AloiEEi Niins-
illtlllllit- Lllülllilll.
Kijken is Knopen bij CLOECK
BEifEiS
Een sterrenregen.
GEDRANG IN DEN
AETHER.
Uitgevers: N.V. v.h, TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Merkwaardig natuurverschijnsel.
DUITSCHLAND'S ANTWOORD AAN
DALADIER.
Gevaarlijk gas verkrijgbaar?
EEN „FILMDRAMA"
te Terheyde aan Zee.
Bertels' Kunstkorrels
geven het
goedkoopste ei
Ernstige toestand in Amerikaansch
stakingsgehied.
Dinsdag 10 October 1933.
SGHAGER
77ste Jaargang No. 9361
C1URANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
fcentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsnoj
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekentfj
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN.
Overal in het land waargenomen.
Wie gisteravond naar den hemel gekeken
heeft, daarbij misschien opmerkzaam ge
maakt door den radio-omroep, heeft een merk
waardig en zeldzaam verschijnsel kunnen
waarnemen. Toen het n.1. donker was gewor
den, ongeveer tegen een uur of 7, werden
overal in het land waar de hemel niet door
wolken bedekt was, vallende sterren waarge
nomen in zoo groot aantal, als hier bij men-
schenheugenis niet is voorgekomen.
Het uitstralingspunt lag in het sterrebeeld
de Draak, dat te vinden is iets ten Noord-
Westen van het zenith. De vallende sterren be
schreven banen in verschillende richtingen,
doch voornamelijk naar het Oosten en Zuid-
Oosten. Omstreeks acht uur in den avond wa
ren verscheidene vallende sterren gelijktijdig
te zien.
Ook uit andere deelen in ons land werd in
den loop van den avond gemeld, dat men daar
het merkwaardig natuurverschijnsel liad ge
constateerd. Zoo had men b.v. te Nijkerk,
Arnhem en Oosterbeek het verschijnsel uitne
mend waargenomen.
Vallende sterren, de een na den ander, of vele tege
lijk, als pijlen uit een boog, omlaagschietend en al
thans voor het oog, zich verliezend in het niet zie
daar het merkwaardig natuurverschijnsel, dat gister
avond duizenden naar het venster of naar buiten
heeft gelokt. De blik der massa omhooggericht naar
deze wonderlijke openbaring der natuur, was tevens
een demonstratie van de macht der radio. Hierdoor
toch zijn er duizenden opmerkzaam op het verschijn
sel gemaakt, die er anders ongetwijfeld niets van ge
zien zouden hebben.
Naar den hemel getuurd door d*n reusachtigen te
lescoop in den toren van den sterrenwacht te Utrecht,
heeft ook verscheidene uren lang de astronoom prof.
Nyland. Op zijn hooge. wetenschapspost bleef hij tot
na middernacht, doof voor elkeen, die inlichtingen
behoefde. Een journalist is uiteraard een mensch. die
van afmaken houdt, maar hij, die in de oneindigheid
tuurt, in den moeilijken dienst van de wetenschap,
telt de uren niet. En zoo kreeg de publiciteit, die haar
aanval richtte op het astronomisch bolwerk der bis-
schopstad een gratis lesje in geduld....
Ook voor de sterrekundigen een volko
men verrassing.
Prof. Nijland schrijft ons:
De vallende sterrenregen van gisteravond is voor
alle astronomen een verrassing geweest. Er worden
pp gezette tijden zwermen van vallende sterren uit
bepaalde punten van den hemel komende, verwacht.
Zoo in Augustus uit Perseus (Pereiden), in April uit
ï)e Lier (Lyriden) en in November uit De Leeuw
SfLeoniden). Maar daar is 9 October niets bij. Hoe
Vroeg het merkwaardig verschijnsel hedenavond be
gonnen is, zal men pas kunnen opmaken uit borick-
jten uit Amerika, en van schepen op den Atlantischen
pceaan. Het schijnt in Nederland al de aandacht ge
trokken te hebben, zoodra do schemering genoeg ge
naaid, was. Te Utrecht werd er tusschen acht uur en
tialf negen zoowel door Dr. v. d. Bilt als door mij, on
afhankelijk van elkaar ongeveer 40 sterren per ml-
tiuut geteld, soms een half dozijn tegelijk. Een stu-
löent sprak zelfs van 10 per seconde. Het was, alsof
er telkens lichtdruppels uit den hemel vielen. Het
aantal weerheldere vallende sterren was relatief niet
groot te noemen. Te 8 uur 38 minuten kwam er snel
LANDBOUW.
