JEUGDHERBERGEN.
Het trekseizoen begint.
ACHTER HET NET
GEVISCHT.
Zaterdag 4 Juni 1932.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9083
Vacantieplannen zijn
in de maak.
Een doode herleeft.
Een feest ftiet een
droef slot
Aanwinst voor „Artis".
DE NIEUW TE BOUWEN JEUDHERBERG
JDE ZEVENSPRONG" BIJ PETTEN.
De mogelijkheid, dat de Hollandeche jeugd haar eigen
land zal leeren kennen... en liefhebben, is aanmerkelijk
grooter geworden sedert de ontwikkeling der jeugdher
bergen, ook in Nederland de laatate jaren zoo'n groote
rlucht genomen heeft. Bij den aanvang van het treksei-
coen, nu vele vacantieplannen in de maak zijn. en de
Nederlandsche Jeugdherbergcentrale gereed staat om
de vele jongeren in de bij haar aangesloten jeugdher
bergen te ontvangen, is het misschien niet onaardig om
iets van dit instituut te vertellen. Of laten we liever
prof. R. Casimlr, de bekende Nederlandsche paedagoog
aan het woord. Deze zegt o.m.:
De jeugdherbergbeweging is zeker een symptoom van
onzen tijd: meer zelfstandigheid, d.wx meer losgemaakt
zijn uit het gezinsverband van onze jeugd, minder ver
dieping in een klein stuk werkelijkheid, groote belang
stelling voor het uitgebreide, streven naar eenvoud, so
berheid, zakelijkheid, zucht om iets aan te pakken en
naar vrijheid van den dagelijksohen gang van 't leven
men vindt dit ook op andere terreinen en dit alles be
hoort tot de geestelijk-economische structuur van onzen
tijd-
En dat alles ls niet onverdeeld gunstig, wat de mo
derne tijd ons te zien geeft
VIE KUNNEN
W PC JflWHCRMMCN
«WUHKMAJtEN
A1LE JCUJDK5EN
TUJSCHEN tO EN 21
MA. L7MIUJOCN.
OPGESTELD N ttyCN
VAN 4. MET 1NCTW.
TU55CHENRUIHTE
VORMEN ZE EEN
JIDETVAN 437
KILOMETER;, TVÜT
15 VAN SLLflS TOT
PElfZ'JL
'VIE MAKEN
van dc jeugdherber
gen ocdruk?
11000 JEUGDIGEN
Opgesteld ais wer&o.
VEN 0HSO4REVEN. VORMEN TC EEN
J10CT VAN SLECHTS S& KILOMETER.
CAT U VAN AmtSPODW TOT HOEVELAKEN.
Sprekende cijfers!
De jeugdherbergen zijn echter, als men eenmaal haar
tegenzijde aanvaardt (die naar ik geloof samenhangt
met den geheelen economischen bouw van ons huidig
samenleven) wel de uitdrukking mee van het beste, dat
er leeft .in de jeugd van dezen tijd. Ze zoekt frissóhe
lucht voor 't werk, niet door te blijven hangen in ééD
omgeving, die niet meer prikkelt, maar door te trek
ken, zich In fce spannen. Zij stelt geen elsohen van hoog
gemak, zij laat zich niet leven, maar zij is tevreden met
het voldoende en goede noodzakelijke. Zij is niet bedacht
op veel geld uitgeven, maar stelt er haar eer in. met
weinig ver te komen. Ze wil zich niet slechts opsluiten
in eigen sfeer, maar ontmoet ook van tijd tot tijd gaarne
anderen: anderen van richting, van beroep, van afkomst
en geestelijken aard, een gezonde objectiviteitszin. Ze
zoekt de natuur en ls noch bang voor den zonneschijn,
noch voor den regen van onzen zomer. Dat zoekt ze
en vindt ze in de jeugdherbergen, grootendeels door
haar eigen medewerking ontstaan en in stand gehouden.
Ze reist en vindt overal haar huls. Voor de oudere is dit
ook een groote gerustheid: ze weten dat de kinderen
komen in een omgeving wier samenstelling niet geheel
willekeurig is, in een huls waar een leiding is die niet
op winst maar op zorg ls bedacht, waar de drankverlei
ding niet bestaat, noch de weeldeverleidlng.
