TUINBOUWVEREEN. „DE EENDRACHT"
TE OUDKARSPEL
Een gedenkteeken op den Afsluitdijk
Alcohol en Dans
Steun schapen kouder ij
op Texel
Arbeiders door lawine bedolven
Groote fakkeloptocht te Berlijn
Raadselachtig sterfgeval
H.M. de Koningin-Moeder voor de
sprekende film
POOLONDERZOEK VANUIT DE LUCHT
Bovengenoemde tuinbouwvereeniging hield hare al
gemeene jaarvergadering op Dinsdagavond ten lo
kale van den heer C. Vis alhier.
Een 60-tal leden was aanwezig.
De voorzitter, de heer Jb. de Boer, opende de ver
gadering met een woord van welkom, in het bijzon
der tot den burgemeester.
Spr. wees op den moeilijken tijd, voor sommigen
zelfs niet te dragen.
Voorzitter bracht woorden van dank aan de Over
heid voor de baggerregeling voor de kleine tuinders.
Jammer dat door enkelen fraude is gepleegd, waar
door velen zijn gedupeerd.
Spr. behandelde daarna de steunmaatregelen.
Snr. wijst op de vele belemmeringen van den in-
voer in het buitenland. Wordt het geen tijd, dat de
boycot ter hand wordt genomen?
Punt 6 geeft aan: bestuursverkiezing wegens be
danken van den heer C. Borst. Pz.. wat spr. betreurt.
Het is geen gemakkelijke taak om een bestuursfunc-
ti. te vervullen. Spr. zou wel willen, dat de heer Borst
zijn besluit introk.
De notulen, voorgelezen door den secretaris, den
he r A. Timmerman, werden onveranderd vastgesteld.
De heer J. Kalverdijk vroeg naar aanleiding der no
tulen, naar de hengelaars die op de akkers loopen.
Of de hengelclub is geschreven.
De Secretaris deelde mede, dat nog niet is geschre
ven.
De heer J. Kalverdijk wilde de ingezetenen „zonder
vergunning" laten hengelen.
De Voorzitter herinnerde er aan, dat verleden jaar
werd besloten om de poterbewaarplaats productiever
te maken door het bewaren van bollen Er is nu een
commissie voor deze bollenbewaarplaats. Spr. wekte
op, om de bollen in de bewaarplaats te doen bewaren.
De kosten zijn niet hoog en worden door de hollen-
bouwers gedragen.
Uit het jaarverslag blijkt: Het ledental bedraagt
thans 220. Er is 560 snees a f 0.30 gesproeid, waarvan
nog f26.80 te vorderen is. Er is 38200 Kg. grove steen
kool omgezet en 25000 Kg. fijne voor totaal f 1021.15.
Ook hiervan is nog f 16.80 te vorderen. De wortel-
zaadcommissie heeft 40 pond zaad geteeld.
De ontvangsten van de vereeniging hebben f617.48,
de uitgaven f 615.69 bedragen, alzoo een batig saldo
van f209. Er is nog f8675 te vorderen.
De ontvangsten der .poterbewaarplaats hebben
f415.10 bedragen, de uitgaven f807.06, alzoo een na-
deelig saldo van '391.96. Er is nog te vorderen
r882.55. zoodat, als alles goed gaat, het voordeelig
saldo f 490.59 bedraagt, waarvan moet worden afge
lost f500 aan de Boerenleenbank. Het verslag werd
onder dankzegging goedgekeurd en vastgesteld.
Tot kasnazieners werden de heeren D. Borst Kz.,
J. Kramer Pz. en W. van Hout aangewezen.
De heer J. van Hout bracht verslag uit van de
kunstmestcommissio. Er is deze maand 50.000 Kg.
kunstmest geleverd tegen verleden jaar 70.000 Kg.
Er waren 31 inschrijvers. Verleden jaar 40. Tot coö
peratief inkoopen werd opgewekt.
