iliiiiu Nitiis-
Von Papen aan het
woord.
Frankrijk wil een Vrije invoer in
verdrag met de V.S.
Engeland.
De afsluitdijk
berijdbaar.
Uitgevers: N.V. vJi. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
Welke plannen zijn regeering heeft.
De contingeeringspolitiek.
OP ZOEK NAAR EEN MUMMIE.
De strafexpeditie in
Mandsjoerije.
EIEREN, KAAS EN BOTER
IN DUITSCHLAND.
Het kapseizen van de
K r a k a t a u.
Donderdag 13 October 1932.
SCBAEER
76ste Jaargang No. 9158
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
lentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno«
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend*
PIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
EEN BOVEN DE PARTIJEN STAAND
STAATSGEZAG.
Te Munchen heeft de Duitsche Rijkskanselier Von
Papen voor den bond der Beiersche industrie een rede
gehouden, waarin hij een uitvoerig overzicht gaf van
alle vraagstukken der binnen- en buitenlandsche poli
tiek. Wat de buitenlandsche politiek betreft, wees de
rijkskanselier erop, dat Duitschland vrijheid en gelijke
rechten wenscht en den vrede wil, doch geen nieuwe
onrust, geen wedstrijd in de bewapening en geen oor
logszuchtige avonturen verlangt
Vervolgens verdedigde hij het economische program
ma der regeering, dat een zoodanigen weerklank heeft
gevonden als met geen anderen regeeringsmaatregel se
dert den oorlog het geval is geweest, hoewel natuurlijk
op enkele onderdeden critiek is geoefend.
Op het gebied der sociale politiek is de regeertng
geenszins tegen de arbeiders gekeerd. Het is onjuist te
beweren, dat de regeering aan de ondernemers milliar-
den schenkt. In tegendeel worden middelen beschikbaar
gesteld om velen mülloenen werkloozen arbeid en een
bestaansmogelijkheid te geven.
In den winter hoopt de regeering de ondersteuning
voor de werkloozen te kunnen verhoogen en ook de uit-
keeringen aan de rentetrekkers.
Wat de hervorming van de grondwet betreft, ver
klaarde von Papen, dat het doel der hervorming moet
ztjn een boven de partijen staand staatsgezag te schep
pen, dat niet als een speelbal der politieke partijen heen
en weer geslingerd wordt. De hervorming tusschen re
geering en volk komt. Aan de groote gedachten van de
grondwet van Weimar moet vastgehouden worden, doch
wijzigingen zijn noodig, om tot een hernieuwing van het
politieke leven tegeraken en de grondwet aan de be
hoeften van het volk aan te passen.
De regeering moet onafhankelijk van de partijen zijn
en niet meer overgeleverd zijn aan de besluiten van een
toevallige meerderheid.
De verhouding tusschen regeering en volksvertegen
woordiging moet zóó geregeld zijn. dat de regeering en
niet het parlement het staatsgezag handhaaft.
Als tegenwicht tef£n partijbesluiten van den rijksdag
ia een eerste kamer noodig, met soherp omschreven
bevoegdheden en aandeel aan de wetgeving. Overwogen
wordt of de rijksraad tot een dergelijk lichaam kan
worden ontwikkeld.
De regeering is voornemens, de hervormingen door te
voeren in nauw overleg met de landen. Zij wijst alle
maatregelen van de hand die direct of indirect Pruisen
tot een slaaf van het rijk zouden maken.
Wij zien hier dus dat de Kanselier met groote openhar
tigheid erkent dat hij 't plan koestert om de dictatuur
van een kleine groep, die volgens hem geen partij maar
ver boven alle partijen verheven is omdat zij haar ge
zag rechtstreeks aan hoogere macht ontleent.
De regeering die hij nu volgens zijn schets Duitsch
land wil geven is niet meer aan eenlge parlementaire
instantie, maar alleen aan eigen geweten verantwoording
verschuldigd en dan verder aan den president, die als
vertegenwoordiger der democratie in het stelsel figu
reert. Van den Rijksdag en de verschillende partijen
werd niet veel goeds gezegd en hij verdedigde zonder
schroom het absolutisme.
Wat de verkiezingen precies zullen opleveren is nog
moeilijk te zeggen, maar er blijft een geduchte macht
over die zich tegen Von Papen zal verzetten.
