WINTER
RAADSELS.
SCHAGER COURANT
in het schaatsenland
EEN JUWEELENPUZZLE.
De geheimzinnige Kalkoen.
TWEE CSOT VOOR EEN
ANSICHTKAARTEN-PUZZLE.
BOERDERÜJ-PUZZLE.
DE DOORWAAKTE NACHT.
EEN ALLERAARDIGST SPEL
OPLOSSING VAN DE
VIER RAADSELS.
De meeste Friezen houden van schaat
senrijden en beoefenen deze sport van
jongs af. Zelfs deden daar en ook wel
elders de vrouwen en meisjes aan deze
wintersport mee, En dat is geen won
der, als we bedenken, dat in het water
rijke Friesland de schaats het beste mid
del van vervoer was. Js Winters kon
men bezoeken afleggen over afstanden,
waar 's zomers geen denken aan was.
Het ijs bracht in het Friesche huis
houden een geheele ommekeer. Moeder
liet het werk rusten en haastte zich
naar de baan. Haar kleine kinderen,
die al loopen konden, kregen een oud
stoeltje en mochten zich daarachter
oefenen, wat een gevaarlijke manier van
loeren is, daar zoo'n stoeltje licht om
slaat en de kleine rijder of glijder dan
niet zijn handen klaar heeft. Was moe
der anders streng op de tijden van thuis
komen voor haar kinderen, nu mogeD
ze komen en gaan naar believen. Brood
en soep staan klaar en ieder bedient
zichzelf maar. Alleen of in lange rijen
aan groote stokken, trokken de Friezen
er op uit. En wie heel goed kon rijden
ondernam den elfstedentocht. Dan moest
men op een dag de volgende elf steden
per schaats bezoeken: Leeuwarden, Dok-
kura, Franeker, Harlingen, Workum.
Bolsward, Stavoren, Sneek, IJlst, Sloten
en Hindeloopen. Meestal echter eischte
men dan nog de terugkeer in de plaats
van vertrek. Kijk nu maar eens op je
atlas na, hoe men rijden moest. Dan he
grijp je meteen, dat de korte winterdag
en een deel van den nacht daar geheel
mee gemoeid waren. En als bewijs, dat
hij werkelijk de elf steden bezocht had
kon hij dan een papier toonen, waarop
vertrouwde personen in elk der plaat
sen hun handteekening hadden gezet.
Goede rijders hebben dezen tocht wel
eens binnen de veertien uren volbracht,
de meesten doen er langer over. De ge
wone tijd is ongeveer 15 uur. Rekenen
we den geheelen afstand op 190 K.., dan
wordt dat 12 a 13 K.M. per uur. Niet
veel hè. Maar er gaat veel tijd verloren
met rusten, eten en afteekenen van het
bewijs. Bovendien is het niet steeds mo
gelijk flink door te rijden, want natuur
lijk kan die heele baan niet overal even
goed onderhouden worden.
Dat ook andere streken hun bekende
tochten hebben, al zijn ze dan niet zoo
lang, is bekend. Zoo rijden de Amster
dammers graag naar Marken, maar dat
kan alleen in strenge winters; de Rot
terdammers gaan liefst pijpen of stroop
wafels in Gouda halen.
Wou je nu nog iets weten over den
ouderdom van deze sport? Wel, in je
geschiedenisboek lees je, dat de Haar
lemmers tijdens het beleg van hun stad
in 1573 over het bevroren meer reden
om voedsel te gaan halen en om de
Spanjaarden te plagen. Zeer zeker reed
men nog vroeger al op de smalle ijzers
maar of de veelvuldig gevonden schaat
sen van koeribben wel gebruikt werden
om te rijden, durf ik niet te zeggen. Mis
schien gleed men er slechts op voort en
zijn ze dus voorloopers van de sneeuw-
schoenen.
Onze kalkoen heeft mooie rechtop
staande staartveeren en wel twee rijen
achter elkaar. Zooals jullie zien zijn op
elke afdeeling eenige letters geschreven
in totaal acht en dertig letters. Schijf
deze op een stuk papier en vorm er
woorden van, natuurlijk mogen alle let
ters maar eenmaal gebruikt worden en
er mag niets overblijven, totaal zijn er
acht woorden, die tesamen een bekend
spreekwoord vormen.
Het eerste woord begint met een Z
en bestaat uit zes letters, het tweodt
uoord uit 3, het derde uit zes, het vierd<*
uit vijf, het vijfde uit vier, het zesde uit
vier, het zevende uit drie en het achtste
en laatste woord uit zeven letters.
