T
Op jacht
Herinnering
Radioprogramma
NAAR DEN AFRIKAANSCHEN
DWERG-OLIFANT.
Staatsloterij.
AAN EEN „GOLD RUSH".
Druk bezoek aan een gestorven stad.
DB ONBEKENDE „SOEMBrS". MOEIZAME VER
VOLGING IN HALFDONKER KREUPELHOUT
EN STRUIKGEWAS. EEN JUNGLE
GERUCHT VINDT BEVES
TIGING.
Tot de onopgeloste dierenraadselen der aarde
behoort ook de Afrikaansche dwergollfant. Door
eenige gelukkige jachten van den gouverneur
van Siërra Leone schijnt men het bestaan van
dit dwergdler thans te kunnen bewijzen. Sche
dels van de onlangs bult gemaakte dieren zijn
aan het Engelsche Museum voor Natuurlijke
Historie gezonden.
IN de jungle van Afrika, in de rimboe van
Engelsch-Indië of van Sumatra, in de
wouden van Zuid-Afrika en in de ^beste-
nijen van Australië is nog menig raad
sel onopgelost. Groote en kleine wonderen der
dieren- en plantenwereld zijn er voor de oogen
der menschen verborgen. Maar de geruchten
vertellen van deze wonderen, die ook in de sprook
jes en de legenden der landbewoners leven.
Zoo wist men ook in de grensgebieden van
Siërra en Liberia, waar zich het schier ondoor
dringbare Golawoud uitstrekt, van het bestaan
van een kleinen olifant, die, geheel volwassen,
nauwelijks tot manshoogte reikt. Hij verschilt
dus aanmerkelijk van den gewonen Afrikaan-
schen olifant met zijn driehoekige ooren.
Toen de gouverneur van Siërra Leone, Sir
Arnold Hodson, kortgeleden voor een expeditie
een jacht op den kleinsten olifant van Afrika
vertrok, liet hij zich door een der verstandigste
inlandsche olifantjagers nauwkeurig over de
waarheid der geruchten inzake den „dwerg" in
lichten.
Wat de liberia-neger vertelde.
Wij hebben drie soorten olifanten in Afrika",
verklaarde de Liberia-neger, die sinds tientallen
jaren in het Gola-woud joeg, ,de grootste is de
Beigbowei. Dien kennen allen. Dan komt een an
der, dien wij^Jangai noemen. Hij is middelmatig
groot en wordt dikwijls voor een jong van een
Beigbowei gehouden .En dan komt de Soembi.
Dat is de olifant, dien wij thans willen zoeken.
Hij is klein, maar sterk en vlug. En vooral is
hij listig. Hij leeft slechts in het dichtste woud.
Daar waar het, als de zon het hoogst staat, zoo
donker is als elders slechts 's avonds, zoodat men
ternauwernood den loop van zijn geweer kan
zien.
En wat hun vooral van den grooten onder
scheidt: hij steunt niet zoo zeer op zijn reukzin,
als wel op zijn gehoor. Het verblijf in het donker
heeft dezen gehoorzin zoo in hem ontwikkeld."
Terwijl de inboorling sprak, liet hij zijn rech
terhand zien, waaraan drie vingers ontbraken.
„Op de jacht op kleine olifanten heb ik dit
verloren. Wij hebben immers niet zulke mooie
geweren als U in Engeland. Maar wij jagen den
olifant met den ouden achterlader. Als kogels
gebruiken wij oud ijzer, spijkers, enz. En als wij
schieten, is dat altijd iets gevaarlijks, want dik
wijls springen onze geweren. Daarom leggen wij
ons geweer ook niet aan, maar houden het met
gestrekten arm voor ons. Zoo kan het springen
de geweerschot ons slechts de vingers, maar niet
het hoofd vernielen..."
