Raad Harenkarspel.
Ingezonden Stukken.
De gouden standaard
DE VERDUISTERING
TE ZAANDAM
Orkaan teistert Trinidad
DE AARDBEVING IN
ZUID-SUMATRA
van personen, die in dezelfde omstandigheden verkeer
den en wel te Wieringen waren aangeslagen, op eene
beslissing van de Kroon wachtten. Die beslissing is nu
onlangs ten gunste dezer gemeente uitgevallen, zoodat
nu ook omtrent de overige betrokkenen handelend kan
worden opgetreden.
Op grond hiervan stellen B. en W. den Raad voor.
hun College op te dragen bij H.M. de Koningin bezwaar
te maken tegen de gemeente van aanslag In de r.i.b.. In
verband met de heffing van opcenten op de gem. fonds-
belasting, over het belastingjaar 1932—1933 t.a.v. de
personen in een bijgevoegde lijst vermeld.
Aldus wordt door den raad besloten.
De rondvraag.
De heer Bosker wijst er op dat t schoolplein bij de
oude school te Hippolytushoef er zeer gehavend uitziet.
De straatjongens breken 't a.f. Steenen worden er uit
genomen, terwijl van de school zelf ook geen ruit heel
blijft.
De heer Kaan noemt 't ook een schande en stelt voor
t plein te betegelen. De tegels kosten momenteel weinig
De heer Oden: Die halen ze er ook uit
Voorzitter zegt een onderzoek toe, terwijl er een ex
tra oogje in 't zeil gehouden zal worden.
De heer Oden wijst op de slechte waterloozing voor
t perceel van den beer Mosterd.
Voorzitter antwoordt daarmede bekend te zijn en
zegt een onderzoek toe.
De heer Oden vraagt vervolgens hoe B. en W. denken
over de gehavende urinoir die bij 't sohoolpleln wordt
aangetroffen. Reeds eerder wees spr. op dezen onhoud-
baren toestand, maar verandering is er nog niet ge
komen.
Voorzitter kan mededeelen dat er over gedacht wordt
de urinoir door een andere te vervangen, maar dan
niet op die zelfde plaats. Er wordt over gedaoht, deze
te verplaatsen, zoodat 't verkeer er ook geen hinder
van ondervinden zal.
De heer P. Kooij zou gaarne vernemen hoe 't staat
met de uitbreidingsplannen van de gemeente. Deze
plannen moeten steeds gewijzigd worden en daardoor
kosten ze steeds meer geld. Spr. merkt op, dat de ge
meente geen melkkoetje is, waar maar steeds aan ge
trokken kan worden. Er moet nu maai een eind aan
komen. Spr. dringt er met klem op aan, dat een termijn
gesteld moet worden, waarin de uitbreidingsplannen
klaar moeten zijn.
Voorzitter is 't met den heer P. Kooij geheel eens
en in dien zin zal worden gehandeld.
Niets meer aan de orde zijnde, sluit Voorzitter de
vergadering.
Vergadering van den Raad op Vrijdag 30 Juni 1933.
namiddags 3 uur.
Voorzitter de heer H. Nolet, burgemeester; Secreta
ris de heer Essing.
Alle leden zijn aanwezig.
De notulen worden door den secretaris gelezen en
onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken.
Ingekomen waren de volgende stukken:
a. 2 processen-verbaal van opneming kas en boeken
Gem. Ontvanger:
b. dankbetuiging voor de subsidie van de Handels
avondschool te Schagen;.
c. goedkeuring van de verordening heffing 150 op
centen op de Personeele belasting;
d. idem heffing 100 opcenten Gemeentefondsbelasting;
e. besluit van Ged. Staten tot vaststelling van het
uitkeeringsbedrag over 1930 ingevolge de finantieele
verhoudingswet op f 7. 3421;
f. proces-verbaal van kasopname van het electrici-
teitsbedrijl.
Al deze stukken worden voor kennisgeving aange
nomen.
Voorschot Bijz. scholen.