Het jeugdherbergwezen maakt tenslotte ook voor min
der bedeelden een reis In de vacantle mogelijk. Daarom,
en om dit laatste niet in het allerminst, is het zoo'n
verheugend feit, dat er thans gesohreven kan worden
over de ontwikkeling van het Nederlandsche Jeugdher
bergwezen.
Wat zUn Jeugdherbergen?
In verband met de actie om een nieuw te bouwen
Jeugdherberg te Petten „De Zevensprong-", ver
zoekt de heer Willem Wiese, secretaris van
die inrichting ons opname van het volgende:
Wat zijn jeugdherbergen? Deze vraag zullen vele men
schen zich stellen, wanneer zij zoo nu en beridh-
ten lezen over de opening van de een of andere nieuwe
jeugdherberg. Welnu, om te beginnen heeft een jeugd
herberg niets te maken met ons begrip heiberg, want de
naam is een letterlijke vertaling van het Duitsche woord
Jugendherberge. Jeugdherbergen zijn goede en goed-
koope overnachtingsgelegenheden voor de Jeugd, onge
acht richting of geloof, gelegen op de mooiste plekken
In het land en onder voortdurend toezicht van de her-
bergouders. Een eenvoudige jeugdherberg bestaat daar
om uit twee gescheiden slaapvertrekken, voorzien van
stroozakken. kussens en dekens; twee dito waschgeie-
genheden, eventueel met douche, en bovendien een dag-
verblijf, een keuken en een woning voor de herberg-
ouders.
Jeugdherbergen zijn goedkoop. Inderdaad, want be
houdens eenige kleine verschillen bedragen de overnach-
tingsprijzen20 ets, voor scholieren der lagere scholen.
«0iet. voor de jongeren tot 21 jaar, en 40 ct voor een
eder, die ouder is. Terwijl broodmaaltijden geleverd kun
nen worden voor 25 cent en warme maaltijden voor 50
rif vKunnen wt>rden- Ja- want vaak willen de groepen
zelf hun eten klaar maken, wat toegestaan wordt, In
dien zy zelf allés weer opriumen en schoonmaken en
bovendien een kleine vergoeding voor 't gebruik van de
kèuken geven (IC ct).
Thee en dergelijke zijn eventueel verkrijgbaar voor 5
ct. per kop en wanneer men het zelf kaar maakt, wordt
de prijs nog lager, want de pomp is geduldig.
In het dagverblijf eet men en vermaakt men zich
wanneer het weer verder reizen onmogelijk maakt.
Wat is nu het doel van deze jeugdherbergen? Wel. het
doel is. om alle jongeren in staat te stellen er op uit te
trekken naar andere onbekende oorden.
De jongens, en meisjes van de scholen vinden hierin
een prachtige gelegenheid om schoolreisjes te maken,
die mooier en veel goedkooper kunnen zijn.
De fabrieksarbeidersfstersf zijn in staat om de natuur
in te trekken en hun weinige vacantiedagen dan volop
te genieten. De Jongens en meisjes van het platteland
kunnen nu trekken naar de steden en naar andere
6treken. Zij allen kunnen gébruik maken van de jeugd
herbergen en ze zullen daarbij leeren op hun tochten
om zich zelf te behelpen, ze zullen daar bovendien bij
leeren om samen te zijn met zeer verschillende Jonge
menschen uit ieder milieu, van iedere richting. En
ondanks dat die groote verschillen er zijn. zullen zij zich
In een goede jeugdherberg thuis voelen.
Zij hebben op hun voet- cff fietstochten mee to ne
men hun laken of slaapzak, welke verplicht is, maar
hebben geen bagage aan tenten of dekens.
Dat een ieder zonder meer niet in een jeugdherberg
kan komen is natuurlijk duidelijk. Men dient daarvoor
een kaart te hebben van de Nederlandsche Jeugdherberg
Centrale, welke kaart toegang geeft. De prijzen hiervan
zijn f 1 of f 3.