Een stoutmoedige jacht, welke de inboorlingen
Ondernemen, want zij moeten, vóór zij schieten,
eerst heel dicht het dier naderen. En daar het
schot onder deze omstandigheden en met deze
wapenen niet dadelijk doodelijk is, moeten zij het
zwaar gewonde en woedende dier zoolang volgen,
tot het ineen zakt.
Men moet dus den kleinen olifant van Afrika
zoeken, als men hem vulde hebben, en men trok
daarom met een door den gouverneur georga
niseerd gezelschap het woud in, waarin geen
zonnestraal doordrong. Zes, acht uren zocht
men.
Raadselachtig hoe de inboorlingen
het spoor vinden.
-„Het is mij een raadsel", zei de gouverneur,
later, „hoe een mensch hier, in dit donker, een
spoor kan vinden. Maar de inboorlingen namen
eiken afdruk op den grond waar en dat in het
duister.
Dikwijls stond men' minuten lang stil om naar
de geluiden, die uit het bosch opstegen, te luis
teren. Eindelijk werd een dwergolifant gemeld.
Nu maar in eens flink aangepakt
Sedert het drankverbod in Amerika is opgeheven wordt
er met man en macht gewerkt om de productie van 't
gerstenat gelijken tred te doen houden met den schijn
baar piet te lesschen dorst der Amerikanen. Hierboven
zien wij de doorsnede van een pas voltooide moutketel
met een doorsnede van 8.5 meter. Deze ketel kan maar
eventjes 250 centenaars mout bevatten. Hoeveel glaas
jes hier precies uit komen, weten we ook 'niet.
Tot op 9 meter brachten de inboorlingen den
gouverneur in de nabijheid er van. Het dier was
155 tot 170 c.M. groot en veel lichter van kleur
dan de gewone Afrikaansche olifant.
De situatie was minder gunstig. Toch vuurde
de gouvernuer twee schoten op het dier af. De
getroffen olifant rende met andere dwergolifan
ten, die in de nabijheid moesten hebben ver
toefd, in wilde vlucht weg. De inboorlingen meen
den, dat de getroffen olifant niet ver meer kon
ontkomen, want hij verloor, naar het spoor te
oordeelen, te veel bloed. Maar men vond den
dooden dwergolifant eerst na twee dagen zoeken..
De inboorlingen melden, dat zij hij de vervol
ding duidelijk zagen, dat een andere, gezonde
olifant den verwonde steunde en hem den weg
door het struikgewas gemakkelijker maakten en
de hindernissen neerstrapte.
Tweemaal keerden de inboorlingen terug, en
beweerden, dat zij den gewonde uit het oog had
den verloren. Maar een nieuwe belooning zweep
te hen op, de sporen opnieuw te volgen om ten
slotte het doode dier te vinden. Zij brachten den
schedel mede, die naar Londen werd gezonden,
waar hij aan een diepgaand onderzoek werd on
derworpen. In den loop van het onderzoek kwa
men nog twee schedels binnen en een schedel van
een kleinen olifant uit Kameroen.
Het Engelsche Museum voor Natuurlijke His
torie is voorzichtig in zijn uitlatingen. Maar het
bevestigde toch, dat naar het voorhanden zijnde
materiaal te oordeelen met groote waarschijnlijk
heid kan worden aangenomen, dat in de bosschen
aan de Siërra Leone, in Kameroen en in de Itur-
ni-wouden van den Kongo een èoort olifant leeft,
die kleiner is dan de elephas africanus cyclotis,
de Afrikaansche woud- en weide olifant.
Wederom schijnt dus een jungle-gerucht op
waarheid te berusten.
DONDERDAB 12 OCTOBER.
HILVERSUM (298 M.)
