Barbara Worth
Zee-ziekte!
Zwarte artisten
Waarnaar men
luistert
Sterft de visch uit?
thans te Londen.
VRIJDAG 11 AUGUSTUS.
HILVERSUM (1875 M.)
VARA.: 8.00 Gramofoonmuziek; VP.R.O.: 10.00 Morgen
wijding; VARA.: 10.15 Voordracht door Jan Lemaire;
10.30 The Guaroni oJ.v. Loe Cohen; 11.00 Onze Keuken
door P. J. Kers Jr.; 11.30 The Guaroni; AVRO. 12.00
Gramofoonmuziek12.30 Concert door Kovacs Lajos
en zijn orkest; 2.30 Causerie door P. J. Schenk: „Vijan
den van onzen tuin"; 2.50 Gramofoonmuziek; 3.15 Zang
voordracht door Franz Toutenel; 3.45 Gramofoonmu
ziek; VARA.: 4.00 Orgelspel door Jan Vogel; 4.30 Voor
de kinderen; 5.00 Gramofoonplaten6.00 Socialistische
liederen door de Flierefluiters; 6.45 Drs. P. Kuin:
Plan-productie"7.00 De Flierefluiters; VPR.O.: 8-00
Cursus: Leerlingen van Christus; 9.00 Lezing; 10.00 Vrijz.
Godsd. Persbureau; daarna Vaz Dias; 10.15 J. H. Eek
hout draagt voor uit eigen werk; 10.45 Gramofoonmu
ziek; VARA.: 11.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting.
HUIZEN (296 M.)
K.R.O.: 8.00 Morgenconcert; 10.00 Gramofoonmuziek;
11.30 Halfuurtje voor zieken en ouden van dagen; 12.00
Politieberichten; 12.15 Het Amsterdamsch Salon-Orkest
oJ.v. D. Kiekens; 1.45 Rustpoos; 2.00 Orgelconcert door
Evert Haak in de St. Dominicuskerk te Amsterdam;
3.25 Vioolrecital; 4.20 Gramofoonmuziek; 5.30 Land- en
tuinbou-whalfuurtje door J. Th. Arts; 6.00 Gramofoon
muziek; 7.00 Politieberichten; 7.15 Causerie; 7.35 Gra-
mofooonmuziek; 7.45 Orkest o.l.v. P Reinards; 835 Vaz
Dias; 8.40 „De man die bezuinigt", een een-acter; 9.00
Orkest; 9.45 „De seance", een een-acter; 10.00 Orkest;
10.20 Gramofoonmuziek; 10.25 Vaz Dias; 10.30 Orkest;
10.45 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting.
LÜXEMBOURG (1191 M.)
7.00 Lichte gramofoonmuziek; 7.50 Symphonisch con
cert; 8.30 Causerie in het Nederlandsch; 8.40 Lichte
gramofoonmuziek; 9.55 Dansmuziek.
BRUSSEL (509 M.)
12.20 Concert 1.30 Gramofoonmuziek; 7.10 Idem;
8.20 Gramofoonmuziek; 9.20 Concert.
KALUNDBORG (1153 M.)
12.20 Strijkorkest; 3.20 Concert; 8.50 Strijkorkest; 10.40
Populaire muziek; 11.20 Moderne dansmuziek.
BERLIJN (419 M.)
4.45 Omroeporkest; 5.10 Populair concert; 10.00 Concert.
KONTNGSWUSTERHAUSEN (1633 M.
12.20 Gramofoonmuziek; 2.20 Idem; 3.00 Pianorecital;
5.55 Kamermuziek.
HAMBURG (372 M.)
11.50 Populair concert; 1.35 Gramofoonmuziek; 2.30 ld.;
8.20 Concert; 10 40 Militair orke«.t
LANGENBERG (472 M
12.20 Populair concert; 1.20 Idem; 5.20 Solistenconcert
10.50 Kamermuziek.
DAVENTRY (1554 M.)