Bij moeilijkheden worden deze kaarten Ingehouden
en ia de toegang tot de jeugdherbergen dus ontzegd.
In de Jeugdherberg zelf zijn natuurlijk ook bepaalde
regels, waarvan de voornaamste zijn:
1. In een Jeugdherberg worden geen alcoholhouden
de dranken verkocht of gebruikt.
2. In een Jeugdherberg wordt niet gerookt
3. In een Jeugdherberg is 10 uur bedtijd en 7 uur
opstaan.
Mede door deze regels heeft de Jeugdherberg een
eigen geest, een eigen stemming en in de practijk ko
men er dan ook zeef zelden moeilijkheden voor.
De bezwaren, die men ons dan ook soms tegen
werpt van de eeuwige trekker, de zwerver, zijn in
werkelijkheid zoo gering, dat ze stellig als algemeen
bezwaar geen beteekenis hebben.
Wel hebben de jeugdherbergen de groote voordeelec
van eenvoud en kameraadschappelijkheld onderling er,
het feit dat Jeugdherbergen thans bijna in ieder land
te vinden zijn, maakt dat de jonge menschen van
vreemde landen elkaar over en weer persoonlijk leeren
kennen en in hen ook gewone, normale menschen ont
dekken, die precies dezelfde behoeften hebben als zij.
maar die alleen een andere taal spreken en andere
gewoonten hebben. Maar ook in die andere menschen
zal men de vriend leeren zien, en dit zal een zeer be
langrijke factor kunnen worden voor de toenadering
der volkeren.
WIM WIESE.
DE FRLESOHE JEUGDHERBERG.
Ds Boerlage te Gorredijlt (Fr.) schrijft:
Doch nu is door de opening van een jeugdher
berg en wat voor één te Hemrik in den Zuid-
Oosthoek van Friesland een andere 6treek vol natuur
schoon voo rde Holalndsche jeugd ontsloten. De Zuid-
Oosthoek van Friesland strekt zich uit ten Oosten
van de lijn SteenwijkWolvega—Heerenveen tot de
provinciegrenzen. Het landschap biedt een rijke afwis
seling van natuurtafereelen. Hier is het lage vlakke
weiland, met hier en daar boerderijen, die zoo bij uit
stek passen in het raam van het wijde land en de
hooge luchten. Hier is weer het wonderlijke spel van
Hollands wolkenluchten, anders, heel anders als bij de
Jeugdherberg „Wolkenland", maar toch met zijn eigen
bekoring, voor hem, die gevoelig is voor de heerlijke
harmonie van kleur en lijn.
Hier is de frissche wijdte, die het hart rustig stemt
en blij. Zoo is het langs TJonger en Linde, en langs
de Boorn, waar die de hoogere zandgronden verlaten.
Hier is het land van hei en bosch, in verrassende
afwisseling. Die bosschen zijn nog niet het toevlucht
geworden voor de dagjesmenschen. Naald- en loofbosch
wisselen af met wei- en bouwland, helde grenst aan
struikgewas en dennen. Fietspaden doorkruisen naar
alle zijden het gebied, leiden langs de mooiste plekjes
van dit deel van Friesland.
Aardige vriendelijke dorpjes liggen verspreid langs
weg en vaart, kerktorentjes spitsen op tusschen het
geboomte door. De riviertjes de Boom, Tjongei en de
Linde doorsnijden den Zuid-Oosthoek van het Oosten
naar het Westen, en doorloopen een breed uitgeschuur-
de oude stroombedding. De Opsterlandsche en Schoten
landsche Compagnonsvaarten dringen door tot diep in
het vroegere hoogveen, en vormen thans een typische
bekoring eenere schilderachtige streek. En wie zou niet
graag kennis maken met de bosschen van Beetster-
zwaag en Bakkeveen en Oldeberkoop? Of met de hei
van Beetsterzwaag en de landduinen van Bakkeveen?
Temidden van dit alles liggen de groote dorpen
Drachten, Beetsterzwaag, Gorredijk en Oosterwolde.
