Als olifanten
Als het geweten
spreekt.
Radioprogramma
dol worden!
Het bloed der reuzen komt in opstand.
Staatsloterij,
Kort
verhaal
DOOR HET ETEN VAN VERGIFTIGE
NOTEN.
Midden door het eiland Malakka loopt in Acbter-
Indië de door sagen omweven rivier Perak, of Zilver-
rivier. Haar oorsprong ligt ergens hoog boven in het
Centrale bergland, vanwaar de rivier zich naar het
"Westen kronkelt Aan den benedenloop bevinden zich
tallooze kampongs van de Maleische bevolking, waar
een sfeer van vrede heerscht, die wij in Europa niet
meer kennen.
Hooger op langs de rivier leven de nog half wilde
inboorlingen, die in kleine groepen door het woud trek
ken, benevens vele troepen olifanten.
Wanneer men de Perak opvaart, komt men steeds
transporten van gevangen olifanten tegen. De kornaks,
half ingeslapen op den nek der dieren, laten deze
rustig hun weg zoeken.
Langzaam, maar zeker volgen deze dieren hun weg,
zwaar beladen met tin, terwijl zij op den terugtocht de
onontbeerlijke levensbehoeften voor^de in de tinmijnen
werkende koelies naar boven dragen.
Wie de reusachtige dieren ziet gelooft, dat er geen
goedmoediger dier bestaat De kinderen van de Ma
leische bevolking laten zich rustig door de olifanten,
al schommelende aan de groote slagtanden meevoeren.
En het schijnt dat de. olifanten daarin evenveel pref
hebben als de kinderen. Toch vond daar ter plaatse,
nog zeer onlangs een zeer ernstig ongeluk plaats.
Bij een klein plaatsje. Kuala Temengos geheeten,
moet men de rivier overtrekken, de menschen doen dit
op vlotten, de olifanten doorwaden de Porak. Soms blij
ven de karavanen hier overnachten, maar het is een
oord van zoo ontzettende eenzaamheid, dat mijn be
diende eens de opmerking ontsnapte: „Hier kan men
zoowel een dosis moed, als een dosis vrees, best ge
bruiken." Volkomen terecht want een paar dagen voor
mijn komst ter plaatse, hadden wilde olifanten de hut
die voor nachtverblijf dient, ten deele vernield terwijl
men de versche sporen van tijgers duidelijk kon be
merken.
Bij een van zijn inspectie-reizen sloeg de resident zijn
kamp daar ter plaatse op. Alles ademde rust en vrede,
Totdat een in zijn zweet badende, geheel ontstelde
bediende kwam aanrennen, die het geheele kamp In rep
en roer bracht. Op een afstand van ongeveer twee K.M.
was plotseling een getemde olifant dol geworden, had
zijn verzorger met de zware slagtanden gedood, hijzelf
was ter nauwernood aan den dood ontsnapt.
Gelukkig was de olifant nog aan een poot met een
ketting aangelegd, maar de Maleiers weten maar al te
goed .dat een dol geworden olifant er weinig moeite
mee heeft ook de dikste en stevigste ketting kapot te
rukken. Behoedzaam sloop men naar den woedenden
olifant, die oorverdoovende trompetstooten liet hooren.
Voor hem op den grond lag het met bloed overdekte
lijk van zijn verzorger.
Voor den resident was het onmogelijk het woedende
dier dood te schieten, daar hij daarvoor geen geweer
met zwaren kogel bij zich had. De Maleiers waren van
oordeel, dat de olifant vergiftige noten gegeten had,
die in staat zijn de olifanten half gek te maken.
Het woedende dier zat nog steeds met een poot aan
den ketting, die een paar Meter lang was. stevig vast
gebonden. Maar hoelang zou die ketting het woedende
trekken en rukken van den sterken olifant weerstaan?
De Maleiers beraadslaagden onderling, wat hun thans
te doen stond. Dit duurde maar een zeer korten tijd,
want de met schroot geladen gewaren, die de resident
bezat en de revolvers, waren niet in staat den olifant
doodelijk letsel toe te brengen. Daarvoor was een ge
weer van zwaar kaliber noodig, met een stevigen ko
gel bovendien. Op een inderhaast In elkaar geslagen
vlot ging men hulp halen. De rest van het gezelschap
vond het beter naar den anderen oever te graan en
daar den loop der dingen rustig af te wachten Onder
hen bevond zich bovendien ook een Inlandach politie
agent, die tevens beheerder was van de kas van den
resident.