De verkoopsprijzen en gehaltes waren als volgt-,
11650 Kg. ammoniak, prijs f5.25, gehalte 213:
850 Kg. chili, prijs f7.35; 4800 Kg. kalksalpeter. prijs
f7.20: 800 Kg. ammonsalpeter, prijs f6.85; 12450 Kg.
super, prijs f2.25, gehalte 14.3; 1600 Kg. Th. Slakken-
meel, prijs f2.80, gehalte 17.6; 6250 Kg. patentkali.,
prijs f6.85, gehalte 25.7; 10750 Kg. kali, prijs f6.05,
gehalte 40.3; 500 Kg. Nitrofoska.
De Voorzitter zeide, naar aanleiding van de actie
van boycot tegen den heer Haytema, te Alkmaar, een
schrijven dezer firma te hebben ontvangen. Spr. was
er voor, dat medewerking werd verleend om derge
lijke dingen te voorkomen. Voorzitter was van mee
ning, dat van een abuis sprake is, niet van schuld.
Spr. gaf het advies om vooral goed voor oogen te
houden, dat men zoo iets zelf kan krijgen en daar
naar te handelen. De firma had er min of meer lak
aan, wat spr. niet goedkeurde. Spr. las het schrijven
voor. De firma heeft nog nooit een dergelijk voorstel
gedaan.
De heer C. Borst Pz. lichtte de zaak toe, dat twee
maal door de firma is voorgesteld om uit liefdadig
heid f50 te geven. Er zal aan de firma worden ge
schreven, dat de zaak met Dekker moet worden ge
regeld.
De Voorzitter adviseerde om niet van Haytema te
koopen.
De heer N. Kaan deelde mede, dat Woensdag kool
zaad kan worden ontsmet. Spr. ried aan om uien
zaad en wortelzaad te ontsmetten en geen onont-
smette haver te zaaien.
Er bestaat gelegenheid tot het bestellen van wortel
zaad en reuzenbloemkoolzaad.
De zetkoolregeling werd hierna aan een bespreking
onderworpen. Een kleine wijziging werd voorgestaan.
De Dergmcer is niet voor Denen. Er is ruimte genoeg
voor de Denen.
Besloten werd om de besproeiing van aardappelen
voort te zetten. Door het vertrek van den heer C. de
Boer, werd de heer G. Ameling t ot aardappelbe-
sproeier benoemd.
Bestuursverkiezing.
Wegens het bedanken van den heer C. Borst Pz.,
werd een bestuursverkiezing gehouden. De heer C.
Borst Pz., deelde de reden mee, waarom spr. heeft
bedankt. Een voorstel van den Neutr. Bond werd met
het gesprokene in de bestuursvergadering in verband
gebracht, waardoor spr. zich gekrenkt gevoelt. Twee
der nieuwe leden kregen stemmen, voor een plaats
vervanger voor den N.M.B. en spr. niet, waardoor spr.
gevoelde dat de reden van deze passeering in de
door spr. voorgestane ideëen lag. Na deze vergadering"
wilde men den plaatsvervanger doen benoemen door
de leden. Het wordt spr. een beetje moeilijk gemaakt.
Spr. stelde voor om een ander te kiezen.
Voorzitter zeide, er niet in te hebben gezien dat de
heer Borst werd gepasseerd. Wat betreft de benoe
ming van een afgevaardigde, had voorzitter het oog
op de gebeurtenissen in de zustervereenigingen, wat
ook in onze vereen, kon .plaats hebben. De persoon
van Borst is niet genoemd, noch bedoeld.
Na een tweede vrije stemming werden de heeren
A. Bakker en W. Jonker met resp. 24 en 23 stemmen
gekozen. In herstemming was de uitslag, dat de
heer W. Jonker met 35 stemmen werd gekozen. De
heer A. Bakker verkreeg 30 stemmen. De heer Jon
ker nam de benoeming aan.
De voorzitter dankte den heer Borst voor de vele
werkzaamheden in het belang der vereeniging ver
richt.
Punten voor den Beschrijvingsbrief N.M.B.
De heer L. Kalverdijk zeide dat het half procent
er af is gehouden. De procentsverhooging is eerst in
November ingetreden, terwijl het gaat over produc
ten van voor dien tijd.
De voorzitter antwoordde, dat dit op den beschrij
vingsbrief werd geplaatst, zoodat dit in de volgende
vergadering kan worden besproken.
