ziet.
België gematigd.
In de Belgische pers wordt verklaard, dat een ge
welddadig optreden tegen Duitschland slechts tot
een catastrofe kan leiden.
Indien Frankrijk zulke plannen koestert, zal het
alleen in de wereld staan. In ieder geval moet een
nieuw moratorium worden togestaan.
In afwachting van nadere besluiten.
De eerste opwinding over de sensationeele verkla
ring van Dr. Brüning. schijnt reeds voor bezinning te
hebben plaats gemaakt, wanneer we het schaarsche
aantal berichten van hedenmorgen nagaan, die op
den aanvankelijken stroom van berichten uit alle
landen gevolgd is.
Zelfs uit Frankrijk, waar de verontwaardiging wel
het allergrootst was, wordt niets naders gemeld.
Blijkens de telegrammen uit Londen is men in be
voegde Engelsche kringen van raeening, dat de toe
stand door de verklaring van den Duitschen Rijks
kanselier niet gewijzigd wordt. Een officieele verkla
ring inzake de door Engeland te volgen politiek zal
echter pas bekend worden gemaakt hij het begin van
do conferentie va Lausanne. Tegelijkertijd wordt er
op gewezen, dat de ervaring heeft bewezen dat in alle
gevallen, waarin samenwerking tusschen Parijs en
Londen succes had, ook de Duitsche belangen voor
doelen hebben genoten. De ontwikkeling gaat slechts
stap voor stap.
Er wordt op gewezen dat de Engelsche ambassa
deur te Berlijn zich onmiddellijk na het onderhoud
met den Duitschen Rijkskanselier, Vrijdag j.l., in ver
binding heeft gesteld met het Britsche ministerie van
buitenlandsche zaken en kennis heeft gegeven van
den inhoud der bespreking.
Intusschen schijnt het nog niet zeker te zijn of
MacDonald naar Lausanne zal gaan, althans vol
gens Reuter.
Een V. D.-bericht uit. Parijs meldt, dat Laval giste
ren een langdurig onderhoud met den uit Berlijn te
ruggekeerden Duitschen ambassadeur Von Hoesch
heeft gehad.
Hoe Moskou reageert.
Een V. D.-bericht uit Moskou meldt dat de verkla
ringen van rijkskanselier Brüning te Moskou groot
opzien hebben gebaard. F.r wordt op gewezen dat zij
van groote beteekenis zijn zoowel voor de a.s. beslis
singen op het gebied der binnenlandsche politiek als
ook voor de a.s conferentie te Lausanne. De opwin
ding, welke de verklaringen te Parijs hebben veroor
zaakt, bewijst dat de Fransche politiek nog steeds
niet geneigd is verdere concessies te doen inzake het
herstelvraagstuk. Uit overwegingen van binnen-
landsch politieken aard kan de regeering Brüning er
thans niet meer op terugkomen.
Frankrijk wel naar Lansanne.
De Fransche minister-president Laval heeft gister
aan den Duitschen ambassadeur te Parijs, von
Hoesch, medegedeeld, dat. al is de houding van den
Duitschen rijkskanselier Brüning betreffende de be
taling der reparaties onaanvaardbaar. Frankrijk toch
de conferentie van Lausanne, die op 25 Januari is
vastgesteld, zal bijwonen.
Het hooge woord er uit. De vraag ls,
hoe Frankrijk er op zal reageeren.
Het hooge woord is er dus uit! Wat de heele wereld
reeds lang verwachtte en met uiteenloopend e gevoe
lens tegemoet zag, is gebeurd. Brüning heeft de ver
klaring afgelegd, dat Duitschland niet langer in staat
is de schadeloosstelling te betalen.
De Duitsche rijkskanselier heeft derhalve thans
ronduit uitgesproken, wat reeds zoo vaak werd aan
geduid en hetgeen leidde tot den brief van Hinden
burg aan Hoover dezen zomer, waarvan het vacantie-
jaar in de betaling der schulden het uitvloeisel was,
gevolgd, in November, door het Duitsche verzoek tot
bijeenroeping van de adviseerende commissie inge
volge het plan-Young tot onderzoek van Duitschlands
bctalingscapaciteit.