12.20 Orgelrecital; 1.05 Concert; 2.05 Idem; 2.35 Gramo
foonmuziek; 3.20 Concert; 4.35 Idem, 6.50 Idem, 8.20
Militair orkest; 10.40 Pianorecital; 11.15 Dansmuziek.
PARUS EEFFEL (1446 M.)
8.50 Concert o.l.v. M. Flament.
PARIJS RADIO (1725 M.1
12.50 Gramofoonmuziek; 7.40 Idem; 9.05 Symphoniecon-
cert; 9.50 Vervolg concert.
MILAAN (831 M.)
8.00 Gramofoonmuziek; 8-35 Idem: 9.35 Dansmuziek.
ROME (441 M.)
8.35 Gramofoonmuziek; 9.35 Operette-programma.
WEENEN (517 MA
5.35 Pianorecital; 7.20 Populair concert; 9.20 Zang.
WARSCHAU (1411 M.)
5.35 Solistenconcert; 7.25 Gramofoonmuziek; 8.20 Con
cert; 10.20 Dansmuziek.
BEROMUNSTER (460 M.)
5.50 Concert; 8.50 Omroeporkest.
ZATERDAG 12 AUGUSTUS.
HILVERSUM (1875 M.)
VARA.: 8.00 Gramofoonmuziek; V.PR.O.: 1000 Morgen
wijding; VARA.: 10.15 Uitzending voor de arbeiders in
de continubedrijven; 12.00 Kamerorkest o.l.v. Willem
Drukker. 2.00 Gramofoonmuziek; 2.45 Causerie; 3.00
Eddy Wallis en zijn ensemble; 3.45 Rustpoos; 4.00
FEUILLETON.
Door
HAROLD BELL WRIGHT
48.
Toen zij met hun drieën een poosje gebabbeld had
den, en Barbara hen beknord had om hun wegblij
ven, zeide Abe: „Ik geloof dat je nu beter zou doen
naar huis te gaan, Barbara. Maar rijd dan niet langs
de lijn. Sla naar het westen af door de woestijn, tot
dat je bij den weg komt en volg dien. Wij kunnen nu
onmogelijk met je meegaan en 't zou kunnen zijn dat
een van die arbeiders weer een woordje te veel zeide.
Vanavond kom ik bij je."
Het was dien avond geruiraen tijd na negen uur,
toen de opzichter de woning van Barhara bereikte.
Een weinig verlegen en beschroomd kwam hij binnen
en in den eersten den besten stoel nam hij plaats.
Barbara zocht haar gelief koosden schommelstoel bij
dc tafel op. „Het werd tijd dat je kwam. Ik voelde
mij zoo eenzaam dat ik niet geloof dat ik het nog een
uur had uitgehouden. Heusch, jij en Pat en Tex heb
ben mij schandelijk verwaarloosd. Sinds het ver
trek van mijn vader zijn geen van jelui hier geweest.
Zelfs Pablo heeft mij heelemaal vergeten."
„Pablo is werkzaam bij de Droge Rivier", zeide
'Abe langzaam. „Wij hebben de laatste drie dagen onze
handen vol gehad. Je zult wel willen gelooven dat
wij niet opzettelijk weggebleven zijn."
Er lag iets in zijn stem en voorkomen dat Barbara
dwong hem oplettend aan te zien. Was het een ver
beelding die samenhang met haar sombere stemming
van de laatste dagen of was het werkelijk waar dat
de slanke gestalte van den opzichter gebogen was on
der den druk der moedeloosheid? Hij zag haar dit
maal niet aan met zijn gewone openhartigheid. Hij
staarde op het tapijt dat tusschen hen lag en zijn
gebronsd gelaat was doorploegd van rimpels die zij
daar nog nooit had waargenomen. Ook trok het haar
aandacht dat hij een revolver in zijn gordel droeg,
hetgeen voor Abe zeer ongewoon was.
„Dat weet ik heel zeker", riep zij uit „Het is
heel kinderachtig van mij, dat ik mij beklaag. Ver
geef het mij."