Nu hebben jullie al heel wat gege
vens, probeer dus de woorden te vinden
en als je het niet vinden kunt. dan vindi
je elders op deze pagina de oplossing,
maar natuurlijk mag je niet eerder kij
ken, dan nadat je eerst zelf goed gezocht
hebt.
Hier zien jullie vijf prachtige juwee-
len afgebeeld. Verder staan daarbij'
verschillende letters. Probeer nu van de
letters de namen der steenen samen te
stellen. De letters mogen meermalen ge
bruikt worden, echter in iedere naam
maar een keer. (Oplossing elders op de
ze pagina.)
In een jaar, waarin er zooveel Mei
kevers waren, dat zij in dikke klompen
aan den boom hingen en de oogst dei'
hoeren groot gevaar liep, woonde er in
een zeker dorp een landbouwspecialisi,
die de boeren steeds maar waarschuwde
de meikevers te vernietigen. De boeren
waren echter te lui of te dom of te on
verschillig.... hoe dan ook, zij deden
niets om de plaag meester te wor
den.
Toen liet de landbouwspecialist ver
kondigen, dat zij de meikevers maar
moesten verzamelen en bij hem brengen
dan kregen zij voor een kever 2 cent uit
betaald. Dat hielp!
Met bakken en schotels, manden en
kruiken, zakken en bussen trokken de
boeren er op uit en verzamelden mei
kevers. En terwijl zij duizenden en dui
zenden verzamelden, rekenden zij uit.
hoeveel geld de specialist hen wel zou
moeten betalen, als hij voor iedere mei
kever 2 cent zou betalen. Zoo zou men
een aardig stuk geld kunnen verdienen!
Toen zij nu in een grooten optocht
bij den specialist aankwamen, beval de
ze hen zich op één rij op te stellen. Hij
ging naar den eersten boer, nam een
meikever uit de mand en reikte hem
twee cent toe. „Zoo", zei hij, „ik heb be
loofd voor een meikever twee cent te be
talen. Dat heb ik nu gedaan. De overigen
kunnen jullie weer meenemen, of je
kunt ze in de sloot gooien, al naar je
wenscht...."
Je begrijpt, dat de boeren leelijk op
hun neus keken en lange gezichten trok
ken. Maar de specialist bleef er bij... hij
zou voor een kever twee cent uitbetalen
En daar zij de kevers niet meer mee
naar huis wilden sjouwen, wierpen zi.i
die in de sloot en de knechten van den
specialist wierpen er aarde op en
stampten die flink di"ht. En toen de
boeren met hangende hoofden wegtrok
ken, liet de specialist hen nog eens te
rugroenen en snrak:
„Kijk, jullie dacht op die manier ge
makkelijk geld te verdienen en nu den
ken jullie, dat ik je bedrogen heb! Maar
jullie zult zien, dat ik je niet meer of
minder beloofd heb. dan wanneer ik ge
zegd zou hebben: ik betaal voor iedere
meikever twee cent. Want a!s jullie de
oogst binnenhaalt, denk dan eens aan
mij de heele winst op koren, groen
ten en vruchten, is mijn werk, want de
meikevers hadden alles beslist vernie
tigd en onverkoopbaar gemaakt."
Dat troostte de boeren. En toen het
oogstdankfeest werd gehouden, brach
ten zij den specialist een bijzonder
fraaien oogstkrans, en de specialist gaf
een feest, waarvan men nóg hoort spre
ken... Maar de boeren hadden hun lui
heid ten opzichte van de meikevers af
geleerd en zorgden de daarop volgende
•aren er vcor, dat de meikever geen
kans meer kreeg, om schade aan te
richten.
Op het prentje zijn vier ansichtkaar
ten afgebeeld. Wie van jullie kan zeg
gen, waar deze kaarten vandaan ko
inen? Bekijk ze maar goed, misschien
herken je de afbeeldingen dan wel.
(Oplossing elders op deze pagina.)
OPLOSSING: Juweslenpuszle:
Arre"'i t, Smaragd, Diamant, Saffier
Granaat.
0
K
E
K
r
T
1
A
H
F
K
A
N
0
E
D
3>
L
Z
N
A
V
1
r
Jj
rr
Op een boerderij woonde een boer en
een boerin, die zeven huisdieren hadden
Op zekeren dag kwam er een groot dier
uit de lucht naar de boerderij, cirkelde
eenige malen boven de stal en de weide
De dieren van den boer schrokken zoo,
dat zij op de vlucht sloegen.