ALLE ROGGE EN GERST VAN 1934 WOEDEN
GESTEUND.
Getracht zal worden de prijzen van vóór den
oorlog te bereiken.
De minister van Economische Zaken deelt, in ant
iwoord op schriftelijke vragen van den heer Ch. van
'den Heuvel, lid van de Tweede Kamer, mede, niet
'bekend te zijn geweest met het feit, dat er bij de land
bouwers nog onzekerheid bestaat omtrent de vraag of
alle rogge en gerst in 1934 gesteund zal worden en
yelke garantieprijzen voor deze producten zullen gel
den» Hij vertrouwt intusschen, dat door de beantwoor
ding van deze en de volgende vraag die onzekerheid
cal worden opgeheven.
Het ligt in de bedoeling alle rogge en gerst van den
bogst 1934 te steunen. Een garantieprijs wordt voor
deoe producten niet bepaald. Het streven is echter om
tnet behulp van het graanmonopolie de prijzen te
brengen op het peil van vóór den oorlog, welke prijs lag
tusschen f 7 en S per 100 Kg.
uit het Noordwesten bewolking opzetten. Toen die
weer was overgedreven te 9 uur was inmiddels de
maan opgekomen. Hierdoor en door de lichte sluie
ring van den hemel werden de zwakkere objecten
onzichtbaar. Dat verklaarde intusschen in het geheel
niet dat het aantal vallende sterren nu daalde tot
twee per minuut en kort na tien uur werden er gedu
rende een kwartier geen enkele meer gezien. Het
straalpunt werd door ons bepaald op 257 graden
rechte klimming en 60 graden noorder declinatie bij
Xi Draconis, 7 graden van den pool van de Eclyp-
ica. Het verschijnsel kan zich zeer goed morgenavond
herhalen, zoodat de vele toeschouwers, die heden
avond er getuige van waren, wel weer naar Dra-
koiden mogen uitkijken.
Ook in het buitenland waargenomen.
De opvallende sterrenregen is ook waargenomen
door de sterrenwacht van Treptow bij Berlijn, waar
in een tijdsverloop van slechts 10 minuten niet min
der dan 150 vallende sterren gezien werden.
Naar de sterrenwacht in Bergedorf bij Hamburg
mededeelt, is gisteravond tegen 8 uur een buitenge
woon krachtige sterrenregen ontstaan, die het uit
stralingspunt in het zenith van het sterrenbeeld de
Draak had. Door de instrumenten van de sterren
wacht werd als maximum aantal vallende sterren 350
per minuut genoteerd en wel van de zwakste licht
sterkte tot de lichtsterkte van Venus.
Tegen 10 uur verminderde de intensiteit van den
sterrenregen. Bij dezen, plotseling verschenen ster
renregen betreft het niet een der periodiek, ongeveer
ééns per 33 jaar, optredende Leoniden zwermen,
maar om een buitengewoon phenomeen, dat mis
schien zelfs een natuurcatastrophe in het univer
sum tot oorzaak zou kunnen hebben.
Waarnemingen te Brussel.
Brussel, 9 Oct. (V.D.). Ook te dezer stede heeft
men tusschen 18 uur 30 en 20 uur 30 de sterrenre
gen waargenomen.
Volgens mededeelingen van dr. Stroobant, direc
teur van het Koninklijk Observatorium te Ukkel,
scheen deze sterrenregen voor te komen uit een be
paald punt van het sterrenbeeld De Draak. Ook vol
gens de hier gedane observaties was het aantal val
lende sterren zeer groot, zelfs van 60 tot 70 in de mi
nuut. Sommigen waren zoo groot, dat zij den indruk
maakten van een afgeschoten vuurpijl.