Wat daarmede gebeuren zal heeft Von Papen tevens
aangekondigd. De regeering heeft de wil en de macht
d.w.z. beschikt over de machtsmiddelen om zich
te handhaven, heeft hij gezegd Zij zal de grondwet
u. nchtinS d>e z« ""«"Hg acht, met de
staatsmacht losgemaakt van het parlement en de re
geering niet verantwoordelijk tegenover den Rijksdag.
™,M a'r aif? E"StC Kamer van -nauwkeurig be
idt tal li 6," Sr0Ot aandeel In de wetgeving"
«Kkta artlk gC"S het t0t het fantastische
fa niet „"a moeleI> ">1 atand komen. Want het
tra,dan f t denkbaar welke andere middelen daartoe
zouden bestaan, daar aan de mogelijkheid van een
dlnken is meCrlierheid voor d«e herziening niet te
v.7°° CTkcnt: "en kan niet eeuwig met arti-
ettvo 5' rekacren- Maar volgens hem moet artikel
we»"nT L °l en vervangei1 door de nieuwe grond-
wet. Dit echter kon men weer opmaken uit zijn woor-
den: De republiek wil hij laten voortbestaan'
Von Papen heeft natuurlijk ook over de gelijkge-
rechtigdheid gesproken en tevens aangeroerd de contln-
genteeringsplannen der regeering. Uit zijn woorden
bleek niet dat de rijksregeering in deze van plan was
haar beleid te herzien.
Thans worden besprekingen gevoerd met Finnen en
Denen en wordt gepoogd een overeenkomst te treffen,
zin f°U fie,nenvav hondslag voor onderhandelin
gen, met andere belanghebbende staten.
HITLER OVER DE REDEVOERING VAN
VON PAPEN.
Munchen, 12 October (V.D.)
In Poeking, in het beneden-Inn-dal heeft Hitier he
den het woord gevoerd. Er waren ongeveer 10.000 boe
ren uit Neder-Beieren en omgeving, zoowel als van
den anderen kant van de grens, uit Oostenrijk, naar
de vergadering opgekomen. In zijn redevoering oefen
de Hitier scherpe critiek uit op het economisch pro
gram van Von Papen, dat er in werkelijkheid slechts
toe leidde de vreeselijke materleele en psychische nood
toestand van het Duitsche volk nog meer te verscher
pen. Alle ook nog zoo dialectische redevoeringen kun
nen daar niets aan verhelpen. De ware beteekenis van
den 13en Augustus is niets anders geweest dan de po
ging de nationaal-socialistische beweging de verant
woordelijkheid op te leggen, zonder haar den dienover-
eenkomstigen invloed te geven. Dat weet thans het
geheele Duitsche volk. Alleen von Papen beweert nog
steeds het tegendeel. „Of er wordt in onzen geest ge
regeerd, dan dragen wij de verantwoordelijkheid, óf er
wordt niet In onzen geest geregeerd, dan dragen de
anderen de verantwoordelijkheid. Ik geloof niet in een
regiem, dat niet in het volk zelve verankerd ligt. Ik
geloof in geen enkel economisch regiem, dat het paard
achter den wagen spant. Niet van boven af kan men
een huis opbouwen, maar van onderen op moet men
beginnen. De fundamenten van e»en staat liggen niet in
de regeering maar In het volk".
Tot de burgerlijke partijen en politici, die sedert
November 1918 geslapen hebben, terwijl het nationaal-
socialisme gewerkt had, richtte Hitier de woorden:
„Het is thans niet meer Uw tijd, maar onzen tijd. De
heer Von Papen, die eerst drie maanden geleden uit de
centrumpartij is getreden, heeft tot dusverre niets ge
presteerd. Op de bewering van Von Papen, dat de nat.
soc. slechts bestaan door het bestaan van den nood,
antwoordt Hitier: „Ja, wanneer het geluk er zou zijn,
behoefde ik niet hier te zijn en zou ik niet hier zijn".
Spr. zal niet dulden, dat deze zoogenaamde burgerlij
ke politici de door het nationaal socialisme in harden
arbeid opgebouwde volksgemeenschap weer uiteen scheu
ren, maar zal dit Duitsche volk van binnen weer uit
breiden. „Ik weet, aldus eindigde Hitier, dat ik daar
mede de voorwaarde schep voor nieuwe grootheid van
de Duitsche natie."
De Duitsche Pers
bespreekt de rede van Von Papen in verschillenden zin,
al naar gelang van de groep, waartoe men behoort.
