iluiiii Nims-
De opstand op Cuba.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagen.
Het rijke, maar
ongelukkige Cuba.
Het is weer rustig
in Ierland.
Oproer in Rusland?
De sterkste kuikens en
de beste leghennen
Bertels' Opfokvoeders:
Dinsdag 15 Augustus 1933.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9329
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
lentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.'
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend".
De verwarde toestand op Cuba is thans in zooverre
opgeklaard, dat na vele wederwaardigheden de on
willige president Machado toch is afgetreden.
Na een poosje de gevangene te zijn geweest van de
leiders van het in opstand gekomen leger en de
vloot, is hij per vliegtuig van Havanna vertrokken
Waarheen is tot nog toe niet opgehelderd.
De vorming van cene nieuwe regeering is eene
kwestie, die elk oogenblik haar beslag kan krijgen.
Nieuwe president.
Als voorloopig president is benoemd Cespedes
Ortiz, die den eed heeft afgelegd.
Hij verklaarde een nationale regeering te zullen
vormen, waarin vertegenwoordigers van alle poli
tieke partijen zullen worden opgenomen.
President Cespedes heeft vervolgens het Congres
ontbonden, evenals het Hooggerechtshof.
De gestand op Cuba is thans rustig.
Slachtoffers van de revolutie.
Bij de gevechten die Zaterdag t» Havanna hebben
plaatsgehad, zijn volgens de longste schattingen, 14
personen gedood en ruim '200 gewond.
Te Santiago bedraagt het aanta' dooden drie en
dat der gewonden meer dan '25. Minstens 20 leden van
de gevreesde geheime politie, de z.g. Porra, zijn
doodgeschoten
De huizen van de ministers Ferrara en Gutierrcz,
die aan de economische conferentie te Londen heb
ben deelgenomen, zijn verwoest. De staat van beleg
ia nog steeds gehandhaafd.
De militaire autoriteiten hebben het houden van
betoogingen verboden.
Zondagmorgen zijn nog twee ambtenaren van de
organisatie-Porra gedood.
Bij botsingen, die in Santiago de Cuba plaats von
den, werden zes personen gedood. 50 anderen ern
stig gewond. De belangrijkste pantin der stad wer
den hierop door de militairen bezet.
Zondag zijn bij de relletjes te Havanna nog 21
personen gedood en eveneens weder een paar hon
derd zwaar gekwetst.
Er werden weder verscheidene huizen van aan
hangers van Machado geplunderen verwoest,
evenals regeeringsgebouwen. het bureau van het
regeeringsblad Heraldo de Cuba en een ter eere van
Machado opgericht monument.
Stortregens en stormen dreven de menigte laat in
den avond van de straten.
De rust heet hersteld te zijn.
Amerika heeft intusschen enkele torpedojagers
en een kruiser naar Cuba gezond-n ter bescher
ming van leven en goed van Amerikaansche bur
gers.
Het uieuwe kabinet gevormd.
Reuter meldt nader ut Havana dat Cespedes
gereed is gekomen met de vorming van zij.i kabinet
waarin hijzelf de portefeuille van binnenlandsche
zaken neemt.
In weerwil van nieuwe gevallen van plundering
en brandstichting, die de autoriteiten noopten den
troepen te gelasten op allen te schieten die den vre
de verbreken, het sluitingsuur voor de burgers op
acht uur te bepalen en het dragen van wapenen en
manifestaties te verbieden, neemt het land weer zijn
normale aanzijn aan. Duizenden stakers keeren naar
hun werk terug, de winkels heropen.m hun deuren.
Herrera is met zijn familie aan boord van een
6toomschip op weg naar Jamaica
Zes leden van de familie van Machado zijn te
Kaywest aangekomen.
Naar aanleiding van den Cubaanschen op
stand tegen president Maehado en z\jn par-
tij, volgen hier bijzonderheden over het sui
kereiland, dat momenteel ieders belang
stelling heeft.
Van alle revoluties, die wij in de laatste jaren tus-
schen Zuidelijken Atlantischen Oceaan en Stille Zuid
zee hebben mogen signaleeren, zijn de Cubaansche wel
de doellooste en onzinnigste. Zij bereiken n.1. nooit het
doel. Reeds tegen Augustus 1931. toen de Zuid-Ameri-
kaansche golf van ontevredenheid naar de Antillen
oversloeg, kreeg Machado het te kwaad met de rebel-
Bohe jeugd. Maar in plaats van af te treden of althans
de oorzaak der algemeene verstoordheid zoo goed mo
gelijk weg te nemen, nam hij de muiters bij den neus,
onderhandelde met zijn tegenstander, en maakte de
zaak nog erger door de grens open te stellen voor zeer
goedkoope pegerarbeiders.