Het verschijnsel, dat niet voorziert\was, mag al
dus dr. Stroobant worden vergeleken met den ster
renregen, die zich voordeed op 27 November 1872 en
die zich herhaalde op 27 November 1885. Dr. Stroo
bant acht het waarschijnlijk dat het verschijnsel zijn
oorzaak vindt in het afbrokkelen van een komeet
Geleidelijke ontwapening gewenscht
In een telegram van het Wolffbureau wordt betoogd
dat de rede, die de Fransche minister-president DaJa-
dier te Viohy heeft gehouden (zie ook Derde Blad), wel
iswaar in zooverre een zekere wijziging van den Fran-
sohen toonaard beteekent, dat zij eenige vriendelijke
woorden jegens Duitschland bevat, maar dat de rede
in haar fundamenteele tendenzen evenals totdusver
vasthoudt aan het standpunt tot nu door Frankrijk in
de ontwapeningsquaestie aangenomen.
Als Daladier verklaart dat Frankrijk vastbesloten is
geen nieuwe vermindering van zijn strijdmacht zonder
een eerlijke en loyale internationale overeenkomst toe
te laten, waarbij een geleidelijke ontwapening moet
worden georganiseerd die door het in het leven roepen
van een permamente automatische controle moet wor
den gewaarborgd en als hij dan verder van de eerste
étappe der vierjarige periode spreekt gedurende welke
de controle moet worden georganiseerd en in werking
gesteld, dan kan er daartegenover aldus Wolff op
gewezen worden, dat Duitschland het met deze eerste
periode volkomen eens is.
Duitschland kan echter niet toelaten dat deze vier
jarige periode slechts voor een verdere ontwapening
van Duitschland zou worden gebruikt. Het is volkomen
bereid zich met Frankrijk over de modaliteiten van deze
eerste periode te onderhouden. Met beslistheid en na
druk moet het echter er tegenop komen dat Frankrijk,
dat niet zelf wil ontwapenen, Duitschland door de ver
vorming van het totdusver bestaande legerstelsel, van
de rijksweer tot een militieleger weer tot een nieuwe
ontwapening wil dwingen.
De uitingen, die Daladier in dit verband over de zoo
genaamde militaire formaties heeft gebezigd, zijn door
de verklaringen van den chef van den staf Röhm over
het karakter dezer formaties afdoende weerlegd.
Belgisch koopman experimenteert met
Duitsche levering.
Reuter meldt uit Brussel:
De Belgische bladen verhalen een geschiedenis die
in het kort hierop neerkomt: Een Belgische handelaar
had bij een Duitsche fabriek van gassen een bestelling
gedaan. De kist waarin de gascylinders over de grens
werden gestuurd werd door de douane niet geopend,
daar zij een opschrift vertoonde: „vuurwerk". De koop
man deed nu met toestemming van de autoriteiten
proeven met het gas in een militaire gaskamer. Vol
gens de ..Nation Beige' zou de werking van het gas
afgrijzelijk zijn. De bladen die van dit geval melding
maken, eischen alle ingrijpen van het openbaar mi
nisterie. Zij wijzen erop dat communisten en andere
relletjes-verwekkers dit gas zouden kunnen gebruiken.
Grootsche plannen, welke op niets uitliepen
De Belgische directeur R. over de grens
gezet.
De Belg R. uit Den Haag die als directeur optrad
van de N.V. „Flico", de Nederlandsche filmstudio-on
derneming, welke in Terheyde aan Zee sprekende
films wilde bouwen, is door de Haagsche politie als
ongewenschte vreemdeling over de grens gezet
Het filmdrama van Terheyde nadert daarmede haar
ontknooping. aldus de NH.Ct. In Terheyde, het ove
rigens rustige dorpje achter de Delflandsche duinen,
hebben we hier en daar geïnformeerd naar het verloop
van het filmdrama waarbij ons de ietwat sensationeele
en fantastische inhoud duidelijk werd.
Het filmdrama begon overigens zeer vredig Op een
goeden dag naderde een prachtige luxe auto het
nieuwe zeedorp, bestuurd door een heer, die naar
het uiterlijk te oordeelen zeker in een dergelijke lu
xueus© wagen thuis hoorde. De heer stapte uit en nam
het duinlandschap van Terheyde duchtig onder de lou-
pe, tot groote verbazing van de Heyd^che bevolking,
die zich de belangstelling van de vreemdeling niet kon
begrijpen voor een overigens zoo sobere omgeving. Op
die eerste kijkje volgden besprekingen met het ge
meentebestuur van Monster en andere autoriteiten en
het rsultaat daarvan was, dat Monster (waartoe Ter
heyde ressorteert) op zeer gunstige voorwaarden gron
den voor den bouw van studio's ter beschikking stelde.