De heer J. Kalverdijk vroeg of de overkapping kon
worden afgedekt bij zonnige dagen, daar het dan te
warm is voor de kool.
De voorzitter merkte op, dat de N.M.B. ook over
weinig geld beschikt. Het zal in de bestuursvergade
ring worden behandeld.
De heer J. Kalverdijk zeide, dat de kooplieden veel
schade ondervinden van het Leger des Heils. Spr.
dacht dat de prijs der gele kool door deze aan het
Leger des Ileils verstrekte witte kool werd gedrukt.
Spr. wilde hieraan paal en perk stellen.
Voorzitter antwoordde,, dat. de besturen er wel de
aandacht aan besteden. Het bestuur stelde voor, een
betere regelmatige aanvoerregeling te verkrijgen. Ook
zullen de regeeringsmaat regelen rekening houden met
de goede regeling van den aanvoer. Bij eventueele
regeeringsmaat regelen zal ook een andere distribu
tie-regeling worden voorgestaan.
De heer C. Borst Pz. dacht, dat men reeds zoo'n
regeling had.
De voorzitter zeide, dat dit het vorige jaar werd
toegepast bij groote aanvoeren op Zaterdag. Het is
echter zeer moeilijk nu dit te regelen. De handel zal
er ook aan moeten meewerken.
De heer A. Bakker wilde lijnen aangeven en het
niet alleen op Zaterdag bepalen.
De voorzitter was van meening dat het niet alleen
op den N.M.B. moet gebeuren. De Vierbond zal er
in moeten worden gemoeid. Aldus werd besloten.
De voorzitter vroeg de meening van de vergade
ring of bij aftreding van een markt best uurslid de le
denvergadering deze moet benoemen of dat dit door
het bestuur kon geschieden. In stemming gebracht
was de uitslag, dat 20 leden zich voor beslissing door
het bestuur en 43 voor beslissing door de algemeene
vergadering uitspraken.
Benoeming afgevaardigde N.M.B.
Aftredend is de heer Jb. de Boer, herkiesbaar. De
aftredende werd herkozen en de heer N. Kaan tot
plaatsvervanger.
Bij de rondvraag wees de heer L. Kalverdijk op de
slechte tijden. Spr. wilde de bestuursleden een sala
risverlaging doen ondergaan. Spr. had het al uit het
bestuur verwacht. Het salaris van den secretaris
penningmeester wilde spr. beide verlagen Nog eeni-
ge andere mogelijke bezuinigingen wilde spr. door
voeren.
De Voorzitter antwoordde dat het geld wel door
den secretaris-penningmeester wordt verdiend, met
zijn vele werkzaamheden, daaraan verbonden.
De heer Kalverdijk stelde voor om het presentie
geld voor de vergadering van den N.M.B. te ver
lagen. Spr. wilde een paar commissies benoemen.
De heer Timnierman wilde de vergoeding doen te
rugbrengen op het oude niveau van f 125 per jaar.
De heer W. Jonker wilde het niet verlagen als het
werk een dergelijke belooning vordert. Het is voor al
len een kleintje.
De heer Wonder wees er op, dat dit niet opging.
Men zal noodzakelijk dien kant op moeten.
De heer Timmerman wilde maar liever bedanken
als hij van alle kanten werd aangevallen. Spr. heeft
steeds voor den tuinbouw geleefd. Spr. vond dit nu
zeer pijnlijk.
De heer C. Borst Pz. dankte de vergadering voor
het in hem gestelde vertrouwen en hét bestuur voor
de aangename samenwerking.
De heer J. Hink wees op het gevaar wat ontstaat
door het te water werpen van tulpenbloemen, waar
door ,vuur" in de bollen ontstaat.
Uitkijktoren van 20 a 25 meter hoogte.
Op den afsluitdijk naar Friesland, ter plaatse waar
op 28 Mei van het vorige jaar het laatste sluitgat De
Vlieter is gesloten, is men voornemens een gedenktee
ken op te richten. Het zou komen aan de Zuidzijde
(dus de IJsselmeerzijde) van den dijk en zou bestaan
uit een belvedère van 20 a 25 meter hoogte, waaruit
men een schitterend uitzicht zou hebben over den
afsluitdijk, het meer Flevo en de Waddenzee. Bene
den zou er een café komen. Ontwerper van het ge
denkteeken is de Hilversumsche architect Dudock.
