I
Alitieei Nitiws-
Stijgende Crisisnood.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
EINDSTRIJD TE
LAUSANNE.
Twee honderd dooden
in Toenbei.
Groote brand in de
Golf van Rio.
Auto over den kop
geslagen.
De crisis in den
tuinbouw.
Het ffestfriesche
Kanalenplan.
Donderdag 7 Juli 1932.
SCBAGER
75ste Jaargang No. 9102
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot *s morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekende
DIT NUMMER BESTAAT DIT TWEE BLADEN.
TOT NU ÏOE GEEN RESULTAAT.
Drukke discussies over de politieke kwesties. Alle
meeningsverschillen nog niet uit den weg
geruimd. Verzet bij Herrio'
LAUSANNE, 6 Juli:
De eindstrijd der Herstelconferentie te Lausanne is
thans aan den gang, doch tot nu toe is er geen resul
taat bereikt. De onderhandelingen tusschen de leiden
de politici, welke sinds vier uren hedenmiddag onaf
gebroken tot 8 uur zijn voortgezet en waaraan werd
deelgenomen door Herriot en von Papen, werden eerst
tegen 8 uur onderbroken.
De onderhandelingen zijn buitengewoon en moeilijk
verloopen en het is tot ernstigen strijd gekomen. De
besprekingen der laatste uren zijn bijna uitsluitend
gevoerd door MacDonald, Herriot en von Papen. In de
Bovenvertrekken vonden terzelfder tijd besprekingen
plaats der financieele experts. MacDonald heeft er
voortdurend op gewezen, dat een mislukken der con
ferentie onvermijdelijk tot een algemeene catastrophe
zou leiden.
Herriot blijft evenwel op zijn standpunt staan.
Herriot heeft direct na zijn terugkeer van het on
derhoud met MacDonalu in hotel Beau Rivago tegen
over de Fransche journalisten eenige korte verklarin
gen afgelegd, waarin hij er op wees, dat alles volko
men in het. duister is. Hij heeft do politieke eischen
der Duitsche delegatie inzake erkenning der gelijkbe
rechtiging op het gebied der wapening en schrapping
van de schuldparagraaf in het verdrag van Versailles
van de hand gewezen. De toestand noemde hij buiten
gewoon ernstig en moeilijk.
De besprekingen zullen dezen nacht worden voort
gezet.
Betreffende de kwestie van de hoogte van de Duit
sche slothetaling heeft Herriot geen enkele mededee-
ling gedaan.
In conferentiekringen is men het er over eens dat
de tegenstellingen bij de hedenmiddag gehouden zit
ting duidelijk naar voren zijn gekomen.
De opwinding in r.lle internationale kringen is he
denavond zeer groot. Er bestaat nog steeds hoop dat
het MacDonald door ijn buitengewoon moedig en
energiek ingrijpen zal gelukken dé crisis te boven te
komen.
Oliicieele zitting der zes mogendheden.
LAUSANNE. 6 Juli:
De sinds den vroegen namiddag streng vertrou
welijk gevoerde onderhandelingen van MacDonald
met de Belgische. Duitsche, Fransche en Italiaan
sche ministers werden tegen zeven uur tot officieele
bijeenkomst der zes uitnoodigende mogendheden ver
klaard.
Aan de zitting wordt thans slechts deelgenomen
door de leiders der zes delegaties De algemeene
richtlijnen van het beoogde verdrag worden thans be
sproken. Getracht zal worden de tegenstellingen te
overbruggen. Van Duitsche zijde wordt aan de zit
ting slechts deelgenomen door van Papen.
In welingelichte kringen bestaat, thans algemeen
den indruk dat de onderhandelingen Woensdagmid
dag in het beslissende stadium zijn getreden. Men
verwacht een officieele mededeeling betreffende het
verloop der zitting van de zes uitnoodigende mo
gendheden.
