Alidtei Bitlis-
Duitschland met boycot bedreigd.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co.
Schagen.
Eerste Blad.
TOEKOMST VAN DE
ZUIDERZEE-INPOLDERING.
Hoover dringt aan op
bezuiniging.
De Iersche eed van trouw.
Millioenenrerlies.
De oorzaak van den brand
in Utrecht.
Het conflict in de
Drentsche venen.
Tweede Kamer.
Manifest aan de regeering.
Donderdag 28 April 1932.
SGHAGER
75ste Jaargang No. 9063
COURANT.
pit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot *s morgens 8 uur, worden Adver-
trntiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330.
INT
TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
dit nummer bestaat uit drie bladen.
EERSTE KAMER.
De burgemeester van Amsterdam bepleit
voortzetting, doch ondervindt tegen
stand van verschillende zijden.
De begrooting goedgekeurd.
Zooals reeds elders in dit nummer in een kort be
richt gemeld, is de Zuiderzeefondsbegrooting gister in
de Eerste Kamer goedgekeurd met 22 tegen 4 stem
men.
In de besprekingen over het probleem van de al-
of niet voortzetting der droogmaking van de Zuider
zee, aan deze stemming voorafgaande, bleek wel, dat
er twee stroomingen dienaangaande in de Kamer
bestonden, n.1. die van den heer De Vlugt, burge
meester van Amsterdam, die voortzetting wil, en die
van de heeren Van den Bergh, Westerdijk en De
Gijselaar, die waarschuwen, dat men voorzichtig moet
zijn.
Minister Reymer heeft verklaart persoonlijk meer
te voelen voor het standpunt der laatsten als dat
van den eerste.
De heer De V1 ugt hoopte echter, dat de mi
nister van Waterstaat zijn weifelende houding zou
laten varen en het een krachtige voortzetting van de
inpoldering zou besluiten.
Het aantal werkloozen, zoo betoogde spr., zal door
de stopzetting met 2000 toenemen, wat aan de open
bare kaft per jaar circa fl milHoen zal kosten. Pro
ductieve werken als de droogmaking van de Zulder
Ïe zijn van groote beteekenis en daarom drong de
»er De Vlugt aan op Inpoldering van den N. O. Pol
der.
De heer Van der Berg wil het risico der
inpoldering tot. een tiende van het geheel beperken.
Thans is de Wieringermeer voldoende. Dit is juist
een tiende van het geheel. Verder wil spr. voorloo-
pig niet gaan.
Een geduchten tegenvaller noemde jhr. mr. D e
Gijselaar den Wieringermeerpolder, hetgeen tot
voorzichtigheid moet manen. Is het niet voorzichti
ger het gat in den afsluitdijk voorloopig nog niet te
dichten? Het is in verband met den economischen
toestand niet van belang ontbloot, dat de visscherij
op de Zuiderzee behouden blijft. Daarom wilde spr.
de werken aan den afsluitdijk stop zetten.
Van inpoldering van den N. O. Polder verklaarde
de heer Westerdijk (v.d.) geen tegenstander te
zijn. Het is z.i. niet de vraag of met inpolderen moet
worden voortgegaan, maar wel of er onmiddellijk
mee moet worden voortgegaan.
Het antwoord van den Minister.
In zijn antwoord wees minister Reymer, zooals bo
ven reeds gezegd, op de twee stroomingen die zich
hebben geuit bij dit debat. De regeering staat meer
op het standpunt van de laatst bedoelde categorie
dan op dat van den heer De Vlugt. Er zijn te groote
financieele risico's aan voortzetting van de werken
verbonden. De technische mogelijkheden mogen de
economische niet overheerschen. Men weet niet of de
crisis spoedig zal eindigen. Zekerheid bestaat er niet
en daarom is het raadzaam en noodzakelijk dat zeer
voorzichtig wordt te werk gegaan. Vast moet staan
wat de kosten zullen zijn van verdere inpoldering
en welke financieele risico's de staat daarbij draagt.
Daarom zal eerst een kostenberekening moeten wor
den afgewacht. Zeker is alleen, dat de kosten van
den afsluitdijk f 127 millioen bedragen.
