Amerikaansche landbouwmachines in
Holland.
Bont Allerlei.
ZOMERWEELDE.
Woensdag 20 Juli 1932
SCHAGER COURANT.
|s de mechanisatie van den Nederland-
schen landbouw volgens Amerikaansch
voorbeeld mogelijk?
nog altijd
half/mdr
fiaJye
donr
Dr. Ir. G. DENKER.
Dr. Ir. Denker, de bekwame landbouw-
spccialist. publiceert in onderstaand ar
tikel de resultaten van een onderzoek,
dat hij hier en in Amerika heeft inge
steld.
Wanneer de Amerikaansche farmer een landbouw
machine koopt, zijn zijn overwegingen daarbij ge
heel verschillend van die van een Hollandschen boer.
De Vereenigde Staten hebben eqn oppervlakte, die
bijna 17 maal zoo groot is als die van Duitschland,
terwijl hun bevolking nog niet dubbel zoo groot is.
Aan de overzijde van den Oceaan heeft men dus ge
brek aan mcnschelijke arbeidskracht en bij ons in
Europa aan grond. De Amerikaansche farmer be
roemt zich op zijn hooge productie per man; bij ons
spreekt men slechts van de productie per H.A.
De taak der landbouwmachines.
Van de heerschende taak hangt ook de taak af,
welke de landbouwmachines te verrichten hebben.
In Amerika moeten zij in de eerste plaats werk be
sparen; in Europa moeten zij de opbrengst van den
grond vergrooten. Het gebrek aan menschclijke
werkkrachten heeft den Amerikaanschen farmer er
van het begin af gedwongen om het lichamelijk werk
in hoofdzaak zelf te verrichten. De eerste eisch, die
aan de landbouwmachines werd en nog steeds
wordt gesteld, is dan ook, dat zij door één man kun
nen worden bediend.
De „general purpose tractor".
Een typisch voorbeeld, dat wij 'de Amerikanen
niet in alles kunnen navolgen, vormt de nieuwste
Amerikaansche tractor, de „general purpose tractor",
die dus voor alle mogelijke doeleinden kan worden
gebruikt. Vooral op de farms in de Middlc West heeft
deze tractor alle andere modellen verdrongen. Hij
sleept niet slechts een ploeg, eg, e.d. voort, maar
hij hakt ook met elk landbouwwerktuig, dat onder
aan zijn romp wordt bevestigd, in verband waarmee
hij ook bijzonder „hoog op de pooten" staat. Bijna
alle fabrieken produceeren thans in hoofdzaak of uit
sluitend deze soort van tractors en ook in ons land
zijn zij warm aanbevolen.
Bij ons zou de invoering echter een groote fout
zijn geweest. Als men de eigenlijke reden van de in
voering in Amerika onderzoekt, dan blijkt dat daar
de bijzondere verdeeling der werkzaamheden over
het jaar do „general purpose tractor" tot een nood
zakelijkheid maakt. De gewone tractors kunnen de
paarden grootendeels vervangen bij alle werkzaam
heden met uitzondering van één enkele: het kappen
dor maïs. Alleen voor dit werk, dat misschien zes
weken in beslag neemt, moest de farmer dus het
geheele jaar door twee of vier paarden meer te eten
geven. De nieuwe tractor deed ook dit werk, zoodat
voor de overblijvende paarden, die voor transport e.d.
werden gebruikt, het geheele jaar door ongeveer de
zelfde hoeveelheid werk overbleef.
Bij ons is de toestand echter geheel anders. Hier
is het niet de tijd van het spitten, maar de oogst
tijd, die den landbouwer voorschrijft, hoeveel paar
den hij minstens moet aanhouden naast den trac
tor en dit aantal paarden is altijd voldoende voor de
aardappel- of suikerbietvelden. Als een Hollandsche
boer dus het voorbeeld van zijn Amerikaanschen col
lega volgde en voor deze werkzaamheden een „ge
neral purpose tractor" aanschafte, zou hij paarden
onbenut in den stal laten staan en behalve haver ook
nog benzine moeten Koopen.
De oogstmachine brengt geen bezuiniging.