Hoe heeten de zeven dieren en voor
welk dier schrokken zij zoo? Je kunt de
namen der dieren lezen, door op en
neer, van boven naar beneden en an
dersom te kris en te kras door elkaar de
'etters te verbinden, doch zij mceten el
kaar steeds raken, bijvoorbeeld P-A-A-
R-D is dan paard. Zoek jullie de andere
nu zeif. (Oplossing elders op deze pag.)
Het is lang reeds bedtijd,
Zei Poesje tot Tem,
Mauw jij naar het baasje,
Dan blaf ik naar hem.
Poes mauwde en mauwde,
Tem blafte lang en diep,
Maar 't hielp niet, want 'l baasje
Lag in zijn bedje en sliep.
Hij heeft ons vergeten,
Zuchtte Poesje tot Tenu
Laten we samen blijven zitten,
En praten over hem.
OPLOSSING: Ansichtkaarten-puzzle
1. Pyramiden in Egypte. 2 De schee-
c? toren van Pisa, Italië. 3 De Rots van
Gibraltar. 4 Het Parthenon in Grie
kenland.
OPLOSSING: Boerderij-puzzle:
De dieren waren: paard, kat, hond.
varken, ezel, geit en koe en het groote
dier was een arend.
OPLOSSING: Kalkoenpuzzle:
Zooals het klokje thuis tikt, tikt het
nergens.
Hieronder vinden jullie vier raadseli,
die wel niet mceilijk, maar toch ook
weer niet zco erg gemakkelijk zijn. Maar
jc moet goed je hersentjes gebruiken en
als je het nu met alle vier geprobeerd
hebt, en je kunt er beslist niets van vin
den, ga dan maar eens zoeken ergeni
anders op deze pagina; misschien dat
je daar de oplossingen dan wel vindt.
le. Met f ben ik een ziekte of 'n gelijkji
Met k ben ik een dier
Met m ben ik hoogst gevaarlijk
Met 1 ben ik volkomen rond
Wat ben ik? Ik tel drie letters!
2e. Hoeveel dierennamen en welke kun
je halen uit de drie volgende zin
nen?
Jaap, zoo kan je wel eeuwig door
gaan! Geef mij maar een paar dikke
koeken! De wijn in de bokalen
maakte de tongen los.
3e. Plaats zoowel horizontaal als verti
caal in onderstaande figuur vier
woorden van vier letters, die da
volgende beteekenis hebben:
x x x x Bekend poetsmiddel
x x x x Afgek. meisjesnaam
x x x x Staat op het bordja
aan hst Kruis
x x x x Een landbouwproduct
ie. Maak door telkens 1 letter te ver
anderen, en tóch goede Nederland-
sche woorden te vormen, langs des
kortsten weg van Melk Zorf
De spelers, en dat kunnen er onbe
paald veel zijn, gaan met het gezicht
iaar den muur op een rij staan. Hun
handen houden zij op den rug en in een
van de handen hebben zij een pet, een
hoed, of een ander hoofddeksel. Het mag
echter niet van stroo zijn, maar van
vilt, of een andere zachte stof.
Nu wordt er om geloot wie „knikker-
boy" mag zijn. De knikkerboy loopt met
een knikker in zijn hand langs al de
hoeden en geeft o p iederen hoed een
zacht tikje. Tegelijkertijd laat hij on
gemerkt in één van de hoeden de knik-
her vallen.
Nu stelt hij de vraag: Wie heeft de
knikker? Degenen, die „ja" antwoorden
en naderhand de knikker niet blijken te
ebben, moeten een pand betalen, of
krijgen een slechte aanteekening f drie
eanteekeningen is een pand!) Geeft de-
"een, die de knikker heeft, geen ant
woord, dan moet hij eveneens een pand
etalen of krijgt hij een slechte aantee-
'ening. Heeft hij de knikker en zegt hij
.ja", dan wordt hij „knikkerboy". Wie
'•et meeste aantal malen ..knikkerbof"
:s geweest, binnen een bepaalden tijd,
!.'.v. een half uur, is winnaar. Daarna
worden de panden ingelost.
Hier zijn de oplossingen van de vier
raadsels elders op deze pagina:
le. Bof-bok-bom-bol.
2e. Jaap, zoo kan je we? eeuwig door
gaan! (aap, leeuw). Geef mij maar
een paar r/ikke koe ken! (Paard,
kce). De wijn in de bokalen maakte
de tongen los. (bok, os). Dus zes
dierennamen!
Zorg.
3e. G L T M
LEN A
INRI
M A I S
4e. Melk - Merk - Berk - Berg -Borg*