Het geheel zou worden uitgevoerd door en voor reke
ning van de N.V. Maatschappij tot uitvoering van
Zuiderzeewerken, die het na voltooiing zou schen
ken aan den Staat der Nederlanden.
PARATYPHUS TE VELSEN.
Een tiental gevallen.
Uit IJmuiden verneemt „de Tel.":
In verband met het veelvuldig voorkomen van pa-
ratyphus B te Velsen Noord, waarschuwt de Ge
zondheidscommissie te Velsen de inwoners tegen het
drinken van ongekookte melk of karnemelk, het ge
bruiken van room en het eten van rauwe groenten
of fruit.
In verschillende gezinnen doen zich een tiental ge
vallen voor. De oorzaak hiervan heeft men echter
nog niet kunnen opsporen. Bijna alle patiënten zijn
naar het ziekenhuis overgebracht.
Het Amerikaansche volk eert Washington.
Ter gelegenheid van den 200sten ge
boortedag van den eersten president der
Vereenigde Staten van Amerika, George
Washington, werd het aan hem gewijde
gedenkteeken te Washington door de
vlaggen der 48 verschillende staten,
waaruit de Unie bestaat, omgeven. De
opname hierboven, genomen in vogel
vlucht, geeft het moment weer, waarop
de vlaggendragers rondom het gedenk
teeken staan geschaard.
De baggerregeling.
De heer J. Kalverdijk vroeg naar de slikkersregeling,
welke is stopgezet. Hoe moet het met de menschen. die
geen fraude hebben gepleegd?
Het speet den voorzitter zeer, dat deze regeling ten
gevolge van fraude van enkelen is stopgezet.
De heer C. Borst Pz. vond dat het niet opgaat, dat zij.
die hun best doen, zoo maar niet worden uitbetaald.
Als men als werkgever zooiete zou toepassen en met
den rechter in aanraking komen, zou men geen gelijk
krijgen. Spr. gaf „De Eendracht" in overw;eglng. een
en ander verder uit te werken. Het zou beter zijn ge
weest. als een voldoende toezicht was geweest. Met 4C
man om de West zonder toezicht, moet er fraude wor
den gepleegd, dat kon men weten.
De heer Kaan merkte op dat men moreel verplicht
was om het goed te doen.
De burgemeester %'erkreeg hierna het woord. Er was
gerapporteerd, dat het niet in orde was. Dat de inspec
teur er den volgenden Vrijdag is geweest staat hier niet
mee in verband, verklaarde spr. Deze kwam onverwachts
Spr. mocht niet meer uitbetalen van dezen inspecteur.
Spr. heeft het nog geprobeerd, maar het mocht niet
Spr. vertrouwde de menschen wel. De werkloozen moes
ten den heelen dag werken net als wij. Spr. was niet
te spreken voor den tuinder Hink omdat hij er niets
aan kon veranderen. De tuinders moesten naar hun or
ganisaties gaan. Als de kleine tuinders weer mogen bag
geren zal het onder toezicht van een opzichter der
Heidemaatschappij moeten, wat veel geld zal kosten.
De heer C. Borst Pz. zeide. dat door het Boerencomi-
té en de landarbeidersorganisatie een onderhoud met
B. en W. is aangevraagd, wat is geweigerd. Zijn dat
dan geen organisaties? Waar moeten de organisaties
dan heen om het in orde te maken als een onderhoud
met B. en W. wordt geweigerd? De gemeente kon de
gedachte krijgen, dat fraude werd gepleegd. De ge
dachten zijn, dat men gelooft met een opzet te doen
te hebben om de steunverleening te deen stoppen.
De burgemeester wilde, dat de heer Borst dat laatste
terug neemt. Hij moest zioh schamen.
De heer Borst schaamde zich echter niet.
Het bestuur stelde na eenige besprekingen voor. om
een onderhoud met de Heide Maatschappij aan te vra
gen. De steunverlening ligt stil. Dit moet anders.
