Het afscheid van dokter Vogelenzang.
Mr. Duys
Het Rijksdagproces
Zaterdag 30 September 1933. SCHAGER COURANT. Tweede blad. No. 9356
Een spontane hulde.
De huldiging.
zonder deze beide geen heldere Wasch
Na de cycloon-ramp in Mexico.
en de Arbeiderspers.
BAARS& OOSTERMAN
Van der Lubbe legt een
bekentenis af.
Botsing in de mist.
Voor niet ingewijden kwam wel zeer onverwacht
het bericht dat dokter Vogelenzang de gemeente zal
gaan verlaten, na niet minder dan 33 jaren hier de
dokterspractijk te hebben waargenomen. Lief en leed
heeft onze dokter meegemaakt, zoowel in Oudkarspel
als te Noordscharwoude, zoodat het niet te verwon
deren is dat met alle spoed een comité uit de inge
zetenen der beide gemeenten werd gevormd teneinde
een huldiging voor dit bijzonder gebeuren te doen
plaats vinden.
De kolfbaan van den heer Vis was schitterend ver
sierd, het was in een woord prachtig. En of er be
langstelling was voor deze huldiging? De kolfbaan
was tot. in alle hoeken bezet, zoodat velen zich met
een staanplaats moesten tevreden stellen.
Even na acht uur kwam dokter met zijn familie in
de zaal met een hartelijk applaus verwelkomd.
Hierna werd door een 5-tal meisjes een afscheids
groet toegezongen met pianobegeleiding van den heer
II. J. Zaal, wat de aanwezigen wel even ontroerd zal
hebben, in het bijzonder wel onzen vertrekkenden ge
neesheer.
Diverse sprekers aan het woord.
De voorzitter van het huldigingscomité, de heer
Mr. C. P. Eecen, zeide het volgende.
Dokter, Mevrouw,
Deze avond draagt het karakter van een spoedge
val; een spoedgeval waarbij de dokter niet ontbreekt,
maar nu niet in kwaliteit van dokter, maar als
patiënt.
Uw besluit om de praktijk neer te leggen, heeft ons
allen overvallen; de korte termijn die overbleef voor
uw vertrek, laat ternauwernood gelegenheid om u be
hoorlijk uitgeleide te doen.
Spontaan heeft zich een commissie gevormd uit
patiënten en vrienden, om tot uiting te brengen wat
men hier voor u voelt en om u een laatste prettige
herinnering mede te geven aan de plaats waar u nu
30 iaar heeft gewerkt en geleefd.
De commissie heeft mij de eer waardig gekeurd om
namens haar het woord te mogen voeren. Volgaarne
heb ik dit aanvaard. Wij zijn immers tiidgenooten
hier in Oudkarspel. U kwam hier in 1897 als jong
arts. ik in 19S9 als jong wereldburger. De eerste man
die ik in Oudkarspel ontmoette was u en onze ken
nismaking, uitgegroeid tot vriendschap, duurt tot op
den huidigen dag.
Waarde dokter, bij uw komst reed de paardentram
van Balder, bij uw vertrek rijden de bussen van de
„HABO".
In deze 36 jaar is veel veranderd, hebben wij tij
den van voor- en tegenspoed meegemaakt, maar
steeds heeft u ons bijgestaan in tijden van lichame-
lijken nood. Velen onzer hebben met u vreugdevolle
oogenblikken doorgemaakt, soms hij geboorten, soms
hij herstel van een zware ziekte. Anderen helaas heb
ben. bij den dood van een geliefd gezinslid, met u
bittere tijden doorgemaakt. Vooral in deze laatste ge
vallen was u tot steun en troost.
In deze 36 jaar is u geweest, een nauwgezet arts
bij wie de belangen van uw patiënten boven alles
gingen. Als u geroepen werd kwam u zonder aarzelen,
bij nacht en ontij. Als u meende, dat er gevaar dreig
de. ontbood ti een specialist. Uw patiënten stelden
vertrouwen in u en gaven zich met een gerust hart
aan u over.
Een van uw laatste, gevallen, u wilt natuurlijk
biet, graag dat er over gesproken wordt is nog het
succes met den arm van Jasper. Dit geval is zoo
goed door u behandeld, dat zelfs de Röntgenoloog u
schriftelijk heeft gelukgewenscht.
Maar niet alleen als medicus, ook als menscli heeft
u een groote plaats in de harten van uw patiënten
en vrienden veroverd. Uw opgewekte persoonlijkheid
werd overal gaarne gezien, niet het minst in de zie
kenkamer. Uw optimisme doet weldadig aan.
