Een vacantie-trip
Zuid - Limburg
Zaterdag 29 Juli 1933.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9320
door
Een fantastisch schouwspel.
Hevige brand te Oss.
KOEDIJK MAAKT SCHOOL.
ZWEEFVLIEGER DOODGEVALLEN.
Hittegolf over Europa.
Door enkele U.L.O.-leerlingen
met hun leeraars
Eerete dag.
MAANDAG 17 JULI.
Om kwart voor acht zouden we tesamen komen voor
het station. Aldoor'kwamen ej meer menschen. die
zuster of broer weg brachten. Eindelijk kwam de trein
aan. waarin twee Heldersche jongens zaten, die ook
•meegingen. We hadden spoedig een plaatsje gevonden.
We wuifden nog eens naar familieleden en kennissen
en... onze reis was begonnen. Van Schagen tot Amster
dam zagen we niet veel nieuws, omdat iedereen dat
.traject wel eens gereisd heeft. In Amsterdam was het
heel erg druk op het perron. We hadden een sneltrein
en behoefden dus van Amsterdam tot Maastricht niet
meer over te stappen. Dat was heel fijn. We gingen
dwars door het Naardermeer langs Hilversum naar
Amersfoórt. We reden door prachtige bossohen. Van
Amersfoort tot Nijmegen was het ook schitterend mooi.
Eerst langs heuvels met bosschen. toen door de Be
tuwe met. zijn bekende boomgaarden. We passeerden
achtereenvolgens Rijn, Linge, Waal en Maas. maar ze
vielen ons allemaal erg tegen. We dachten dat de ri
vieren veel breeder waren. Het duurde niet lang meer
of we kwamen langs hooge heuvels en we hadden
prachtige vergezichten. Het mooist vond ik de met
vierkante stukjes graan begroeide berghellingen. Het
was een lange reis. die we door liedjes te ringen een
beetje opvroolijkten We kwamen om ruim half twee in
Maastricht aan Daar stapten we bepakt en bezakt uit,
om de stad eens te bezichtigen. Eerst gaven we onze
bagage in depot. We zagen daar de half afgebroken
Maasbrug en een eindje verder de nieuwe Daarna be
keken we de St. Servaas-kerk. Het was een prachtige
rijk versierde kerk. Een beetje donker. Vooral de glas-
jn-lood-ramen vonden we mooi We liepen door het vil
lapark en kregen daar een buitje. We stapten toen
maar weer vlug naar het station, om met de trein naar
ons einddoel: Eysden. te reizen.
Het was een prachtige rit. Soms zagen we een oud
kasteel heel hoog op een heuvel staan, wat natuurlijk
een schitterend gericht was.
Om half zes ongeveer kwamen we in Eysden aan en
liepen naar onze Jeugdherberg, waar we een warme
maaltijd zouden gebruiken Maar groot was onze teleur
stelling. toen we zagen, dat de Jeugdherberg nog lang
niet afgebouwd was. Het eten moest nog bereid worden
en alleen de kamer voor de meisjes was klaar. De jon
gens moesten in een kamer slapen, waaraan zelfs de
raamkozijnen ontbraken. Om een uur of tien was het
eten gereed. We hadden natuurlijk geweldige honger.
Des avonds liepen we nog een eindje het dorp in en
zagen ook het kasteel. Het was echter te laat om het
neg te bezichtigen, en we keerden dan ook spoedig huis
waarts. We zochten ons bed op en sliepen weldra de
slaap des gerechtvaardigden.
A A. WAIBOER.
Tweede dag.
DINSDAG. 18 JULI.
De volgende* morgen stonden we om 7 uur op, want
we moesten met de trein van 8.54 naar Maastricht.
Aan het ontbijt heerschte .een prettige stemming. De
meisjes schonken thee en de jongens hielpen brood
snijden. Om 8 uur stonden we klaar om te vertrekken
en onder het zingen van een opgewekt liedje en nage
staard door de bevolking van Eysden. bereikten we het
station. Met de trein gingen we naar Maastricht. Daar
aangekomen wandelden we door het Stadspark en gin
gen verder naar St. Pieter. We wilden ook in de St.
