AIitiEGi Kiciws-
De erkenning van Mandsjeerije
door Japan.
CHINA-JAPAN.
Uitgevers: N.V. v.h, TRAPMAN Co, Schagen.
DE FRANSCHE KAMER BIJEEN.
DUITSCHE ACTIE INZAKE
GELIJKGERECHTIGDHEID.
ZEGGINGSCHAP DER REGEERING.
DE VERGIFTIGING TE VREELAND.
INVAL IN DE NES TE AMSTERDAM.
Een goed plan, dat navolging
verdiend.
Doodelijk auto-ongeluk op
den Muiderstraatweg. i
Loonconflict in het
Friesche Zuivelbedrijf.
Zaterdag 17 September 1932.
SC1ACE1
75ste Jaargang No. 9143
COÜRANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
'dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
itentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.'
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN
Donderdagochtend heeft Japan, door de ondertee
kening van het desbetreffende protocol, den Mandsjoe-
rijschen staat definitief erkend. De onderteekening
is geschied in de Mandsjoerijschc stad Tsjangtsjoen,
in tegenwoordigheid van hooge Japansche ambtena
ren en vertegenwoordigers van de Mandsjoerijsche re
geering, ook van den ex-keizer van China, Poe-ji.
Mandsjoekwo beschouwt China als buiten-
landsche mogendheid.
In aansluiting op de onderteekening van het Ja-
pansch—Mandsjoerijsche verdrag heeft de regecring
van Mandsjoekwo volgens V.D. medegedeeld, dat Chi
na met ingang van 25 October a.s. in alle zaken be
treffende het douanewezen, den handel en de scheep
vaart als buitcnlandsche mogendheid zal worden be
schouwd. De rechten der Chincesche scheepvaart in
de Mandsjoerijsche wateren en in (Je Mandsjoerijsche
havens worden niet erkend. De in- en uitvoerrechten
worden door Mandsjoerije geïnd en aan de Chince
sche grens zullen douane-stations worden opgericht.
China eischt een internationaal optreden
tegen Japan.
De Chineesche regeering heeft, zooals aangekon
digd, direct na de onderteekening van het Mandsjoe
rijsche protocol door Japan protestnota's gezonden
naar Londen, Parijs, Washington, Rome en Genève,
waarin Japan wordt beschuldigd van schending der
rechten van China en een directe internationale actie
■wordt geëischt. In een andere nota gericht aan de
staten-onderteekenaars van het Negenmogendheden-
verdrag, wordt het optreden van Japan in Mandsjoe
rije een directe schending van het Negenmogendhe
den-verdrag genoemd. De staten onderteekenaars van
liet Negeiiniogendhedenverdrag worden opgewekt
deel te nemen aan een conferentie.
Het wordt echter ook weer tegengesproken, dat
China deze stap heeft, gedaan.
Militaire overeenkomst JapanMandsjoekwo.
Hoewel er geen bijzonderheden over worden meege
deeld, wordt, naar Reuter uit Tokio meldt, van be
voegde zijde vernomen dat er op grond van de be
palingen van het protocol een militaire overeenkomst
is getroffen tusschen de militairen van Japan en
Mandsjoekwo ter verdediging .van Mandsjoerije.
Schampere critiek van Soeng.
De Chineesche minister van financiën Soeng, die
tevens feitelijk premier is als waarnemend voorzit
ter van den uitvoerenden Joean (raad) heeft aan
Reuter verklaard, dat het teekenend is, dat Japan de
marionettenregeering van Mandsjoerije zoo in allerijl
heeft erkend nu het rapport-Lytton gereed is en over
enkele weken zal worden gepubliceerd. Beteekent dit,
•vroeg Soeng, dat Japan bang is dat het rapport-Lyt
ton onvermijdelijk tot de conclusie zou komen dat
de z.g.n. regeering van Mandsjoekwo een marionetten-
regeering is, geheel en al in het leven geroepen door
Japan en de wenschen van het volk van Mandsjoe
rije evenmin vertegenwoordigt als de wenschen van
het mannetje in de maan'? Soeng noemde het een
zonderlinge commentaar op den vurigen wensch van
het volk van Mandsjoerije om een nieuwen staat te
stichten dat de Chincesche vrijwilligersbeweging in
kracht toeneemt, alle verkeer in Mandsjoerije stil legt
en zelfs aanvallen doet op Moekden, Tsjangtsjoen en
Charbin.
