Alimti Kiciws-
Alittinlit- Liiiliiullil
Dr. IpazjiBipel. t
In Duitschland langs de weg.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
LAGER LAND- EN TU1NB0UW-
ONDERWIJS.
De overstroomingen
b ij Kanton.
Orkaan boven Denemarken.
Inbraak in een boerderij.
De ramp van de Niobe.
Woensdag 3 Augustus 1932.
SCIAGII
75ste Jaargang No. 9117
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
frentiën nog zooveel mogelijk ln het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels 10.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno«
•Inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend)'
\jHT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Een man, die grooten invloed heeft uit
geoefend op de Oostenrijksche
politiek.
Dr. SEIPEL
Naar een bericht uit Weenen meldt, is gister Dr.
Seipel. de oud-bondskanselier van Oostenrijk overleden.
Dr. Seipel was een Oostenrijksch staatsman, die als
leider van de Christen-socialistische partij gedurende de
eerste tien jaren na de omwenteling een bijzonder groo
ten invloed heeft uitgeoefend op de Oostenrijksche po
litiek. Den prelaat noemden zijn tegen
standers hem. en ook wel den zwarten kanselier, klaar
blijkelijk als tegenhanger tot
den ijzeren kanselier. Hieruit f''
moge al dadelijk blijken, dat t
Seipel niet zoo groot was als
Bismarck. maar dat hij boven
zijn tijdgenooten in de politiek
van zijn land belangrijk uitstak i
en een groote mate van ontzag
genoot bij vriend en tegenstan-
der. Onder zijn kanselierschap j
werd het z.g. protocol van Ge-
ixève. dat het plan voor Oos-
tenrijksch herstel bevatte, aan-
genomen, en op zijn vele bul- i
tenlandsohe reizen wist hU in
dien benarden tijd voor zijn
land het vertrouwen van het
buitenland in de jonge repu
bliek te winnen. Ook later heeft Seipel in de bulten-
l»jidacl»o politiek zijn land belangrijke successen be-
\jaald. Ten opzichte van de blnnenlandsohe politiek wa-
tzijn verdiensten minder groot. Door zich min of
e*er door de radicale elementen van rechts, zooals die
is de burgerwacht belichaamd waren, op sleeptouw te
laten nemen, heeft Seipel een sohoone gelegenheid tot
synthese d.w.z. tot het samenbrengen van de beide
groote Oostenrijksche partijen, socialisten en katholie
ken, voorbij laten gaan en de innerlijke verdeeldheid,
die een ramp voor het land is, nog bevorderd.
Oud is dr. Seipel niet geworden. Suikerziekte, een
kwaal die hem reeds jaren kwelde, heeft hem reeds op
zijn 56ste jaar ten grave gebracht.
Zijn levensloop.
Ignaz Seipel was den 19den Juli 1876 te Weenen ge-
boren. Zijn familie was afkomstig uit Weenen en Ne-
der-Oostenrijk en behoorde tot den kleinen burgerstand,
in hoofdzaak handwerkslieden. Seipel heeft de volk&-
school en het gymnasium afgeloopen en daarna aan de
'HiWeensche universiteit gestudeerd in de theologie.
Na afloop van zijn theologische studie werd hij in 1899
tot priester gewijd en deed eenigen tijd als zoodanig
i? dienst. In 1902 kwam hij echter als leeraar in den gods
dienst aan de kweekschool voor onderwijzeressen in
staatsdienst. Het jaar daarop promoveerde hij tot doctor
3? in de theologie. In 1908 werd hij benoemd tot privaat-
il( docent in de moraal van den godsdienst aan de univer
siteit* te Weenen, het jaar daarop tot gewoon hoogleer
aar in hetzelfde vak te Salzburg en in 1917 als zoodanig
te Weenen. Seipel kwam via de studeerkamer in de po
litiek. In 1916 verscheen van zijn hand een boek onder
den titel: Nation und Staat, dat de aandacht trok. Het
actueele denkbeeld van een volkenrecht naast het staats
recht vond in Seipel een bekwaam voorvechter. Het vol
gend jaar verschenen: Gedanken zun Osterreichische
Verfassungsreform. Van toen af aan was de aandacht
op hem gevestigd als een toekomstig minister. In Oc-
tober 1918 werd hij benoemd tot minister van sociale za
ken in het ministerie Lammasch, het laatste van de
monarchie. Zijn groote rol als politicus en staatsman
heeft Seipel pas gespeeld in de republiek. Hij werd lid
van den Nationalen Raad en leider van de Christen-
Bocialisten, de groote Katholieke partij van Oostenrijk
die tevens de eenige partij is. die zioh in omvang met
de sociaal-democraten meten kan.
