Alitniti Biiiïs- AlKItlltit- Lllülllllli 73 van de 100 huisvrouwen konden geen verschil vaststellen tusschen Blue Band en natuurboter BLUE BAND De critieke toestand in Duitschland. Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen. Eerste Blad. PRUISEN ONDER RIJKSBESTUUR. Spanning tot bet uiterste gedreven. Donderdag 21 Juli 1932. SC1ACE1 75ste Jaargang No. 9110 cTOM Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder- Üng en Zaterdag. Bij Inzending tot 'a morgens 8 uur, worden. Adver- itentlën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENING No. 23330 INT TELEF. No 20. Prijs per 3 maanden f 1.S0. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno, inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. De staat \ac t:leg afgekondigd in Berlijn en Brandenburg. De toestand in Duitschland is zoo hoog opgezweept, dat met alle factoren als burgeroorlog en daarvan de felste uitbarstingen ernstig rekening moet worden ge houden. Toen de tegenwoordige regeering van Von Papen aan liet hoofd kwam, heeft ze als eerste daad onder den druk der Nazi's het uniformverbod opgeheven en daarna den Rijksdag ontbonden. Dit zijn twee grove fouten geweest, die de onrust tot het uiterste hebben opgezweept omdat daartoe er alle gelegenheid was voor de politieke agitators. De partijhartstochten werden ontketend en er werd een verkiezingscam pagne gevoerd, die haar weerga niet kent en met moord en dodslag gepaard ging. Daarbij komt nog, dat do regeering van Von Pa pen in Lausanne geen overwinning heeft behaald en deze tegenslag het prestige der regeering zeer heeft geknakt. Door dit complex van feiten en omstandigheden heeft het staatsgezag in Duitschland zeer ernstige schade geleden, en de moordpartijen, welke dagelijks voorkomen, verzwakken dit gezag steeds erger, juist in een tijd, dat het krachtigste handhaven van de openbare orde en rust noodzakelijk is om de passies, welk» hooj*j?r en hooger oplaaien, eindelijk te be dwangen. Onder den druk der omstandigheden heeft de Rijksregeering het verbod tot openbare demonstraties uitgevaardigd, maar om daardoor alle onrust van de 6traat te houden, heeft zij niet kunnen voldoen. De politieke uniformen bleven op straat, de Nazi's wil den dat en tegen die macht is de Rijksregeering niet opgewassen. Integendeel aan die macht maakt de Rijksregeering zich ondergeschikt. Want niettegen staande de alle onoverzienbare gevaren welke daar aan verbonden zijn, heeft de rijksregeering besloten aan den steeds herhaalden eisch der nationaal-soci- alisten om een rijkscommissaris voor Pruisen te be noemen te voldoen. Aan de twee waarnemende mi nisters van Pruisen Hirtsiefer en Severing is door Von Papen medegedeeld, dat deze zelf bedoelde ver antwoordelijke functie zal aanvaarden en dat de burgemeester van Essen dr. Bracht in dit ambt zijn gevolmachtigde zal zijn. Wat hiervan de gevolgen zijn, kan niemand over zien, maar het ontketent in de binnenlandsche poli tiek van Duitschland een echte heksenketel. De Köln. Volksz. zegt dat dit het vuur brengen is bij het kruitvat, wijl bij het volk de indruk zou ge wekt worden, dat de rijksregeering daarom de door alle ordelievende kringen van het Duitsche volk ge- eiscKte en voor eiken zakelijk-denkenden mensch voor de hand liggende maatregelen tot herstel van orde en veiligheid niet heeft willen nemen, om de Pruisische politie in handen van de nationaal-socia- jlisten te spelen. Het is wel een bijna ondenkbare motiveering, maar .alles wijst er op dat er veel waarheid achter zit. Im mers vooral daar de rijksregeering haar actie alleen ,en uitsluitend blijkt te rechtvaardigen door de nood zakelijkheid om tegen de communistische terreur krachtiger op te treden. Dit beteekent dit: tegen de