Dinsdag 19 Juli 1932.
SCHAGER COURANT.
Derde blad. No. 9108
KLEUTER EN HALFWAS.
Het Kamerlid Braat
critiseert de K.L.M.
Groote fabrieksbrand.
EEN SCHIETPARTIJ
TE HAARLEM.
Dynamiettrein in de lucht gevlogen
Voorzichtig met hooge',
hakken.
Tragisch ongeval.
Verpleegster door indringer aangerand.
EEN ANDER GELUID.
Tot onze groote verbazing vindt het denkbeeld van
de Commissie-Weiter om het onderwijs in de beide
laagste klassen toe te vertrouwen aan paedagogisch
onvoldragenen zelfs verdediging bij iemand, die in
de schoolmeesterswereld geen slechte naam heeft.
Wij hebben hier het oog op een artikel in de anti
revolutionanire „Standaard", het blad van den heer
Colijn. Deze geetf zijn partijgenoot den heer Wirtz.
oud-inspecteur van het Lager Onderwijs, gelegenheid
het voorstel om het onderwijs in de twee aanvangs-
klassen op te dragen aan „halve krachten", warm te
verdedigen.
De heer Wirtz stelt deze vraag:
„Is nu inderdaad zoon groote intellectueele ont
wikkeling noodig voor de onderwijzeressen?"
Zijn antwoord luidt ontkennend: hij ..acht het in
derdaad in het belang van de lagere school, als de
wenk van het rapport-Weiter wordt opgevolgd".
Hierbij blijft zijn instemming niet, want hij gaat
althans voort:
..Ja. ik durf nog verder gaan. Laat een wet bepa
len. dat alle onderwijzeressen, die akten hebben voor
het kleuteronderwijs, tevens bevoegd zijn voor het on
derwijs in de le en 2e klasse der school voor lager
onderwijs. Zij hebben niet alleen een theoretisch,
maar ook een practisch examen achter den rug.
Bij het schrijven van dit artikel heb ik uitsluitend
gedacht aan het belang van het onderwijs en niet
aan bezuiniging. Toch zal ook bezuiniging het gevolg
zijn van deze hervormingen. Immers de meisjes, die
dan in de beide laagste klassen der school komen,
hebben geen gezinsloon noodig.'
Natuurlijk heeft de heer Wirtz het volste recht om
deze kwestie anders te beoordeelen dan wij. Vrijheid,
blijheid, maar diezeufde vrijheid veroorlooft ons, om
op te merken, dat wat de heer Wirtz aanbeveelt, fei
telijk neerkomt op verlenging van voorbereidend on
derwijs en op verkorting van het eigenlijke lager on
derwijs. Bovendien, wat kennis aangaat heeft men
de gewone school natuurlijk geen professoren noodig.
doch het komt niet alleen op „leeren" aan. De kin
deren moeten ook opgevoed worden en daarvoor is
meer inzicht en ook meer kennis noodig dan van
halfwassen gevergd kan worden. Het is reeds erg ge
noeg, dat 18-, 19-jarigen die het onderwijzersexamen
met succes hebben afgelegd, op de kinderen worden
los gelaten. Zij hebben zelf nog leiding noodig en wor
den vóór den tijd tot „opvoeders" gebombardeerd.
Deze fout wil de heer Wirtz nu nog verergeren .,i n
het belang der lagere schoo 1". Hij moet
dat voor zich zelf maar zien te verantwoorden, doch
ons wordt het al te gortig, om het volksonderwijs
en ander onderwijs krijgen de meeste kinderen niet
over te leveren aan wat jong volk, dat slechts deze
verdienste heeft, goedkoop te zijn.
Vier millioen besparen op den
duur is niet weinig, doch voor ons is het middel er
ger dan de kwaal. Wij handhaven onze meening: het
onderwijs in de aanvangsklasse is het moeilijkst en
het. belangrijkst en wie de grondslagen aantast ont
wricht het heele onderwijs.
1
Cumulatie van Inkomsten.
