lliiim Nitsws-
Groote boerderij-brand te
Anna Paulowna.
De P.El-Tarieven.
Uitgevers: N.V. vJt. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
POGING TOT AANSLAG OP
DEN DUITSCHEN EX-KEIZER
DE „P. C. HOOFT" WORDT TOCH
GEDICHT.
STEUN AAN DEN TUINBOUW
IN NOORDHOLLAND.
20.000 GULDEN UIT EEN POSTZAK
VERMIST.
Kampioenschap 2e klasse Klein Biljart.
Hongersnood in Chili?
Mijnramp in België.
In geen geval verdere verlaging.
Tinsdag 13 December 1932.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9192
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330 INT TELEF. No
20
Prijs per 8 maanden 11.80. Losse nummers 0 cent. ADVERTEN*
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewljsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT DIT DRIE BLADEN.
Indringer op „Huize Doorn". - De
man in het bezit van een dolkmes
en een revolver. - Door bedienden
in de torenkamer aangetroffen en
overmeesterd.
DOORN, 12 December. In den namiddag is door
©verklimming een onbekende Duitscher doorgedron
gen in het park van huize „Doorn" en vervolgens in
het kasteel zelf, waar hij in begin van den avond'
door een der bedienden werd aangetroffen in een
torenkamer, welke grenst aan het werkvertrek van
den ex-keizer.
De bediende haalde onmiddellijk assistentie, waar
na de man, die wilde vluchten, overmeesterd kon
worden. Hij is daarop overgeleverd aan de politie
wacht, welke altijd in het poortgebouw zetelt.
De man bleek in het bezit te zijn van een lang
dolkmes en van een revolver, klaarblijkelijk met de
bedoeling om een aanslag op den ex-keizer te p'egen.
De man is door personeel van „Huize Doorn" al
eenige dagen te voren in het dorp gesignaleerd en
heeft blijkbaar de gelegenheid afgewacht om zijn
kans waar te nemen.
Op welke wijze de man het huis zelf is binnengo-
fcongen, is nog niet bekend, evenmin als rijn identi-
De man was behoorlijk gekleed en is van middel
baren leeftijd.
Hij is ingesloten op het gemeentehuis te Doorn.
Als het werk naar wensch slaagt,
zal het wrak morgen naar Pernis
werden gesleept.
AMSTERDAM. 12 Deo.
Omtrent de situatie, waarin zioh hedenmiddag het
wrak der P. C. Hooft bevond, vernemen wij van des
kundige zijde nog het volgende:
Het wrak. dat 540 voet lang is. steunt in het midden
over een lengte van tweehonderd voet op de dokblokken
het achterschip raakt de blokken wel, doch rust er niet
op, terwijl het voorschip over een lengte van honderd
en zestig voet vrij van de blokken is. Uit deze gegevens
blijkt dus dat het schip door den brand in het midden
etuk is doorgezakt. Boven de blokken bevindt zioh nog
vijftien voet water. Als gevolg van het feit dat het
wrak niet over de geheel e lengte op de dokblokken kan
worden geplaatst, kan uit een oogpunt van gevaar voor
Ihet dok de „Hooft" niet geheel drooggezet worden.
Voor het geheel dichtmaken van het schip levert
deze situatie echter geen ernstige moeilijkheden op,
aangezien duikers geconstateerd hebben, dat de onder-
ikant van de huid gaaf is en de lekken, die afdoende
gedicht moeten worden, zich thans boven de waterlijn
bevinden.
Morgenochtend zullen door de Amsterdamsche Droog
dok Maatschappij alle proppen, waarmede de gaten In
de scheepshuid zijn afgesloten, extra voorzien worden.
Zij zullen daartoe gelijk met de huid worden afgezaagd,
waarna er ijzeren reepen over zullen worden bevestigd.
Het schip wordt dus geheel zeewaardig gemaakt.