Den eersten Mei 1922 kwam Seipel voor het eerst als
bondskanselier aan het hoofd van de regeering. Zijn
kabinet, dat tot 7 November 1924 stand heeft gehouden,
■sb slaagde er in, de Volkenbondsleening van 4 October
dff 1922 (protocol van Genève) tot stand te brengen met
welker hulp de munt gestabiliseerd en het werk tot het
hei-stel van den staat begonnen kon worden. Na een tus-
Ik sohenspel van Ramek keerde Seipel den 20sten October
1926 terug als bondskanselier. Met de noodige aanwijzin-
e: gen hield hij zijn ministerie staande tot den 3den April
11929. Tijdens dit tweede bewind werd de militaire con-
hji trole op Oostenrijk opgeheven, kwam de schuldenrege-
met de Ver. Staten tot stand en verkreeg men de
principleele toestemming van den Volkenbond tot het
ia! uitgeven van een leenir.g voor productieve doeleinden.
3SJ Later is Seipel nog minister van buitenlandsche zaken
geweest in het kabinet Vagoin dat echter slechts twee
maanden heeft stand gehouden. Hij is bondskanselier
en leider van de Katholieke partij geweest in een uiterst
!V! bewogen politieken tijd.
Herdenking in <k>n Nationalen Raad.
De middagzitting van den Nationalen Raad begon
met een plechtigheid ter herdenking van Dr. Seipel. De
president Dr. Renner hield de gedachtenisrede. Renner
schetste Dr. Seipel als een voorbeeldig staatsman en
een voorbeeldig partijleider, wiens naam door alle tij
den heen zal voortleven.
Na een korte pauze werd het debat over het verdrag
van Lausanne voortgezet.
Van Groot-Duitsche zijde werd er bij de regeering op
aangedrongen haar standpunt te bepalen nopens de
aanvallen van afgevaardigde Kunschak.
Bondskanselier Dr. Dollfuss antwoordde dat hij de
uiteenzetting van Kunschak noch heeft begrepen,
noch te verstaan ls gegeven dat de Rijksregeering af
gezanten naar Oostenrijk zou hebben gezonden.
Weenen rouwt. Overbrenging van het
lijk naar de hoofdstad. - Vrijdag de be
grafenis.
Reuter meldt nog uit Weenen:
Ten teelten van rouw over den dood van Oostenrijks
voormaligen kanselier, mgr. dr. Seipel. zijn op het par
lementsgebouw de vlaggen halfstok geheschen.
Het stoffelijk overschot van den grooten staatsman
wordt omstreeks middernacht te Weenen verwacht,
waar het zal worden opgebaard in het militair casino.
De begrafenisplechtigheden zullen Vrijdag voor middag
plaats vinden.
Over de laatste uren van den ontslapene worden
nog de volgende bijzonderheden gemeld:
Sinds lang reeds was mgr. Seipel lijdende aan sui
kerziekte. Deze ziekte was. zooals men weet. oorzaak,
dat de kogel, die den prelaat bij een aanslag in de
borst was geschoten, niet verwijderd kon worden. On
geveer anderhalf jaar geleden openbaarde zich, na een
griep, die den st/.atsman geruimen tijd op het ziekbed
hield, een longcatarrh, die zich sindsdien voortdurend
uitbreidde.