Thans heeft men opnieuw geprobeerd hem van zijn
presidentszetel te liohten, en waarschijnlijk zal het re
sultaat der pogingen weer even twijfelachtig zijn, al is
de heer Machado y Morales dan nu verdwenen.
Cuba is een rijk, maar ongelukkig gebied. Het is het
grootste eiland der Antillen. In den oertijd vormde het
met andere verspreide stukken grond het Middel-Ame-
rikaansche continent. Van Florida's Zuidpunt naar Cu
ba komt men in acht uur, als men de boot neemt. Ha
vanna is het lustoord der Amerikanen, een pleister
plaats voor alle reislustigen. Maar Havanna is niet
Cuba. Het is slechts de hoofdstad. Met haar prachtig
parlementsgebouw, haar renbaan en haar casino, maar
ook met haar nauwe straten, waar de auto's met hor
ten en stooten doorheen komen, is het een vreemd
mengsel van Amerikanisme en zelfstandigheid.
Havanna is een elegante stad, waar een heele be-
«chaving op de vleugelen van den dollar naar to» is
gezweefd. De gele koorts is er sedert 25 jaar volko
men verdwenen, hetgeen voornamelijk te danken is
aan de ontdekking van den Cubaanschen geleerde Fin-
lay, die de veroorzaker der ziekte, een mug, opspoorde.
Opmerkelijk is de hygiëne, die er heerscht. Het was
geen geringe taak een witte, zwarte en bruine bevol
king aan strenge gezondheidsregelen te onderwerpen.
De provinciestad Santiago de Cuba is echter voor het
eiland veel karakteristieker dan Havanna. De bergen
zijn er meer dan duizend meter hoog. Op de hellingen
groeien sinaasappelboomen en koffieplanten.
En dwars door de palmwouden voert de weg naar
de geweldige suikervelden. De raffinaderijen staan
echter half leeg. De crisis heeft het Cubaansche sui
kerriet geknakt.
Sinds jaar en dag heeft Cuba zijn welstand overigens
aan de suikerproductie te danken. Tijdens den op
stand tegen de Spaansche regeering was dat anders:
toen was tabak het voornaamste product.
Deze tabak, die over de geheele wereld beroemd is,
en waaruit de duurste sigaren, de „Havanna's" worden
gemaakt, heeft na den oorlog aan beteekenis verloren.
Het totaal aantal bewoners van Cuba bedraagt drie-
en-een-half millioen; de oppervlakte van het eiland is
115.000 K.M2. Alle historische herinneringen van dit
doel. Reeds tegen Augustus 193], toen de Zuid-Amari-
werden tegen het eind van de vorige eeuw de beslissen
de gevechten geleverd, die de vrijheid van het land
mogelijk maakten. Op 3 Juli 1898 werd in de haven
van Santiago het lot van Cuba en tevens dat van de
Spaansche koloniën in Amerika beslist.
I Februari van het vorige jaar werd het twee eeuwen
oude Santiago de Cuba door een catastrofe getroffen,
die het bijna geheel verwoestte. Cuba is het eiland
der cyclonen. Geen contrije wordt zoo dikwijls door
verwoestende wervelstormen bezocht als de archipel
der groote en kleine Antillen. Een der geweldigste
tornado's van den laatsten tijd verwoestte in November
1932 de stad Santa Cruz del Sur en vernietigde 1500
menschlevens.
De Cubanen hebben zich tot hun eigen schade in
verschillende partijen gesplitst, die luid langs elkaar
heen praten. De eigenlijke beheerschers van het Ntfjk
zijn de Amerikanen,
Wordt het Iersche parlement ontbonden?
Dublin, 14 Aug. Verwacht wordt, dat de Valera
het Iersche parlement zal ontbinden en nieuwe ver
kiezingen zal uitschrijven, terwijl men voorts ver
wacht dat de nieuwe fascistische organisatie der
blauwhemden geheel zal worden verboden.
De Nationale Garde heeft Maandag een propa-
ganda-campagne in geheel Ierland ingezet. Officie
ren der beweging zijn naar alle groote plaatsen van
Ierland gezonden om nieuwe leden te werven.
Generaal O'Duffy heeft verklaard, dat hij binnen
een week een verdubbeling van het ledental ver
wacht, dat thans 40.000 bedraagt.
