Raad Zijpe.
Bont Allerlei.
Radioprogramma
onw
ddel#
meei?
cntdil
c as»'
hetq
Vergadering van den Raad op Dinsdag 16 Februari
1932, des morgens 10 uur.
Voorzitter de heer J. de Moor, burgemeester, secre
taris de heer J. A. de Boer.
Met kennisgeving van verhindering is afwezig de
heer Rens.
Na opening volgt vaststelling der notulen.
Mededeelingen en Ingekomen stukken-
Medegedeeld wordt, dat Ged. Staten goedkeurden de
verordening op de heffing van opcenten op de vermo
gensbelasting, het besluit betreffende restitutie aan C.
Broens van een gedeelte van den koopprijs van een
perceel bouwterrein; dat Ged. Staten hebben verdaagd
hunne beslissing ten aanzien van de gemeentebegroo-
ting, dienst 1932; dat Ged. Staten hunne goedkeuring
hebben onthouden aan het raadsbesluit tot wijziging
van de bouw- en woningverordeningen en dat door
genoemd college soortgelijke voorschriften zijn vastge
steld.
Medegedeeld wordt dat de in de vorige vergadering
gedane benoemingen zijn geaccepteerd; dat de heer
p. Scbager heeft bedankt als lid der commissie van
toezicht op het correspondentschap der arbeidsbemid
deling' dat de heer J. Homan, gemeenteveldwachter,
eeB dankbetuiging inzond voor de toegekende gratifl-
cjtie; als voren van de heeren A. en P. Kapitein voor
verleende reductie op de pachtsommen en idem van
het bestuur van de Schager Handeldrijvende en Indu-
strieele Middenstandsvereeniging voor de toegezegde
bijdrage voor den cursus voor opleiding van winkel
personeel.
Al deze stukken worden voor kennisgeving aangeno
men.
Blijkens het proces-verbaal van kasopname bij den
gemeente-ontvanger waren kas en boeken in orde be
vonden. Bij de Coop. Zuivelbank was belegd f 60661.84.
Het jaarverslag van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Hollands Noorderkwartier, de jaarver
slagen van de Commissiën tot wering van schoolver-
rulm en het verslag van den Iegwedstrijd te Beemster
1936—1931 zullen bij de raadsleden circuleeren.
Op voorstel van B. en W. wordt met algemeene stem
men besloten om adhaesie te betuigen aan het verzoek
van het gemeentebestuur van Webl tot Instelling van
een zelfstandig Ministerie van Landbouw.
Voor kennisgeving worden aangenomen de adressen
van afdeelingen van Landarbeidersbonden inzake in
stelling van een plaatselijk crisiscomité, op grond van
het feit dat eeen dergelijk comité is gesticht en reeds
zgn werkzaamheden ter hand heeft genomen.
Bevordering van bepaalde werken.
Voorts is ingekomen een verzoek van afdeelingen
van Landarbeidersbonden, om de uitvoering van be
paalde werken te bevorderen, zulks ter bestrijding van
de werkloosheid. Genoemd worden het egaliseerea en
beharden van een weg langs de duinen en het uitdie
pen van sloot»*n langs de stortgronden.
B. en W. merken op. dat dit laatste niet wel moge
lijk is, omdat de huurtermijn der stortgronden straks
geëindigd is.
De heer Blom stelt voor het pad van Vos tot de
duinen to beharden.
De Voorzitter merkt op, dat de gemeente geen wegen
h onderhoud heeft.
De heer Nannis zou met het polderbestuur in over
leg willen treden om wegen te verbeteren, terwijl ook
deheer Van der Sluijs het gewenscht acht, met de
«sderhoudspllchtigen van wegen in connectie te treden.
De heer Doorn wijst op de hooge kosten, terwijl 80
besteed zou worden aan materiaal en slechts 20
aan arbeidsloon, zoodat het geen hulp voor de werk
loozen beteekent.
Op het verzoek wordt met 8 tegen 2 stemmen afwij
zend beschikt, voor inwilliging stemden de heeren Nan
nis en Blom.
Ingekomen is een schrijven van den Armenraad te
Alkmaar, ten gelelde van een verhandeling over den
onderhoudsplicht.
