lliiniii Niuis-
llmtiMit- Si ünlimilii
Het West-Friesche
Kanalen-plan
Minister Marchant
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagen.
0'DUFFY ERNSTIG GEWOND.
ERNSTIG ONGELUK TE MILAAN.
VERGROOTINGEN w
over concentratie bij het Lager Onderwijs
Driemansscholen beter dan kleinere.
Fransch vliegtuig neergestort.
EINDE ZOMERTIJD.
Opzienbarende arrestatie in Italië.
Zaterdag 7 October 1933.
SCHAGER
77ste Jaargang No. 9360
CTDIant.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
clag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
jkentiên nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno,!
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.'
EERSTE BLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN
De voorgenomen bezuinigingen op de begrooting
der provincie Noordholland zullen geen in-
vloed hebben op de uitvoering van het
wegenplan en de kanalen in aanleg.
Een dezer dagen zal, zooals wij reeds eerder meld
den, de begrooting der provincie Noord-Holland ver
schijnen. Men is er in geslaagd deze begrooting slechts
sluitend ie maken na toepassing van belangrijke be
zuinigen. Zoo zal er zeer waarschijnlijk een in
grijpende verlaging worden toegepast op de loonen
en salarissen van het provinciaal personeel. Het vo
rige jaar is een verlaging toegepast van 6 met
vrijstelling van de eerste f 1000.daar nu zal een
tweede niet onbelangrijke korting bij komen.
Vast staat, dat de vacantietoelage niet zal worden
toegekend. Het vorige jaar is de toelage nog verleend,
maar Ged. Staten hebben toen daarbij de mededeeling
gedaan, dat zeer waarschijnlijk voor 1934 hunnerzijds
geen voorstel tot toekenning van deze toelage te
wachten zou zijn. Op dit punt was het personeel dus
voorbereid.
Tevens moet het in de bedoeling liggen de subsi
dies over de geheele linie te verminderen.
Ten slotte staat ook vrijwel vast, dat voorgesteld
zal worden de uitkoering van de provincie aan het
Wegenfonds te verminderen. Bepaald was, dat van
193t) af door de provincie f 1 millioen in het Wegen
fonds zou worden gestort gedurende vijf jaar.
Het vorige jaar Is dit uitkeering op voorstel van
Ged. Staten tot foOO.OOO verminderd. Na 1934 zal dus
een geheel nieuwe regeling moeten worden gemaakt.
Wegen en kanalen in Noordholland.
Naar de Haarlemsche correspondent van het „Alg.
Hdbld." meldt, zal er van het Wegenfonds vermoe
delijk opnieuw 50 afgaan.
Omdat de uitkomsten van het Wegenfonds zich in
de loopende vijfjarige periode Tn gunstigen zin ont
wikkelen. eenerzijds wat betreft de bijdrage van het
rijk uit de opbrengst van de wegenbelasting, ander
zijds wat betreft de uitkomsten bij aanbestedingen,
zal naar wij vernamen ook in de naaste toekomst de
uitvoering van het wegenplan geen vertraging behoe
ven te ondervinden.
Ook de uitvoering van de kanalen, waartoe
de Staten hebben besloten n.1. het kanaal
SchagenDe StolpenKolhorn en Kolhorn
Alkmaar zal op de voorgenomen wijze wor
den voortgezet. De verbetering van den vaar
weg AlkmaarAlkmaardermeerAmsterdam
is inmiddels tot stand gekomen, en het werk
voor het kanaal Hilversum—Vecht heeft ge
wonen voortgang.
Intusschen is nagegaan of het niet wenscho-
lijk zou zijn ook tot den aanleg van het ka
naal HoornMedemblik over te gaan, juist in
dezen tijd, nu de werkloosheid onder de tuin
ders en anderen zoo grooten omvang heeft
aangenomen. Bij het graven van een kanaal
zouden vele arbeiders, die nu steuntrekkers
zijn, werk kunnen vinden.
