ER ZAL GELD MOETEN ZIJN. Theater Royal. Amsterdam's begrooting. Relletjes te Gooi. Middel gevonden tegen melaatschheid? Felle brand te Lobith. Sneltrem Parijs—Bordeaux ontspoord. Einde van een berucht avonturier. KRACHTIGER OPTREDEN tegen bet buitenland. Acrobatiek op het motorrijwiel. Een hachelijk avontuur. BIJ DEN 70STEN VERJAARDAG VAN FORD. GESLAAGD. Onze plaatsgenoot®, mej. M. Timmerman, verkreeg aan de Nieuwe Huishoudschool te Amsterdam het di ploma Hulp der Huisvrouw. AANBESTEDING SCHILDERWERK. Bij onderhandsche aanbesteding van het schilder werk van het nieuw te bouwen woon- en winkelhuis voor Mevr. Wed. D. Koning in de Heerenstraat werd ingeschreven door P. J. Cats voor f 430. L. Roggeveen voor f 465, J. Goedhart voor t 492 en D Wit voor f 530. De directie van Theater Royal brengt deze week in een uitgebreid en welgekozen programma, als hoofd nummer de beroemde film Madame Butterfly. Tn de hoofdrol viert Sylvia Sidney nieuwe triomphen. Luitenant Pinkerton en Luitenant. Barton van de 'Amerikaansche Marine krijgen in een .Tapansrhe ha ven voor onbepaalden tijd verlof aan wal te gaan Op zoek naar amusement komen zij terecht in Goro's Geisha-huis. En terwijl zij zich daar amuseerpn. ze zijn voor de r -ste maal van hun leven in dit deel van de wereld, ziet Pinkerton plotseling op den rijst papieren wand de schaduw van een dansend .Ta- pansch meisje in een aangrenzend vertrek. Het is Cho-Cho San die daar wacht tot den welgestelden edelman Yamadori komt om haar te trouwen. Zij is de telg van een aanzienlijk .Tapansch geslacht, in Goro's huis gebracht om de familiefortuin, die ge slonken is. door een rijk huwelijk te herstellen. Pinkerton staat op en verlaat zijn makker. Hij stapt de andere kamer binnen, doch Cho-Cho San die geschrokken is, vlucht in den tuin. Hij volgt haar, weet haar te grijpen en slaat zijn armen om het kleine Japansehe vrouwtje heen. Cho-C.ho's angst vermengt zich plotseling met een aangenaam gevoel en zij beantwoordt de liefdesbetuigingen van den knappen Amerikaan. Spoedig trouwen zij en zijn gelukkig. „Madame Butterfly", znnals de Japansrh» zich zelf noemt, be mint haar echtgenoot en ook hij is dol op zijn kleine vrouwtje. Op een dag vindt zij in Pinkerton's koffer het por tret van een mooi Amerikaansch meisie. Hij ver klaart dat zij niet meer dan een vriendin van hem is en Butterfly is tevreden Een paar dagen later moet hij vertrekken. Maar zij doet hem beloven te rug te komen. „Natuurlijk kom ik terug" zegt Pinker ton. „Als de roodborstjes nestelen?" vraagt de aan biddellijke Cho-Cho San. Pinkerton knikt. Drie maal hebben de roodborstjes reeds ge paard en vergeefs wacht. Butterfly. En met haar wacht een kindje, hun jongen. Pinkerton echter is intusschen getrouwd met het mooie Amerikaansche meisje van het portret. De Amerikaansche vloot is weer in de stad. Zij wacht voor het venster dat uitkijkt op de ankerplaats. De nacht valt, de ochtend gloort eindelijk daar ziet zij Pinkerton. En deze komt haar met een ge laat vol wroeging de waarhein vertellen Als iPnker ton vertrokken is, neemt zij afscheid van haar kindje Voor den stoel waar hij eens zat dien zij innig lief heeft, ontneemt zij zich van het leven dat zonder hem geen waarde heeft en terwijl zij sterft snikt zij: „Ik blijf van je houden altijd". Wordt thans goedgevonden Naar de „Tel" verneemt, heeft gisteren wethouder mr. Kropman, namens het gemeentebestuur van Am sterdam de thans gewijzigde gemeentebegrooting 1933 aan Ged. Staten aangeboden en toegelicht en daarbij de officieuze toezegging gekregen, dat er nu geen be zwaren meer tegen goedkeuring bestaan. De definitie ve mededeeling daarvan is de volgende week te ver