Voor kennisgeving wordt aangenomen een verzoek
van de vergunninghouders om verlaging van de per-
soneele belasting voor de biljarten voor 1932. Het adres
is tot dit doel te laat Ingekomen.
Om prae-advles wordt In handen van B. en W. ge
steld een verzoek van de vergunninghouders om ver
laging van het vergunningsrecht over 1932.
Eervol ontslag wordt verleend aan: 1. Mej. G. A. Lek
als onderwijzeres aan de o. L school te Oudesluis; 2. J.
Kliffen als onderwijze! aan de o. 1. school te Schager-
brug; 3. J. Th. van Droffel&ar als onderwijzer aan de
o.l. school te Burgerbrug en ontslag aan C. van den
Beidt als lid der Commissie tot wering van school
verzuim te St Maartensbrug.
Benoeming onderwijzend personeel.
Tot onderwijzeres aan de oJ. school te Oudesluis wordt
met 9 stemmen benoemd Mej. C. W. B. ter Brugge te
Driehulzen: 1 stem werd uitgebracht op Mej. M. J. Heijt
te Anna Paulowna;
tot onderwijzer aan de oJ. school te Schagerbrug
werd met algemeene stemmen benoemd de heer C. C.
Paap te Haarlem;
tot onderwijzer aan de o.l. school te Burgerbrug,
eveneens met algemeene stemmen, de heer G. U. Ane-
ma te Scharsterbrug (Fr.)
Meerdere benoemingen.
Ter voorziening in de vacature P. Schager. wordt de
heer O. Hollander te Petten, met algemeene stemmen
benoemd tot lid van de commissie van toezicht op het
correspondentschap der arbeidsbemiddeling.
De heer Joh. Leeuwen wordt met algemeene stemmen
benoemd tot lid der commissie tot wering van school
verzuim te St. Maartensbrug.
Verzoeken van de R.K. schoolbesturen om voorschot
op de gemeentelijke vergoeding overeenkomstig art. 101
der Lager onderwijswet 1920. voor het dienstjaar 1932.
De kosten per leerling der o. 1. soholen in deze ge
meente hebben over 1929. het laatste dienstjaar waar
over de rekening is gesloten, f 13.07 bedragen.
Het gemiddeld aantal leerlingen van de R.K- school
te 't Zand bedroeg In 1931 gemiddeld 249%. dat te Bur
gerbrug 74%. Het voorschot, gevraagd door het school
bestuur te "t Zand bedraagt f 2611.38 en voor Burger
brug f 742.50. Belde verzoeken zijn voor inwilliging vat
baar.
Met algemeene stemmen wordt besloten de gevraagde
voorschotten ta verleenen.
Door den heer J. J. Kabel te St. Maartensbrug wordt
een tegemoetkoming gevraagd in de reiskosten van zijn
zoontje voor bezoek aan de R.K. school te Schagen.
B. en W. stellen voor het verzoek In te willigen en
het bedrag der tegemoetkoming, te rekenen vanaf 1
Jan. 1932 vast te stellen op f 36.80 per jaar.
De heer Van der Oort informeert, of het bezoeken van
de school te 't Zand duurder uitkomt.
De heer Blom stelt de vraag, of het hier lager onder
wijs betreft, en of de jongen niet beter de school te
Burgerbrug kan bezoeken.
De Voorzitter antwoordt, dat, wanneer de school te
Burgerbrug wordt bezocht, toch vergoeding moot wor
den toegekend, omdat de woning van Kabel op meer
dan 4 K.M. afstand van de school te Burgerbrug ligt.
De heer van der Oord vraagt, of het vervoer naar
Burgerbrug duurder is dan naar Sohagen.
De Voorzitter deelt mee, dat de reis naar Schagen het
geschikste is.
De heer Van der Oord meent, dat de heer Kabel dan
natuurlijk den geschiksten weg moet zoeken.
Met algemeene stemmen wordt vervolgens besloten de
gevraagde tegemoetkoming ad f 36.80 per jaar te ver
leenen.
Verzoek als voren van den heer J. Groot te Oudesluis,
wiens leerplichtig kind de R.K. school te 't Zand bezoekt.
De afstand van de woning van Groot naar de school te
't Zand is meer dan 4 K.M., zoodat het verzoek ingewil
ligd dient te worden. B. en W. stellen voor het bedrag
der tegemoetkoming te rekenen van 2 Maart 1932 af
vast te stellen op f 80 per jaar.