Vaststelling voorschot kosten instandhouding bijzon
dere scholen over 1933. Voorgesteld wordt het voor
schot vast te stellen: voor Kerkbuurt op f 1335.60. voor
Waarland op f 2158.80. Dit komt neer op f 10.50 per
leerling.
Da heer Francis vraagt of het bedrag niet hooger
is dan vorig jaar. Geantwoord wordt dat de uitkeering
precies eender Ie als vorig jaar.
Ingehouden steun aan tuinders.
Ingekomen is verder een brief van Ged. Staten i.z. de
Ingehouden steun aan tuinders.
Ged. Staten berichten niet overtuigd te zijn van de
Juistheid van het door het college van B. en W. inge
nomen standpunt en vragen den Raad hiervan mede-
deeling te doen met verzoek te willen beslissen ln hoe
verre de raad hierin aanleiding ziet op de eens geno
men beslissing terug te komen.
B. en W. stellen voor het Ingenomen standpunt niet
prijs te geven en derhalve te handhaven, daar het lede
ren credietnemer bekend was, dat de verstrekte steun
bij de uitbetaling der credieten zou worden afgehou
den
De heer K. Doekes zegt: B. en W. zeggen wel dat het
den menschen bekend Is. maar spr. heeft verschillen
den gehoord die niet wisten dat ze terug moesten ge
ven. Is het wel aan ieder bekend gemaakt?
De Voorzitter: Ja, voor zoover mij bekend wel.
De heer K. Doekes zegt dat steun nooit wordt terug
gegeven, met voorschot is dat wat anders. Bij die
3000 steun is nooit gepraat over terugbetaling en nu
moet het wel.
De heer De Groot vindt het vreemd dat sommigen
het niet wisten, dat als crediet werd verleend, de steun
werd afgehouden. Spr. is er heilig van overtuigd dat
Ieder wist hoe da toestand was.
De heer Burger zegt dat als elk wist dat htj terug
moest geven, datde menschen er dan wel niet zoo veel
werk van zouden maken, want dan wisten ze toch wel
dat het niet gaf.
De heer De Vries: Die bij mij zijn geweest, heb tk
gezegd dat hen het crediet zou worden afgehouden.
Sommigen wilden zelfs toen zij hoorden dat zij het
weer terug moesten geven, het niet in ontvangst ne
men. Hier wordt de waarheid geweld aangedaan. Voor
mij staat 't vast dat allen 't wisten.
De heer Duyvis zegt wel van het beeluit te weten,
dat het geld uitgekeerd werd, maar dat het weer terug
gegeven moest worden, dat besluit weet spr. niet.
De heer De Vries zegt dat het niet de eerste keer zou
worden afgehouden, maar als het 2de millioen kwam.
Tot stemming overgaande, wordt het voorstel van B.
en W. aangenomen met 8 tegen 3 stemmen, die van
de heeren A. Duyvis, Burger en K. Doekes.
Brandweer.
B. en W. stellen voor in de vacature-Groen als lid
van de Vrijwillige Brandweer te benoemen den heer J.
A. M. Keet, te Waarland.
De heer Keet wordt met algemeene stemmen be
noemd.
Steunregeling voor de noodlijdende tuinders
Ingekomen is een adres van de Tuinbouwvereenigin-
gen, waarin verzocht wordt een geldelijke steunregeling
in het leven te roepen voor noodlijdende tuinders.
B. en W. stellen voor op dit verzoek afwijzend te be
schikken, omdat de gemeente in de financieels onmo
gelijkheid verkeert hieraan te voldoen.
De Voorzitter zegt dat de gemeente niet bij machte
is aan het verzoek te voldoen, terwijl het zeer te be
zien staat of men van hooger hand een genomen be
sluit daartoe zou goedkeuren. Daar meent men dat de
tuinbouw voldoende gesteund wordt
De heer L. Doekes vraagt of er dan geen pogingen
kunnen worden aangewend om dit idee de wereld uit
te helpen.
De Voorzitter zegt dat verschillende tuinbouwvereenJ-
gingen en organisaties in deze richting werkzaam zijn
en soms wel met succes.