Niet minder onrust heeft een ander product van
de Amerikaansche techniek bij ons veroorzaakt; wij
"De iarmer maakt zich het werk trouwens uit prin
cipe zoo gemakkelijk mogèlijk, niet uit luiheid, maar
om zijn krachten te sparen. Hij is overdag zijn eigen
arbeider en 's avonds aan de schrijftafel zijn eigen
inspecteur cn hij weet, dat hij 's avonds geen hoofd
werk kan doen, als hij zich overdag lichamelijk
oververmoeid heeft. Daarom hebben alle landbouw
machines ook een gemakkelijke zitplaats, vooral die,
welke dienen voor het bewerken van het land. Dat
is iets, wat de Europeesche boeren van hen kunnen
leeren en overnemen, zonder daardoor nog meer
menschen broodeloos te maken. Met name zou het
een verbetering zijn wanneer de boeren, die zelf me
dewerken, alleen een machine kunnen besturen, die
tevoren de medewerking van hun vrouw noodig
maakte, terwijl zij door de zitplaats zichzelf het werk
vergemakkelij ken.
Het paard in Amerika nog gebruikt.
Een veel verbreide misvatting is voort, dat „Ame
rikaansche mechanisatie" bepaald synoniem moet
zijn met reusachtige landbouwmachines. Die uitdruk
king doet den leek denken aan farms, waarop geen
paard meer gezien wordt, waar alles machinaal ge
schiedt en de mensch niets anders meer heeft te
doen dan de machines te besturen. Die illusie stemt
niet overeen met de werkelijkheid, want op verreweg
de meeste farms van de „Middle West", waar het
klimaat en het landbouwbedrijf zelf het meest over
eenkomen met wat men in ons land vindt, werkt de
tractor niet inplaats van het paard, doch nog altijd
daarnaast als aanvulling en de oogstmachine, die
Oogstmachine.
bedoelen de oogstmachine, die tegelijkertijd maait en
dorscht. Het is prachtig, om deze machines, die een
strook van 7 M. maaien, aan het werk te zien. Drie
ervan kunnen met kettingen door één tractor wor
den voortgetrokken, zoodat men met vier man per
soneel een strook van *20 M. breedte afwerkt. Zoolang
de oogstmachine nog slechts in de voormalige step
pen werkte, vreesde men bij ons weliswaar haar in
vloed op de graanmarkt, doch men dacht er niet aan,
haar ook bij ons in te voeren. Sedert echter in 1925
cn 1926 een groot aantal oogstmachines in gebruik
werd genomen in de Midlde West, waar de hoeveel
heid regen in den oogsttijd ongeveer dezelfde is als
in ons land, werd ook hier op invoering ervan aan
gedrongen.
Door praktische Droeven werd echter al spoedig
bewezen, dat de oogstmachine voor ons land geen
bezuiniging beteekent. En na eenigen tijd begreep
men ook de reden, waarom daarginds in de Middle
West een paar duizend oogstmachines waren inge
voerd; niet het graan, doch de sovaboon had ze
naar het land getrokken. Welke methode men ook
toepaste bij den oogst van soyaboonen. steeds ging
er zeer veel verloren, tv dat bleek, dat de speciale
werkwijze van de oogstmachine deze verliezen ver
meed. Dit voorbeeld bewijst alweer, dat men alle
invloeden moet bestudeeren, die een bepaalde veran
dering hebben teweeggebracht en niet kan volstaan
met een gedeelte der oorzaken, wanneer het er om
gaat, te beoordeelen, of een landbouwmachine ook
tegelijkertijd maait en dorscht, is daar nog een zeld
zaamheid. Eerst als men verder naar het Westen
komt, in de uitgestrekte, droge voormalige steppen
met hun eenzijdigen tarwobouw, overheerscht de
l oogstmachiné, doch de omstandigheden in deze stre-
ken zijn in geen enkel opzicht te vergelijken met die
f in Nederland. Wij kunnen ons er dus toe bepalen,
de vraag te beantwoorden, of tractor en oogstma-
j chine voor ons dezelfde practische beteekenis kun-
I nen verkrijgen als op de farms in de Middle West.
Wat de tractor betreft, zijn de omstandigheden,
welke de algemeene invoering daarvan in de hand
werken, in Amerika in onvergelijkelijke sterkere mate
aanwezig dan bij ons. Zoo kost de benzine daar on-
geveer de helft, n.1. 5 Hollandsche centen per L. of
hoogsten 7V2 cent, terwijl de fabrieksprijs der trac
tors ongeveer 2/3 bedraagt van de Europeesche, om-
dat de grondstoffen goedkooper zijn en de massa-
productie een grootere rationalisatie mogelijk maakt.
