Een nieuwe
Hongerblokkade.
Ingezonden Stukken.
Predikbeurten.
Uit onze Omgeving.
De Tuinbouwnood en
de Microfoon.
DIRKSHORN. Juli 1932.
Mijnheer de Redacteur.
Hiermede zag ik gaarne eenige plaatsruimte in uw
veel gelezen blad bij voorbaat mijn dank.
Ik heb jn uw courant van Dinsdag 19 Juli het verslag
der raadsvergadering van Harenkarspel gelezen, en zag
jk tot mijn grootste verbazing, dat het raadslid Bakker
nogal eens onbedachtzaam heeft gesproken, o.a. over
het dempen en uitbaggeren van vieze en ongezonde
slooten (waarbij zelfs verscheidene slooten in den zo
mer droogliggen, dus liever gezegd dan tot rotten en
stinken overgaan). Als dat dan nog geen productief werk
is, dan weet ik, en vele anderen met mij, niet, wat of
dan wel productief werk is.
Maar nog grooter heb ik opgekeken en zelfs wel drie
maal overgelezen, voor ik het goed begrepen had, of
liever gezegd, begrijpen kan ik het nog niet, hoe of de
heer Bakker zooiets als raadslid kan zeggen, dat de
gemeente de arbeiders, zooals verleden jaar, weer bij de
bouwers te laten werken, absoluut de toezegging van
de Landarbeidersbonden niet heeft gekregen, om daar
aan de hulp te verleenen. Hiermee -wil ik niet zeggen
dat er op de conferentie van de Landarbeidersbonden
niet over deze tewerkstelling is gesproken, er is zelfs
veel over gesproken, maar met een heel andere regeling
zooals verleden jaar is geschied, wat ook den heer Bak
ker duidelijk bekend is gemaakt. Daarom gevoel ik mij
verplicht, om als voorzitter van den Modernen Landar-
beidersbond, dit even bekend te maken.
Mijnheer de Redacteur, nogmaals mijn dank voor de
plaatsing.
N. FREDERIKS.
ZONDAG 24 JULI 1932.
NED. HEBV. GEMEENTE te:
Scha gen, voorm. 10 uur, Ds. Eikema.
Barsingerhorn, geen dienst.
Slootdorp (Wieringermeer), nam. 314 uur, Ds. Eikema.
Huisduinen en Julianadorp, geen dienst.
Burgerbrug, zie Sint Maartensbrug.
St. Maartensbrug, voorm. 10% uur. Ds. Vorstman.
Oudesluis, nam. 2% uur, Ds. Witkop.
Schagerbrug, zie Oudesluis.
Callantsoog, geen dienst.
Petten, geen dienst.
Wieringerwaard, voorm. 10% uur, Ds. Witkop.
Eenigenburg, nam. 8 uur, Ds. H. A. Enklaar.
Dirkshorn, geen samenkomst.
Oude Niedorp, voorm. 10% uur, Ds. de Leeuw.
Noordscharwoude, geen Samenkomst.
Hoogwoud, nam. 8 uur, Ds. Los.
Warmenhuizen, voorm. 10% uur. Ds. Seulljn.
Winkel, voorm. 10% uur, Ds. Eoeke.
Egmond-Binnen, voorm. 10.15 uur, Ds. Nobel.
Heerhugowaard, voorm. 10% uur, Ds. Bloemhof.
Anna Paulowna. geen dienst.
Wieringen, geen dienst. -s
Oudkarspel, geen dienst.
Sint Maarten, voorm. 10% uur. Ds. Tinholt.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE tfi:
Barsingerhorn, geen dienst.
Hippolytushoef, voorm. 10% uur, Ds. R. van der Veen.
Nieuwe Niedorp. geen dienst.
EVANGELISATIE te:
Schagen, voorm. 10% uur, de heer Hofmeester, v. A'dam.
Nam. 5% uur, de heer Hofmeester.
Breezand. voorm. 10 uur, de heer Boon.
Nam. 3% uur, Ds. Vaandrager, v. Helder. Doop.
Hippolytushoef, voorm. 10 uur, de heer O. Deen.