De heer Francis zegt dat 't nu de tijd is van de vroe
ge aardappelen. Doch als men aan de markt komt is
het bijna geen geld waard. De aardappelteelt is de
laatste stroohalm waaraan de tuinbouwer zich vast
houdt en als deze aardappelen nu niets opbrengen,
wordt het een noodtoestand en. komt er straks brood
gebrek.
Van hooger hand is wel de toezegging gedaan dat er
geen honger zal worden geleden, maar als de tuin
bouwproducten niets opbrengen, valt alle hoop in 't
water en is er dringend hulp hoodig. De gemeente kan
niets meer doen, maar wij kunnen ook de tuinbouwers
niet aan hun lot over laten.
De heer Bakker ls het roerend met den heer Francis
eens, maar hij wilde dat de heer Francis nu ook den
weg wees om te helpen. De gemeente kan absoluut
niets meer doen en de menachen hebben toch hulp noo-
dig, maar hoe moeten wij helpen? Door de gemeente
Is gedaan wat gedaan kon worden.
De heer A. Dekker vraagt of de noodtoestand niet
aan de regeering kan worden kenbaar gemaakt. De
steunregeling vanwege de regeering keurt spr. niet
goed, daar zitten wel menschen met gezond verstand,
maar wij weten wat wij krijgen. Do gemeente kan niets
meer doen, de belasting is zoo hoog mogelijk opgevoerd.
De heer de Groot vraagt of de commissie uit de 50
gemeenten contact zoekt met de regeering?
De voorzitter antwoordt bevestigend en deelt mede,
dat burgemeester Slot van Broek op Langendijk deel
uitmaakt van die commissie..
De heer Borst vraagt of Burgemeester en eenige
tuinbouwers niet een audiëntie kunnen aanvragen?
De Voorzitter: Ja maar de minister heeft het ver
bazend druk, verleden Jaar is al een audiëntie namens
verschillende ^gemeenten gevraagd, maar daar is nog
nooit iets van gekomen.
De heer K. Doekes: Maar hoe moeten de menschen
het nu hebben, de gemeente is het laatste redmiddel.
De Voorzitter: De gemeente heeft geen geld, waar
van moet de gemeente helpen?
De heer A. Dekker: Er is geen gemeente die zooveel
heeft uitgekeerd als Harenkarspel.
De Voorzitter doet de toezegging dat B. en W. zich
zullen beraden wat zij kunnen doen om den toestand
eenigermate te verlichten.
De heer Francis: Als B. en W. nu met de Commis
sie een audiëntie aanvrageh bij den Minister om te
zeggen dat het hopeloos vastloopt, zou dat niet helpen?
De Voorzitter betwijfelt het. Een middel zou nog zijn
om op de volgende begrooting een post te ramen ..Bij
drage Rijk*. Dan gaan Ged. Staten den toestand onder
zoeken, dan komt er een accountant enz., maar of het
helpt? Maar wij kunnen het probeeren.
Het voorstel van B. en W. om afwijzend op het ver
zoek te beschikken, wordt aangenomen.
Finanti ën.
Voorgesteld wordt aan P. Spaansen een reductie van
40 pet. te verleenen op de oorspronkelijke landhuur
over 1932. bedragende f 180. Allen voor.
Vastgesteld wordt vervolgens een suppletolre begroo
ting 1032 ten bedrage van f 4093.80.
Rondvraag.
De heer de Groot vraagt of bij de gemeente geen
adres Ingekomen is van de 3 samenwerkende land
bouworganisaties.
De Voorzitter zegt dat bij de gemeente niets Is in
gekomen.
De heer K. Doekes zegt dat het nu behandelde ver
zoek van de tuinibouwvereeniging reeds begin Mei is
binnen gekomen. De menschen verkeeren in den hoog-
sten nood en spr. had het beter gevonden als dit adres
wat eerder was behandeld, b.v. In een 's avonds te hou
den vergadering zonder presentiegeld.
De heer De Vries merkt op dat het geen zin had
eerder te vergaderen, daar wij toch geen geld hebben
om te kunnen geven.