Den 4den Juli j.1. was mgr. Seipel. In verband met
een acuut worden der longaandoening, overgebracht
naar het particuliere sanatorium voor longafwijkingen
te Pernitz. Nadat hij de eerste dagen van zijn verblijf
aldaar eenige sporen van voortuitgang toonde, werd
zijn toestand in de vorige week weer slechter. Sedert
Zaterdag had hij last van benauwdheden, waardoor
ook het hart niet goed meer werkte. In den afgeloo
pen nacht was hij zóó zwak dat men zijn overlijden
elk uur verwachtte. Tegen middernacht trad de dood
strijd in en om half acht gistermorgen constateerde
de bij zijn bed wakende geneesheer den dood.
Maandag ontving mgr. Seipel nog bezoek van den
secretaris-generaal van het centrale bestuur der chris
telijk sociale partij, waarbij bleek, dat de zieke gees
telijk nog geheel gezond was. Hij interesseerde zich nog
voor alle politieke gebeurtenissen in binnen en buiten
land, hoewel hij van den ernst van zijn toestand vol
komen op de hoogte was.
Bestaande scholen worden niet op
geheven. Geen nieuwe scholen
meer. Advies der commissie-
Weiter niet opgevolgd.
Zooals men weet, heeft de commissie-Weiter voor
gesteld op de bcgrooting der afdeeling Landbouw
f 420.000 te bezuinigen door alle lagere land- en tuin
bouwscholen op te heffen (rapport bladz. 201). De ge
zamenlijke boeren- en tuinders-organisaties hebben,
naar men zich herinnert, de regeering verzocht dit
advies niet te volgen.
Naar de „Msb." verneemt, heeft minister Verschuur
thans aan de landhouw-organisaties bericht, dat de
bestaande scholen niet zullen worden opgeheven. Er
zullen echter geen nieuwe scholen worden gesticht
(ook niet die, waarvoor reeds geld was uitgetrokken)
en er zal geen subsidie worden verleend aan scholen
waarvan de levensvatbaarheid niet is gebleken.
Welke scholen onder deze laatste categorie vallen,
kon men ons te bevoegder plaatse niet meaedeelen.
MINDER VROUWEN IN DEN DUITSCHEN
RIJKSDAG.
De eerste zitting wellicht gepresidieerd
door de communiste Clara Zetkin.
Hoewel het aantal RijHsdagleden bij deze verkiezin
gen weer is toegenomen, is het aantal vrouwelijke le-
den in den nieuwen Rijksdag opnieuw verminderd.
Terwijl in den ouden Rijksdag 39 vrouwelijke afge
vaardigden plaats hadden, is dat cijfer nu vermin
derd tot 3b'. In hoofdzaak is die achteruitgang hier
aan te wijten, dat de grootste partij, in den nieu
wen Rijksdag, de nationaal-socialistische, geen vrou
wen candidaat stelt.
De meeste vrouwelijke Rijksdagafgevaardigden die
nog zitting hebben, behooren tot cle sociaal-demo
cratische partij, nl. 15. Er zijn 10 vrouwelijke com
munistische afgevaardigden.
DE JONGSTE PASSAGIER OP DE HOLLAND-
INDIë-LIJN.
Met de „Uil", welke 16 Juli jl. onderweg van Am
sterdam naar Batavia, Palembang aanliep, is tot Ba
tavia medegereisd een zuigeling van tien weken oud.
Dit is vermoedelijk wel de jongste passagier, welke
ooit op de Amsterdam-Batavia lijn heeft gereisd.
DOOR ZIJN PAARD MEEGESLEURD.
Landbouwer aan de gevolgen bezweken.
Toen de landbouwer P. Rovers te Geffen zijn paard
uit de weide had gehaald, schrok het dier onderweg
naar huis ensklaps en sloeg op hol R., die het touw
om de hand gedraaid had, zag geen kans los te ko
men, hij sloeg tegen den grond en word een 8l)0 me
ter door het. hollende dier meegesleurd. Met een her
senschudding werd de man opgenomen. Na voorzien
te zijn van de H II. Sacramenten der Stervenden is
hij, zoo meldt do Bossche Crt., enkele uren later
overleden.