Langereis (Gebouw „de Vrede"), nam. 2 uur (o. t.)
de heer G. P. Buijse van Br. op Langendijk.
Winkel, (tegenover Raadhuis), nam. 7 uur, J. J. Ruys,
Vrij Evang. Pred.
THE STAR OF HOPE MISSIOH.
Julianadorp, nam. 8 uur, de heer L. Brasser, v. Helder.
WIERINGERMEER
SLOOTDORP.
Vele zelfbinders (graanmaaiers) zijn Maandag en
Dinsdag ln werking gesteld voor de rogge-oogst. Alle
zelfbinders worden door z.g.n. trekkers voortbewogen en
per binder kan ongeveer 6 tot 8 H.A. per dag gemaaid
worden, zoodat ook de rogge-oogst vlug zal afloopen
bij goed oogst-weer.
Gecombineerde vergadering van het bestuur van
de begrafenisvereeniging van Wieringerwaard met in
gezetenen van Wieringermeer op Maandagavond, in het
lokaal voor Maatschappelijke Belangen te Slootdorp.
Aansluiting bij bovengenoemde vereeniging door inwo
ners van Wieringermeer was aanleiding voor deze bij
eenkomst. Onder zeer billijke voorwaarden werd door 't
bestuur van Wieringerwaard spontaan aangeboden lid
te worden van hun vereeniging tot zoolang hier ter
plaatse voor een dergelijke vereeniging levensvatbaar
heid blijkt te zijn. Uit de statuten werden nog enkele
bepalingen behandeld. De algemeene gedachte was, deze
gelegenheid met beide handen aan te grijpen.
Gezien de grootere afstand zullen er finantieele of
fers gebracht moet worden. Zoolang hier geen begraaf
plaats is in Wieringermeer, was men het er over eens,
aan de Wieringermeer-directie subsidie te vragen bij
eventueel overlijden.
Nadat de heeren uit Wieringerwaard hartelijk voor
hunne medewerking in deze werden bedankt, gingen
ze huistoe en werden door ingezetenen van Slootdorp
nog enkele andere maatschappelijke belangen bespro
ken, als Boerenleenbank, aansluiting bij een Vereeniging
voor Ziekenhuisverpleging, wat inmiddels is aangevraagd
doch waar nog geen antwoord op is ingekomen.
Ook het ophalen van vuilnis, wat in een dringende
behoefte zou voorzien, werd onder de loupe genomen.
Besloten is op Zaterdag 30 Juli, 's avonds 7 uur. in
hetzelfde lokaal een openbare vergadering te houden
voor alle ingezetenen van Wieringermeer. om alle bo
vengenoemde zaken te bespreken en zich aan te slui
ten. Laat een ieder blijk geven van belangstelling.
WIERINGEN
tnst. v. Arbeidersontwikkeling.
Op 24 Juli a.s. wordt het. zomerfeest van het in
stituut dit jaar gehouden te Schoorl en wel op
't Hoogje. De afd. Wieringen organiseert dien dag
een fietstocht daarheen. Bij voldoende deelname zal
ook een autobus rijden. Liefhebbers voor dit reisje
kunnen zich bij een der bestuursleden aanmelden
tot 22 Juli.
Sportnieuws.
L. Rijvereeniging „Wieringen", rijles op Donderdag
avond half acht in de manége.
Dinsdag jl. hebben de kinderen der hoogste klasse
van de R.K. school te Hippolytushoef hun eerste
schoolreisje gehad. Om ongeveer 9 uur vertrokken zij
per autobus naar Alkmaar. Na daar aangekomen te
zijn, werden o.a. de Waag met de bekende ruitertjes
bezichtigd. Daarna zette men koers naar het herten
kamp. De Katteberg te Heiloo werd ook bezocht. Waar
de kinderen vrij konden spelen naar hartelust. In
Castricum werden eenige versnaperingen uitgedeeld.
Vandaar werd naar Bakkum a. Zee gereden, waar
men gretig gebruik maakte van het strand en het
water. Toen nog naar Bergen. Daar werd de speeltuin
van hotel „Duinvermaak" bezocht, ook daar werd
volop genoten. Om ongeveer 7 uur n.ra. ging men de
terugreis aanvangen. Om 9 uur kwamen allen vroo-
lijk binnen. Bij elkaar genomen is het een mooien dag
geweest.
