Plaatselijk Nieuws.
FRISO
BAAI
A11 e r h a n de.
JAARVERGADERING
Zaterdag 20 Februari 1932.
SCHAGER COURANT.
Derde blad. No. 9024
Jongetje te water geraakt
BEST EN
NIET DUUR
Theater Royal.
ca
Tt
Ik
roet
VAN DE SCHAGER HANDELDRIJVENDE EN
DJDUSTRIEELE MIDDENSTANDSVEREENIGING,
Donderdag 18 Februari 1932, in het lokaal van
5Jn heer J. Schenk.
De Voorzitter, de heer Schmalz, heet de aanwezigen
hartelijk welkom en brengt zijn beste wenschen uit
voor 1932 en hoopt dat dit jaar voorspoedig en geluk
kig moge zijn. In deze moeilijke lijden wekt spr. de
leden met warmte op, vooral paraat te zijn en zich in
te spannen om niet alleen eigen belangen, maar ook
die van de Middenstandsorganisatie te behartigen.
Vaak toch komen de belangen van ons Middenstan
den voorzitter, in het gedrang en daarom is het
plicht om onze organisatie die ons in onzen strijd
om het bestaan allerlei steun en hulpe biedt, op onze
beurt ruggesteun te geven.
Spr. brengt dank voor alle medewerking der leden
jj,'liijl ondervonden en hoopt dat de leden in 1932
0s zullen doen om met elkaar deze crisis het. hoofd
Rieden en onze zaken op peil te houden. (Applaus.)
j De heer K. Leguit, 2e secretaris, leest de notulen, die
[na een kleine toevoeging werden goedgekeurd.
Ten opzichte van de overdracht van de Vakteeken-
hool aan do Middenstandsverecniging, is nog geen
idkèuring van den minister ontvangen.
De opheffing van één der drie postbestellingen is
gelukkig niet doorgegaan, dank zij het advies in deze.
uitgebracht door onzen postdirecteur. Voorzitter
brengt hem hartelijk dank voor zijn medewerking in
deze.
Voorzitter wekt vooral op gebruik te maken van
de gelegenheid om poststukken af te halen van 12
pur s middags, daar anders als er hiervoor geen
inimo bestaat, de gelegenheid daartoe wordt inge
trokken.
Op het advies aan den betrokken minister inzake de
dreizende opheffing van de tram Schagen—Warmen-
Ijniize' is nog geen antwoord binnengekomen.
Was ook ingekomen een aanschrijving om op de
correspondentie voor Amsterdam, vooral de toevoe-
ing te zetten van: Centrum, Noord, Zuid. Oost of
Vest. De kaarten waarop deze indeeling der distric
ten. zijn aan het postkantoor gratis te verkrijgen.
Ten opzichte van een collectief-abonnement van het
Bondsorgaan, wordt geen besluit genomen. Alleen
torden de leden daartoe opgewekt.
Wat de Winkelsluitingswet betreft, wordt meege
deeld, dat deze 1 Mei a.s. in werking treedt. Het Ge
meentebestuur heeft in deze aan het door de vereeni-
ging geuite verlangen inzake de 21 uitzonderingsda-
gen. voldaan.
Er zal nog een verzoek worden gericht, om in de
Moermaanden de winkelsluiting te bepalen op 9 uur.
Bi! tevens naar aanleiding van een besluit door den
Nd van Zijpe genomen. Men meende als de geheele
I«geving een dergelijk besluit nam en dit werd goed
gekeurd, dat Schagen's Middenstand daarvan de na-
toten ou ondervinden als daar niet eveneens om
Jour werd gesloten.
j Van den minister was bericht ingekomen, dat met
Ihrioog op de wellicht komende bezuinigingen, de
jtttröötihg yan Handeljswinteravondschool tot 1
M a.s. was goedgekeurd, dus tot de helft over de
Uitgetrokken posten mocht worden beschikt.
Ook werd door den minister er op gewezen, om
W dc school en het onderwijs gebruik te maken
van producten van vaderlandschen bodem en voor de
[verwarming van Limburgsche kolen.
Wat de plaatsing der marktstalletjes betreft, -was
door den voorzitter bij den marktmeester aangedron
gen om deze, op de Laan te plaatsen, zooals door den
Baad indertijd was besloten. De marktmeester meen
de dat hieraan bezwaren waren verbonden, omdat de
betrokken kooplui er niet willen staan.