Hoe het in Mandsjoerije gesteld is.
De Japanners treffen het bijzonder slecht; terwijl
zij bctoogen Mantsjoerije te moeten losmaken van
China teneinde eindelijk veiligheid te brengen in
het land, heeft de onveiligheid er juist ongekende
afmetingen aangenomen. Aanslagen op den spoorweg
met vele dooden en waarbij de reizigers tot op hun
hemd door de bandieten worden uitgeschud, zijn aan
de orde van den dag. De lijn Harbin—Tsjangtsjoen,
die de groote verkeersweg tusschen Europa en Oost-
Azië vormt, is op het oogenblik gevaarlijk om te be
reizen wat zij slechts zelden is geweest. Nauwelijks
'waren de wrakstukken opgeruimd van den aanslag
op die lijn op Zaterdag 10 September, waarbij 12 doo
den en 30 gewonden waren gevallen en 30 personen
waren ontvoerd, of reeds Zondagavond vond een
nieuwe aanslag plaats, waarbij 1 reiziger en 4 Ja
pansche soldaten ge,dood en tal van anderen gewond
TOESPITSING VAN DEN TOESTAND
TE NANKING.
Uit SJANGHAI, 15 September (V.D.):
In verband met de versterking der Japansche troe
pen te Nanking, heeft de toestand zich aldaar toege
spitst.
De minister van Buitenlandsche Zaken, Lowenkan,
verklaarde dat hij met de Japansche militaire autori-
teiten is overeengekomen, Chineesche militaire pa
trouilles te zenden ter voorkoming van eventueele
hotsingen met de Japanners. De Japansche opperbe
velhebber heeft er opmerkzaam op gemaakt dat bij de
eerste botsing met of aanval op de Japansche troepen
of de bevolking, troepen aan land zullen worden ge
bracht. Talrijke Japansche handelsondernemingen en
banken hebben bizondcre bewaking gekregen van
marinesoldaten, die met machinegeweren zijn uitge
rust.
werden. Verschillende buitenlanders zijn in de laat
ste dagen ontvoerd, de Engelsche diplomatieke
dienst en zelfs Engelsche marinevaartuigen zijn daar
tegen in actie, Japan moet zijn eigen onderdanen
waarschuwen niet ten Noorden van Tsjangtsjoen te
reizen, zelfs de steden zijn niet veilig meer. Te Char
bin weigerde de politie van den nieuwen staat hulp
te verleeneu aan Engelschen, die door bandieten
werden aangevallen. Zij hebben zich zelf moeten
helpen, maar zijn daarbij ernstig gewond.
Heel Mantsjoerije wordt op het oogenblik door
groote benden geteisterd. De Japanners schijnen
machteloos te staan tegenover deze dingen, die on
tegenzeggelijk eerst door hun actie zijn ontketend.
Als pacificatoren zijn de Japanners nog niet bijster
fortuinlijk geweest.
En China zal zijn rijke provincie nooit loslaten!
Amerika zwijgt en wacht aL
Reuter meldt uit Washington dat het standpunt
van het Amerikaanscho departement van buiten
landsche zaken ten aanzien van de erkenning van
Mandsjoekwo er een is van zwijgend afwachten.
Japan zal Mandsjoekwo te Genève ver
tegenwoordigen.
