NIEUWJAARSREDE
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Hollands Noorderkwartier
van den Voorzitter, den heer
S. W. ARNTZ te Alkmaar.
In de heden op het Stadhuis te Alkmaar gehou
den vergadering van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in Hollands Noorderkwartier, is door den
Voorzitter, den heer S. W. Arntz, de volgende
Nieuwjaarsrede uitgesproken:
Opnieuw heeft de wereld een jaar gekend, waar
in de nood der tijden zich in schier alle landen op
raeedoogenlooze wijze heeft doen gelden. Zorg, armoe
de en moedeloosheid heerschte in vele gezinnen!
Er is in 1933 ook weer veel geconfereerd, gedeli
bereerd en nog meer geredeneerd over de crisis en
hare gevolgen, maar met dat al zijn wij in feite nog
niet veel verder gekomen op den weg, die kan leiden
tot terugkeer van een eenigszins regelmatig handels
verkeer en van meer geregelde toestanden op mone
tair gebied. Ja zelfs zijn wij in mefcig opzicht nog ver
der in het moeras gezakt!
Erkend dient echter te worden, dat er in het afge-
ïoopen jaar toch wel eenige lichtpuntjes zijn ge
weest. zooals een toenemende bedrijvigheid in enkele
bedrijfstakken en een soms aanzienlijke daling
van de werkloosheid in de leidende industrielanden,
hetgeen den optimisten gereede aanleiding gaf te ver
onderstellen, dat wij het laagste punt van de crisis
achter den rug hebben. Wij willen hopen, dat deze
lieden gelijk hebben, maar ik aarzel toch voorloopig
mij aan hun zijde te scharen, omdat het algemeene
beeld nog bedroevend, en de economische toestand
in het bijzonder in ons eigen gewest nog steeds
„zeer zorgwekkend is.". Onze land- en tuinbouw, de
zuivelbedrijven, de visscherü en ook de middenstands-
zaken hebben een harden dobber om zich staande te
houden en ware het niet "dat onze regeering in vele
gevallen krachtig heeft ingegrepen, dan zou de ellen
de nog grooter zijn.
Het wereldgebeuren geeft ons helaas nog geen en
kel steunpunt, waaruit zou mogen worden afgeleid
welken vorm de economische verhoudingen der vol
ken in de toekomst zullen kunnen aannemen.
De teleurstellende resultaten, die in de laatste ja
ren telkens opnieuw te boeken vielen, hebben den
ondernemingslust danig bekoeld. Het wekt voor ons
zakenlieden dan ook geenerlei verbazing te lezen, dat,
vergeleken met 1929, de omvang van de internationale
goederenbeweging in 1933 tot ongeveer één derde
deel daarvan is teruggeloopen.
Welke ernstige economische storingen voor han
del, industrie, landbouw, het vervoerwezen etc. aan
een dergelijken achteruitgang in zulk een betrekkelijk
korte spanne tijds gepaard gaan, hebben wij, koop
lieden, in de laatste jaren als „betalende toeschou
wers van dit drama" kunnen waarnemen. Voor een
groot deel is deze ineenschrompeling van het inter
nationale goederenverkeer too te schrijven aan de
protectionistische handelspolitiek, die vrijwel door alle
landen ter wereld wordt gevoerd. Dat ook België en
ons land, die het vrijhandelsprincipe het langst heb
ben toegepast, tenslotte ook op dien funesten weg
zijn gedrongen, laat zich verklaren. Ook ons land
werd gedwongen de importen te beperken, teneinde
te trachten het evenwicht te herstellen, dat door de
vermindering onzer exporten is verstoord.
Deze allenvege getroffen protectionistische maatre
gelen, die hier en daar weliswaar tot een kunstma
tige opleving van bepaalde bedrijfstakken hebben ge
leid, konden nog betrekkelijk snel uit den grond
worden gestampt, maar het ergste is, dat het onein
dig veel langer zal duren om weer van het huidige
„beschermcnde"stelsel tot den „vrijhandel" te gera
ken, wil men niet het gevaar loopen, dat het onder het
protectionistische stelsel gevormde bedrijfsleven, we
der geheel ontredderd zal worden.
