Alumni Hitiis-
Alteruntit- LaMliiillil
Het noodlottige ongeluk
Rumoerige Rijksdag-zitting.
Tweede Kamer.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Het Radiodebat
Steunverlening en Werkloosheid.
Misdrijf of ongeval?
Donderdag 8 December 1932.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9190
CMANT.
|)it blad verachljni viermaal per week: Dinsdag, Woensdag. Donder
dag en Zaterdag Bij inzending tot s morgens 8 uur, worden Adver-
r(fin nog zooveel mogelijk In het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330 INT TELEF. No 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
De Incidenten ontstonden niet op een gewone open
bare tribune, doch op een tribune, die gereserveerd is
voor de leden der parlementen van de landen.
Vervolg der vergadering
Na een onderbreking van ongeveer drie kwartier
opende de vice-presldent Eser de zitting met me-
dedeeling, dat de voorzitter efin onderzoek naar het ge
beurde zou Instellen en dat. wanneer er zich nieuwe or
deverstoringen op de tribunes zouden voordoen, alle tri
bunes ontruimd zouden worden.
Verder heeft de vergadering een verloop gehad, dat
bijna herinnerde aan de vroegere normale parlements-
tijden. Men hecht aan de ordeverstoringen dan ook lang
niet meer zooveel waarde als gister.
De debatten over de aanhangige wetsontwerpen gin
gen zoo vlot, dat men veel eerder klaar was dan men
vermoed had. Wat betreft het nationaal-socialistisehe
voorstel ter vervanging van den Rijkspresident bij ver
hindering. dat zal Vrijdag aangenomen worden. Het so
ciaal-democratische voorstel tot opheffing van de ge-
heele noodverordening van 4 September en ook die van
14 Juni, kan niet op een meerderheid rekenen en zal
dus wel verworpen worden. Het natlonaal-socialistisch
voorstel, dat minder ver gaat en alleen opheffing
wens ebt van de loonreglementen en de sociaal-politieke
bepalingen in de noodverordening van 4 September, zal
aangenomen worden, waardoor de Rijksdag Vrijdag
reeds verdaagd zou kunnen worden.
Gevolgen der Incidenten
Bij de incidenten tusschen communistische en nat-
soc. afgevaardigden zijn, naar Wolff meldt, verscheidene
personen gewond. Ernstige kwetsuren hebben vooral de
rechercheurs opgeloopen, die zich met uitgebreide armen
tusschen de vechtenden plaatsten. Een hunner kreeg
een diepe hoofdwonde, terwijl een ander door slagen
met harde voorwerpen ernstig aan den elleboog werd
geblesseerd. De betrokken Rijksdagleden schijnen
slechts lichte verwondingen te hebben opgeloopen; men
weet slechts, dat de Pruisische nat.-soc. landdagafge
vaardigde Lohse en de communist Hörnle bloedend aar,
het hoofd gewond werden.
In het seniorenconvent i6 het incident uitvoerig be-
sproken, dooh de schuldkwestie kon nog niet worden
opgehelderd, en het onderzoek duurt voort. Er zal een
rapport worden opgesteld, dat aan Görlng zal worden
voorgelegd, die daaruit conclusies zal moeten trekken
en eventueel maatregelen moet nemen.
Hierboven geven wij nog een foto van het ernstige
ongeluk bij den onbewaakten overweg aan de Groot-
sloot, tusschen Oudesluis en Keinsmerbrug. De auto,
een twec-persoons wagen met Dicky-scat werd door
den trein gegrepen en opzij gesmeten, terwijl de in
zittenden er uit werden geslingerd en op eenigen af
stand van elknar langs den berm kwamen te liggen.
Eén lag onder de auto. Op de foto is duidelijk te
zien, dat de auto van achteren beetgepakt is.