Donderdag, heden, is het schoolfeest voor de klein
tjes der R.K. school en wel naar Huisduinen. Vertrek
om 11 uur 's morgens. Indien het weer net zoo is als
dat van Dinsdag, zullen ook zij een mooi reisje
hebben.
ZIJRE
Van de ingeschrevenen voor den dienstplicht in
deze gemeente, lichting 1933 zijn bestemd tot:
gewoon dienstplichtige: Jan de Boer, Willem Hel
der. Enno Christiaan Berend Holema, Johannes Met
selaar, Jan Nierop, Lourens van der Oord, Jacob
Spierdijk, Pieter Jacobus Vriesman, Andreas Wilhel
mus de Wit en Wilhelmus Andreas de Wit:
buitengewoon dienstplichtige: Dirk Albertus Mat-
thëus Bakker, Nicolaas Bakker, Jan Cornelis Bellis,
Cornelis Bleeker, Dirk Brak, Pieter Brak, Johannes
Breed. Jacob Brommer, Bertus Del ver. Petrus Dig-
num. Adrianus Druijven. Jacob Eriks, Cornelis Kruit,
Cornelis Lenghaus, Simon Roozendaal, Hendrik Cor
nelis van Schaik, Jacobus Schouw vlieger, Lambertus
Veltman. Leendert Gerrit Verschoor. Bernardus Euty-
chius Vredenburg, Hielke van der Wal. Geert Witte-
veen, Jacob van Woesik, Marten Woudstra, Jacob
Zander, Jacob Zeeman en Willem Zuidscherwoude.
SCHAGERBRUG.
Aan de R.H.B.S. te Alkmaar zijn o.m. bevorderd:
van de 4e naar de 5e klasse: C. de Moor en P. Ott;
van de 3e naar de 4e klasse: P. Schoorl; van de 2e
naar de 3o klasse: C. Nap: allen alhier wonende.
BURGERBRUG.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer P. Tiessen Jbz.,
korporaal-telegrafist te Den Helder, is benoemd tot
Rijksveldwachter te Amsterdam.
PETTEN.
Maandag ondernamen de oudere leerlingen der lagere
school met hun geleiders hun jaarlijksche schoolreisje.
Met één der geriefelijke bussen van de firma Kok en
Tuinman ging de tooht naar Den Haag, waar de In
dische tentoonstelling bezocht werd. een bezoek, dat bo
venal uit onderwijskundig oogpunt alle aanbeveling ver
dient. In Den Haag bezocht het gezelschap verder nog
het bekende Binnenhof, waarna Scheveningen aan de
beurt kwam. Het weer was vrij gunstig, zoodat een
wandeling op de Pier een aangenaam tijdverdrijf was.
Wat spelen in „De Bataaf', met het verrukkelijke ezel
tje-rijden en dan was het tijd voor den terugtocht, die
in Haarlem nog enkele oogenblikken prettig werd on
derbroken.
Dinsdag was de beurt aan de kleinen in een tien
tal auto's hun rijtoer aanvingen. Bergen was de eerste
pleisterplaats, waar speeltuin en bosch voor de gezellig
heid zorgden. Van hier even een kort bezoek aan Eg-
mond aan Zee, waarna Alkmaar opgezocht werd. Een
kalme rondgang om den hertenkamp en niet te verge-
RONDWANDEUNG IN ALKMAAR, BERGEN
EN OMGEVING.
Sinds enkele dagen zitten wij midden in de va cau
ties, midden in het hoogseizoen. Onze badplaatsen heb
ben haar tallooze vreemdelingen getrokken, die uit
rusten van hun werk en nu genieten van de zee, het
bosch en de duinen. Onze inwoners zelf zijn wegge
trokken of hebben plannen gemaakt, om hun vacantie
in eigen omgeving door te brengen. Voor beide cate
gorieën heeft de A.N.W.B. iets bizonder aardigs ineen
gezet. Deze bond is van de gedachte uitgegaan, dat
niemand met vacantie in eigen huis wil blijven zitten.