Alleen de Soc,-Democratie is scherp in haar afkeuring.
De „Vorwarts" beschouwt de uiteenzettingen van den
Rijkskanselier als het programma der tegenrevolutie,
waartegenover het blad de republikeinen oproept ter
verdediging der republiek. De elementen van het Duit
sche volk, die getrouw aan de grondwet zijn en die
Hindenburg als 'beschermer van de grondwet op zijn
post hebben gebracht, eisohen als antwoord op de drei-
gemeenten van Von Papen een duidelijk,. verklaring va"
den Rijkspresident, dat hij nooit grondwetswijziging
zal toestaan, anders dan langs den voorgeschreven weg
Indien een dergelijke verklaring zou uitblijven,, dan is
met de rede van Von Papen den strijd om republiek en
democratie begonnen.
De leider der soc. dem. partij Otto Wels heeft, vol
gens een bericht in de Boersenzeitung, tegen de passage
in de redevoering van den rijkskanselier te Munchen,
dat ieder een vijand des volks is, die zich niet ondub
belzinnig achter de regeering Von Papen plaatst, direct
bij den staatssecretaris van den rijkspresident ten
scherpste geprotesteerd en hem tevens verzocht dit pro
test aan den rijkspresident te willen doorgeven. Staats
secretaris Meissner verklaarde hieraan onmiddellijk te
zullen voldoen. De. sociaal democratie ziet in deze uit
lating van von Papen een bruskeering van millioenen
vollcsgenooten, die voor Duitschland hun bloed hebben
gegeven en medegewerkt hebben aan zijn wederopbouw
na 1918.
Men ziet hieruit alreeds dat Von Papen's redevoe
ring wel de noodige spanning in de politieke arena zal
brengen.
WAARIN DE VER. STATEN DE FRANSCHE
VEILIGHEID WAARBORGEN.
Uit WASHINGTAON, 12 October (V.D.):
Naar alhier verluidt, zou de Fransche ambassadeur
Claudel, president Hoover er hedenmiddag van in
kennis hebben gesteld, dat Frankrijk alvorens het
kan toestemmen in een of andere ontwapening, een
verdrag wil sluiten met de Vereeftigde Staten, waarin
deze de garantie op zich nemen voor de Fransche vei
ligheid.
Verder verluidt, dat hooggeplaatste ambtenaren van
het staatsdepartement in deze Fransche eischen, voor
het geval deze het laatste woord van Frankrijk moch
ten vormen, een onoverkomelijke hindernis zien voor
de beperking der bewapeningen. Deze indruk wordt
versterkt door de vertrouwelijke rapporten van de op.
het oogenblik in Washington vertoevende Amerikaan-
sche ambassadeurs in Europa. Deze ambassadeurs
wezen er op, dat de argwaan en het wantrouwen tus
schen de Europeesche volkeren voortdurend toene
men en dat de militaire deskundigen in Genève meer
dan ooit afkeerig zijn van iedere verzwakking van de
defensieve kracht hunner landen.
Alexander de Groote wordt gestoord.
Men volgt hem In het graf.
De geleerde wereld zoekt op het oogenblik naar
een mummie, het lichaam van den man, die Oost en
West onderwierp, Alexander van Macedonië, gezegd
Den Grooten.
Men heeft in den loop der eeuwen de berichten der
geschiedschrijvers gewantrouwd en overal dezen
mummie trachten te ontdekken. In de Balkan en in
Azië, in Afrika en in Italië en thans onderzoekt men
de Omarmoskee en hoopt als alle vorige keeren
ditmaal te slagen.
Wanneer men inderdaad een gebalsemd lichaam
mocht vinden, blijft het de vraag of men met de
resten van Alexander te doen heeft. Beschrijvingen
van den grooten veldheer bestaan er genoeg, maar
niemand vermag te beoordeelen in hoeverre derge
lijke overleveringen op fantasie berusten.
De kroninkschrijvers moeten niet zelden hun ver
beelding hebben laten werken sedert het oogenblik
dat de groote staatsman en krijger in de Ammons-
oase (de plek, waar nu Alexandrië ligt) met veel
pracht en praal werd bijgezet.
De Mohammedaansche Egyptenaren zijn thans
meester over dit gebied. Na vele koeren het tot hen
gerichte verzoek om den mummie te mogen uitgra
ven, van de hand te hebben gewezen, zijn zij nu zelf
met het werk begonnen.
