De Turken
Woensdag 13 September 1933.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9346
De practijk van de crisispachtwet.
Wittenberg viert feest.
voor Weenen
De vechtpartij te Mierlo.
Ergerlijke dierenmishandeling.
De droogte in Zuid-Oost Noord-Brabant.
De „verschijningen" te Onkerzele.
OPENING VAN DE MERWEDEBRUG.
Van 1 Juli 1932 tot 1 Juli 1933.
In een in Juli gepubliceerde mededeeling werden ge
gevens betreffende de Crisispachtwet 1932 vermeld
over het tijdvak 1 Juli 1932 tot en met 30 April 1933 (10
maanden).
Thans zijn per arrondissement eenige gegevens be
treffende de Crisispachtwet vermeld over het eerste
jaar van hare werking, n.1. aan 1 Juli 1932 tm. 30
Juni 1933 verschenen.
In totaal bedroeg het aantal verzoekschriften tot ge-
heele of gedeeltelijke ontheffing van betaling van een
pachttermijn, ingediend in het jaar van 1 Juli 1932 tot
1 Juli 1933 21.551.
In genoemd tijdsverloop werden afgehandeld 21.119
verzoekschriften, waarvan door
intrekking verzoekschrift, niet-ont-
vankelijk of onbevoegdverklaring,
afwijzing (tot 1 Mei 1933. art. 3.
derde lid) 5.531 of 26.2 pet.
totstandkoming minnelijke regeling
art. 5. Ie lid: tot 1 Mei '33. art. 4) 2.192 of 10.4 pet
beslissing van de kamers voor crisis-
pachtzaken 13.396 of 63.4 pet.
Den 7en Juli 1683 waren de beriohten, die het schrik
en ontzetting te weeg brengende nieuws brachten, dat
het gevreesde Turksche leger in aantocht was. steeds
dringender geworden. Kara Mustapha, de Ha'nnibal van
het Oosten, kwam met 160.000 man vanuit Hongarij
aanzetten, vastbesloten „tot in het hart van Europa te
dringen". De Hongaren hadden de Turken met open
armen ontvangen als bondgenooten, want de Hongaar-
sche Protestanten wisten, dat zy. beschermd door den
sultan, hun geloof vryèlijk zouden mogen belijden, ter
wijl zij door keizer Leopold als ketters vervolgd wer
den. Zijn Hongaarsche vrienden hadden Kara Musta
pha gewaarschuwd, zich eerst van het bezit van Hon
garije te verzekeren, alvorens verder te trekken, maar
Kara Mustapha wilde in Oostenrijk zelf een nieuwe
pachalie stichten en zijn zetel te Weenen vestjgen. Een
onuitsprekelijke ontsteltenis maakte zich van de be
volking meester, toen de tijding der nadering van het
Turksche leger bekend werd. De keizer zelf verloor den
moed en vluchtte naar Linz, door het gansche hof en
vele aanzienlijken gevolgd..
Den Hen Juli 1683 bereikten de Turken Weenen. Zij
kwamen niet in gesloten gelederen, maar in bonte
zwermen met kameelen. ossen, paarden en muildieren
over het Weensche bergland. Zij legerden zich rondom
de wallen en muren der stad, die in zeer slechten toe
stand waren. Graaf Riidiger van Stahremb^rg, die het
opperbevel voerde, had slechts 22000 man onder zijn
bevelen, de gewapende burgerwacht daaronder begre
pen. Een hevige, bloedige strijd onder de muren der
De Turken beschoten de stad met brandpijlen. Een
Tartaar uit het Turksche leger naar een teekening
uit dien tyd.
TER GELEGENHEID
VAN HET FEIT, DAT
HET 12 SEPTEMBER
250 JAAR GELEDEN
WAS, DAT DE SLAG
BIJ WEENEN PLAATS
VOND.
stad begon, waarbij de Turken de stad met brandpijlen
beschoten. Met bewonderenswaardige volharding her
stelden de Weeners des nachts alles wat in den loop
van den dag door kanonvuur of mijnen vernield was.