Wat Brüning gezegd heeft, was feitelijk slechts een
herhaling van hetgeen de Duitsche staatslieden se
dert jaren verkondigd hebben; van hetgeen in En
geland, Amerika, Italië en bij de meeste neutrale vol
ken sinds lang openlijk gezegd en geschreven werd.
En men behoeft er niet aan te twijfelen, dat als Brü
ning nu nog gezwegen had, hij toch op den eersten
dag der a.s. herstelconferentie te Lausanne hetzelfde
had moeten zeggen.
Daarin is dus de sensatie, die deze verklaring ge
wekt heeft, niet gelegen. Wel in de geweldige reactie,
welke Brünings woorden in Frankrijk verwekt
heeft.
In dit land, waar men tot dusver de herstelbetalin
gen (van de 660 milliocn goudmark ging het leeuwen
deel naar den Franschen overwinnaar), als een hei
lig recht beschouwde, gaan de golven der verontwaar
diging hoog
Doch met alle respect, voor de heiligheid van ver
dragen, aldus de overzicht-schrijver van de N.R.Ct.,
vinden wij dat er nu misbruik wordt gemaakt van
dit woord. De onbetwistbare moreele rechten, die
Frankrijk in 1918 kon laten gelden, heeft het ge
ducht verknoeid. Men kan niet ongestraft de dwaas
heden begaan die Frankrijk uit wraakzucht en vrees
toen begaan heeft. Het heeft met het pistool op de
borst Duitschland de bekentenis afgeperst den oor
log te hebben veroorzaakt. Dat was in dien vorm
overdreven, en kon door Duitschland moreel nooit
worden aanvaard. Op die „bekentenis" heeft men toen
de plicht tot schadeloosstelling voor Duitschland op
gebouwd. Had men met het pi-tool op de borst
Duitschland zelfs de zwaarste stoffelijke verplichtin
gen opgelegd, dan zou dit, volgens het Dude oorlogs
recht gerechtvaardigd zijn geweest. Men deed echter
anders: Men perste een bekentenis van Duitschland
af op een wijze, die do moreele waarde daarvan denk
beeldig maakte. En op die bekentenis eerst grondveste
men zijn vordering.
En welke vordering? Men zwelgde in astronomi
sche cijfers. Men eischte honderden miljarden, en ont
nam daarmede alvast iedere basis aan eenig toe
komstig crediet voor Duitschland Met die eischen
was Duitschland voor ten minste een halve eeuw in
solvent. Dat zou het reeds geweest zijn als de geal
lieerden het bedrag hadden aanvaard dat Brockdorf-
Rantzau te Versailles in het vooruitzicht stelde: hon
derd milliard mark. Maar zoo verblind en verdwaasd
was men geweest, dat men verzuimd had de Duit-
schers aan hun eigen, reeds buitensporige aanbod te
binden.
Wij weten dat Duitschland financieel onverant
woordelijk heeft huisgehouden. Dat verandert echter
weinig aan het probleem. Dit bestond daarin, dat
Duitschland, om jaarlijks twee drie milliard aan
het buitenland te kunnen afstaan, een overschot van
die hoogte moest hebben op zijn betalingsbalans. Dit
was er niet, en kon er niet zijn zoolang de wereld
normaal functioneerde. De verspilling in Duitsch
land zelf was slechts op twee manieren van invloed
op het betaalvermogen van Duitschland: Duitsche
gemeenten en instellingen zagen zich daardoor ge
noopt in 't buitenland te leenen, wat de verplichtin
gen van Duitschland aan het buitenland nog weer
verhoogde en dus nog onvervulbaarder maakte dan
zij te voren reeds waren; en dan verhoogde die ver
spilling de binnenlandsche lasten en maakte zij dus
de productie duurder, wat weer van ongunstigen in
vloed moest zijn op het uitvoercijfer van Duitschland
en daardoor op zijn betaalvermogen buiten de gren
zen. Maar heeft de buitenwereld werkelijk naar nog
meer Duitsche concurrentie verlangd? In Engeland
hielden politici aan de herstelbetalingen vast juist
om Duitschland niet de mogelijkheid te geven al te
goedkoop en dus al te moordend concurreerend-uit
te voeren. Men ziet het onmogelijke van het dilemma.