Het geheele gezelschap nam zijn Intrek in een hut,
die zich op den anderen oever bevond en die op palen,
anderhalven meter hoog boven den grond, was ge
bouwd.
De oppervlakte van de hut was 40 bij 25 Meter, zoo
dat het achtergebleven deel van het gezelschap zich
daar vrij veilig gevoelde.
Maar precies om middernacht gingen de poppen
aan het dansen. De Maleiers in de paalwoning bijeen,
werden uit hun eersten slaap gewekt, hun aller vTees
■was bewaarheid: de olifant had zich losgerukt, sleep
te een deel van den ketting met zich mede en ging nu
een aanval op het huis ondernemen. Nauwelijks had
de olifant de lucht van menschen in de paalwoning
opgesnoven, of hij ging onder luid getrompet tot den
aanval over. De balken en planken van de hut kraakte
hij. of het lucifershoutjes waren. De doodelijk ver
schrikte inlanders wisten niet wat te beginnen.
Een paar waagden het naar beneden te springen,
maar de olifant rende achter de vluchtelingen aan,
zoodat de achter geblevenen een oogenblik ruimer kon
den ademen.
In doodsangst vlogen de paar inlanders zoo snél zij
konden het oerwoud in, de olifant was hen vlak op de
hielen. Ben van de vluchtelingen bereikte de Perak,
sprong in het water, waar de olifant zijn spoor bijster
raakte, zoodat tenminste één der vervolgden den dood
ontsnapte. Tot den volgenden dag de zon opkwam
hield hij zich in het water verborgen.
De dol geworden olifant rende nu den anderen
vluchteling na. Eindelijk haalde het woest geworden
dier den armen man in en voerde een soort wilde
rondedans op diens lichaam uit, dat men later in den
bodem het lichaam van den armen man in den grond
geboord terugvond.
Maar daardoor was het tot kookhitte geraakte bloed
van den olifant nog lang niet gestild. Terug rende het
dier naar de overblijfselen van de half verwoeste hut,
waar de achter geblevenen spoedig het kletteren van
den kapot gerukten ketting hoorden aankomen. Toen
had de inlandsche politie-agent den moed van vlakbij
zijn dienstrevolver eenige malen op het woedende beest
af te schieten. Maar de kogels .deerden het dol van
woede zijnde beest blijkbaar" weinig of niet. Met de
WF.ENEN (587 M.)
5.35 Solistenconcert; 7.20 Vocaal- en instrumentaal con
cert; 8.20 Concert; 10.05 Populair concert.
hem toevertrouwde kas van den resident onder de arm.
rende de politieman daarop een .plantage van rubber-
boomen binnen. Door die aanplanting wist hij de ri
vier te bereiken, verboTg zich tusschen rotsblokken aan
den oever van de Perak, waar de olifant hem niet kon
volgen, waarna het beest rechtsomkeert maakte en een
paar hutten van inlanders met den grond gelijk
maakte.
Vervolgens ging het dier terug naar de reeds geheel
verwoeste paalwoning, waar hij een der achter geble
venen opjoeg, die er evenwel ook in slaagde de rivier
te bereiken en op die manier aan een zekeren dood
te ontsnappen.
Tegen één uur des middags kwam de resident met
het door hem gehaalde zware geweer terug. Nu werd
er jacht gemaakt op den olifant en waren de rollen
omgekeerd. Want in ieder geval diende men het beest
dood te schieten en voorgoed onschadelijk te maken-
Een paar keeren trof een kogel doel, waarna de jagers
er ln slaagden nieuwere sterkere kettingen aan zijn
pooten te bevestigen, maar het was toch reeds avond
geworden, voordat het dier zich over gaf. Toen was
het laatste oogenblik van het razende dier gekomen.
De resident schoot een zware driedubbelloops geweer
tusschen de oogen van het dier af. waardoor de oli
fant als een blok ter aarde stortte.