De burgemeester drong nogmaals aan. dat de heer
Borst de woorden terug trok en herhaalde, hoe het is
geloopen. Spr. verweet den heer Borst, een geest te
zaaien, die niet te pas kwam. Spr. zeide, dat in de
vergadering der 50 gemeenten te Hoorn was bespro
ken om de werkloozen hier vandaan in de Wieringer-
meer te plaatsen, waar spr. zich tegen heeft verzet.
De heer J. Kalverdijk informeerde naar de Chr.
Tuinbouwschool. Was dat niet iets voor ons geweest?
Wy' kunnen ons toch allen niet vereenigen met een
dergelijke school. Voorz. antwoordde, dat er van onzen
kant aan is gewerkt, doch dat geen resultaten waren
bereikt. Daarna sluiting.
Zedelijk en sociaal betang van het volk gaat
verre uit boven het economisch belang van
het bedrijfsleven, zegt de minister. Re-
geeringsmaatregelen ter wering van een mo
reel gevaar.
Verschenen is de memorie van antwoord aan de Eer
ste Kamer over het wetsontwerp tot wijziging van de
artikelen 1, 56, 76, 79 en 81 en toevoeging van art. 81 a
der drankwet Hieraan is het volgende ontleend:
Op grond van het rapport der commissie inzake het
dansvraagstuk en op grond van de ervaringen der in
spectie voor de volksgezondheid, was de minister over
tuigd dat een ernstig moreel en sociaal kwaad moet
wórden tegengegaan. Hy was besloten, een aanvulling
van de drankwet daarvoor te bevorderen. Nadat dit plan
yasten vorm had gekregen kwam de wenschelijkheid
der andere voorgestelde wijzigingen op.
Het volksbelang welks bescherming wordt beoogd, !s
zoo groot, dat hij terugneming van het wetsontwerp
niet kan bevorderen.
Het verband tusschen alcoholisme en dans is niet een
theoretisch uitvindsel, maar een droevige en gevaarlijke
werkelijkheid. Alcohol en dans prikkelen onder zekere
omstandigheden in onderling verband de dansenden en
doen remmen van moraliteit wegvallen. De dans waar
voor vaak vrouwen ten koste der zedelijkheid worden
geexploiteerd, wordt door zekere vergunning- en verlof
houders gebruikt om tot kroegbezoek en tot drinken te
prikkelen.
Tegen het dansen op zichzelf heeft de regeering geen
bezwaren aangevoerd.
De wetgever kan alleen met betrekking tot voor het
publiek toegankelijke gelegenheden maatregelen nemen
ter wering van gevaar.
Wat op particulier terrein voorvalt, ligt, zoo lang
het niet tot misdrijf ontaardt, buiten zijn bevoegdheid.
Echter zal. is het ontwerp wet geworden, worden toe
gezien, dat, wat particulier terrein wordt genoemd, dat
ook inderdaad is. De minister kan niet beamen, dat
verschil tusschen de plaatselijke (aanvullende) regelen
zal leiden tot verscherping van bestaande tegenstel
lingen. Waar ernstig zedelijk en sociaal gevaar moet
worden geweerd, kan alleen met hen, die den ernst
daarvan niet beseffen, een tegenstelling ontstaan, maar
deze mogelijkheid mag geen aanleiding zijn om een
absoluut uniforme regeling voor het geheele land te
maken. De omstandigehden in de gemeenten vertoonen
groote verschillen. Dit vordert vrijheid voor den plaat
selijken wetgever om boven het algemeene minimum
uit te gaan, naar gelang dat noodig is. Op dezen grond
zou de minister overwegend bezwaar hebben tegen een
uniforme regeling.
Niemand, die zich behoorlijk gedraagt, zal van den
burgemeester eenigen hinder ondervinden. Alleen zy.
die de perversiteit van dans en alcohol zoeken, zullen
In het vinden daarvan bemoeilijkt worden.
Regeeringssteun van twee ton gevraagd.
Inkrimping van den wolveestapel
overwogen.
Uit de drie op Texel bestaande landbouworgani
saties is een commissie benoemd die een steunplnn
heeft samengesteld voor de schapenhouderij op Texel
dat men aan de hoofdbesturen van de lioll. Maat
schappij van Landbouw en den L.T.B. wil voorleg
gen en waarin regeeringssteun gevraagd wordt van-
hoogstens f200.000.