De vergadering zag deze moeilijkheid niet in. Deze
kooplui nemen op de spitsuren de beste plaatsen in
en werd besloten zich tot B. en W. te wenden met
de vraag handhaving van het genomen raadsbesluit,
plaatsing op de Gedempte Laan.
De heer W. D. Niestadt bracht als le secretaris het
?6e jaarverslag uit. Het ledental steeg van 120 tot.
130. Verschillende belangrijke voorvallen en besluiten
werden gememoreerd en verwierf dit aangenaam ge
field verslag de hartelijke instemming der vergade
ring en een warm woord van waardeering van den
voorzitter.
De rekening en verantwoording van den penning
meester, den heer A. Hossen, werd nagezien door dc
heeren Sleutel en De Jong. Alles werd in perfecte
orde bevonden en tot goedkeuring geadviseerd, waar
toe de vergadering besloot. Het nadeelig saldo van
f 15&27M» was gedaald tot f 7.03. De ontvangsten be
droegen f718.75, de uitgaven f 725.18.
De bestuursverkiezing had tot resultaat, dat de hee-
ren W. D. Niestadt. M. Wissekerke en C. Houtlosser
met groote» meerderheid tot bestuursleden werden
herkozen. De beide eerste heeren namen hunne be
noemingen aan. De heer Houtlosser bleef ondanks
groote aandrang bedanken. Voorz bracht hem alle
hulde voro zijn werk en aangename samenwerking,
zoo ook als lid van de commissie van toezicht op de
Middenstandswoningen.
Toen werd de ïeer T. de Jong gekozen, die even
eens bedankte. De heer D. Wi' nam de benoeming
aan.
Het nieuwe Huishoudelijk Reglement werd daarna
aan dc goedkeuring der vergadering onderworpen.
Het werd ongewijzigd goedgekeurd, wat voorzitter
aanleiding gaf den heer Mr. J. Buiskool, rechtskundig
adviseur der vereoniging, die dat reglement had ont
worpen, voor zijn arbeid te bedanken.
Zal er dit jaar een winkelweek in Schagen worden
gehouden? Deze vraag legde de voorzitter aan de.
vergadering voor er hij meende dat juist in een tijd
van crisis en tegenslag onze winkelstand teekenen
van leven en activiteit moest geven. Het bestuur stel
de daarom voor in overleg te treden met Algemeen
Belang en de Hanze, om gezamenlijk weer een win
kelweek te organiseeren. Het was niet. goed geweest
dat vorig jaar geen winkelweek was gehouden.
Hoe dc commissie te vormen, werd bet best ge
oordeeld dat het Bestuur zich onledig hield met Al
gemeen Belang en Hanze, om deze commissie te for-
meeren. Algemeen goedgekeurd.
F.en filmavond van den heer Traast, de bekende
directeur van de School tot opleiding van Winkelper
soneel te Amsterdama De wijze waarop do heer
Traast tot algemeene tevredenheid zijn cursusavon
den steeds had gegeven, deed verwachten dat deze
filmavond, aangevuld door de bespreking van allerlei
middenstandsvraagstukken, zeer .zeker succes zou
hebben.
Het bestuur verkreeg voor het organiseeren van
dezen avond op Vrijdag 26 Februari a.s., blanco man
daat. Men had het plan om daarvan een intiemen
avond te maken, aantrekkelijk ook door de wijze van
ontvangst van de bezoeksters en bezoekers.
Voorzitter wekte met warmte op. dezen avond die
leerrijk en aangenaam tevens zou zijn, vooral te be
zoeken.
Naar aanleiding van hetgeen de heer Traast op zijn
verschillende cursusavonden had gezegd, o.m. over
winkeliers van dezelfde branche, die elkaar niet moes
ten doodconcurreeren met te lage prijzen, maar er op
moesten letten om den middenstand krachtdadig te
steunen enz., enz., wees de heer J. H. Schene er op
dat dit allemaal heele mooie woorden waren, maar
dat de praktijk hiermee in flagranten strijd is en spr.
wees in dit verhand op de gehouden aanbesteding
voor de nieuwe openbare school. Het wordt den laag-
sten inschrijver niet euvel geduid dat hij zoo laag
mogelijk inschreef, als zijn zakenbelang dat mee
brengt, maar waarom dan al die mooie theoriën van
den heer Traast, die daar vierkant tegenover staan.