300 Dooden.
V.D. verneemt uit Moskou:
Naar het telegraafagentschap der Sowjet-Unie
meldt, zijn bij de overstroomingen bij Kanton ruim
300 personen om het leven gekomen. 300.000 menschen
werden dakloos. In het overstroomingsgebied zijn
cholera en andere besmettelijke ziekten uitgebroken.
Op talrijke plaatsen de bliksem ingesla
gen. De oogst ernstig geleden.
Uit Kopenhagen: Een hevige orkaan, gepaard met
'n zware onweerstorm heeft in den nacht op Dinsdag
en Dinsdagmorgen Denemarken geteisterd. Door blik
seminslag zijn talrijke branden ontstaan. De oogst
heeft ernstig geleden tengevolge van den hevigen ha
gelslag. Talrijke visschers- en zeilvaartuigen zijn om
geslagen. Een dame is overboord van haar zeiljacht
geslagen en verdronken. Haar lijk is later aange
spoeld.
600 Gulden buitgemaakt.
Uit Amersfoort: Gisternacht hebben ongewenschte
personen zich toegang weten te verschaffen tot de
boerderij van de weduwe van Hengel te Stoutenburg.
Zij hebben een bedrag van f 6000.aan papiergeld
meegenomen, waarbij een briefje van f1000.ver
schillende van f 100— en voorts papiergeld van klei
nere bedragen. Omtrent de daders tast men in het
duister. De politie heeft een onderzoek ingesteld.
Moeilijkheden bij de berging der lijken.
V.D. verneemt uit Kiel: In welingelichte kringen
wordt het vermoeden uitgesproken dat zich van de 69
dooden der „Niobe", ten hoogste 35 in het gezonken
schip bevinden, terwijl de overigen den dood in de
golven zouden hebben gevonden. Dat niettemin nog
geen lijk is gevonden, wordt verklaard uit het feit
dat de wind den laatsten tijd eenige malen gedraaid
is, waardoor een voortdurende wisseling der stroom-
I richting werd veroorzaakt.
(Vereenvoudigde spelling).
Van een rustige toestand kunnen we momenteel in
Duitschland niet spreken. Allerlei krachten, die jaren
gesluimerd hebben, komen aan de oppervlakte, breken
zich baan en dorsten naar bevrediging. Duitschland
van na de oorlog, gebukt gaande onder de geweldige
lasten die de overwinnende landen het hebben opgelegd,
het land van de meest erge inflatie, verkeert momen
teel in een zeer ernstige toestand. Jaren heeft min of
meer de toestand zich gestabiliseerd en scheen het
alsof men de opgelegde lasten wenste te aanvaarden.
Of 't volksleven en de volkswil bereid waren, tot de
geweldige offers?
Driester zijn de omstandigheden geworden. Het ver
trouwen, dat de brede lagen der bevolking in de sociaal-
demokratie hadden gesteld, is voor een niet onbelang
rijk gedeelte verloren gegaan, althans in gehalte ge
daald. De reaksie bleef niet uit. En de ontgophelde men
sen, waren al spoedig bereid om zich door de krach
tige en demagogiese leuzen van de nationaal-sosialisten
te laten meeslepen. En zoals velen van de minder ge
goede mensen, zich achter de vanen van de nazi's
schaarden, bleken er al spoedig velen uit de kapitaal
krachtige, het nut van de nationaal-sostalistiese bewe
ging in te zien en waren bereid zich op elk gebied
hiervoor te interesseeren. Maar niet alleen dat vele
Duitsers van de gegoede klasse het van de nationaal-
sosialistiese beweging inzagen, ook bleek het Franse
kanonnen-concern, Schneider-Creusot het belang ervan
in te zien. Dit concern verstrekte tenminste aan Hitier
de nodige kredieten om zijn stormtroepen en SA.-
mannen van de nodige materialen te voorzien en om een
uitgebreide propaganda te voeren. (Deze beweging groeit
als kool. De laatste verkiezingen hebben een duidelike
uitspraak gedaan. En Zondag 31 Juli kan blijken of
er nog meer groeikracht in zit. De verkiezingen voor
den Rijksdag, waarop de schrijver hier doelt, hebben,
zooals den lezer bekend is, reeds plaats gehad. Red.