Woensdagmorgen hoopt men met dit werk gereed te
zijn. Ter verkrijging van een certificaat van zeewaardig
heid zal de Scheepvaartinspectie dan een onderzoek
instellen, waarbij o.m. alle gedichte gaten met een
waterstraal van zes atmosfeeren druk zullen worden
beproefd. Wordt alles in orde bevonden, dan zal nog
dien zelfden ochtend wind en weder dienende!
het wrak door vier sleepbooten van de reederij Goed
koop naar IJmuiden worden gesleept, waarna drie
grootere sleepbooten van het Bureau Wijsmuller te
IJmuiden het gevaarte zullen „overnemen" om het
naar Pernis te transporteeren, waar het zal worden
lesloopt..
Van morgenochtend af zal een boot van de brandweer
&ij het Hendrikdok ligplaats nemen ter beveiliging van
de op het wrak arbeidende werklieden tegen mogelijk
gevaar.
Al3 alles naar wensch slaagt, zal het wrak zich nog
vóór de „Marnix van St. Aldegonde", die Woensdag de
zeis naar Indië aanvaardt, buiten de IJmuider sluizen
bevinden.
DRIJFIJS.
Uit LEMMER:
Er bevindt zich op het oogenblik veel drijfijs in het
aarwater tusschen Lemmer en Groningen. De alhier
zmengekomen motorboot „Harm Nieveen", kapitein
jJXP*. rapporteerde, dat het Tjeukermeer niet be-
a^rbaar is voor zeil- en motorschepen. Stoombooten
apen zich met veel moeite een weg banen.
Nieuwe aandrang bij de Regeering.
Doch wederom van den Minister van Binnenland-
sche Zaken bericht ontvangen, dat Z.Ecx.
op zijn afwijzende houding niet kan
terugkomen.
Herhaaldelijk hebben Ged. Staten van Noordhol
land er bij de regeering op aangedrongen, niet langer
bezwaar te maken tegen loontoeslagen in den tuin
bouw, hetzij door rijk, provincie en gemeenten ge
zamenlijk, hetzij door provincie en gemeenten bui
ten medewerking van het rijk. Tot dusver bedreigde
de regeering besluiten dienaangaande steeds met ver
nietiging wegens strijd met het algemeen belang,
voornamelijk omdat dan aan de industrie eveneens
loontoeslagen zouden moeten worden verleend. Ge
deputeerde Staten deelden dit bezwaar niet, omdat
vooral de Noordhollandsche tuinbouw in een uitzon
derlijke positie verkeert en ook thans reeds verschil
lende maatregelen worden genomen, die niet tot an
dere bedrijven behoeven te worden uitgestrekt. Bo
vendien ligt het vooral op den weg van de provincie
zorg te dragen voor liet behoud van de cultuurwaar
de van den grond.
In vorband met de indiening van het wetsvoorstel
tot het verleenen van uitkeeringun ten behoeve van
verbouwers van fruit en warmoezerijgewassen heb
ben Gedeputeerde Staten zich de vraag gesteld of de
daarin omschreven steun aan den tuinbouw van dien
aard is. dat de ondernemers in de betreffende bedrij
ven daardoor in staat zullen worden gesteld voldoen
de arbeidskrachten in hun bedrijen te werk te
stellen.
Hoewel alleszins erkentelijk voor de indiening van
voormeld wetsvoorstel, meenen zij die vraag ontken
nend te moeten beantwoorden.
Huns inziens toch zulltn de bedragen, welke bij
aanvaarding van dat wetsvoorstel voer steun aan
den landbouw beschikbaar komen, slechts den erg-
sten nood in dezen tak van bedrijf kunnen lenigen
en zal de positie van de tuinders daardoor zeker niet
in die mate worden versterkt, dat zij in staat zullen
zijn de voor het bhoud van de cultuurwaarde van
hun gronden benoodigde arbeidskrachten te werk te
stellen.
Gedeputeerden hebben hiervan aan de regeering
mededeeling gedaan en opnieuw bij de regeering
krachtig aangedrongen haar afwijzend standpunt te
verlaten.
Thans hebben zij echter wederom van den minis
ter van Binnenlandsch.e Zaken bericht ontvangen,
dat Z.E. op zijn afwijzende houding niet kan terug
komen. Gedeputeerden overwegen nu nader, wat hun
onder deze omstandigheden te doen «tast.
Afkomstig van het postkantoor te
Winschoten. - In Groningen de
ontdekking gedaan.