Hoe het ook zij. Mijne Heeren, wij kunnen niet
anders doen dan den moed erin te houden en paraat
te blijven. Er zijn wel van die goedgeloovigen, die den
ken, dat zij op een zekeren ochtend zullen ontwaken
om dan te ontwaren, dat de crisis is verdwenen, zoo
als de dooi de vorst verdrijft. Maar er zijn vele
anderen, die m.i. den toestand juister inzien en die
wel begrijpen, dat het herstel, dat. mede door een
enorme krachtsinspanning van binnen-uit-het be
drijfsleven-zelve zal moeten komen, zéér, zéér geleide
lijk en schier ongemerkt zal terugkeeren, zoodra het
wereldgebeuren den handel betere kansen zal bieden.
Moge dit tijdstip niet te lang uitblijven, opdat allen
nog voldoende strijdvaardig zullen zijn wanneer zij
,Jn het geweer" zullen worden geroepen.
Omtrent den economischen toestand in ons gewest
kan ik I het navolgend somber relaas geven:
Grove tuinbouwproducten.
Ook het jaar 1933 is voor de verbouwers van grove
tuinbouwproducten slecht geweest. De te maken
prijzen waren in het geheel niet loonend: een zeer
groot gedeelte van den aanvoer op de veilingen kon
de zeer lage minimumprijzen niet opbrengen en
werd overgenomen door het door de Provincie Noord
holland ingestelde „In- en Verkoopbureau voor tuin
bouwproducten", gevestigd in het Landbouwhuis te
Alkmaar. Niet minder dan rond 20 millioen K.G., of
een hoeveelheid van 2000 spoorwagons van 10 000
K.G., werd door dit Bureau overgenomen, waarvan
verreweg het grootste gedeelte uit ons district afkom
stig was. Niet onvermeld meen ik te moeten laten, dat
het genoemde Bureau in alle opzichten goed heeft ge
werkt.
Ook de handel in de grove tuinbouwproducten was,
zoowel wat betreft, den binnen- als den buitenland-
schen afzet, zeer lusteloos. De in het vorige jaar ge
noemde moeilijkheden, als „contingenteering", „hooge
invoerrechten", enz., bleven onveranderd gelden.
Duitschland had bovendien van de verschillende kool
soorten zelf een zeer goeden oogst gehad, waarmede
men zich daar langen tijd zooveel mogelijk trachtte
te behelpen. Een kleine opleving kwam in de laatste
helft van Februari, toen bekend werd, dat met ingang
van 1 Maart de Duitscho invoerrechten belangrijk
zouden worden verhoogd. De inmaakfabrieken konden
zelfs tegen zeer lage prijzen hare nogal groote voor
raden maar zeer moeilijk afzetten.
De zomer- en herfstmaanden waren zoo mogelijk
nóg slechter. Het voornaamste product, de vroege
aardappelen, was weer vrijwel onverkoopbaar en
met de andere artikelen was het al niet veel beter
Alleen de vroege- en herfstwitte kool kon tegen een
loonenden prijs worden afgezet, hoofdzakelijk aan de
inmaakfabrieken De aangevoerde uien konden, hoe
wel tegen lage prijzen, tot nog toe door den handel
worden geplaatst.
De vroeg ingevallen vorst was voor de verbouwers
van bloemkool een schadepost, welke echter voor
het meerendeel weer werd goedgemaakt door de ver
hoogde prijzen, die voor de verschillende andere
koolsoorten ontstonden.
Het nieuwe handelsverdrag met Duitschand be
vat voor de roode, witte en savoye kool de niét on-
gunstigé bepaling, dat 00 van den invoer van de
eerste 5 maanden van 1932 tegen het lagere tarief
van 2 Mark f 1.18) per 100 kg. in de eerste 5 maanden
van 1934 in Duitschland kan worden ingevoerd. Ook
in Duitschland is vroegtijdig een tameiijk strenge
verst ingevallen, welke aan den daar nog voorradi-
digen voorraad versche groenten nogal belangrijke
schade heeft toegebracht. Het zal daarom vrij zeker
mogelijk zijn de in te voeren hoeveelheid, ongeveer
2600 2700 wagons, voor een redelijken prijs te
plaatsen.
De prijs van de tomaten uit de warme kassen was
nog eenigszins goed- te noemen, die van de tomaten
uit-de-niet-verwarmde-kassen was echter, zeer laag.
De verbouwers van de fijnere tuinbouwproducten in
de omgeving van Alkmaar, langs de duinstreek, te
Heiloo, en Castricum, konden evenmin loonende
prijzen bedingen.
Landbouw.