wachten, zoodra Ged. Staten vergaderd hebben. Onder de te werk gestelden bjj het Twente- Rijnkanaal. Opzichter mishandeld. Onder de te werk gestelden bij het Twente Rijnka naai nabij de Weldammerbrug te Goor heerschte reeds de geheele week ontstemming over het loon. Vrijdag middag is het tot een uitbarsting gekomen. De opzich ter, de heer Dertien, werd mishandeld en in een diepe put geslagen, zoodat hij bewusteloos werd opgenomen. Nadat hij door dr. Lieneman behandeld was. is hij per auto naar zijn huis vervoerd. Marechaussee, gemeente- en Rijkspolitie werden ge waarschuwd. waarna een der vermoedelijke daders. J. B. uit Enschede, in arrest werd gesteld. Hij zal naar Almelo worden overgebracht In verband met deze ongeregeldheden is een 50-tal te werk gestelden voorloopig geschorst. Ontdekking van twee Japansehe hoogleeraren Reuter seint uit Tokio: Volgens het blad .Asahi"* hébben dr. Matsoemoto en dr. Hariba, beiden hoogleeraar aan de Keizerlijke Universiteit te Kyoto, een geneesmiddel voor me laatschheid gevonden. Een speciaal instituut zal worden gebouwd voor de behandeling der aangetasten volgens de door beide 'doktoren uitgevonden methode. Dr. Horiba verklaarde goede hoop te hebben melaat- schen die nog niet lang door de ziekte zijn aangetast, te kunnen genezen door behandeling met zijn medicijn, dat uit goud en speciale olie is samengesteld. Vier woonhuizen door 't vuur vernield. Gistermidadg te ruim 12 uur is door onbekende oor zaak brand ontstaan in een huis aan het tuindorp te Lobith bewoond door de familie Harmsen. Tengevolge van den sterken wind en mede door het feit dat men slechts over beperkt brandbluschmateriaal beschikte, sloegen de vlammen in weinig ijd over naar een drie tal andere huizen, bewoond door de families Derksen, Nijenhuis en Schopman. De brandweer uit Lobith be strijdt het vuur uit alle macht Zij heeft assistentie aan gevraagd van de spuit uit Pannerden. De vier huizen moeten als verloren worden beschouwd. De brand woedde om twee uur nog voort. Nader wordt gemeld: De brand is ontstaan in de woning van den klom penmaker J. M. Harmsen welke woning gelegen is in het tuindorp te Lobith-Tolkamer, een complex van tachtig woningen. De woning van Harmsen is totaal uitgebrand Voorts zijn de daarnaast gelegen wonin gen van J. Derksen en H. A. Versteege gedeeltelijk door het vuur vernield. De brand werd bestreden door drie motorspuiten, waabij water werd gegeven door de brandweer uit Lobith en die van Pannerden. Omstreeks drie uur was men den brand meester en bestond voor uitbreiding geen gevaar meer. Persoon lijke ongevallen kwamen niet voor. Verzekering dekt de schade, die uit den aard der zaak vrij aanzienlijk ia. Geen andere kens meer voor Zaandam dan de begrooting voor 1933 in dien zin te wijzigen, dat de regeering er haar goedkenring aan kan hechten. Donderdag Is van B. «en W. van Zaandam de raadsvoor dracht verschenen om de begrooting voor 1933 te wij zigen in dien zin, dat de regeering er eindelijk haar goedkeuring aan kan hechten. Het college herinnert aan het besluit van den raad van 27 Juni en dat de regeering en de Gedeputeerde Staten zloh niet bereid toonden aan het daarin gedane verzoek om Zaandam uit den nood te helpen, te vol doen. Daardoor, zeggen B. en W. is het volstrekt noodzake lijk geworden 'n anderen weg te kiezen om de begroo ting sluitend te maken, opdat de gemeente ten spoe digste in het bezit wordt gesteld van de gelden, die onmiddellijk noodig zijn om aan de verplichtingen te voldoen. De rente en aflossing van schulden, de storting van de pensioenbijdragen en de voldoening van verschillen de vorderingen van aannemers en leveranciers kunnen zeggen B. en W. niet langer wachten. Binnen zeer kor ten tijd zal er geen geld meer in kas zijn voor de beta ling van loonen en tractementen, voor het Armbestuur en voor de steun aan werkloozen. Deze ramp, zeggen B. en W. verder moet worden voorkomen. Er is geen keus meer. Hoe de begrooting zal gewijzigd worden Ter dekking van het tekort doen B. en W. drie voor stellen. die met eenparige stemmen zijn aangenomen en dus ook met de twee soc.