terreur van het marxisme en van de partijen, welke tot dusverre met. marxisten hebben samengewerkt, en in dit verband zal ook het centrum wel zijn aan deel in „het krachtiger optreden der politie" krij gen, dus met andere woorden tegen de partijen die anders denken als de Nazi's. Ministers uit hun functie ontheven. Een particuliere correspondent der N.R.Crt. schrijft: Rijkspresident von Hindenburg heeft zooeven een noodverordening uitgevaardigd, waarbij rijkskanse- lier von Papen tot rijkscommissaris voor Pruisen wordt benoemd. Tevens wordt hem het recht verleend de leden van het Pruisische staatsminister]'e uit hun functies te ontslaan. De rijkskanselier heeft, daarop onmiddellijk dr. Bracht, den opperburgemeester van i Essen, tot voorzitter van den Pruisischen Staatsraad benoemd en hem tevens de leiding van het Pruisi- sche departement van binnenlandsche zaken opge dragen. De rijkskanselier heeft tijdens zijn onderhoud met de Pruisische ministers Severing, Hirtsiefer en Klep per dezen in kennis gesteld van den inhoud van de .noodverordening. Tevens deelde hij mee, dat hij mi- Inister-presidcnt Braun en Severing, den minister van jbinnenlandschc zaken, uit hun functies had ontheven. jHij verzocht daarop Severing zijn functie aan dr. Bracht over te dragen, waarop Severing verklaarde dit niet te zullen doen en alleen voor geweld te zul len wijken. Op verzoek van den rijkskanselier heeft de rijkspresident daarop onmiddellijk den uitzonde ringstoestand voor Berlijn en de provincie Branden burg geproclameerd. De gansche politie van dit ge bied is onder de bevelen van den opperbevelhebber van het commando der rijksweerbaarheid geplaatst. De overige leden van het Pruisische kabinet heb ben zich met het optreden van Severing solidair ver klaard. De uitvoerende macht in Pruisen is dus in handen van het rijk overgegaan en rijkskanselier von Pa pen is tot rijkscommissaris voor Pruisen benoemd, zoodat hij thans ook de verantwoordelijkheid voor heb! de Pruisische politiek draagt. Het gansche Pruisi sche beheer is hiermee onder zijn toezicht geplaatst. Aangezien de rijkskanselier een dergelijke taak on mogelijk alleen kan vervullen heeft hij dr. Bracht, den opperburgemeester van Essen, tot zijn gevol machtigde voor Pruisen benoemd. Te verwachten is. dat thans in de eerste plaats de verschillende staatssecretarissen van Pruisen en de hoofdcommissarissen van politie der groote steden, die zich de ontevredenheid der rechterzijde op den hals hebben gehaald, uit hun functies zullen worden ontslagen. Te verwachten is natuurlijk ook, dat het land Pruisen tegen het optreden der rijksregeering protest zal aanteekenen bij het staatsgerechtshof in de overtuiging, dat de benoeming van een rijkscom missaris in strijd is met de grondwet. Overigens zal de Pruisische regeering bij deze gelegenheid aan de hand van een zeer uitvoerig materiaal het bewijs trachten te leveren, dat de radicalen van rechts voor namelijk aansprakelijk zijn voor de talrijke inciden ten, welke in den jongster, tijd hebben plaats gehad en welke het optreden van het rijk tegenover de Prui sische regeering moeten motiveeren Wat het Pruisische ministerie zegt. Zij weigeren heen te gaan. Vlak voor de opheffing van den Pruisischen pers dienst heeft de afgezette Pruisische regecring nog het volgende verweer bekend gemaakt: „De Pruisische regeering verklaart met algemeene stemmen dan de benoeming van een rijkscommissaris in Pruisen, aan wïen de volledige uitvoerende macht is overgedragen, tegen de rijksgrendwet indruischt. omdat geen plausibele reden voor een zoodanige maatregel aan t.c wijzen is en voorts omdat zoodanige benoeming volstrekt onnoodig was tot herstel van de openbare orde en rust. Vervolgens omdat deze be