Wat hebben wij dan aan zulke theorie.
De voorzitter meent toch dat wij aan die theorie
moeten trachten vast te houden, dat de praktijk
hiermee soms in strijd zal zijn, dat is iets dat nog
wel meer zat voorkomen en spr. wijst hierbij op het
geen plaats gehad heeft met de levering van de elee?
trischeornamenten voor de school. Hier toch heeft
de gemeente rechtstreeks, met uitsluiting van de ver
schillende installateurs in onze gemeente, direct do
levering opgedragen aan de firma Philips te Eind
hoven en zoodoende een groote korting bedongen.
M aar wij als Middenstanders ons schot en lot hier
dik-op moeten betalen, is het van ons gemeentebe
stuur niet te begrijpen, dat het zoo kan handelen.
En ook van de firma Philips, wier vertegenwoordiger
indertijd zelf heeft beloofd dat niet rechtstreeks aan
de klanten zou worden geleverd, komt zulk een hou
ding niet te pas.
Bij de uitvoerige discussie die nu volgt, komt naar
voren dat algemeen het optreden van ons gemeente
bestuur wordt afgekeurd en bij een dergelijke aanbe
steding, evenals bij elke aanbesteding een behoorlijk
bestek aan de verschillende gegadigden had moeten
worden overgelegd. Het resultaat der besprekingen
was, dat nog meerdere inlichtingen zullen worden
ingewonnen en in een conferentie met B. en W. aan
te vragen, tegen het gebeurde zal worden gepro
testeerd. terwijl ook de firma Philips op het verkeer
de van haar houding zal worden gewezen.
De heer T. Koordes wordt oij acclamatie als lid
der vereoniging aangenomen.
De rondvraag levert niets op en sluit voorzitter de
geanimeerde vergadering met een woord van dank.
Nog inist op tijd door een voorbijganger
gered.
De jeugd heeft altijd groote belangstelling voor
den trein en bij de overwegen ziet men dan ook her
haaldelijk de kleine beunhazen, wanneer een trein
op komst is. Zoo ook weer Donderdag, toen een
tweetal van die kleine kereltjes uit het Plantsoen
naar den spoorwegoverweg aan de Dorpen togen en
zij daar in de omgeving aan het spelen bleven. Maai
de jongste van het tweetal, het nog geen 3 jaar tel
lende zoontje van den heer B., moest dra een „plasje"
doen en zou dat maar eens in de sloot doen. En die
parmantigheid van de dreumes zou bijna zeer nood
lottige gevolgen hebben. Want het ventje viel te water
en raakte al spoedig kopje ónder. Zijn driejarig ka
meraadje stond wel aan den slootkant te kijken,
maar de ernst van het geval drong natuurlijk nog
niet tot hem door. Doch een voorbijganger merkte op
dat het kameraadje zoo naar de sloot stond te kijken
en kreeg op zijn vraag wat er wel in de sloot was.
tot antwoord, dat zijn vriendje te water was geval
len. En de beweging van het water duidde toen den
heer Rempt van Wijdenes, al spoedig de plaats waar
de kleine drenkeling lag. Onmiddellijk stapte de heer
R. te water en bracht de kleine op het droge en spoe
dig naar zijn moeder thuis. Wel bracht het gebeurde
daar een groote consternatie teweeg, maar de dren
keling bleek later niet veel hinder van het koude
en onfrissche bad te hebben gehad.
EEN JUBILEUM.
De heer J. Keesman hoopt op 1 Maart a.s. den dag
te herdonken, dat hij voor 25 jaar tot opzichter van
de Banne en Polder Schagen werd benoemd.
OVERGEPLAATST.
De heer A. Kampman, lijn werker bij het P.E.N., al
hier, is bevorderd tot controleur bij het P.E.N. en
overgeplaatst naar Haarlem.
AANTAL SOLLICITANTEN.
Het aantal sollicitanten voor onderwijzer aan de open
bare lagere school alhier, ter voorziening in de vaca
ture, die ontstaat door het a.s. vertrek van den heer
Hiemstra, bedraagt 19.
VERSCHILLENDE LEVERINGEN OPGEDRAGEN.