Pietersberg, maar dat kostte vrij duur. We vroegen de
weg aan een heer. die toevallig voorbijkwam. Hij zei
tegen ons, dat er een dure en een goedkoope weg was
om er te komen. Wij gaven de voorkeur aan een goed
koope. Hij wees ons die weg en gaf zijn naamkaartje.
Als we dit kaartje aan één van de werklieden gaven,
die aan de andere kant van de berg aan het mergel
graven waren, dan zou men ons wel door de berg leiden
We bedankten den heer voor rijn welwillendheid en
beklommen de berg. Aan de andere kant daalden we er
weer af. Daar zagen we reeds mannen, die de berg
afgroeven en het zand op wagentjes door de berg voer
den. We moesten dadelijk naar beneden komen, wnnt
ze zeiden, dat het boven erg gevaarlijk was. We deden
het en na een poosje ging één van de arbeiders met
ons mee door de berg. Hier brandde op bepaalde afstan
den electrisch licht. De weg was ongeveer 1 K.M. lang.
De gang splitste zich in verscheidene zijgangen, maar
daar was het donker. Het was er tamelijk frisch. Toen
we weer uit de berg kwamen, sloegen we de weg ln
naar Slavante. waar we met een pontje over de Maas
werden gezet. Aan de overkant was een restaurant, waar
we onze boterham gebruikten. Er was ook een badgele
genheid en wij vroegen of we er onze voeten mochten
wasschen. Dit werd toegestaan en terwijl wij zoo bezig
waren werd er door een jongen een foto van ons ge
maakt.
Na een poosje gerust te hebben, trokken we verder
naar Gronsveld. In een bosch aangekomen, klauterden
we tegen een steile heuvel op en daar rustten we een
oogenblik uit. Hier werden de veldflesschen leegge
dronken. want we waren dorstig geworden. Spoedig
waren we weer frisch en een paar Jongens gingen bra
men zoeken. Na een uurtje wilde we weer vertrekken,
Het vroolijke groepje aan den voet van een heuvel.
Wij laten hier volgen een reisbeschrij
ving van een tocht naar Zuid-Limburg. On
der leiding van de heeren Visser en Baas,
respectievelijk Hoofd en Leeraar aan onze
Ulo-school, hebben de leerlingen van de
examenklasse en nog enkele anderen dit
reisje gemaakt.
Verschillende leerlingen hebben in neven,
staande reisbeschrijving hun indrukken
weergegeven.
maar 2 jongens waren spoorloos verdwenen. De on
derwijzers bliezen op hun fluitje, maar de jongens ant
woordden niet. We werden ongerust. Het gefluit her
haalde zfch steeds, maar we hoorden niets. Nu gingen
we allemaal tegelijk aan het schreeuwen en warempel,
daar antwoordden de jongens. We daalden weer naar
beneden en de jongens kwamen net aangeloopen. Ze
waren den weg kwijt geraakt. Eén van hen was zelfs
in een boom geklommen. Ze zagen er smerig uit en
zaten vol krabbels.
We kregen een waarschuwing, dat we niet te ver
mochten afdwalen. Na dit kleine oponthoud gingen we
verder. We kwaaien een met kersen beladen wagen te
gen. Ze zaten in kleine mandjes. Een onderwijzer vroeg
of we niet wat konden koopen, maar we waren ver
plicht een heel- mandje -te- koopen. Dit was veel te veel.
en daarom- wandelden we aaar -.een boerderij, waar «en
onderwijzer versch geplukte kersen kocht. öpoedig
kwam hü met 2 groote zakken aangeloopen. We smul
den er lekker van. Onze handen en monden kregen
een paarse kleur. Maar op de boerderij mochten we
onze handen wasschen en onze flesschen weer met
frisch water vullen.
Steeds verder gingen we oveè St. Geertruid naar
Brenst, en tegen een uur of 6 bereikten we onze Jeugd
herberg. We verfrischten ons eerst en konden dadelijk
aa,n onze maaltijd beginnen, die nu gelukkig op tijd
klaar was. We hadden reuze honger en spoedig waren
de schalen leeg. De tafel werd opgeruimd en de meis
jes hielpen de borden wasschen. 'a Avonds gingen we
nog met een clubje jongens en meisjes naar een kasteel.