Speciale auto-diensten voor „sterren."
Toen het eenmaal zoover was, kwamen aan de fan
tastische plannen en verhalen geen einde. Zelfs werd
bewerd, dat bij het in gebruik nemen van de studio's
te Terheyde speciale autodiensten naar het station in
Den Haag zouden worden ingesteld, ten einde de ver-
schilende filmsterren te vervoèren. Honderden arbei
ders uit Terheyde zouden te werk worden gesteld, daar
het werkverschaffingsobject zeer groot was. Dit heeft
het gemeentebestuur er toe gebracht de grootst moge
lijke medewerking te verleenen. Voorloopig zou de on
derneming nog grootgebruiker van het GEB te Mon
ster zfjn, waartoe door den adviseur van 't bedrijf spe
ciale plannen moesten worden ontworpen, doch later
zou de Filco door middel van Dieselmotoren zelf
stroom opwekken. De bedrijven zouden n.1. zoo uitge
breid worden, dat het G.E.B. van Monster niet meer
in staat zou zijn een dergelijke stroomafneming te
kunnen garandeeren.
Handel in aandeelen.
Voor met den bouw van de studio's te Terheijde be
gonnen werd, was er reeds een levendige handel in
aandeelen. Employé's die zioh voor de onderneming aan
meldden, kregen bericht, dat zij voor een zeker bedrag
aandeelen moesten nemen en dan in de zaak zouden
worden opgenomen. Ook werd wel het voorstel gedaan,
dat men tegen een zeker percentage van de jaarlijksche
winst kon werken. De arbeiders uit Terheijde gevoelden
daar begrijpelijkerwijze weinig voor en lieten de onder
neming voor wat zij was. Een architect uit Monster kon
de geheele opdracht voor den bouw te Terheijde krijgen
mits hij voor duizenden guldens aandeelen kocht. De
man is er wijselijk niet in getreden, alhoewel de circu
laire der onderneming de namen van enkele vooraan
staande Nederlandsche families aanwees De aannemer
uit Voorburg, die de studio's bouwde, werd eveneens
verplicht tot aankoop van aandeelen.
Tenslotte is de onderneming gestrand op den te ge
ringen verkoop der aandeelen en het feit, dat de aan
nemer er op een goeden dag de lucht van kreeg, dat de
Big B niet dengene was, waarvoor hij zich hield Een
onderzoek in den Haag wees uit, dat de directeur der
onderneming zijn luxueuse auto's huurde en op goed-
koope wijze dus te Monster goede sier kon maken. Na
de verkregen informaties heeft de aannemer den bouw
stop gezet
Enkele „aandeelhouders" treuren thans bij de resten
der studio's, welke door de Heydsche jeugd tot den
grond toe werden gesloopt, omdat de gemeente Monster
er toch ook niet den geheelen dag een bewaker bij kan
zetten. De studio's hebben de gemeente al reeds schade
genoeg bezorgd.
NIEUW R.K. KAMERLID.
Nu mr. J. A. G. M. van Hellenberg Hubar, waar
schijnlijk met ingang van 1 Januari ontslag zal nemen
als lid van de Tweede Kamer, wegens zijn benoeming
tot burgemeester van Rijswijk, komt als diens eerste
plaatsvervanger de heer E. J. M. Stumpel te Hoorn op
de lijst der R.K. Staatspartij voor.
Deze candidaat neemt volgens „De Tijd" een vooraan
staande plaats in in de Middenstands-organisatie.
BERUCHTE GANGSTER IN CHICAGO
NEERGESCHOTEN
De beruchte gangster Gus Winlcler te Chicago, die
zioh naam gemaakt had als opvolger van Al Capone
als postroover en als bierkoning der onderwereld, is
bij het verlaten va nhet biercommissariaat door twee
onbekenden, die met een auto langs reden, met
machinegeweren neergeschoten Men vermoedt, dat de
daders concurreerende gangsters zijn. De op sterven
liggende Winkler weigerde gelijk dat in dergelijke
gevallen gebruikelijk is de namen der daders te
noemen
Oliefabrieken N.V., Amsterdam.