-dem. wethouders in het col lege en welke overeenkomen met hetgeen gisteren is medegedeeld. B. en W. stellen voor f 25000 meer op de begrooting te brengen voor aflossing van de crisisschuld over 1932 Deze gelden wensohen B. en W. te vinden door het hooger ramen van sommige Inkomsten en het lager ra men van enkele uitgaven. Verder stellen zij voor de f 45.000 Inkomsten uit de reserve te laten vervallen en ten slotte de f 31.000 uit het batig saldo van 1931 niet voor den dienst 1933 aan te wenden, maar deze te doen dienen voor gedeeltelijke aflossing van de orisissehuld over 1932, zoodat de geheele aflossing op de begrooting voor 1933 f 50.000 pl. f 31.000 is f 81.000 zal bedragen. Hiertegenover stellen B. en W. dan voor een straat- belasting in te voeren die f 56.000 zal opbrengen en f 20.000 te vorderen als bijdrage van de ambtenaren en werklieden der gemeente voor hun weduwen- en weezenpensioen. Op deze wijze sluit dan de begrooting volgens de eischen van de regeering en Ged. Staten. Daarnaast stellen B. en W. voor, voor steun aan werkloozen f 10.000 meer te ramen, die gevonden kun nen worden uit de lichtbedrijven. Deze voorstellen zullen Maandag in den gemeente raad worden behandeld. Intusschen heeft de partijvergadering van de S.D.A.P. Donderdag zich uitgesproken tegen deze voorstellen. Hoe dus nu de houding zal zijn van de soc-dem. le den is niet met zekerheid te zeggen, ook nu of na deze uitspraak de beide soc.-dem. wethouders hun steun aan deze voorstellen blijven verleenen. De houding van de S.D.A.P. Niet eens met de voorstellen van B. en W. In de Donderdagavond gehouden huishoudelijke ver gadering van de afdeellng Zaandam der S.DA.P. heeft men zich nadrukkelijk tegen de voorstellen van B. en W. uitgesproken. De leden van de s. d. raadsfractie, die Maandag vóór de voorstellen van B. en W. zouden stemmen, zouden daarmede handelen in strijd met de organisatorische beslissing van de partij. Als gevolg hiervan staat vast dat de leden van die fractie Maandag tegen de door B. en W. aan de hand gedane oplossing van het con flict zullen stemmen. Alleen de beide s-d. wethouders zullen bij hun hou ding. die zij In het college van B. en W. hebben aan genomen, volharden, tenzij de partij alsnog zooveel druk op hen zou kunnen uitoefenen, dat zij overstag gaan. Heel waarschijnlijk is dit blijkens onze Inlich tingen niet, zoodat zij de kans loopen als wethouders te worden teruggeroepen. Of zij hieraan gevolg zou den-geven, zal de toekomst leeren. Het georganiseerd overleg over de t pet pensl oenaftrek. Nader wordt nog gemeld: Gisteravond heeft ten ge meentehuize een vergadering plaats gehad van het ge organiseerd overleg, bijeengeroepen voor een bespre king van de voorstellen van B, en W, bereffende de 2 pet, pensioenpremie te verhalen op de ambtenaren en werklieden der gemeente, voor weduwen- en wee zenpensioen, welk voorstel deel uitmaakt van de maat regelen van B, en W. ter dekking van het tekort ad f 100,000 op de begrooting voor 1933, Zonder het voorstel zelf te overwegen werd op voor stel van den modernen bond besloten om geen advies hieromtrent uit te brengen als protest tegen de wijze waarop dit bij het georganiseerd overleg aanhangig Is gemaakt, waardoor aan de leden de gelegenheid is ont