voor
den
Kinderen in uniform.
Zaterdag 4 Maart 1933.
SCUA^ER COURANT.
Vijfde blad. No. 9239
EEN GEHEIMZINNIGE GIFPLANT
Verkwisting door
gierigaards.
EEN ENGELSCHE ZONDERLING
Een en ander over het Potsdamsche
weeshals.
DE residentiestad Potsdam dat is
nog altijd haar officieele naam
heeft na den oorlog veel van haar
vroegere schittering verloren; het
hof is verdwenen en het aantal officiers
uniformen veel kleiner geworden. Een an
dere uniform ziet men er echter nog even
vaak als vroeger, de bekende uniform
der Potsdamsche weesjes, nl. die om zoo
te zeggen tot de traditie van de voorma
lige residentie behoort.
Zij zijn ondergebracht in het groote
weeshuis, dat in totaal een oppervlakte
van 75000 M2. beslaat en behalve twee
reusachtige gebouwencomplexen van
vier verdiepingen uitgestrekte speelplaat
sen voor de kinderen heeft. Het is ge
bouwd door Contard, den bekenden ar
chitect van Frederik den Grooten en was
oorspronkelijk bestemd voor weezen van
militairen. In 1824 werd het geopend met
179 jongens; reeds het volgend jaar be
sloot men, ook meisjes toe te laten. Al da
delijk werden groote sommen aan het
weeshuis geschonken, terwijl de opbrengst
van verscheidene kroondomeinen er voor
werd bestemd. Als gevolg van een en an
der hadden de weezen het altijd uitste
kend, ook in tijden van armoede en hon
gersnood. Iets merkwaardigs was, dat er
voor de jongens 's middags en 's avonds
aan tafel bier werd geschonken.
Tijdens den zevenjarigen oorlog her
bergde het weeshuis 2000 kinderen. Dat
was zelfs voor deze groote instelling on
dragelijk veel, zoodat Frederik Willem
III een maximum van 800 kinderen vast
stelde. Op het oogenblik zijn er 365 jon
gens en 38 meisjes iti de inrichting. De
bepaling, dat de vaders militairen moe
ten zijn, is sinds 1900 vervallen, zoodat er
thans kinderen uit de meest versrhillen-
dc kringen worden verpleegd, en ook uit
NEW YORK is, behalve de voor
naamste stad ter wereld, ook de
stad van de gierige vrouwen.
Daar is enkele maanden gele
den Ella Wendel gestorven in haar ou-
derwetsche huis een volkomen onbe
kende figuur, maar toch iemand met een
nalatenschap van 100 millioen dollar.
Iets later stierf dc 93-jarige weduwe Ida
Wood, die woonde op twee kamertjes,
waar in geen veertien jaar iemand bin
nen was geweest. Voor haar deur werd
eiken morgen een melkflesch neergezet
en eens of tweemaal in de week zond de
oude vrouw iemand naar een naburigen
winkel om wat zeer eenvoudig voedsel te
koopen. Zij maakte het zelf klaar en was
in geen jaren het huis uit geweest. Zij
bezat meer dan een millioen aan bank
biljetten (w.o. vele verouderde), effecten
en juweelen. Beide vrouwen, die in dé
grootste armoede leefden, waren aan den
anderen kant echter dwaas verkwistend.
Zoo had Ella Wendel bij haar huis een
tuin, waarvan de waarde bij dc hooge
grondprijzen in het betrokken gedeelte
van New York meer dan een millioen dol
lar bedroeg. Doch dien tuin moesten haar
poedels hebben om in te spelen en zij
betaalde er gewillig de hooge grondbelas
ting voor. Die tuin beteekende voor haar
een financieel verlies van 100.000 dollar
per jaar. Ook Ida Wood leed groote ver
liezen, doordat zij haar geld niet belegde,
De bekendste gierige New Yorksche
allo deelen van Duitschland. hoewel 90
der kinderen uit Pruisen afkomstig is,
zij het ook uit de meest verschillende
streken daarvan. In bijzondere gevallen
kunnen ook kinderen opgenomen worden,
waarvan de ouders nog leven; van de
verpleegde kinderen zijn cr op het oogen
blik 16 volle weezen, 47 halve wee
zen, 7 kinderen van gescheiden ouders
en 30 andere kinderen, waarvan de
ouders nog leven. De leeftijden variecren
van 6 tot 21 jaar; het talrijkst zijn de kin
deren van 12 tot 14 jaar.