Te Dublin was het Maandag uiterlijk althans weer
volkomen rustig. Slechts op de belangrijkste strate
gische punten van den staat waren nog bizonder
versterkte politieposten opgesteld.
Een bericht in het „Altonblatt".
Stockholm, 14 Augustus. Onder den titel „Vol
ledig oproer in Rusland; De Oekiaine en de Zuide
lijke deelen der Sovjet-Unie centra der onlusten''
meldt het Aftonbladet:
„De zeer eigenaardige verordening jegens de bui-
tenlandsche dagbladcorrespondenten te Moskou zich
op te houden binnen de grenzen dei hoofdstad, wordt
thans volkomen duidelijk. Er heerscht volledig op
roer in de Oekraine en aangrenzende deelen van
Zuid-Rusland, aldus het blad. De arbeiders en boe
ren treden op tegen do militairen, die met scherp
schieten. Alle spoorlijnen zijn door militairen bezet
en de treinen zijn geheel gevuld met militairen, die
naar de bedreigde gebieden zijn gezonden. Alle na
dere bizonderheden ontbreken thans nog, doch men
beweert tegenover groote gebeurtenissen te staan.
(Wij laten de verantwoordelijkheid voor dit be
richt .natuurlijk geheel voor rekening van het Af
tonbladet. Red.)
Moskou dementeert den opstand in de
Oekraine.
Moskou, 14 Aug. Van officieele zijde worden de
berichten betreffende een opstand in de Oekraine
verzonnen genoemd. In do Oekraine is het rustig.
ROEMENIE STAAKT ZIJN BETALINGEN.
Boekarest, 14 Aug. In den hedenmiddag gehouden
Roemeenschen ministerraad is besloten de schuldbeta
lingen aan het buitenland met ingang van 15 Augustus
op te schorten.
Vreeselyk ongeluk te
Hoofddorp.
86-jarige man In een dorschmachine.
Uit Hoofddorp wordt aan de „Tel." gemeld:
Zaterdagmiddag is op de boerderij van den heer C-
aan den Hoofdweg een ernstig ongeluk gebeurd, dat
helaas een slachtoffer heeft geëischt. De loondorscher
K. was met een dorschmachine aan het dorschen. De
zoon van K. stond boven op de machine. Toen hy een
schop noodig had, liep hij naar achter naar de machine,
maar zag daar niemand. Op hetzelfde moment begon
de machine langzaam te loopen. ten teeken dat er iets
niet in orde was. K. keek er in en zag tot zijn ont
zetting, dat er een man in de machine zat. Terstond
liet K. zich naar beneden vallen en snelde naar den
tractor, die de dorschmachine dreef, om deze stop te
zetten.
Met de andere aanwezigen heeft men toen den man
met moeite uit de machine gehaald en al direct bleek,
dat hulp weinig meer kon baten. De linkerarm was
hem uit het lichaam gerukt en was geheel door de
machine gegaan. Het hoofd was vermoedlijk ook met
het rondsel In aanraking geweest, daar dit ook bebloed
was. Het slachtoffer, de ruim 80-jarige L., wonende
aan den Hoofdweg, hoek Bennebroekscheweg, bleek
reeds'overleden te zijn.
BENZINEKOOKSTEL ONTPLOFT.
Vrouw zwaar gewond; huis vernield.
In haar huis te St. Anthonius bij Boxmeer was gis
teren de huisvrouw, mej. van de Nieuwengicssen,
aan het werk met een benzinekooktoestel. Plotse
ling vloog het toestel in brand Mej. van de Nicu-
wengiessen liep met haar driejarig kind naar bui
ten om hulp te halen Toen ze even later weer terug
kwam sprong op het oogenblik, dat zij de deur open
deed, 'net toestel met een harden knal uit elkaar en
wel met zulk een kracht, dat het geheele achterhuis
werd uiteengereten. De muren sprongen stuk en mej.
Van de Nieuwengiessen werd onder het vallend ge
steente bedolven. Het gelukte haar na veel moeite
zich te bevrijden, doch zij was zwaar gewond. Het
kind was wonder boven wonder ongedeerd gebleven.
De zwaar gewonde vrouw werd naar het ziekenhuis
te Boxmeer overgebracht. Hier kon één been worden
gezet, het andere was dusdanig verwond, dat zij het
waarschijnlijk zal moeien missen Het h lis is totaal
vernield; het dak hangt op de resten van de muren.
DR. H. BOS OVERLEDEN.
Bekend geleerde op landbouwgebied.