Ed<Jy Wallis en zijn orkest; 4.40 Letterkundig overzicht
door A. M. de Jong; 5.00 Eddy Wallis en zijn ensemble;
5.30 Jan Lemaire draagt voor; 5.45 De Flierefluiters
o.l.v. Ray Forest; 6.15 Dubbel mannenkwartet; 6-30
De Flierefluiters; 7.00 Dubbel mannenkwartet; 7.10 De
Flierefluiters; 7.25 Vaz Dias en Varia; 7.35 Uitzending
uit het Festspielhaus te Salzburg van de Opera .De
Tooverfluit" van W. A. Mozart; 8.40 De Rattenvanger
van Hameien, voor te dragen door Willem van Capel-
len; 9.05 Vervolg uitzending uit Salzburg; 10.50 Vaz
Dias; 11.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting.
HUIZEN (296 M.)
KR.O: 8.00 Morgenconcert; 10.00 Gramofoonmuziek;
11.30 Godsdienstig halfuurtuje; 12.00 Politieberichten;
12.15 The Dutch Gentleman Band o.l.v. Fred. van
Zanten; 1.45 Rustpoos; 2.00 Halfuurtje voor de rijpere
jeugd; 2.30 Kinderuurtje; 4.00 Gramofoonmuziek; 4.25
Reportage van de wedstrijden om de Ned. Zwem kam
pioenschappen in het zwembad „Thialf" te Arnhem;
5.05 Gramofoonmuziek; 5.15 Esperantonieuws; 5.30 Or
kest o.l.v. Marlnus van 't Woud; 6.20 Weekoverzicht
door Paul de Waart; 6.45 Orkest; 7.00 Politieberichten;
7.15 Causerie: „Ervaringen op een luchtreis naar Ned.
O.I."7.35 Gramofoonmuziek; 7.45 Causerie; 8.00 Orkest
8.30 Vaz Dias; 8.35 Vroolijke avond uit het paviljoen
te Valkenburg: Tholen en Van Lier, Ditta Schmetter-
llng met haar HollandschWeensch orkest; 10.35 Mi
crofoonvertelsel; Daarna Vaz Dias; 11.00 Gramofoon
muziek; 12.00 Sluiting.
LUXEMBOURG (1191 M
7.00 Lichte gramofoonmuziek; 7.50 Symphonisch con
cert; 8.40 Gramofoonmuziek; 9.55 Dansmuziek.
BRUSSEL (509 M.)
12.20 Strijkorkest; 3.20 Omroeporkest; 520 Gramofoon
muziek; 8.20 Dansmuziek; 1020 Concert.
KAtf.l'NDHOKG (1153 M)
1220 Concert; 1.30 Idem; 6.35 Gramofoonmuziek; 7.20
Programma van Weenen.
BERLIJN (419 M.)
825 Gevarieerd programma.
HAMBURG (372 M.)
11.50 Concert; 125 Gramofoonmuziek; 220 Idem; 4.20
Concert; 6.20 Populair concert.
KONIGSWUSTERHAUSEN (1685 M.i
1.00 Gramofoonmuziek; 2.20 Idem; 4.20 Concert; 9.20
Dansmuziek; 1120 Idem.
LANGENBERG (472 M.)
12.20 Populair ooncert; 1.20 Concert; 2.50 Gramofoon
muziek; 5.20 Idem; 6.20 Populair concert; 9.20 en 11.20
Dansmuziek.
DAVENTRY (1554 M)
1220 Concert; 1.05 Gramofoonmuziek; 1.35 Concert;
3.50 Idem; 5.05 Orgelconcert; 8.15 Prom-enadeconcert;
10.55 Dansmuziek.
PARIJS EEFFEL (1446 M.)
8.50 Radiotooneel.
PARIJS (RADIO) (1724 M.)
8.05 Gramofoonmuziek; 12.20 Idem; 7.30 Idem; 8.20 ld.
MILAAN (881 M.)