Het jaar 1933 was voor den landbouw (veehouders-
bedrijf) moeilijk. De groote droogte was oorzaak van
een slechten grasgroei en te weinig hooi, hierbij
kwam nog het mond- en klauwzeer, dat zijn nadee-
ligen invloed ook deed gelden.
De uitvoermogelijkheden van zuivelproducten
naar het buitenland werden aan alle zijden beperk
ter, zoodat de nadeelige gevolgen daarvan ernstig
tot uiting kwamen ra de prijzen, voor Noordholland
in het bijzonder voor de kaas, omdat wij met onzen
afzet voor een groot deel op Frankrijk zijn aangewe
zen. Door het systeem van steeds maar hooger hef
fingen op de kaas naar Frankrijk, waardoor de kaas-
prijzen in dat land steeds hooger werden, is voor on
zen afzet veel bedorven. Deze hellingen zijn voorna
melijk opgevoerd door de oneenigheid in Friesland
om de voordeden van de Fransehe markt te bestem
men voor producenten. L)e verzamelde gelden heb
ben zeker niet voldaan 8an cie verwachtingen, die
men zich ervan had voorgesteld en ze zijn een bron
van oneenigheid geweest met groot nadeel voor den
afzet naar Frankrijk.
Door de maatregelen van de regeering is ten aan
zien van de binnenlandsche markt, speciaal voor
boter en consumptiemelk, voor de veehouders inder
daad verbetering gekomen, waarvoor de regeering on
getwijfeld dank verdient.
Met de kaas is dit evenwel niet het geva», al is de
binnenlandsche afname van kaas belangrijk toege
nomen. Tengevolge van de rundveebeperking ble
ven de veeprijzen behoorlijk goed, zonder deze
maatregel had het er met de prijzen treurig uitge
zien.
Het is te hopen, dat de beperking niet in zulk een
sterke mate wordt doorgevoerd als gezegd wordt,
want een zoo groote beperking zal ongetwijfeld na
deelige gevolgen met zich meebrengen, maar de be
slissing daarover berust bij de regeering.
In de varkenshouderij is, nadat deze beperkt werd,
een verbetering ingetreden. Voor de schapenhouderij
is het dooreengenomen slecht, met tijdelijke verbete
ring daartusschen.
In het eigenlijke landbouwbedrijf, do graanbouw,
is de toestand dank zij de regeeringsuiaatregelen,
speciaal voor tarwe en suikerbieten gelukkig ver
beterd.
Bloemboilenkweekerij en bloembollenhandel.
Het gewas van hyacinthen en tulpen was buiten-;
gewoon goed. Van narcissen was hot middelmatig,,
van crocussen zeer goéd. Van bijgoed was de oogst
middelmatig.
Tengevolge van de door onze regcering getroffen
saneeringsraaatregelen week de handel geheel van den
normalen af. Er werden zoowel voor het binnen-
ais buitenland minimumprijzen vastgesteld voor:
hyacinthen, tulpen en narcissen. De prijzen waren
gebaseerd op het idee. dat deze den cultuurprijs
zooveel mogelijk zouden benaderen, hetgeen tot ge
volg had, dat de kweekenj dit jaar weinig wmst
heeft opgeleverd, temeer daar van deze bolsoorten
een zeker percentage voor vernietiging moest wor
den ingeleverd. Ondanks dit alles bleei er toch nog
een gedeelte onverkocht, hetgeen door de regeering
tegen de vastgestelde minimumprijzen werd overge
nomen. Toch heeft de saneering ongetwijfeld goed
gewerkt, daar datgene wat geëxporteerd werd, rede
lijke prijzen heeft opgebracht. Indien dit jaar de
handel vrij was geweest, zuu. gczjpn de overproduc
tie en het buitengewoon goede gewas, het buitenland
overstroomd zijn geworden met bloembollen het
geen hier tot een geweldige inzinking der prijzen
zou hebben geleid.
Ook heeft de saneering ten gevolge gehad, dat er
een veel kleinere oppervlakte beplant is en men
hoopt, dat het volgende jaar de markt het leverbaar
zal kunnen opnemen.
Voor crocussen en bijgoed waren de prijzen vrij.
Toch waren deze ook zeer laag, doch er ontwikkelde
zich een levendige vraag naar deze artikelen. Amerika
nam veel minder af dan in de vorige jaren een ge
volg van invoerhelemmeringen en van den minder
goeden financieeien toestand aldaar.