De bond weet, dat iedereen wil genieten van de vrije
natuur en de bond wil, dat iedereen zijn eigen omgeving
kent. Daarom heeft de A.N.W.B. een prachtige rond
wandeling in elkaar gezet, waarmee bereikt wordt, dat
elke natuurliefhebber eenige dagen buiten is en zonder
inspanning ontdekt, hoe mooi ons eigen landje ls,
sterker nog, hoe mooi de onmiddellijke omgeving van
Alkmaar is.
Een rondwandeling dus rondom Alkmaar. Wie die
rondwandeling maakt, zal ongeveer 73 K.M. afgelegd
hebben en een groot deel van het natuurschoon van
Alkmaar, Bergen, Egmond, Schoorl, Heiloo en ande
re plaatsen hebben doorkruist.
Onwillekeurig schrikt men terug voor zoo'n tippel van
meer dan 70 K.M. Echter, zoo erg is 't niet. want deze
tocht is verdeeld in 9 trajecten en men kan er zoo lang
over doen, als men wil, mits men maar voor 31 Oet.
het geheele traject heeft afgelegd. Als men dus vandaag
een traject neemt, vervolgt men morgen of overmorgen
of de volgende week met zijn tweede tocht.
Hoe men precies moet loopen, vindt men lp een gidsje,
waarin zelfs de noodige wandelkaartjes afgedrukt zijn.
Trouwens, in dat gidsje vindt men alles, wat men weten
wil en weten moet.
En nu de belooning! Ieder, die deze tocht geheel
maakt (en daarvoor behoeft men geen lid te zijn van
den A.N.W.B.!) krijgt een bronzen A.N.W.B.-plaquette.
Inlichtingen en deelnemerskaarten zijn verkrijgbaar
aan de V.V.V.-bureaux van Alkmaar, Bergen en bij den
A.N.W.B. zelf. terwijl controleposten zijn in Alkmaar.
Bergen, Schoorl. Camperduin, Egmond a. d. Hoef, Cas
tricum en Heiloo.
ten een bezoek aan de apenkooi brachten de kinderen in
verrukking. In opgewekte stemming toog men naar den
speeltuin te Sohoorl. waar de kinderen nogmaals naar
hartelust konden genieten. De daverende hoera's waren
niet van de lucht, toen men tenslotte de reis naar Pet
ten aanvaardde, waar vele ouders reeds in spanning de
kinderen wachtten.
De werkzaamheden aan de kanaaloevers, 3de perceel,
zijn na openbare aanbesteding gegund aan de heeren
E. Roozing en J. Vriendjes.
Aan de R.H.B.S. te Alkmaar werden bevorderd onze
plaatsgenooten S. M. Eriks van de 1ste naar de 2e
klasse. J. Jansma van de 2e naar de 3e en M. S. Eriks
van de 3e naar de 4e klasse.
ANNA PAULOWNA
Geslaagd voor het eindexamen Openb. Hoogere
Handelsschool, 5-jarigen cursus te Alkmaar: H. Jon
ker Sz.
Geslaagd voor het eindexamen R.H.B.S. met 5-j.
cursus te Den Helder: H. Jonker Hz.
Bevorderd aan de M.T.S. te Haarlem van de 3e
naar de 4e klasse: J. Raap.
Bevorderd aan de Openbare Hoogere Handelsschool
te Den Helder P. Crum, met lof, van 2 naar 3; W.
Egmond van 1 naar 2.
Bevorderd aan de M.U.L.O. té Den Helder: M. Kaan
Vd. van 3 naar 4; H. Stammes van 2 naar 3: E. Daal
der'Vaii 1 naar 2; G. Slikker van 1 naar 2: T. Blaau-
boer van 1 naar 2; A. Brugman van 1 naar 2.
De a-s. kermis.
Zal er druk kermis gevierd worden? We gelooven het
niet. In dezen tijd, nu we elk dubbeltje wel tweemaal
omkeeren eer we het uitgeven, zal er dunkt ons, niet
veel geld stuk gemaakt worden op de kermis. Maar
misschien zeggen anderen wel: „We willen tenminste
een paar dagen alle narigheid vergeten en eens flink
de bloemetjes buiten zetten" en daarom willen we toch
maar weer. als andere jaren, even vertellen wat er al
zoo zal zijn.