Aan de tramlijn van Gorredijk naar Oosterwolde ligt
de nieuwe Jeugdherberg, op geen minuut afstand van
de halte Hemrik. Van den weg gescheiden door een
groot grasveld, met op den achtergrond een sparre-
bosch, ligt "It Swellenest" het „Zwaluwennest"
te wachten op Hollaad's jeugd. Lang en moeizaam
heeft het bestuur van de Stichting, die de jeugdherberg
beheert, moeten werken om het zoover te krijgen dat
thans begin Juli alles klaar is. Veel steun heeft men
daarbij ontvangen van de zijde van het bestuur der
Nederlandsche Jeugdherberg Centrale te Amsterdam
en ook van de Stichting „Friesland". Door krachtige
medewerking van jeugdorganisaties van verschillende
richting, verliep ook de Inrichting vlot van stapel. Vijf
tig jongeren kunnen in de jeugdherberg overnachten.
Beneden is het dagverblijf met de lichte ruime serre.
Voorts is ook de meisjesslaapzaal beneden. Er is geen
speciale trekkerskeuken, waar de bezoekers hun eigen
..potje" kunnen klaarmaken.
De Jeugdherberg ,Jt Swellenest" Hemrik (Fr.)
ligt In een prachtige natuurstreek. Het „land-
huls" zal duizenden jongeren een prettig,
goedkoop, en veilig onderdak verschaffen.
Boven is de jongensslaapzaal met waschgelegenheid,
terwijl ook de vertrekken van de jeugdherbergouders
boven gelegen zijn. Een groote prachtige tuin omgeeft
het landhuis. Voor alle trekkers in den lande zal Hem
rik gemakkelijk te bereiken zijn. Voor de „Hollandsche"
trekkers is de HollandFrieslandlijn naar Lemmer
de eenvoudigste weg. Binnen afzienbaren tijd zal het
ook mogelijk zijn via den nieuwen afsluitdijk Fries
land van uit Zuid- en Noord-Holland te bereiken. En
van den anderen kant zullen de trekkers uit Overijsel
en Gelderland via de Jeugdhergen te Oldebroek en
KampenZwolle zeker ook dit prachtige gedeelte van
Friesland gaan bezoeken en er prettige herinneringen
aan hun bezoek van bewaren. Dat de nieuwe Jeugd
herberg een gezellig nest voor alle trekkers zal wor
den, daaraan wordt geen oogenblik getwijfeld.
OPENING NIEUWE JEUGDHERBERG.
Hedenmiddag 4 Juni, om 8 uur, wordt de nieuwe
Jeugdherberg te Zaandam, 'beheerd door de Zaansche
Vereeniging voor Jeugdherbergen, officieel geopend. De
Jeugdherberg ls als tijdelijke Jeugdherberg ingericht in
de barakken aan de Parkstraat en biedt plaats aan
24 personen. Zij ls bereikbaar voor kano's. Des avonds
vindt een propaganda-avond plaats, waar de heer W.
Wiese uit Petten zal spreken. Verder muziek en dans.
De Hongaarsche Industrieel, die er nog zoo
graag een lintje bij won hebben en er
tenslotte den professor mee
zag strijken.
Boedapest. Het gebeurde in Hongarijehet
kon net zoo goed ergens anders gebeurd zijnWant
overal is de mensch ijdel, of hij nu wit, geel, bruin,
zwart, of rood van huidskleur is.
Een voornaam Boedapester industrieel wiens
naam in de kranten zóó anonym is weergegeven, dat
iedereen hem weet aan te wijzen had In den loop
der jaren een zoodanige activiteit ten toon gespreid, dat
de man al vereerd was met alle eereteekenen die de
Hongaarsche regeering heeft „uitgevonden". De va-
derlandsche voorraad was werkelijk uitgeput. Maar
zijn verdiensten waren nog lang niet voldoende erkend.