De heer Van der Oord vraagt, of 't vervoer per flets
niet goedkooper is, de autobus moet er een aparte reis
voor maken.
De Voorzitter deelt mede, dat B. en W. gisteren een
onderhoud met den heer Groot hebben gehad. Het Is ge
bleken, dat het kind niet mag of kan fietsen. Het jon
getje loopt nu van de woning van zijn vader tot Keins-
merbrug, en gaat vandaar per bus verder. Anders reed
de bus tot de Ruigeweg, thans gaat deze dus door tot
Kelnsmerbrug.
Verleden Jaar heeft adressant de kosten van vervoer
zelf moeten betalen, omdat hij geen recht had op een
bijdrage van de gemeente.
De heer Van der Sluijs licht de zaak nog nader toe.
B. en W. willen gedurende de 4 wintermaanden adressant
tegemoetkomen en stellen daarom voor de vergoeding
van 60 op f 80 te bepalen.
Wordt algemeen goedgevonden.
De heer A. Sneekes, Ruigeweg, Schagerbrug, verzocht
om vermindering van zijn bijdrage In de kosten van ver
voer zijner schoolgaande kinderen.
B. en W. stelden aanvankelijk voor om adressant ge
durende het tijdvak 1 Januari—1 April 1932 ontheffing
te varleenen van het betalen eener bijdrage, in verband
met de werkeloosheid van zijn zonen. Naderhand is B.
en W. echter gebleken dat de zonen niet geregeld werk
loos zijn geweest en daarom stellen zij nu voor niet op
het verzoek In te gaan-
Op de vraag van den heer Van der Oord wordt me
degedeeld, dat de bijdrage in de kosten van vervoer voor
adressant bedraagt, voor 2 kinderen totaal f 50.
De heer Bruin zou dit verzoek in handen van B. en W.
willen stellen, die dan zoo noodig andere maatregelen
kunnen treffen.
De hee Van der Oord denkt, dat het verzoek tot den
raad is gericht op het oogenblik dat de zonen werkloos
waren.
Voorlooplg wordt afwijzend op het verzoek beschikt.
B. en W. stellen voor gedurende het eerste halfjaar
1932 vrijstelling te verleenen aan den heer Van Duin
te Schagerbrug (Onder Duin) van het betalen eener bij
drage in de kosten van vervoer zijner schoolgaande kin
deren.
De heer Dignum kan zich met het voorstel van B. en
W. vereenigen, ja, zou de vrijstelling wel voor het ge-
heele jaar willen geven.
De Voorzitter meent, dat we later weer kunnen zien.
Conform het voorstel van B. en W. wordt met alge
meene stemmen besloten.
Ontheffing van schoolgeld
B. en W. stellen voor afwijzend te beschikken op een
verzoek van G. v. d. Paal, om ontheffing van schoolgeld
en wel In verband met den aanslag van adressant in de
inkomstenbelasting.
De heer Blom merkt op dat het maar de vraag is hoe
de positie van adressant op 't oogenblik is.
De Voorzitter zegt dat adressant voor f 14.80 bij
Staatsboschbeheer werkt, den geheelen winter
De heer Doorn wijst er den heer Blom op dat als ont
heffing wordt verleend, een ander maar weer moet be
talen. Het betreft niet zoo'n groot gezin en f 1500 in
komen, den aanslag ln de inkomstenbelasting, is geen
klein beetje. Als we dergelijke verzoeken maar toestaan
raken we steeds verder van huis.
Met 9 tegen 1 stem, die van den heer Blom, wordt het
verzoek afgewezen.
De heer Stijgers, wonende in de gemeente Callants-
oog, doch wiens kind te 't Zand school gaat, vroeg
eveneens ontheffing van schoolgeld.
B. en W. zijn niet op de hoogte van den toestand van
het gezin, maar wellicht kan de heer De Wit inlichtin
gen verschaffen.
De heer De Wit erkent dat adressant een achterlijk
man ls, die niet naar behooren zijn gezin kan onder
houden.
De heer Smit weet echter toevallig, dat adressant
een normaal loon verdient, f 19.50 per week, plus emo
lumenten ls tesamen f 22.50.