U heeft, natuurlijk uw eigenaardigheden. U doet
soms wel eens danken aan de bekende figuur van
„Grompie". Uw temperament verleidt u wel eens tot
opstuiven, (dokte, is een beetje „postig") maar deze
buien waren weer zeer vlug voorbij en lieten geen
nasmaak achter.
Vaak hebt ge. niet alleen medische hulp. maar ook
materieele hulp verschaft waar dit noodig was en
hoewel u uw liefdadigheid liefst geheim hield, is deze
toch algemeen erkend.
Uw vertrek wordt door ons allen betreurd. Als
medicus wordt uw plaats ingenomen door den jon-
gpn dokter De Wit, welke naar wij hopen, ons spoedig
uw weggaan als medicus zal doen vergoeden. Als
mensch zult u echt<$- in onze gedachten blijven voort
leven.
Hoezeer u geliefd is, is wel gebleken bij het rond
gaan van de dames van liet comité met de lijsten.
Sommige uwer patiënten konden zelfs een traan niet
weerhouden toen zij vernamen dat u ging vertrekken.
Ook u. mevrouw, moeten wij bij ons afscheids
woord betrekken. U heeft samen met uw man in het
beste deel van uw leven geleefd. U is hier zoo na uw
huwelijksreis gekomen, uw kinderen zijn hier gebo
ren, opgegroeid en het ouderlijk huis uitgetrokken.
Veel heeft u hier meegemaakt, steeds is u uw man
bij zijn mooi beroep tot steun geweest. U is geweest
in deze 36 jaar een echte doktersvrouw en het is wel
een aardig feit, dat ik hedenavond meteen geluk kan
wenschen met uw 36-jarig huwelijksfeest.
Het is een menschelijke eigenschap, dat men zijn
dankbaarheid niet alleen in woorden wil uitdrukken,
maar hieraan iets meer tastbaars wil verbinden. De
tijd is te kort geweest om zorg te dragen voor een
aandenken. Daarom bied ik u aan deze bloemenhulde,
vefgezeld van een enveloppe waarvan de inhoud is
bijeengebracht door patiënten en vrienden, met het
verzoek hiervoor aan te schaffen wat u gaarne
wenscht, een ameublement voor uw huiskamer of voor
uw tuin. liefst, iets wat u dagelijks om u hee't als
herinnering aan Oudkarspel en Noordscharwoude.
Tevens hied ik hierbij aan, een album vermeldende
de namen van de gevers.
Wij wenschen, dat het u en uw echtgenoote nog
vele jaren gegeven mag zijn, van uw welverdiende
rust te genieten.
Namens het gemeentebestuur spreekt de wethouder
de heer H. Bakker den scheidenden dokter toe en zegt
dat het een groote verrassing was toen bekend werd,
dat dokter zijn praktijk over zou doen aan dokter De
Wit van Bergen, daar algemeen gedacht werd, dat p
nog wel eenige jaren zou blijven.
Na 36 jaren komt u wel een verdiende rust toe.
Veel zult u gehoord hebben, veel lief en leed heeft
u meegemaakt. Bovendien was u ook een goed burger
en maakte u deel uit van het bestuur van diverse ver-
eenigingen. Bij een beroep om steun werd nooit tever
geefs aan uw deur geklopt. Spr. zegt dank voor het
geen hij voor de gemeente heeft gedaan en hoopt dat
dokter met zijn familie nog vele jaren van rust mag
genieten in zijn nieuwe gemeente Nieuwer-Amstel.
(Applaus.)
De heer J. Kliffen het woord verkrijgende, zegt har
telijke woorden van dank namens de afdeeling Lan-
gendijk van het Witte Kruis, waarvan dokter ook
DOKTER VOGELENZANG.
voorzitter is geweest en nu nog cerelid. Spr. biedt als
aandenken een mooie vulpenhouder aan.
De heer A. Timmerman spreekt hierna namens
de IJsclub „Volharding" eenige woorden van hooge
waardcering voor de in den loop der jaren verleende
hulp bij gehouden wedstrijden. Spr. hoopt dat het
dokter in zijn nieuwe woonplaats goed mag gaan en
biedt een bloemstuk aan.
Door mevr. Rootjes—Hofland werden eenige zeer
uit het hart gegrepen woorden gesproken van de in
al die 36 jaren aan steun bij ziektegevallen in haar
gezin verleend.
Vervolgens was het de 6-jarige Freddv Groot, die
namens haar ouders een bloemstuk aanbood.
Hierna werd nog het woord gevoerl door Ds. Van
Dijk, dio o.a. vees op de prachtige eigenschap van
dokter, dat hij altijd voor zijn patiënten klaar stond.