Het begon al donker te worden toen we er kwamen.
Een kok zat met rijn vrouw in de tuin. Ze spraken
Fransch met een eigenaardig accent en we verstonden J
er bijna niets van. Een jongen, die ook Hollandsch ver
stond. was onze tolk en hij vertelde, dat we de volgende
dag na 2 uur het kasteel konden bezoeken. Maar we
zijn er nooit heen geweest, want we hadden geen tijd.
Nu kwam er ook nog een Duitsche dame bij. Zoo
werden er verschillende talen gesproken, wat erg leuk
was. We gingen maar gauw weg. want we moesten om
10 uur in de Jeugdherberg zijn. We gingen naar bed en
na een poosje nagepraat te hebben, sliepen we vermoeid
in, om de volgende morgen weer frisch te zijn.
JO DE WINDE.
Derde dag.
WOENSDAG 19 JULI.
We stonden 's morgens weer vroeg op. Het kleed en,
wasschen. ontbijten enz. ging vlug van de hand en na
dat wij brood voor het verdere gedeelte van de dag
Ingepakt, en de tafel opgeruimd hadden, hoorden we al
gauw het fluitje „verzamelen" blazen. Het hoofddoel
van de dag was Valkenburg.
Na een prettige treinreis via Maastricht, door een
streek, vol afwisselend natuurschoon, kwamen we daar
aan. Direct vielen ons de vele hotels en restaurants op.
Men kon nergens kijken, of men zag er een paar. In
een groote winkel kochten we allen een stevige berg
stok, en hiermede gewapend begaven wij ons naar de
ingang van de „Gemeente Grot". Door een gids geleid,
gingen we met een petroleumlamp de grot in. In 't eerst
was de gang wat nauw, maar spoedig verbreedde hij
zich en konden we gemakkelijker loopen. We bewon
derden de vele muurschilderingen en houtskoolteekenin-
gen, die in de loop der jaren daar waren aangebracht.
Ook zagen we verschillende figuren van voorhistorische
dieren, waarvan versteeningen waren gevonden. Som
mige waren in de muur gebeeldhouwd. Een klein moer
tje, dat om de zeven jaar eb en vloed had, lag stil aan
onze voeten. Het oudste gedeelte der grot dateert uit
het tijdperk der Romeinen. Op één plaats is de grot 70
meter beneden de begane grond. We bewonderden ver
der de „Driedrups", een steen, „die op drie plaatsen
water laat vallen, de „Enkele Drup". In de Fransche
tijd hebben vele menschen hun toevlucht in de grot
gezocht. Dit was mogelijk, omdat men vanuit de kelders
der huizen in de omtrek, gangen h8*1 gemaakt.
Terwijl de gids ons dit vertelde, waren we de uitgang
weer genaderd en bemerkten, dat we ruim een uur
onder den grond waren geweest. Nu gingen we langs
een lommerrijke weg naar de„Wilhelminatoren", van
waar we een heerlijk uitzicht hadden op de omgeving.
Hier rustten we uit van het loopen en aten onze brood
jes, onder het genot van een glas limonade.
Toen we bekomen waren van het trappenloopen (er
waren namelijk pl.m. 150 treden) deden we een wan
deling door het uitgestrekte Vogelbosch. De dichtbe-
bladerde boomen boden ons een weldadige koelte, zoo
dat we, zonder vermoeid te worden, ln marschtempo
verder gingen. Langs vele voetpaden en -paadjes kwa
men we aan de hoofdweg, waar we de richting Valken
burg insloegen. Nu bezochten we, ofschoon we reeds
in de Gemeentegrot geweest waren, nog een onder-
aardsch doolhof, dat een natuurgetrouwe nabootsing
was van een kolenmijn. We waren in staat, de werk
wijze, van het kolenwinnen te aanschouwen: de lift, de
imitatie van schuine kolenvelden, het vervoer op rails,
de kracht installaties, en de „Rutsch". een soort glijbaan
voor de kolen, bestaande uit een gootvormige, schuin
oploopende metalen buis. eveneens voor vervoer der
kolen gebruikt.