Er is eenigen tijd geledenzooals destijds is ge
meld een commissie gevormd uit 50 Westfriesche
gemeentebesturen; deze commissie heeft bij het wa
terschap Drechterland en bij „De Vier Noorder Kog
gen'' pogingen gedaan om een bijdrage, of. zoover
ze wordt verleend, een verhoogde bijdrage te ontvan
gen, om uitvoering van het kanaal mogelijk te ma
ken. Deze pogingen zijn echter mislukt. In een ver
gadering van hoofdingelanden van Drechterland is
een hernieuwd voorstel van dijkgraaf en hoogheem
raden om een bijdrage te verleenen, verworpen.
Het vorige jaar hebben de Provinciale Staten be
sloten dat onwillige waterschappen tot een bijdrage
kunnen worden verplicht. Drechterland heeft tegen
dit besluit bezwaren ingebracht bij de Kroon, zoo
dat nu dc Koninklijke beslissing moet worden afge
wacht, alvorens Ged. Staten zullen kunnen ingrijpen.
In elk geval wordt do. dit gebrek aan samenwer
king een uitnemend werk ter bestrijding der werk
loosheid tegengehouden.
Het is niet de bedoeling het werk te doen uitvoeren
in werkverschaffing, maar tegen de ter plaatse gel
dende loonen. Het zou dus op de gewone wijze wor
den aanbesteed. Zoo is ook de weg door Geestmer-
ambacht uitgevoerd: waarmede de werknemersorga
nisaties zich toen vereenigd hebben. Er zou dus ook
nu zonder twijfel, wat de loonregeling betreft, geen
bezwaar worden gemaakt.
Bü opzienbarende botsingen In het Iersche
graafschap Kery.
In Trales in het Iersche graafschap Kery is het gis
teravond aldus verneemt V.D. uit Dublin, tot opzienba
rende botsingen gekomen, waarbij de voorzitter van de
Vereenigde Ierland-Partij, generaal O'Duffy ernstig
gewond werd.
O'DUFFY.
Toen O'Duffy en de secretaris zijner partij, comman
dant Gronin het hotel, waar zij gedineerd hadden, ver
lieten en zioh naar de Hall begaven, waar O'Duffy zou
spreken, werden zij plotseling aangevallen. O'Duffy zoo
wel als dronin bevonden zioh in een oogwenk te midden
eener opgewonden menigte. Toen de politie eindelijk ter
plaatse arriveerde, bloedde O'Duffy uit eenlge hoofd
wonden. Sterke afdeelingen politie bezetten onmiddet»
lijk het lokaal, waar generaal O'Duffy spreken zou #n
weerden de aanvallers af, die alle vensterruiten van 't
gebouw inwierpen. O'Duffy moest in het gebouw blij
ven tot militaire versterking was aangekomen.
Het VERTROUWDE ADRES voor A
Fotografisch Atelier
ARPAD MOLDOVAN
Nieuwe Niedorp
DAGELIJKS GEOPEND, ooK Zondags
OOK MAATREGELEN JEGENS BIJZONDERE
SCHOLEN AANGEKONDIGD.
Minister Marohant heeft op de vragen van den heer
Th. M. Ketelaar, lid van de Tweede Kamer, betreffende
de ministerieele aanschrijving van 20 Juli inzake de
voorgenomen opheffing van een groot aantal kleine
openbare scholen en de te nemen maaU^gelen tegen
eventueel daaruit voortvloeiende achtersrclling van het
openbaar bij het bijzonder onderwijs, o.m. het volgen
de geantwoord:
De beteekenis der circulaire is deze: De bedenkelijke
toestand der publieke financiën eischt onverwijld con
centratie in alle takken van overheidsdiensten, waar de
ze tot bezuiniging kan leiden. Dit is het geval ten aan
zien van de openbare lagere scholen. De mogelijkheid
van concentratie is verruimd door de sedert snel toege
nomen verbetering van wegen en middelen van ver
keer.
Concentratie van kleine en zeer kleine scholen tot
scholen met ten minste drie leerkrachten en voldoend
bezette klassen, leidt tot verbetering van het onderwijs.
Teneinde snel tot een voorloopig resultaat te komen,
werd een dringend beroep op den burgemeester gedaan
als voorzitter van het college van B. en W. en van den
raad, om een voorstel aan den raad te bevorderen en to
steunen tot opheffing van die scholen, welke naar het
advies van het rijksschooltoezicht het eerst in aanmer
king kwamen.