Met zijn leven had het dier geboet, wat het tegen
over de menschen ln dien vreeselijken nacht had mis
dreven.
WARSCHAU (1411 M.)
5-35 Kamermuziek; 7.25 Gramofoonmuziek8.20 Popu
lair concert; 9.50 Pianorecital; 10-20 Dansmuziek.
Trekking van Dinsdag 22 Augustus 1933.
3e klasse, 2e Lijst.
Hooge prijzen.
f25000.— 1S423
f 1500.15015
f 1000.- 4002 16211 18182
f 400.— 3763 18158
f 200— 4740
f 100— 2815 3198 3S42 6395 7374 11798 1700S 20204
Prijzen van f45.
2
4
24
29
62
141
155
164
208
•212
237
364
319
325
368
392
437
469
482
488
529
536
567
607
617
626
642
656
660
669
730
739
760
819
906
923
963
966
973
1015
1017
1061
1157
1191
1202
1213
1214
1336
1347
1350
1378
1434
1471
1473
1512
1515
1518
1525
1532
1535
1552
1582
158S
1628
1648
1651
'1680
1682
1689
1690
1754
1770
1848
1929
1967
1970
1980
2008
2016
•2042
2075
2087
2126
2131
2203
2221
2414
2436
2441
2455
2468
2484
2498
2539
2562
2574
25-89
2597
2692
2714
2715
2726
2728
2758
2763
2764
2774
2782
2784
2793
2798
2890
2941
•2964
2981
3007
3020
3034
3052
3056
3004
3145
3160
3171
3196
3205
3229
3240
3281
3344
3353
3387
3400
3494
3526
3538
35S9
3657
3717
3778
3848
3861
4000
4004
4010
4028
4079
4082
4116
4127
4137
4145
4179
4185
4206
4240
4260
4287
4307
4346
4361
4427
4452
4457
4476
4485
4575
4666
4671
4715
4760
4764
4801
4825
4835
4S3S
4885
4903
4971
5045
5053
5059
5092
5131
5166
5246
5288
5356
5364
5406
5436
5453
5467
5497
5510
5547
5569
5574
5595
5625
5666
5695
5714
5722
5725
5761
5S23
5047
5948
5991
6026
6098
6137
6171
6203
6210
6240
6266
6308
6316
6344
63 i7
6354
6366
6390
6406
6-412
6443
6506
6577
6627
6629
6681
0684
6719
6731
6735
6737
6757
6769
6770
6823
0854
6891
6962
7022
7051
7086
7098
7105
7113
7147
7157
716S
7207
7251
7295
7322
7355
7393
7395
7408
7411
7431
7522
7540
7545
7579
7615
76S4
7712
7799
7SOO
7834
7841
7853
7936
7984
8007
8028
8043
S0S4
8136
8157
8168
8180
8208
8220
8223
8234
8237
8311
8321
8396
8421
8431
8470
8524
8312
8567
8611
8728
8735
8755
8765
8910
8913
8916
8970
8995
9004
9025
9053
9079
9114
9150
9176
9179
9193
9212
9230
9318
9324
9342
9365
9467
9468
9477
9484
9498
9-520
9529
9556
9560
9585
9594
9663
9724
9727
9742
9750
9780
9857
9831
0841
9844
9850
9884
9887
9963
10090
10104
101G3
10257
1G260 10317
10355
19307
10387
10457
10462
10481
10516
10532
10572
10580
10612
10363
10699
10703
10712
10718
10759
10760
10833
10914
10917
10925
10993
10997
1105?