Volgens mededeelingen uit Engolsche bron zou bij
de politieke kwesties in het bizonder nopens de
schrapping van deel VIII van het Verdrag van Ver
sailles een juridische formule zijn gevonden, welke
zoowel met de Duitsche als met de Fransche belan
gen rekening houdt.
De strijd duurt nog voort over de hoogte en de
voorwaarden van de slothetaling.
Conferentie verdaagd tot Donderdag.
Gisteravond werd nog uit Lausanne gemeld:
In de zitting van hedenavond is geen beslissing ge
vallen. Herriot heeft slechts verklaard, dat hij de
verschillende voorstellen en formuleeringen zou be-
Btudeeren.
Donderdag zullen de onderhandelingen worden
voortgezet. Het is echter nog niet bekend op welk
uur en onder welken vorm. Tijdens de zitting van
hedenavond vertoonden zich bij MacDonald zoowel
als bij de anderen teekenen van groote uitputting. In
verband hiermede heeft men dan ook de zitting, on
derbroken en zonder vaststelling van uur tot mor
gen verdaagd.
De Ontwapeningsconferentie. Nieuwe
stap der kleine staten. Geen bommen
uit de lacht!
De vertegenwoordigers van Spanje, Zweden, Noor
wegen. Denemarken, Nederland, België, Zwit
serland en Tsjecho-Slowakije, zoo meldt het W. B.
uit Genève, hebben gistermorgen besloten stappen te
doen, dat in het ontwerp der resolutie van de alge
meene commissie een onbeperkt verbod van bommen
werpen uit de lucht wordt opgenomen. Zij zouden
zich hebben uitgesproken tegen het minder scherp
formuleeren van dit verbod., alsmede tegen het
rransche voorstel in de luchtvaart-commissie om
net werpen van hommen op de slagvelden toe te la-
Het kruithuis door misdadigers tot ont
ploffing gebracht?
Uit Charbin: Zooals reeds gemeld, is de stad Toen
bei door een explosie van het kruithuis verwoest. De
stad is platgebrand. Meer dan 20i> personen zijn om
het leven gekomen, o.w. zich eenige Japanners zou
den bevinden.
Het Japansche hoofdkwartier heeft maatregelen ge
troffen, om den Japanschen onderdanen hulp te ver-
leenen.
Het verluidt, dat het kruithui? door een misdadigen
aanslag tot ontplo 'ing is gekomen.
DE ORANG PENDEK.
Volgens dr. Dammerman een soort slank
aap. Vermoedelijk bedrog in het spel.
Aneta seint uit Buitenzorg, 5 Juli:
Volgens het voorloopig onderzoek, ingesteld door
dr. K. W. Dammerman, hoofd van het Zoölogisch
Museum te Buitenzorg, valt er aan het specimen van
de orang pendek niets menschelijks op te merken.
Het aangebrachte exemplaar heeft een volkomen aap
achtig karakter en het is vrij zoker dat men hier te
doen heeft met een soort slank-aap. Intusschen is het
voorhanden skelet niet volledig. De jukbeenderen ont
breken er aan, de staartwervcls zijn afgebroken met
een scherpen hoek en de snijtanden zijn afgevijld. De
huid van dit exemplaar is kaal geschoren, behalve 't
hoofdhaar. De staart is zeer waarschijnlijk afgesne
den. Dr. Dammerman komt tot do conclusie, dat men
hier vermoedelijk te doen heeft met een opzettelijk
bedrog. Of men hier slnat voor een bekende of een on
bekende soort, valt. niet met zekerheid te zeggen. Iden
tificatie is lastig, gezien dc feiten dat het materiaal
niet volledig is en het individu zeer jong.
HEVIGE HAGELSTORM BOVEN FUESSEN.
WEDEROM GESCHENKEN VAN Mr. GIBBS
Bij aankoop van een GIBBS' artikel moet U van Uwen leverancier
een BON ontvangen. Een klein aantal van deze bonnen geeft recht op
een interessant geschenk. Nadere gegevens vindt U op de bonnen.