De regeering tooh gaf er de voorkeur aan dat de
raad tot opheffing zou besluiten teneinde niet genood
zaakt te zijn krachtens art. 22 lid 4 der L. O.-wet 1920
zelf tot opheffing over te gaan.
Openbare en bijzondere scholen.
Na de verhouding tusschen minister en burgemees
ters te hebben besproken, zegt de minister niet te kun
nen voorspellen, hoeveel kinderen van opgeheven open
bare scholen naar het bijzonder onderwijs zullen over
gaan. Er geschiedt menigmaal, zonder dat een school is
opgeheven, een verschuiving van een vrij groot aantal
kinderen van de openbare naar de bijzondere scholen,
ook omgekeerd.
Bij slooping van het oude centraal-statlon
een viaduct ingestort. Tal van perso
nen onder het puin bedolven. Tot nn
toe zes dooden geborgen.
Uit Milaan, 6 October (V.D.):
Een ontzettend ongeluk heeft, begin van
den middag plaats gevonden te Milaan. Reeds
maandenlang is men daar bezig met de sloo
ping van het oude centraal-station en het
'daarbij behooreride spoorwegemplacement, dat
over een stcenen dijk door een druk stadsge
deelte leidde. Een hiertoe behoorende spoor
lijn, welke in de directe nabijheid van het
■station over de straat loopt en een vroeger
uit twee bogen bestaande viaduct, waarvan
cfe laatste dagen nog maar één boog over was,
werd hierdoor naar het schijnt niet meer vol
doende gesteund en brak Vrijdagmiddag plot
seling over de geheele breedte van 20 Meter
af. Tal van personen werden onder het puin
'bedolven.
Hoeveel slachtoffers te betreuren zijn, is
nog riiet te overzien. Tot nu toe konden uit
het puin zes dooden te voorschijn worden
gehaald. Op het oogenblik van het ongeluk
zou evenwel een auto, waarin eenige perso
nen waren gezeten en «en vrachtauto ter
plaatse zijn gezien.
Direct na het bekend worden van den ramp
verschenen autoriteiten ter plaatse. Het ber
gingswerk is met koortsachtige haast ter hand
genomen. Duizenden nieuwsgierigen worden
door de fascistische militie op een afstand
gehouden om de werkzaamheden niet te be
moeilijken.
I Drie dooden.
Reuter meldt uit Parijs dat gisteren bij Toul een
militair vliegtuig omlaag stortte. De drie inzittenden,
van het elfde Metzer vliegregiment, kwamen om hgt
leven.
Wij herinneren er aan dat de Zomertijd heden
nacht, van Zaterdag op Zondag, om drie uur
eindigt. De klokken moeten das dan een nur
achteruit gezet worden, van 3 op
2 nor.
Vriend van Mussoiini aangehouden. Ver
dacht van spionnage.
Groote sensatie heeft gewekt de arrestatie van com-
mendatore Donato Battelli, een ouden vriend en eer
tijds schoolkameraad van Mussoiini. Batelli wordt er
van verdacht geheime documenten der Italiaansche ma
rine aan buitenlandsche mogendheden te hebben ver
strekt. Het heet dat Batelli zich op zijn persoonlijke
vriendschap met Mussoiini zou hebben beroepen om
z.g. belangen in de staalindustrie te behartigen.
Donato Battelli was vroeger commissaris voor het
gebied der Alto Adige (Etsch) in Boven-Italië. Hij
woont in Rome en bezit een villa in de nabijheid van
Mussolini's zomerhuis te Cesabatico.
Vóór het fascisme aan het bewind kwam, was hij de
leider eener republikeinsche partij, doch ging spoedig
tot het fascisme over.
Hij is te Venetië gearresteerd en naar de gevangenis
van Regina Coeli te Rome overgebracht.
MINISTER MARCHANT.
De strijd, die over zijn circulaire is ontbrand, moet
hun aanleiding geven tot de onderstelling, dat de liefde
voor de openbare en de afkeer van de confessioneele
school de ouders ertoe zullen brengen om over het be
zwaar van een grooteren afstand dat de minister
geenszins onderschat heen te stappen.
Dat echter voor het oprichten van vele neutrale bij
zondere scholen de waarborgsommen zullen worden bij
eengebracht, meent de minister te moeten betwijfelen.