11077
11091
11121
11192
11207
11279
11287
11290
11294
11302
11398
11448
1149S
11500
11537
11548
11554
11560
11613
11631
11682
11706
11749
11840
11850
11966
12023
12027
12082
12131
12193
12198
12205
12231
1-2234
1-2246
12308
12338
12383
12439
12536
12568
12617
12G18
12650
12694
12765
12774
12804
12885
12990
13023
13031
13046
13065
13114
13154
13165
13170
13176
13179
13193
13213
13215
13269
13298
13389
13380
13465
13485
13559
13595
13598
13708
13712
13729
13741
13752
13750
13761
13800
13805
13807
13825
13827
13846
13904
13920
13924
13953
13966
13998
14282
14290
14421
14458
14465
14479
14563
14599
14600
14603
14610
14616
14618
14624
14651
14686
14739
14766
14798
14804
14818
14823
14911
14935
14978
14967
14996
15018
15116
15146
15160
15172
15192
15212
15231
15259
15294
15306
15307
15320
15352
15361
15378
15409
15451
15472
15479
15489
15493
15512
15522
15540
15554
15564
15597
15604
15688
15733
15756
15758
15759
15769
15792
15828
15868
15880
15902
15997
16053
16056
16067
16093
16113
16125
16133
16161
16179
16183
16192
16212
16221
16235
16238
16279
16310
16339
16358
16377
16379
16445
16456
16474
16483
16510
16542
16548
16505
16609
16687
16697
16721
16723
16791
1GS03
16837
16862
16877
16943
16965
16967
16968
17100
17118
17135
1T208
17249
17251
17276
17320
17327
17335
17343
17364
17366
17430
17432
17481
17486
17487
17511
17517
17564
17628
17G36
17709
17754
17768
17776
17784
17825
17867
17875
17880
17918
17924 17927
17952
17961
17977
17986
18086
18082
18150
18217
18221
18225
1S228
18236
18284
18292
18352
18355
18415
18431
18437
18445
1S449
18470
18478
18482
18532
18589
18607
1S636
18679
18687
18774
18788
18828
28864
18941
18952
18968
18974
18984
19015
19035
19042
19105
19107
19113
19150
19170
19219
19223
19250
19342
19347
19355
19370
19406
19414
19-115
19445
19469
19496
19503
19511
19552
19579
19594
19626
19664
19681
19786
19845
19854"
19858
19871
19889
19951
19981
20072
20075
20085 20159 20172
20202
20218
20238
20259
2C260
20263
20272
2C276
20290 20329
20371
20438
20445
20471
20494
20519
20526
20547
20552 20557
20580
20620 20636
20654
20691
20731
20766
20837
20844
20914 20916 20937
20960 20995
zuzuwio zuyw .win
Verbetering: 3e kl. Ie lijst: 1797 f1500 m. z. 1779
f1500.
VRIJDAG 25 AUGUSTUS.
HILVERSUM (1875 M.)
VARA.: 8.00 Gramofoonmuziek; V.P.R.O.: 10.00 Morgenr
wijding; VARA.- 10-15 Voordracht door Janny van
Oogen; 10.30 Concert door trio; 11.10 Voordracht door
Janny van Oogen; 11.25 Trio; 11.45 Gramofoonmuziek.
AVRO-: 12.00 Gramofoonmuziek; 12.30 Paul God win
en zijn orkest; 2.15 Gramofoonmuziek; 2.30 Voordracht
door Richard Flink; 3.00 Gramofoonmuziek; VARA.:
4.00 De Notenkrakers oJ.v. Daaf Wins; 4.50 Voor de
kinderen; 5.30 Kleln-orkest oJ.v, Hugo de Groot; 600
Accordeon en piano; 6.10 Klein-orkest; 6.40 Causerie:
7.00 De Flierefluiters o.l.v. Ray Forest; V.P.R.O.: 8-00
Cursus; AVRO.: 8.30 Concert door het Residentie-orkest
o.l.v. Carl Schuricht; 10.00 Vrijz. Godsd. Persbureau;
daarna Vaz Dias; 10.15 Gramofoonmuziek; VARA.:
11.00 Orgelspel door Johan Jong; 11.30 Gramofoon
muziek; 12.00 Tijdsein en Sluiting.
HUIZEN (296 M.>
K.R.O.: 8-00 Morgenconcert; 10.00 Gramofoonmuziek;
11.30 Halfuurtje voor zieken en ouden van dagen; 12.00
Politieberichten; 12.15 Sextety^nder leiding van Piet
Lustenhouwer2.00 Verzorging zender; 2.15 Gramo
foonmuziek; 3.00 Zang- en vioolrecital; 4.15 Orgelcon
cert door Alphons Driessen; 5.15 De K.R.O.-boys o.l.v.