De studie van de efficiency van den N.O. Polder
door den Rijkswaterstaat ter hand genomen. De
kosten van den Wieringermeerpolder staan nog niet
vast. Plannen voor verdere inpolderingen moeten
stuk voor stuk door de regeering bekeken worden en
luerbij zullen de kosten en de behoefte aan cultuur
fond den doorslag geven.
^at de afsluitdijk betreft, het is de vraag of men
*P"edig: zal beleven dat de spoorwegverbinding N -
"Olland—Friesland tot stand zal komen. Het zou een
^erstandiee politiek zijn thans, nu de afsluitdijk
BijnaRereed is, er mee op te houden. De groote voor-
?ee'etl zouden er door in gevaar komen. Als het res
terende gat bij De Vlieter niet gedicht zou worden.
rjV* dtf technisch onverdedigbaar zijn en de 120
nnijioen gulden, aan den dijk ten koste gelegd, zou
tten weggegooid zijn.
Sinds 1918 kon men weten dat het met de Zuider-
•ee-visscherij gedaan zou raken. Bovendien hebben
ueze visschers jarenlang aan den rand van het pau
perisme geleefd en onjuist is het voor te stellen als-
de Zuiderzeevisschers er een bloeiend en onbe-
«tfPd bestaan hadden.
De begrooting werd hierna met 22 tegen 4 stem
den goedgekeurd. Tegen stemden de heeren v. d.
b«t^en; De Gijselaar (c.h.), Visser (r.k.) en
Po'ak (s.d.a.p.).
steekpenningen bij openbare werken.
de aaf' de ,Nieuwe Haarlemsche Courant" meldt, stelt
nenf0 te Haarlem een onderzoek in naar het aan-
van 80 Van steelïPenninS:en doore en ambtenaar in dienst
zev ®J>en^are werken aldaar. Dit onderzoek is zoover
teil biv h u dat de stukken den officier van justitie
emoer e Haarlemsche rechtbank zijn overgelegd. Het on-
lfde bit _r)n°ek heeft zich uitgestrekt tot leveringen van zand,
61 en heipalen.
Te hooge staatsuitgaven. Het particulier
bedrijf te zwaar belast.
Reuter seint uit Richmond:
Op de gebruikelijke bijeenkomst van gouverneurs der
staten heeft president Hoover een dringend beroep ge
daan op de aanwezigen tot bepeking van de openbare
HOOVER.
uitgaven der staten en gemeenten. De president wees
erop. dat de openbare uitgaven van 2900 millioen dol
lar In 1913 gestegen zijn tot 13.200 millioen dollar in
1930. van laatstgenoemd bedrag werd 9800 millioen uit
gegeven door de staten en gemeenten. In dezelfde pe
riode zijn de regeeringsuitgaven gestegen van acht tot
twintig procent van de nationale inkomsten en de to
tale schuld van 4800 millioen tot 30.600 millioen.
Hoover zeide verder, dat men het economische even-
wioht des lands niet kon herstellen wanneer men voort
ging een zoo groot deel van de opbrengst van den par
ticulieren arbeid en bedrijf voor de schatkist der regee
ring op te eischen, daar dit de productiviteit en de con
sumptie remt en de werkgelegenheid belemmert.
strijd om de afschaffing begonnen.
Eerste nederlaag van De Valera In het
Iersche parlement.
Reuter seint uit Dublin:
De regeering van den Ièrschen Vrijstaat heeft in de
Dail Eireann bi] een stemming met betrekking tot de
werkloosheid met 74 tegen 66 stemmen de nederlaag ge
leden. Van de banken der oppositie werd geroepen:
„Aftreden".
DE VALERA.
De Valera zeide dat degeen die wenschte, dat de re
geering zou aftreden, een motie van wantrouwen kon in
dienen.
De nederlaag der regeering werd uitgelokt door stem
ming over een eenvoudige kwestie van precedure. 't
regeeringsvoorstel. dat werd verworpen, hield in, de ge-
heele zitting van heden te wijden aan de bespreking van
een wetsontwerp, voorziende in de afschaffing van den
eed van trouw, inplaats van de bespreking van de werk
loosheid om negen uur des avonds. De Valera verzocht
de Dail in tweede lezing te stemmen over vorengenoemd
wetsontwerp, doch om 9 uur werd het debat tot den
volgenden morgen verdaagd.