Engeland nam iets minder af dan het vorige j&ar.
Zweden nam het gewone kwantum, terwijl Dene
marken zijn contingent verhoogde van 25 tn 45 pro
cent, vermoedelijk als gevolg van de eenigszins soe
peler houding onzer regeering tegenover Denemar
ken. Duitschland nam iets meer dan het vorige
jaar. Naar Oostenrijk, Hongerije en Polen werd bij
na niets geleverd, daar er vrijwel geen deviezen be
schikbaar waren. Frankrijk nam proportioneel iets
meer dan de andere landen. Over het geheel geno
men zal er ongeveer 5 millioen kilogram bloembol
len, knolsiergewassen etc. minder zijn geëxporteerd,
doch het bedrag in geld zal ongeveer ruim V\ (één
vierde) millioen gulden hooger zijn dan in het vo
rige jaar. Ook dit jaar werd door de exporteurs nog
weer een tamelijk groot koersverschil geleden daar
de geldkoersen van Engeland, Denemarken en Zwe
den nog verder ineenzakten, terwij! de Amerikaan-
sche dollar enorm in waarde terugging.
De export vanuit Breezand en Anna Paulowna
nam dit jaar eenigszins toe; het gewas was ook
daar zeer bevredigend. De export uit Limmen en
Heiloo was ruim zoo groot als het vorige jaar, dank
zij het feit, dat er hier maar één firma gevestigd is,
die op Amerika exporteert.
Alhoewel er aanvankelijk veel tegenstand ten aan
zien van 't saneeringsplan bestond dat inderdaad
ook veel belemmeringen medenrengt was men
over het algemeen tegen het einde van het seizoen
tevreden over zijn werking.
Kaashandel.
De aanvoer ter Alkmaarsche kaasmarkt bedroeg
in 1933:
5192 stapels, wegende 5.494.524 kilo tegen: 5338
stapels, wegende 5.755.608 kilo in 1932.
De uitvoer uit Nederland van Edammer 40 pl.
kaas bedroeg in de maanden Januari-November:
1933: 16.707 tons, waarde f 8.245030
1932; 18.312 tons, waarde f 9.027.030
1931: 21.725 tons, waarde f 14.47U.OOO
1930: 21.993 tons, waarde f 17.357.000
Sedert 1930 is het uitgevoerde kwantum uus ver
minderd met ruim 5 millioen kilo (zijnde de aanvoer
van een geheel jaar ter Alkmaarsche markt;, terwijl
de geëxporteerde waarde verminderde met ruim 9
millioen guldenl
Het is. gezien deze feiten, niet te verwonderen, dat
de zuivelindustrie en -handel een zeer moeilijken tijd
doormaken.
Alhoewel de voorraden, die begin 1933 aanwezig
waren, tot behoorlijke prijzen konden worden ge
ruimd, is dc seizoenhandel in 1933 doorloopend van
sleependen aard geweest, hetgeen ten duidelijkste
tot uitdrukking is gekomen in de marktnoteeringen,
die voor „de topprijzen" een achteruitgang van ca.
20 aantoonen. De laagste noteeringen bewogen
zich ongeveer op hetzeltdo peil als in 1932.
Wanneer ik U zeg, dat er in ons land ra de laatste
zeven jaren gemiddeld tusschen de 120 en 135 mil
lioen kilo kaas werd gemaakt, waarvan het ver
bruik in ons land ruim 40 millioen kilo bedraagt,
dan blijft er telken jaro een 80 tot 90 millioen kilo
over, die geëxporteerd moet worden. U zult begrij
pen. dat de exporteurs, die belangrijke afzetgebieden
verloren zagen gaan, zoowel door de economische
blokkade als door verarming van andere streken,
geen sprookjesland konden vinden, waarheen zij het
surplus tegen redelijken prijs konden verkoopen.
Zoolang de exportmogelijkheden niei verruimd kun
nen worden of de produc'ie niet in overeenstem
ming zal zijn te brengen met de sterk verminderde
vraag, zal de markt m.i een lusteloos karakter blij
ven dragen.
In dit verband wijs ik nogmaals op het groote be
lang, dat onze kaashandel kan hebben bij een groo
teren uitvoer van kaas naar Spanje, welke aangele
genheid de Kamer onlangs opnieuw ondei de aan
dacht onzer regeering heeft gebracht.