De Egyptische regeering heeft financieelen steun
toegezegd en Prins Omar Toessoen, zelf een archae-
oloog, heeft de leiding van de onderneming op zich
genomen.
Volgens Strabo heeft men Alexander begraven in
een massief gouden doodkist en alle aardsche schat
ten, die cle heerscher bezat, zijn mee in het graf ge
gaan.
Door de Dominions.
Zuivelproducten, eieren, enz.
Thans zijn gepubliceerd de bijzonderheden van de
overeenkomst te ^Ottawa tusschen Engeland en zijn
Dominions gesloten.
Allo bijzonderheden opnoemen, zou te veel plaats
ruimte vragen, maar het blijkt wel en wat voor ons
land het meest nadeelig is, dat de overeenkomsten
met. Canada, Australië, Zuid-Afrika en Nieuw Zee
land bepalen, dat voor den tijd van drie jaar in het
Vereenigd Koninkrijk vrij zullen kunnen ingevoerd
bepaalde kwantum eieren, gevogelte, boter, kaas en
andere zuivelproducten, terwijl de Britsche regeering
wetsontwerpen bij het parlement zal indienen, welke
ten doel hebben, de rechten op buitenlandsche pro
ducten als volgt te bepalen: boter 15 shilling per
hundred-weight, kaas 15 ad valorem en eieren
een shilling tot 1 shilling 9 pence per „great hundred"
(120 stuks).
Aan het accoord tusschen Groot-Brittannië en Au
stralië is een verklaring van de Britsche regeering
toegevoegd, waarin deze zich verplicht, tusschen 1
Januari a.s. en 30 Juni 1934 bepalingen te treffen
voor den invoer van vleesch en vleeschproducten uit
het buitenland in het Vereenigd Koninkrijk.
In het eerste kwartaal van 1933 zal hoogstens 90
van de ingevoerde hoeveelheid bevroren schapen-
lams- en rundvleesch, in het tweede kwartaal 85
in het derde kwartaal 80 in het vierde kwartaal
75 in het eerste kwartaal van 1934 70 in het
tweede kwartaal 65 mogen worden ingevoerd van
de hoeveelheden, welke in de overeenkomstige kwar
talen van het op 30 Juni jl. afgeloopen jaar werden
ingevoerd. De Australische regeering zal ernaar stre
ven, dat in 1933 de uitvoer van bevroren schapen
en lamsvleesch naar Groot-Brittannië dien in de
twaalf maanden, geëindigd 30 Juni jl., met niet meer
dan 10 zal overschrijden.
De situatie wat betreft bevroren vleesch zal in 1933
opnieuw worden onderzocht.
In de overeenkomst met Canada verklaart de Brit
sche regeering, voornemens te zijn zoo spoedig mo
gelijk na ontvangst van het rapport der thans verga
derende commissie tot reorganisatie van de varkens
industrie in het Vereenigd Koninkrijk, een regeling
te treffen voor den invoer van bacon en ham in En
geland. Zij belooft, in de wetsontwerpen, welke zij
eventueel bij het parlement zal indienen voor het re
gelen van den invoer van Bacon en ham uit alle lan
den in Groot-Brittannië, een bepaling te zullen opne
men, krachtens welke Canadeesche ham en bacon van
„good quality" vrij zullen worden ingevoerd tot een
maximum van 2A millioen hundredweight per jaar.
Tel.
Uit Charbin, 12 October (V.D.)
De Japansche expeditie tegen de Chineesche vrij-
scharen in Mandsjoerije heeft heden tot den eersten
grooten slag geleid. Na een strijd van 40 uur sloegen
de vereenigde JaDansche en Mandsjoerijsche troepen
de Chineezen op de vlucht. De verliezen aan beide zij
den zijn groot. De Chineezen zijn in wilde vlucht
langs den Chineeschen Oosterspoorweg teruggetrok
ken.
Dezer dagen opengesteld.
De Hoefijzercorrespondent van het HandelsbL
schrijft:
Er hadden ons onrustbarende geruchten bereikt
over de Zuiderzeewerken: De uitwateringssluizen bij
Den Oever zouden niet kunnen worden geopend we
gens den sterken stroom uit het Marsdiep, de dijk zou
al min ef meer zijn aangetast en daarom, na het eer
ste bericht over de aanstaande berijdbaarheid als ver
keersweg nog niet worden geopend. En men zou
daarom het droogmaken van den N.O. polder nog niet
aandurven. Wij zijn eens op kondschap uitgegaan en
hebben, te bevoegdcr plaatse het volgende vernomen.