Er is een terrein waar predikant en dokter elkaar
ontmoeten en samenwerken, waarvoor spr. hartelijk
dank zegt. Met dokter De Wit hoopt spr. op dezelfde
aangename wiize samen te werken.
Mevr. Eecen s,.rak nog woorden van dank namens
de ?fdeeling Langendijk van het Centraal Genoot
schap, waarna dokter Vogelenzang zeer ontroerd, al
len hartelijk dank bracht voor dit afscheid, wat hem
door de groote belangstelling zeer heeft getroffen.
Door velen werd van de gelegenheid nog gebruik
gemaakt om persoonlijk van dokter en zijn familie
afscheid te nemen.
Oudkarspel en Noordscharwoude hebben op een
spontane en waardige wijze afscheid genomen van
hun dokter.
E.Ostermann Co's Handel Mij.N.V.,Amsterdam
Fabrieken te Jutphaas bij Utrecht.
Drieduizend dakloozen te Tampico.
Ook de stad Tamiahua verwoest.
De laatste telling van de slachtoffers van den wer
velstorm in Mexico heeft uitgewezen, dat te Tam
pico 800 gewonden in de ziekenhuizen en nood-am
bulances liggen. Drieduizend personen zijn dakloos.
Vier plunderaars zijn overeenkomstig het afgekon
digde standrecht gefusileerd. Het dubbelschroef-
stooraschip „Nationality" werd 200 meter het land
in gezet.
Ook de stad Tamiahua in den Mexicaanschen staat
Vera Cruz is zoo goed als geheel vemieM.
NOODLOTTIGE PROEFVLUCHT.
Scherpe bewaking der Bulgaarsch-Joe-
goslavische grens.
Een vliegtuig van het Franschc vliegtuigmoeder-
schip „Béarn", dat in de haven van Toulon een
proefvlucht maakte, stortte door tot nog toe onbe
kende oorzaak in zee. Van de driekoppig e beman
ning werden twee inzittenden op slag gedood, ter
wijl de derde inzittende naar een ziekenhuis werd
overgebracht, waar hij met ernstige verwondingen
werd opgenomen.
RAADSVERGADERING ZONDER LEDEN.
De heeren konden niet komen.
De vergadering van den gemeenteraad van Oud-
Gastel, zoo meldt de N.R.Ct, welke tegen Woensdag
middag was belegd, is niet kunnen doorgaan, wegens
afwezigheid van het meerendeel der tien leden. Zulks
is vermoedelijk te wijten aan het feit dat de vergadering
juist op den dag was belegd, dat verschillende leden
uit hoofde varf hun betrekking onmogelijk aanwezig
konden zijn. Er moest een wethouder gekozen worden
en daar een der beide partijen jn ^en raad de afwezige
stemmen niet kon ontberen om haar candidaat in het
college te helpen, bleef de heele partij weg!
De burgemeester heeft nu een nieuwe vergadering op
korten termijn uitgeschreven.
Hij beschuldigt haar van onware voor
lichting.
In een Woensdagavond gehouden vergadering van
de afdeeling Den Haag 6 der S.D.A.P. is behandeld
de aangelegenheid betreffende de uitgave van de
brochure-Duys. Na een uitvoerige beraadslaging werd
de bespreking geschorst. Een voorstel tot royement
van Duys werd ingetrokken.
Omtrent deze vergadering verneemt de Haagsche
cor. van de „Telegraaf" nog, dat de debatten en
de intrekking der beide tegen mr. Duys gerichte mo
ties nog een staartje dreigen te krijgen, dat ver uit
gaat boven de zaak van de brochure van mr. Duys
oy zichzelf.
Door de beide voorstellers der
motie, de een strekkende tot
royement, de ander met de be
doeling hem van zijn kamerlid
maatschap vervallen te verkla
ren, werd een krachtige aanval
op het optreden van mr. Duys
gedaan, met de motivecring dal,
de heer Duys het partijbelang
ernstig had geschaad, zoowel
wat den inhoud der brochure
betreft, als de wijze, waarop hij
die had uitgegeven. Een dei-
voorstellers gaf te kennen, dat
mr. Duys naar zijn oordeel niet jflr> jt jj DUYS.
had getoond over voldoende
verantwoordelijkheidsgevoel te beschikken, om nog
langer een zoo vooraanstaande positie in de S.D.
A.P. te bekleeden. Van iemand, dh lid der Tweede
Kamer is, had men z.i. mogen verwachten dat liij
anders was opgetreden,«met welke opmerking een
deel de vergadering zijn instemming te kennen gaf.