Verder heeft men een plan ontworpen, dat geba
seerd is op inkrimping van den wolveestapel door
16000 lammeren en 10.000 mokken (oude schapen)
uit de markt te nemen en ten slotte wil men nog
de wol van alle Nederlandsche schapen tot wollen
dekens, nl. 200.000 stuks, verwerken.
WINTERSCHE LENTE IN AMERIKA.
Menschen doodgevroren.
Uit New York wordt aan de Tel gemeld:
De lente is in Amerika al zeer wintersch begon
nen. In het midden-westen zijn tienduizenden H.A.
land met een dikke sneeuwlaag bedekt; als gevolg
van de koude zijn een tiental personen om het leven
gekomen. Ook in het Oosten van de V. S. is het zoo
koud, dat men zonder den kalender te raadplegen,
niet zou gelooven, dat de lente officieel haar intre
de heeft, gedaan. Door de sctormen en de ruwe zee
hebben vele schepen meer dan een etmaal vertra
ging ondervonden.
10 personen in gevaar.
Reuter seint uit Saint Jean de Maurienne in Sa-
voje dat 14 arbeiders, die op een hoogte van 2000 M.
werkten, door een lawine werden bedolven. Men
slaagde er in vier arbeiders, die niet ernstig gewond
waren, te bevrijden. Naar de anderen wordt gezocht
maar het. reddingswerk wordt bemoeilijkt door nieu
we dreigende lawines.
Enorme belangstelling
Onder enorme belangstelling is te Berlijn gisteravond
een fakkeloptocht gehouden als slot van de plechtig
heid te Potsdam.
In den stoet, welke zich om half aoht in beweging
zette, werden de vaandels meegedragen der verschil
lende vaderlandsche organisaties: SA. SS, Stahlhelm,
strijdhond van jonge Duitsch Nationalen, Kyffhaueser-
bond en studentenbonden.
De menigte zong de liederen, welke door de muziek
kapellen ten gehoore werden gebracht, mee.
Tegen half negen bereikte de kop van den stoet het
plein bij de staatsopera. Hier doorbraken de toeschou
wers de afzettingen, zoodat eenige verwarring ont
stond.
Met moeite slaagde men er eindelijk in weer ruim
baan voor den fakkeloptocht te maken, welke steeds
meer belangstelling scheen te trekken. Het gedrang
werd op sommige plaatsen bijna levensgevaarlijk, vooral
op de Potsdammer-platz. Toen de optocht hier aan
kwam, bestormde de menigte plot^ling het Kolumbus-
haus om op de vensterbanken van \ie eerste verdieping
te gaan zitten. De politie had de grootste moeite om
de orde te herstellen.
Urenlang duurde daarna nog de optocht en tot in den
nacht weerklonk de marschmuziek en het gedreun der
stappen der verschillende formaties door Berlijn.
De optocht was om 1 uur ten einde.
Doodslag of hartverlamming?
Maandagavond omstreeks 1 uur, vervoegde zich
aan het politiebureau in dc Spaarndammerstraat te
Amsterdam een dame, die in zenuwachtigen toestand
mededeelde, dat haar zoon, die in de Houtrijkstraat
woont. Zondagavond ruzie had gekregen met enkele
familieleden. De twist was ontaard in een vechtpar
tij en tijdens de handtastelijkheden was dc zoon plot
seling in elkaar gebakt en dood gebleven.
Dc politie stelde onmiddellijk een onderzoek in
Zij ontdekte daarbij, dat het lijk een kleine wonde in
de borst vertoonde. Het is hoogst waarschijnlijk, dat
dit onbeduidende wondje de doodsoorzaak is geweest.
Andere sporen van geweldpleging werden niet op
het lijk, dat inmiddels door dc politie in beslag is
genomen, gevonden.
Wel is komen vast te staan, dat de overledene een
buitengewoon zenuwachtig man was en het is dus
niet uitgesloten, dat hij zich bij de twist zoozeer heeft
opgewonden, dat een hartverlamming het gevolg is
geweest.
De gerechtelijke schouwing zal hierover binnen en
kele dagen uitspraak doen.
