Aardbeving
in Japan
Aan den vooravond der verkiezingen.
De Heldersche verduisteringszaak
ELECTIilSCHE ONTHARING
Illl
lil
Zaterdag 4 Maart 1933.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9239
Vrees voor 3000 dooden
Verduistering van f30.000
Een sfeer van onrust
in het Duitsche Rjk
VRAGEN VAN HET KAMERLID WIJNKOOP
JAPANNERS NADEREN
DE STAD JEHOL
Appèl aangeteekend
Maison Gerrits
Aanrijding met doodelijken afloop
DE BANKCRISIS IN AMERIKA
AAN HUIS BEZORGEN...
Gevolgd door vloedooll en branden. Ont
zaglijke watermassa's op de knst ge
worpen. Tallooze huizen vernield
en 1200 schepen weggeslagen.
Een reusachtige aardverschuiving op den
bodem van den Oceaan zou de oor*
zaak zijn.
Zooals reeds elders in dit nummer in een kort be
richt gemeld, heeft een hevige aardbeving gevolgd
door 'n vloedgolf en groote brandpn, het grootste ei
land van Japan ernstig geteisterd.
Het ernstigst getroffen zijn de prefecturen Iwade,
Miejagi en Aomori aan de noordoostkust van het ei
land Hondsjoe. het grootste eiland van Japan.
Over een oppervlakte van 300 vierk. mijlen zijn
duizenden huizen overstroomd, vele andere duizen
den volkomen vernield.
Met ontzaglijke kracht wierp de watermassa zich
op de kust tusschen Isjinomaki, 200 mijlen ten noor
den van Tokio, tot Sjiria, hij de noordpunt van
Hondsjoe.
Vooral Protes, Kamaisji, .Taraada en Miako hebben
ernstig geleden. Te Kamaisji alleen zijn 1000 huizen
door liet water en 300 door brand vernield.
Enkele dorpen zijn totaal weggevaagd.
Tot de verwoeste streken behoort ook het strand
van Sabisjiro, vanwaar beroemde vliegers hun
oceaanvluchten begonnen.
De marine heeft tien torpodobootjagers en drie wa
tervliegtuigen naar het tooneel van de ramp gezon
den.
Nadere bijzonderheden omtrent de
catastrophe.
Het aantal slachtoffers van de vloedgolf zou nog
grooter geweest zijn, als de bewoners van de kust
zich niet de catastrophe van het jaar 1896 nog leven
dig herinnerd hadden en er terstond aan dachten, dat
indertijd onmiddellijk na de aardbeving een vloedgolf
opkwam. Zij vluchtten daarom terstond het binnen
land in, voordat de dorpen werden overstroomd.
Tokio en Jokohama niet zóó ernstig g«-
trofien.
Te Tokio en te Yokohama werden naar V. D. meldt
vele huizen door de aardbeving ernstig beschadigd.
Van de bevolking maakte zich een paniek meester en
in massa's vluchtte zij naar de groote open pleinen.
Te Tokio en in andere groote steden heeft de aardbe
ving slechts weinig schade aangericht.
Te Jokohama was slechts gedurende korton tijd de
clectriciteitsvoorziening gestoord.
De krachtigste aardbeving sedert 20 jaar.
De seismografen van het observatorium te Green-
wich zoo meldt V. D., hebben de aardbeving in Ja
pan geregisteerd als de sterkste aardbeving van de
laatste twintig jaar. In het seismografisch instituut
te Stonyhurst was de uitslag van de registreernaald
zoo sterk, dat deze werd beschadigd. Men vermoedt,
dat het centrum van de aardbeving in den Stillen
Oceaan ligt. Volgens de deskundigen moet deze aard
beving in de geheele wereld geregistreerd zijn.
Een Reuterbericht uit Tokio weet nader te mel
den, dat het centrum ligt in de buurt van het eiland
je Kinkwazan ten oosten van Matsoesjima.
Een reusachtige aardverschuiving op den bodem
van den Oceaan 125 mijlen van de kust zou de vloed
golf hebben teweeggebracht.
Ook te De Bilt geregistreerd.