Te Wageningen, waar hij na zijn aftreden als we
tenschappelijk adviseur van de afdeeling Cultuur
controle aan het Rijksproefstation voor Zaadcontrole
was blijven wonen, is Maandag op 76-jarigen leef
tijd overleden dr. H. Bos.
Aan Hemmo-Bos heeft de land- en tuinbouw en
ook de zaadhandel groote verplichtingen, omdat hij
de wegbereider is geweest voor de wetenschappelijke
controle op de rasechtheid van zaden vóór den uit
zaai. Door zijn proefnemingen met het bestralen van
uitgezaaid zaad in zijn laboratorium, werd het moge
lijk zaden te controleeren op soortechtheid, zoodat
een leverancier met volkomen zekerheid de cultuur
waarde van zijn artikel kon waarborgen.
Met dr. Bos is de laatste heengegaan van de drie
broeders, die op verschillend gebied voor de Ned.
wetenschap zoo groote beteekenis gehad hebben,
P. R. Bos, de aardrijkskundige. Ritzema Bos, de
phytopatholoog en Heramo Bos, de thans verschei
den phaenoloog wegbereider voor landbouwonder
wijs en cultuurcontrole.
AUTO TEGEN EEN BOOM.
Drie Amsterdammers gewond.
Maandagmiddag is aan de Hulk, onder de gemeente
Berkhout, een auto te pletter gereden.
Daar ter plaatse maakt de weg van Amsterdam
naar Hoorn een zeer gevaarlijke bocht, welke voldoen
de duidelijk is aangegeven, mede. omdat hier reeds
eerder tal van ongelukken gebeurden.
Te ongeveer 12 uur naderde uit de richting Amster
dam met zeer groote snelheid een kleine Fransche wa
gen, waarin drie personen zaten, vermoedelijk bloem
bollenhandelaren. In genoemde bocht kon de bestuur
der den wagen niet meer op den weg houden, hij
schaafde eerst tegen een rechts van den weg staand
hekje, waarna de auto in volle vaart tegen een aan den
overkant van den weg staanden boom botste.
De auto werd vrijwel geheel versplinterd. De inzitten
den zijn zwaar gewond en bewusteloos uit de wrakstuk
ken weggehaald. De twee personen, die voorin zaten,
waren er het ergst aan toe, de derde was iets minder
zwaar gewond. Na verbonden te zijn, is het drietal naar
het Stadsziekenhuis te Hoorn overgebracht.
De slachtoffers konden, daar ze nog steeds buiten
kennis waren nog niet worden gehoord.
AUTO-BOTSING BIJ HEESCH.
Een igo licht-gewonden
Op den Rijksweg Nijmegen's Hertogenbosch, op
den viersprong onder de gemeente Heesch is Zondag
middag een auto. komende van de richting Nistelrode
bestuurd door den heer Andriesse uit Eindhoven, en
waarin gezeten waren de heer en mevrouw Van Gans
uit Zevenaar met hun drie kinderen, tegen een auto,
komende uit de richting Grave, waarin twee passa
giers zaten, afkomstig uit Cuyk gebotst. De botsing
was zóó hevig, dat beide wagens volkomen vernield
werden. Alle personen, die in de auto's gezeten waren,
liepen bloedende wonden op. Nadat zij door twee ge-
neesheeren verbonden waren, zijn zij per auto naar Oss
vervoerd, vanwaar zij later per trein naar huis konden
terugkeeren.
zijn met de minste kosten verkregen met
Opfokvoeder 1—30 dagen f 6.75 p. 50 Kg.
Opfokkorrel 4—10weken., 5.95 p. 50
Kunstkorrel B na 10 weken 5.75 p. 50
Lager voederkosten en later méér eieren:
Zoo verkreeg de beer H Koning, de Wilp. Gr van 32
jonge hennen 774 eieren In December en 653 In de koude
maand Januari j.l. dus 78 pCt en 65.8 pCt. eieren.
Brochure pluimvee en eierlijsten gratis.
Bestel bij Uw leverancier in Uwe plaats;
indien daar niet voorradig direct a.d. fabriek.
Bertels' Oliefabrieken N.V. - Amsterdam.
TWEE GEESTELIJKEN VERDRONKEN.
Bij het zwemmen in den Ryn.
Tegen half vijf Maandagmiddag waren onder Elden,
gemeente Eist, even vóór de Drielsche spoorbrug, in
den Rijn gaan zwemmen de 25-jarige priesterstudent P.