Na deze inlichtingen wordt ook dit verzoek afgewe
zen.
Het kohier der belasting op de honden, dienstjaar
1932, wordt vastgesteld tot een bedrag van f 522.
Na toelichting door den Secretaris wordt besloten tot
wijziging van de aflossingsbedragen van de geldleening,
aangegaan ingevolge raadsbesluit van 16 Dec. 1925.
Een voorstel van B. en W. om de woningen van de
belde gemeente-veldwachters telefonisch aan te sluiten,
wordt na toelichting van den Voorzitter met algemeene
stemmen aangenomen. De Voorzitter wees erop dat aan
sluiting nuttig en dienstig was, vooral wat de veld
wachterswoning te Burgerbrug betreft, niet alleen voor
politiezaken, doch ook voor de zaken de arbeidsbe
middeling betreffende. En de beide veldwachters heb
ben elkaar ook noodig.
De heer Doorn merkte op, dat de kosten zeker niet
zoo hoog zyn, waarop de Voorzitter mededeelde, van het
abonnement f 24, plus de kosten der gesprekken, wat
niet zoo hoog is.
Waar de winkelsluitingswet op 1 Mei a.s. in werking
treedt, stellen B. en W. voor, het uur van sluiting der
winkels (8 uur 's avonds) gedurende den tijd, dat de
officleele tijd een uur vroeger is gesteld dan de zonne
tijd, een uur later te stellen.
Algemeen goedgevonden.
De toeslag op de werkloosheidsuitkering.
Bij de rondvraag zegt de heer Blom, dat in de vorige
vergadering gezegd is, dat men een open .oog zou heb
ben voor de belangen der arbeiders, doch het lijkt spr.
dat er meer werkloozen komen en daarom vraagt spr.
of de tijd niet gekomen is om den arbeiders een toeslag
op hun werkloosheidsuitkeering te geven.
De Voorzitter zegt dat tot nu toe de menschen aan"t
werk zijn geweest. Het werk voor Staatsboschbeheer
loont tot 1 Maart en B. en W. zullen trachtnn den ter
mijn tot 1 April verlengd te krijgen. Verder trachten
B. en W. menschen te werk gesteld te krijgen bij bloem-
bollenkweeekers, die vorig jaar vreemde werkkrachten
hadden. Hoe het met de Zuiderzeewerken zal afloopen,
weet spr. niet. In Schagen is een vergadering gehouden
en een commissie zou naar den Minister gaan en vra
gen de menschen niet te ontslaan. Spr heeft niet zoo
veel hoop, dat deze poging zal slagen. Of de werkloos
heid grooter zal worden, weet spr. niet.
De heer Nannis herinnert eraan, dat de meerderheid
van den raad in de vorige vergadering besloot niet in te
gaan op het verzoek der Landarbeldersbonden. om een
toeslagregeling. B. en W. hebben na deze beslissing de
zaak niet opnieuw onder de oogen gezien, maar spr. is
het met den heer Blom eens. Spr. voorziet dat de vol
gende maand het aantal werkloozen niet zal vermin
deren en acht het billijk dat de georganiseerden aan
stonds door een toeslagregeling worden geholpen. Nlet-
georganiseerden zijn bij spr. geweest en spr. heeft ze
naar het Burgerlijk Armbestuur verwezen. Spr. «vijst
op de kosten voor de gemeente om deze ongeorgani
seerden te helpen en doet een beroep op den raad om
ook de georganiseerden tegemoet te komen.
DONDERDAG 18 FEBRUARI.
HILVERSUM (1875 M.)
A.V.R.O.: 8.00 Gramofoonmuziek; 10.00 Morgenwijding;
10.15 Gramofoonmuziek; 10.30 Sollstenconcert; 11.00
Knipcursus Kinderkleeding; 11.30 Solistenconcert; 12.00
Tijdsein en gramofoonmuziek; 12.15 Klein orkest o.l.v.