GRONINGEN, 12 December. Hedenmorgen kwam
men tot de ontdekking, dat uit een postzak van het
postkantoor te Winschoten een aangeteekend stuk
met een geldswaarde van f20.000 was verdwenen.
Deze postzak was hedenmorgen per trein van Win
schoten naar Groningen verzonden. Het betreffende
stuk was afkomstig van den directeur van het post
kantoor te Winschoten en was bestemd voor den
directeur van het postkantoor te Groningen.
De justitie heeft een onderzoek ingesteld.
MOORDAANSLAG?
Zaterdagmiddag waren twee firmanten der fa. J.
Boerhof te Olst bezig hun bovengelegen werkkamer
wat op te ruimen, toen plotseling een ruit door een
schot verbrijzeld en één hunner iets langs het hoofd
floot.
Eerst werd gedacht aan een verdwaald jagerschot,
maar plotseling vond men, in plaats van den hagel
korrel een kogel.
Onmiddellijk is hiervan aangifte bij de politie ge
daan, die de zaak in onderzoek heeft genomen.
In aansluiting op een berichtje, elders ln dit blad,
waarin wordt medegedeeld dat de heer Hoogland kam
pioen werd voor Nederland der 2e klasse klein biljart
kunnen we nog 't volgende melden:
De heer Hoogland zag kans het op hoog peil staand
tournool ongeslagen te beëindigen. Zijn gemiddelde be
droeg 11.82. Hierdoor gaat de kampioen over naar de
le klasse.
1. H. Hoogland 7 1750 148 81 11.82
2. A. Niessen 4 1352 184 62 7.95
3. R. Vel 4 1499 193 56 7.76
4. I. de Wied 3 1352 164 65 8.25
5. Busch Geertsema 3 1649 261 44 8.20
6. T. Verhulst 3 1428 203 46 7.03
7. L. Hop 2 1489 170 56 8.75
8. L.Koppel 2 1542 184 88 8.38
Voor het kampioenschap der eerste klasse klein biljart
hoeft de nieuwe kampioen reeds ingeschreven.
De plaats van den heer A. Kaan in den
Zwinweg een prooi der vlammen.
Paarden konden nog net gered
worden. Verder is alles
verbrand.
Een felle vuurgloed in de verte maakte het ons
Maandagavond reeds duidelijk, er moest in den pol
der brand zijn. Met links en rechts te informeeren,
kwamen we te weten, dat het in of bij de boerderij
van den heer A. Kaan in den Zwinweg was. Zou het
een hooi- of strooklamp zijn?, was de eerste gedachte.
Even één van de naaste buren opbellen, want voor
zoo'n brandend klampje leek het ons onnoodig de
behaaglijke huiskamei te verlaten, om na een tocht
over de niet overal schitterende wegen een poosje te
kleumen bij wat brandend hooi of stroo en dan weer
huiswaarts te keeren. Maar we kregen geen gehoor
en de conclusie lag voor de hand: het moest wel een
ernstige brand zijn, want allen in het opgebelde huis
waren er naar toe, niettegenstaande de felle koude.
Dan er dus toch maar op af en ons vermoeden bleek
juist te zijn.
De groote boerderij van den heer A. Kaan stond in
lichtelaaie. Alles verbrandde, de groote voorraad
hooi, stroo, aardappelen, een deel van de pas ge-
uorschte tarwe, de landbouwwerktuigen, het huis
raad enz. De bowoners konden zich in veiligheid bren
gen, maar hadden geen tijd andere kleeren, dan
waarmee zij rustig in de huiskamer zaten, aan te
trekken; de oudste zoon, die reeds te bed lag, kon
ook tijdig het huis verlaten en het gelukte nog de
twee koeien en de beide paarden los te maken en
naar buiten te brengen, maar overigens kon niets ge
red worden. Daarvoor greep het vuur te fel om zich
heen.
