Een dag uit het leven van Hindenburg. Zaterdag 12 Maart 1932 SCHAGER COURANT. Vijfde blad. No. 9036 Tot het Duitsche volk Van acht aar tot den middag: arbeid! Precies óm acht uur komt Hindenburg uit zijn kamer. Als het weer het maar qenigszins toelaat, maakt hij met zijn prachtigen herdershond „Rolf" een wandeling door het uitgestrekte park. Hij gaat blootshoofd en heeft een eenvoudige, donkere over jas aan. Hindenburg heeft graag dat zijn kleinkin deren hem op deze wandeling vergezellen. Als het weer al te slecht is. laat Hindenburg zijn ontbijt in de veranda brengen om zoodoende toch een beetje frissche lucht te krijgen. Onmiddellijk nadat de brievenbesteller Prawitz heeft gebeld, wordt op een groot blad de particuliere post binnengebracht Hierbij zijn een groot aantal verzoekschriften, waarvan er dagelijks honderden binnenkomen, en die nooit afgehandeld mogen wor den, voordat de Rijkspresident ze heeft gezien. Eén man en dagelijks duizend brieven... In het bureau wérkt men ondertusschen met koortsachtigen ijver aan het lezen en uitzoeken van de post. Vroeger kwamen er ongeveer honderd brie ven per dag binnen, maar in de laatste jaren is het aantal tot duizend gestegen. Het zijn meest sollici taties. raadgevingen, verzoekschriften, klachten en verzoeken om gratie. De 33 beambten van de rijks kanselarij hebben hun handen vol hiermee, want in anderhalf uur moet alles klaar zijn. Terwijl in de hall van het paleis de chef van het protocol, Herr Balster, hardnekkige en ongowenschte bezoekers op beleefde wijze de deur uitzet, betreedt orn tien voor tien de staatssecretaris de studeerkamer van den Rijkspresident. Onder zijn arm heeft hij een actetasch, waarin de verslagen van de belangrijkste gebeurtenissen en een uitvoerig werkprogramma voor den geheelen dag zitten. In de voorkamer wachten al ecnige bezoekers om tot den Rijkspresident te worden toegelaten. Een groote, zware deur scheidt hen van de werkkamer van Mindenburg. Deze is, zooals alle kamers in dit paleis, zoo eenvoudig mogelijk ingericht De donkere meubels zijn zonder eonige versiering en een zijwand wordt heelemaal ingenomen door een enorme boe kenkast. Schuin voor het raam staat de schrijftafel waarop reeds zoo menig belangrijk staatsstuk is on derteekend. In een eenvoudige houten lijst hangt te gen een rij boeken Ilindenburgs lijfspreuk, die hij van zijn vader erfde. Op een vergeeld stuk papier zijn met de hand de woorden geschreven: „Ora et Labo ra". (Bid en werk). RADIO-REDE VAN VON HINDENBURG. „Ik kan niet gelooven, dat Dnitschland zal wegzinken in binnenlandsche twisten en burgeroorlog.'1 Donderdagavond heeft Rijkspresident Von Hinden burg voor de radio de volgende toespraak tot het Duitsche volk over zijn candidatuur gehouden: „Dnitsche mannen en vronwen! Toen mij zeven jaren geleden voor de eerste maal de vraag werd gesteld mij voor Duitschlands hoogste ambt ter beschikking te stellen, heb ik het nadrukke lijk vermeden voor door partijen georganiseerde verga deringen het woord te voeren en derhalve slechts eenmaal per radio het geheele Duitsche volk toege sproken. Thans nu mij ten tweeden male het presi dentschap van het Duitsche Rijk wordt aangeboden, wilde ik mij in den verkiezingsstrijd geheel afzijdig houden. Het verloop van den strijd noodzaakt mij evenwel uit deze terughoudendheid naar voren te ko men en draadloos het geheele Duitsche Volk toe te spreken. Want allen zullen uit mijn mond vernemen, waarom ik de nieuwe candidatuur heb aangenomen. Tegelijkertijd wil ik door deze toespraak bewijzen, dat ik niet bereid ben de in den laatsten tijd over mij verbreide onwaarheden onweersproken te laten. Een politieke programredevoering wil ik derhalve niet houden, omdat ik zulks niet noodig acht: Mijn leven en mijn levenswerk zeggen U van mijn streven en willen meer dan woorden kunnen doen. Indien ik na rijp beraad besloten heb mij voor een herkiezing ter beschikking te stollen, dan heb ik dat slechts gedaan in het gevoel daarmede een vaderland- sche plicht te vervullen. Indien ik geweigerd zou héb ben, zou het gevaar bestaan dat bij de sterke partij- versnippering, in het bizonder bij de oneenigheid der rechterzijde bij de tweede stemming óf de candidaat der radicale rechterzijde óf een der radicale linker zijde to president van 't Duitsche Volk gekozen zou worden. De verkiezing van een partijman, den ver tegenwoordiger van