Als overal loopen er trouwens zoovele slecht beloonde
weldoeners door Boedapest's straten. Zijn borst ver
toonde nog vele kale plekken, die ook eenige ,aan-
kleeding" vereischten
Hij peinsde en peinsde... daar kreeg hij de reddende
gedachte! Een naburige Balkanstaat, laat ons zeggen,
Bulgarije, werd door een watersnood getroffen en
verzamelde gelden voor de gedupeerde bevolking. In
het hart van onzen Hongaarschen vriend ontbrandde
eensklaps een vurig medelijden met de slachtoffers van
het natte element, geheel spontaan en anonym betuig
de hij zijn deelneming in een gebruikelijke cheque. Een
professor aan de universiteit te Sofia belastte zich wel
willend met de doorzending van de geldsom... en met
het binnenhalen van de helaas niet te omzeilen er
kenning van de belanglooze weldaad... het lintje.
De Bulgaarsche regeering stelde dit Hongaarsche
blijk van medeleven op buitengewoon hoogen prijs. De
„Koningsbosch", een model-jeugdherberg zonder luxe. door steun van Ged. Staten van Noord-
Holland gebouwd in het mooie duinlandschap van Bakkum.
bevolking verheugde zich ten zeerste over de zoo be
reidwillig verleende hulp. De professor wreef zich ver
genoegd in de handen, eindelijk eens in de gelegenheid
te zijn, zijn landgenooten en zijn verren vriend een zoo
gewichtlgen dienst te kunnen bewijzen. En ook onze
Hongaarsche vriend was in zijn nopjes en wachtte vol
belangstelling de komende gebeurtenissen af!
Maar o hé, onze industrieel had dit keer wel wat lang
te wachten. Het kan zijn, dat de Bulgaarsche regee
ring andere gewichtige beslommeringen had te doen
dan de tastbare erkenning van een weldaad. Het kan
ook zijn, dat zij van meening was dat goede wijn geen
krans behoeftMen werd in Boedapest ongeduldig,
de professor werd te hulp geroepen, zachte en vele
wenkjes werden gegeven.
De moeite werd eindelijk beloond. Men zag te Sofia
blijkbaar in, dat het toch niet aanging dergelijke on
zelfzuchtige weldaden onbeloond te laten: gri, en gul
als steeds deelde men een vrij hooge orde uit.
Maar een vergissing is menschelijk, ook zelfs de ge
woonlijk zoo uitgeslapen leden van een regeering kun
nen met een zoo gewichtige wel te overwegen daad als
de toekenning van een ridderorde een slaperigf?)
oogenblikje hebben. De zoo vurig verbeide ridderorde
werd uitgereikt aanden professor persoonlijk „als
blijk van erkentelijkheid voor de vele edele en onzelf
zuchtige diensten, door hem aan den staat bewezen.
De Hongaarsche Industrieel kreeg een doodstuip! En
beweert niet minder dan dat de professor met z ij n
zuurverdiende penningen het lintje heeft gekocht.
Ook met een professor die blijkbaar niet aan pro
fessorale verstrooidheid lijdt is het slecht visschen...
□aar een lintje. De Hongaarsche industrieel kan er van
meep raten, nu hij achter het net heeft gevischt."
Dood verklaarde Juffrouw te Amsterdam
meldt zich aan. Lastig, geval voor de
politie.
Donderdagmiddag vervoegde een juffrouw zich aan
een der loketten van den Burgerlijken Stand aan den
Singel te Amsterdam, die te kennen gaf, dat zij haar
papieren in orde wilde laten maken.
De ambtenaar ging tusschen de paperassen zoeken
en wie schetst zijn verbazing toen hij ontdekte, dat
de bewustee vrouw bij hem ingeschreven stond als
overleden. Dit was in Januari van dit jaaar reeds
geschied.
Het was voor den ambtenaar een lastig geval en
teneinde raad belde hij het politiebureau Raampoort
op om nadere inlichtingen. De politie begon toen on
middellijk haar bescheiden na te zien en na eenig
zoeken kwam inderdaad aan het licht, dat zij de be
treffende juffrouw als verdronken had opgegeven
aan den Burgerlijken Stand. Het lijk werd in Jan.
uit den Buitensingel opgehaald en pertinent door
den wettigen echtgenoot en eenige familieleden van
de vrouw herkend. Ter verduidelijking moet hier wor
den bijgevoegd, dat de vrouw reeds geruimen tijd van
haar man gescheiden leefde.