Aan de firma Kruit alhier is door ons Gemeentebestuur
de levering opgedragen van de verschillende beplantin
gen voor de plantsoenen bij onze nieuwe openbare
school. Eveneens de aanvulling van de beplantingen
voor de verschillende gemeenteplantsoenen. Opk de le
vering van de hagen etc. voor de nieuwe woningen in de
Bokstraat van de Woningbouwvereeniging .Schagen"
is aan dezelfde firma gegund.
v ZAAK OVERGEDAAN.
Naar wij vernemen, is de schoenenzaak van den heer
H. de Ligt alhier, overgenomen door den heer D. Mul
der, schoenhandelaar te Alkmaar, die er een filiaal van
zijn zaak zal vestigen.
MARKTOVERZICHT.
De ochtend van de markt van j.1. Donderdag gaf
een aardige en levendigen indruk; veel bezoekers en
aardig vee aangevoerd, men zou denken dat kan wat
worden vandaag. Maar de handel in vette koeien was
zeer matig, men zou denken nu er geen buitenlandsch
vloesch meer ingevoerd wordt, dat onze koeien duur
der zouden zijn, maar dat scheelde nog 3 cent per
pond minder bij de vorige weck; het was 35 ct de
hoogste prijs.
nformatie is gebleken, omdat de kalveren en
varkens zoo goedkoop verkocht worden, drukt dat op
liet koevleesch.
De aanvoer van kalf- en geldekoeien was voor de
zen tijd van het jaar goed. De handel in kalfkoeien
was goed, in keldekoeien kalm, kalfvaarzen was de
handel zeer matig.
In nuchtere kalveren was het zeer stil; ze werden
voor lage prijzen verkocht, de noteering was 414
gulden; voor later op den dag hoorden wij, dat 3 kal
veren werden verkocht voor f 10.Dit zijn prijzen
om niet. van te hooren, is tenminste te hopen.
De handel in oude slachtschapen was stug, prijzen
van 1622 gld. Overhouders stug, vette schapen wa
ren onverkoopbaar. In fokschapen weinig of geen
handel.
De handel in biggen was stil, wel aardig veel aange
voerd, maar zoo lang de vette varkens zoo weinig
gelden, is te begrijpen dat de biggen en schrammen
het loodje leggen. Voor zoo'n lagen prijs als de vette
varkens genoteerd werden, is in jaren niet bekend.
12—13% ct. per pond. maar later hoorden wij van
10J411 ct.; het is te geef, jammer genoeg.
Op de kippenmarkt was heel weinig drukte, prijs
houdend.
Op de paardenmarkt was aardig drukte. De heeren
Kieft en Stammes hadden weer flinkeaanvoer. Paar
den uit Litauen golden van 95—200 gld. De paarden
hier vandaan, 150—375 gld. Handel werd gezegd van
vlug.
30 55 40 cfc
per>fe pond
„14 U R"
Deze week in theater Royal da zeer sensationeel»
speelfilm „2 4 uur" uit het leven van een vrouw.
New York, het moderne Babel, waar de sensaties van
een menschenleeftijd zijn samengepakt in24 uur".
Het is elf uur 's-avonds.
Hector Champion heeft een vreemdsoortige groep ver
zameld voor het diner. Daar is Savina Jerrold. een
jeugdliefde, en. evenals hij zelf. iemand uit New York's
eerste society-kringen. Daar is Jim Towner. een welge
steld New Yorker van goede familie, die aan den drank,
geraakt is. Daar is Fanny Towner. zijn vrouw, die haar
eigen leven leeft, en wanhopige pogingen doet om Da-
vid Melbourn's belangstelling in haar persoontje in het
leven te houden. David. een „self-made-man". die een
geweldig fortuin vergaard heeft voelt zich aangetrok
ken tot een andere gast. Ruby Wintringham. een jonge,
mooie vrouw. Haar moraal is de moraal van de mo
derne wereldstad, en evenals hij mist zij de achtergrond
van een goede familie.
Jlm Towner. die reeds te veel gedronken heeft, ver
laat de woning al spoedig. Hij begeeft zich naar een
kroegje, waar hij een woordenwisseling afluistert die
hem overtuigt dat er een moord heeft plaats gehad door
eenige leden van een bende. Hij gaat naar een nacht
club, waar Rosie Dugan, zijn vriendin, als zangeres op
treedt. Hij geraakt nog meer onder den invloed der al
cohol, en besluit den nacht in haar appartement door
te brengen. Rosie's echtgenoot, die geheel van haar ver
vreemd is, verschijnt in het café. Hij is lid van een
smokkelaarsbende en een slachtoffer van cocaïne, en
Rosie is bang voor hem. Door een list weet zij hem zijn.
revolver afhandig te maken, waarna zij hem de deur
laat uitgooien.