De Amerikaansche boer behoeft voor aanschaffing en
exploitatie van een tractor dus veel minder uit te
geven dan de Hollandsche boer en daarom zal de
tractor in ons land altijd een kleiner rol blijven spe
len dan in Amerika. v
Ook in Amerika worden naast de machines
paarden gebruikt.
voor onze omstandigheden geschikt is. Wij zouden
gemakkelijk deze voorbeelden met andere kunnen
aanvullen, doch meenen reeds afdoende te hebben
aangetoond, dat de werkwijze en de mogelijkheden,
die de landbouwmachines bieden, in Amerika en bij
ons ten zeerste verschillen en altijd wel zullen blij
ven verschillen.
Intusschen is het ook voor de volkswelvaart een
geluk geweest, dat de bovengenoemde landbouwma
chines niet op groote schaal zijn ingevoerd. De ont
volking van het platteland en de werkloosheid zou
den dan nog meer zijn toegenomen. Natuurlijk kan
men van de boeren niet vergen, dat zij liet belang
van het volk als geheel boven hun eigen belang stel
len; als de machina goedkooper is, dan moet zij wor
den ingevoerd; doch dikwijls is dit \olstrekt niet het
geval en dan is Jat iets. wat in het algemeen be
lang niet anders da verblijdend kan worden ge
noemd.
Blue Band heeft gedurende een reeks
van laren haar bijzondere reputatie gehandhaafd
door de machtigste factor KWALITEIT. Voortaan
wordt Blue Band gekarnd met 25°/o allerfijnste
Roomboter onder Rükscontróle. De prijs van
Blue Band blijft onveranderd. Wees verstandig en
koop uitsluitend Hollands beste standaardmerk.
BLUE BAND
Zeelieden krijgen groeten van thnis
door de Radio.
Het radiostation Barcelona heeft iets nieuws in
gevoerd, dat met veel enthousiasme is begroet, en
dat weldra in veel landen zal worden ingevoerd.
Na sluiting van het radioprogramma komt het z.g.
„uur voor de ouders van zeel eden."
Al degenen, die vaders, zoons of mannen op zee
hébben, en die sedert weken geen bericht hebben ont
vangen, mogen dan dooi de microfoon hun groeten
sturen.
Alle ouders of vrouv, an van matrozen mogen dan
gratis den zender gebruiken en hun familieleden
groeten, nieuws etc. zenden. Natuurlijk valt deze
nieuwigheid erg in den smaak. De meeste schepen
hebben radio aan boord, zoodat het voor zeelui mo
gelijk is, op een bepaald uur groeten van thuis te
ontvangen. Ze zitten dan bij het radio-toestel en hoo-
ren plotseling de stem van hun familieleden door de
loud-speaker.
Deze dienst voor matrozen is tot ongeveer 60 mi
nuten beperkt. aV nde nieuwe instelling wordt rijke
lijk gebruik gemaakt. Oude visschers uit vet* wegge-
legen provincies komen naar Barcelona om hun
zoons op zee te groeten of gelukwenschen te zenden.
De omroeper leidt dit uur met de volgende woor
den in:
„Hallo, hallo, hier radio Barcelona, we beginnen
nu met het uur voor zeelieden! Hallo, matroos
uit uw vadei spreekt tegen u", of hij zegt:
„Hallo, matroos op schip uw vrouw
spreekt tegen u. Ze wil u de gelukkige geboorte van
een stamhouder mededeelen."
Gen Engelschman ziet Berlijn.
Humoristische kyk op het nachtleven.
„In Duitschland zijn de menschen er zóó slecht aan
toe", vertelt de correspondent van een bekend En-
gclsch weekblad, „dat men op de meest absurde ma
nier „eerlijk" aan zijn brood tracht te komen. Eén
van mijn Berlijnsche vrienden is zoo vriendelijk ge
weest mij de geheimen van het nachtleven te ont
sluieren. Hij nam mij b.v. mee naar een soort restau
rant en wees mij de verschillende types aan, die daar
om een uur of één 's nachts iets kwamen gebrui
ken.
„Weet je wie dat is?", fluisterde mijn metgezel en
hij wees op een vriendelijk uitziend heer. „Deze man
maakt koffieboonen van cement. De bereidingswijze
houdt hij geheim. Een paar van deze boonen verhoo-
gen het soortelijk gewicht van de koffie en daar
door
Ik schoof onmiddellijk mijn koffie opzij en bestelde
een glas water.