Aanvankelijk mocht de gekraakte wagen niet wor
den weggesleept. Dit bleek op last te zijn van de po
litie. Dinsdagmorgen heeft onder leiding van burge
meester De Moor van de Zijpe in zijn kwaliteit als
hulpofficier van justitie en in opdracht van den of
ficier van justitie te Alkmaar, een onderzoek op de
plek van het ongeluk plaats gehad. Daarbij was aan
den heer Niestadt, fotograaf te Schagen, opgedragen
verschillende situatie-foto's te maken, die later bij
een eventueele gerechtelijke vervolging als bewijs
stukken dienst zullen moeten doen. De plaatsen waar
de slachtoffers hadden gelegen werden door paaltjes
aangeduid. Ook werd op de plaats van de auto, die
aan de andere zijde van den overweg den trein had
afgewacht, en die, naar wij vernamen, werd be
stuurd door den directeur van de Coöp. Verbruiks
ver. „De Tijdgeest" te Winkel, weer een andere wa
gen neergezet, om zooveel mogelijk het geval te re-
construeeren. Ook gaf deze ooggetuige een uitvoerig
relaas van zijn bevindingen.
De toestand van allo drie patiënten is zeer bevre
digend. Ze gsian goed vooruit.
DUITSCHLAND
Lawaaiige Incidenten, waarbij tenslotte op
de gereserveerde tribune de coinmunis-
ten en nationaal-socialisten slaags
raakten.
3e vergadering een keer geschorst.
Naar het !n Berlijnsche politieke kringen vcluWt,
Zou de politieke situatie met den dag opklaren.
Wanneer men echter leest over de rumoerige inci
denten die zich gisteren tijdens de Rijksdagzitting
hebben voorgedaan, dan zou men daar nog niet veel
van willen gelooven, ofschoon dit natuurlijk niet be
paald een maatstaf behoeft te zijn voor een al of niet
intreden van een verbetering in den binnenlandschen
toestand. De incidenten, die zich gisteren hebben voor
gedaan, gingen als altijd wel met veel rumoer
gepaard, doch zij waren zonder dieperen zin.
Het was weerzinwekkend den communist Schneller
«P rijkspresident von Hindenburg te hooren schelden,
terwijl vice-president Esser slechts onvoldoende in-
gteep. Het kort daarop volgende gevocht in de couloir
tosschen communisten en nat.-sccialisten was een
uiting van de nervositeit der Hltlerianen. Te pas en te
onpas peperden de communisten het den nat.-socla-
llsten in, dat zij sedert de verkiezingen van Thuringen
*ulk een opvallende zwenking hebben gemaakt. De
Hltlerianen konden dat slecht zetten en vandaar, dat
de atmosfeer voor handtastelijkheden gunstig was.
Overigens viel het op, hoeveel geuniformde nat-
BociaHsten in den Rijksdag rondlieren en politiewerk
verrichtten. Het waren dergelijke S.A.-lieden, die den
communist op de publieke tribune verwijderden en
daardoor tot de gevechten aanleiding gaven.
Het verloop van de zitting.
Omtrent het verloop van de zitting wordt het volgen
ds gemeld:
Nadat door voorzitter Göring enkele mededeelingen
waren gedaan, volgde de behandeling van het nationaal
■ocialistisch wetsontwerp betreffende de vervanging
van den rijkspresident door den president van hei
Staatsgerechtshof in plaats van door den Rijkskanse
lier.
Tijdens de rede van den afgevaardigde Schneller
icomm.) betreffende de vervanging van den rijkspresi
dent. kwam het tot een schorsing van de zitting. Schnel
ler had den rijkspresident meermalen scherp becriti-
seerd. zoodat de vice-president Esser hem ten slotte tot
de orde moest roepen.
De communisten riepen toen in koor: „Weg met Hin
denburg!" Iemand op de tribune stemde hiermee in: hij
werd van de tribune verwijderd. Toen de communisti
sche fractie, wederom riep: „Weg met Hindenburg",
werd dit wederom door iemand op de tribune herhaald.