Nico Treep; intermezzo gramofoonmuziek; 2.00 Rust
poos zender; 2.30 Gramofoonmuziek; 3.00 Knipcursus
voor gevorderden; 3.45 Gramofoonmuziek; 4.00 Zieken-
uur door Mevr. Antoinette van Dijk; 5.00 Omroeporkest
o.l.v. Nico Treep; 6.30 Sportpraatje door H. Hollander;
7.00 Omroeporkest; 7.30 Engelsche les voor beginners
door Fred. Fry; 8.00 Tijdsein en gramofontnuzlek; 8.15
Caecilia-concert; 10.30 Nieuwsberichten van Vaz Dlas;
10.45 Gramofoonmuziek; 11.00 Uitzending uit het Carl-
ton-Hotel te Amsterdam: Dansmuziek door Billy Ma-
son en zijn Orkest.
HUIZEN (298 M.)
K.R.O.: 8.00 Morgenconcert. N.C.R.V.: 10.00 Tijdsein en
gramofoonmuziek; K.R.O. 11.30 Godsdienstig halfuurtje;
12.00 Politieberichten; 12.15 Orkest. N.C.R.V.: 2.00 Cur
sus in fraaie handwerken; 3.00 Vrouwenuurtje; 3.30
Rustpoos zender; 4.00 Ziekenuurtje; 5.00 Cursus in
handenarbeid 5.45 Concert; 6.45 Knipcursus; 7.00 Vraag-
halfuurtje; 7.30 Politieberichten; 7.45 Persberichten Ned.
Chr. Persbureau; 8.00 Lezing door J. Schuurmans: Iets
over zending en volksleven op Z.O.-Celebes; 8.30 Har
monie-orkest o.l.v. Piet van den Hurk; 9.00 Lezing; 9.30
Vervolg Concert; 10.00 Persberichten Vaz Dias; 10.45
Gramofoonmuziek.
HAMBURG (372 M.)
6.10 Concert door het Kleine Noragorkest; 10.20 Gramo
foonmuziek; 11.50 Middagconcert; 9.50 Dansmuziek,
I
LANGENBERG (472 M.)
6.25 Programma van Hamburg; 11.20 Populair concert;
12.25 Omroeporkest; 4.20 Vesper concert.
KALUNDBORG (1158 M.)
11.20 Strijkorkest; 2.50 Deensche liederen; 7.30 Omroep
orkest; 10.10 Dansmuziek.
DAVENTRT (1554 M.)
12.20 Orgelconcert door Reginald Foort;-1.20 Gramofoon
muziek; 4.55 Concert; 11.15 Dansmuziek.
PARIJS-RADIO (1725 M.)
12.50 Gramofoonmuziek.
WARSCHAU (1411 M.)
4.00 Gramofoonmuziek; 6.55 Idem; 9.50 Dansmuziek.
Den Voorzitter lijkt het moeilijk om zoo onvoorbereid
een dergelijke zaak te behandelen. Het is beter dat B.
en W. het eerst behandelen en dan in de volgende ver
gadering een voorstel aan den raad doen.
De heer Nannis acht dit niet noodig, omdat deze zaak
al zoovele malen is besproken. Als B. en W. het opnieuw
moeten behandelen, laten we dan maar zeggen, dat het
op den langen baan geschoven moet worden.
De heer Doorn vraagt of er veel niet geplaatste werk
loozen zijn, waarop de Voorzitter zegt. van op heden
niet; verleden week is het aantal opgenomen, toen wa
ren ze allemaal aan 't werk, met uitzondering van d«
niet-kostwinners.
De heer Doorn wijst er op, dat we van twee kwaden
het beste moeten kiezen. Het zal op 't moment veel kos
ten per week. Of men f 10 toeslag geeft aan 't Staats
boschbeheer of toeslag op de werkloozenuitkeering, in
beide gevallen is de gemeente het geld kwijt.
De heer Dignum is ook overtuigd, dat de gemeente
een groot bedrag aan de werkloosheidsbestrijding uit
geeft. Spr. oordeelt, dat er voor de arbeiders goed ge
zorgd wordt. En gezien den toestand, waarin ook ande
ren verkeeren, acht spr. een andere oplossing zeer ge
wenscht. Spr. wil daarom nu niet besluiten tot het ge
ven van een toeslag op de werkloosheidsuitkeering, maar
wil dat de raad eerst eens over een andere oplossing
van gedachten wisselt
De heer Blom vindt het beter vandaag spijkers met
koppen te slaan, de kwestie is al voldoende besproken.
De heer Dignum wijst op den gewijzigden toestand in
de gemeente. We hebben niet alleen rekening te houden
met de arbeiders, maar ook met hen, die de gemeente
kas steeds moeten vullen.