Ook was er een verlichte afdeeling met allerlei op
gegraven stukken steen, versteende diertjes en hout-
deelen, prachtige schelpen en schelpdieren, waarvan de
laatsten er op wijzen, dat daar vroeger zee is geweest
Na 't verlaten van de mijn kwamen we terug in Val
kenburg. waar we een ijsco naar' binnen werkten. We
wandelden daarop langs de Geul en rustten aan dit ri
viertje een poosje uit. Hier knabbelden we onze laatste
boterhammen op en lieten ons het water uit de veld
flesschen goed smaken. Per trein keerden we terug
naar Eysden, waar een heerlijk maal ons wachtte. Be
halve dit maal echter, wachtte ons ook nog iets anders,
n.1. een oprichter van de JeugdherbergCentrale, die ons
niet toestond, die nacht in de Jeugdherberg te slapen,
wegens de verbouwing. Met deze man heeft onze hoofd
onderwijzer een nachtverblijf voor ons opgezocht met
het resultaat, dat wij met matrassen, dekens en verder
ons heele hebben en houwen moesten verhuizen naar
een hotel-restaurant aan de oever van de Maas. Het
was een tamelyk drukke avond, maar we sliepen er
slechts te beter om.
T. BUIJS.
Wordt vervolgd.
De schoonheid van het Zuid-Limburgsche landschap.
DE UITBARSTING IN HET BABISAN-
GEBERGTE. WAARNEMING DOOR
OOGGETUIGE VANUIT ZEE.
Van Iemand die langs de Westkust van Sumatra ln
de richting Batavia voer. vernam de Java-Bode het
volgende van de door hem geheel waargenomen explo
sie van een der toppen van het Barlsangebergte.
Men was ruim 30 K.M. ten Noordwesten van Kroë,
Maandagmorgen te half zes, toen de explosie plaats
greep. De zon kwam juist op; de maan stond nog aan
den hemel.
Plotseling schoot een geweldige bolvormige massa
uit het gebergte op. Zij ontwikkelde zich in tallooze
andere bollen als er Is geen duidelijker vergelijking
een bloemkool. De uitbollende rookmassa's verspreid
den rieh 9nel langs de Oostelijke kim welke zij gelei
delijk bedekten. Door de aan de peripherie ietwat ijlere
massa scheen de zon nog even door; het was een fan
tastisch schouwspel dat geweldig imponeerde.
Van den bloemkoolvorm had de donkere kern den
vorm aangenomen van een op zijn top staanden drie
hoek; in het laatste gedeelte schoten voortdurend blik
semstralen heen en weer.
De rookmassa bleef zich den heelen voormiddag ver
spreiden en bedekte spoedig de geheele Oostelijke kim;
in het Westen bleef de hemel volkomen helder.
Te ongeveer 12 uur in den middag viel een lichte
asch regen op het schip.
Bij aankomst te Kroë bleek dat de daken der huizen
reed9 met een lichte aschlaag van witgrijze kleur wa
ren bedekt.
De bevolking was zeer onder d'en indruk en maakten
ten zich voor de vlucht gereed.
Volgens mededeeling van dr. Visser van het Obser
vatorium stemmen bovenstaande opmerkingen geheel
overeen met hetgeen, theoretisch beschouwd, kan heb
ben plaats gehad. Blijkbaar lag in een der vulkanen
reeds een voorraad materiaal te wachten, wellicht had
het nog jaren kunnen duren alvorens dit zou zijn uit
geschoten. indien de aardbeving dit proces niet had
versneld De bloemkoolvorming bij de uitstooting is
zeer typisch; ook in de wetenschappelijke wereld duldt
men dezen vorm als „Qauliflower" aan.
NIEUWE „REBELLENMARSCH" VAN GANDHI?
Tegen Augustus aangekondigd.
Uit Ahmebadad wordt gemeld, dat Gandhi voor
nemens is als protest tegen de Indische regeering.eer.
nieuwen „rebellenmarsch" te organiseeren. Hij heeft
besloten zijn seminarium per 1 Augustus te sluiten
en met de studenten clen marsch te maken. De In
dische regeering heeft hij hiervan in kennis gesteld.