Deze werd toen door andere tribunebezoekers uit de
zaal verwijderd. De communistische rijksdagleden be
merkten dit. en uitten luidkeels hun verontwaardiging
Toen de verwijderde tribunebezoeker weer op de tribune
verscheen, werd hij door nat.-soc. leden in S.A.-uniform
van de tribune verwijderd.
Onderwijl had de vice-president de zitting geschorst.
Tal van communistische rijksdagleden begaven zien
naar de publieke tribune, gevolgd door nat.-soc. afge
vaardigden.
Toen de communisten en nationaal-sogialisten elkaar
in den corridor ontmoetten, scheen het eerst alsof het
met een heftige woordenwisseling zou afloopen. Plot
seling vloog echter met een grooten boog een spuw-
bakje door de lucht. Op hetzelfde oogenblik ontbrand
de een verwoede vechtpartij tusschen veertig of vijftig
communistische en Hitleriaaneche afgevaardigden,
waarbij niet slechts aschbakjes en deksels van lesse
naars, doch zelfs ook telefoontoestellen en andere
zware voorwerpen, die van de wanden werden gerukt,
al wapens dienst deden. Ten slotte werden de commu
nisten door de Hitlerianen achteruit gedrongen. Bij
het gevecht kregen ettelijke afgevaardigden bloedige
verwondingen.
De incidenten op de publieke tribune blijken uitge
lokt te zijn door het communistische lid van den
Mecklenburgschen Landdag Quandt, die ook „Weg met
Hindenburg zou hebben geroepen".
Bij het handgemeen in de couloirs werd een tafel zoo
hoog door de lucht geworpen, dat een tamelijk hoog
hangende lichtkroon verbrijzeld werd. Door de neer
vallende kristallen werden talrijke afgevaardigden ge
wond, Het ernstigt gekwetst werd de natianaal-socia-
list Lahse, die een telefoontoestel tegen het hoofd had
gekregen.
Zooals gister reeds gemeld, heeft het Zendtijdbe-
sluit een geanimeerd debat op zijn rekening gekre
gen en heeft de Kamer hieromtrent den Minister aan
den tand gevoeld. Ook de heer Krijger (c.h.), die
voorheen de AVRO. als het zondekind beschouwde,,
leek ons wel wat bekeerd en wetswijziging in den
zin dat de politiek uit den aether verdween, scheen
hem niet onaangenaam.
De katholieken, waarvan de heer Teulings de
woordvoerder was, wil van een alles overkoepelende
omroep niets weten en ook de anti-rev. mijnheer Van
Dijk wil dat niet.
„Samenwerking der omroepvereenigingen op het
gebied van programma en techniek bij behoud van
het huidige omroepsysteem" is zoo verzekert mr.
Teulings zijn hartewensch. Dit verstaat hij echter
zoo, dat hij in geen geval zou willen medewerken
tot do uitzending van een algemeen program op
éénen zender en van verschillende bijzondere pro
gramma's op een anderen zender. Z.i. heeft de prak
tijk de juistheid van het zendtijdbesluit van 15 Mei
1930 bevestigd.
Edoch, ook de heer Teulings is bereid mede te wer
ken tot het ondervangen van het onmiskenbaar be
zwaar der „rechtstreeksche, menigmaal vulgaire, op
ruiende en ophitsende politiek in den aether", waar
bij het „droit de réponse" onvermijdelijk wordt en
het cultureele doel geheel op den achtergrond raakt.
Dus het zendtijdbesluit onaangetast laten, maar de
uitwassen er af en is de kans niet uitgesloten dat er
een uitweg wordt gevonden om de politiek uit den
aether te verbannen. En daarop is zooveel te meer
kans. nu minister Reijmer in zijn antwoord zeide:
dat de quaestie van de politiek in den aether het
uitgangspunt is geweest voor spr.'s besluit. Het
woord „gcostesstrooming" wordt dikwijls gebruikt
ten onrechte om politiek te camoufleercn. Spr. is be
reid wetswijziging te bevorderen, waardoor de po
litiek in den aether meer dan tot nu toe wordt voor
komen.