De heer Nannis geeft toe, dat zooveel mogelijk ge
tracht wordt de menschen in werkverschaffing onder
te brengen, maar de loonen zijn niet hoog, en als het
werk een week stil ligt, zijn de menschen broodeloos.
De Voorzitter kan zich zeer goed met het idee-Dignum
vereenigen, en wil dan dat de raad vóór 1 Maart, b.v.
begin volgende week bij elkaar komt, eerst tot een on
derlinge bespreking.
De heer Doorn is het met den Voorzitter eens en wil
het nog wel eens herhalen aan deze tafel, dat naar zijn
oordeel een ieder op zichzelf is aangewezen, een ieder
voor zich zelf behoort te zorgen, zooveel als mogelijk is.
De bloementoovenaar van Raveilo.
(Rome). Hoog boven de blauwe golf van Saler-
no ligt het schilderachtige Raveilo, met zijn talrijke
ruines van paleizen uit den tijd der Arabieren en der
Noormannen. Het zijn niet alleen ruines, die hier
staan, maar er zijn ook nog enkele paleizen te be
wonderen. Het schoonste en best geconserveerd© on
der deze is het Palazzo Ruffolo. Dit Palazzo Ruffolo
was inderdaad vroeger niet anders dan een verlaten
Paleis op een rots. vanwaar men de heerlijkste land
streek, waarin men zich bevend, kon bewonderen.
Maar onder handen van ©en bekwaam tuinman Luigi
Cicalese werd deze ruine, dor en dood, tot een waar
bloemenparadijs Onder zijn bekwame handen en
door zijn goede zorgen groeiden daar de machtige
cipressen en pijnboomen, en bloeiden er de heerlijk-
Sto wi zeldzaamste bloemen, die met elkaar Palazzo
Ruffolo tot dien lusthof maakten, die een doel werd,
waarheen vele reizigers door Italië zich begaven. Cica
de kreeg niet ten onrechte don bijnaam van „Bloe-
fflentoovenaar van Raveilo". Toen het Palazzo weer
Dewoners kreeg, lieten deze hun goeden tuinman de
'rije hand en hij kweekte en verzorgde en werd de
vriendelijke gids, niet alleen van geleerden, die de
widzame collectie, waaronder zich zelfs, door krui
sing verkregen, tropische en Cadifornische soorten be
vonden. kwamen bewonderen, maar ook van konin
gen en keizers, die van de bloemenweelde kwamen
genieten.
.^ens hebben ook Richard Wagner en ziin gade Co-
sima, vergezeld door een Russischen schilder, de
villa bezocht. Toen waren er nog geen gemakkelijke
n verzorgde autowegen, zooals nu, maar men reed
°p muildieren langs het steile bergpad omhoog. Nau
welijks was de sombere poort, die toegang gaf tot de
villa geopend, nauwelijks had men de eerste schre-
S?® gedaan in den tuin, die daar in al zijn heer-
ujKheid te bloeien lag, of Wagner greep de hand van
Qen schilder, dien hij opdracht gegeven had, om het
aecor te ontwerpen voor de eerste scènes van zijn
..Parsival",
"Dit is de tuin, dien we hebben moeten", riep hij
geestdriftig uit. en toen hij de intense schoonheid van
au lustoord onderging, voegde hij eraan toe; „En hier
vk. i Künsgor's paleis." Zoo ontstonden de décors
de eerste Parsival-scènes.
«vp 1 00f?enblik is Raveilo in rouw, want de trou-
verzorger der heerlijke bloemen en planten is ge
storven. Op zeer hoogen leeftijd heeft hij zijn pleeg
kinderen alleen moeten laten. En niet alleen wordt
Cicalese door zijn eigen landgenooten betreurd. Neen,
ook de bloemkweekers uit andere landen, en hieron
der zijn ook Hollanders ©n Belgische, betreuren zijn
dood. Want dikwijls gaf hij hun. die betrekkingen
met hem onderhielden, zijn goeden raad en wenken,
die bij uit eigen ondervinding had opgedaan. Zij zul
len aan den „Bloementoovenaar van Raveilo" een
eerbiedig aandenken bewaren.
Een doodelijk schoonheidsmiddel.