3.00 Gramofoonmuziek.
ROME (441 M.)
8.35 Gramofoonmuziek; 9.05 Programma van Weenen.
WEENEN (517 M.>
5.20 Populaire muziek; 7.35 „Die Zauberflöte,\ opera;
10.55 Dansmuziek.
WARSCHAU (1411 M.)
5.35 Militair concert; 625 Omroeporkest; 8.20 Populair
concert; 9.50 Pianorecital; 10.20 Dansmuziek.
BEROMUNSTER (460 M.)
8.10 Gramofoonmuziek; 10.35 Dansmuziek.
Men hoort in den laatsten tijd steeds meer
klachten over de vermindering van het
aantal gewervelde zeebewoners. De oor
zaken van den achteruitgang is men nog
slechts gedeeltelijk op het spoor. Een on
derzoek is ingesteld o.a. door den beroem
den Deenschen ichtyoloog Dr Blegvad.
,De visschen verdwijnen" heeft men in de laatste
jaren herhaaldelijk uit verschillende Europeesche kust
streken als noodkreet hooren opstijgen. Een aanlei
ding voor geleerden om Noord- en Oostzee te gaan
doorvorschen en den Atlantischen Oceaan aan een
inspectie te onderwerpen.
Wij herinneren aan de geheimzinnige hafziekte, die
negen jaar geleden onder de bewoners om het Friesche
haf huishield en tegeiykertijd de visschen aantastte.
Voorts leeft de waterpest in onze herinnering voort
Het was een woekerplant, die zelfs de zoetwaterbevol
king In gevaar bracht.
In de lente van dit jaar meenden een paar een
voudige Deensche vlsschers de vakgeleerden op de
hoogte te moeten stellen van een verschijnsel, dat
iederen zomer sterk hun aandacht had getrokken: de
geringe hoeveelheid wier in vergelijking met die van
vroeger.
Men won informaties in, en het bleek, dat het er
elders mee gesteld was als in Denemarken. Zelfs uit
Finland, van de verst verwijderde kusten, ontving men
het bericht, dat er gedurende de laatste Jaren byna
geen wier was waargenomen.
En nu stroomden ook de mededeelingen binnen uit
Frankryk. Spanje en zelfs uit Amerika; meestal kwa
men ze hier op neer, dat niet alleen de kwantiteit
wier maar ook de visch afnam; en men voegde er het
verzoek bij, of de bevoegde instantie zoo spoedig mo
gelijk een enquête wilde organiseeren. Een der eer
sten, die aan den arbeid toog was dr. Blegvad, Dene-
marken's bekendste zoutwater-expert, leider van het
vakinstituut te Kopenhagen. Ook het Duitsche „In
stituut voor Zeekunde" occupeert zich met de aange
legenheid.
Het is nog niet mogelijk geweest het probleem op
te lossen en tegenmaatregelen te nemen, waar men
vermoedt, dat de van Mexico komende golfstroom oor
zaak van alle ellende is. Hij zou een infectie-ziekte
veroorzaken, waaraan wier, zeegras en algen ten of
fer vallen. De ziektekiemen zouden met den golf-
Abe antwoordde niet en zag haar aan, een regel
rechte, vragende, uitdagende blik die een blos op
haar wangen riep. Toer staarde de opzichter opnieuw
naar het tapijt
„Ik weet dat je vermoeid bent", zeide Barbara.
„Je hebt zooveel aan je hoofd, met al die menschen
en al die dingen die je moet naloopen. Kom nu eens
hier en ga recht tegenover mij zitten in dien gemak-
kelijken stoel en doe je oogen dicht en rook een
wolkje en vergeet je werk en alles in de wereld, ter
wijl ik wat muziek voor je maak.
Barbara was zich volkomen onbewust welk een fol
tering het voor dien man van de woestijn was aldus
een glans te zien van een hemel, die, naar hij wist,
nooit voor hem geopend zou worden. Een oogenblik
zat hij onbewegelijk zonder te antwoorden, zijn blik
ken onafgebroken op den grond gericht. Toen op eens,
richtte hij met een snelle, vastberaden beweging zijn
hoofd op en zeide: ..Het spijt mij, Barbara, maar ik
kan vanavond niet hier blijven."