De heer Kaan, die zooals we reeds zeiden, rustig zat
te lezen, hoorde plotseling een kletterend geluid,
dacht aan een flinke hagelbui en wilde eens buiten
gaan kijken. Buiten de kamer gekomen, zag hij ech
ter reeds overal rook en vlammen. Toen de veilig
heid van hem en de zijnen verzekerd was, werd na
tuurlijk in de eerste plaats om het vee gedacht en
hoewel de ruiven der paarden reeds vlam gevat had
den, kon men de dieren toch redden. Het was ech
ter onmogelijk daarna nogmaals het huis binnen te
dringen om b.v. meerdere kleeren te krijgen. De heer
Kaan, die daar nog een poging toe wou wagen,
moest er, door het overal dreigende gevaar, van af
zien. Alleen de hond kwam tenslotte nog, ongewond,
uit het brandende huis. Het dier was naar een zijdeur
geloopen en kon op z'n luid geblaf naar buiten ge
laten worden.
Het spreekt, dat de bewoners die zoo door het
overal tegelijk zijnde vuur verrast werden, geen ver
moeden van het ontstaan van den brand hadden.
Alles was gelukkig verzekerd.
Burgemeester Lovink, de politie en de brandweer
waren spoedig ter plaatse. De brandweer stond ech
ter geheel machteloos tegenover de vuurzee. Gevaar
voor de omgeving bestond' er niet en dus bepaalde
zij zich tot het omhalen van muren en het waken
bij de steeds weer oplaaiende vlammen van het bran
dende hooi.
Talrijke kinderen zouden reeds zijn omge
komen.
LONDEN. 12 Dec.
Volgens Engelsche berichten uit Santiago de Chili
heerscht in vele districten van den Zuid-Amerikdan-
sohen staat Chili, hongersnood. Velen, waaronder tal
rijke kinderen, zijn omgekomen. In sommige steden heb
ben demonstraties van arbeiders tegen de regeering
plaats gehad.
Vermoedelijk
i slachtoffers;
Reuter meldt dat zich in de mijn Santé Marguerita
te Péronnea bij La Louvière mijngas ontwikkeld heeft.
Er zouden zes slachtoffers zijn.
Nog kans op redding.
Nader verneemt V. D. uit Antwerpen, dat nog een
geringe kans bestaat op de redding van de zes in de
mijn Sainte Marguerite opgesloten mijnwerkers, wier
ieven men reeds had opgegeven. De gang waar het
ongeluk gebeurde, ligt op een diepte van 750 M. Bij den
ingang van de mijn spelen zich hartverscheurende
tooneelen af.
ARENA VAN OVIEDO AFGEBRAND.
Uit Madrid: De groote arena van Oviedo, die tot da
mooiste arena's van Spanje behoort, en waar voort
durend stierengevechten werden gehouden, is door
ven grooten brand verwoest. De geweldige arena, die
13.000 toeschouwers kon bevatten, is geheel vernield.
In hun Memorie van Antwoord op het afdeel ingsver-
slag der Provinciale Staten van Noord-Holland zeggen
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland o.m. wat het
electriciteitsbedrijl betreft:
Ged. Staten hebben op de tarieven van de gemeenten
die een eigen G.E.B. explolteeren, weinig of geen in
vloed. Alleen wanneer het overnemen der gemeentelijke
bedrijven, waarnaar Ged. Staten overeenkomstig het ge
voelen van de Prov. Staten en in overeenstemming met
de duidelijke uitspraak van den Raad van Toezicht en
het oordeel der directie, streven, zal hebben plaats ge
had, kan ook op dit punt een bevredigende toestand
worden verkregen.
In antwoord op vragen kan het volgende worden me
degedeeld:
Ged. Staten zijn inderdaad van oordeel, dat naar ver
laging van kosten voor de afnemers moet worden ge
streefd. Zij hebben daarom tot eene tariefsverlaging be
sloten. op gronden, die niet aan het belang van het be
drijf zijn ontleend.
Gepaste zuinigheid zal betracht blijven worden. In
dien de Staten zich met het voorstel van Ged. Staten
vereenigen, zal op de salarissen der ambtenaren eene
korting worden toegepast.
Aangezien tot tariefsverlaging is besloten, wegens bij
zondere omstandigheden, behoort aan die verlaging geen
blijvend karakter te worden verleend.
Voor herziening en verlaging van het vastrecht zien
Ged. Staten geen aanleiding.