(Londen). In een kleine voorstad van Londen
heeft zich een dezer dagen een gruwelijk drama af
gespeeld. Het viel Mevrouw Rouse op, dat haar een-
en-dertig-jarige dochter Evelyn, ofschoon het al laat
in den morgen was, haar kamer nog niet had ver
laten. Ze besloot, zich even op de hoogte te gaan stel
len en ging naar de kamer van Evelyn. Toen zij op
haar herhaald kloppen geen gehoor kreeg, deed zij
de deur open en trad het vertrek binnen. Daar trof
haar een ontzettend schouwspel. Haar dochter had
zich nl. met een shawl aan den kant van haar bed
opgehangen. De dokter, die in allerijl ontboden was
en het ongelukkige meisje lossneed, kon dit treurig
nieuws slechts beamen. Men verdiepte zich nu in het
zoeken van redenen, waarom Evelyn, die een vroo-
Iijk levenslustig meisje was en daarbij een bekende
figuur op de tennis- en golfbanen, een dergelijk gru
welijk einde aan haar leven had gemaakt. En toen
kwam men tot de conclusie, dat het jammerlijk over
lijden niet aan een zelfmoord, maar aan een treurig
ongeval moest worden geweten.
Aan een soort doodelijke schoonheidskuur. Evelyn
had zich nl. een paar dagen te voren bij haar moe
der beklaagde, dat zij te dik werd. En, sportief meisje
als zij was, deed zij al het mogelijke om haar „lijn"
te behouden. Speciaal ook vond ze, dat haar hals de
gewenschte afmetingen niet bezat. En nu nam zij
een haar noodlottig geworden middel te baat Zij
bond nl. iederen ochtend, bij het doen van haar och
tendgymnastiek, een zijden shawl aan een van haar
bedspijlen; in de lus, die ontstond, legde Evelyn het
hoofd en bewoog dit nu langzaam heen en weer.
waardoor een soort halsmassage ontstond, die de
overtollige dikte moest doen verdwijnen. Men zette
nu in deze richting het onderzoek voort en nu kwam
aan het licht, dat Evelyn dien ochtend geen schoen
tjes droeg, maar slechts op een paar dunne zijden
kousen haar gymnastische oefeningen had gehou
den. Bij de halsmassage echter, was zij op het gladde
zeil uitgegleden en de shawl werd een noodlottige
strik, waarin het arme meisje den dood door ver
stikking vond.
Electrisch vlsschen.
(B e r lij n) Is visschen met den hengel een wree-
de en onmenschelijke sport? De echte hengelaars zul
len dit ten stelligste ontkennen, terwijl zij, die deze
sport niet beoefenen, die „niet willen wachten op
iemand, dien men nooit gezien heeft", zullen zeggen,
dat het toch alles behalve menschlievend of lie
ver vischlievend is, een levend wezen een haak in
den bek te drijven. Hoe het ook zij, het schijnt, dat
aan deze „wreedheid" (voor hem, die het zoo noe
men wil) gauw een einde zal komen. Het zou nl. een
Duitsch© professor gelukt zijn, om visch te vangen
langs electrischen weg. Ten aanschouwe van vele
belangstellenden op dit gebied heeft de professor
proeven gedaan met zijn uitvinding en daarbij ge
demonstreerd hoe men niet alleen de dieren vangt,
zonder meer. maar ook, hoe men door bepaalde
sterkte va.n den electrischen stroom de grootte der
visschen bepalen kan, die men ophalen wil Dit
heeft net voordeel, dat kleine vischjes gespaard wor
den. Verder merkte men op, dat de visschen die elec
trisch gevangen werden in een toestand van verdoo-
ving aan de oppervlakte verschenen, waarna men
de dieren makkelijk kon vangen en in het net ber
gen. Bracht men nu deze visschen in zuurstofrijk,
niet te warm water, dan werden ze na ongeveer een
half uur weer springlevend. Terwijl door deze elec-
trische methode alleen groote vischen aan de opper
vlakte verschenen in verdoofden toestand, bleek het
dat de kleine soorten absoluut door de electriciteit
niet gehinderd werden. Nu zocht men naar de oor
zaak der ongevoeligheid van kleine visschen voor
electrischen stroom, en daarbij kwam vast te staan,
dat de te vangen visch door een bepaalde electrischo
spanningshoogte getroffen moet worden om den in
vloed ervan te ondergaan. De dieren ontvangen dan
een electrische „narcose". Verdere experimenten
brachten aan het licht, dat elke vischsoort een an
der voltage noodig heeft. Een forel moet nl. een
stroom van 2 volt ondergaan, andere soorten weer
1.4-1 volt. Nu is het mogelijk, dat men de electriciteit
die men door een rivier, een meer of ander water
leidt, naar believen kan regelen, zoodat men bijv.