nomen de zaak behoorlijk voor te bereiden, terwijl B. en W. reeds waren overeengekomen den maatregel tot uitvoering te doen komen. HOE LANGER HOE GEKKER. Middeleeuwsche straffen. Het Duitsche ministerie van Biunenlandsche Zaken heeft bekend gemaakt: In den nacht van 26 Juli is de Hindenburgeik, op 3 Mei geplant op het Tempelhofer Feld, door commu nisten doorgezaagd. De geheime staatspolitie heeft als tegenmaatregel bevolen dat alle communisten die zich in ..Schutzhaft" bevinden drie dagen lang geen mid dageten krijgen. Vier gewonden. Uit Parijs: Gistermiddag zijn de vier achterste rijtuigen van den sneltrein ParijsBordeaux, die te gen half negen met de Qui d'Orsay vertrok en tegen vier uur te Bordeaux behoort aan te komen, tusschen Montmoreau en Montvoyer, op ongeveer 14 K.M. af stand van Angoulème, ontspoord. Vier reizigers wer den gewond. De overigen konden, nadat de vier ont spoorde wagons waren afgekoppeld, in het voorste gedeelte van den trein hun reis voortzetten. De oor zaak van de ontsporing is nog onbekend. Een veelbewogen leven. Zijn nalatenschap. Donderdag is in een ziekenhuis te Debreczin de be ruchtste van alle Hongaarsche avonturiers, Ignaz Stras- noff, op 65-jarigen leeftijd overleden. Toen hij stierf, bestond zijn heele bezit uit een monocle en een have- looze uniform van officier bij de Koninklijke Hongaar sche Huzaren. Strassnoff bracht, naar 't Alg. HsbL weet mede te deelen, heel wat jaren van zijn leven door in de ge vangenis voor zijn escapades als bigamist en huwelijks zwendelaar, valsche munter, afperser en frauduleus de biteur. Zijn laatste vonnis was vijf jaar. die hij op 55- jarigen leeftijd in Oostenrijk uitzat, omdat hij bankbil jetten had vervalscht. Strassnoff kwam aldus een bericht in de „Daily- Telegraph" uit een respectabele boerenfamilie. Hij verklaarde altijd dat zijn monocle hem roem en geluk gebracht had, maar toch zijn ondergang was geworden Ofschoon hij wist dat zijn laatste uur naderde, hield hij de beroemde monocle stevig in zijn oog en eerst in het oogenblik van zijn dood viel het glaa eruit Hij vertelde eens dat toen hij nog maar tien Jaar was hij een kapitein van de Huzaren door zijn dorp zag loopen met een monocle in het oog Onmiddellijk was hij zich bewust van de hypnotische kracht van de combinatie van een uniform en monocle in die dagen op de menschen in het algemeen. Toen besloot hij met geoorloofde of ongeoorloofde middelen met deze twee dingen ook carrière te maken „Ongelukkig" zoo voeg de hij er aan toe, „moest het met ongeoorloofde mid delen gebeuren", Een van Strassnoffs bekendste stre ken is toen hij, lang voor den oorlog, den kardinaal aartsbisschop van Hongarije opzocht, zich voordeed als Prins Esterhazy, en door zijn gemakkelijke manier van spreken, zijm uniform en zijn monocle 1,600 van den aartsbisschop wist te verkrijgen, ONZE POSITIE TEN OPZICHTE VAN DUITSCHLAND. „De toestand, waarin landbouw en Indu strie verkeeren, ls zoo ernstig, dat men met spoed moet knnnen ingrijpen." Aan het voorloopig verslag der Eerste Ka mer over het wetsontwerp tot verleening van enkele retorsie-bevoegdheden, is het volgende ontleend: Men achtte het vrij algemeen juist, aan de regeering deze gelegenheid tot het nemen van krachtige maatregelen op economisch gebied te geven. De toestand, waarin landbouw en in dustrie als gevolg van maatregelen, door het buitenland genomen, komen te verkeeren, is zoo ernstig, dat men met spoed moet kunnen ingrijpen. Andere leden merkten op, dat naast de clearingwet, ook deze wet zeer noodzake lijk moet worden geacht Ons weinig krachtig optreden tegenover het buitenland is mede oorzaak van de uiterst moeilijke positie, waar in wij thans