Zijn vorige marsch viel in 1930, toen hij de zout-
Wetten overtrad en gearresteerd werd.
Houtzagerij een prooi der vlammen.
Door tot nog toe onbekende oorzaak ontstond Don
derdag morgen te ongeveer kwart over zes, toen het
bedrijf reeds in vollen gang was, brand in de ma
chinekamer van de N.V. Houthandel Kamphuis
Loosbroek op den Heuvel te Oss. In deze machine
kamer bevonden zich een groote Wolff-locomohiel cn
generators. De brandweer was spoedig niet twee mo
torspuiten aanwezig.
Nader wordt gemeld:
Toen de stoker Donderdagmorgen vroeg het ge
bouw betrad, kwam hij tot de ontdekking dat een
partijtje daar aanwezig zaagmeel en krullen vlam
had gevat. Men heeft nog getracht de vlammen met
eigen brandbluschapparaten te dooven, doch deze po
ging faalde.
De brandweer bestreed het vuur met 5 stralen. De
brand nam al dadelijk een ernstig karakter aan, te
meer daar het machincgebouw in de onmiddellijke
nabijheid stond van een groot aantal houtloodsen, ge
vuld met met kurkdroog hout, welke eveneens in de
vlammen dreigden op te gaan. Het vuur breidde zich
gestaag uit. Weldra stortte het i\,ak van het schouw
naar beneden, terwijl de plaatijzeren krullenatzuigin-
stallatie met donderend geraas werd meegesleurd.
Het gebouw was niet meer te redden.
De vlammen stegen hoop op. De overwaaiende
vonkenregen leverde een ernstig gevaar op voor de
omgeving. De brandweer moest zich dan ook in
hoofdzaak bepalen tot het nathouden van de hout-
loodsen en het fabrieksgebouw. Eenige vaten olie ge
raakten eveneens in brand en ontwikkelden een vcr-
stikkenden rook, welke zich tot ver in den omtrek
verspreidde.
De brandweer is na eenige uren van hard werken
erin geslaagd den brand tot het machinegebouw te
beperken en het vuur te bedwingen.
Omstreeks 8 uur was men den brand meester en
werd met de nablussching begonnen, welke nog
voortduurt.
Het machinegebouw is geheel in de asch gelegd. De
krachtinstallatie, bestaande uit een locomotief van
100 P.K., een generator, schakelbord, benevens de
krullenafzuiginstallatie, zijn door het vuur vernield.
De brand, welke in liet centrum van Oss woedde,
heeft een groote menschenraenigte op de been ge
bracht.
Het bedrijf, waar 60 personen werkzaam zijn, on
dervindt geen stagnatie, daai reeds maatregelen zijn
getroffen de benoodigde electriciteit van het provin
ciaal electriciteitsnet te betrekken.
De schade wordt op ongeveer f 15.000 geraamd. Zij
wordt door verzekering gedekt,
In verschillende Westiriesche ge
meenten massa-demonstraties
voor de raadhuizen. Dringende
eischen gesteld aan de regeering.
Gedreigd wordt met het werk
op het veld te staken.
In navolging van wat Koedijk eenige dagen
geleden gedaan heelt, zijn Donderdagmor
gen in verschillende Westiriesche gemeen
ten demonstratias gehouden van tuinders
voor de diverse raadhuizen.
Wij lezen daarover in het „Nwbl. v. West.-Fr.":
Tuinders demonstreeren te HoogkarspeL
Donderdagmorgen hielden een 200 tuinders, aan
gesloten bij den L.T.B., een demonstratie voor het
raadhuis te Hoogknrspel, waar hun vertegenwoor
digers door den burgemeester werden ontvangen cn
de noodtoestand werd uiteengezet
Er werd een telegram gezonden aan de minister»
Colijn, Verschuur, Tweede Kamer, het Kamerlid r.
d. Bilt, voorzitter L.T.B. en hoofdbestuur van den
volgenden inhoud:
Heden demonstreerde voor raadhuis afd.