De trouwe bezoekers van Schinkei's Cinema zullen
deze weer present vinden. Ook de andere vermakelijk
heden zijn vrijwel dezelfde als die van verleden jaar:
luchtschommel, zweefmolen, Turksche schommel, Luna
park en de inrichting, waarin ge u in de rondte kunt
laten slingeren en waarvan ons de naam onbekend is.
Voor de sportliefhebbers en krachtmenschen zijn er
schiettenten, werptenten, slagmachins oftewel kop van
Jut en het sportkanon. En natuurlijk zal er ook gelegen
heid zijn z'n hart op te halen aan de heerlijkheden
van gebak-, paling- en fruitkramen.
Wat onze zaalhouders aangaat, vernamen we, dat de
heer Jonker in de groote tent een uitstekende band
zal laten spelen, terwijl men ook zal kunnen dansen
op de electrisch opgenomen en weergegeven muziek, die
uit verschillende in de zaal opgestelde luidsprekers zal
schallen. De heer Slikker heeft Willy Derby geënga-
De onhoudbare toestanden in den tuinbouw heb
ben aanleiding gegeven, dat naar allerlei middelen
wordt uitgezien, om tot een behoorlijke verbetering
te komen. De regeering moet er van worden over
tuigd, dat de groote agitatie, die in tuinbouwkrin- i
gen heerscht, niet is en ook niet kan zijn een storm
in een glas water, maar wel degelijk berust op wer- I
kelijk ongekende omstandigheden.
Thans zal de heer J. Roselaar, te Hoorn, daartoe t
uitgenoodigd. een rede houden, waarbij enkele re-1
cente feiten uit den oogenblikkelijken toestand wor-i
den naar voren gebracht. De rede, die de heer Rose- Ij
laar zich voorstelt vrij te houden van elk theoretisch 1
inzicht, en een naakt expose zal zijn van wat zich I
heden voordoet, zal worden uitgesproken op 24 Au- 1
gustus a.s., 's avonds 6 uur.
geerd en bij den heer W. Kossen spelen weer de beken
de harmonica-vlrtuosen The Three Williams en zal de
soubrette Mimi Höfer met haar lidejes afwisseling in
het programma brengen.
Loop der bevolking.
Ingekomen: H. Raap van 's Gravenhage; J. Visser
en echtg. van 's Gravenhage; Ab. Amat en echtg. van j
's Gravenhage.
Vertrokken: K. Schiphof en gezin naar Wieringen;
A. J. Bruin en gezin naar Barsingerhorn; Mej. G. E.
Kiers naar Noorddijk.
Burgerlijke Stand,
Ondertrouwd: D. van Dam en P. K. M. van Dijk.
R.K. Voetbal
De wedstrijd Z.A.P. IAlways Forward I (Hoorn)
werd geleid door den heer A. Weijers.
Z.A.P. won den toss en verkoos eerst met wind mee
te spelen. Niettegenstaande het windvoordeel moest
de plaatselijke club toch bijna voortdurend de meer- i
derheid van A.F. erkennen. Vóór de rust wist A.F.
reeds driemaal te scoren, terwijl Z.A.P. daar niets I
tegenover kon stellen. Na de rust. toen A.F. dus met I
den wind in den rug speelde, wist de Hoornsche voor
hoede nog viermaal het net, te vinden en ook un weer
gelukte 't Z.A.P. niet 'n teg^npunt te maken om daar
mee ook maar eenigszins de eer te redden. Met een I
7—0 overwinning van Always Forward kwam dus het
einde.
Het tweede elftal van Z.A.P. bracht het er nog
slechter af. Het speelde nl. tegen Always Forward II
waarvan het maar even met 130 verloor. Met de
rust was de stand reeds 60 voor A. F. II.
BREEZAND.
Verkooplng.