De Tip der Tips: TANDZEEP GIBBS!
V.D. verneemt uit Munchen, 6 Juli:
Woensdagmiddag heeft in het Beijorsche Allgau
een hevige hagelstorm gewoed. Duizenden venster
ruiten werden' vernield, terwijl groote schade werd
aangericht aan dr daken der huizen. De te velde
staande gewassen werrlen grootendoels verwoest. De
schade bedraagt eenige millioenon mark.
Opleidingsschool voor de marine geheel
vernietigd.
V.D. verneemt uit New-York, 6 Juli:
Volgens een bericht uit Rio de Janeiro is de oplei
dingsschool voor de marine op het eiland Enchatlas
in de golf van Rio tengevolge van een grooten brand
vernietigd.
Vergeefs trachtte de brandweer van Rio de Janeiro,
welke met al het beschikbare materiaal aanwezig
was, het vuur te bestrijden.
De oorzaak van den brand is onbekend. Bizonder-
heden ontbreken nog.
Te krachtig geren
een band.
bij het jpringen van
Dinsdagmiddag is een auto van zekeren H. te Rot
terdam, bestuurd door hemzelf op de St. Annalaan te
Nijmegen verongelukt.
Terwijl de auto in groote vaart over den weg reed,
sprong een der handen. H. remde zóó krachtig en ze
kere B. die naast hem zat, zette de handrem zóó plot
seling aan, dat do wagen omsloeg. De drie inzittende
dames H., B. en Th. werden alle gewond. Een van
haar kreeg een zware hoofdwonde, een tweede brak
een sleutelbeen en de derde bekwam lichtere hoofd
wonden. Zij werden in het St. Caniuszickenhuis opge
nomen. Een van haar kon, na verbonden te zijn hel
ziekenhuis verlaten, de twee andere moesten tér ver
pleging worden opgenomen. Haar toestand was gister
ochtend naar omstandigheden redelijk gunstig. De
beide heeren kwamen met den schrik vrij.
De auto werd geheel vernield.
REDE VAN DR. H. COLIJN TE ALKMAAR.
In de te Alkmaar gehouden vergadering van den
Chrlst. Boeren- en Tuindersbond heeft dr. H. Colyn
gistermiddag gesproken over: stijgende crisisnood.
Hij begon met de vraag te stellen, aldus het verslag
van deze vergadering in de N. R. Ct., of men nu nog
wel van stijgenden crisisnood spreken kan en of niet
veeleer moet gewaagd worden van geslaagde pogingen
tot leniging van dien nood. Spr. overwoog echter, dat
ook de tuinbouwers in den bond georganiseerd zijn en
ook, dat er in de wereld van den geest van ernstige
crisisverschijnselen sprake is. Het is noodzakelijk ook
met den nood van anderen rekening te houden. Lijden
niet alle leden als één lid lijdt?
De crisis, die met een onderbreking van 3 a 4 jaar nu
al 10 jaar, woedt, doet thans overal haar invloed gel
den. Het is niet overal even erg. In ons land bijv. min
der erg dan in vele andere landen, maar nergens bleef
men van de crisisgevolgen verschoond.
Toen ten onzent de akkerbouw in hoogen nood ver
keerde, wilden de veehouders nog van geen overheids
hulp weten en was de varkenshouderij nog loonend.
Maar nu raakte de eene na den anderen bedrijfstak in
de knel.
De groote scheepvaart in ons land vaart al 11 jaar
zonder winst en een groot deel der vloot moest opge
legd worden. Het meest zelfbewuste bedrijf kan het
zonder overheidshulp niet meer stellen. 16 van de
grootste reederijen met een kapitaal van 230 millioen
hadden eind '31 een verliescijfer van 126 millioen aan te
wijzen.