Gisteravond om 17 uur 43 minuten 21 sec. (Green-
wich tijd), werd aan het meteorologisch instituut te
De Bilt een buitengewoon sterke aardbeving gere
gistreerd, afstand 9100 K.M., oorsprong Japan.
Vrees dat het aantal dooden 3000
zal bedragen. Het opruimlngs-
werk.
Volgens de jongste officieele cijfers bedraagt het
aantal slachtoffers van de aardbeving en de vloed
golf 1535 dooden, 948 vermisten en 338 gewonden.
Men vreest dat het aantal dooden de 3000 zal be
reiken; de cijfers zijn nog onvolledig.
Het zoeken naar de slachtoffers der aardbeving,
die, naar thans is geblekon, door drie vloed
golven en branden werd gevolgd, wordt voortge
zet bij een hevige koude, welke het lijden der dui
zenden dakloozen verergert. Brandweer, politie en
militairen verrichten de opruimingswerkzaamheden.
Over een groot gebied zijn de verbindingen ver
broken.
De prefectuur van Iwate heeft meer dan 1380 doo
den, 696 vermisten en 276 gewonden te betreuren, met.
Inbegrip van de 847 dooden in de twee eenige dor
pen Taro en Toni, die feitelijk met den grond zijn
gelijk gemaakt. Bijna 5000 huizen zijn verwoest
waaronder 3000 door de vloedgolven, behalve de 6000
huizen, die. overstroomd zijn. Het gebied van de ramp
is door een groote troepenmacht geisoleerd. Er zijn
vier torpedojagers met levensmiddelen naar Iwate
vertrokken.
De slachtoffers behooren voor het meerendeel tót
bescheiden visschersgezinnen.
Te Tokio zijn gistermorgen nog lichte aardbevin
gen gevoeld.
Door bediende van een Amsterdamseh
effectenkantoor. In 5 jaar tijds.
Op een effectenkantoor op de Keizersgracht te Am
sterdam is door een employé, door valsche boekin
gen verduistering gepleegd. Reeds gedurende vijf
jaar heeft hij door het vervalschen van cbèques en
kwitanties geld aan de zaak weten te onttrekken. De
ze bedragen zijn tenslotte opgeloopen tot f30.000
De politie heeft den, die al vele jaren bij de firma
werkzaam is, gehoord. Hij heeft bekend het geld ten
eigen bate te hebben aangewend.
Machtsvertoon van de nationaal-soclalisten
te Berlijn. Nieuwe moorden en
arrestaties.
verondersteld, dat hij per vliegtuig naar Denemarken
waj gevlucht, werd aangetroffen in een schuilplaats
vanwaar hij werd overgebracht naar het politiebu
reau in de Spree-Strasse.
Later is hij met zijn eveneons gearresteerden se
cretaris ter beschikking gesteld van de politieke po
litie.
Verklaring der politie over Van der Lubbe.
De Berlijnsche politieke politie heeft een commu
niqué gepubliceerd, waarin o.m. wordt medegedeeld,
dat het thans, na het door de politie ingestelde on
derzoek, is komen vast te staan, dat Marinus van der
Lubbe in verbinding stond met de Duitsche commu
nistische partij. Voorts is uit het verloop van het
verhoor gebleken, dat Van der I.ubbe volkomen ver
trouwd was mei de communistische richtlijnen iu
zake het „optreden van de proletariër voor hot ge
recht". Htj heeft zijn handelingen slechts in zooverre
bekend als deze reeds door getuigenverklaringen ab
soluut vast stonden. Van der Lubbe is. naar de po
litie gebleken is. den laatsten tijd herhaaldelijk op
vergaderingen en debating-avonden als communis
tisch agitator opgetreden.
De duidelijkste foto's van Van der Lubbe zijn thans
gepubliceerd met verzoek aan de bevolking, om me
dedeel ing, wie hem, resp. degenen met wie hij placht
om te gaan, kent. In dit verband wordt gewezen op
de door den politiepresident uitgeloofde belooning
van 20.000 mark voor het doen van voor de politic
belangrijke mededeelingcn.