Piet Lustenhouwer; 7.00 Politieberichten: 7-15 Causerie;
7.35 Orkest o.l.v. Johan Gerritsen; 8.30 Vaz Dias: 8.35
Pierre Francken met Limburgsche liedjes en declama
tie; 9.00 Orkest; 9.30 Pierre Francken; 10.00 Orkest:
10 30 Vaz Dias; 10.35 Gramofoonmuziek; 1200 Sluiting.
LUXEMBOURG (1191 M.)
7.00 Lichte gramofoonmuziek; 7.50 Symphonisch con
cert; 8.40 Gramofoonmuziek; 9.55 Dansmuziek.
BRURSET (509 M
12.20 Gramofoonmuziek; 1.30 Concert; 5.20 Idem; 6-35
Gramofoonmuziek; 6.50 Pianorecital; 7.10 Gramofoon
muziek; 9.20 Concert
KAI.UNDBORO (11RS M
12.20 Strijkorkest; 3.20 Omroeporkest: 9.50 Orkest;
11.00 Kamermuziek; 11.20 Dansmuziek.
BERIJJN (419 M.)
6.35 Gramofoonmuziek.
HAMBURG (372 M.1
11.50 Populair conoert; 1-35 Gramofoonmuziek; 2-30 ld.;
4.20 Concert; 10.50 Cembalo en viool.
KONINGSWUSTERHAUSEN 0638 M.
12.35 Gramofoonmuziek; 4 20 Concert; 11-30 Concert.
LANGENBF.RG (472 M
12.20 Gramofoonmuziek; 140 Concert; 620 Solistencon
cert.
DAVENTRY (1554 M
12.20 Orgelrecital; 1.05 Concert; 2.05 Idem; 2.35 Gra
mofoonmuziek: 3.20 Concert; 4-35 Concert; 7 20 Idem:
8.20 Promenadeconcert; 11.20 Dansmuziek.
PARIJS EIFFEL (1446 M.)
9.20 Concert o.l.v. E. Flament.
PARIJS RADIO (1725 M.1
12.50 Gramofoonmuziek; 7.40 Idem; 8.20 Opera- en ope
rettefragmenten.
MTT.AAN (331 M.)
12.50 Gramofoonmuziek; 800 Idem; 8.35 Idem; 8.50 Ge
varieerd programma.
ROME (441 M.1
8.35 Gramofoonmuziek; 9.35 Opera; 10.20 Dansmuziek.
ZATERDAG 28 AUGUSTUS.
HILVERSUM (1875 M.)
VARA.: 8.00 Gramofoonmuziek; V.P.R.O.: 1000 Morgen,
wijding; VARA.: 10.15 Uitzending voor de arbeiders ln
de continubedrijven; 12.00 Klein-orkest o.l.v. Hugo de
Groot; 2.00 Gramofoonmuziek; 2.45 Causerie; 3-00 De
Flierefluiters o.l.v. Ray Forest; 4-30 Filmkwartiertje;
4.50 Gramofoonmuziek; 5-00 Orgelspel door Johan
Jong; 530 Bctuwsch halfuurtje; 5.46 AmsteTdamsehe
Orkestvereeniging o.l.v. Frans van Diepenbeek; 6.15
Voortzetting Betuwsch halfuurtje; 6.30 De Amsterdam-
sche Orkest vereeniging; 7.00 Mandoline-ensemble o.l.v.
Joh. B. Kok; 7.15 Amsterdamsch Orkestvereeniging;
7.45 Mandoline-ensemble; 8.00 Vaz Dias en Varia; 8.15
Herhaling S-O.S.-berichten8-17 Orkest o.l.v. Hugo de
Groot; 8.45 Bob en Berty (twee vleugels); 9 00 Orkest
o.l.v. Hugo de Groot: 9.30 Nob en Berty; 9.45 Toe
spraak door A. de Vries; 10.00 VARA-Orkest; 10.30
Voordracht door Carel Rijken; 10.46 Orkest; 11.15 Gra
mofoonmuziek; 12.00 Tijdsein en Sluiting.
HUIZEN (296 M.)