Ten overstaan van notaris J. Koomen van Wieringer
waard had Woensdagavond de veiling plaats van: een
huis met een perceel bouwland, groot 1.00.60 H.A. en
een perceel bouwland, groot 1.31.30 H.A., eigendom van
den heer P. Wagemaker. De inzetten waren resp. f 2600,
en t 1450. Er werd niet afgemijnd, zoodat een en ander
gecombineerd voor f 4050 overging aan de heeren D. j
van Duin van Wieringen, D. Kooij van Nieuwesluis en
L. Raven te Breezand.
Dinsdagavond werd de heer A. Borst, rijdende niet
een vrachtwagen in den Meerweg, bij het passeeren van
de auto van den heer J. Benema, welke oestuua j
door J. H., gedwongen zoover van den weg af te wijken,
dat hij tegen een paal van het electrisch licht botste. De
achterwand van de cabine werd losgescheurd. Persoon
lijke ongelukkig kwamen niet voor.
De heer Meeldijk, pas een week rijdende met z'n j
mooie, nieuwe bestelwagen, botste op „Cérès" bij het
achteruitrijden tegen de stilstaande auto van den heer
Zwagerman uit Den Helder. Een groote buil in de ca-
rosserie en het ontzetten van een deur van de nieuwe
auto en een gehavend spatbord aan de auto van den
heer Z. waren de gevolgen.
WIERINGERWAARD
Wiensdagavbnd heeft ten overstaan van den alhier
gevestigden notaris J. Koorr.en in het lokaal van den
heer Jb. Borst te Breezand. de afslag plaats gehad
van een huis, schuur en bouwland, tezamen groot
2.31.90 H.A., aan den Balg weg te Breezand, eigendom
van den heer P. Wagemakcr.
Vorige week was het huis met schuur en erf inge
zet op f2600 en 1.31X1 H.A. bouwland op f1450.—.
De uitslag was dat bij combinatie niets werd ge
boden en evenmin gemijnd.
Er was veel publiek, doch er werd geen bod ge
daan, zoodat het geheel eigendom is gebleven van de
heeren D. Kooij Cz. te Wieringerwaard, L. Raven te
Breezand en D. Duin te Wieringen.
HET DURE LEVEN IN DUITSOKLAND.
BERLIJN ALS CONFECTIE-CENTRUM.
Het is onder dit weinig opbeurende opschrift, dat de
Berlijnsche correspondent der Maasbode aan zijn blad
de volgende brief zond:
In verband met de moeilijkheden, waarin het vis-
«chersbedrijf te IJmuiden en elders verkeert, is het
wellicht nuttig te signaleeren. dat er in Duitschland
plannen in de maak zijn om de invoerrechten op haring
te verhoogen. Op het oogenblik bedragen deze rechten
3 mark per ton, hetgeen op ongeveer een halven pen
ning per vischje neerkomt. Men wil ze nu op 9 mark
brengen en dat zal zich in de praktijk ongeveer met
een verdüurdering van 2 penning per stuk uitwerken.
Haring is in Duitschland een volksvoedsel en door
dezen maatregel drukt de regeering von Papen haar
tegenstanders opnieuw een scherp wapen in de handen,
want 2 penning beteekent voor duizenden huishoudens
een zóó grooten post, dat de huishoudboekjes er door
ln de war gebracht worden. Door deze verduurdering
zal de consumptie belangrijk dalen en wordt de voeding
van het Duitsche volk nog schaarscher.
Indertijd hebben zekere Duitsche kringen veel lawijd
tegen de Engelsche hongerblokakde gemaakt en men
vond zelfs de leuze „Gott straffe England!" uit. Het
is opvallend, dat deze zelfde kringen er nu niet voor
schroomen het volk aah een nieuwe hongerkuur te on
derwerpen. Het onmisbare zout is al met een extra be
lasting verduurderd. De margarine wil men ook gaan
treffen en men doet dat dubbel graag, eerstens om den
prijs van de boter hoog te houden en verder om het
vele buitenlandsche kapitaal, dat in de margarinenijver
heid steekt, een poets te bakken. Aardappelen, spek,
reuzel en dergelijke artikelen, om van het eenvoudige
broodkoren maar te zwijgen, kosten in Duitschland
veel duurder dan elders. Van groenten en fruit kan
precies hetzelfde gezegd worden. Maar intusscheo zijn er
artsen, die verklaren, dat de ondervoeding al ongeveer
dezelfde proporties aangenomen heeft als tijdens de
hongerblokkade en de inflatie.