Zoo staat Duitschland dan weer opnieuw aan den
vooravond van een verkiezing en meer dan ooit
wordt met spanning de uitslag daarvan tegemoet ge
zien.
Sinds de ontbinding van den Rijksdag is in Duitscb
land op politiek gebied veel gebeurd. Hitier. die on
danks alle tegenspraken in zijn kabinet moeilijkheden
moet hebben omdat de economische politiek van Hu
genberg nooit zijn volle instemming kan hebben,
sehijnt er niet zoo zpker van te zijn geweest, dat een
niet-beinvloede verkiezing van leden van den Rijks
dag, hem de gewenschte meerderheid en daarmede
de mogelijkheid tot regeeren, volgens zijn beginselen
zou brengon. Om de zekerheid van een meerderheid
te krijgen, heeft hij in de korte periode tusschen de
ontbinding van den Rijksdag en de verkiezing van
het nieuwe parlement, de vele maatregelen tegon de
communisten, cn. zij het niet zoo scherp, ook tegen
de Sociaal-Democraten genomen, welke culmineerden
in de Dinsdag en Woensdag jl. na den brand in het
Rijksdaggebouw, afgekondigde noodverordeningeu,
waarbij feitelijk de burgerlijke staat van beleg over
Duitschland is afgekondigd.
Er heerscht op het oogenblik in het geheele Duit
sche rijk een sfeer van onrust, vooral ook door het
machtsvertoon dat overal de laatste dagen door de
nationaal-socialisten verspreidt is.
Zoo schreef de Berlijnsche corr. van het „Hsbl."
gisteravond nog:
Intusschen kregen we nog een voorproefje van het
geweld waaraan ohze ooren morgen zullen bloot
staan. Een marsch met alle muziekkorpsen van alle
Berlijnsche Hitlertroepen door de city en door het
westen, waarop vanavond een fakkeloptocht van
Stahlhelmen volgde.
De Hitlermannen in hun bruine en zwarte unifor
men hebben we op twee verschillende plaatsen aan
ons laten voorbijtrekken, eerst Unter den Linden,
staande voor de Russische ambassade, daarna op den
beroemd-beruchten Kurfurstendamm. Om maar da
delijk met dc deur in huis te vallen: de publieke be
langstelling viel ons heel erg tegen, maar dat kan
voor een deel aan het miserabele weer, regen of
modder, gelegen hebben De discipline op de Unter
den Linden was voortreffelijk. Geen woord van afkeu
ring in de richting der ambassade, die toch het meest
gehate rijk op aarde voor deze raenschen moet ver
tegen woord igen. De „Schönheitsfehler" kwamen op
den Kurfurstendamm. Daar vielen ons twee dingen
op: 1, dat de begeleidende politie, die toch neutraal
heet te zijn, haar eigen auto's met Hitlervlaggetjes
getooid had, en de Hitlergroeten van het publiek mei
hetzelfde Romeinsche gebaar in vollen ernst beant
woordde; 2o. dat deze S.S. en S.A. troepen daar op
afkeurenswaardige wijze-buiten hun discipline gin
gen door een zinneloos gebral, wat een vlek wierp
op de overigens in vele opzichten indrukwekkende
betooging.
Tot zoover genoemde correspondent. Inderdaad,
veel hebben de Nazi's tot op dit oogenblik nog niet
gedaan. Wel veel aangekondigd, doch waarin geen
vast program valt te onderkennen. Do redevoeringen
die de opperste leider Adolf Hitier afsteekt, zijn te
leurstellend en „munten uit" door critiek cn zelfver
heerlijking. Inmiddels gaat de
actie tegen de communisten door en ge
schieden er steeds meer arrestaties.
Zoo meldt Wolff, dat op verschillende plaatsen van
het rijk communisten zijn gearresteerd, drukwerk en
wapenen in beslag genomen.
In Würzburg werd bij communisten munitie ge
vonden, welke tot dum-dum kogels was verwerkt
In het bureau van het vakverbond in Breslau werd
een hoeveelheid drukwerk in beslag genomen.
In Berlijn werden in een lokaal der „Kampfge-
meinschaft für rote Sporteinheit" 18 communisten
gearresteerd.