K.R.O.: 8.00 Morgenconcert; 10.00 Gramofoonmuziek;
11.30 Godsdienstig halfuurtje; 12.00 Politieberichten;
12-15 Sextet o.l.v. Piet Lustenhouwer; 1-15 Postduiven-
berichten; 1.45 Verzorging zender; 2.00 Halfuurtje voor
de rijpere jeugd; 2.30 Kinderuurtje; 4.00 Gramofoon
muziek; 5-15 Esperanto-nieuws: 5.30 Gramofoonmuziek;
6.00 De K.R.O.-boys o.l.v. Piet Lustenhouwer; 6.20 Jour
nalistiek weekoverzicht; 6.45 De KJRO.-boys; 7.00 Po
litieberichten; 7.15 Gramofoonmuziek; 7.25 Causerie; 7.45
De K.R.O.-boys; 8.30 Vaz Dias; 8.35 Microfoonvertel
ling; 8-50 Orkest o.l.v. Marinus van 't Woud; 9-30 Een
flits uit het omroepbedrijf; 1030 Gramofoonmuziek;
12.00 Sluiting.
LUXEMBURG (1191 M
7.00 Lichte gramofoonmuziek; 7.50 Symphonisch con
cert; 8.40 Gramofoonmuziek; 9.55 Dansmuziek,
BRUSSEL (509 M.)
12.20 Concert; 1-30 Populair concert; 6-35 Gramofoon
muziek; 6-50 Concert; 8.20 Idem; 9.20 Concert.
KALUNDBORC. (1154 M.)
12.20 Strijkorkest; 2.50 Gramofoonmuziek; 3.50 Orkest;
S.50 Omroeporkest.
HAMBURG (372 M.1
11.20 Concert; 12-10 Idem; 1.35 Gramofoonmuziek; 2.30
Idem; 4.20 Concert.
KONTOSWUSTERH^rSEN (1635 Ml
2.20 Populair concert; 3.20 Idem; 820 Philharmonisch
orkest m.m.v. Marcel Wittrisch; 11.30 Dansmuziek.
LANGENBERC, (472 M.»
12.20 Gramofoonmuziek; 1-20 Concert; 2.50 Gramofoon
muziek; 6.20 Concert; 11-05 Dansmuziek.
DAVENTRY (1554 M.)
12.20 Concert; 1.35 Concert; 2.35 Gramofoonmuziek;
3.50 Concert; 505 Orgelconcert; 7.25 Concert; 820 ld-;
9.15 Dansmuziek; 10.25 Idem
PARIJS EIFFEL (1724 M.)
8.50 Radiotooneeel.
PARIJS (RADIO) (1721 M.)
8.06 Gramofoonmuziek; 12 20 Idem; 7-30 Idem; 8.20 ld.
MILAAN (331 M.)
7.20 Gramofoonmuziek; 8.00 Idem.
ROME (441 M.)
8.35 Gramofoonmuziek.
WEENEN (517 M.)
5.20 Populair concert; 650 Idem;
't Clubje zat als naar gewoonte, dien zomeravond
op de stoep voor het hotelletje midden in het dorp
Een heerlijk zitje, met het uitzicht op het kanaal en
de boomen aan den overkant. De forscbe veearts
Van den Einde, met het roode gezicht, gevolg van de
buitenlucht, potjes bier en glaasjes cognac, die hij dag
aan dag rnet onverflauwden ijver bij zijn klanten en
in de club naar binnen werkte; de magere burge
meester, vel over been, een merkwaardige gelijkenis
met de stoffige acten, waarmee hij den tijd op zijn
bureau doorbracht, de kreupele notaris, „de gouden
standaard" genoemd vanwege de enorme zegelring
aan zijn rechter middelvinger, het fonkelende potlood
in z'n vestzak, en den kabel aan zijn horloge met dub
bele kast; de dokter, die met zijn bewegelijken aard
maar niet wennen kon aan het kalme leventje om
hem hen, en eindelijk Rietman, een commissionnair,
ergens in het hooge Noorden.