De opvoeding van de kinderen is zoo
danig geregeld, dat voor een eventueel
wetenschappelijke opleiding dc basia
wordt gelegd, terwijl dc opleiding voor
practische beroepen vanwege de inrich-
OP onze expeditie in Z.O. Columbia
maakten wij kennis met een
plant, welke dc Indianen ge
bruiken voor het opwekken van
visioenen. Vermoedelijk werkt zij op het
optisch centrum der hersenen; dc plant
was tot dusverre bij de botanici onbekend
en werd ons verschaft door onzen mede
werker Guillerme Klug te Iquitos. Het
is een zware wingerdsoort, die groeit in
de oerwouden en bekend staat onder den
naam yage. De Indianen brouwen er een
drank van in groote vaten van aarde
werk; het lijkt eenigszins op de stroop, die
men van suikerriet kan koken. In de pot
worden jonge loten van een oudere yage-
soort bijgevoegd, wanneer men het dool
heeft, visioenen met een „blauw aureool"
te verkrijgen.
Na een halven liter van het brouwsel
te hebben gebruikt, in acht porties met
tusscbenpoozen van een half uur, begin
nen de visioenen, die gepaard gaan met
een diepen slaap, waarin men volkomen
gevoelloos is. In dien toestand werkt hot
onderbewustzijn buitengewoon sterk. De
droomeu voleen elkaar op als scènes, van
een film, met buitengewone helderheid
en scherp afgeteekendo détails. Na het
ontwaken kan men zich deze droomen
en fantastische hallucinaties duidelijk
herinneren.
Wij zijn erin geslaagd, uit de plant een
Links: Baron d'Agnilair, de eige
naar der „hongerboerderij", waar
zelfs de dieren verhongerden.
Rechts: De in weelde opgevoede
Daniël Dancer liep in lompen en at
overblijfselen van in het vrije veld
omgekomen schapen.
was ongetwijfeld Hetty Green, die bijna
70 millioen naliet, een inkomen van 5
millioen 'sjaars had en zeer armoedig
leefde. De meest sprekende staaltjes van
vrekkigheid dateeren echter uit het En
geland der 17e en 18e eeuw, want zoo
als New York de stad is der gierige vrou
wen, is Engeland het land van dc gic
rige mannen. Een van de meest typische
gierigaards, die men zich denken kan,
was Daniël Dancer, die samenwoonde
met een even "ierige zuster.'Zij zochten
de overblijfselen van doodc schapen op
om geen eten te moeten koopen en toen
de zuster eens ziek werd, waren zij het
er roerend over eer.s, dat een dokter te
duur was. Het gevolg was, dat zij stierf.
Dancer waschte zich nooit, omdat hij
zeep te duur vond. Eens in het jaar kocht
hij een tweede hands hemd, dat hij even
min waschte, doch bleef draeen, totdat
het aan flarden hing. Eens zond Lady
Marie Tempest, een van zijn buren, hem
ting zelve geschiedt. Na de lagere school
volgen er nog twee leerjaren met gesplit
ste klassen voor meer- en minder begaaf
den. Het onderwijs voor de begaafde kin
deren is zoodanig ingericht, dat zij even
tueel verder onderricht kunnen volgen
op een gewone middelbare school. Be
gaafde kinderen kunnen ook dadelijk
van de lagere naar de middelbare school
worden gezonden. Dit systeem vindt zoo
veel instemming, dat vele ouders, vooral
van het platteland, alleen daarom hun
kinderen ter opvoeding naar dit weeshuis
zenden. De „veteraan" van dit weeshuis,
die er reeds meer dan 11 jaar in heeft
doorgebracht, doet dit jaar eindexamen
gymnasium.
alkaloïde af tc scheiden, dat wij yageine
noemden. Bij proeven, die wij daarmee
op dieren verrichten, kwamen deze in
hoogst opgewonden toestand en liepen
in alle richtingen hoeq en weer. Vervol
gens beginnen zij le Weven en kunnen
slechts met groote moeite hun evenwicht
bewaren. Bij een grootere dosis is yageine
een werkelijk vergift: het dier verliest
zijn evenwicht, stoot kreten uit, krijgt
krampen, wordt koud en gevoelloos, hoe
wel zij in staat blijven om te zien en te
ruiken. Ik diende ook mezelf een kleine
dosis toe. Hierdoor viel ik in een diepen
slaap: ik voelde mij beslist zeer behaag
lijk. Bij inboorlingen, die grootere hoe
veelheden tot zich namen, zag ik het vol
gende. Aanvankelijk oefende het gif een
opwekkende werking uit, ongeveer zooals
cafeïne. Daarna vergrootten de pupillen
zich eenigszins. De proefpersonen ver
klaarden, dat zij alles in een vreemd
blauw licht zagen en als omgeven door
een lichtschijn. Daarna beschreven zij mij
de merkwaardigste hallucinaties, die mij
deden denken aan de verhalen van opium
schuivers. Ze zijn ongetwijfeld het ge
volg van van een prikkeling van het op
tisch centrum in de hersenen, waarvan
Typische staaltjes van
vrekkigheid.