een eenzijdige en extreme poli tieke opvatting is en hierbij de meerderheid van het Duitsche Volk tegen zich zou hebben, zou echter ons vaderland in zware, niet te overziene moeilijkheden hebben gebracht. Mijn plicht gebood mij zulks te ver hinderen. Ik was mij daarbij er wel van bewust, dat deze mijne beslissing door een deel mijner oude kie zers, waaronder helaas menig ouden kameraad, zou worden misverstaan en dat ik derhalve zou worden bestreden. Doch ik wil liever persoonlijk aangevallen worden dan dat ik zie dat ons Volk, dat in de laat ste vijftien jaren zoo veel zwaars heeft verdragen, in digd, wordt meestal de perschef aangediend, die den president een overzicht geeft van den inhoud der geheele Duitsche pers en van haar houding en stand punt ten opzichte van de belangrijkste dagelijkscht. gebeurtenissen. Intusschen is het bezoekuur aangebroken en een aantal bezoekers wachten reeds om tot den presi dent te worden toegelaten. Diplomaten en vertegen woordigers van economische belangen in binnen- en buitenland bespreken met hem hun speciale wen- schen. Dan volgt tusschen een en twee uur 's mid dags een korte rustpoos. De maaltijden ten huize van den president zijn zeer sober; Hindenburg is een vijand van overdaad. Wanneer hij zoo nu en dan eens een glas wijn of een sigaret savoureert, denkl hij reeds aan luxe. Na afloop van den maaltijd rust hij een half uur. hetwelk de president meestal door brengt met een wandeling in het park. Een welbesteede werkdag. Berlijn. DE Wilhelmstrasse in Berlijn is een oude, eer waardige straat, een straat met traditie. Aan weerszijden van den breeden rijweg staan groote, deftige huizen, en statige gebouwen. De Duitschcrs loopen even achteloos door deze straat 8ls door alle andere straten van de hoofdstad, maar voor no. 73 heffen zij even het hoofd op of als zij een oogenblik tijd hebben, blijven ze kijken voor het hooge hek, waarachter het paleis ligt, waarin de eer ste Duitsche staatsburger. Rijkspresident Von Hin denburg woont. Dagelijks staan hier talloozc nieuws gierigen voor het vlakke, grijze gebouw, in do hoop, dat zij een glimp te zien zullen krijgen van den be woner of van een andere beroemde persoon uit het politieke leven. 's Morgens van zes tot acht De dag van den Rijkspresident vangt 's morgens om zes uur aan. Hij staat op zonder dat een wekker hem met geweld uit zijn slaap behoeft te halen en zon der hulp van een dienaar. Een ijzeren discipline heeft zijn geheele leven beheerseht en daardoor is hij ge wend aan een vaste dagindeeling. Het kleine lampje op de bovenste verdieping kijkt eenzaam neer op de uitgestorven Wilhelmstrasse. Op dit uur van den dag verstoort geen wagen en geen voetganger de stilte. Alleen do straatvegers zijn al aan het werk, en begroeten met een enkelen roep den pojitieagentcn. Het klinkt hol in de leoge straat en die enkele ge luiden doen do doodsche stilte nog duidelijker uitko men. De lantaarns branden nog in de schemering. Een paar minuten over zes verschijnt een heer met een politiehond en maakt een rondgang door den tuin, het paleis en de bijgebouwen. Het is de huisinspecteur, die zich ervan overtuigt, of alles wel in orde is. Om kwart over zes komen snel de werkvrouwen aangestapt. Een paleis van den Rijkspresident met al zijn officicele zalen en kamers kan niet door één dienstbode schoongehouden worden! Nu gaan ook de eerste lichten in de naburige gebouwen, in de rijks kanselarij, in het ministerie van buitenlandsche za ken en het ministerie van landbouw aan. In het half donker ziet men den standaard van den Rijkspresi dent wapperen: een teeken, dat de president thuis is. Tusschen half zeven en zeven uur komen de eer ste krantenbezorgers. Alle Berlijnsche dagbladen wor den gebracht, orn van de bladen uit het Rijk en de buitenlandsche kranten, die later in groote pakken bezorgd worden, niet te spreken. Van den domtoren weerklinken zeven zware sla gen. Op dat oogenblik rijdt een bakkersjongen met een witte muts en een witteja» en schoot op een fiets het hek binnen. Aan den arm heeft hij een mandje, vol met versche broodjes voor het geheele personeel. Als hij met een leego mand terugrijdt, botst hij bijna tegen een motorfiets. Een bode van den Pruisischcn Landdag brengt de eerste stukken. Om kwart over zeven komt de post. Hot is een flink pakket en de belangrijkste post. Onmiddellijk na do eerste bestelling