Dag op dag beproefden de Turken een aanval en tel
kens werden zij teruggeworpen. Doch hoe dapper de
verdedigers ook vochten, met eiken dag maakten de
Turken langzame, maar zekere vorderingen. Tegen het
einde van Augustus hadden zij zich reed3 van de stads-
graoht meester gemaakt. Den 4en September deed een
vreeselijken donderslag in de stad de huizen schudden
Een reusachtige mijn, onder de burgbattery aange
bracht. was gesprongen: er was zulk een groote ope
ning ontstaan, dat de Turken juichend kwamen aan
stormen. Doch de bezetting streed met al den moed
der wanhoop, de aanvallers, hoe talrijk ook. werden te
ruggeworpen. Dagelijks herhaalden de Turken hun
aanvallen, dagelijks werden zij teruggeslagen. Dagelijks
hadden nieuwe aanvallen der Turken plaats, dagelijks
leden zij nieuwe nederlagen. Den lOen September ech
ter sprong weer een mijn onder het burgbastion en nu
werd de opening 500 groot, dat gansche gelederen der
belegeraars door de bres naar binnen konden trekken.
Een diepe verslagenheid heerschte in Weenen. Reeds
„Wü dringen door tot in het hart van Weenen
Kara Mustapha voor de poorten der stad.
hadden de honger en de dagelijks weder keerende,
schier bovenmenschelijke inspanning de krachten der
verdedigers uitgeput; alle hoop op redding was ver
vlogen. Doch toen de nood het hoogst was gestegen,
was ook de redding naby. Den llen September, des
avonds te vyf uur, dreunden de kanonschoten van" den
Kalenberg. Met onbeschrijfelijke vreugde riepen de be
woners van Weenen elkaar de vreugdetijding toe, dat
een Christenleger tot ontzet naderde. Zij zonden ter
stond een bode tot hertog Karei van Lotharingen, die
den opperbevelhebber een briefje overhandigen moest,
met de volgende weinige, maar veelzeggende woorden:
„Geen tijd meer te verliezen, genadige heer! Om Gods
wil verlies geen tijd meer!" Als een teeken van den
hoogsten nood werden van den Stefanustoren vuurpij
len opgelaten. Op hun sein werd uit de bevriende le
gerplaats eveneens met vuurpijlen geantwoord.
De hulp was eindelijk opgedaagd. Johannes Sobiesky
had met den hertog van Lotharingen, de keurvorsten
van Saksen en Beieren en met vele andere Duitsche
vorsten, een leger van 46000 man bijeengebracht, om
de stad te ontzetten.
Den volgenden dag, 12 September, had het groote
treffen plaats. Ofschoon het ontzettingsleger met groo-
ten heldenmoed vocht, zou het toch waarschijnlijk de
overwinning niet hebben behaald, indien niet Kara
Mustapha de voor hem noodlottige fout had begaan,
de stad te laten beschieten, terwijl hij zich tegen den
Duitschers en Polen verdedigde: hij versnipperde daar
door zyn kracht en verlamde voor een deel de uitwer
king van zyn geschut. Tenslotte werden "de Turken ge
slagen, in een overhaaste vlucht poogden zij hun le
gerplaatsen te bereiken.
Toch scheen er nog niet veel gewonnen. Wanneer
de 200.000 Turken zioh zouden verzamelen, scheen het
Poolsch-Duitsohe leger ternauwernood in staat aan die
overmacht eenigen tijd het hoofd te bieden. Reeds
overlegden de aanvoerders over hetgeen hun den vol
genden dag te doen stond, toen zij eensklaps het onge-
loofelijk bericht ontvingen, dat de Turken hun eigen
legerplaatsen in den steek hadden gelaten en in orde-
looze vliicht wegsnelden, zelfs hun grootste schatten
achterlatend.
Een ontzaglijke buit viel den overwinnaars in han
den: 10.000 buffels, ossen en schapen. 5000 kameelen en
muildieren, geweldige hoeveelheden suiker, olie, honing
rijst, 15000 tenten, waaronder die van Kara Mustapha
welke alleen op f 700.000 werd geschat, een krijgskas
met f 3.500.000 370 kanonnen enz. In totaal werd voor
meer dan 26 millioen gulden buit gemaakt.
Toen de Weeners den volgenden dag, na maanden
van ontbering, juichend naar de tot dusver zoo gevrees
de legerplaats snelden, leerden zij daar voor de eerste
maal... koffie kennen.