Ook met de binnenschipperij is het zorgvol gesteld.
De zeevisscherij maakt het niet beter.
Al wat met het water verband houdt, roept om hulp.
Thans zijn ook tal van bedrijfstakken te land in nood
gekomen. De gezamenlijke noodmaatregelen kosten al
tegen de 2C0 millioen per jaar, d.i. 4 millioen per week,
ook in de nijverheid is het precair. De werkuoosheid is
groot en verschillende bedrijven teren op bun reserves.
Zijn die op, dan gaat de fabriekspoort dicht. Zorgelijk
als sinds menschenheugenis het niet was, is thans de
toestand en onze industrie was toch al niet zoo sterk!
Ook uit Twente komen de hulpkreten. Waar moet dat
alles heen?
De werkloosheid kost ons aan ultkeeringen 150 milli
oen; de kerkelijke en publieke armenzorg tusschen de
100 en 150 millioen. De schatkist van het rijk vraagt
700 millioen en de overige publiekrechtelijke lichamen
eenzelfde bedrag. De steun van den landbouw vordert
uit het volksinkomen een kleine 200 millioen. Nu is er
nog één adres waarheen men gaarne verwijst, n.1. de
kapitalisten. Maar ook hier zijn ,naar spr. met de cij
fers aantoonde, geweldige verliezen geleden. Het is te
vreezen, dat ook van de z.g. rijken niet veel meer is te
halen. Men denke zich maar eens in wat een kapitaal
verlies van 3500 millioen eigenlijk zeggen wil.
Indien men een juist inzicht krijgen wil van hetgeen
voor de eigen volksgroep ter verlichting in den nood
gedaan zal kunnen worden, is besef van de nuchtere
werkelijkheid allererst noodig. Onder de huidige om
standigheden is hulpverleening aan bepaalde grenzen
gebonden. Niet iedere wensch kan worden ingewilligd.
De gevorderde kennis van de vraagstukken van nu
kan niet zonder behoedzaamheid bij alle oeconomische
actie worden verworven. Er is veel misverstand. Zoo
t.a,v. onze handelsbetrekkingen met het buitenland. Op
uitvoer zijn we aangewezen. Herstel van onzen export
van de voornaamste bodemproducten is voor Nederland
niet minder dan een levensbelang. We moeten óf weer
in den vroegeren omvang exporteeren óf inkrimping
van productie en gedeeltelijke verandering van het be
drijf hebben.
Belemmering van den invoer is veel eenvoudiger dan
bevordering van den uitvoer. We hebben dan ook te
rekenen met een verminderden uitvoer van onze zuivel
producten en waarschijnlijk ook van verscheidene an
dere bodemproducten, zoodat bij meer dan één procent
op productie vermindering zal zijn te rekenen. Dat be-
teekent ook meer vrijgekomen grond éki we zullen goed
doen daarop te verbouwen producten dre nu nog worden
ingevoerd, ook al zou dit alleen mogelijk zijn te maken
onder een beschermend recht. Spr. beveelt dit niet aan.
waait de welvaart der volkeren is het meest gebaat bij
een politiek van de open deur. Als alles faalt blijft ons
niets over dan zooveel mogelijk selfhelp. Het is echter
een uiterst middel zoolang dit niet zoo is, moeten alle
krachten ingespannen en alle doelmatige hulpmiddelen
worden aangewend om onzen export te behouden of te
herwinnen.
Spr. stond nu nader stil bij de doelmatigheid der ver
schillende hulpmiddelen. Sommigen denken dat Neder
land alleen maar klappen heeft uit te deelen en niet
in ontvangst te nemen. Bedenken we ook dat het Ned.
volk het vechten in eensgezindheid niet gewend is.