David Melbourn heeft intusschen Fanny Towner naar
huis gebracht en zij hebben een einde gemaakt aan hun.
verhouding. Fanny beseft plotseling wat Jim nog altijd
voor haar beteekent en zij is teleurgesteld dat hij niet
thuis is gekomen. Zij gaat naar zijn kamer, werpt zich
op het bed en huilt zichzelf in slaap.
Rosie is er in geslaagd Jlm naar haar kamer te bren
gen, hoewel hij geheel dronken is. Zij legt hem op een
divan en "maakt zijn boord los, en laat hem slapen. Al»
zij zich te bed wil begeven komt haar echtgenoot binnen
Rosie sluit haastig de deur af van de kamer waar Jim
ligt te slapen. Man en vrouw maken een scène, en Tony
bekent dat hij een moord gepleegd heeft. Bij gebrek aan
verdoovende middelen zijn zijn zenuwen tot het uiter
ste gespannen, en beangst door zijn bekentenis worgt h$
Rosie. Hij vlucht in ontzetting, zijn pet achterlatend.
In den morgen wordt Jim wakker en bemerkt dat hij
opgesloten is. Hij forceert de deur naar Rosie's slaapka
mer. De vondst van het lijk ontnuchtert hem. Hij beseft
dat hij van de moord zal worden beschuldigd, en verlaat
overhaast het appartement, zijn boord en boordenknoop-
Jes achterlatend.
Fanny leest in de krant dat Jim gearresteerd is, en
begeeft zich naar het hoofdbureau van politie. Intus
schen heeft Tony zich verborgen in een goedkoop hotel
Hij koopt de oude vrouw, die het hotel bestuurt om. die
een briefje naar een lid van zijn bende zal brengen,
waarin hij om hulp %maagt. De vrouw geeft het briefje
aan een vijandelijk bende-lid, die met eenige kameraden
wraak komt nemen voor den moord. Er val een schot,
en Tony is dood.
Op het politiebureau wordt Jim op ruwe wijze onder
vraagd, als Fanny binnenkomt. Zij is niet zeker van
geen crisis?
Het aantal werkloozen in de bouwvakken loopt in de
tienduizenden. Toch houdt men in den Haag stijf en
strak vol, dat er van crisis-werkloosheid geen sprake
is. De werkloozenkassen krijgen dus geen extra steun
om de uitkeeringen aan de leden eenige weken langer
voort te zetten, zoodat deze veel eerder dan anders noo-
dig zou zijn, hun toevlucht te moeten zoeken btj de
armbesturen of bij maatschappelijk hulpbetoon.
Onwillekeurig vraagt men zich af. waarom de regee
rt^ in die richting drijft. Ingewijden beweren, dat het
te doen is, om de loonen der bouwvak-arbeiders naar
heneden te ^krijgen. Zü verkeeren in een bevoorrechte
lx»tUe en omdat zij zooveel verdienen, blijven de huren
Mo hoog!
Dit laatste Is volgens deskundigen niet waar. Een
'Mf aanzienlijke loonsverlaging zou het mogelijk maken,
de huur van een arbeiderswoning enkele centen per
ffeek lager te stellen, doch of dat ook gebeuren zou. is
Mn andere vraag. Er zijn nog veel te weinig goede en
jjoedkoope woningen voor kleine beurzen. De vraag
Wöft dus groot en de prijs derhalve hoog.
Er is dan ook animo genoeg om te bouwen, doch het
ge.d zit vast. De crisis, die we beleven, is nu ook een
echte vertrouwenscrisis: wie geld heeft, laat het rente-
003 l'8?en of is met een heel lage rente tevreden, lla-
eteek^811 be* 'n de cen andere onderneming
Daar lijden vooral ook de bouwers onder. Korte cre-
eten om hun bouwwerken te financieren, worden haast
gegeven en als het werk af is, en lange credieten,
a. wil. ^gen, hypotheken noodig zyn, om het eigen
ge .yrij te krijgen voor een nieuw karwei, dan blijken
e met beschikbaar te worden gesteld.