„Het is heusch geen kwaad zaakje", betuigde mijn
gids, „alleen ietwat riskant. Zie je dien man daar?
Die heeft een heel wat kleiner inkomen dan die ce-
mentkoning, maar hij loopt minder gevaar. Hij leeft
n.1. van straatongevallen: niet, dat hij ze veroorzaakt,
maar hij is altijd getuige. Je .veet, dat de straat ie-
deren getuige in een rechtzaak een kleine vergoeding
betaalt. Deze kleine vergoedingen zijn toereikend om
den man in het leven te houden. Twee ongelukken
per avond zijn genoeg. Hij zwerft altijd rond in de
buurt van kruispunten c*j andere plekken, waar veel
verkeersongevallen plaats hebben. Met het weer
houdt hij natuurlijk terdege rekening. Als bedrijfs
kapitaal kan hij af .net een scherpe opmerkings
gave en een vast adres."
Een derde individu, dat onze aandacht trok, was
een goed-gekleed manspersoon, die ons een hand
gaf, alsof we oude bekenden van hem waren. Vervol-
Nu gaat de weelde langa de zomerlanden,
Waarover 't zonlicht warme koest'rlng weeft,
Waar alles naar den hoogen hemel streeft
In vollen wasdom onder 't zonnebranden.
Waar verre boomen met hun wiss'lend groen,
Als eerewacht van 't stralend hoogseizoen,
Den blauwen einder eindeloos omranden,
De gouden aren wuiven langs de wegen,
En nijgen reeds hun rijkdom naar de grond,
Den heelen wijden omtrek in het rond.
Als waarlijk hoogtij van den zomerzegen.
De gaven liggen voor den mensch bereid
In overvloed van weelde-zomertijd,
En rijke mildheid treedt ons waarlijk tegen!
Wel hem, die bij het jachten van de dagen,
In het verstilde, vredig avond-uur,
En in den vollen bloeitijd der natuur.
Naar 'n enk'le jeugdherinnering komt vragen,
Die nog eens langs de smalle wegjes gaat.
Waar hier en daar een droomend huisje staat,
Ver van de wegen, waar de monsters jagen!
En gij, die in dit leven zelf verloren,
Vol schijn-bravour en daverend geweld,
Door heerlijk groene lanen komt gesneld,
Stop één kwartier en wandel door 't koren.
Het zal voor U, bij al Uw levens-schijn,
Een waarlijk grootsche openbaring zijn,
Daar voelt ge U weer mensch als nooit te voren!!
Juli 1932. KROES.
(Nadruk verboden).
gens fluisterde hij ons toe: „Zoo zeker als twee
maal twee vier is Fortuna wint absoluut morgen
de race op Grunewald Hier heeft u het biljet
Je hoeft mij pas achteraf te betalen Alleen tien
Pfennig statiegeld Zet je een Mark op Fortuna
en je fortuna is gemaakt."
Wij weigerden beleefd maar beslist. Een uur later
dook dezelfde man nog eens op. „Hallo", zei hij
„Zoo zeker als twee maal twee vier is Mal
heur wordt morgen no. 1 bij de rennen zet je
eene Mark op Malheur en hot zal geen malheur voor
je zijn
Blijkbaar kon de man slecht gezichten onthouden.
Wij sloegen zijn aanbod nogmaals af en begrepen
thans, hoe hij de zaak aanpakte. Hij ried natuurlijk
ieder slachtoffer een ander paard aan en daar één
der dieren moest winnen, sleepte hij op die manier
een aardig sommetje in de wacht.
Hierna gingen we naar een andere gelegenheid in
het Noorden der stad en daar werden wij al gauw
aangesproken docr een individu met een ongunstig
uiterlijk. Ik stond op het punt mij te verdedigen,
toen ik een glimlach van mijn geleider opmerkte.
Het individu sprak: „Ik heb hier een prachtig
horloge Je kunt 't krijgen tegen 'n tiende van
den prijs, maar je moet niet vragen, waar 't vandaan
komt
Ook ditmaal weigerden wij en. mijn gids legde mij
een eindje verder de heele zaak uit: „De man heeft
het goed heel gewoon in commissie en verkoopt het
met veel geheimzinnigheid tegen den normalen
prijs