Nu heeft Duitschland een overschot op zijn handels
balans. Maar de wereld krijgt dat te voelen door een
verscherping van haar malaise. Overal bespeurt
men op nodlottige wijze, dat Duitschland zijn invoer
met eenige milliarden mark per jaar kunstmatig
verlaagd heeft en zijn uitvoer forceert.
Tot zoover de N.R.Crt.
Hieraan kan nog worden toegevoegd, dat in Frank
rijk. o.m. door minister Flandin, niet ten onrechte
wordt gemeend, dat door de schrapping der herstel
schulden, het geheel verdrag van Versailles op losse
schroeven wordt gezet.
Maar op dit oogenblik staat meer op het spel dan
dit rampzalige vredesverdrag, dat algemeen, ook
door vele Franschen, als een der voornaamste oorza
ken der wereld-catastrofe wordt beschouwd. Men
moet den geheelen oorlog likwideeren. Den strijd zelf
ongedaan maken kan men niet, maar wel kan men de
gevolgen van den oorlog naar zuiverder lijnen lei
den. Deze mogelijkheid heeft Brüning door zijn eer
lijk en moedig woord geopend en daarmede heeft hij
het perspectief van het herstelde vertrouwen voor
de oogen der benauwde wereld weer doen herleven.
Hitier en Hugenberg verwerpen eenstem
mig het voorstel van Brüning om den
Rijksdag te laten beslissen.
Zooals we reeds eerder meldden, is op het oogen
blik in Duitschland een belangrijke kwestie aan de
orde, n.1. de verkiezing van een nieuwen rijkspresi
dent. Dr. Brüning nu had voorgesteld om eenvoudig
maar Hindenburg weer candidaat te stellen, doch
de vraag was, wat de nationaal-socialisten daarvan
zouden maken. Hun leider, Adolf Hittler en Dr.
Hugenberg, de leider der Duitsch-Nationalen, zouden
het aan willen sturen op een herkiezing van den
rijkspresdient.
Naar het Wolff-bureau thans verneemt, heeft het
onderhoud tusschen Hitier en Hugenberg, dat gister-
midag begon en tot in den laten avond voortduurde,
tot overeenstemming geleid
HINDENBURG.
KWALITEIT HOILAND/CH El BOVENAAN DOOD
BERTELS:,KUNSTKORREL"
(Volledig Pluimveevoeder»)
daar deze uit ideale qrondstotfen is verveardiqd
en qéén vischmeel bevat
Alles vereend in éen korrei.niets Cyvoeren
Sedert 1925 is de pluimveeteelt
verrukt met Berfels.Künsfkorrei'het welenscnap
petyk ideale, voordeeliger en volledige voeder
voor kuikens, kippen eenden enz waarin
deqranen.vleeschmeeivilammen.voedinqszouten
enz in één korrel zijn vereeniqd en waarmede ver
kregen wordt- arbeidsbesDarinq.laaere productie
kosten en betere bevruchting v.h.ei.grooteren smake
lijker eieren.sterker en mooier dieren en 30%méér
eieren dan metdeomslachtiqe dubbel voedering
met Ochlendvoeder en gemengd graan. Alle foutief
voederen, waardoor nog milboenen verspild wor
den.wordt door de. Kunstkorrel "in eens opgehe
ven. In Nederland voert men reeds 2. millioen
kippen en eenden met fèeAÏels'J&vtisi&oVie/."
$eof 50Mo'6 Sppostw. Vraagt brochure
Octrooi reeds verkregen in Belqiè.Canada.Enqeland.
Frankrük.ltalié. Hongarije. Ooien. Soanje.Zuid -Afrika
De beide partijleiders hebben besloten den Rijks
kanselier ervan te verwittigen, dat zij het voorstel
van de regeering om een verlenging van den ambts-
duur van den Rijkspresident door den Rijksdag te
doen vaststellen, verwerpen.