De ervaring leert trouwens, dat vele bezwaren, die bij
elke verandering gevoeld, achteraf door assimilatie aan
den nieuwen toestand verdwenen bleken. Dit is te eer
te verwachten, nu veelal een mindere school tegen een
betere zal worden verwisseld.
Men ziet de positie van het openbaar onderwijs tegen
over het bijzonder onderwijs niet juist indien men de
plaatselijke scholen beschouwt als concurreerende in
richtingen, die in ongeveer gelijk aantal gelijke kansen
moeten hebben. In den concurrentiestrijd zal altijd de
betere school een voorsprong hebben op de minderen
en meer leerlingen trekken. In een school, waar de be
zetting met kinderen en met leerkrachten niet beneden
zekere grenzen daalt, zal goed onderwijs het best zijn
verzekerd.
Maatregelen tot concentratie ook in het
bijzonder onderwijs.
Zou de minister liever niet spreken van „achterstel-
1'ng" van het openbaar onderwijs bij bet bijzonder, het
r'nancieele motief voor concentratie doet zich voor bei
de takken gelijkelijk gelden.
Daarom heeft de minister maatregelen overwogen
om ook in het bijzonder onderwijs meer concentratie
te brengen, ofschoon de bijzondere scjiool meer is ge
concentreerd dan de openbare. Hier echter is het
vraagstuk minder urgent en meer gecompliceerd; min
der urgent doordien de kwijnende scholen bij het open
baar onderwijs verre in de meerderheid zijn.
Het Is volkomen verklaarbaar, dat tengevolge van
de financieele gelijkstelling de bevolking voor de bij
zondere school is gegroeid en voor de openbare is ge
daald.
Op 1 Jan. 1932 waren er met minder dan 24 kinderen
110 openbare scholen en geen bijzondere. Met minder
dan 40 kinderen waren er 328 openbare en 66 bijzondere.
De minister onderzoekt, welke scholen onder die 66
kwijnende zijn.
Zoodra hem dit bekend zal zijn, zal hij trachten
door overleg met de centr. schoolorganisaties tot ver
eenvoudiging te geraken. Dit doel door wetswijziging
te bereiken, is minder eenvoudig dan het wel eens
blijkt te worden gezien.
Gelijkstelling handhaven.
Met de overgroote meerderheid wenscht de minister
de financieele gelijkstelling te handhaven. Daardoor is
men bij het ondernemen van concentratie door wette
lijke maatregelen aan zekere grenzen gebonden. Tus
schen openbaar en bijzonder onderwijs bestaat geens
zins wettelijke gelijkheid en gelijkheid kan men, vast
houdende aan de Grondwet en de financieele gelijk
stelling, ook niet bereiken.
c j
Voor het oprichten van openbare scholen gelden
afgezien van de noodwet van 4 Aug. 1933 geen bs-
naalde bindende voorwaarden; voor het oprichten van
bijzondere scholen wèl. En dienovereenkomstig is d®
vrijheid van de overheid om openbare scholen op te
heffen slechts aan den eisch der Grondwet gebonden,
terwijl het vervallen van de bekostiging van het
bijzndr onderwijs automatisch geschiedt bij daling van
het aantal kinderen naar de regelen der wet.
l
Het zal duidelijk zijn, dat het absolute getal kinderen
eener school op zichzelf niet de eenige maatstaf i®
voor de opheffing. In de eene gemeente zal een school
met een gering aantal kinderen moeten worden ge
handhaafd, omdat de naaste school op verren afstand
ligt, in de andere gemeente kunnen betrekkelijk sterk
verschillend bevolkte scholen doelmatig in éen school
worden geconcentreerd.
De overweging van een en ander moge duidelijk maken,
dat het uit financieel oogpunt en wegens den feitelij
ken toestand niet te verantwoorden ware geweest met
de concentratie van de openbare scholen te wachten,
totdat tevens de concentratie van de bijzondere een
feit zou zijn geworden.
(De tekst der circulaire van 20 Juli 1933 aan de bur
gemeesters wordt vervolgens in extenso in het antwoord
medegedeeld. Bovendien worden de scholen, waarop de
aanschrijving betrekking heeft daarin vermeld).