Uit dit alles volgt dat er aan den horizon geen licht
strepen zijn te ontdekken, die den dageraad van een
nieuwen dag aankondigen. Daarom alleen mag reeds
gesproken van stijgenden crisisnood. Het weerstands
vermogen wordt al maar geringer. Genève gaat voor de
wereld teleur te stellen. Het vraagstuk van verminde
ring der bewapening is nog geen schrede nader gekomen
Ook in Lausanne vordert men niet.
We zijn verarmd.
Er zal geweldig bezuinigd moeten worden. Spr. acht
het niet ondenkbaar, dat op den duur de uitgaven van
den staat met 150 millioen per jaar oimlaag moeten. Wie
dat zegt wordt verketterd. De moderne democratie, die
haar eigen graf graaft, wil daarvan echter niet hooren.
Wie zijn stem geeft aan een loonsverlaging van maar
3 pet. en dat bij een sterke daling van de kosten van
levensonderhoud wordt soms terzijde geschoven door
den machtige dezer aarde: Koning kiezer!
Spr. bestreed tenslotte de gedachte, alsof afschaffing
van de zegeltjesplakkerij zou beteekenen, dat de land
bouw uit den nood is. Wie het geheele sociale verzeke
ringssysteem wil afschaffen, kan evengoed den wensch
uiten de sterren van den hemel te kunnen plukken. Spr.
lichtte dit met een voorbeeld nader toe.
De crisisnood sticht ook op geestelijk terrein verwar
ring. Oprichting van 'n speciale boerenpartij is 't meest
onbevredigend. Deze partij zou maximaal 12 zetels in
de Kamer kunnen krijgen en dan had geen partij meer
een landbouwspecialiteit in haar midden. Afzonderlijke
partijformatie is gevaarlijk en het is een droom te mee-
nen, dat dit in het belang Is van land- en tuinbouw.
Goede maatschappelijke organisatie in nauw contact met
de politieke vertegenwoordigers is het beste middel.
Spr. waarschuwde ook tegen de toenemende zucht
om het alles van den staat te verwachten. Aan diens
kunnen zijn ook grenzen. Ook moeten we door het leu
nen op den staat niet gaan vergeten, dat 't God is die re
geert en Hij ons deze tegenslagen doet toekomen. God
regeert en zijn bliksemen verlichten de wereld. De aarde
verheuge zich daarom, want Hij bewaart de zielen zijner
gunstgenooten. Geen ding geschiedt bij geval, maar al
les komt ons toe van zijn vaderlijke hand. Daarom blij
ven we ons vertrouwen stellen op den Almachtige, die
ons werk niet ongezegend zal laten! (Daverend applaus).
Provinciale Staten.
Steun uit de provinciale kas. De voor
stellen door Provinciale Staten goedge
keurd.
In de Woensdag voortgezette vergadering zette
de heer Michels (Ged. Staten) zijn Dinsdagmiddag af-
ecbroken rede voort. Bij de steunverleening aan tuin
ders zullen Ged. Staten moeten bedenken, dat naast
de tuinbouwers er andere groepen zijn. die van de
crisis te lijden hebben en ook dat de financieele
middelen der provincie beperkt zijn. De provincie be
trekt de tuinders in een steunregeling, omdat zij eco
nomisch gesproken een groep vormen, welke feitelijk
beneden de gewone arbeiders staat en weinig finan
cieele draagkracht heeft. De provincie moet zich bo
vendien niet begeven op het gebied der armenzorg.
Sprekende over de vraag van den heer Kostelijk
aan Gedeputeerden zegt de heer Michels, dat hij het
onjuist vindt, dat uit de commissievergaderingen me
dedeelingen worden gedaan, waardoor het werk der
commissie geschaad zou kunnen worden. Het in-
en verkoopbureau zal een tijdelijk karakter dragen.
Schade aan den handel zal het niet teweeg brengen.