Millionairs die afval eten.
een not vi soep. Deze bevroor, omdat
Dancer's ellendige hut niet verwarmd
was. De gierigaard nam toen de pot bij
zich in bed. Hij stic. r een ellendigen dood
door vervuiling cn on..ervoedir en liet
al zijn bezittingen aan Lady Tempest en
haar vader.
Eens werd Dancer met twee bankbe
dienden ten eten gevraagd bij den even
eens zeer rijken en gieringen James Tay-
lor. De jongelui kwamen tot de ontdek
king, dat cr een klein stuk schapen-
vleesch in c.n groote pot water stond
tc koken en dat die slappe soep de gehee-
le maaltijd uitmaakte. Ze wierpen er
daarom wat eindjes kaars in. De oude
gierigaards aten de soep, doch lieten de
klerken arresteeren wegens diefstal van
kaarsen. Zij hadden die echter zelf opge
geten, zoodat hun aanklacht ongegrond
werd verklaard.
Een gierigaard van een ander type
was John Elwes, die ongeveer tien mil
lioen gulden naliet en uit gierigheid nooit
is getrouwd. Hij was een zoon van rijke
ouders cn had een uitstekende opvoeding
genoten; met groote bedragen ging hij
verkwistend om, maar in het kleine was
hij ongelooflijk gierig. Na tienduizenden
aan de speeltafel verloren te hebben, liep
hij kilometers ver om geen huurrijtuig te
moeten betalen. Hij ging nooit een her
berg binnen en had altijd een paar hard
gekookte eieren bij zich voor het geval
dat hij honger kreeg. Hij reed door on-
Het onderwijzend personeel telt in to
taal 32 personen. Viool.- en pianolessen
worden zeer goedkoop gegeven door uit
stekende krachten, evenals heilgym
nastiek voor kinderen met een verkeerde
lichaamshouding. Er worden ecnige we
tenschappelijke en technische cursussen
gegeven, waaraan alle kinderen kunnen
deelnemen, die zich daarvoor interessee
ren. Er is bij het weeshuis een hospitaal-
tje met een dokter en twee verpleegsters.
De gewezen leerlingen van het insti
tuut zijn vereenigd in 22 bonden, die over
geheel Duitschland zijn verspreid en voor
de pas zelfstandig geworden jongelui een
grooten steun beteekenen.
I. PHITIPOFF.
de gevoeligheid zoo groot wordt, dat de
proefpersoon zelfs in volmaakte duister
nis voorwerpen kan onderscheiden. In
Umbrië heb ik vclo ontwikkelde personen
gesproken, die ook de door inboorlingen
bereide yagedrank hadden gebruikt on
der toevoeging van de loten der visioenen
verwekkende soort, on wel als middel te
gen malaria. Na driemaal ongeveer 150
gram gedronken te hebben, waren zij' vol
komen genezen en kregen in geen jaren
de ziekte terug. B. V.
Rechts: Thomas Cooke, die bij
voorkeur at op kosten van anderen
en als hij daar geen kans toe zag, at
hij niets anders dan kool.
Links: John Elwes bezat nooit meer
dan één costuum tegelijk en nit gierig
heid nooit getrouwd is.
gebaand terrein om geen tol te betalen,
liet slechts de achterpooten van zijn paar
den beslaan en at uitsluitend, wat zijn
landerijen opbrachten. Eens at hij een
wilde kip, die door een rat doodgebeten
was en eens stuk van een visch, die in
het lichaam van een grootere visch ge
vonden was. Hij verloor echter duizenden
door geld te leenen aan onsoliede perso
nen en ondernemingen. Zijn gierigheid
was aangeboren; zijn schatrijke moeder
was bijv. gestoiven, doordat zij onvoldoen
de at. Haar zoon haalde zijn hoeden,
dassen, enz. uit de kleerenkisten van zijn
voorouders. Hij weigerde een addellijke ti
tel. omdat hij dan tot bepaalde uitgaven
gedwongen was.
Een andere inconsequente gierigaard
was Thomas Cooke, die er zeer welge
daan uitzag, hoewel hij bijna niets uit
gaf. Hij liet n.1. bij voorkeur zijn vrien
den voor zijn eten betalen en als hij daar
geen kans toe zag, at hij niets anders
„TANTE POS" IN HET OOTJE
GENOMEN!