AVRO.: 12.00 Gramofoonmüziek; 10.00 Morgenwijding
10.15 Gramofoonmüziek; 10.30 Solistenconcert; 11.00
Voordracht; 11.30 Voortz. solistenconcert; 12.00 Önv
roeporkest; 2.30 Gramofoonmüziek; 3.00 Knipcursus;
3.45 Gramofoonmüziek; 4.00 Mevr. Ant. van Dijk
spreekt voor zieken en ouden van dagen; 4.30 Gramo
foonmüziek; 5.00 Voor grootere kinderen; 5.30 De Oc-
tophonikers; 6.30 Sportpraatje door H. Hollander; 7.00
De Octophonikers; 7.30 Engelsche les door Fred Fry;
8.00 Vaz Dias; 8.05 Gramofoonmüziek; 8-15 Aansluiting
met de vernieuwde Doelenzaal door de Kon. Chr. Ora-
toriumvereen. Excelsior te Rotterdam en het orkest
van het Rotterdamsch Philharmonisch Genootschap;
9.15 Gramofoonmüziek; 9.30 Concertgebouworkest ol.
v. Dr. Willem Mengelberg; 1015 Gramofoonmüziek; 10 30
Octophonikers; 11.00 Vaz Dias; 11.10 Gramofoonmü
ziek; 12,00 Sluiting.
HUIZEN (1875 M.)
KRO. 8.00 Morgenconcert NORV.: Gramofoonmüziek;
10.16 Morgendienst, 10.45 Gramofoonmüziek; KRO.:
11.00 Gramofoonmüziek; 11.30 Godsd. halfuurtje; 12.00
Politieberichten; 12.15 Orkest onder leiding van Mari-
nus van 't Woud; NCRV.: 2.00 Cursus fraaie handwer
ken; 3.00 Gramofoonmüziek; 3.30 Rustpoos; 4.00 Bij
bellezing; 5.00 Handenarbeid voor de jeugd; 5.30 The
Columbia Th ree; 6.45 Gramofoonmüziek; 7.00 Politie
berichten; .30 "Weekoverzicht; 800 Spr. namens de de
putaten voor de geestelijke verzorging der verstrooide
Geref. Kerken in Ned. Indië; 9.30 Gramofoonmüziek;
10.00 Ouderuurtje; 10.30 Gramofoonmüziek.
LUXEMBURG (1191 M->
7.50 Symphonieconcert; 8.40 Orkestconcert; 10,50 Dana
muziek.
BRUSSEL (509 M.)
1.30 Concert; 5.20 Populair concert; 8.20 Concert; 920
Populair concert;
HOE LAAT IS HET?
Op het oogenblik wordt te Londen
een tentoonsteUing gehouden van
uitvindingen. Een van de aardigste
dingen is een tafellampje, ln welks
voet zich een uurwerk bevindt, die
het geheel doet draaien, terwijl de
wijzer op het verlichte kapje den
tijd aangeeft.
KALUNDBORG (1154 M.)
11.20 Strijkorkest; 2.20 Idem; 7.30 Symphonieconcert;
10.10 Dansmuziek.
BERLIJN (419 M.)
7.25 Dansmuziek.-
HAMBURG (372 M.)
12.40 Populaire muziek; 3.20 Concert; 5.20 Liederen;
7.20 Concert.
LANGENBERG (472 Mj
12.55 Populair concert; 3.20 Idem; 10.20 Oude kamer
muziek; 11.20 Kamermuziek.
D A VENTRY (1554 M.)
12.20 Concert; 320 Vesper; 10.00 Concert; 11.05 Dans
muziek,
PARIJS (RADIO) (1724 M.)
12.50 Gramofoonmüziek; 7.40 Idem.
MILAAN (331 M.)
6.20 Gramofoonmüziek; 7.00 Idem; 7.50 Operette.
Miss Amerika junior
Als werd het op de schoonheidswedstrijden nog niet
ver genoeg gedreven, worden er nu in Amerika voor de
kleintjes ook al dergelijke wedstrijden georganiseerd.
Hierboven zien we Miss Amerika junior, die tot schoon
heidskoningin werd verheven. Hoe schattig overigens
ook, doet het toch wel een beetje miserabel aan.
Trekking van Maandag 9 October.
5de klasse -- 13de lijst
Hooge prijzen:
No. 961 f 15.000.