Om zich nu wettelijk van haar man te kunnen
scheiden, wilde de juffrouw nu bij den Burgerlijken
Stand haar papieren in orde laten maken.
De taak van de politie, om na te gaan wie er dan
wel verdronken is, is niet erg gemakkelijk, daar er
reeds na de begrafenis een half jaar vei-streken is.
Het eenige houvast voor haar schijnt de sprekende ge
lijkenis, tusschen de levende en de verdronken vrouw.
Een van de vele fragedle's die zich in de
wereldstad Londen afspelen.
De wereldstad Londen produceert, allerlei drama's.
Dat leeren ons de bioscoop, de courant en de shilling-
shoker. Maar de courant is toch de rijkste bron van
wereldstad-drama's. De Engelschc bladen staan thans
weer vol met berichten over een tragedie in het
stadsdeel Knightsbridge. Een mevrouw Baraey gaf te
haren huize een partijtje, waar stevig gedronken
werd. Onder de gasten was ook een bekende figuur
uit de uitgaande wereld Michael Scott Stephen. De
heer Barney, een zanger is in het buitenland. Na af
loop van de partij hoorden menschen die in de buurt
woonden, revolverschoten, het bmken van glaswerk
en de angstkreet van een vrouWv'Men drong het huis
binnen en vond daar den heertfitophen dood liggen
met een kogeiwond in de borst. Er waren twee scho
ten gelost, een kogel zat. in den vloer. Toen het. par
tijtje ten huize van mevrouw Bc.ney was afgeloo-
pen, was het gezelschap nog even naar een nacht
restaurant geweest, doch mevrouw Barney en den
heer Stephen waren daarna teruggekeerd. Het geval
is nog niet geheel opgehelderd. Mevrouw Barney is
uit een deftig gezin; hcar vader is Sir John Ashlev
Mullens, die vele jaren makelaar was geweest voor
beurs-transacties in dienst an de regeering. Ook de
familie Stephen is zeer bekend. De vermoorde man
had een groote bekendheid vtnvorven als ontwerper
van japonnen, de laatste maanden had hij geen vaste
werkzaamheden meer verricht. Hii was een uiterliik
knappe man en een druk bezoeker van danszalen en
nachtgelegenheden. De gasten op de partij waren
voor het meerendeeJ geïnteresseerd bij wedrennen en
andere sportaangelesrenhcden.
Een Jonge Afrikaansche olifant aange
komen.
Met een transporiauto van uit de Rotterdamsche
haven arriveerde als groote zeldzaamheid een jonge
Afrikaansche olifant in „Artis".
Waar men er sedert ruim 30 jaar geen meer in de
levende have gekend heeft, was de vreugde groot,
toen de alleraardigste olifantenbaby in gezelschap
ven een kolossaal gehorenden Watoesi-stir, de hek
ken van den tuin binnenreed. Het was een behouden
aankomst na een land- en een zeereis van uit. de
binnenlanden van aequatoriaal Oost-Afrika, waar hot
dier benoorden den Meroeberg gevangen en naar de
farm van den bekenden dierenvanger en filmer
Ckr. Schulz overgebracht werd.
Zoo heeft het Koninklijk Zoölogisch Genootschap
dan nu naast jonge, reeds krachtig ontwikkelde
exemplaren van den Afrikaanschen Neushoorn, ook
weer de Afrikaansche olifant in zijn levende have
opgenomen, waar het jeugdige speelsche en vertrou
welijke dier wel spoedig de harten 0er Ariis-bczoe-
kers ral hebben gewonnen op zijn dagelijksche wan
deltochten door den tuin. in zijn omgang met kin
deren. onder behoorlijk toezicht wel te verstaan van
zijn bekwamen oppasser.
Ook de prachtige Watoessie-stier met zijn veel
meer dan raeterlange horen, is een sieraad van de
zoo veelzijdige uitbreiding der dierverzameling van
„Artis" en opent de mogelijkheid op een fokstam de
zer zoo interessante steppenrundersoort.