Daarop heeft in een buitengewoon scherpe en felle
rede, die naar wij reeds mededeelden ongeveer twee
uur duurde, mr. Duys zich gericht, niet alleen tegen
den partijleider, den heer Albarda, dien hij be
schuldigde in een besloten vergadering der partij te
gen hein te hebben opgejaagd, maar vooral tegen
den hoofdredacteur van „Het Volk", den heer Anker
smit. De heer Duys beschuldigde den laatste ervan
de arbeiderspers te redigeeren op zoodanig peil, dat
men in de S.D.A.P. alle recht zou hebben verloren,
op welke courant in ons land ook, zelfs de geringste
critiek uit te oefenen.
Een geheelc serie feiten moet daarbij de revue ge
passeerd zijn betreffende de onware en verdraaide
berichtgeving en voorlichting, zoowel tegenover bui
ten de S.D.A.P. staande tegenstanders, als tegenover
Maar DAT is goedkoop!
5 pond VET GEROOKT SPEK voor f 1.25.
partijgenooten, die om een of andere reden bij dien
hoofdredacteur in een goed blaadje staan.
Kortom het geheele peil der arbeiderspers is, naar
onze zegsman verzekerde, door den heer Duys op
zoodanige scherpe wijze aan de orde gesteld, dat de
afdeeling diep onder den indruk kwam en met zoo
goed als algemeene stemmen besloot een onderzoek
naar een en ander in te stellen, waartoe een commis
sie zal worden aangevraagd bij het partijbestuur der
S.D.A.P.
Een humoristische noot schijnt nog geweest te zijn,
toen mr. Duys voorlas, hoe in „Hel Volk" zelfs on
langs had gestaan, dat Hitier tot de domste lieden
van heel Europa gerekend mocht worden en mr.
Duys bij zulk een peil van voorlichting de vraag
stelde, wat dan wel die groote milliocnen partij der
Duitsche S.D.A.P. moet zijn geweest, wanneer zij door
zoo iemand, volgens de redactie van „Het Volk", reeds
onder den voet kon worden geloopen.
Ook de sensatie journalistiek die „Het Volk" de
laatste jaren op zoo ijverige wijze beoefent, werd on
der instemming van een groot deel der aanwezigen
op felle wijze gegeeseld.
Nader deelt men ons van andere zijde nog mede,
dat de grievert die mr. Duys in zijn requisitoir tegen
de arbeiderspers naar voren bracht, ongeveer deze
waren, dat van alle groote bladen in Nederland alleen
de arbeidspers het eenige blad was, dat haar lezers
een korten inhoud van zijn brochure onthield, terwijl
hij beweerde, dat de artikelen, waarin zijn brochure
in „Het Volk" werden besproken ten deele op verval-
sching van wat hij geschreven had berustte. Hoofd
grief was echter dat. men aan de leden opzettelijk,
in strijd met de waarheid, had voorgesteld, alsof mr.
Duys eerst de burgerlijke pers der tegenstanders en
pas daarna zijn eigen partij zou hebben ingelicht over
het verschijnen der brochure: uit gewisselde brieven
met het partijbestuur der S.D.A.P. bewees hij de on
waarheid daarvan.
De vergadering was af en toe zeer bewogen en
meermalen onder grooten indruk. Op een oogenblik,
zoo vernamen wij, kon ook mr. Duys zich slechts
moeilijk beheerschen, toen hij er op wees, hoe, hij, na
bijna 25 jaar de S.D.A.P. in het parlement te hebben
vertegenwoordigd, op zulke voorlichting door zijn ei
gen partijbladen, waarin zelfs gezegd werd, dat hij
de brochure enkel geschreven had om voor zijn vrouw-
wat mooie kleeren te kunnen koopen, terwijl hij zoo
als bekend is geen vergoeding heeft, willen aanne
men, talloozo moties thuis had gekregen, die op zijn
royement aandrongen. Schamper werd tusschen alles
door opgemerkt, dat de eenige afdeeling der S.D.A.P.
in Nederland, die wel niet zijn royement had verzocht,
maar wel aandrong op het verlaten - an zijn kamer
zetel, toevallig die afdeeling was, waar de partij
genoot woont, die hem bij zijn aftreden in de Kamer
zou opvolgen.
Het bovenstaande wettigt de veronderstelling dat
men niet het oog op de toestanden en verhoudingen
in de S.D.A.P. nog wel belangrijke dagen tegemoet
gaat, want vergissen wij ons niet, dan heerscht, naar
wij van meer dan één zijde vernamen, over het peil,
waarop de arbeidersbers wordt ge.cdigeerd, in de
1 kringen der S.D.A.P. ernstige ontstemming.
Verrassende onthullingen.