Het Japansche ministerie van buitenlandsche za
ken heeft naar V. D. meldt, een telegram van de re
geering van Mandsjoekwo ontvangen, waarin tot de
Japansche regeering het verzoel^ wordt gericht de
Mandsjoerijsche belangen bij den Volkenbond te wil
len behartigen.
Hoe lang nog moet het voortduren met deze Ja
pansche poppenkasterij van een zelfstandig Mands
joekwo'? Het is alles camouflage van de werkelijke
feiten, en die zijn: annexatie van een Chineesche
provincie!
Het wetsontwerp inzake de conversie der
Staatsschulden. Naar een commissie
verwezen.
De Fransche regeering heeft de Vrijdagmiddag om
drie uur bijeengekomen Kamer de wetsvoorstellen
inzake de conversie der staatsschulden voorgelegd.
De indiening van het zeer omvangrijke ontwerp, dat
geteekend is door den president der Republiek, ge
schiedde door Germain Martin, waarbij de minister
van Financiën de directe opening der debatten
oischte.
Dc voorzitter van de financicele commissie, Mar-
vy, stelde voor het ontwerp naar genoemde commis
sie te verwijzen. Dit voorstel werd door het Huis
goedgekeurd.
Het betreft hier een conversie van verschillende
groote leeningen met een hoogen rentevoet, in ééne
milliardenleening tegen 4
Daar de belangen van vele Fransche beleggers en
instellingen hierbij zeer zijn betrokken, wordt nogal
strijd verwacht.
Daar het verre van zeker is, dat de Regeering in
deze financieele aangelegenheid die eene bespa
ring van vele millioenen beteekent de overwin
ning zal behalen, verluidt, dat Herriot de kwestie
van vertrouwen zal ètellen.
o
Nader seint V. D.:
De financieele commissie van de Kamer heeft het
conversievoorstcl der regeering goedgekeurd en met
eenige onbeduidende veranderingen teruggezonden
naar de planaire vergadering, die om 18 uur 30 de
debatten hervatte. Het schijnt thans wel zeker, dat
het ontwerp zal worden aangenomen, aangezien de
socialisten besloten liebhen voor do regeering te stem
men.
GEEN NOTA MEER AAN FRANKRIJK.
Betreffende de verdere behandeling der kwestie van
gelijkgerechtigdheid.van Duitschland verneemt V. D.
van bevoegde zijde, dat de Rijksregeering niet voor
nemens is de Zondag j.1. overhandigde nota schrifte
lijk te beantwoorden.
Van een voortzetting der gedachtenwisseling langs
den weg der nota-wisseling, meent de Rijksregeering
niet veel te kunnen verwachten. Zooals van zelf
spreekt, is zij, zooals steeds, tot een gedachtenwisse
ling bij mondelinge diplomatieke onderhandelingen
bereid.
De Rijkskanselier van Buitenlandsche Zaken heeft
Vrijdag den Franschen ambassadeur Fran^ois Poncet
ontvangen en hem een overeenkomstige mededeeling
verstrekt. In denzelfden zin zijn ook de overige regee
ringen geinformeerd, welke door de Rijksregeering in
deze aangelegenheid waren gekend.
IN DE SALARISSEN DER PROVINCIëN
EN GEMEENTEN.
Uit betrouwbare bron verneemt Het Volk, dat de
regeering de indiening overweegt van een wetsont
werp, strekkende om aan het centraal gezag meer in
vloed toe te kennen op de bezoldiging van het provin
ciaal en gemeentelijk personeel, ^cn einde maatrege
len te kunnen nemen om meer overeenstemming te
brengen in de verhouding van de bezoldigingen van
dat personeel, zoowel onderling, als ten aanzien van
die van het Rijkspersoneel,
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF.
Garage C. NIEUWLAND BERGEN.
Een duister geval. Moeder con
tra de dochter. Echtelijke
twisten.