„Kun je niet blijven, Abe?" vroeg zij. „En je bent
pas gekomen!"
„Ja, dat is zoo. Ik kwam maar even aan om je te
vragen Hij aarzelde en stamelde en eindigde
toen wanhopend: „Ik wilde je vragen, of ik je Texas
zal zenden om vannacht hier te blijven."
Zij zag hem verbaasd aan. „Wat bedoel je toch?
Waarom zou Tex vannacht hier moeten blijven?" En
toen als een mogelijke verklaring schoot door haar
gedachten: „Abe, is oom Tex misschien in moeilijk
heden?"
De opzichter glimlachte bij die vraag. „Neen, dat
is het heelemaal niet. Met Tex is alles in orde. Maar
ik weet niet of het wel goed is dat je hier met Ynez
alleen bent.
Barbara was doodsbleek en haar oogen die hem
doordringend aanzagen, waren vervuld van een plot
selinge vrees. Zij rees op van haar stoel en ging naar
hem toe. Met een luiden uitroep sprong hij van zijn
stoel op, maar in hetzelfde oogenblik herwon hij zijn
zelfbeheersching en terwijl zij dichter bij hem plaats
nam, zeide zij: „Abe, ik geloof dat het goed zou zijn,
wanneer je mij vertelde wat ons bedreigt. Ik weet
nu dat er gevaar is. anders zou je mij niet voorstellen
Texas hierheen te sturen. weet toch dat ik hier
altijd met Ynez alleen ben geweest. Waarom ben je
bang dat mij iets gebeuren zal? En waarom draag
je dien revolver?" En hier wees zij op den gordel
van Abe.
Langzaam en geleidelijk dwong zij Abe haar alles
te zeggen wat hij van den toestand wist. Hoe haar
vader door de Maatschappij gedwongen was tot den
stroom via de Spaansche kust en Bretagne Noord- -en
Oostzee bereiken. Hoe zy echter in den golf van Mexl-
oo terecht komen is vooralsnog een raadsel.
Met de hafziekte heeft de epidemie niets te maken.
De waterpest lykt er al iets meer op. Eerstgenoemde
kwaal greep de visschen zelf direct aan terwpl de
waterpest de planten verwoestte. Ook ditmaal moet
er sprake zijn van een sterfte onder de vegetatie, en
hierdoor ontstaat een gebrek aan zuurstof, zoodat de
visschen stikken. Zooals bekend zyn ook ln een aqu
arium waterplanten noodig om te voorkomen, dat de
er ln levende dieren door te weinig zuurstof omkomen.
Over den aard der thans heeschende ziekte is men
het nog niet eens, te minder omdat men de microben
tot nu toe niet onder de microscoop heeft kunnen
onderscheiden.
De gevolgen voor de visschen zijn inderdaad ont
zettend. Niet alleen de lucht maar ook de beschutting
verdwijnt zoodat soorten die weinig zuurstof maar
veel beschutting noodig hebben, eveneens slachtoffer
worden. Bovendien deden wier en zeegras veelal dienst
als leg en broedplaatsen, terwijl de planteneters er hun
maal mee deden.
De vlsschersbevolking la eveneens in hooge mate
gedupeerd. Er kan niet meer zooveel visch aan land
worden gebracht, en tevens verdwynt het zeegras, dat
als matrasvulling dienst doet In Frankrijk en Spanje
wint men uit wieren jodium. En ln vele streken pleegt
men er zelfs voedsel voor mensch en vee uit te fabri-
ceeren.
..INDISCH VENETIfi".
De stad Palembang ligt in het knooppunt van een
net groote rivieren, welke het gewest Palembang door-
s'.roomen en tot ver in het binnenland bevaarbaar zyn
voor ondiepe rivierschepen (veelal z.g. „bekwleler6").