In het Engelsche Lagerhuis.
In het Engelsche Lagerhuis heeft gister de onafb.
arbeidersman Mc Govern een voorstel ingediend om
ook voor socialistisch en republikeinsch voelende le
den den eed van trouw aan den Koning af te schaf
fen of althans niet verplichtend te stellen. Hij vroeg
verlof dit voorstel in te dienen en betoogde dat hij
en eenige zijner medeleden gedwongen waren een sym
bool te huldigen, dat zij zoo spoedig mogelijk wilden
doen verdwijnen.
De conservatief Herd zeide, dat het een schande zou
zijn als er één woord van debat over dit voorstel ge
wisseld werd. Het koningschap en de eed van trouw
warend e eenige symbolen van gemeenschapelij bur
gerschap, die niet door den partijstrijd aangetast
mochten worden.
Een slecht jaar voor deShelL
V.D. verneemt uit Londen:
De Shell Union Oil Corporation, waarvan Sir Henry
Deterding voorzitter is, heeft in het afgeloopen jaar een
netto-exploitatieverlies geleden van 27.008.310.dollar,
waardoor het surplus van 18.821.00.is veranderd in
een deficit van 12.501.109 dollar.
De productie is tot een minimum teruggebracht vol
gens het vrijwillige restrictieplan.
ERNSTIG ARBEIDSONGEVAL IN DE
HOOFDSTAD.
Glazemvasscher naar beneden gevallen.
Een 33-jarige glazenwasscher, die gistermiddag van
de tweede verdieping van de St. Vnicentiusschool, Bil-
derdijkstraat 27, te Amsterdam, de ramen schoon
maakte, is door niet opgehelderde oorzaak van de
vensterbank, waarop hij stond, naar beneden gevallen
en op de binnenplaats terecht gekomen. In hoogst
zorgwekkenden toestand is de man per auto van den
G.G. -en G.D. naar het Wilhelminagasthuis vervoerd.
Hij -verrichtte zijn werkzaamheden met drie collega's,
die niemand hebben zien vallen. Hij werkte op den
ladder, doch was binnen door op de vensterbank ge
klommen.
Door jongens aangestoken.
Het is gebleken dat de brand in de takkenbosschen-
loods op het terrein van de Nederlandsche spoorwe
gen te Utrecht ontstaan is doordat een drietal knapen,
waarvan twee van 5 jaar en een van 8 jaar, met de
takkenbossen wilden spelen, en deze in brand staaen.
Toen zij zagen wat zij hadden gedaan, zijn zij naar
huis gehold.
Wat de brand in zeilmakerij betreft is gebleken, dat
deze door broeiing is ontstaan. Een verklaring voor 't
feit, dat bij de controle niets bijzonders ontdekt is,
zoekt men hierin, dat een eventueele brandlucht naar
den kap van het hooge gebouw kan zijn getrokken,
terwijl der tocht het vuur in alle hevigheid naar
buiten heefi doen slaan.
Reeds morgen gaat de staking in.
Gister werd uit Emmen gemeld:
Wanneer niet vóór morgen (Donderdag) betere
voorwaarden zullen worden ingediend van werkge
verszijde in het veenhedrijf, zal dien dag (dus niet
zooals abusievelijk gemeld Dinsdag) de staking in
gaan.
Thans staat vast dat morgenochtend de arbeid niet
zal worden hervat. De staking zal algemeen zijn.
Het eerste stakingsappèl is bepaald op Donderdag
morgen 8 uur.
Contlngenteering van vleesch.
Het contingcnteeringswetje voor invoer van aller*
lei vleesch biedt de Tweede Kamer een schoone ge
legenheid om zich in het algemeen uit te spreken
over de contingenteeringspolitiek der regeering.