ïxx>r den hter Braat zijn aan den Minister van
Waterstaat de volgende vragen gesteld:
Ij het den Minister bekend dat bij de K.L.M. pas-
aagepersoneel in dienst ia menschen die vreemde
talen moeten kennen dat betaald wordt met 60
gulden per maand en een diensttijd heeft van 80 uren
per week;
dat een expeditieknecht daar 17.5 gulden per week
verdient;
dat lager personeel met een maandgeld van 2560
galden wegens bezuiniging ontslagen wordt;
dat een gids zich beloond ziet met 25 gulden per
week. die tevens 45.80 gulden per week marine-
pensioen geniet:
dat een boekhouder f 275 per maand salaris geniet,
terwijl hij uit een vroegere betrekking reeds pensioen
geniet:
dat een sous-chef bij den technischen dienst 275
gulden per maand verdient en een pensioen als oud
officier-machinist der marine heeft van 70 gulden
per week:
dat 5000 gulden voor tafelzilver, bestemd voor het
Testaurant der Maatschappij, uitgegeven is?
Is de Minister bereid om een onderzoek naar deze
gegevens in te stellen, en zoo die juist mogen blijken
te zijn. dere Maatschappij wegens ondoelmatig be
heer en het bevorderen van cumulatie van pensioen
met functies niet meer voor Rijkssubsidie in aan
merking te laten komen?
Ter waarde van ruhn 86.000 franc*.
The Woodmille Rubber Comp.. welke een hoofdver
tegenwoordiger heeft te Rotterdam, gevestigd aan de
Roo Volkstraat had dezer dagen een chèque ontvangen,
getrokken op de omptoir Nat. des Comptes a Paris ter-
waarde van 89.936 Fransohe frs. Men heeft deze chèque
in een enveloppe gedaan en overhandigd aan den jong-
sten bediende, die haar per fiets naar de bank moest
brengen. De jongste bediende deed de enveloppe in zijn
taach. Onderweg had hij nog enkele andere boodschap
pen te doen.
Toen de jongeman op de Bank kwam en hij 't couvert
aan de betrokken bediende wilde overhandigen, kwam
hij tot de ontstellende ontdekking, dat de enveloppe met
de chèque was verdwenen. Onmiddellijk werd van een
en ander aan de directie kennis gegeven, die op haa.r
beurt de politie op de hoogte stelde. Nu zijn er twee
mogelijkheden, of de jongste bediende heeft bij het ha
len uit zijn tasch van andere te bezorgen stukken, de
chèque per ongeluk meegetrokken en verloren, of het
waardevolle document is gestolen, tijdens het bezorgen
van de andere boodsohappen.
Een uitgebreid onderzoek wordt ingeeteM.
7 millioen franoc schade.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is een ge
weldige brand uitgebroken in de fabrieken van La
Metallo-Chimique te Beerse, niet ver van de Neder-
landsche grens. Het vuur moet tijdens het nachtwerk
zijn ontstaan in een kleine drogerij. De aanwezige ar
beiders poogden nog den brand te blusschen. doch
mochten hierin niet meer slagen. Binnen zeer kor
ten tijd stond een der gebouwen, dat 125 M. lang en
50 M. breed is, in lichter laaie. De brandweer van
Turnhout kwam die van Beerse assisleeren in de be
strijding van het woedende vuur.
Het gebouw der fabrieken, waar de brand was uit
gebroken. is vrijwel geheel verwoest. Naar schatting
der fabriekseigenaren bedraagt de schade ruim 7
millioen rfancs. Het is mogelijk, dat door dezen
brand 250 arbeiders werkeloos worden.
Eigen schuld besliste het hoogste ressort,
Het klinkt haast ongelooflijk, dat het t ijksgerechts-
hof le Leipzig zich bezig heeft moeten houden met
de hooge dameshakken. Toch is dit het. geval ge
weest.
Ken dame. die van 'n reis terugkeerde, viel vart
den trap van het perron en liep daarbij ernstige ver
wondingen op. Zij diende daarop een aanklacht tot
schadevergoeding tegen de rijksspoorwegmaatschap
pij in. welk proces in eerste en tweede instantie ge
wonnen werd, doch de suoorwegmaatschappij zette de
zaak door "t rijksgerechtshof, dat tenslotte besliste,
dat de dame zelf de schuld voor het ongeval droog,
daar zij weliswaar volgens de wetten van de mode,
doch niet volgens de wetten van den staat hakken
droeg, die 7 tot 8 c.M. hoog waren.