De Voorzitter sluit daarna de openbare vergadering
waarna de raad in comité gaat ter behandeling van
belastlng-eclames.
Geachte heer Redacteur!
Vergun mij eenige opmerkingen naar aanleiding van
het verslag betreffende een politi'e-overval in een oon-
greszaal te Utrecht, opgenomen in de Sch. Crt. van 27
Juni
Dit congres tegen fascisme en oorlog, gehouden In
het N.V. Huls te Utrecht, was belegd om de richtlijnen
aan te wijzen ln den strijd tegen deze. de geheele ar
beldersklaase bedreigende gevaren. Hier waren hon
derden gedelegeerden uit tal van fabrieken en bedrijven,
uit alle oorden des lands, benevens honderden belang
stellenden vergaderd. Het presidium bestond uit perso
nen van verschillende politieke richtingen.
Dit congres had dus een zéér ruime basis. ni. ge
meenschappelijke strijd tegen één gemeenschappelijk
gevaar. Dit alles overwegende geeft die politie-inval
veel te denken.
Geeft het niet te denken, dat, waar het werkende
volk vergadert, om zijn belangen te bespreken, de
Overheid haar dienaren zendt, zoodat deze vergadering
dreigt verstoord te worden?
..Dank zij het tactvolle optreden van het presidium
kwam het echter niet tot incidenten", leest men. Toen
er groot rumoer ontstond (hoe kan het anders met zoo
veel honderden menschen) stond een man uit het pre
sidium op en sprak: „Wij strijden wel tegen het kapitaal
maar niet tegen de knechten van het Kapitaal; toon uw
zelfbeheersching, toon uw dicipline en weest rustig,"
Deze man. die onder algeheele bijval in het presidium
gekozen was. kwam de vorige week uit de gevangenis,
waar hii 10 maanden vertoefd had wegens „opruiing."
Dat er geen herhaling van de gebeurtenissen van
Chemnitz en Altona heeft plaats gehad, is mede aan
dezen „opruiier" te danken.
De kranten en papieren die men verlangde, zijn afge
geven tegen een recu hetwelk berust bij een advocaat,
die ook zitting had in het presidium.
Behalve de genomen besluiten nam het congres ook
nog een proteet-motie aan tegen dit politie-optreden te
zenden aan den burgemeester van Utrecht en de pers.
Ondanks het groot politie-vertoon bulten het gebouw
is deze vergadering rustig en ordelijk uit elkaar gegaan
en ieder eerlijk toeschouwer zal moeten toegeven dat
een arbeidersvergadering niet is een woeste onbezonnen
horde, maar een gediciplineerde welbewuste kracht.
Dit congres dat zijn bestaansrecht door deze overval
volkomen rechtvaardigde is ongetwijfeld een flinke
stap voorwaarts op den weg naar de eenheid; de een
heid, die eenerzljds zoo vurig begeerd, anderzijds zoo
zéér gevreesd wordt.
Met vriendelijken dank voor de plaatsing.
W. J. V. V. D.
Verdediging der goudvaluta's tot het uiter
st». Verklaring van den Franschen mi
nister van Financiën, Bonnet.
Londen. De Donderdagnamiddag gehouden bijeen
komst der goudenst&ndaardlanden heeft zich naar de
Fransche minister van Financiën. Bonnet, in een in
terview verklaarde beziggehouden met de opstelling
van een zeer duidelijke en besliste verklaring inzake
de stabilisatie.
Tusschen deze landen bectond algeheele overeenstem
ming over de noodzakelijkheid, de stabiliteit hunner
deviezen tot het uiterste te verdedigen. Wanneer de
hiervoren vermelde verklaring gereed is, zullen Groot-
Brittannië en de Vereenlgde Staten in de gelegenheid
worden gesteld, om zoo zij dit wensohen, zich erbij aan
te sluiten, voegde Bonnet hieraan toe.
In Fransche kringen
wordt bevestigd dat de
verklaring, wat er ook mo
ge gebeuren, gepubliceerd
zal worden.