De hoofdstroom is de Moesi, welke ter plaatse 300 M.
breed (by Pladjoe zelfs 700 M.) en 20 M. diep is. Tot
Palembang is de Moesi bevaarbaar voor zeeschepen
van middelbare afmetingen.
Het behoeft dus geen verwondering te baren, dat
reeds in de 5de eeuw na Chr. op deze plaats een stad
van beteekenis bestond en wel een voornaam centrum
van Boeddhistische Maleiers, dat een deel uitmaakte
van het machtige rük van Crivijaya. Zelfs moet er
in dien tijd een vermaarde Universiteit in deze stad
zyn geweest. Later Is de stad blykbaar aan interlocale
beteekenis achteruit gegaan. In het laatste decennium
nam de ontwikkeling echter weer met groote schreden
toe, tengevolge van het stygende belang van de rubber
en van het aanboren van rijke aardolievelden ln het
achterland.
Palembang is een rivierstad door haar ligging aan de
Moesi. Zy vertoont er da® ook het kenmerkende beeld
van, n.1. een platte ellips langs de rivier op beide
oevers. Maar bovendien worden de beide oevers door
bouw van de nieuwe stad Gemeenebest, in verband
met den aanleg van den spoorweg naar Barba en dat
de toestand in het Koningsdal het onmogelijk had ge
maakt die lijn aan de Southwestern te verkoopen, zoo
als dat met de eerste spoorweglijn gelukt was. Ilij ver
telde haar met de grootste omzichtigheid, dat de ar
beiders nu al bijna twee maanden lang geen loon had
den ontvangen en dat, als haar vader er niet spoedig
in slaagde de allernoodigste fondsen te vinden, een
volkomen ondergang hem wachtte. De werklieden wa
ren van den eenen dag op den anderen gepaaid met
het voorwendsel dat de patroon afwezig was en dat zij
onmiddellijk na zijn terugkomst betaald zouden wor
den. Maar er waren bedenkelijke geruchten in om
loop en hun ongerustheid en ontevredenheid namen
hand over hand toe. Heethoofdige leiders uitten be
dreigingen tegen hun patroon en zijn eigendommen
en de opzichter vreesde van uur tot uur dat het tot
een uitbarsting zou komen.
Het kostte Barbara moeite zich in den toestand in
te denken. Vóór en na alles gevoelde zij het diepste
medelijden met haar vader en zij hield niet op te vra
gen waarom zij allen haar in onwetendheid gelaten
hadden. En toen zij zich rekenschap gaf van al de
liefde waarmede zij haar omringd hadden, om haar
de moeite en de bezorgdheid te besparen die hen al
len zoo zwaar drukte, smartte het haar diep dat zij
niet haar deel in dien last op zich had mogen nemen.
„Maar nu weet ik alles", zeide zij ten laaste, ter
wijl zij de tranen wegwischte die ondanks haarzelve
haar bruine oogen vulden, „ik weet nu alles en je
zult zien dat ik kan helpen en nuttig kan zijn". Zoo
stond zij daar vóór hem, met haar sprekend gelaat
fier opgeheven en glanzende van het licht van een
kloek besluit.
De opzichter antwoordde met een glimlach van vol
doening: „Wanneer men je zoo hoort spreken, Bar
bara, dan is dat bijna zoo goed als geld in dc bank
te hebben liggen. Maar zou je mij toch niet toestaan
dat ik Tex hier stuur voor den nacht?"
„Doe wat je voor het beste houdt, Abe. Ik reken
er op, dat je mij van nu af van alles op de hoogte
zult houden."
Abe haalde diep adem. „Ik weet niet wat je vader
er van zal zeggen, maar ik beloof het je. Ik heb
voortdurend het gevoel gehad dat het eigenlijk niet
goed was je zoo in het duister te laten."
„Zeker was dat niet goed", viel zij hem bij. „Eu
nog iets. Jij en Pat komen hier ontbijten. Ho© vroeger
je komt, hoe beter."