.er zou de regeering kunnen bijspringen. In allerlei
0Df?P5»n' bi^ de Rijkspostspaarbank, liggen schatten
wend fpeld: Onderden millioenen zouden nuttig aange-
het Unnen worden, want er zou werk komen. werk.
Dat 86 geneesm,dde' om uitkomst te brengen.
Keen vu»D,e* overal mogelijk. Voor scheepsbouwers is
veel ïuJh 'n bun valt te malten- want er ziJn veel te
weinie Huizen« goede huizen, zijn er echter te
g en het zou een opluchting zijn, indien de regeering
de hulzenbouwers niet tot ledigheid dwong.
Het gaat niet om een paar menschen.
Bij het bouwbedrijf zijn ongeveer 200.000 arbeiders
betrokken, ongeacht het groote getal, dat In nevenbe-
drijven werkt, zoolang het bouwbedrijf niet stop staat.
Alles grijpt In elkaar: verffabrieken, llnoleumfabrieken
enz. ondervinden de gevolgen, zoodra de huizenbouw
niet floreert.
In normale tijden gaat er in het bouwbedrijf voor mil
lioenen om. Het loopt tot ver boven de 200.
Hier Is een opgave van de openbare aanbestedin
gen. welke in 1930 werden gehouden,
door Rijk en Polderbesturen voor 41.7 millioen
door Gemeenten voor 50.8 millioen
door Wonlngvereenigingen 15.4 millioen
door Spoorwegmaatschappijen voor 3.6 millioen
door Particulieren voor 73.5 millioen
Samen: 185 millioen
Er is natuurlijk ook heel wat gebouwd zonder voor
afgaande openbare aanbesteding, terwijl ook geteld
moet worden het kleine werk van herstel enz.
Het loopt dus over enorme bedragen en omdat hier
met goeden wil van de regeering mogelijk zou zijn om
tienduizenden niet te steunen, doch te laten werken, is
het meer dan ergerlijk en in alle opzichten onverant
woordelijk, dat de Haagsche heeren van geen ingrijpen
willen weten, als niet de loonen omlaag gaan.
Ook met een paar andere getallen is duidelijk te ma
ken, wat er op het spel staat
In de tien jaren van 1921 tot en met 1930 zijn er ge
middeld ruim 46.000 woningen in Nederland bijgebouwd.
Er gingen ook woningen te niet, 47.943 in die 10 jaar,
zoodat de netto-winst bedroeg 423.000. Ongetwijfeld een
sterke aanwijzing, dat het vorig geslacht en het geslacht
daarvoor afschuwelijk slecht gehuisvest is geweest:
ruim de helft der bevol king leefde
toen In één- en twe e-k amerwoningen.
Geheel is die schande nog lang niet uitgewischt. Nog
verscheidene jaren moet er gebouwd worden om den
achterstand 'in te halen en ook daarom is het zoo erg,
dat de Regeering niet Ingrijpt.
De zoogenaamde hooge loonen zijn haar een doorn in
het vleesch.
Maar de hooge rente dan, die de huiseigenaars maken?
Het loon heeft meer koopkracht gekregen, wordt er
gezegd. Daar zit wat In, maar dan is ook de vaste ren
te in waarde gestegen en ook de huur. Laat de regeering
dan allen gelijkelijk aderlaten. Zij moet dunkt ons, iets
voelen voor:
Gelijke monniken, gelijke kappen.
EEN PIETSEE INFLATIE.
Er zijn er ook onder ons, die zoo'n klein beetje in
flatie nog niet zoo erg zouden vinden. Toegegeven kan
worden, dat niet iedereen er schade door zou lijden. In
ons -alles behalve christelijke wereldtje is het nog altijd
zoo: Den een zijn dood, is den ander zijn brood. Daar
komt dan meestal bij. dat de slagen daar treffen, waar
het minste weerstandsvermogen is en dat voordeelen
toevallen aan hen, die er niet in de eerste plaats be
hoefte aan hebben.
Misschien heeft het Engelsche voorbeeld, wat tot voor
zichtigheid gemaand. De werkloosheid, die zoo goed als
verdwijnen zou, is nog bijna even erg en nu ook Japan
den gouden standaard losliet, bleef deze concurrent even
gevaarlijk als te voren.