In Amerikaansche krin
gen verluidt, dat de Ver
eenlgde Staten niet bereid
zijn. over het vraagstuk der
stabilisatie ln discussie te
treden, maar dat zij mis
schien geintersseerd zou-
ien zijn bij een internatio
nale regeling inzake de
wisselkoersen, ten einde
sterke speculatieve fluctua
ties der betaalmiddelen te
voorkomen, evenwel zonder
daarbij president Roosevelt
ln de uitoefening van zijn
Inflatievolmachten te hinde-
ren. BONNET
De conferentie tusschen professor Moley en MacDo-
nald moet over dit onderwerp hebben geloopen. Na be
ëindiging dezer bespreking riep MacDonald de bijeen
komst der landen van den gouden standaard bijeen en
stelde deze, naar men veronderstelt, van het Ameri
kaansche standpunt op de hoogte.
In het verloop van deze bijeenkomst werd voorts
volgens een in Amerikaansche kringen de ronde doend
gerucht een plan voorgesteld, inzake een internatio
nale deviezencontrole.
Een Europeesch eenheidsfront
Men meldt nog uit Londen aan de N.R.Ct.:
Als resultaat van de heden (Donderdag) gevoerde va
lutabesprekingen is de vorming van een Europeesch
eendheidsfront der vijf Europeesche staten, die nog
aan den gouden standaard trouw zijn gebleven, vast te
stellen. nJ. Frankrijk, Nederland, Italië, België en
Zwitserland. Naar officieus wordt meegedeeld is na af
loop van de zeer moeilijk verloopen onderhandelingen
de Fransche minister van flnantien, Bonnet met Mac
Donald, de Engelsche kanselier van de schatkist Oham-
berlain en de deskundigen van de Engelsche schatkist
bijeengekomen, waarbij de Engelschen op de hoogte
werden gebracht van het besluit van de vijf Europeesche
goudlanden, zich niet van den gouden standaard af te
laten dringen.
De houding van Bonnet waa geheel in overeenstem
ming met bet buitengewoon krachtige standpunt, dat
reeds eerder door de Fransche delegatie was ingeno
men. Zonder zekerheid op valutagebied is een voortzet
ting van de oeoonomische wereldconferentie doelloos.
Naar wordt gemeld, heeft Bonnet nogmaals aangedron
gen op duidelijke uiteenzetting van de bedoelingen van
de Engelsche regeering en deze eisoh ging gepaard met
de voorspelling dat de conferentie onvermijdelijk moest
vastloopen, tot een dergelijke verklaring door Engeland
zal zijn afgelegd.
Dader meldt zich zelf bij de politie aan.
Hij had nog slechts f750.— van de
f29.000 in zijn bezit.
De ambtenaar van de scheepvaartvereeniging
Noord, Van A., die de vorige week met een bedrag van
f29.000 uit Zaandam verdween en naar Frankrijk was
gegaan, heeft zich thans zelf bij de Politie aange
meld aan het bureau Leidscheplein te Amsterdam.
Men zal zich herinneren dat van dit geld te zijnen
huize te Zaandam f3500 werd gevonden. Met de rest
vertrok hij per vliegtuig naar Parijs, waar de Zaan-
damsche politie, die hem achterna reisde, den man
echter niet wist te vinden. Per trein is Van A. naar
ons land teruggekeerd. Hij had nog slechts ruim f 750
in zijn bezit.
Het resteerende, dus ongeveer f 25000 zoo zegt
hij, was hij kwijtgeraakt Nader zal blijken, of hem
dit werkelijk ontstolen is dan wel of hij het heeft
opgemaakt of misschien verborgen.
Van het bureau Leidscheplein werd hij naar het
hoofdbureau overgebracht en gistermorgen op
transport gesteld naar Zaandam, welke politie zijn op
sporing had gevraagd.
Groote verwoestingen aangericht. Het
aantal slachtoffers nog onbekend.