Vrij duidelijk is komen vast te staan, dat er maai
weinig overwegend verzet kwam tegen de contln
genteering van het vleesch. Maar wat de algemeene
contingenteering betreft, daarover waren nogal wat
op- en aanmerkingen. De Kamer was daarbij vrijwel
in twee kampen verdeeld en het was wel typischr
den een ging de regeering niet ver genoeg en de-
ander waarschuwde met nadruk om toch vooral in
deze voorzichtig te zijn.
Mr. Oud behoorde tot de laatste groep en meende
dat de regeering in deze niet te vrij mocht zijn en
oordeelde het noodig dat het besluit een termijn van
3 maanden aanwijst en de daarop volgende van 0
maanden en zoodoende do wet een regeling aanwees
tot h.v a.s. October Doet. men dat niet. dan is de
regeering aanstonds met 15 Juli weer vrij. Als bij
de wet een termijn is vastgesteld kan de regeering
niet rneer met een nieuw besluit komen. Spr. had
ernstige klachten tegen de voorbereiding, waarbor
gen zijn er niet dat alle belanghebbenden voldoende
gehoord worden door de commissie van advies. Spr.
waarschuwde niet voor elk bedrijf, dat in moeilijk
heden is, te contingenteeren. dan mocht men wel
alles contingenteeren. Spr. maakt in deze verschil
tusschcn landbouw en industrie: spr. wil den land
bouw helpen, maar het is al zeer ongelukkig dat in
deze Denemarken getroffen wordt.
De heer Dr. Vos waarschuwde met het oog op onze
export. Er is te veel haast gemaakt en niet rustig
genoeg overwogen.
De maatregelen worden te krap genomen en spr.
waarschuwde tegen een contingenteering van te
veel artikelen, omdat anders ons land van tevoren
te vol wordt gestopt en dat door vestiging van
nieuwe industrieën in ons land een ongewenschte
uitbreiding van het productievermogen zal komen.
De heer Snoeck Henkemans toonde eveneens aan.
toch vooral behoedzaam op te treden, ook juist met
het oog op onzen uitvoer, waarmee vooral onze
scheepvaart wordt bedreigd.
De heer Van den Heuvel (a.r.) liet een heel an«
der geluid hooren. De regeoring had volgons hem
vooral geen te ruim gebruik van haai* bevoegdheid
gemaakt. De invoerbeperking heeft nog niet geleid
tot verlaging van het invoersaldo op de handelsba
lans. Men gaat dus nog niet ver genoeg en men
moest de regeering eerder aansporen dan remmen.
Iédere invoer van vleesch is overbodig en dus scha*
del ijk.
De heer Bierema meende, evenals de heer v. d.
Heuvel, dat het jammer was dat men het toch al te
groote contingent van de eerste 3 maanden nog had
vergroot. Naast de contingenteering beïnvloeden nog
allerlei factoren den prijs, zoodat men uit den prijs
niet tot verlichting van de contingenteering mag
concludeeren.
De heer Braat verklaarde zich hevig teleurgesteld
dien ging de minister lang niet ver genoeg.
Er waren nog enkele sprekers die meer een land-
bouwstandpunt innamen en zoo was men tenslotte
aan het oogenblik genaderd dat dc minister zal ant
woorden. Dit zal Donderdag geschieden.
ACTIE VAN DEN GEHEELEN GEORGANI-
SEERDEN LANDBOUW EN INDUSTRIE.
„Koopt Duitschland niet meer van ons, dan kunnen wjj
niet meer van Duitschland koopen."
Elders in dit nummer wordt reeds melding gemaakt
van het manifest, dat door» vertegenwoordigers van het
comité voor economisch verweer uit de Nederlandsche
land- en tuinbouworganisaties gister aan de regeering
is aangeboden.