Aanvankelijk had hij bezwaren daartegen. Hij wees
er op dat zij bij het krieken van den dag moesten
sneden door tal van kleine en groote kreken, waar
door een lagunenstad is ontstaan (er zijn 64 bruggen
in de stad). De kreken trokken vroeger de dichtste
bebouwing, vanwege het gemakkelyke watertransport.
Het „waterfront" had zooveel beteekenis, dat langs de
oevers van de Moesi zelfs een heele reeks van vlot
huizen gemeerd ligt; houten lage gebouwtjes, drij
vende op bamboe- of houten vlotten (veelal tokotjee).
Deze en de vele kreken gaven aan de stad den schoo-
nen bijnaam van „Indisch Venetië".
Er was ©en tijd, dat New-York en Parys
beschouwd moesten worden als centra van
Negerkunst. Thans ls Londen aan de beurt.
In het volgende artikel treft men. behalv©
©en algemeen verslag, uitingen van enkel©
artisten aan o.a. van Paul Robeson ©n
Clarence Johnstone.
De gekleurde sterren verschynien heden ten dag©
boven Engeland, In luttele maanden schijnen de Brit-
rche theateragenten een Negercomplex te hebben ont
wikkeld, Een groote Londensche variété-schouwburg
heeft zich reeds toegelegd op „all coloured shows"
(vertooningen met louter kleurlingen). Josephine Ba
ker zal dezen herfst in een hoofdstedelyke revue als
ster optreden. Irving Mills, de beroemde impressario,
heeft het plan Cub Calloway met zyn Negerband in .een
West-End theater neer te zetten.
Het begon met Louis Armstrong. Deze kwam van
New-Orleana naar Londen, blies er op een trompet,
zoodat de geheele Thames-stad tot geestdrift werd ge
bracht en veroverde Albion. Over enkele dagen zal hy
in het Holborn Empire wederom ziin te beluistoren.
Alle musici adoreeren hem. Hij is inderdaad onverge-
iijkeltjk.
Nauweiyks was Armstrong verder gereisd, of Paul
Robeson maakte zyn entree. Hy verschilt sterk van
zijn collega-artlst. den trompetist.
Wanneer men Armstrong in het particulier© leven
iets vraagt grijnst hy en geeft een uiterst beknopt
antwoord. Toen men wilde weten, hoe hy het Britsch©
auditorium vond, verscheen er een breede glimlach op
zijn gezicht, en repliceerde hij: „Geweldig"
Robeson liet zich over het Engelsche publiek veel
uitvoeriger uit: „Ik heb een groote bewondering
voor de Engelschen. Hun treffendste kwaliteit is hun
vriendeiykheid. Toen ik debuteerde beefde ik als een
riet van nervositeit maar al heel gauw voelde ik my
zoo thuis, dat Ik met een gerust hart in de zaal had
willen springen om den aanwezigen de hand te druk
ken."
Door hun groote kunstzinnigheid zyn de Negers in
waarheid geëmancipeerd, niet alleen in theorie. Arm
strong is de best betaalde trompetist Duke Ellington
is de leider van de hoogst gehonoreerde variété-band.
Nina Mae Mc. Kinney krijgt heel wat meer dan 100
per week voor het zingen van „Stormy Weather".
.JTutch" verdient schatten. „The five hot shots" heb
ben het geld maar voor het oprapen evenals Josephin©
Baker en Paul Robeson hun hand slechts hebben uit
te steken om de contracten in ontvangst te nemen.
De meest gediefde zwarte ster. die ooit de wereld
veroverde, was Florence Mils. Zy stierf na een opera
tie wegens apendicites. Meer dan vyftlgduizend Neger©
waren by den ïykdienst in de Zion Methodist Church
te Ha riem tegenwoordig. Er waren tien auto's vol
bloemen, afkomstig van blanken. En vyftigdulzend Ne
gers zongen „I'm a pilgrim of sorrow en ,3ye-bye,
Blackbird". het lied, dat Florence Mills zelf creëerde.