Teekenend ls wat onlangs de Duitsche correspondent
van De Telegraaf over inflatie schreef. In zijn tweede
vaderland heeft men er ervaring van en wij meenen goed
te doen, zijn meening aan te bevelen in de welwillende
aandacht onzer lezers. Zie hier:
„Inflatie is de schandelijkste en brutaalste massafce-
lastlng die denkbaar is. Zij treft de allerarmsten het
scherpst. Zij richt hèn te gronde, die later geen moge
lijkheid meer hebben om zich te herstellen. Inflatie is
een strijd tegen weduwen, weezen, ouden van dagen
en onmondigen, zij rooft de met moeite vergaderde
spaarpenningen der kleine lulden en verzekerden, treft
vrome stichtingen en weldadige fondsen. Daarentegen
bevoordeelt zij den bezitter van onroerend eigendom, den
industrieel, den lichtzinnigen schuldenaar en den spe
culant, Niemand heeft meer belang bij stabiel geld dan
juist de arbeider en niettemin zag men in Engeland,
dat de kortzichtigheid van vele leiders van 't werkende
volk de inflatie in de hand werkte."
Wij voelen geen behoefte om hieraan nog iets toe te
voegen.
NOVA OMPENDET.
Zoo luidt de titel van een pauselijke encycliek, waar
van het uitgangspunt de hevige crisis is, die in het bij
zonder de kinderen, de bezitlooze arbeiders en het pro
letariaat treft Dan vervolgt de paus o.m.: „Wy zien
een groot aantal eerlijke en werkwillige arbeiders, die
slechts wenschen in het zweet huns aanschijns door eer
lijke arbeid hun dagelykscb brood te verdienen, waarom
zij God dageiyks bidden en die thans tot werkloosheid
rijn gedwongen en die met hun gezinnen in groote be
hoeftigheid verkeeren. Het valt te vreezen, dat. wan*
neer de nood niet gelenigd wordt, vele in ellende ver-
keerende gezinnen tot wanhoop gedreven zullen wor
den." De paus roept op tot een kruistocht van naasten
liefde, want door het stillen van de lichamelijke honger
zullen ook de zielen getroost worden. De kruistocht van
naastenliefde zal de vlammen van haat en hartstocht
dooven, de vlammen van liefde en eendracht voeden en
leiden tot vrede en sociale en individueele welvaart.
De encycliek gaat dan verder over de wedstrijd in
bewapening, die teugeloos genoemd wordt. Het is een
gevolg van de ijverzucht tusschen de volkeren en ver
oorzaakt reusachtige uitgaven, die onttrokken worden
aan het volksvermogen en aldus bijdragen tot verscher
ping van de crisis.
In dien geest hebben ook zijn voorgangera reeds ge
sproken, doch de machtigen der aarde, de geld- en in
dustrie-koningen, die ook uit massamoord goud weten
te slaan, vinden blijkbaar haat en hartstocht nog altyd
voordeeliger dan liefde en eendracht.
En de volkeren zijn gedwee en geduldig en dragen
hun lot totdat
WAPENHANDEL
Voor de wapenfabrikanten is het diepte-punt van de
crisis voorby. Er zyn twee goede klanten aan de markt
gekomen en de handelsreizigers in mitrailleurs, kanon
nen, vliegtuigen, bommen enz. trachten in alle talen der
wereld orders in te pikken.
Teekenend is de Engelsch opvatting: ik verbied den
wapenhandel met China en Japan niet, want als ze
van my niet kunnen koopen, dan koopen ze van een
ander!
Inderdaad, zoo is de huidige toestand en die verandert
niet. zoolang men aan de fabricage van oorlogstuig door
particulieren geen eind maakt. Gelyk een ander land
bouwmachines fabriceert, locomotieven, waschketels en*,
zoo maken zy oorlogsmateriaal om het voor goed geld
te verkoopen aan iederen gegadigde, desnoods aan den
eigen vijand..
Dat is in den jongsten grooten oorlog gebeurd en dat
gebeurde ook al tydens den Tachtigjarigen oorlog, toen
Amsterdamsche kooplieden grof geld verdienden aan d«
krygsbenoodigdheden, welke zij aan de Spanjaarden in
de Zuidelyke Nederlanden leverden.
U ziet, lezer, ook dit is geen nieuws onder de zon. Dat
we zoo hardleersch blyken te zijn, betalen we nu hier,
dan daar op bloedige wijze.