verkeeren. Indien reeds voor een tweetal jaren scherper ware opgetreden, zou naar de meening dezer leden onze export naar Duitschland niet zoodanig zijn ontwricht als thans het geval is. BIJ HET BADEN VERDRONKEN. Uit Stavoren: Gistermiddag is in het IJselmeer onder Stavoren bij het baden verdronken het bijna 9-jarig zoontje van den heer H. Schraders, alhier. Schip aohtervolgd door waterhoos. Uit Quebec: De „Dutchess of Bedford", op weg naar New York, werd op het St. Petersmeer tusschen Montreal en Quebec overvallen door een storm. Ten gevolge van een wervelwind trok plotseling achter het schip het water omhoog tot een waterzuil, die ten slotte een hoogte van ongeveer 500 voet bereikte en een doorsnede van ongeveer 50 voet. Op een afstand van eenige mijlen joeg deze waterzuil achter het schip aan, dat zijn snelheid tot 17 mijl per uur opvoerde en op deze wijze buiten 't bereik van het water wist te blijven, dat na eenigen tijd terugzakte, toen de hoos voorbij was. Ofschoon het nut er niet bepaald dadelijk van in het oog springt, kan niet ontkend worden dat de staaltjes van behendigheid welke dezer dagen voor een talrijk publiek in het Prinsen park-stadion te Parijs, op het motorrijwiel werden afgelegd, alle bewondering afdwingen. HENRY FORD. Wereldconcerns vergaan, gansche industrieën ver dwijnen, reusachtige bankondernemingen storten in een, gouden standaarden worden verlaten ei^temid- den van al deze ineenstortingen staat een man, een economisch leider, een ondernemer, rotsvast, onbe roerd door den maalstroom, die rondom hem heen gelijken en nog grooteren dan hij verzwolgen heeft en verzwelgt: Henry Ford. In het begin van dit jaar heeft de eens bloeiende stad Detroit, de vierde stad van Amerika met haar 26 autofabrieken, haar geweldige crisis beleefd. Alle banken moesten slui ten, talloozc industrieele ondernemingen gingen te niet Ford sloot gedurende drie dagen zijn fa briek om ze dadelijk weer op volle, oude sterkte, met dezelfde productiviteit te heropenen. Deze schijnt te gen de grootste krachs bestand. Daarom is het mis schien niet verkeerd, naar aanleiding van zijn 70sten verjaardag een korte beschouwing te geven over den man, die zich in deze stormachtige tijden als onaan tastbare reus van Detroit heeft staande gehouden. Wie is Henry Ford en hoe werd de 30 Juli 1863 in Greenfield Township bij.Dea born (Michigan) geboren jonge man tot de groo ts vernieuwer en autokoning? Hij was de zoon van William Ford en Mary Litoget. Wil liam Ford was van Engelsche af komst: geboren dichtbij Cork, in Ierland, terwijl zijn vrouw Mary Litoget, geboren was in de Ver- eenigde Staten uit Nederlandsche ou ders. Henry Ford, de zoon, had het geluk, niet slechts in een tijdperk ge boren te worden van ongehoorden bloei, maar ook, als een van de kundigste ingenieurs op zijn gebied, zijn tijd goed te begrijpen. Men had den ernstigen, verbitterden strijd met de natuurkrachten, vooral ook met tijd en ruim te opgenomen en het regende .lieuwe uitvindingen, verbeteringen van oude uitvindingen: talent, be kwaamheid, gewiekstheid en handigheid werden ruim betaald. En de jonge ingenieur Henry Ford, een jonge vriend en beschermeling van den destijds reeds wereldbe- roemden Edison, vond zijn plaats in deze wereld. Te gen ruimte en tijd had hij als een der eersten ge lijktijdig gestreden de ruimte overwon hij door zijn succesvollen arbeid, de nieuwe automobiel tot een waarlijk internationaal, geen hindernis schuwend ver keersmiddel te maken. Hij dacht een werkelijk ge niaal productiesysteem uit. Dat dit systeem later meermalen tot een vloek werd, is Henry Ford zeker 'allerminst ontgaan en hier was bij wederom een der eersten, die