de voor het vangen van forellen benoodigde 2 volt
kan brengen op twee, tien c.M. van elkaar verwij
derde punten in het water. De ruimte tusschen deze
twee punten staat dan ook onder stroom.
Dan zal men zien, dat alle forellen, die kleiner zijn
dan tien c.M., geen hinder van den electrischen
stroom ondervinden, terwijl alle grootere exemplaren
verdoofd aan de oppervlakte verschijnen. De vis
schen zijn. wanneer zij gezond zijn, op geen enkele
wijze beschadigd, zoodat zij levend ter markt ge
voerd zouden kunnen worden. Een nadeel echter is
aan deze wijze van visschen verbonden; het is nl.
voor den visscher niet heelemaal zonder gevaar, van
wege de electriciteit waaraan hij zijn lichaam bloots
stelt. De uitvinder van deze vischmanier raadt dan
ook aan het dragen van gummi-handschoenen tij
dens de vangst dringend aan.
Hoe het Meissner-porselein
werd uitgevonden.
(Berlijn) De moderne tijd van „Neue Saeh-
lichkeit" is het porselein niet zoo goed meer gezind
als de vroegere tijd, toen de pronkkast vol stond met
allerlei soorten snuisterijen. Tegenwoordig worden
die snuisterijen in een donker hoekje opgeborgen,
omdat het stofnesten zijn. maar de rol van het por
selein is nog niet uitgespeeld. Het is niet met zeker
heid te zeggen, wanneer het porselein eigenlijk uit
gevonden is. Reeds lang voor ons kenden de Chinee-
zen het porselein. Pas in het begin van den nieuwe-
ren tijd, in de zestiende en zeventiende eeuw kwam
het porselein van China naar Europa. Hoeveel moeite
men zich ook gaf, men was niet in staat, het zelfde
soort porselein te vervaardigen; men kreeg alleen
het zgn. „weeke" porselein.
Zooals bij vele uitvindingen is het een toeval ge
weest, dat in Europa het Chineesche porselein weer
uitgevonden werd. Nadat de alchemist Joh. Fr. Bött
ger (geb. 4 Febr. 1682) het roode porselein vervaar
digde, ontdekte hij twee jaar later bij onderzoekin
gen over een haarpoeder de aarde, die noodig is om
het echte porselein te fabriceeren. De porseleinfabri-
catie werd in Meissen onmiddellijk systematisch aan
gepakt en kwam snel tot grooten bloei. Hoewel het
procédé zeer streng geheim gehouden werd, wisten
buitenstaanders het toch te bemachtigen en na eeni-
een tijd had ieder land en ieder landje zijn eigen
porseleinfabriek.
De uitvinder Böttger heeft van zijn uitvinding wei-
nog voordeel gehad. In dien tijd kende men nog niet
de bescherming van patenten. In Berlijn was hij
apotheker en tegelijkertijd deed hij alchemistische
proeven. Toen dat gemerkt werd. vluchtte hij naar
Dresden, maar hij kwam van den regen in den drop.
Daar richtte de vorst Egon van Furstenberg hem een
laboratorium in. maar toch was hij daar zijn leven
niet zeker, zoodat hij in 1704 naar Weenen vluchtte,
vanwaar hij met geweld weer naar Dresden werd te
ruggebracht. omdat in dien tijd een alchemist meer
een waardevol voorwerp dan een levend wezen was.
Toen de Zweden het land indrongen, werd Böttger
met drie assistenten op een slot in veiligheid ge
bracht. Nog eenmaal heeft hij geprobeerd, met zijn
uitvinding geld te verdienen, doch het gevolg was,
dat hij in 1719 in Dresden gevangen werd gezet. Den
13en Maart van dat jaar is hij in gevangenschap ge
storven.