In den slag zelf waren 5000 Turken gevallen, den
vluchtenden Kara Mustapha zond Sultan Mohammed
IV het zijden koord toe...
In zijn eigen mes gevallen.
Do vechtpartij te Mierlo tusschen enkele Mierlona-
ren en enkele Helmonders schijnt zich als volgt te
hebben toegedragen.
M. bijgenaamd „Willemke Bijt" bevond zich in een
café, waar de Mierlonaren een biertje dronken. De
Helmonder C., die door M. lastig gevallen werd had
M. te verstaan gegeven zich niet met hem te willen
Iremoeien. Toen de drie personen uit Helmond zich
naar buiten begaven, werden zij door M. gevolgd. Ter
wijl C. zich omdraaide, zag hij dat M. een mes voor
den dag had gehaald en hem een steek in den rug
wilde toebrengen. Dit mislukte echter, daar C. tijdig
weg sprong. Hij schijnt den steek onder den arm te
hebben opgevangen. C. greep den dader bij keel en
pols, waarna een worsteling ontstond. Verschillende
personen hebben zich toen in de vechtpartij gemengd
en M. schijnt hierbij in zijn eigen mes te zijn geval
len. Ook het onderzoek der politie schijnt dit te heb
ben uitgewezen. Dé drie Helmonders zijn op vrije voe
ten gesteld. Dc toestand van M. is nog steeds zorg
wekkend.
totaal aantal 15.588
handhaving pachttermijn 338 of 2.2 pet
reductie van 1 t.m. 25 pet. 4.411 of 28.3 pet
reductie van 26 t.m. 50 pet 9.268 of 59.5 pet
reductie van 51 t.m. 75 pet 1.402 of 9.- pet
reductie van 76 tm. 99 pet. 100 of 0.6 pet.
goheele ontheffing 67 of 0.4 pet.
t.a.v. 2 gevallen kon de reductie nog niet worden
opgegeven).
Omtrent de twee maanden van
de werking der Crisispachtwet in baar gewyzigden
vorm
(Mei en Juni 1933) zy nog meegedeel<J, dat ingediend
werden 1.448 verzoekschriften, een aantal, dat ver bleef
beneden het aantal verzoekschriften, dat van Juli 1932
t.m. 80 April 1933 gemiddeld in 2 maanden werd inge
diend. n.1. ruim 4000. Evenwel was het aantal in de
maanden Mei en Juni wel veel hooger dan in de 3 voor
afgaande maanden (resp. 1448 en 755) In hoeverre deze
stijging toegeschreven moet worden aan het feit, dat
van Mei 1933 af de wet ook toepasselijk is op pluim
veehouderij en tuinbouw, kan uit de verstrekte opga
ven niet blijken.
Opmerkelijk is, dat onder de „oude weet" van de
19.276 afgedane zaken er 2125 of 11 pet. werden beëin
digd door toestandkoming van een minnelijke regeling
en in de maanden Mei en Juni, dus onder de gewij
zigde wet (de bevoegdheid om naar een minnelijke
schikking te streven werd overgedragen van de kan
tonrechters op de kamers voor crisispachtzaken) slechts
66 van de 1843 of 3.6 pet.
Van de bevoegdheid aan de kamers voor crisispacht
zaken bij de gewijzigde wet gegeven (art. 5, tweede lid)
om. indien de zaak niet voor dadelijke afodening vat
baar is, de opschorting van de verplichting tot beta
ling te beperken tot een door haar te bepalen deel. werd
slechts in 5 gevallen gebruik gemaakt, n.1. bij de kan
tongerechten te Zutphen, Leeuwarden, Harlingen en
Sneek, resp. 1, 1, 1 en 2 maal.
Vee in de weide zware verwondingen toe
gebracht, zoodat het moest worden afge
maakt.
Te Alphen a. d. Rijn zijn de laatste weken twee ge
vallen van ergerlijke dierenmishandeling geconsta
teerd.
Ongeveer 14 dagen geleden deed een veehouder bij
de politie aangifte, dat een zijner koeien 's nachts in
de weide aan de Spoorlaan zoodanig door een onbe
kende was mishandeld, dat het dier den volgenden
morgen onmiddellijk moest, worden afgemaakt.