Door het dragen van dergelijke hakken heeft zij
niet voldoende rekening gehouden met de voorzich
tigheid. die in liet verkeer noodig is en heeft zij na
gelaten de noodige en van haar te verwachten maat
regelen te nemen, om een gevaar af tc wenden. Wie
zich zonder noodzakelijhcid aan een dergelijk gevaar
blootstelt, handelt op schuldige wijze. Dien tengevol
ge werd de eisch in hoogste instantie afgewezen.
De algemeens raad der socialistische partij en het
dagelijksch bestuur van dc vakverecnigingen heb
ben tijdens een gemeenschappelijke zitting van Za
terdagmiddag besloten tot de arbeiders van hol ge-
heele land den oproep tc richten, benevens tot alle
industrieën, het werk woer te hervatten.
Duitscher komt by zün In Holland wonende
familie geld afpersen. Vuurgevecht met
de politie.
Te Hilversum werden de nationale athletiekwedstryden
gehouden om den Prins-Hendrikbeker. Het nummer
6 KM. werd gewonnen door Jan Zeegers (links).
T 8 Dooc'on.
Bi.i Leemvdoorns, op 250 K.M. van joliannesfuug,
Zuid-Afrika, is een trein, bestaande uit :52 met dyna
miet geladen wagons, in de lucht gevlogen, s perso
nen werden gedood. De spoordijk is volkomen ver
woest.
Een Duitsche familie in de Duvenvoordestraat te
Haarlem ontving drie weken geleden bezoek van een
familielid ui: Duitschland. welk bezoek tenslotte een
onaangename wending nam, omdat de man, de 31-jarige
D., wien het in zijn vaderland lang niet voor den wind
ging, zich dreigend aanstelde en geld eischte, dat hem
evenwel niet werd gegeven, zoodat hij onverrichterzake
naar Duitschland terugkeerde, aldus nieldt de N.R.Ct.
In Duitschland maakte D. intusschen op zijn rondzwer
vingen kennis met den 28-jarigen L., die hem behalve
dan dat hij zijn naam kende, overigens geheel onbekend
was. Samen togen zij er op uit en reisden na eenige we
derwaardigheden naar Nederland af. waar zij nogmaals
zouden probeeren bij het familielid geld los te maken.
Zoo kwamen beide mannen Vrijdagnacht omstreeks
vijf uur in de Duivenvoordestraat te Haarlem, waar D.
aanbelde met het verzoek om een flink bedrag in geld te
mogen ontvangen, bij gebreke waarvan hij niet zou na
laten, den heer des huizes te vermoorden. De eisch werd
kracht bijgezet door hevige schoppen tegen de deur.
De familie, die wel inzag, dat het beiden individuen
ernst was. riep de hulp van de politie in, die per auto
ter plaatste verscheen. Toen een inspecteur en twee re
chercheurs in de Duivenvoordestraat arriveerden, von
den zij daar de beide Duitschers schuilend voor den
regen in een portiek. Zij werden oogenblikkelijk door
de recherche gefouilleerd, wat D. zich vloekend en drei
gend liet welgevallen. L. bleef evenwel de rechterhand in
zijn zak houden, zonder aan de herhaalde sommatie, de
handen omhoog te steken, te voldoen. Plotseling greep
de rechercheur, die met de fouilleering van L. .belast
was, diens hand vast en trok deze uit zijn zak. L. rukte
zich toen los, sprong achteruit en begon uit een brow
ning te schieten. Van de op deze wijze ontstane verwar
ring maakte hij gebruik op de vlucht te slaan, achter
volgd door twee rechercheurs, terwijl de inspecteur een
worsteling met D. begon, die spoedig overmeesterd werd
en in de auto kon worden gestopt. De inspecteur plaatste
znch vervolgens achter het stuur met D. achterzlch, die
zioh kalm hield, en nam deel aan de achtervolging van
L. De vluchteling richtte zich naar de Nicolaas v. d.
Laanstraat, waar hij na om den hoek te zijn verdwenen,
achter een huis verschool en het vuur opende, toen zijn
achtervolgers in het zicht kwamen. De rechercheurs be
antwoordden het vuur. toen L. opeens weer op de vlucht
sloeg. L. had zich op deze wijze een nieuwe kleine voor
sprong weten te verzekeren en nogmaals weg te vluch
ten.