Zoo juist worden er cijfets gepubliceerd, die een blik
vergunnen op den catastrofalen toestand, waarin een
der voornaamste nijverheidstakken, te weten het bouw
bedrijf, verkeert. In de Duitsche steden van middel
matige grootte werden in Mei nog maar 3200 woningen
afgeleverd of te wel 53 pet. minder dan in de corres-
pondeerende maand van het vorig jaar, toen de toe
stand al als uiterst slecht werd aangezien.
Bij deze inzinking in het bouwbedrijf moet men drie
factoren onderscheiden. Eerstens natuurlijk is er geen
geld voorhanden noch om te bouwen, nooh om gereed ge
komen woningen te betrekken. Ten tweede wordt men
met den dag huiveriger nieuwe huizen te bouwen, wijl
de statistici met altijd grooter wordende klem voor een
voor de deur staande bevolkingsvermindering waarschu
wen. Momenteel heerscht er nog wel een nijpende wo
ningnood. maar volgens de profeten moet deze zeer
spoedig luwen, want de menschen hebben geen geld
meer om te trouwen en wanneer ze dat toch doen, heb
ben zij zeer zeker geen lust met kinderen gezegend te
worden.
Tenslotte bestaat er nog en dit geldt vooral voor
grootere steden het nieuwe verschijnsel van de
vlucht naar het land. Brüning heeft de verdienste goe
de kanalen gegraven te hebben, waarlangs groote dee-
len van de overbodig geworden stadsbevolking weer
naar het land terug kunnen vloeien. De bouwpolitie is
ook tot het inzicht gekomen, dat zij zich aan de eischen
van den dag behoort aan te passen en zoo geschiedt
het, dat duizenden gezinnen hun stedelijke huurkazernes
verlaten om aan den rand der gemeenten met eigen
handen een huisje te bouwen.
Deze beweging staat nog slechts in haar begin en
de groote moot ervan moest onaangeroerd blijven lig
gen. Maar dat is. misschien toch slechts voorloopig. De
failliette Oost-Pruische grondbezitters zullen er toch niet
in alle eeuwigheid in slagen zich door middel van
douanerechten en politieke kuiperijen op hun kasteel
te handhaven en hun gronden slecht te bewerken. Een
maal moet daarin een terugslag intreden en dan komen
er tienduizenden H.A. vrij ter stilling van den land-
honger, die in de laatste jaren ln de steden ingetreden is.
Deze drie factoren werken verlammend op het bouw
bedrijf, dat daardoor dan ook harder door de malaise
getroffen is dan eenige andere tak van nijverheid.
Tenslotte moet nog deze bijzonderheid gememoreerd
worden. In het gansche regeeringsprogram von Papen
komt maar één artikel voor, dat de werkloosheid op
positieve wijze aangrijpt. Er zullen n.1. honderd millioen
mark ter zijde worden gezet om groote woningen te
splitsen of ze c.q. op te kalefateren. Voor de bezitters
van die huizen is dat een buitenkansje, want te ver
huren waren ze niet meer. In vele gevallen dreigden
die woningen zonder meer in puin te vallen, wijl niemand
lust had een penning voor reparatie uit te geven.
Voor de bouwarbeiders is deze maatregel echter een
zegen met een luchtje eraan, want het spreekt vanzelf,
dat aan de splitsing van een oude woning in twee deelen
heel wat minder werk zit dan aan het bouwen van twee
nieuwe huizen.
Wanneer men nu dan ook leest, dat ln de eerste vijf
maanden van het loopende jaar 50 pet. minder wonin
gen afgeleverd werden dan in de vijf correspondeerende
maanden van 1931. dan heeft men de maat der inkrim
ping nog niet voldoende gemeten, want in die nieuw
afgeleverde woningen steken 4400 omgebouwde wonin
gen. Worden de 100 millioen. waarvan boven sprake,
eenmaal mobiel, dan zal die ombouwerij een groote vaart
aannemen en een nieuwen druk op het normale bouw
wezen uitoefenen. Waarmede echter niets tegen de nut
tigheid van bedoelden post gezegd zij.