S. C.) Allerlei elementen, die eerst weifelend afwacht
ten, scharen zich achter de vanen van Hitier. De bru
talen en de voortrekkers worden in hun optreden
steeds positiver en beslissender. Von Papen en Schlei-
cher houden ernstig rekening met de omvang van
deze beweging.
t Aan de andere zijde staan de sosiaal-demokraten en
hebben zich met kracht in de verkiezingsstrijd gewor
pen om te redden wat te redden is. Om zo mogelik met
winst er uit te komen. Met een hart vol verbittering
over het opdringende nat.-sosialisties element, verscher
pen zich de onderlinge verhoudingen, maakt men zich
in bedekte of onbedekte vormen voor een worsteling
fel en geweldig gereed. Zo nodig met alle middelen die
hun ten dienste staan.
En de kommunisten die voor een groot gedeelte hun
aanhang hebben onder de ergst verpauperde arbeiders,
trachten alle elementen te mobiliseeren, om hun wil
door te zetten. Met het voorbeeld van Rusland als
suggestie en propaganda-middel achter zich, de steeds
slechter wordende toestand van massaas arbeiders in
Duitschland, en de verminderde werklozenuitkering,
als gunstige omstandigheden, blijken ook zij nog een
zeer belangrijke faktor in de strijd om Duitschland te
beheersen, fl is 't dan ook op andere basis.
Natuurlik doen er ook tal van andere elementen
van politieke en maatschappelike aard mede. De
sterkste reakslonaire bezitters, zowel als de meest erge
revolutionairen hebben hun invloed op voelen en
denken van de massaas in Duitschland. En daardoor
golft 't leven als een onstuimige zee, wild bruisend
dooreen. Felle hartstochten laaien als vlammen op,
donkere elementen van wraakzucht botsen tegen
elkaar, impulsen van heerszucht worstelen in heftige
strijd om de overwinning. Harten waarin het verlangen
leeft, dat eindelik voor 't Duitse volk, voor de ganse
mensheid, een nieuwe dag van meer menselike ver
houdingen aanbreekt, kloppen sneller, en trachten hun
verlangen en willen in opbouwende daden om te zetten.
Als je zo in Duitschland rondtippelt dan neem je
deze elementen in hun onderscheidene schakerigen
waar. Vooral als je dan in een flinke stad bent, als
er sterke daden betreffende het regeringsbeleid plaats
hebben. Juist waren we Woensdag 20 Julie, toen de
Pruisiese regering door de Rijksregering was afgezet,
in Frankfort a. M.
Al spoedig bemerkten we dat er wat biezonders aan
de hand was. De bladen plakten direkt extra bulletins
aan, waarop in korte trekken het gebeuren vermeld
was. Drommen mensen groepten zich hierom samen.
Een algemeene spanning en meer geprikkelde stem
ming leefde op. Spoedig kwamen de e^tra bladen uit en
liepen de kolporteurs met luide stem het gebeurde
bekend te maken. Iedereen greep naar de krant. In de
boordevolle trems zaten allen te lezen. Heftige ge
sprekken werden gevoerd. Drukker armbewegingen volg
den. De spanning als voor een politiek onweer hangt
in de stad. Wat kan hieruit voortvloeien. Revolutie...?
Burgeroorlog...?
Meerdere malen vragen ze aan ons of we niet bang
zijn in Duitschland onder de bestaande omstandigheden.