Naar Reuter uit Port of Spain meldt heeft een
orkaan Dinsdagnacht dood en verwoesting aange
richt op Trinidad, het Britsche eiland in Wcst-In-
dië. De orkaan trof het Zuidelijk deel van het ei
land, waar tal van booten vergingen, daken van
huizen werden afgerukt en groote schade aangericht
aan de boortorens op de petroleumterroinen. Ver
schillende verbindingen werden verbroken. De streek
van Palo Lesco, de petroleumstreek, was centrum
van den orkaan.
Naar de Times nog meldt, hebben ook de cacao
plantages veel geleden door het omwaaien van de
hoornen, die schaduw moeten geven aan de cacao-
planten. In de haven van San Fernando zijn een
vrouw en zes mannen gered van een schoener, na
dat zij zich uren lang aan den mast van het ge
zonken vaartuig hadden vastgeklampt. Voor het ove
rige is San Fernando, de hoofdstad van het Zuide
lijk deel van hot eiland, aan de volle kracht van
den storm ontsnapt.
Tot dusver meende men, dat Trinidad huiten de
orkaanzone lag.
TORNADO IN COLORADO.
Vele hulzen verwoest.
V.D. verneemt uit New-York: Boven de stad Trini
dad in den staat Colorado, heeft een tornado gewoed,
waardoor op de olievelden groote schade werd aan
gericht. Vele huizen werden omver gerukt en de ver
bindingen met de stad zijn verboken.
De verwoesting ln Liwa. In totaal 364
dooden.
In aansluiting op het bericht elders in dit nummer
omtrent de aardbeving op Zuid-Sumatra, wordt nog
het volgende door Aneta uit Ranau geseind:
Woensdag is een brigade van Ranau naar Liwa er
in geslaagd dezen moeilijken tocht over den weg met
zware aardschuivingen te volbrengen. Liwa heeft
buitengewoon zwaar door de aardbeving geleden. In
totaal zijn hier thans 364 dooden. Vier artsen zijn
naar Liwa vertrokken, benevens een transport ver
bandmiddelen. De leiding hiervan berust bij den
hoofdadministrateur van het Sumatra Land Syndi
caat, den heer Cath.
Gevreesd wordt voor het lot van de doesons Bawai,
Djedjawa, Oemboel Besagi, op de helling van de Pe-
sagi, vanwaar geen bericht is ontvangen. De verkeers
stremming tusschen Moeara-doewa en Simpang is op
geheven.
Honderden vluchtelingen verlaten per autobus het
geteisterde gebied.
In Kota Agoeng.
De Resident van de Lampongsche Districten seint
nader, dat te Kota Agoeng groote verwoestingen zijn
aangericht. Vele paalwoningen gleden af van de stee
nen, waarop de palen rustten. De streek ten Westen
van Kota Agoeng leed het ergst van de aardbeving.
De schade aan wegen en bruggen is gering. Ze wordt
n.1. op f80.000 geraamd.
Steun aan de slachtoffers.
I
Het Smeroe-fonds heeft telegrafisch medegedeeld,
dat het bereid is tot steunverleening aan de slacht
offers van de aardbeving.
UIT ONZE OOST
HET TRIESTE GEVAL VAN BIMA.
Een gestrafte mishandeld, zoodat hij aan
de gevolgen overleed. Bij elke rast
werd hij gestraft met rottanslagen.
Hoe de zaak eindelijk aan het licht
kwam.
Omtrent de mishandeling van een gestrafte, die
aan de gevolgen overleed, door een officier, verneemt
het „Bat. Nwsbl." uit Bima nog de volgende bijzon
derheden:
In het laatst van de maand Maart 1932 kwam te
Bima aan een brigade militairen van het detache
ment Soembawa-be3ar onder commando van den
Europeeschen sergeant Palomaria, om in dc streek
van Oost Bima te patrouilleeren De detachements
commandant, Kapitein V. de V., voegde zich als lei-
.der bij den troep.
Daags voor het uitrukken uit het marsch-bivak
Raba, meldde de gestrafte Soebanoeho zich ziek en
vroeg verlof te mogen achterblijven. Hij kreeg echter
geen topstemming en zoo rukte hij met den troep
mee uit, op Donderdagavond 24 Maart. De route, die
zou worden genomen, was Raba-Bima-Wera-Sape-
Wawo terug naar Raba.