Zij spreekt over de beteekenis der georg.
t.b.c.-bestrijding.
Op verzoek van de filmfabriek Polygoon te Haar
lem en de Nederlandsche centrale vereeniging tot be
strijding der tuberculose, heeft H. M. de Koningin-
Moeder zich bereid verklaard in verband met de
op handen zijnde Emmabloemcollecte persoonlijk
de beteekenis der georganiseerde t.b.c.-bestrijding
uiteen te zetten en een woord tot opwekking om steun
uit te spreken.
Maandagmiddag is deze film in het paleis van H.
M. de Koningin-Moeder aan het Voorhout te 's Gra-
venhage opgenomen. De aan den tuin grenzende ser
re was dartoe in een filmstudio gemetamorphoseerd.
Kabels, microfoons, versterkers, pn toestellen omring
den de Koningin-Moeder, die zich gaarne aan de
eischen der moderne techniek onderwierp en met
heldere stem haar rede uitsprak
In verband met de groote actualiteit van het on
derwerp, zal de opname direct in de belangrijkste
theaters in Nederland in roulatie gaan.
door
Prof. Dr. GEORG WEGENER.
BIJ het begin van deze eeuw was de opper
vlakte der aarde den mensch grootendeels
wel bekend geworden; tot de Te.ra Incog-
nita (onbekend land) telden nog slechts
twee groote gebieden, de Noordelijkste en de Zuide
lijkste streken van den aardbol, beide met zulke ge
weldige natuurlijke hindernissen, dat zij ook de groot-
sche techniek der negentiende eeuw nog konden trot-
seeren. Nu is de menschheid echter in het bezit ge
komen van een nieuw vervoermiddel, waarvoor do
meeste dier hindernissen geen beteekenis meer had
den. Zoowel aan den Noord- als aan den Zuidpool
heeft men dan ook van dit nieuwe vervoermiddel ge
bruik gemaakt in zijn beide vormen: lichter en zwaar
der dan de lucht, luchtschip en vliegtuig. Elk heeft
zijn eigen voordeelen. Een luchtschip kan een veel
grooter aantal geleerden en een veel meer uitgebrei
de uitrusting op het gebied van instrumenten als an
derszins meevieren. Het kan langer in de lucht blij
ven, zoo noodig langzamer vliegen en onder gunstige
omstandigheden zelfs stilstaan in de lucht. Met een
vliegtuig kan men daarentegen zeer snelle oriënta-
tievluchten uitvoeren; de aanschaffing is minder
korthaar de toebereidselen voor de vlucht zijn een
voudiger, de start kan gt makkelijker worden uitge
voerd. Om de;e redenen heeft men dan ook in het
van dc beschaafde landen zoo ver afgelegen Zuidpool
gebied tot dusverre nog niet van het luchtschip ge
bruik gemaakt. Zoowel het luchtschip als het vlieg
tuig zijn in het poolgebied ook elk aan speciale ge
varen blootgesteld, wat de korte geschiedenis van het
poolonderzoek vanuit de lucht trouwens reeds duide
lijk heeft bewezen. Maar beide zijn toch bij uitstek
geschikt voor datgene, wat ons thans nog te doen
staat: een voorloopige en algemeene verkenning van
het onbekende gebied. Beide hebben in dit opzicht
reeds belangrijke diensten bewezen.
De geschiedenis van het poolonderzoek vanuit de
lucht begint met het tragische uiteinde van den
Zweed André, die met een luchtballon een por lucht
beproefde. Naast een Amundsen, een Wilkir en een
Bvrd staat ook een Nobile. Zijn vlucht d gde het
luchtschip als vervoermiddel voor het p» gebied in
discrediet te brengen, totdat in 1931 de „Graf Zeppe
lin" met groot succes een poolvlucht uitvoerde. Be
halve het aanvankelijke verkenm svverk werden
ook studies over belangrijke geomu. phologische pro
blemen verricht. Het belangrijkste zijn echter, wat de
wetenschappelijke resultaten betreft, de vluchten in
het Zuidpoolgebied van Wilkins in dc omgeving van
Graham land en van Byrd in de omgeving van de
Ross Zee,