Een stille gast, die
Rietman. Hij luisterde
altijd aandachtig naar
anderen, maar zijn ei
gen woorden waren te
tellen. Overigens niet
ongezellig en altijd be
reid om met den aller-
laatsten gast te blijven
plakken. Hij dronk al
leen cognac, uren ach
tereen, zonder dat er
iets van te zien was op
zijn mager, bleek gelaat.
Nooit ging hij vroeg
naar huis. In zijn villatje even buiten de kom van
het dorp, woonde hij eenzaam. Overdag zorgde een
oude vrouw voor zijn huishouden, maar des nachts
had hij het rijk alleen.
Het gesprek was dien avond levendig. De dokter
was op zijn praatstoel, vertelde van zijn studenten
tijd en gaf het een en ander ton beste uit zijn lang
jarige praktijk, vóór hij in dit nest van een dorp ge
komen was. Hij had gedacht er rust voor zijn versie
ten zenuwen te vinden. De praktijk was bijzaak. Hij
had goed geboerd, en zocht alleen maar kalmte.
Maar die bezwaarde hem meer, dan hij gedacht
had. Toch zou hij probeeren zich in de omstandighe
den te schikken, want het leven in de stad had hij
toch niet meer kunnen bolwerken.
Wat was dat voor een doodkist, die vanmiddag bij
je bezorgd is?, vroeg de notaris, toen de dokter even
op adem probeerde te komen, na een lang verhaal
over zijn ervaringen in het begin van zijn praktijk,
als scheepsarts op een boot naar Amerika.
Jij hebt ook een fijnen neus, riep de dokter lachend.
Wil je wel gelooven, dat ik zelf niet eens wist, dat
die langwerpige kist, alleen door haar vorm zou ver
raden, wat er in zat? Het had evengoed een instru
ment kunnen zijn, een astronomische kijker bijvoor
beeld!
Een dokter doet meer aan lijken, dan aan sterren,
merkte de burgemeester droog op.
Wordt nu niet opeens geestig man! Dat gaat je te
stroef af, zei de dokter, lachend. Ik zal jullie vertel
len, wat er in die kist zit. Een erfenis van een col
lega, voor een dienst, die ik hem jaren geleden bewe
zen heb. Hij had een fijn skelet op zijn studeerkamer
staan en voor de mop heb ik hem eens gezegd, dat hij
het maar aan me moest vermaken als hij denzelfden
weg opging. Ik was het glad vergeten, tot vanmiddag
de zending bij mij werd afgeleverd.
Heeft de executeur-testamentair er dan niet eerst
over geschreven? vroeg de notaris. Mogelijk wel, maar
Tanto Post heeft mijn adresveranderingen vermoede
lijk niet zoo trouw bijgehouden als de Spoorwegen. Ze
zoekt natuurlijk nog, waar ze dat document bezorgen
moet.
Is dat skelet te koop? vroeg de veearts.
Te koop. Ben je nu dol, collega! Wat moet jij
nu met een menschengeraamte, als het nu nog van
een koe of een varken was.
Ik bedoelde niet voor persoonlijk gebruik. Een tante
van me heeft me onterfd, vanwege het gehrek aan be
langstelling, en nu wou ik haar wat op d'r verjaardag
geven, om het verzuim goed te maken.
Een daverend gelach borstfe los. De burgemeester
liet een rondje aanvoeren en de anderen hieven niet
achter. Binnen een half uur, was de stemming be
paald feestelijk. Aan verkoopen dacht do dokter even
wel niet, doch wel wilde hij het verloten. Wat had
hij aan een duplicaat? Er stond al een prachtexem
plaar bij hem thuis en hij wilde niet in een knokel-
huis gaan wonen. Als de heeren lust hadden, er een
tientje aan te wagen, waren ze welkom. Ze hadden er
evenveel recht op als de veearts.
Dit voorstel viel in goede aarde. Er lagen onmid
dellijk drie tientjes op tafel. Rietman alleen scheen te
aarzelen. Wat had hij aan zoo'n lugubere kamerver
siering? Maar om geen spelbreker te zijn voegde hij
zijn aandeel bij den pot.
Nummer één wint, zei de dokter, terwijl hij de
reepjes oapier, die hij uit zijn blocnoot gescheurd en
genummerd had, uitdeelde, nadat hij ze eerst in zijn
hoed geschud had.