Een ontdekking van belang deed de politie in Ber
lijnOberschöneberg, waar bij het doorzoeken van
een woning naar revolutionnaire geschriften, vier
kisten met 700 lonten werden gevonden, bestemd
voor handgranaten.
De bewoner van het huis werd gearresteerd.
In Hamburg werd door de politie bij een commu
nist een hoeveelheid munitie in beslag genomen.
Voorts een lijst waarop de namen der boerderijen
stonden, welke in brand moesten worden gestoken.
Gisteren werden te Hamburg 120 communisten en
in Koningsbergen 40 communisten gearresteerd.
Verwoed straatgevecht te Keulen. Van
uit de huizen en vana! de daken met
zware schietwapenen gevuurd.
Uit Keulen, 3 Maart (V.D.): Vanavond tegen acht
uur is het in de Elsassstrasse te Keulen tot een ern
stige politieke botsing gekomen. Een optocht van na
tionaal-socialisten, begeleid door manschappenwa-
gens der politie, trok door deze straat, welke gelegen
is in een der beste woonwijken der binnenstad, doch
waar tal van communisten zouden wonen. In de
straat was het eerst opvallend rustig, doch plotseling
werd, zooals een ooggetuige zegt, uit de huizen en
van de daken met pistolen, machinepistolen en zware
schietwapenen op den stoet gevuurd. Ook zou met
handgranaten zijn gegooid. De politie richtte zoek
lichten op de daken en schoot op de zich daar bevin
dende personen. Na korten tijd werd de politie krach
tig versterkt en werd ook van politiezijde uit zware
wapenen vuur gegeven. Ten slotte is het in zooverre
rustig geworden, dat de politie kon overgaan tot een
doorzoeking der huizen. Dit onderzoek is nog aan
den gang. De gevolgen van den aanval kunnen nog
niet worden vastgesteld. Een officieele mededeeling
is nog niet verstrekt.
Het verkeer is in een omtrek van ongeveer 15 stra
ten afgezet door een groot aantal agenten en hulp
agenten.
Thaelmann gearresteerd.
Berlijn, 3 Maart (V.D.): Het verluidt dat het com
munistische Rijksdaglid Thaelmann Vrijdagmiddag
in een huis ir. de Luetzowerstrasse te Charlottenbur.!:
is gearresteerd. Reuter meldt uit Peking, dat de verliezen der Chi-
De voorzitter der Communistische partij, het vroe- neezen bij de gevechten van Woensdagavond en Don,
gere Rijksdaglid Ernst Thaelmann van wien werd derdag 1500 dooden en ca. 3000 gewonden bedragen.
Over den brand In het Rijksdaggebouw.
Verklaring van minister Beclaerts over de
gebeurtenissen te Berlijn Nederlandsche
gezant deed geen stappen.
Gistermiddag heeft het communistische Tweede Ka
merlid de heer W ij n k o o p mondeling tot den minister
van Buitenlandsche Zaken een serie vragen gericht,
waarvan de eerste was. of het de regeering bekend is,
dat de Nederlandsche gezant te Berlijn j.1. Dinsdag zijn
leedwezen heeft betuigd aan de Duitsche regeering. in
verband met de mededeeling dat een Nederlander be
trokken zou zijn bij de brandstichting in het Rijksdag
gebouw. In veTband hiermede vroeg de heer Wijnkoop
verder, of de gezant onderzocht heeft dat de man een
Nederlander is en of het waar is dat de Duitsche auto
riteiten bij de Nederlandsche nog geen enkele informa
tie hebben ingewonnen.
Minister Beelaerts van Blokland heeft op de
ze vragen zeer kort geantwoord. Hij zelde, dat de Ne
derlandsche gezant te Berlijn bij de Duitsche regeering
geen stappen gedaan heeft, als hem in de eerste vraag
worden toegeschreven. Hij deelde verder mede, dat de
Duitsche autoriteiten bij de Nederlandsche inlichtingen
hebben ingewonnen.
Op de overige vragen gaf de minister laconiek het
anwoord dat zij ontkennend moesten worden beant
woord of dat voor haar. in verband met zijn antwoord,
geen grondslag meer bestaat. De Kamer barstte op dat
antwoord van den minister in een daverend gelach' uit.