Van openbare en industrieele werken kan natuurlijk
bijna heelemaal geen sprake zijn. Hier en daar worden
nog openbare werken uitgevoerd om de werkloosheid
te lenigen, maar desondanks is er 'n vermindering vast
te stellen, die tot 60 pet. reikt.altijd in vergelijking met
het vorig jaar, toen de toestand al als catastrophaal
werd aangezien.
Berlijn is waarschijnlijk wel het voornaamste centrum
der wereld van damesconfectie. Deze branche is in
verschillende afdeelingen onderverdeeld en wel met dien
verstande dat de beste voortbrengselen ervan in het bin
nenland geconsumeerd worden en de hobbezakken naar
Nederland gaan. De tussohenmoot wordt veelal in Scan
dinavië afgezet, in Italië, terwijl ook Frankrijk dat op 't
gebied van dameskleeding een roep van élégance en
oorspronkelijkheid hoog te houden heeft, een goede klant
was in de engros-huizen rond om de Berlijnsche Dön-
hoffplatz. In deze export is nu ook de klad gekomen en
dat hebben de Denen op hun geweten. De Denen zijn
erg boos vanwege de boter en de Deensche vrouwen
stellen hooge eischen- op 't stuk van haar uiterlijk. Ko-
penhagen is een zeer élégante stad en de Duitsche con-
fectionnair dacht er niet aan zijn clandisie aldaar voort
te zetten, wat hij in Amsterdam of in Den Haag zoo
makkelijk kwijt raakt. Maar lastige klanten zijn vaak
ook goede en voordeelige klanten, daarom is er groot ver
driet in de rijen der Berlijnsche dameskleermakers ont
staan op het bericht, dat de Denen tot de installatie van
eigen confectie-industrie zijn overgegaan. Naar verluidt,
hebben de Denen de zaak flink aangepakt. Zij handelen j
met de japonnen net als indertijd met de koeien. In- I
dertijd wist een Deen nauwelijks hoe een koe er uitzag.
Hij leefde van brood alleen met het gevolg, dat hij erg
honger begon te lijden, toen er op een goeden dag een
kink in den kabel van de graanproductle kwam. Maar
ijlings stelde de Deensohe boer zich toen op de zuivel-
industrie in en hij deed dat zóó flink en ooi' 'eelkundig, j
dat de Deensche koe na verloop van een ymr jaar 1
meer melk leverde dan eenige andere koe in de wereld, I
en dat de oudste en beroemdste botorlanden van de
heele aarde door de Deensche industrie uit het veld I
werden gedrongen.
Volgens de Berlijnsche inzichten gaat het met d«
confectie een zelfde richting uit. Deze industrie is daar
tip top in elkaar gezet en werkt met de beste er nieuw
ste snufjes op het gebed der mode. Ook de heerencon-
fectie is meteen maar aangepakt en Berlijn geeft zon
der omwegen toe, dat het uit de Deensche markt ge
worpen is om er nimmer meer terug te keeren.
De Zweden hebben van hun kant ook een poging in- i
geluid, zich van de Duitsohe confectie onafhankelijk te I
maken. Maar voor deze poging koesteren de Duitschers
voorloopig nog geen vrees, want de kwaliteit van de
geproduceerde waren laat veel te wenschen over en de
smaak nog een beetje meer. Misschien slagen de Zwe
den erin deze euvels te repareeren, maar makkelijk zal
hun dat niet vallen, want vooral het teekenen, kleuren
enz., van damesjaponnen, is een gave, die maar niet zoo
aangewaaid komt
In Noorwegen staan de zaken weer anders geschapen.
Hier begint eveneens een eigen jurken-industrie op te
bloeien, maar het initiatief daarvan is niet van een of
ander engroshandelaar uitgegaan, maar veeleer van de
winkels zelf. Deze trachten een eigen, Noorsche produc
tie achter zich op te bouwen, maar in hoeverre dat luk-
ken zal, is nog geheel onzeker.