Naar wij vernemen liet de verstandhouding tusschen
T. te Vreeland (die in het ziekenhuis te Utrecht opge
nomen werd, daar vermoed werd, dat zijn vrouw en
schoonmoeder getracht zouden hebben door ratten-
kruid in de boter te mengen hem naar het leven te
staan) en diens vrouw veel te wenschen over. Dage
lijks kwam het tot ernstige oneenigheden en ook wel
tot vechtpatijen. Meermalen was de vrouw van T. naar
haar ouders, het echtpaar R., te Weesp, gegaan omdat
zij het in de echtelijke woning niet kon uithouden.
J.1. Dinsdagmiddag is de politie overgegaan tot ar
restatie van de beide vrouwen, zoowel de dochter als
de moeder.
Naar ons ter oore kwam, aldus vertelt de Tel., had
de dochter veertien dagen geleden, na een mishande
ling, zich naar haar ouders te Weesp begeven. Vrij
dag 9 dezer, terwijl T. afwezig was, zijn moeder en
dochter van Weesp naar Vreeland gegaan en hebben
een tijd in de woning van T. vertoefd. By het eerste
verhoor hebben de beide vrouwen, elkaar beschuldigd.
De Tel. vertelt verder:
Intusschen staat de schuld der twee vrouwen nog
geenszins vast en onder de Vreelanders heerscht twü-
fel dienaangaande.
Het slachtoffer T., dat nog steeds in het ziekenhuis
te Utrecht wordtverpleegd, was eertijds daggelder en
hoewel hU het nimmer breed had, kon hij toch zyii
brood verdienen. Sinds ongeveer een jaar is de man
echter werkloos, wat den verhoudingen thuis niet ten
goede is gekomen. In de onmiddellijke nabijheid van
T.'s huisje woont zyn moeder met een dochter. Wy
meldden reeds, dat het gezinsleven van T. en zijn
vrouw veel te wenschen overPet. Het schynt, dat de
man reeds geruimen tijd het voornemen had, van zyn
vrouw te scheiden. Naar laatstgenoemde verklaard
heeft, had T. dan ook reeds de eeningszins waardevolle
meubeltjes uit de woning gehaald en elders opgebor
gen. Eenige weken geleden liep de twist zoo hoog, dat
T. zyn vrouw toevoegde: „Je komt er niet meer in."
Daarop trok mej. T. naar hare ouders te Weesp. In
middels was het jongste kindje, circa vier maanden
oud, ter verpleging naar het ziekenhuis te Utrecht
overgebracht. Op Vrijdag 9 September j.1. zijn T. en
zijn moeder naar Utrecht gegaan, om het zieke kind
je te bezoeken. De man schynt toen reeds vermoed te
hébben, dat zyn vrouw weer naar Vreeland zou ko
men; ten minste hy spijkerde de buitendeur zoo vast,
dat niemand haar openen kon.
Het verloop der gebeurtenissen, die zich daarna heb
ben afgespeeld, is, naar door de politie is vastgesteld,
als volgt geweest:
Terwyl T. en zyn moeder zich te Utrecht bevonden,
kwam mej. T. met haar moeder naar het huisje te
Vreeland, en toen de beide vrouwen de deur vernageld
vonden, heeft T.'s vrouw een ruit Ingedrukt en zich
zoodoende toegang tot de woning verschaft. Zij heeft
toen het nog aanwezige huisraad uit de woning ge
haald en aan haar moeder overgegeven, die echter op
straat gebleven is. In deze laatste omstandigheid zou
een belangrijke aanwijzing kunnen schuilen, welke er
op zou wyzen. dat de schoonmoeder niet schuldig is
aan de vergiftiging.
Dienzelfden avond is T. uit Utrecht teruggekomen en
den volgenden ochtend heeft hy in het huisje van zijn
moeder een paar boterhammen gevraagd, welke hy
mee naar huis nam, om ze daar van boter te voorzien.