Hoogkarspel L.T.B. De noodtoestand zepr
ernstig. Arbeidsloon kan niet, meer worden
uitbetaald. Arbeiders worden ontslagen. Geen
geld voor brood en noodzakelijke levensbe
hoeften. Gemeente niet in staat te helpen.
Spoedige hulp dringend en omgaand ge-
wenscht. Spoedige en volledige uitbetaling
van steungelden. Intrekking maximum 5
millioen. Beter vertegenwoordiging West-
Friesland commissie van voorbereiding en
uitvoering steunwet. Tevens gevraagd uit
betaling bloembollen, die tegen minimum
prijs op de veiling niet verkocht kunnen wor
den. Belanghebbenden verlangen binnen een
week steun. Ik kan dit wel rechtvaardigen.
Toestand hoogst ernstig. Burgemeester
Hoogkarspel.
Ook te Wervershoof is een demonstratie gehouden.
Er werd besloten, als niets mocht baten, alle hand-
teekeningen der leden uit het district te verzamelen
en alzoo een ultimatum aan den minister te zenden,
dat de productieprijzen worden vastgesteld, waar
anders de bedrijven in den steek zullen worden ge
laten.
Bij demonstratie te Grijpskerk. -
Dezelfde vlieger, die onlangs te
Wieringerwaard een noodlanding
moest maken, waarbij zijn toestel
verbrandde.
Uit Groningen:
De bekende sportvlieger A. Stoll, die Don
derdagavond te Grijpskerk een demonstra
tie gaf met een zweefvliegtuig, is van geringe
hoogte neergestort en op een muur terecht
gekomen. In zorgwekkenden toestand werd
hij overgebracht naar het Diaconessenhuis ta
Groningen, waar hij is overleden.
Nader vernemen we nog:
Bij de zomerfeesten te Grijpskerk gaf Donderdag
avond de ongeveer 40-jarige Groningsehe zweefvlie
ger Heinrich Stoll demonstraties. Hij is daarbij
waarschijnlijk met groote vaart, naar beneden geko
men en tegen een schuurtje opgebotst. Het toestel
drong door den houten wand heen en de vlieger werd
zwaar gewond. Hij is naar het diaconessenhuis te
Groningen gebracht, waar hij tijdens de operatie i»
overleden.
De heer Stoll was instructeur van de Groningsehe
zweefvliegclub en had nog nooit een ongeluk ge
had, Wel heeft hij destijds als sportvlieger met de
Zilvermeeuw verschillende noodlandingen moeten
maken.
Men zal zich herinneren, dat deze zelfde vlieger
voor eenigen tijd terug aan de Tweewegen te Wie
ringerwaard een noodlanding heeft moeten maken,
waarbij zijn toestel volkomen verbrandde, doch hij
zelf ongedeerd bleef.
r. In Frankrijk.
ue groote hittegolf, die reeds geruimen tijd boven
Frankrijk hanet. is in den loop van Donderdag nog
intenser geworden. De thermometer wees in Parijs
reeds om 10 uur des morgens 31 graden Celsius aan
cn steeg in den loop van den middag tot bijna 36 gra
den (is 97 graden Fahrenheit).
- Vier slachtoffers
De hitte in Engeland.
in Londen.
Donderdag was het de heetste dag van het jaar in
Londen. De temperatuur steeg tot 33.5 graden Celsius.
Er heerschte een drukkende zwoelte. Tot dusverre zijn
t personen tengevolge van de hitte omgekomen. Gis
termiddag is het hevig begonnen tetonweeren. In en
kele doelen der stad werd groote schade aangericht.
EEN LUMINEUS IDEE.
Maar dat slecht bekwam.
Een bewoner van een derde étage aan den Schie-
damschiendijk, te Rotterdam, zekere C. F., had Don
derdagavond veel last van de hitte, waarom hij dan
ook eonigge glazen bfer tot zich nam. Daarna kreeg
hij zin in een wandelingetje en het lumineuze idéé
om zijn woning niet langs de trap maar als gevel
toerist te verlaten. Van het raam van de derde étage
klauterde hij tot op de eerste étage, maar toen strui
kelde hij, viel naar beneden en werd met een hoofd
wonde opgenomen, en naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel gebracht.