In Londen woont, een verbitterde vijand
der Britsche Post- en Telcgraafbedrijven,
een zekere Reginald Bray, een rijke zon
derling, wiens eenige levensgenot daarin
bestaat, de posterijen zooveel moeilijkhe
den te bereiden, als hem maar moge
lijk is! Mister Bray brengt heele we
ken door met het bestudeeren van de De-
palingen der Posterijen, om daaruit aller
lei tegenstellingen en eventueele hyaten
te halen. In ieder reglement bevinden
zich deze natuurlijk, maar vooral in het
postreglement heeft hij een rijk arbeids
terrein, daar dit vrij sterk verouderd isl
Mr. Bray staart „brieven"...
In de Engelsche postale bepalingen is
b.v. niet uitdrukkelijk vastgelegd, dat
brieven uit papier moeten bestaan! Dien
tengevolge zend Mr Bray brieven weg. die
bestaan uit hooge boorden, dameshoedjes,
pantoffels of zeebeschuiten! In ge
val van niet-bestelling wordt er onmid-
lijk geklaagd door zijn advocaat en de
post moet, precies nagaan, waar de op
een sigarenpijpje geschreven brief geble
ven is, die op de zooveelste, om zooveel
uur, in brievenbus nummer zooveel is ge
worpen!
Verleden jaar Kerstmis verzond Mr.
Bray, om de post „niets extra's tc laten
verdienen", aan alle bekenden inplaats
van een „Gelukkig Kerst feest"-kaart,
welk gebruik in Engeland zeer verbreid
is, een postchèque van 1 Penny (geluks-
penny), daar hij had ontdekt dat dit
goedkooper uitkwam. Zijn record echter,
dat in Engeland sensatie verwekte, be
stond daaruit, dat hij zichzelf als „aangc-
teekend postpakket" opgaf en zich door
een postambtenaar naar zijn woning liet
brengen. Hiertoe had hij zichzelf aan
een fiets gebonden, daar fietsen volgens
het Engelsche postreglement een verlaagd
tarief ten deel vallen.
Een telegram-oorlog.
Een nauwkeurige studie van het tele-
grammentarief heeft het mogelijk ge
maakt, dat Mr. Bray korten tijd geleden
het volgende kunststuk uithaalde. Hij
stelde uit een besluit van den minister
van Posterijen vast, dat een heele serie
buitengewoon lange plaatsnamen in En
geland bij de berekening als één woord
tellen. Dadelijk zette Bray zich aan het
werk en stelde een telegram op, dat uit
sluitend uit zulke dorps- en stadsnamen
bestond. De telegraafambtenaar moest
een uur rekenen, alvorens hij bemerkt
had, dat dit telegram van twee-en-der
tig lange woorden, maar voor 12 woor
den rekende!
Ten oorlog met een zuigeling!
Maar de laatste oorlogsdaad van Mr.
Bray was een mislukking! Hij wilde een
pasgeboren kind als postpakket opgeven.
De posterijen waren bereid dit te aan
vaarden, maar wezen op een pragraaf
in de reglementen betreffende snel beder
vende waren, zoodat zij iedere verant
woordelijkheid voor den toestand van het
pakket bij aflevering afwezen! Dat durf
de Mr. Bray niet aan!
dan kool. Hij bedroog een ieder, met wi'en
hij in aanraking kwam en toen hij be
graven werd, wierp de bevolking kool
stronken in zijn graf.
Een andere Engelsche gierigaard, hoe
wel van afkomst een Weensche Jood, was
Baron d'Aguilar. Hij leefde zeer royaal,
doch werd plotseling gierig, toen hij ten
gevolge van den Amerikaanschen vrij
heidsoorlog een landgoed van 6000 H.A.
verloor. Zelfs zijn dieren gaf hij niet ge
noeg te eten.
Uit meer reccnten tijd is de oude Mar
kies van Clauricarde bekend, van wien
Burggraaf Laseelles, de schoonzoon van
den Engelschen Koning, zijn fortuin van
twee millioen pond geërfd heeft. Ook bij
bleef ongetrouwd; hij waschte zijn eigen
sokken cn hing ze buiten zijn raam te
drogen, in verband waarmede hij zijn ka
mers werd uitgezet. Hij tobde er over, dat.
zijn fortuin door zijn erfgenamen wellicht
zou worden verkwist en daarom liet hij
al zijn jonge neven om de beurt bij zich
komen. Hij deed zich dan zeer vriendelijk
voor, beklaagde hen over hun financieel*
moeilijkheden en bood hun duizend pond
te leen aan. Geen van allen sloeg dat af;
zij vermoedden niet, dat zij daarmede
hun kans op de erfenis voorgoed ver
gooiden. Alleen Lasvellcs was anders
of doorzag zijn oudoom en weigerde be
leefd, maar beslist