Zoodra de man de boterham beproefde, bespeurde hy
een eigenaardigen smaak, waarom hy er mede naar
zyn moeder ging, die, na aan een boterham geroken te
heben, tot haar zoon zeide: „Die boter is niet in orde,
die lucht deugt niet. Een oogenblik later ried zy T.
aan: „Weet je wat jy doet? Gooi jij die boter maar
in de Vecht." Dit is echter niet geschied, maar T.
heeft de boter eerst naar dr. Dykstra, een te Vreeland
wonenden scheikundige, en daarna bij dr. Itman. den
medicus, gebracht. Laatstgenoemde rook onmiddellijk
aan de boter, welke vergiftiging had plaats gehad, en
hy diende T. een tegengif toe.
52 personen gearresteerd.
Donderdagavond heeft de Amsterdamsche politie een
inval gedaan in een café aan de Nes. by den Dam te
Amsterdam. Een politieauto met een sterke politiemacht
is daartoe van het hoofdbureau vertrokken.
Men heeft niet minder dan 52 personen gearresteerd
onder wie 18 vrouwen. De politie constateerde overtre
dingen van de Drankwet en andere strafbare feiten. De
arrestanten zijn per politieauto naar het hoofdbureau
overgebracht, waar hun nog dien nacht, een verhoor is
afgenomen.
De omgeving was geheel afgezet. Per vrachtauto is de
inbeslaggenomen drank vervoerd-
Onder de 52 personen, die in de Empire-Bar in de Nes
werden aangehouden, waren eenige buitenlandsche da
mes, die, naar zy zeiden, daar verdwaald waren, en
heeren uit Hilversum en Bussum, maar hoofdzakelijk
uit Amsterdam.
Uit de verhooren bleek, dat het in deze gelegenheid
niet altyd by dansen bleef, maar dat er ook wel dingen
gebeurden in strijd met de zeden, hetgeen ook door de
politie was geconstateerd. In den loop van den nacht
konden de bezoekers successievelijk naar huis gaan. Te
gen den houder van de bar werd prooes-verbaal opge
maakt.
Het ongewone geval verwekte groote constei j bij
de betrokkenen*
Plaatsing van orders in Duitschland. Alleen
Indien ook in Nederland besteld wordt.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Ryn-
land te Leiden, heeft dezer dagen tot de gemeentebestu
ren en de groote industrieën in de stad het verzoek ge
richt om zich, alvorens orders in Duitschland te plaat
sen, met de Kamer in verbinding te stellen. Als ant
woord hierop kwam o.a, van de Lichtfabrieken bericht
binnen, dat men voor Duitschland een order had van
f 12.000 (twintigduizend Mark). De Kamer heeft de di
rectie der Lichtfabrieken daarop in overweging gege
ven deze order thans alleen te plaatsen, indien Duitsch
land zich bereid verklaarde voor een gelyk bedrag aan
goederen by Rynlandsohe of Leidsche firma's te bestel
len. Op dit voorstel is men ingegaan, met het resultaat,
dat Duitschland bereid bleek voor 60 pet. van het be
drag aan haring en kaas te bestellen.
Aangemoedigd door dit succes is in de vergadering
van de Kamer van Koophandel het voorstel der Kamer
aangenomen om iemand, voorloopig voor den tijd van
één a drie maanden aan te stellen, die tot taak zal heb
ben, onder de auspiciën der Kamer te trachten derge-
lyke voorwaarden bij 't plaatsen van orders in Duitsch
land te bedingen. Voorloopig zou men willen volstaan
met een bedrag van 60 pet. te eischen, doch het plan is
natuurlyk, dit geleidelyk op te voeren tot men de 100
pet. heeft bereikt.
Er bestaat voor dit plan der Kamer zeer veel animo,
en ook de burgemeester van Leiden staat er zeer sym
pathiek tegenover.
Werd de autobestuurder dooi
benzinedampen bedwelmd?