De sensatie in het rijksdagbrand proces
te Leipig was gister, toen de president
van de rechtbank, dr. Buenger, aan van
der Lubbe de vraag stelde:
„Bekent gij schuldig te zijn aan de
brandstichting in het rijksdaggebouw?"
Aller ooren waren gespitst, om het
antwoord van den hoofdbeklaagde te
hooren.
„Ja", mompelde van der Lubbe nau
welijks hoorbaar.
Van der Lubbe bekent den Rijks
dag in brand te hebben gestoken.
Bij het hooren der verschillende getuigen hield
Van der Lubbe nog steeds het hoofd op de bora
gezonken en verder zweeg hij. Toch zag men hem
af en toe stiekem op zijn stoel zitten te lachen en
zelfs schudde af en toe zijn heelo lichaam vat'
een onverklaarbare vroolijkheid.
Toen besloot de president om Van der Lubbe
over de brandstichting in den Bijksdag te hooren
Van der Lubbe verklaart zich bereid, directe
antwoorden te geven op de vragen van den pre
sident. Hij doet dat ook na eenig aarzelen, welis
waar wat zacht, doch duidelijk verstaanbaar.
Als dr. Buenger hem vraagt: „Van der Lubbe,
hebt ge op 27 Februari het Bijksdaggebouw in
brand gestoken en bekent ge, dat ge schuldig
zijt?" antwoordt Van der Lubbe: „Ja."
„Wanneer rijpte het plan bij u?' vraagt dan
de president.
Van der Lubbe: „Dat kan ik niet zeggen."
President: „Tenslotte moet gij ons vertellen
hoe alles in elkander zit. Indien een beklaagde
weigerachtig blijft, blijft mij niets anders over,
dan van de mij ter beschikking staande maatre
gelen gebruik te maken."
De president schorst dan de zitting teneinde gele
genheid te geven twee groote tafels op te stellen,
waarop plattegronden van de parterre en van de
eerste verdieping van het rijksdaggebouw worden ge
legd. Na de korte onderbreking geeft de president
vervolgens op grond van de tijdens het vooronderzoek
door den beklaagde afgelegde verklaringen den weg
aan, dien Van der Lubbe heeft gevolgd. Een beambte
van het gerechtshof wijst met een langen stok op de
kaart de door den president opgesomde punten aan.
U bent dus aldus de president nadat u tegen
negen uur bij den Rijksdag was aangekomen, rechts
van den grooten uitgang, na de balustrade aan de
buitenzijde van het gebouw te zijn overgestapt, naar
boven geklommen en bent, na het kozijn van het
eerste venster der restauratiezaal te zijn overge-
klommen, op de eerste verdieping aangekomen.
In het verdere verloop van de zitting geeft de pre
sident dan een zeer uitvoerig beeld van den z.g.n.
brandweg.
De president eindigt aldus: U hebt aan het eind
van uw verhoor opgegeven dat u meent voor het uit
voeren van de heele brandstichting ongeveer 15 a 20
minuten gebruikt te hebben.
De proeven, die daarop genomen werden, hebben de
mogelijkheid bevestigd dat men in dezen tijd den
brandweg kan maken en de brandstichting kan uit
voeren. Dat wilde ik heden, om den brandweg duide-
lij te maken, den beklaagde voorhouden. Hij heeft de
ze uiteenzetting gevolgd en de juistheid er van be
vestigd.
De volgende zitting wordt Woensdag om half tien
gehouden.
Auto rijdt op een wielrijder in. Wielrij
der gedood, autobestuurder zwaar gewond.
Donderdagacht omstreeks half twee hoorde de nacht
wacht van Muiden een hevigen slag en een geschuif en
geknars van wielen, Het geluid kwam uit de richting
van den nieuwen rijksweg.
Hij ging er naar toe en zag op den berm
langs den weg het lijk van een man liggen.
Even verder vond hij een vernield rijwiel. Aan
den anderen kant van den weg lag een perso
nenauto in de sloot. De bestuurder van den
auto, die er uitgekropen was, was ernstig aan
hoofd en beenen gewond.
Dr. Niekerk uit Muiden. die spoedig ter plaatse was,
constateerde den dood van den wielrijder, die bleek
te zijn de 34-jarige J. Versehure, uit Muiderberg,
Waarschijnlijk heeft hij met zijn rijwiel, in verband
met den mist, op den weg gereden in plaats van op het
rijwielpad. De bestuurder van den auto, de heer R. A.
uit Bussum, werd naar zijn woning gebracht. Hij
was zóó overstuur, dat hij tot gistermorgen vroeg nog
geen verklaring kan afleggen over het ongeval.