Men dacht aanvankelijk met een wraakneming te
doen te hebben, doch thans is aangifto gedaan van
een ander geval. Dit betrof het paard van een ande
ren veehouder, dat eveneens in een weide aan de
Spoorlaan liep.
In den nacht van Zondag op Maandag heeft men
liet dier in den buik een snede van 15 c.M. lengte
en 7 c.M. diepte toegebracht, zoodat ook dit dier on
middellijk moest worden afgemaakt
Ondanks ijverige nasporingen heeft de politie nog
geen spoor van dc daders kunnen ontdekken.
TEGEN EEN AUTO OPGEREDEN.
Wielrijder door de voorruit gevlogen
Dinsdagavond is de wielrijder M. met zijn race-fiets
op den hoek van de Kluisstraat te Helmond in volle
vaart tegen de auto van den heer B. gereden. M. vloog
door de voorruit en viel toen op straat. In ernstigen
j toestand is hy naar het St. Antonius Gasthuis overge-
j bracht.
DE MISHANDELING TE ZEELST.
Toestand der grootouders goed vooruit
gaande.
De Msb. verneemt, dat de toestand van den 73-ja-
::gen G. te Zeelst (N.-B.), die door zijn 20-jarigen
kleinzoon werd neergeslagen, zeer gunstig is, terwijl
ook de grootmoeder de mishandeling waarschijnlijk
spoedig te boven zal komen. De kleinzoon, die ge
vlucht is, wellicht in de meenïng, dat hij een dubbelen
moord zou hebben begaan, was Maandagavond nog
niet gevonden.
Werk Vrijdag 2 uur in gebruik.
Vrijdag a.s., des namiddags om 2 uur, zal de open
stelling der nieuwe brug over het Menvedekanaal
plaats hebben.
Het zal met eenige feestelijkheden gepaard gaan,
waartoe de K.N.A.C. het initiatief heeft genomen.
Men wil deze gelegenheid tevens aangrijpen om
hulde te brengen aan het prachtige ingenieurswerk,
dat zoowel wat de overbrugging als wat de viaducten
betreft, over het Menvedekanaal is geschied.
Gebrék aan water engro9
Ofschoon we reeds naar den na-zomer gaan blijft 't
mooie, droge weer aanhouden. Ontegenzeggelijk wordt
er door stedeling en plattelander volop van genoten,
doch de keerzijde begint zich in schadelijke mate voor
onze landbouwers te doen gevoelen, aldus een bericht
uit het Zuid-Oosten van de provincie Noord-iBrabant
aan de „Msb." Een droge zomer (Augustus) als dit
jaar is wel sporadisch in ons land. Zelden is de oogst
der halmgewassen zoo vlot en droog binnengekregen,
doch thans begint het watergebrek zich ernstig te
wreken. In vele weilanden is de groei van. het gras
stop komen te staan en zelfs zijn groote oppervlakten
grasland finaal verbrand Dit brengt voor de beoren
mee, dat zijn hun vee in de weide met groen of hard
voer moeten bijvoederen, hetgeen echter nog niet in
staat is de melkopbrengs op peil te houden. Door de
schrale wei wordt per koe 1 tot 2 liter melk per dag
minder gemolken. Tal van boeren zullen bovendien
zeer binnenkort hun vee op stal moeten halen; 4 a 6
weken vroeger dan andere jaren! Zelfs bij spoedigen
regenval zullen vele weilanden niet meer voldoende
„uitslaan" om het vee den gewonen weidetijd te kun
nen laten uitgrazen. Dat dit voor den boer beduiden
de schade met zich brengt, valt te begrijpen.
Ook de op de korenakkers geteelde tweede ver
bouw. n.1. knolgroen en spurrie, staan er tengevolge
van de droogte zeer schraal bij en zullen lang niet
aan de normale opbrengst komen. En de beteekenis
van deze herfstvoeders is zeer groot. Op het platteland
ontstaat reeds een nijpend watergebrek door 't leeg
staan van putten. Uit de kanalen wordt vanaf groote
afstanden reeds water gehaald, zoowel voor huishou
delijk gebruik als voor drinkwater voor het vee.