verschijnt een bode met tele grammen. Tegen acht uur verdwijnt een heer met bolhoed, links en rechts groetend, die zijn collega van den nachtdienst komt aflossen. Precies om kwart voor acht is het geheele personeel aanwezig. Alle secretarissen en secretaressen weten, dat hun chef prijs stelt op de uiterste stiptheid! Binnen- en buitenlandsche politiek. Hindenburg knikt even met zijn grijs en waardig hoofd en dan is hij reeds dadelijk verdiept in een aantal dossiers en papieren. Vervolgens luistert hij naar de vele berichten, die telegrafisch binnenkomen van de Duitsche vertegenwoordigers bij de buiten landsche mogendheden. Welke zijn de laatste poli tieke gebeurtenissen en welke bcteekenis hebben zij voor het politieke en economische leven van de Duitsche Republiek en van de geheel wereld? Daarna komt het tweede deel der besprekingen, geheel gewijd aan de binnenlandsche politiek. Ook voor alle betreffende vraagstukken groot of klein De jongste opname van Rijkspresident Von Hindenburg, genomen tijdens een nandeling met zijn kleinkinderen in den tuin van hei paleis ie Berlijn, Ren ijzeren discipline heeft zijn geheele leven beheerseht en daardoor is hij ge wend aan een vaste dag indeeling. Na een bespreking met den President verlaat Rijkskanselier Briining liet paleis. Bekend is zijn uitspraak: „Wij moeten onze per soonlijke meeningen, hoe zwaar dit ook mogo vallen, op den achtergrond plaatsen. Alleen door eensgezin- den arbeid kan het met Gods hulp gelukken, ons arm Duitsch vaderland weer te voeren naar betere tij den." Het. verdere deel van den middag brengt niets dan bezoeken, besprekingen, uiteenzettingen en wat dies meer zij. Het komt slecht hoogst zelden voor, dat do rijkspresident order geeft., eeen bezoekers meer toe te laten. Meestal geschiedt dit, wanneer hij zich, door niemand gestoord, wenscht to verdiepen in de studie van belangrijke papieren en commentaren, diploma tieke kwesties betreffende. Des avonds half acht wordt de maaltijd gebruikt en niet zelden komt het voor, dat deze tevens als ge legenheid moet dienen om te voldoen aan maatschap pelijke plichten. De grijze president is een zeer leven dig, onderhoudend spreker. En ofschoon ook zijn in tieme kennissen zijn humor op prijs weten te stellen, is het toch een ieder bekend, dat de oude heer min der spraakzaam wordt, wanneer zijn gaston zich niet precies volgens de étiquette gedragen. Dikwijls trekt Hindenburg zich na hot avondeten nog in zijn werkkamer terug en tusschen half elf en half twaalf kan men het licht op zijn kamer zien uit gaan. Dit is slechts een enkele dag uit zeer vele van een rijk-geschakeerd, gevuld leven, dat, bowust van een groote verantwoordelijkheid in dienst is gesteld van het. vaderland. Het wel en wee van de republiek gaat voor hem boven alles. Be eerste burger van het RijkPaul Ludivig Haiis von Boneckendorf unrl von Hindenburg bij zijn dagelijksche nandeling in hel vork. heeft de president een warme belangstelling Zeer diepgaand houdt hij zich met iedere kwestig bezig en eerst nadat hij de bijbehoorende archiefstukken nauwkeurig heeft doorgelezen, geeft hij zijn toestem ming tot een beslissing. Gaat het over belangrijke vraagstukken, dan ver zoekt hij telefonisch om een onderhoud met den mi nister, tot wiens ressort zij behooren. Meestal wor den deze besprekingen degelijks gehouden, direct aansluitend op de voordracht van den staatssecre taris. Een belangrijk gebied van werkzaamheden is ook de wetgeving. Ieder wetsontwerp, dat den rijksraad en den rijksdag heeft doorloopen. moet door het mi nisterie worden voorzien van een voorstel tot afkon diging in bet staatsblad en in dezen vorm aan den Rijkspresident worden aangeboden. Dit alles is werk voor don zg. „stillen tijd". Maar hoe dikwijls ver meldt het dagelijksch-programma nj?t een rit naar den Rijksdag of het bezoek aan een tentoonstelling' of het houden van een gedenkrede bij de onthulling van een monument? Steeds staat op de slaapkamer van de president de kleine handkoffer gepakt, want in heel Duitsch land kan men geen gewichtige gebeurtenis laten voorbijgaan, zondrr de aanwezigheid van den hoog- sten rijksambtenaar. Nadat het onderhoud met de ministers is geëin- Het paleis van den Rijkspresident in Berlijn, Wilhelmslrasse 73. naar alle draden van de Duitsche nolitiek samenkomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1932 | | pagina 17