De minister meent dat hij den zendtijd naar eer
lijkheid en billijkheid heeft verdeeld.Spr. heeft geen
parti-pris tegen de AVRO., maar deze heeft gewei
gerd samen te werken met. allen en dus is alleen
de schuld aan de AVRO.
Wat den zenderbouw betreft, wacht de minister het
resultaat van de conferentie te Madrid af. Spr. ver
wacht het nog deze maand.
De minister besprak eveneens de postbegrooting en
hij meent dat men het niet moet voorstellen alsof de
posterijen er maar op uit zijn om winst te maken en
de belangen van het publiek te verwaarloozen..
Spr. komt er tegen op, dat er maar bezuinigingen
zouden zijn ingevoerd zonder rekening te houden
met de belangen van het publiek. Er is bezuinigd; er
moest bezuinigd worden, maar inmiddels zijn maat
regelen genomen ten bate van het publiek. Nacht
treinen, autovervoer, automatiseering telefoondienst.
Verschillende sprekers hebben het gehad over per
soneelsbelangen; spr. streeft er steeds naar het per
soneel zooveel mogelijk te beschermen.
De bedrijfsleiding is bereid een deel der bezuini
ging prijs te geven om een betere regeling te verkrij
gen .oor het personeel. Wat de luchtpostdienst be
treft, handhaving is een nationaal belang.
De telefoonconcessies der groote steden kunnen
vervallen, als de redenen daarvoor niet meer aan
wezig zijn.
De begrooting der Posterijen, Telegrafie en Tele
fonie is aangenomen met G9 tegen 13 stemmen. Te
gen: liberalen, vrijz.-dem., staatk. Ger. en Floris Vos.
De heer Van Braambeek verklaarde hierbij, dat
de S.D.A.P. nu nog voor de begrooting zou stemmen,
maar zich krachtig zou verzetten tegen de aange
kondigde pogingen van den minister om de politiek
ook in Nederland uit den aether te bannen.
Minister Ruijs heeft geantwoord op de vele opmer
kingen en bezwaren gemaakt over bovengenoemde
onderwerpen en de minister meende uit wat is ge
zegd, een zekere tevredenheid te hebben beluisterd.
Wel zijn er nog vele wenschen en een daarvan was
om een nauwer contact te brengen tusschen zijn de
partement en de provincies en gemeenten. De mi
nister verklaarde zich bereid verschillende kleine
contact-commissies uit de gemeenten in te stellen, or
ganen, die snel en practisch kunnen werken en z.i.
daarom beter zullen zijn dan één groote commissie.
Ook zal hij nagaan in hoeverre het mogelijk is den
Werkloosheidsraad in te schakelen.
Vele leden hadden gevraagd om loontoeslagen in
den landbouw. Werd dit ingevoerd voor den land
bouw, dan moest het ook voor de industrie. De mi
nister geeft toe, dat de centrale werkverschaffing be
zwaren oplevert; zij is echter onmisbaar. Overigens
wil de minister gemeentelijke werkverschaffing gaar
ne bevorderen.
Het uitvoeren van groote werken was van ver
schillende zijden bepleit. De heer v.d. Tempel had het
denkbeeld geopperd, dat het Rijk door leening verkre
gen gelden tegen lage rente ter beschikking van de
gemeenten zou stellen. Dat zou echter, volgens den
minister te groote lasten op de gemeenten leggen.
Beter is het ieder geval op zichzelf te bezien. Bij de
uitvoering van groote werken past overigens groote
voorzichtigheid.