naar methoden zocht om de zieko wereldhuishouding te genezen. Henry Ford, die tijdig de ongemeene beteekenis van de Taylorsche bedrijfswetenschap erkende, heeft eerst geprobeerd de wereld uit de tegenstrijdigheden te leiden, waarin zij zich door al te blind volgen van het Tavlorsysteem had gestort. Ford heeft retoond, hoe men door zelfstandig ver der ontwikkelen der grondstellingen de ergste crisis- schade ontwijken kan. Zijn eerste grondstelling zooveel mogelijk elke verspilling a n materaal en m.nschenkracht te voorkomeh gaat onmiddellijk van Taylor uit. Zijn gevolgtrekkingen echter zijn nieuw: deze wet toepassen in het raam van de grootste krachtsinspanning van den afzonderlijken ar beider bij korter arbeidstijd en hoog loon. Door deze tol het uiterste betrachue tijdelijke besparing, die den arbeider niet al te lang bezwaart, is het mogelijk hij betrekkelijk go Inge' productiekosten niet lechts eoedkoope, maar ook goede waren „auto's voor iedereen" op de markt te brenge Anderzijds ver hoogt het loon, dat do de „welvaart" van het he- drijf kan worden betaald, de koopkracht der massa, zoodat Ford tot zijn beroemde bewering kon komen: „Ieder bij Ford aangestelde arbeider Is in staat, zich van zijn loon een eigen Ford-auto te koopen." Ford heeft zijn woord tot op het huidige oogenblik gehouden. Dit „grootsche heden" van de Fordsche bedrijfs wetenschap echter staat niet slechts op zichzelf al- •een.' Het voert om met den titel van een van Fords boeken te spreken tot een „grooter morgen". Zal inderdaad het evenwicht tusschen de welvaart van den werkgever on werknemer op deze wijze be waard blijven, dan worden alle kloven in het be drijf en in de natie vanzelf overbrugd. De klassen strijd houdt, aldus gaat Fords gedachtengang verder vanzelf op, wegens gebrek aan redenen, in zijn plaats treedt „service", de „diensten aan het ge heele volk". Met Henry Fords zevent-igsten verjaardag valt het dertigjarig jubileum sarren van zijn levenswerk, de „Ford Motor Company" In 1903 onder moeilijke om standigheden met een aanvangskapitaal van 100.000 dollar gesticht, wies dit bedrijf, dank zij de genia liteit van zijn leider, tot het uitgebreidste en rijkste in zijn soort. In 1925 werden het kapitaal en de re serves der Ford-fabrieken (dus Fords onmetelijk pri- vé-vermogen niet meegeteld) op ongeveer 46 millioen dollars geschat. Sinds 1919 zijn a'le aand^elen van deze onderneming in het bezit der familie Ford geen anonieme aandeelhouders of couponnetiesknip- pers kunnen dus de ijzeren consequenties van Fnrd eenige afbreuk doen. In de eerste achttien jaren werden 5 millioen wagens in zijn fabrieken ge maakt, sinds 1926 dagelijks 4000 en als deze weer- galooze arbeidsprestatie onder den druk der om standigheden misschien een weinie verminderd is, dan vergelijke men de procentsgewijze, betrekkelijk geringe, afname bij Ford eens met den duizelinewek- kenden achteruitgaug van andere ondernemingen. Vijf en dertig kleinere fabrieken in Amerika zelf, tallooze filialen, vertegenwoordigingen en fabrieken in letterlijk de geheele wereld, zorgen er voor. Fords plan, uit de automobiel een alle natuurlijke hinder palen trotseerend, internationaal Verkeersmiddel te maken, ten volle te verwezenlijken Zoo kan deze buitengewone man, die tien jaar geleden zijn rijk leven in het boek „Mijn leven en werk" neergelegd heeft, op zijn zeventigsten verjaardag werkelijk vol trots op een arbeidsprestatie terucschouwen. welke in de wereld nauwelijks haar gelijke heeft en niet tegenstaande crisis en verval, alh moeilijkheden glansrijk doorstaan heeft als ware „reus van Detroit". W.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1933 | | pagina 6