Even buiten Bima begon Soebanoeho te struikelen
en viel hij een paar keer. De kapitein, hiermede in
kennis gesteld, gaf last den man rottanslagen te ge
ven.
Den volgenden dag bij het verder voortrukken,
werd de man zoo ziek, dat hij zijn bagage niet meee
kon dragen.
Een gedeelte van zijn bagage werd toen overge
dragen aan zijn makkers, terwijl hij werd toever
trouwd aan de hoede van den Amboineeschen fuse
lier Nanuru, belast met de bewaking van de ge-
straften.
Telkens wanneer rust werd gehouden gaf de ka
pitein last den man te straffen met rottanslagen.
Al voortsukkelende werd de man plotseling mata
gelap, greep naar de klewang van den dekkings
commandant, en eer deze erop bedacht was, ont
stond er een formeele worsteling tusschen den mili
tair en den gestrafte. De zieke gestrafte moest het
echter afleggen en de ongelukkige Soebanoeho
moest weder deze overijlde daad bekoopen met een
honderd-tal rottanslagen.
Den derden dag werd de toestand van den ge
strafte nog erger. Hij raakte zijn zinnen kwijt en
weigerde het eten, dat hem gegeven werd.
Nog stuurde men hem niet terug naar Raba, men
gaf hem nog meer rottanslagen. Telkens wanneer
rust werd gehouden werd hij aan een boom opge
hangen en waar men water tegenkwam werd zijn
hoofd onder water gehouden.
Eindelijk kon de man niet meer loopen. Hij werd
aan een bamboe vastgebonden aan handen en voe
ten en gedragen als een gedood varken.
In dezen toestand werd hij Woensdagmiddag den
30sten Maart 1932 ten aanschouwe van een talrijk
publiek, dat slechts medelijden met hem kon heb
ben, den pasanggrahan van Sapeh binnengedragen,
waar gebivakeerd werd.
Nog dienzelfden avond blies hij den laatsten adem
uit. De ziekenverpleger constateerde den dood. Op
het lichaam van den man waren duidelijk de sporen
van geweld en mishandeling te zien.
In alle «tilte werd hij den volgenden dag begra
ven en de zaak verder geheim gehouden.
Drie 4 vier dagen later toen dokter Marien op in
spectie te Sapeh kwam, vertelde de ziekenverpleger
hem, wat hij gehoord cn gezien had. Den geneeshefir,
die officier van gezondheid is, tevens belast met den
D.V.G., te Raba, werd door den kapitein gerappor
teerd, dat de gestrafte was doodgegaan door een
buik- of ingewandslijden.
Men verwonderde er zich over, dat het bestuur te
Bima nog geen onderzoek had laten instellen naar
de juistheid van de binnengekomen berichten aan
gaande de mishandeling.
Een der zelfbestuurders had de zaak toch gerap
porteerd bij het bestuur doch dit scheen er geen acht
op te willen slaan. Een Godsdienstleeraar had het
zelfde gedaan, doch kreeg te hooren, dat hij zich lie
ver bemoeien moest met zijn eigen zaken.
Een brief bereikte echter mr, Jonkman, den toen-
maligen officier van Justitie te Makassar, die te Bima
last gat' een onmiddellijk onderzoek in te stellen, ter
wijl de kapitein bij de militaire autoriteiten werd aan
geklaagd.
De Djaksa te Bima toog vergezeld van een agent
er op uit, en volgde te voet het zware tracé, dat de
patrouille doorkruist had. Ruim een week heeft dit
onderzoek geduurd met het bekende gevolg, dat kapi
tein V. d. V. thans zijn straf niet zal ontgaan.
No" kan worden vermeld, dat het onderzoek te
Soembawa-besar door militaire autoriteiten, meer
laakbare handelingen van V. d. V., gepleegd met an
dere gestraften, aan het licht heeft gebracht.