In deze geheele materie is trouwens voorzichtig
heid geboden. Dat geldt ook voor de gemeenten en
haar financieele verhouding tot het Rijk ten deze. De
gemeenten kunnen er zich van verzekerd houden,
dat de regeering bij de vaststelling van het subsidie
ernstig rekening houdt met haar financieele belan
gen. Voor zakgeld van jeugdige werkloozen is thans
geen geld beschikbaar en evenmin kunnen, behou
dens in bijzondere gevallen, meer personen uit één
gezin te werk worden gesteld. Bij het vraagstuk der
vreemde arbeidskrachten moet men wel in het oog
houden, dat in Duitschland 20.000 en in België 15.000
tot 20-000 Nederlandsche arbeiders werken, wier be
langen men niet mag vergeten.
Op gemeentelijke steunregeling drong de minister
steeds aan. Met Kerstmis krijgen de werkeloozen een
extra-uitkcering van 25
Tot het betalen van den steun via de kassen voor
acht weken is reeds besloten; toeslag van de ge
meenten kan de minister echter niet bevorderen.
Met mej. De Jong is hij het eens, dat de leeftijds
grens, waarop ongehuwde vrouwen steun kunnen
krengen, verlaagd moet worden. Men zal dien leef
tijd van 35 jaar op 25 jaar brengen. Niet voldoen kan
de minister echter aan het verzoek ora inwonende
volwassen werklooze kinderen onder de steunrege
ling te betrekken: dat Iaat de financieele toestand
met toe. Reeds is besloten, dat bij ziekte geen hoo-
gere aftrek van den steun zal plaats hebben dan
vóórdien.
De loonen bij de werkverschaffing kunnen niet
worden verhoogd, behoudens dan in bijzondere ge
vallen. Voor groote gezinnen zal nog eens worden
nagegaan of daarvoor nog iets is te doen, door een
regeling van kinderbijslag voor het geheele land.
Er kwam ondanks de uitvoerige beantwoording
van den minister, toch nog een heele reeks sprekers
en werd groote ongerustheid geuit over de werke-
loozcnkassen. Het terugbrengen van het subsidie
percentage werd afgekeurd, men wilde zelfs, waar
noodig, verhoogen.
Er werd verlenging van den uitkeeringsduur voor
de landarbeiderskassen gevraagd van zeven tot der
tien weken. Het is tijd om de wettelijke regeling der
werkloosheidsverzekering ter hand te nemen en de
heer v. d. Tempel diende een motie in, waarin onver
wijld voorbereiding van een ontwerp word gevraagd.
De minister deelde mede, dat de kwestie van het
subsidie-maximum nog in onderzoek is. Wellicht zal
het mogelijk zijn in enkele gevallen hooger te gaan
dan 2C0 Men mag echter niet vergeten, dat ook
aan de overheidskassen buitengewoon hooge eischen
gesteld worden. Op de landarbeiderskassen zal be
paaldelijk worden gelet.
De wensehelijkheid van een wettelijke werkloos
heidsverzekering beaamt de minister volkomen, doch
hij meent, dat van een onverwijlde indiening van een
ontwerp thans geen sprake kan zijn. Wèl wil hij een
voorontwerp laten gereed maken en dat den Hoogen
Raad van Arbeid aanbieden. Na deze toezegging trok
de heer v. d. Tempel zijn motie in.
Daarna was aan de orde het onderwerp Volksge
zondheid.
Totaal verkoold lijk in het bosch gevon
den.
Uit Leeuwarden, 7 December:
Hedenmiddag vonden voorbijgangers in het bosch
te Oenkerk bij Leeuwarden het totaal verkoolde lijk
van den twee en twintigjarigen A. de Vries uit Oen-
kerk. Doordat er naast het lichaam een pas gestopte
pijp en 'n haif verkoolde jas lagen, vermoedt men dat
dc kleeren van het slachtoffer bij het aansteken van
de pijp vlam hebben gevat.
De politie onderzoekt thans of hier sprake is van
misdrijf, of dat aan een ongeval moet worden ge
dacht.
SNEEUW OP KOMST?
Volgens het weerbericht van het Kon. Meteorolo
gisch Instituut komt er wellicht eenige sneeuw. Ver
wacht wordt ook lichte vorst tot temperauur om het
vriespunt.