In tweede instantie vroeg de heer Wijnkoop daarop,
of dezelfde gezant dan geen enkelen stap heeft gedaan
en-welke de informatie is geweest welke de Duitsche
autoriteiten by de Nederlandsche hebben ingewonnen.
Hierop antwoordde de minister, dat hy moest her
halen dat de Nederlandsche gezant geen stap by de
Duitsche regeering heeft gedaan. Wat betreft de infor
maties, die de Duitsche autoriteiten by de Nederland
sche hebben ingewonnen, kan de minister geen inlich
tingen geven. Dit tweede atnwoord van den minister
werd aan de linkerzijde minder gunstig opgenomen. De
soc.-democraten riepen, dat zij dit ontwoord onvoldoen
de vonden en de heer Hiemstra riep luidde: „Een
schandaal!" De heer Wijnkoop was heelemaal onte
vreden.
Toen de behandeling van de Crisis-Pachtwet weer
aan de orde was, was hy nog niet bedaard en gebruik
te hij telkens uitdrukkingen als „brutaal", .schaamte
loos" enz. Hy werd daarvoor ernstig tot de orde geroe
pen.
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF.
Garage C NIEUWLAND BERGEN.
Talrijke bewoners reeds naar bet
Zniden gevlncbt. Heden wordt
de aanval geopend.
Reuter seint uit Sjanghai:
Talrijke bewoners van Jehol zyn reeds naar het zui
den gevlucht De Chineesche legeraanvoerders Tsjang
Tsja-siang en Wan Foe-lin hebben Jehol verlaten en
zich naar Peking begeven.De Japansche strijkrachten
zyn, naar gemeld, te Pingtsjoeans, vyftien myi oost&-
lpk van Jehol aangekomen. Zy hebben het voornemen
hedenochtend vroeg naar het voornaamste doel op te
rukken.
Japansche eisch aan Tientsin. Ge-en Chi
neesche troepen In de stad.
Uit Nanking: De regeering heeft geenraal Joe Soe-
tsjoeng, commandant van het Chineesche garnizoen te
Tientsin, instructies gegeven den Japanschen eisch, dat
alle Chineesche sttydkrachten te Tientsin zouden wor
den teruggetrokken, van de hand te wyzen,
Deze eisch is gebaseerd op het Boksersprotocool van
1901, krachtens hetwelk China niet gemachtigd is troe
pen binnen Tientsin te houden. China heeft dit evenwei
steeds gedaan zonder dat eenig onderteekenaar van het
verdrag bezwaren heeft geopperd.
De afwyzing van den Japanschen eisch zal waar
schijnlijk een ernstigen toestand ln Tientsin teweegbren
gen.
Verliezen der Chineezen. 1500 dooden, 3000
gewonden in twee dagen.
Naar we van betrouwbare zijde ver
nemen. heeft de Heldersche ex-welhou-
der D. Ch. A. de Zwart, verdacht van
verduistering van ruim f 18.000.—, en
die zooals men weet de vorige week
werd veroordeeld tot IV'2 jaar gevange
nisstraf met aftrek der preventieve
hechtenis bij het Amsterdamsche Hof
appèl aangeteekend.
Ook zijn verdediger Mr. J. A. E. Buis
kool, teekende appèl aan.
van niet weder
komen der haren
bij
Spoorstr. 104*6 - Den Helder.
Wlelryder door een auto, die een snelheid
van 100 KJH. had, gegrepen en op slag ge
dood.
GRONINGEN, 3 Maart. Hedenavond omstreeks 7
uur kwam een auto, komende uit Alteveer, welke met
een snelheid van ongeveer 100 K.M. reed in Nieuwe
Pekela in botsing met een wielrijder, die gegrepen werd
en op slag gedood. De identiteit van den man kon
nog niet worden vastgesteld. De auto was afkomstig
uit Veendam en werd bestuurd door zekeren Kamp
huis, terwyl mede in den wager. gezeten was de hr. H.