Het voorstel bevat nog voldoende constructieve ele
menten om een uitgave van honderdduizend gulden
te rechtvaardigen. Ten eerste is er de mogelijkheid
van fondsvorming door de tuinders, ten tweede het
houden van prijsbedervende producten van de veilin
gen, hetgeen de prijzen ten goede komt, en ten der
de krijgt de commissie-Minderhoud, die haar arbeid
zal voortzetten, een goed overzicht van de distribu
tiemogelijkheden.
Ged. Staten zullen moeten voorkomen, dat de mini
mum prijzen te hoog worden; elke onredelijke ver
hooging moet worden tegengegaan. Indien het stelsel
blijkt practisch bruikbaar te zijn, zullen Gedeputeer
den zich tot de regeering wenden en om financieelen
steun verzoeken. Het ligt niet op den weg van Ged.
Staten om met de regeering over actieve handelspo
litiek te gaan praten. Zekerheid dat op de begrooting
voor 1933 ook f 100.000 zal kunnen worden uitgetrok
ken voor het plan bestaat niet. Spr. meent dat men
dit jaar met f 100.000 zal kunnen uitkomen.
Bij de replieken zeide de heer Guépin (lib.) dat zijn
fractie zal voorstemmen, aangezien Ged. Staten ver
zekerd hebben, dat zij voorzichtig zullen zijn, en om
dat deze materie in de winterzitting opnieuw ter
sprake zal komen.
Het voorstel van Ged Staten is hierna z. h. s. aan
genomen.
Hierna is gepauzeerd.
Drechterland moet betalen. Het kanaal
moet er komen.
Na goedkeuring van de voorstellen inzake steun
aan tuinders, hebben de Provinciale Staten van N.-
Holland gisteren in behandeling genomen het voor
stel tot wijziging van de bijzondere reglement van
bestuur voor het ambacht van West-Friesland, ge
naamd Drechterland. alrus het Handelsblad.
Het ambacht had bezwaren gemaakt, bij te dragen
in de kosten voor liet kanaal HoornSluis-Medem-
blik. De wijziging houdt nu in hoofdzaak in, dat
Drechterland zal worden verplicht aan het kanaal
bij te dragen en wel voor f 3000 per jaar.
De heer Thomassen (s.d.) verheugde zich over het
voorstel. Drieduizend gulden per jaar komt neer op
18 cent per H.A., wat zeker niet teveel is. De bannen
achtte spr. overbodig, maar hij wilde hier niet verder
op ingaan.
De heer Braakman (r.-k.) merkte op, dat de bestu
ren van twintig bannen, direct-belanghebbenden, te
gen den aanleg van het kanaal zijn. Spr. achtte het
kanaal niet urgent en hij was daarom tegen het
voorstel.
De heer Dekker (r.-k.) verklaarde zich voor het
voorstel.
De heer Ketelaar (v.d.) verdedigde het kanaal. Dat
de boeren er zelf tegen zijn, zegt niets. Zij waren
vroeger ook tegen spoorwegen, rijwielen en auto's.
De heer Kooiman (God. Staten) zeide, dat het col
lege onveranderd op het standpunt staat, dat het ka
naal er moet komen, juist in dezen tijd. Als het am
bacht op eigen beheer bespaart, dan kan het dat geld
behouden ten behoeve van uitgaven voor het kanaal.
De heer Braakman zeide, nu geen stemming meer
te zullen vragen, al bleef hij tegen het kanaal.
Hét voorstel werd aangenomen.
HET WEGENPLAN.
Nog geen zekerheid omtrent den weg
Schagen—Zniderzeedijk.
Bij de besprekingen over het vaststellen van het
wegenplan voor de provincie zeide de heer Van Nu
land (r.k.) in een krantenbericht te hebben gelezen,
dat op het rijkswegenplan voorloopig geen weg staat
van Schagen naar den Zuiderzeedijk. Hij vroeg of de
provincie dien weg niet kan doen aanleggen.
De heer Kooiman antwoordde, dat het nog niet
vaststaat, dat die weg niet op het rijkswegenplan
komt.