Incidenten tusschen geloovigen en socia*
listen.
De correspondent van de N.R.Crt. te Brussel meldt:
Te Onkerzele, het nabij Geeraardsbergen gelegen
dorp, waar een vrouw uit het volk, die té Beauraing
is geweest, volgens hare .beweringen reeds zestien
maal de Heilige Maagd zou hebben aanschouwd,
hobben zich incidenten tusschen ongeloovigen en
menschen, die wel geloof hechten aan do visioenen
van Leonie van Dijck voorgedaan. De vrouw zelf, dia
een harer zoons verplicht heeft uit de Socialistische
Jonge Wacht te treden en ook van hare andere
meerderjarige en gehuwde kinderen, die sociaal-de
mocratisch gezind zijn, tracht te bekomen, dat zij
het. socialisme zullen verzaken, is te Geeraardsber
gen en te Onkelzele door dichte groepen arbeiders en
arbeidsters uitgejouwd geworden. Vaak wanneer zij
op straat komt of zich voor den dagelijkschen bid
stond naar de kapel en de grot begeeft, waar de
Heilige Maagd zou zijn verschenen, wordt zij door
andersdenkenden grof beleedigd Ook hebben onbe
kend gebleven personen een ijzeren plaat met de
woorden „Voor dit beeld zult gij nooit vruchteloos
nederknielen", van de grot afgerukt en medegeno
men. De plaat is in een sloot op het grondgebied van
een naburige gemeente teruggevonden.
De kapel wordt nu iederen dag door honderden
geloovigen en nieuwsgierigen bezocht. Vrijdag u.,
tijdens den bidstond, geleid door vrouw van Dijck,
waren wel 4000 menschen aanwezig In de streek
doen allerlei dwaze geruchten de ronde omtrent mi-
rakuleuzc genezingen, die zich te Onkerzele zouden
hebben voorgedaan. Wel heeft men reeds eenige
zieken uit verschillende omliggende dorpen en ook
een geheel verlamd kind uit Antwerpen naar dc grot
gebracht of gevoerd, maar van wonderbare genezin
gen hebben de geestelijke en gemeentelijke autori
teiten tot dusver nog niets vernomen.
Op 30 Juni j.I. waren er 432 verzoekschriften onafge
daan.
In slechts 31 van de 2192 gevallen kwam de tot stand
gekomen minnelijke regeling neer op handhaving van
den pachttermijn, in 761 en 1273 gevallen (34.7 en 58.1
pet. van het totaal regelingen) op reductie van den
pachttermijn van resp. 1 t.m. 25 en 26 t.m. 50 pet. In
7 gevallen hield de aannemlijke regeling geheele ont
heffing van de verplichting tot betaling van den pacht
termijn in.
In het tijdvak van 1 Juli 1932 tot 1 Juli 1933 kwam
geen enkele minnelijke regeling tot stand bij de kan
tongerechten te Oirschot, Tilburg, Enschede, Goor,
Dordrecht en Woerden.
De beslissingen van de kamers voor crisispachtza
ken leidden in 307 gevallen tot handhaving van den
pachttermijn. De meeste beslissingen gaven reductie
van 26 t.m. 50 pet. (7.995 of 59.7 pet. van het totaal aan
tal beslissingen): verder werd in betrekkelijk veel ge
vallen tot reductie van 1 t.m. 25 pet. en 51 t.m. 75 pet
besloten, n.1. in resp. 3.650 en 1.295 gevallen of resp.
27.2 en 9.7 pet Geheele ontheffing werd uitgesproken
in 60 gevallen.
Ten aanzien van het aantal gevallen, waarin een
minnelijke regeling tot stand kwam en waarin een be
slissing door een kamer voor crisispachtzaken werd
gegeven te zamen genomen, is nog de volgende split
sing te geven:
De stad Wittenberg in 't Pruisische district Merseburg,
waar Luiher aan de deur van de slot- en universiteits-
kerk zyn 95 stellingen vasthechtte, vierde dezer dagen
den 450sten geboortedag van den grooten kerkhervormer
De afbeelding hierboven toont het versierde marktplein
met op den achtergrond de in de geschiedenis zoo
beroemd geworden kerk.