No. 14684 f 1500.
Nos. 1856 5995 en 10652 ieder f 1000.
Nos. 1572 9748 en 13884 ieder f 400.
Nos. 3545 4926 7067 13257 17056 17676 en 18275 f 200.
Nos. 1637 1919 5296 6093 6142 6485 7049 8160 10045 13009
18173 en 19096 ieder t 100.
Prijzen van f 70.
115 244 470 627 865 930 978 1019
1025 1044 1053 1081 1198 1307 1328 1362
1373 1392 1418 1496 1546 1620 1688 1776
2285 2460 2489 2529 2559 2594 2656 2781
2891 2897 3294 3368 3454 3655 3662 3892
3934 4019 4149 4258 4298 4416 4520 4551
4674 4699 5090 5318 5336 5441 5468 5508
5690 5726 5790 5884 5891 5988 5997 6020
6140 6164 6213 6225 6280 6419 6584 6653
6668 6889 6897 6968 7053 7091 7211 7368
7379 7414 7699 7715 7912 8036 8072 8351
8370 8400 8526 8547 8550 8643 8669 8703
8721 8922 8948 8955 9055 9061 9170 9175
9294 9431 9555 9588 9602 9684 9845 9885
9958 10147 10368 10873 10947 11052 11066 11109
11143 11159 11232 11246 11380 11395 11519 11576
11597 11636 11645 11657 11724 11841 11938 11940
12172 12272 12332 12333 12623 12661 12731 12783
13156 13234 13335 13431 13477 13482 13401 13502
13548 13664 13743 138Ö6 13859 13916 14063 14339
14355 14494 14561 14768 14809 14814 14859 14983
15251 15324 15601 15659 15662 15739 15774 15817
15820 15878 15896 15954 16023 16111 16114 16205
16226 16261 16263 16315 16443 16516 16557 16613
16732 16794 16855 16898 16986 17133 17196 17219
17337 17390 17475 17498 17510 17633 17643 17686
17981 17991 18040 18073 18231 18241 18433 18518
18639 18653 18711 18760 18845 18855 18889 18982
19030 19038 19079 19197 19154 19528 19575 196C5
19694 19721 19779 20021 20176 20253 20527 20713
20752 20835 20887 20918
FEESTVREUGDE TE CENTRAL CITY.
7» het theater van Central City in
Colorado worden feestvoorstellin-
gen gegeven ter herinering aan den
tijdtoen hier door een gold rush'*
een bloeiende stad bestond.
Central City de stad, waarin alle schoen
poetsers millionnair zijn geworden. Hoe zij dat
klaarspeelden? Zij borstelden het ïand en de klei
van de schoenen hunner klanten, verzamelden
dat afval en verkochten dat tegen hooge prijzen.
Want Central City was het middelpunt van het
goudgraversgebied van Colorado en had met de
zusterstad Black Hawk en de voorstad Nevada-
ville 15.000 inwoners.
Op 6 Mei 1850 had John H. Gregory hier de
eerste goudmijn ontdekt. Het bericht van de ont
dekking verwekte veel sensatie; van alle zijden
stroomden de gegadigden naar het bergland van
Colorado. In een oogenblik was het geheele ge
bied in stukjes verdeeld en de opgewonden goud
delvers konden in den eersten tijd op menigen
dag goud ter waarde van 100 en 150 dollar per
man te voorschijn brengen. Alleen de „claim"
van Gregory, den ontdekker, bracht al 1000 dol
lar per vierkanten voet op!
Een „gold rush" zonder weerga beving Ame
rika.
In het middelpunt van dien „rush" stond Cen
tral City, de stad cler goudgravers. Leelijk en te
gelijkertijd wonderlijk ontstond deze stad als in
een koorts. In een rommeligen wirwar liggen
houten barakken en de onregelmatige straten.