Hij verdween opnieuw in de Duvenoordestraat maai
ditmaal konden zijn achtervolgers hem niet meer
vinden, toen zij in deze straat waren aangekomen.
Men zocht de omgeving met koortsachtigen ijver af,
maar de man was en bleef weg. Do politie, die inmid
dels versterking had ontvangen zette de geheele om
geving af en stelde een uitgebreid onderzoek met
hulp van politiehonden in. Huis na huis is aan een
onderzoek onderworpen, maar L. bleef weg. De poli
tie kon niet verklaren, hoe L. kans gezien heeft te
verdwijnen. Wij hoorden de veronderstelling uiten, dat
L. misschien kans gezien heeft zich aan een voorbij
rijdende auto vast te klemmen, maar dit is niet
waarschijnlijk, omdat de politie de auto dan had opge
merkt. De politie is in het bezit van het paspoort van
L. Zijn signalement luidt als volgt: lang pl.m. 1.75 M..
flink gebouwd, grijze oogen, donkerblond haar, bloots
hoofd, khakinkleurige broek, bruinachtige sportkou
sen, vermoedelijk zwarte schoenen, colbertjasje van
blauw geruie stof, getatoërd aan beide armen.
D. is naar het bureau van politie overgebracht,
waar bleek, dat hij in het bezit was van een breek
ijzer, zaklantaarn, gummihandschoenen en schroeven
draaiers. Hij is voorloopig vastgehouden.
In vrband met deze schietpartij waarschuwdee gis
teravond een bewoonster uit de Stuverstraat de poli
tie, dat zij uit den tuinpoort van een huis, waarvan de
bewoners tijdelijk afwezig waren, een persoon met
een heerenfiets had zien komen, waarvan het signa
lement klopte met dat van den voortvluchtigen L.
De politie stelde een onderzoek in en vond, dat de
voordeur van het huis geopend was met een valschen
sleutel. Kasten en laden van een kamer van het huis
waren doorzocht. Uit een beurs werd eenig geld
vermist. De andere kamers waren nog gesloten. Ook
de heerenfiets moet uit het huis gestolen zijn. Verder
vond men nog een revolverfoetdraal in stof.
Het vermoeden bestaat dat L. zich reeds voor de
schietpartij in het huis moet hebben opgehouden en
dat bij de achtervplging zich daar schuil heeft gehou
den. Hij wordt door de politie opgespoord.
Te Rotterdam heeft de internationale bokswedstrijd
plaats gehad tusschen Bep van Klaveren en den
Italiaan Locatelll om het kampioenschap van
Europa, dat gewonnen werd door Locatelll.
Een snapshot tydens de match.
Vermindering van werkloosheid.
Dezer dagen is een bespreking gehouden tusschen
een delegatie uit het bestuur van het Nederl. Verbond
van Vakvereenigingen. bestaande uit F. van de Walle
en S. de la Bella en den voorzitter van den raad van
ministers, jhr. Ruys de Beerenbrouck.
Deze bespreking was een uitvloeisel van de resolutie
inzake de arbeids-tijd-verkorting, welke op het laatstc-
congres van het N.V.V. is aangenomen.
Van de zijde van de delegatie is bij monde van Van de
Walle het standpunt van het N.V.V. uiteengezet, waarbij
gewezen is op de noodzakelijkheid om te trachten, door
arbeidstijdsverkorting tot vermindering van de werkloos
heid te komen.
Hierbij werd niet alleen gewezen op de arbeidstijden,
welke uitgaan, soms zeer belangrijk uitgaan, boven de
uur, zooals die in ons land nog bestaan, maar ook
op den eisch der moderne vakbeweging, welke beoogt to«
de 40-urige werkweek te komen, welke eisch reeds in
verscheidene landen practisch aan de orde is gesteld.