De verdeeling der golflengten het struikelblok. -
Zal het Internationale Hof te Den Haag
moeten beslissen?
Sedert Woensdag j.1. vergadert in het, Amstel-Hotel
te Amsterdam de Union Internationale de Radio-
diffusion, aan welke conferentie bijna alle Europee-
sche landen deelnemen.
Er lekken slechts weinig bijzonderheden uit, en
naar ons werd medegedeeld, hebben de tot nog toe
gevoerde besprekingen inderdaad nog slechts weinig
positiefs opgeleverd, aangezien slechts de afzonder
lijke commissies voorbereidende besprekingen hebben
gevoerd, waarbij het voornaamste probleem de ver-
'deeling der Europeesche golflengten was.
Een mededeeling in de pers naar aanleiding van
een bezoek van buitenlandsche radio-experts aan den
P.T.T.-zender te Kootwijk, waarin naar aanleiding van
de toepassing van het systeem van zenden met be
hulp van één zijband. werd gesproken van de moge
lijkheid om meer stations op de beschikbare golfleng
ten te plaatsen, wordt door de deelnemers aan de
internationale conferentie als vrijwel waardeloos be-<
schouwd. In ieder geval achten de deelnemende techi
nici het uitgesloten, dat door toepassing van dit sy
steem een einde zou komen aan het gedrang der Eu-<
ropeesche omroepstations op de beschikbare golfban-
den.
Want ook bij deze conferentie blijkt opnieuw, dat
de verdeeling der beschikbare omroepgolven het groo
te struikelblok blijft. Acht Europeesche mogendheden,
waaronder Nederland, Turkije, Polen en Fin
land, hebben de overeenkomst van Luzcrn niet ge-
teekend en wenschen geen afstand te doen van de
hun door de overeenkomst van Madrid toegestane
golflengten. Nederland stelt alles in het werk om de
1875 Meter-golf te houden en ook de andere mogend
heden wenschen zich niet op den achtergrond gedron
gen te zien. Een bijzondere moeilijkheid is bovendien
de afwezigheid te Amsterdam van een vertegenwoor
diging van den Russischen radio-omroep. Belangrijke
besluiten kunnen practisch niet genomen worden,
zonder de medewerking der Sovjet-Unie, die beschikt
over zenders van zeer groote energie, die in geheel
Europa te hooren zijn.
Naar verluidt zou men in de commissies, di.e tot
taak hebben de verschillende onderdeelen te bestu-
deeren, tot nog toe meer tijd hebben besteed aan
strijd om de golflengte-verdeeling dan aan studie en
het is niet waarschijnlijk dat men erin geslaagd zal
zijn een oplossing voor de hangende problemen te
vniden, wanneer de „Conseil", de plenaire vergade
ring, in den loop van de week, vermoedelijk Woens
dag a.s., bijeen komt. In dit geval mag het uitgeslo
ten geacht worden, dat de Conseil zelf een oplossing
zal vinden en zal de internationale conferentie waar
schijnlijk zonder resultaten t$ hebben bereikt, uit-,
een gaan.
Niettemin zal in dit geval na Madrid, na Luzern:
en Amsterdam, een oplossing gevonden moeten wor
den. In sommige kringen acht men het de ecnige mo
gelijkheid, om in deze omstandigheden over de kwes
tie der golflengte-verdeeling bij internationale recht
spraak, te laten beslissen door het Permanente Hof
voor Internationale Justitie te Den Haag, Gezien het
nauwe contact tusschen de Union Internationale en
de afzonderlijke delegaties met hun regeeringen,
kan aangenomen worden, dat een dergelijke conclu
sie van de Union als advies door de meeste
ringen inderdaad zal worden opgevolgd.
Staat van beleg in gedeelte van In diana.
New York, 9 October (V.D.):
Naar uit Indianapolis wordt gemeld, is de
situatie in het stakingsgebied nog steeds zeer
ernstig. De gouverneur, Mc. Nutt, heeft besloten
den staat van beleg af te kondigen over Sulli-
van County, het gebied, waar de spanning het
grootst is, en drie compagnieën nationale garde
te zenden. Twee stakingsposten in dit gebied
werden doodgeschoten,.
Te Shelburn (Indiana) hebben stakers in den
nacht vier huizen van ongeorganiseerde werk
willigen. opgeblazen. v