Mijnheer Rietman, wel gefeliciteerd, riep de dokter,
toen de loten op tafel waren gelegd. U krijgt uw prijs
vanavond nog.
>'aar Rietman protesteerde. Er was geen haast bij.
Maar de anderen dachten er anders over. De kelner
kreeg opdracht om een mannetje naar Rietrnan's huis
te sturen met de kist. Toen de boerenjongen, die voor
dit karwei gehuurd was, zijn orders in ontvangst
nam, ging de heele club mee.
Je helpt me wel bij het uitpakken en opstellen, zei
de dokter plechtig.
De andere heeren hebben er geen verstand van.
Waar wilt u hem hebben, meneer Rietman?
Zet hem maar in het zijkamertje naast de voor
deur, antwoordde de rentenier, die nu nog stiller was
geworden dan ooit te voren.
Met een opgewonden drukte ging het gezelschap
binnen bij Rietman. De dokter en de veearts droegen
de kist naar het zijkamertje, waar Rietman het licht
opstak. Daarop voegde hij zich bij den burgemeester
en den notaris, die aan het uitpakken waren gegaan
en tevens het buffet ongeneerd aanspraken. Rietman
vervolgde zijn cognacjes in versneld tempo. Zijn nieu
we aanwinst leek hem blijkbaar een beetje griezelig,
maar hij wilde dit niet tonnen.
Het duurde een poos eer de dokter kwam zeggen,
dat de nieuwe medebewoner van de villa geïnstalleerd
was en de heeren uitnoodigde kennis te komen ma
ken.
Lang zal hij leven, neuriede de notaris toen hij het
kamertje binnenstapte en het geraamte tusschen de
ramen geplaatst zag.
In de gloria, zei de burgemeester droog.
Rietman bleef in de deuropening staan, met wijd
geopende oogen staarde hij naar het geraamte, lijk
bleek en zijn onderkaak zakte als verlamd neer.
Verbaasd keken allen hem aan en toen hij zich
plotseling omwendde en wankelend naar de huiska
mer stapte, liepen zij hem geheel ontnuchterd na.
Steunend zat de man, met het hoofd op de armen,
die op tafel rustten op zijn stoel.
Neem weg dat dinc, riep hij woest. Die tanden.
Neem ze toch weg, direct.
Hij sprong op en rende direct de kamer uit en eer
de anderen het wisten waar hij heen wilde, hoorden
zij hem het huis uitloopen en zijn stappen in de verte
verdwijnen.
Hij heeft, vanavond een beetje te veel cognacjes ge
dronken, zei de dokter toen de heeren eer ogenblik
later naar huis gingen. Een mooie schebben
de heeren daarvan terug?
Den volgenden morgen werd Rietman verns' t en
niemand heeft hem ooit teruggezien. Hij moet dien
nacht teruggekeerd zijn en het briefje aan den burge
meester geschreven hebben, dat deze des avonds aan
zijn club'genooten liet lezen.
Er stond een bekentenis in.
Jaren geleden had hij een compagnon gehad, die
er heel wat warmer inzat dan hijzelf. Die man was
plotseling overleden. De oorzaak van zijn dood was
niet bekend.
Wel hadden er eenige vermoedens bestaan van ver
giftiging.
Dat Rietman de eenige erfgenaam wa:had te den
ken gegeven, maar er waren geen bewijzen. Zoodoen
de was de zaak in het vergeetboek geraakt.
Aan het einde van het briefje stond, als een post
scriptum, met bijna beverige letters: „Akkerman had
twee met goud geplombeerde tanden, de snijtanden
van zijn bovenkaak."
Ook een toeval, zei de dokter. Ik herinner me daar,
dat mijn collega me zei: „il)t skelet is van een rij
ken Chinees, een soort mandarijn uit Mantsjoerije.
Daar heb ik het gekocht."
Die zal wel nooit de compagnon van Rietman ge
weest zijn. al had hij twee geplombeerde tanden in
zijn bovenkaak!
Het geweten heeft Rietman parten gespeeld, meende
de notaris.
J. VAN DEN HEUVEL.