Er werd bij den minister op aangedrongen, tc bevor
deren, dat de regeering werkgevers- en werknemers-ver
tegenwoordigers van hiervoor in aanmerking komende
bedrijven bijeenroept, om na te gaan of, en zoo ja, op
welke wijze arbeidstijdverkorting kan worden verwezen
lijkt
De minister was van oordeel, dat het hier inderdaad
een belangrijk vraagstuk betreft en verklaarde zich be
reid, deze aangelegenheid in den raad van ministers- te
bespreken en het N.V.V. omtrent het resultaat hiervan
nader te berichten.
Inmiddels is, naar ht Volk meldt, bij het Vcrbonds-
bestuur de mededeeling ingekomen, dat naar aanleiding
van bovenstaande onderhoud, de minister van oecono-
mische zaken en arbeid Vrijdag 22 Juli een bespreking
zal hebben met een delegatie uit het bestuur van het
N.V.V. over hetzelfde onderwerp.
Oorclerw yzeres verbrand.
Mej. G. H. Gerdink, onderwijzeres te Zwolle, lag
ziek te bed in de alkoof van haar pension in de Enk-,
straat aldaar. Door een ongelukkig toeval is Zaterdag
morgen een dicht bij haar bed staand geneeskundig
instrument, in brand geraakt. Dit had tot gevolg,
dat Mej. G. zoodanige brandwonden bekwam, dat zij
spoedig na het gebeurde overleed. Per politiebrancard
is het stoffelijk overschot naar het Sophia-ziekenhuis
te Zwolle vervoerd.
Het volpompen Is gestaakt. De brand ii
gebluscht.
Uit Amsterdam wordt nader gemeld dat Zaterdag ge«
durende een groot deel van den dag de brandweer is
bezig geweest, de „Moldanger" vol te pompen, om de
slagzij te doen verminderen. Dit is inderdaad gelukt»
Toen is het volpompen gestaakt. De brandweerlieden zijn.
thans van boord gegaan. Hier en daar smeult het nog.
Die smeulende resten is men bezig te dooven. s' Avonds
is voorzichtig begonnen met het leegpompen van het
schip. Zondag is het groote materiaal der brandweer:
ingerukt.
De schade aan het schip is grooter dan werd ver
wacht. De machinekamer van de vries afdeeling is door
het vuur geheel vernield. Hoe groot de schade in da
machinekamer is kon op het oogenblik nog niet worden
vastgesteld.
Uit Soesterberg, 17 Juli. Zaterdagnacht omstreeks J
uur heeft een tot dusver onbekend gebleven persooï»
zich door inklimming toegang verschaft tot het Kin
derhuis „Kinabau", waar hij een zuster, die geheel
alleen in het gebouw was. ter verpleging van een
ziek kind. heeft aangerand. Toen de man de vlucht
genomen had, heeft de zuster om hulp geroepen. De
heer Kramer, die in de nabijheid woont, snelde daar
op toe en heeft onmiddellijk de politie tc Amersfoort
en Soesterberg gewaarschuwd. Deze waren spoedig
met een politiehond ter plaatse. Het onderzoek heeft
echter geen enkel resultaat opgeleverd.
I
DE WERKLOOSHEID.
Het departement van binnenlandsche zaken heeft aan
alle gemeenten verzocht, in de eerste week van Juli op
te geven, hoeveel geheel- en gedeeltelijk werkloozen op
23 Juni 1932 als werkzoekenden bij de plaatselijke orga
nen cler arbeidsbemiddeling iinclusief het aantal tewerk-
gestelden bij de werkverschaffingen) waren ingeschre
ven. Bij het samenstellen van dit overzicht zijn gege
vens ontvangen van 996 gemeenten. In die gemeenten
stonden op 25 Juni 1932 ingeschreven: 244.557 geheel
werkloozen en 18.618 gedeeltelijk werkloozen.
Van 81 gemeenten met rond 237.557 inwoners waren nog
geen gegevens binnengekomen.