Met de sluizen heeft men inderdaad een zekeren
tegenslag gehad, doch slechts in zooverre als een ze
ker grondverloop waarop men had gerekend (plaats
en aard is ons precies aangewezen, maar dat is zon
der teekoning niet weer te geven) doch dat men eerst
langzamerhand had verwacht, zich nu reeds en vrij
snel, heeft voorgedaan. Dientengevolge moesten zink-
stukken, die mettertijd zouden worden aangebracht,
nu reeds worden neergelaten en nadat dit. is ge
schied, heeft men verder geen last ondervonden Dit
heeft betrekking zoowel op de sluizen bij het Korn-
werderzand als op die bij Den Oever.
Dat de dijk als rijweg nog niet bruikbaar is ver
klaard (de aankondiging daarvan is overigens niet
van het Departement uitgegaan; ze moet op een ge
rucht hebben berust), is een gevolg hiervan, dat de
breede bermen weerzijds van den rijweg (die geheel
gereed is) nog bestort worden (door de M.U.Z.) met
klei. Dit geschiedt met groote grijpers en die kletsen
heel wat van de klei over het rijvlak dat daardoor
gevaarlijk glad wordt.
Zoodra dit eenigermate is verholpen en dat zal
dezer dagen het geval zijn zal de rijweg wordon
opengesteld voor het autoverkeer, maar dan nog op
eigen risico (van glijden) van de autcmobolisten en
vermoedelijk tegen een kleine vergoeding ten bate
van het Crisiscomité.
Wat den N. O. Polder belangt, daaromtrent is nog
geen beslissing genomen. Men berekent nog, of het
werk onder de tegenwoordige omstandigheden finan
cieel te verantwoorden ware en wacht dus, „voors
hands" zooals de regeering mededeelde, nog wat af.
De invoer aanzienlijk toegenomen.
Naar het statische Reichsamt mededeelt, is gedu
rende de laatste maanden de invoer van boter, kaas
en eieren in Duitschland aanzienlijk toegenomen.
Zoo werd in September van dit jaar aan boter 7.075.600
kilo ter waarde van 9.521.000 Mark ingevoerd, tegen
5.241.600 ter waarde van 7.398.000 Mark in Augustus.
Voor kaas waren deze cijfers 5.682.800 kilo ter waar
de van 4.403.000 Mark tegen 4.688.900 ter waarde van
3.836.000 mark in Augustus; voor eieren 12.183.300 kilo
ter waarde van 11.592.000 Mark tegen 10.901.700 kilo
ter waarde van 8.609.000 Mark. In duizend stuks be
droeg het aantal eieren 205.720 en voor Augustus
181.776.
Er heeft gene paniek geheerscht.
Aneta meldt uit Soerabaja:
De Krakatau, die gisteren voor Soerabaja omkan
telde, ligt plat op een bank met pijp en masten bo
ven water.
De geheele bemanning vertoefde tijdens het onge
val heneden, omdat .een inspectie zou plaats hebben.
De officier van den marinestoomvaartdienst twee
de klasse J. G. Frederikse, kreeg brandwonden aan
gelaat en handen. De officier van administratie twee
de klasse J. P. Scheepmaker en de marconist raak
ten te water. Zij konden zich gemakkelijk redden.
Van den commandant der marine te Soerabaja, ka
pitein ter zee J. van Reede, werd een rib gekneusd.
De marconist had juist overgezet van de 770 meter
golf voor persberichten op de 600 meter, de z.g. nood-
golf, waardoor eenmaal het S.0 S.-sein onmogelijk
was.
De vliegtuigen, de mijnveger en de torpedojager
Zeeslang vonden de geheele bemanning op den romp
gezeten met reddingsgordels op banken, stoelen en
tafels. Geen oogenblik heeft een paniek geheerscht.
De majoor-machinist van de Krakatau W. C. Kars-
sen, brak eenige ribben.
Er bestaan plannen om de Zwaluw van de Gouver
nementsmarine bij de Krakatau te stationneeren als
bergingsschip met materialen. Een bok en een 25-tons
kraan zijn reeds ter plaatse. Getracht zal worden
daarmede de Krakatau om te trekken. Betwijfeld
wordt of deze hulpmiddelen voldoende zullen zijn.