H. J. Hoogveld, studeerend aan het seminarie Rijsen-
burg, en diens vriend, de pater Norbertus, van de Orde
der Capucijnen uit Babberich, assistent in de parochie
Verlengde Hoflaan te Arnhem. Op een gegeven moment
is eerstgenoemde blijkbaar onwel geworden en in een
gevaarlijken stroom terecht gekomen. Hij werd nage
sprongen door pater Norbertus, doch te vergeefs. Bei
den werden door den stroom gegrepen en zijn verdron
ken.
De plaats van het ongeluk staat als zeer gevaarlijk
bekend. De stroom van den Rijn staat recht op de ge-
improviseerde zwemplaats tusschen een krib en biedt
geen enkele veiligheid. Beide slachtoffers konden niet
voldoende zwemmen. De verslagenheid in het dorp is
groot. „HsbL"
AGENT MET EEN MES BEfWERKT.
Zondagnacht werd op den Rijswijkscheweg te. Den
Haag een ongeveer 25-jarige onbekend gebleven wiel
rijder door een agent van politie staande gehouden
wegens het rijden zonder licht. Toen de agent proces
verbaal wilde opmaken, werd hij op zoodanige wijze
te woord gestaan, dat de agent aanleiding vond, den
wielrijder te gelasten, mee te gaan naar het politie
bureau. Op dat moment trok de wielrijder een mes en
bracht daarme den politieman een diepe snijwonde
over den rug van de hand toe, om daarna op zijn
fiets ervandoor te gaan.
De agent is in het Ziekenhuis Zuidwal verbonden «n
kon daarna op eigen gelegenheid huiswaarts keeren,
doch heeft zich ziek moeten melden.
Naar den dader wordt een onderzoek ingesteld.
HET MOTORONGELUK BIJ WOERDEN.
De motorrijder uit Oudewater, die bij het auto-onge
luk onder Rietveld bij Woerden met een beenbreuk
was ongenomen, en naar de Rijkskliniek te Utrecht was
gebracht, is gisteren aan de gevolgen van zijn wonden
overleden.
Thans zijn dus twee dooden tengevolge van dit onge
luk te betreuren.
De invoer van granen
gemonopoliseerd.
Oprichting van de Stichting Tijdelijke
Graancentrale.
Met ingang van 14 Augustus treedt in werking het
crisisgraanbesluit Dit besluit, hetwelk steunt op de
landbouwcrlsiswet 1933, monopoliseert den invoer van
granen en dc producten daarvan.
Ter bespoediging van de uitvoering van dezen graan-
^teun, is ondr goedkeuring van den minister van oeco-
nomische zaken opgericht de Stichting Tijdelijke Graan
centrale, kantoor houdende Riouwstraat 176/178, Den
Haag, directeur de heer H, M. Abraham.
Van bevoegde zijde meldt men hieromtrent:
Bij de wijziging van de Landbouw-Crisiswet 1933 ie
gewezen op de noodzakelijkheid, den inlandschen graan
bouw te steunen. Tegelijkertijd is daarbij meegedeeld,
dat dit niet zou gaan zonder dat de buitenlandsche
granen op eenigerlei wijze werden belast. Het ligt in
de bedoeling deze voornemens tot uitvoering te bren
gen door het treffen van maatregelen, als gevolg waar
van voergranen niet zullen kunnen worden ingevoerd
zonder dat daarvoor wordt betaald een bedrag van f 2
per 100 Kg., met uitzondering van haver, waarvoor een
bedrag van f 3 per 100 Kg. is vastgesteld.
Ten aanzien van de granen, welke voor menschelyke
consumptie zijn bestemd, is gedacht aan het brengen
van de prijzen op vooroorlogspeil.
Met deze gelden zullen de in Nederland verbouwde
voedergranen worden gesteund.
De invoering van dergelijke belangrijke maatregelen
vordert geruimen tijd en het gevaar is niet denkbeeldig,
dat in dien tusschentijd groote voorraden graan worden
ingevoerd, die moeilijk, zoo niet onmogelijk te achter
halen zouden zijn. Dit is te meer waarschijnlijk gezien
de zeer lage prijzen, waarvoor op het oogenblik buiten-
landsche tarwe, rogge, gerst en haver van den nieu
wen oogst worden aangeboden.
Ter voorkoming van dezen obeperkten kosteloozen
invoer is daarom bepaald, dat met ingang van 14 Aug.
tarwe, gerst, rogge, haver en ook de daarmede in con
currentie tredende producten mais en rijst niet zullen
kunnen worden ingevoerd dan door de stichting Tijde
lijke Graancentrale, gevestigd Riouwstraat 176/178,
Den Haag.