Vrijspraak gevraagd.
Op 25 November kwam in de nabijheid van Muiden
de Bussumsche koopman B. I. met zijn auto in botsing
met een auto, die van tegenovergestelde richting kwam.
De botsing was zoo hevig, dat de auto bestuurd door
den heer I„ in brand vloog en een der inzittenden, ze
kere J. M. van Giesen, zulke ernstige brandwonden
kreeg, dat hy kort na het ongeluk overleed.
Ook de bestuurder, de heer I. werd zwaar gewond
en moest langen tyd in het ziekenhuis worden ver
pleegd.
De Bussumsche koopman had zich voor de recht
bank te Amsterdam te verantwoorden wegens veroor
zaken van dood door schuld. De officier eischte een
hechtenisstraf van zes weken tegen hem, doch de
rechtbank achtte het bewijs niet geleverd en sprak
hem vrij.
Het O.M. ging in hooger beroep en zoo diende de
zaak voor het gerechtshof te Amsterdam.
Enkele getuigen verklaarden, dat verdachte bij het
inhalen van een vrachtauto slingerende bewegingen
maakte en daarop de botsing met den tegenlegger
volgde. Over de snelheid waarmede verdachte reed'
waren de verklaringen niet eensluidend. Verdachte
zelf verklaarde, niet buitengewoon snel te hebben ge
reden.
Van de aanrijding zelf kon verdachte zich niets meer
herinneren. Naar aanleiding heirvan werd de moge
lijkheid naar voren gebracht, dat verdachte tijdens het
rijden door benzinedampen was bedwelmd.
Verschillende getuigen verklaarden dit geenszins on-
mogelyk te achten. Sommige verschynselen en feiten,
wijzen daarop.
De hoofdinspecteur der verkeerspolitie te Amster
dam, acht de mogelijkheid niet uitgesloten, dat als ge
volg van de groote snelheid, verdachte, een Ford be
rijdende, een ietsje is gaan slingeren en toen zyn stuur
is kwytgeraakt. Dat verdachte juist op het oogenblik
van het ongeval geheel bedwelmd zou geweest zyn
door benzinedamp, acht getuige niet zeer waarschyn-
lyk.
De procureur-generaal zeide in zijn requisitoir voor
zichzelf te gelooven dat hier van vergiftiging van ben
zinedamp geen sprake is geweest. Door het minutieuze
onderzoek door het Hof zyn er echter zooveel twyfel-
punten met betrekking tot de schuld van verdachts
gerezen, dat spr. het niet aandurft, een veroordeeling
te vorderen. In dit verband eischte spreker dan ook
bevestiging van het door de rechtbank gewezen vonnis,
dus vrijspraak.
De verdediger, mr. W. A. Hoek uit Schiedam, sloot
zich by het requisitoir aan.
Arrest 29 September a.s.
Vrijdagmiddag is in het gemeentehuis te Leeuwar
den een conferentie gehouden tusschen den Rijksbe
middelaar en de Hoofdbesturen van den Bond van
Friesche Coöperatieve Zuivelfabrieken en van 'de
Moderne, Christelijke en R.K. Transportarbeiders
bonden.
Het betrof hier een loonconflict van het verkoop--
bureau der Friesche Coöperatieve Zuivelfabrieken,
waarbij den werknemers een loonsverlaging was aan
gezegd van fl.per week.
De partijen konden dezen middag niet tot overeen
stemming komen, waarop de rijksbemiddelaar het
volgende voorstel deed:
De loonregeling zal acht maanden «duren en wel
tot 12 Mei 1933. Deze loonregeling zal 'n korting in
houden gelyk aan de helft van die, welke het bestuur
van de Fricofabriek (de verkoopsbureaux der zui
velfabrieken) voorgesteld heeft.
Het overleg duurt voort.
Zoolang de onderhandelingen voortduren, zal niet
!i staking worden gegaan, v