Winkels hebben als regel een groot verbruik ten be
hoeve van verlichting met een korten bedrijfsduur. In
verband daarmede moet in het algemeen voor een per
ceel, waarin een winkel gevestigd is, een hooger vast-
reoht bedrag worden gesteld dan voor particuliere wo
ningen van dezelfde grootte. Dit brengt intusschen niet
mede, dat de gemiddelde prijzen per K.W.U. hooger zou
den zijn dan bij de particulieren, hoewel het hier ge
meenlijk gaat om stroom, afgenomen in den tijd van
de zwaarste belasting der centrale.
Op enkele uitzonderingen na. is in de contracten, af
gesloten met de gemeenten, die een G.E.B. hebben, de
bepaling opgenomen, dat industrieën met een vermogen
grooter dan 20 K.W., rechtstreeks door het P.E.N. zul
len worden bediend.
De kleine industrieën worden dus als regel door de
gemeenten bediend. Ged. Staten kunnen hier slechts
herhalen, dat alleen dan een bevredigende toestand
ontstaan, wanneer de stroom overal rechtstreeks doop
het P.E.N. wordt geleverd.
Zooals in het prae-advies op de motie-Hooij wordt me
degedeeld. zijn Ged. Staten voornemens als voorwaarde
te stellen, dat de gemeentebesturen, waarvoor de tariefs
verlaging geldt, ten genoegen van Ged. Staten zoodanige
maatregelen treffen, dat de crisisrabatten ten volle aan
de plaatselijke afnemers ten goede komen.
Naast de reeds vastgestelde tariefsverlagingen, die
voor het bedrijf een belangrijk gemis aan inkomsten
beduiden, kan niet tot een algemeene verlaging van
de transformatorhuur worden overgegaan.
Differentiatie in tarieven is de praktijk van alle be
drijven ln binnen- en buitenland.
Ten opzichte van de door de voorstellers van da
motie-Hooij gegeven cijfers diene dat ten onrechte de
voorstellers hebben gesteld dat als exploitatie saldo
over 1931 zou zijn geraamd f 900.000. In werkelijkheid
is geraamd een bedrag van f 675.000, hetwelk met de
uitkomst ad f 592.579 niet veel verschilt.
De tariefsverlaging is niet geschied op gronden aan
het bedrijfsbelang ontleend, en het voor de versterking
der reserve benoodigde saldo is tot het uiterste mini
mum teruggebracht.
Ged. Staten zijn dan ook in geen geval bereid tot een
verdere verlaging, zoomin van do hier bedoelde me-
terhuur als van het gemeentetarief 1931, over te gaan.
Zouden de kosten van de meterhuur in den stroomprijs
worden verdisconteerd, dan zou men met de andere
band wegnemen wat men met de eene hand had ge
geven.
Het aantal gemeenten, dat haar net aan het P.E.N,
overdoet, neemt inderdaad steeds toe. Heeft de over
neming eenmaal plaats gehad, dan pleegt dit aanstonda
een belangrijke vermeerdering van het debiet ten ge
volge te hebben. Deze overneming geschiedt uiteraard
geheel vrijwillig en derhalve in gemeen overleg. Daar
bij staat voorop, dat de gemeenten en de inwoners van
de vóór expiratie van het contract geschiedende over
dracht zeker geen nadeel behooren te hebben. Ged»
Staten meenen het begrip „billijke schadeloosstelling"
in het versiag vermeld, aldus te mogen opvatten.
Ged. Stafen kunnen niet aannemen, dat hierin .on
geoorloofde pressie" of „détournement de pouvoir" zou
worden gezien. Immers zou de province verplicht zijn
met de gemeenten, die zulks wenschen, de contracten
te vernieuwen, dan zouden Ged. Staten niet meer da
leiding hebben en zouden de gemeentebesturen de toe
passing van het algemeen toegejuichte beginsel van
rechtstreeksche levering zoo lang kunnen ve: schuiven
als zij willen. Wat deze rechtstreeksche levering, waar
van de doelmatigheid thans <>algmeen wordt aanvaard,
aangaat, zij er aan herinnerd, dat de door de provincie
aanvaarde rijksconcessie van dat beginsel uitgaat, De
provincie ia daartoe dua feitelijk verplicht.