Kuiper, caféhouder te Veendam. Beiden verkeerden
onder den in-vloed van sterken drank. De heer Kuiper
bekwam ernstige verwondingen en moest naar het R
K. Ziekenruis te Winschoten worden overgebracht. De
bestuurder van den wagen kreeg geen letsel.
Het vertrouwde adres voor
VERGROOTINGEN:
FOTOGR. ATELIER ARPAD MOLDOVAN,
NIEUWE NIEDORP.
Geopend dagelijks, ook 's Zondags.
Zuilen alle bankinstellingen sluiten?
B e r 1 y n. 3 Maart (V.D.) De New Yorksche corres
pondent van „Berliner Boersenkurier" meldt, dat men
vanochtend voor het alternatief zou hebben gestaan om
óf een garantie van staatswege voor de bankdeposito's
te geven in een of anderen vorm óf te decreteeren dat
alle banken moeten worden gesloten.
De correspondent wil nog niet gelooven aan een in.
gevaar komen van den gouden standaard, hoewel giste
ren reeds een dergelyke vrees in breede kringen zou zyn
uitgesproken.
In de Federal Reserve Bank te New York en by den
Feredal Reserve Board werd tot laat in den nacht ver
gaderd, zonder dat evenwel iets van het resultaat der
besprekingen bekend is geworden.
Tot laat in den nacht was men nog steeds van mee
ning, dat de groote bankinstellingen te New York zoo
lang mogelijk hun loketten open zullen houden.
Veertien dagen beursvacantie in Wisconsta
New York. 3 Maart (V.D.) In den staat Wis-
consin zyn de banken voor den duur van veertien dagen
gesloten.
Ned. Spoorwegen gaan concurrentiestrijd
voeren tegen particuliere bestellers.
De minister van Waterstaat antwoordt op schriftelijke
vragen van dr. I. H. J. Vos. lid van de Tweede Kamer,
over de voorgenomen invoering van nieuwe vrachttarie
ven door de Nederlandsche Spoorwegen, met kostelooss
thuisbezorging der goederen van het station var. aan
komst
Het ligt iin de bedoeling van de directie van de Ne
derlandsche Spoorwegen by invoering van het nieuwe
goederentarief kostelooze bestelling van stukgoederen,
toe te passen in de plaatsen waar de spoorwegen een
besteldienst hebben ingericht
Dat dientengevolge vele expediteurs en anderen, die
tot nog toe zich belastten met dit aanhangsel van het
spoorwegtransport, schade zullen kunnen lijden, ligt
voor de hand. doch is een, hoezeer ook te betreuren, ge
volg van de vooral in den laatsten tyd sterk wisselende
toestanden in het vervoerbedrijf.
De maatregel is een gevolg van de zich steeds uitbrei
dende concurrentie van vrachtauto-ondernemingen, die
niet gewoon zyn voor bezorging aan huis een byzondere
vergoeding in rekening te brengen. Om tegen die coi>-
currentie beter opgewassen te zyn en mede in het be
lang van de vervoerders, is de verlaging van goederen
tarieven, waarop reeds zoolang van vele zyden is aan*
gedrongen, mede gezocht in afschaffing van deze en an
dere zoogenaamde „bykomende kosten", die voor het
publiek veelal onwelkom en mitsdien aan het vervoer
per spoorweg niet bevorderlyk zyn.
Het belang van hen, die vroeger op dit punt een aan
vullende taak hadden, welke trouwens voortdurend in
beteekenis vermindert, mag hierbij niet den doorslag
geven, daar het ongetwyfeld niet opweegt tegen hec
groote belang van verlaging van de productiekosten, dat
door deze tariefherziening wordt bevorderd.
Derhalve zijn geen termen gevonden om aan de nauw
keurig overwogen tariefsvoorstellen goedkeuring te ont
houden.
ZOMERTIJD.... TE LANG?
De heer A. Braat, lid va de Tweede Kamer, beeft den
minister van Binnenlandsche Zaken gevraagd:
Is de minister bereid mede te deelen, waarom htj
bepaald heeft, dat dit jaar de zomertyd twee weken
langer zal duren dan het, voorgaande jaar. waardoor
dit ongerief voor velen onn odig wordt verlengd?