Menig huis bestaat slechts uit een stal, want de
goudgravers kampeerden buiten, bij hun mijnen
Of zij stelden zich tevreden met een nachtrust op
wat stroo in den stal, want ieder particulier leven
werd op den achtergrond gedrongen door de be
koring van die ééne mogelijkheid: goudwasschen!
De hellingen en bergen rondom Central City
zijn volkomen kaal; hout voor kachel en haard
werd zoqveel mogelijk in de nabijheid gezocht om
geen tijd verloren te doen gaan en den „claim"
niet te lang zonder toezicht te laten. De hutten,-
bedekt met golfijzeren daken, missen ook het ge
ringste comfort. Men kan nog thans de gaten
zien in de muren der bars en cafè's; gaten, die
niet zijn veroorzaakt door den houtworm, maar
door de kogels der fanatieke gouddelvers, die
eigendomsconflicten of twisten over het goud
met de revolver pleegden te beslechten.
Zoo was Central City in den aanvang. Toen
kwamen de kranten menschen en zij schilderden
de ontzettende romantiek der stad in felle kleu
ren. En daarna verschenen makelaars en han
delaars. Door hen en voor hen veranderde het
uiterlijk van Central City. Hotels werden inge
richt, oorspronkelijk eenvoudige, later weelderige
gebouwen; winkelstraten met fraaie etalages ver
rezen uit den grond; bioscopen en zelfs een the
ater werden gebouwd. Daarna kreeg Central City
zijn eigen „grondwetten", commercieele, juridi
sche, sociale en maatschappelijke voorschriften,-
bank- en handelswetten. Central City werd groot
en machtig.
Het theater, het „Montana-theater", verheugde
zich in een groote belangstelling te meer daar
er geen conventies golden. De goudgravers kwa
men in hun met klei besmeurde schoenen en hun
gescheurde buizen en de brand magnaten in de
loges bekommerden zich daar niet om. In 1874
brandde het theater af en nadat een collecte on
der de gouddelvers was gehouden, werd op de
zelfde plaats het groote operagebouw opgetrok
ken, welks tooneel in grootte zelfs die der beste
•New Yorksche theaters overtreft. Bij de ope
ningsvoorstellingen in 1878 voerden extratreinen
uit alle deelen van Noord-Amerika bezoekers
aan. De hotels te Central City en zelfs die van
Denver, op 40 mijl afstand, waren overvol.
Dat was het hoogtepunt in de geschiedenis der
romantische goudstad. Bijna 20 jaar lang had
zij uit haar rijke goudaders schier onuitputtelij
ke stroomen metaal in de kanalen van den han
del doen vloeien plotseling droogden die aders
op. En toen men de ontzettende waarheid ver
nam, verstrooide de bevolking van de bloeiende
stad zich in enkele maanden tijds. Thans leven
niet meer dan 500 menschen in deze plaats, die
het verleden toebehoort. Slechts het prachtige
theater werd dank zij de pieteit van eenige bewo
ners in ongeschonden staat behouden. En daar
door is men op een idee sskomen.
Wie in deze weken naar Central City komt,
gelooft te droomen. Een bont gewoel heerscht in
de straten; gouddelvers in hun karakteristieken
dracht flaneeren langs de winkels, die hun eta
lages weer hebben geopend; uit bars en cafè's
klinkt muziek.
In het beroemde theater vinden feestop voerin
gen plaats, ter herinering aan het verleden. Alle
gasten moeten gekleed zijn in het costuum van
dien ouden tijd. Op het tooneel, waar eens de
beroemde Patti zong, wórdt thans de hoofdrol
gespeeld door Lilian Gish. Zij begon haar carrière
op de planken van het oude Montanatheater als
driejarige baby. De eerste Amerikaansche
krachten werken aan het programma mede. Ex
tra-treinen brengen als weleer bezoekers uit alle
deelen van het land. Central City is voor een
oogenblik herleefd!
Een levende herinnering aan den tijd. toen
men hier nog het goud aan zijn schoenen mee
naar huis bracht....