De beide partijleiders zijn van meening, dat hier
bij niet de weg bewandeld moet worden van grond
wetsherziening.
De mogelijkheid om verlenging van Hindenhurga
ambtsduur door een referendum tot stand te bren
gen, blijft dus nog open.
Eerst heden publicatie der brieven aan
Brüning.
V.D. verneemt nog uit Berlijn:
De Duitsch Nationalen en de Nationaal Socialisten
zullen den Rijkskanselier afzonderlijke verklaringen
overhandigen.
Men zal de publicatie der brieven van Hugenberg
en Hitier eerst heden (Dinsdag) in den loop van den
morgen kunnen verwachten.
Hoe te adresseeren.
De directeur van het Postkantoor te Schagen brengt
ter kennis van belanghebbenden dat alle corresponden
tie bestemd voor de Wieringermeer, welke tot dusver
naar Kolhorn werd geadresseerd, met ingang van 16
dezer moet worden geadresseerd Sluis III.
Die oorespondentie zal na dien datum bestemming be
reiken via Den Helder, de Haukes en Sluis I in dien
polder.
Werkloozen maken het wethouder De Zeeuw
en het Raadslid Mr. Donker lastig.
Rotterdam, 11 Jan. Tijdens de Raadszitting, die
vanmiddag plaats vond, had zich een groep werkloozen
voor het stadhuis verzameld.
Toen om kwart over vier na afloop der vergadering
wethouder A. B. de Zeeuw, vergezeld van zijn partij
genoot Mr. Donker, voorzitter van de sociaal-democra
tisch Raadsfractie, naar bulten kwamen, werden zij
door de werkloozen uitgejouwd. De heeren De Zeeuw
en Donker liepen daarop in flinken pas door langs de
Coolsingel in de richting van het Calland-plein, waarbij
zij door werkloozen werden gevolgd. Deze bleven eerst
op eenigen afstand, maar bij de Academie voor Beelden
de Kunsten gekomen, begonnen zij er den looppas ra te
zetten, zoodat even verderop, bij het Gymnasium, een
vrij groot troepje den wethouder en het raadslid had in
gehaald. Joelende drongen de werkloozen steeds meer op,
zoodat de beide SD-A.P.'ers hun pas nog versnelden. Een
aantal agenten, waarbij eenige met den blanken sabel
in de hand, rende naderbij om de heeren De Zeeuw
en Donker te ontzetten. De joelende groep werd toen
verspreid, waarbij eenige klappen warden uitgedeeld. Van
deze gelegenheid maakten de wethouder en het Raadslid
gebruik om te verdwijnen.
Een en ander veroorzaakte op het drukke Calland-
plein nog al wat consternatie.
RUMOERIGE LEDENVERGADERING VAN DE
ROTTERDAMSCHE FEDERATIE DER S.D.A.P.
Uit Rotterdam wordt aan V.D. gemeld:
In „Libel" hield de Rotterdamsche federatie van de
S.D.A.P. een ledenvergadering, waarin het standpunt be
sproken werd van B. en W. en de raadsfractie der S.D.-
A.P. ten opzichte van de loonvoorstellen die den Raad
zijn gedaan en welke neerkomen op een verlaging van
3 pet der inkomens.
De vergadering, welke zeer druk bezocht was, had een
zeer rumoerig verloop. Een groot aantal der aanwezigen
bleek het met de houding der voormannen van de S.D.-
A.P. in Rotterdam niet eens te zijn.
Wegens het groote rumoer moest de vergadering ten
slotte gesohorst worden. Een definitief resultaat is niet
bereikt geworden, al bleven vele aanwezigen er op aan
dringen, dat over de schorsing der vergadering eerst ge
stemd zou worden. Het is hiertoe echter niet gekomen.
De vergadering, die om half acht was begonnen, ging
tenslotte omstreeks 1 uur uiteen, hoewel de gemoederen
nog zeer bewogen waren.