Elk oogenblik kunnen er de onverwachtste situaties
eich voordoen. Elk oogenblik kunnen de diverse ele
menten tot uitbarsting komen.
En we bespeuren inderdaad, dat de stemming ten
opzichte van ons zeer verschillend is. Dit vind in
hoofdzaak zijn oorzaak in onze kleding We hebben.
n.1. de fout begaan om Duitschland in te trekken in
kleding die in Duitschland niet onpartijdig is. Zwarte
en bruine kleding, overhemden en broeken, zijn tekenen
dat je nationaal-sosialist bent. Nu hebben wij juist
bruine en zwarte kleding aan. En ze bezien ons dan
ook steeds voor Hitlerianen. Soms brengen ze ons de
heilgroet van de nationaal-sosialisten. De opgeheven
open hand met de palm naar voren gekeerd en de
bekende roep van: „Heil". Of ze vragen of ik soms
tot de stormtroepen van Hitier behoor, omdat ik een
zwart overhemd draag.
Maar ook passeren we wel kommunisten. die met
een dreigende blik in onze richting, de kommunistiese
etrijdgroet brengen, de opgeheven vuist met de uit
roep: „Rood front"!!
Of we ontmoeten sosiaal-demokraten, die met opge
heven vuist voorbijrijden en roepen van: „Vrijheid".
De leuze van de sosiaal-democaten.
Dan weer snort er een auto langs de weg, terwijl
bij 't passeeren de inzittenden schreeuwen van „geen
heil".
Zo spitst het leven zich toe in Duitschland. En
velen keren zich direkt tegen anderen, die zij voor een,
goede ontwikkeling en betere maatschappelike verhou
ding een kwaad achten.
Van de huizen waaien de vlaggen. Het felle rood,
met in het midden op witte grond het zwarte haken
kruis. De vlag van de nazi's.
Of de rode vlag met drie schuin naar omlaag ge
richte pijlen naast elkander. De vlag van de sosiaal-
demokraten.
De hamer en sikkel van de kommunisten nemen we
alleen waar als insigne op de kleding van diverse
mensen. Vlaggen met dit teken zien we niet.
De andere groepen en politieke partijen schijnen
met minder sterk bewogen hartstochten voort te leven.
Zo kolkt het leven hier in Duitschland verder.
Dat sommigen met bezorgdheid de omstandigheden
inzien, bemerkten we gisteren nog, toen we in ge
sprek waren met een man die een zoon in Dordrecht
had en ons meedeelde, dat deze met zijn vrouw enige
dagen wenste te komen. Echter was de reis een poos
je uitgesteld met het oog op de kritieke toestand in
Duitschland en zouden ze enige tijd wachten tot de
verkiezingen achter de rug waren. Het wordt nu tijd
dat we allen van een behoorlijke revolver voorzien
zijn, betoogde hij.
We weten dat deze stemming in 't volk leeft mo
menteel. Men zoekt een uitweg. De proleten zoeken
en strijden naar een menswaardig bestaan.
De bezittenden en zakenmensen wensen betere voor
waarden om hun bedrijf te beoefenen.
Belangen botsen tegen elkander. Historiese ontwik
keling doet zich met alle kracht gelden. Verlangen
naar een groot, sterk Duitschland als van voor de
oorlog, leeft op, sterker dan ooit. De oude eerbied
voor Wilhelm neemt onder vele mensen weer aktieve
vormen aan. Men hoopt op nieuwe tijden.
Intussen worden in 't donker, maar ook in 't volle
daglicht, de middelen voorbereid om deze hoop tot
werkelikheid te maken. En blijken de oude hartstoch
ten die al meerdere malen voor Duitschland en de
overige wereld, zo noodlottig zijn gebleken, nog niet
overwonnen.
Wil de hemel opklaren, willen de omstandigheden
zichzuiverder ontwikkelen, zodat voor de wezenlike
kuituur een goede kans geboden wordt, dan zal er
nog veel bezinning moeten komen. Deze bezinning is
voorlopig nog teveel het goed van enkelingen.
D.