noeming klaarblijkelijk andere bedoelingen heeft. Dc Pruisische regeering heeft derhalve onmiddel lijk" om een uitspraak in kort geding door het hoog gerechtshof te Leipzig verzocht en voor zoover op grond van art. 48 van de rijksgrondwet direct of indi rect door een rijkscommissaris ingegrepen wordt in artikel 17 van dezelfde grondwet, b.v. door afzetting van ministers of benoemingen van nieuwe ministers, of in de rechten van artikel 03 dat bepaalt dat de sta ten van het Duitsche rijk in den rijksraad door leden hunner wettige regeering worden vertegenwoordigd, zal de Pruisische regeering zulk ingrijpen van een rijkscommissaris tot de uitspraak van het hoogge rechtshof voorligt, als onwettig en niet bestaande be schouwen." De Pruisische ministers weigeren te ver schijnen. Rijkskanselier von Papen had voor Woensdagmid dag 5 uur de leden van het Pruisische kabinet uit- genoodigd tot het hijwonen van een kabinetszitting, doch hij ontving van de Pruisische ministers be richt, dat zij aan die uitnoodiging geen gevolg zouden geven. De Pruisische ministers Hirtsiefer, Steiger, Klepper, Schreiber, Schmidt en Grimme deelden den rijkskanselier schriftelijk mede, dat zij niet zouden verschijnen, waarop de rijkskanselier op grond van de verordening van 20 Juli ook deze ministers, even als hun collega's Severing, Braun, enz., van hun ambt heeft ontheven. Alleen voor geweld gebukt. De Pruisische premier Braun, die reeds in den loop van den dag was ontslagen, heeft den rijkskanselier schriftelijk medegedeeld, dat volgens zijn mecning aan de genomen maatregelen elke juridische basis ontbreekt. Hij verzoekt von Papen hem mede te dee- len door welke motieven de rijkskanselier zich heeft laten leiden en op welke bepalingen van de grond wet hij zich beroept. De minister van Binnenlandsche Zaken, Severing, die in den loop van don dag reeds geweigerd had zijn functie neer te leggen, verliet om halfzes het minis terie, om de conferentie der Pruisische ministers bij minister Hirtsiefer bij te wonen Om halfacht keerde hij naar zijn dienstvertrekken terug. Om acht uur verscheen do tot opvolger van Severing benoemde rijkscommissaris dr. Bracht, in gezelschap van den nieuwen hoofdcommissaris Melcher en een inspec teur van politie in het Pruisische ministerie van Binnenlandsche Zaken en verzocht Severing zijn ambt neer te leggen. Severing antwoordde, dat hij weigerde aan dien eisch te voldoen en slechts voor ge weid zou wijken. Toen daarop met het gebruiken van geweld werd bedreigd, verliet Severing de dienstver trekken en begaf zich naar zijn woning, die zich in het ministerie bevindt. Daardoor is het aftreden van Severing een feit geworden. Berlijnsche politiechefs gearresteerd. De Berlijnsche politiechef Grzesinski, die door Von Papen was afgezet, heeft geweigerd zijn functie aan zijn opvolger Melcher over te geven. In verband hier mede zijn Gzresinski, de vice-hoofdcommissaris Weiss en de commandant Heimannsberg om kwart voor zes door een officier en 12 rijksweersoldaten gearresteerd en per auto naar de gevangenis van Moabit overge bracht, waar zij in het voor officieren bestemde ver blijf zijn opgesloten. In de gangen van het hoofdcom missariaat werden de arrestanten door de beambten met een „hoch" op de republiek begroet. De nicuw- henoemde hoofd-commissaris Melcher heeft de lei ding der politic op zich genomen. In den loop -van den avond zijn de drie bovenge noemde personen weer in vrijheid gesteld. Zij hebben zich direct naar hun advocaat prof. dr. Max Alsberg begeven, om met hem hun juridische positie te be spreken. Voordat Grzesinski, Weiss en Hcimansberg werden vrijgelaten, verscheen een officier der rijksweer bij hen, die de volgende verklaring ter onderteekening voorlegde: Nu de boterprijzen stijgen en Blue Band 25 °/o allerfijnste Roomboter onder Rijkscontrole bevat, is het voor el!» Nederlandsche Huisvrouwen van het grootste belang Blue Band te gebruik ken! Hollands beste Standaardmerlr. „Na gewelddadige verwijdering uit mijn ambt ver klaar ik mij bereid mij /an verdere maatregelen op den dienst betrokking hebbende, te onthouden." Na onderteekening hiervan werden de drie heeren vrij gelaten. Von Papen spreekt. Felle rede tegsn de communisten. Woensdagavond heeft rijkskanselier von Papen voor de radio een redevoering gehouden, waarin hij j uiteenzette waarom of tot doze stap der Rijksieg^e- ring is overgegaan. Hij wijst er op dat de Pruisische Staatsregeering feitelijk reeds 19 Mei is afgetreden en slechts de ioopende zaken afhandelt. De nieuwe Landdag kon nog geen nieuwen minisler-president kiezen, dank zij de tactiek der communistische partij en den ouden Landdag en wel door de partijen van de coalitie van Weimar ingevoerde wijziging van het. reglement van o;Je. Dit is geen behoorlijke politieke toestand. Deze omstandigheden alleen zouden echter de regeering; er in elk geval niet toe gebracht hebben een direc- ten invloed op de situatie in Pruisen uit te oefenen. De communistische partij streeft echter volgens haar eigen verklaringen en volgens talrijke uitspra ken van de hoogste gerechtelijke instanties naar een gewelddadige omverwerping der constitutie. Zij werkt sinds jaar en dag met alle middelen aan de ontbin ding der weermacht. Zij tracht met Je meest ver schillende methoden de religieuze, zedelijke en cul- tureele grondslagen van onzen volksaard te vernie tigen; en ten slotte is het de K. P. D., die door haar illegale terreur-groepen geweld en moord in den po litieken strijd heeft gebracht. Wil het Juitschc volk de oogen sluiten voor deze feiten, wil het om de for- meele beginselen d r democratie buiten beschouwing laten, dat de K. P. D. een liardnekkigen strijd voert tegen de levensgrondsl; n van staat, kerk, gezin en millioenen individueele levens? Neen, ik schroom niet veeleer in alle openhartigheid te verklaren, dat het de zedelijke plicht van elke reggering is, een dui delijke scheidingsstreep te zetten tusschen de vijan den van den staat en de vernielers van onze cultuur en die krachten van ons volk, die voor aller welzijn strijder.. Omdat men deze conclusie niet heeft aan gedurfd, is de radicalisatie van den politiekcn strijd met den dag toegenomen. Hierdoor is de onnatuur lijke verhouding ontstaan, welke de staatsvijandige communisten een plaats toekent in een eenheidsfront tecen de opstrevende beweging van het nationaal- socialisme. Verschillende leidende persoonlijkheden waren niet meer onafhankelijk genoeg om alle vereischte maat regelen tegen de tegen den Staat gerichte actie dor K. P. D. te nemen. Wanneer b.v. hooge functionaris sen van den Pruisischen sta -t er de hand t'oo leenen, dat leiders der communistische partij hun onwettige terreurbedoelingen kunnen camoufleeren; wanneer een Pruisisch politie tmmissaris zijn partijgenooten uitnoodigt communistische kringen niet te hinderen aan wordt het staatsgezag van boven af zóó onder mijnd, dat het met het oog op de veiligheid van den staat onduldbaar is. De maatregelen der Rijksregeering zijn niet gericht togen de zelfstandigheid van het land Pruisen. Zij beperken zich welbewust hiertoe, de basis te leggen voor het herstel Vun een ordelijken rechtstoestand. Te Berlijn blijit hc-t nog rustig Er zijn nog geen ernstige incidenten geweest. De bevolking blijft rustig en het stadsbeeld is als ei ken dag. Er was wel groote nieuwsgierigheid, maar daar bleef het bij. ,(Zie vervolg pagina 2.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1932 | | pagina 1