„Synoopatlon", heeft ze eens gezegd, „is de maat van
muziek die tegen de hartslag ln gaat. En onze harten
slaan met een heviger rhythme dan dat van jullie
blanken."
Er hangt een sfeer om deze gekleurde toovenaars,
die een onweerstaanbaar effect heeft. Neem by'voor-
beeld Layton en Johnstone, de bekende zangers van
liefdesliedjes. In Engeland zijn ze vermaard en popu
lair als geen ander duo. Negen jaar geleden kwamen
ze met Elsie Jonis samen naar Engeland.
Turner Layton is een zoon van professor John Lay
ton. Hy is breedgeschouderd en goedmoedig. Clarence
Johnstone ls een aristocratische heer met grijs haar.
In zyn jeugd zong hy (hy studeerde toen medicUnen)
um een beetje by te verdienen. Thans zit hy tegenover
U in avondcostuum, de Innemendheid en beleefdheid
zelf.
Onmiddeliyk biedt hij U een sigaret aan en presen
teert U beleefd een lucifer, die hy voor U aanstrijkt.
„Niemand kan een liefdeslied zingen", zegt hy, „of
by moet de liefde hebben gekend." Niemand kan een
humoristische song laten hooren, of hy moet weten
wat humor is. Liederen zingt men niet men leeft
ontbijten, dat zij reeds om zeven uur bij het werk
present moesten zijn Maar zij legde hem het
zwijgen op met de vraag: „Dacht je dan dat ik niet
tegelijk met de zon op zou kunnen staan? Ik beloof je
dat je er geen minuut bij zult verliezen en het zal je
zeker goed doen, den dag met een stevig ontbijt van
Ynez te beginnen."
Aldus was Abe wel gedwongen toe te geven.
„Buenos noches, senorita", fluisterde hij en ver
dween.
Later in den avond kwam Texas Joe die in de ka
mer van Worth zijn nachtkwartier betrok. De nacht
ging ongestoord voorbij en toen het eerste schemer
licht van den morgen den oostelijken rand van het
dal kleurde, kwam Abe Lee met Pat. Zij vonden den
maaltijd gereed en Barbara die hun de geurige kof
fie diende. Terwijl de hemel nog vlamde van de
ochtendzon en de woestijn overdekt scheen met een
floers van grillige kleuren en patronen, stegen de drie
mannen te paard en begaven zy zich naai hun dag
taak. En bij het hek aan den weg staan!-* Barbara
hen na, totdat in de verte ook hunne gestalte in de
luchtvcrheveling werd opgenomen.
Nog vóór den middag kwam Abe terug. De arbeiders
hadden het werk neergelegd. De opzichter had aa,n
Worth een telegram gezonden en in den namiddag
had Worth geantwoord dat hij op het punt stond naar
San Felipe te vertrekken. Maar zijn bericht behelsde
geen enkel woord dat eenige hoop kon geven.
Den avond van dien dag kwamen de werklieden
van den spoorweg in de kleine stad tezamen en kort
daarna voegden de arbeiders van het kanaal van
Barba zich daarbij. De bruine gelaatskleur en de
hartstochtelijke bewegelijkheid van al die Mexicanen
en Indianen vertoonde een gansch anderen aanblik
dan de pioniers die eenige maanden te voren in
Kingston waren samengestroomd om Jefferson Worth
op te wachten. Hier hoorde men niets anders dan ven-
wenschingen aan het adres van den man die hun het
dagloon schuldig was gebleven, en dreigementen
van bloedige wraak, wanneer zij niet spoedig betaald
werden.
Ook dien volgenden nacht sliep Texas Joe in het
huis van Worth, want Barbara weigerde standvastig
haar huis te verlaten en Abe en Pat waakten met
een handvol blanke mannen die door de overheid tot
hun beschikking waren gesteld, bij de gebouwen die
aan de grens van de stad bij den spoorweg gelegen
waren.
Wordt vervolgd.