Dit manifest luidt als volgt:
Reeds eenige malen zag het Comité voor Economisch
Verweer uit de Nederlandsche Land- en Tuinbouworga
nisaties zich genoodzaakt, de Regeering te wijzen op
de buitengewoon bezwarende omstandigheden, welke
zich bij den export van landbouwproducten voordoen,
speciaal tengevolge van de zeer ingrijpende maatregelen
welke de Duitsche regeering bij noodverordening geno
men heeft inzake de afgifte der betalingsdeviezen voor
ingevoerde goederen. Door de steeds verder gaande in
krimping van het bedrag dat aan deviezen wordt beschik
baar gesteld en de willekeurige wijze, waarop deze door
de importeurs kunnen worden gebruikt, tengevolge van
het ontbreken eener goede regeling, lijdt onze export
niet alleen schade, doch voorzien wij binnen korten tijd
een catastrophale daling der prijzen van zuivelproduc
ten, eieren en tuinbouwproducten, welke daling intus-
schen reeds ingezet is, omdat de export dezer produc
ten voor een zeer belangrijk deel op Duitschland is aan
gewezen en de groote productie in verband met het
voortschrijdende seizoen voor de deur staat, waardoor
groote hoeveelheden dezer producten onverkocht zullen
blijven.
Het is echter niet alleen de export van landbouw
producten, welke hier voor een debacle staat. Ook de
export van industrieele producten ondervindt de gevol
gen van de funeste werking der Duitsche maatrege
len, terwijl bovendien de ineenstorting van onzen boe
ren- en tuindersstand, tengevolge van de steeds lager
wordende prijzen der producten, voor onze voor de
binenlandsche markt werkende industrie onberekenba
re gevolgen zal hebben.
Het is daarom van het allergrootste belang, dat onze
export naar Duitschland veilig gesteld wordt zoowel
wat de hoeveelheid te exporteeren producten als wat
de betaling daarvan betreft. Dit is een algemeen Ne-
derlandsch belang en het Comtié heeft daarom ge
meend, zich te dezer zake niet tot den land- en tuin
bouw te moeten bepalen, doch ook overleg te moeten
plegen, met de centrale industrieele organisaties, t.w.
de Alg. R.K. Werkgevrsvereeniging. de Nederl. Maa-
schappij voor Nijverheid en Handel, het Verbond van
Nederlandsche Werkgevers en de Vereen, van Chr.
Werkgevers en Groothandelaren in Nederland.
De vergadering van deze organisaties, waarin dus
zoowel de geheele land- en tuinbouw als de geheele
Nederlandsche industrie waren vertegenwoordigd, was
namiem van oordeel, dat ter zake van denexport naar
Duitschland de meest krachtige pogingen moeten wor
den aangewend om de verdere ontreddering van het
Nederlandsche bedrijfsleven tegen te gaan.
Op dit punt moet ons land veel meer kunnen berei
ken dan totnutce het geval was. Totnogtoe was hei
alleen een welwillende houding, die wij ter zake van
onzen export van Duitschland mochten erlangen. Wij
nemen gaarne aan, dat deze welwillendheid bestaat,
doch daarmede kunnen wij onzen export niet op de
been houden. De door Duitschland genomen maatrege
len inzake het handelsverkeer met het buitenland tref
fen ons land even zwaar als de landen, die ten aan
zien van den Duitschen export lang niet zoo'n belang
rijke positie innemen als ons land. Het is een zakelijk
belang voor ons land, zowel als voor Duitschland. dat
hier een reciprociteit betracht wordt, die onzen export
op de been kan houden en waaraan onze Regeering
thans voor alles aandacht dient te schenken. Onze
import uit Duitschland is belangrijk grooter dan onze
export daarheen. De cijfers voor 1930 en 1931 waren
als volgt:
Waarde van den Duitschen export naar Nederland in
1930 f 768 millioen: in 1931 f 620 millioen.
Waarde van den Nederlandschen export naar Duitsoh
land in 1930 f 366 milHoen; in 1931 f 256 millioen.
Deze ciifers doen zien. dat ons handelsverkeer met
Duitschland niet alleen sterk achteruitgaande is, maar
ook, dat de Duitsche import uit Nederland naar ver
houding in sterker mate afneemt dan de Nederlandsche
import uit Duitschland. In procenten uitgedrukt bedraagt
de daling van den Duitschen import 30 pet., die van den
Nederlandschen import ruim 19 pet. In beide gevallen
heeft de waardedaling der goederen natuurlijk een rol
gespeeld. Onze handelsbalans met Duitschland, die