De steun, die de regeering aan het zuivelbedrijf
heeft verleend, heeft ertoe bijgedragen, dat het be
drijf niet geheel te gronde is gegaan, waarvan wij
van deze plaats gaarne gewag maken.
Op Vrijdag 15 December 1.1. is te Den Haag- het
nieuwe handelsverdrag tusschen Nederland en
Duitschland onderteekend Van harte hoopt de zui
velhandel, dat de mogelijkheden, die door dit ver
drag dat in wezen de eerste uitwerking is van de
agrarische wetgeving van rijkskanselier Hitier en
zijn minister Darré zijn geschapen, een stimu
lans voor het zuivelbedrijf zal blijken te zijn.
Melkproducten (gecondenseerde melk en melkpoeder.)
Het afgeloopen jaar stond geheel in het teeken van
de crisismaatregelen. In Maart werd een consumptie-
melkregeling in Werking gesteld, welke indirect van
invloed was op industriemeik.
In Juni werd de invoer van gecondenseerde melk in
Engeland (nog steeds de hoofdmarkt voor geconden
seerde melk) gecontingenteerd. Sedert eenigo maan
den koopt de rundveecentrale melkkoeien op in de
veronderstelling op deze wijze de melkproductie te be
perken.
Ook de politieke toestand in Duitschland, een groo
te markt voor melkpoeder, was van geen gunstigen in
vloed op den afzet van dit laatste artikel.
De tropische landen, welke veel melkproducten in
voeren, zijn in koopkracht achteruit gcloopen, terwijl
bovendien deviezenmoeilijkheden en de schommelende
valuta van het pond en de dollar het regelmatig za
kendoen verzwaren.
Het afgeloopen jaar is een ze# moeilijk jaar ge
weest, doch indien men zich aan de omstandigheden
kan aanpassen, is er geen reden om aan te nemen,
dat de moeilijkheden zich nog verder zullen vergroo-
ten, daar onze regeering nu met het melkproblecm
meer bekend begint te geraken en zij terzake dilli-
gent blijft.
Bankbedrijf.
Het kon haast niet anders of ook de banken moe
ten don terugslag ondervindon van de voortschrijdende
moeilijkheden in schier alle bedrijven en van de daar
mede gepaard gaande waardedaling der onderpanden,
welke, evenals in het vorige jaar, wel extra voorzie
ningen wenscliclijk zal maken, waardoor de toch al
Biet zoor rooskleurige uitkomsten van het bedrijf dus
weer extra gedrukt zullen worden. De rentevoet voor
geld op korten termijn onderging nagenoeg geen wij
ziging. Zoo noteerde de prolongatierente vrijwel het
geheele jaar doorloopend 1 Deze bestendigheid is
slechts onderbroken, toen, tengevolge van het los
laten door Amerika van de goudbasis voor den dol
lar, vrees ontstond voor de veiligheid van den gul
den. Deze vrees leidde o.a. tot aankoop van goud en
van vreemde valuta's en tot goudexport, waardoor de
rentekoers alhier vrij snel en vrij sterk steeg. Toen
intusschen, gelukkig spoedig, het vertrouwen weer
terugkeerde, kwam de rentekoers ook weer op het
vorige niveau. Het wederkeerend vertrouwen zal
wel in hoofdzaak moeten worden toegeschreven aan
het feit, dat men er nu langzamerhand gelukkig van
doordrongen raakt, dat zoowel de regeering als de
directie van de Nederlandsche Bank tot eiken prijs
de goudbasis van onzen gulden willen handhaven.
Vlsschertl en vlschhandel te Den Heider
en omgeving.
Vlascherij. De ongunstige economische toestand
drukt ook zwaar op het nijvere deel der bevolking, dat
het oud-waderlandsche visscherij-bedrijf uitoefent.
Van het opdrogen van deze bron van Inkomsten on
dervinden ook de nevenbedrijven de nadeelige gevolgen.
Den Helder had het vorige jaar nog hoop, dat door
de afsluiting der Zuiderzee de vangaten van haring en
ansjovis althans aan de onmiddellijk nabijgelegen
vangstplaatsen nog zouden verbeteren. Het tegendeel
is echter dit Jaar waar gebleken. Haring en ansjovis
zijn er ln deze onmiddellijke nabijheid zeer weinig ge
vangen. Ook do garnalenvangst op Texelstroom waa
aanvankelijk zeer gering en het liet zidh aanzien, dat
ze geheel verdwenen waren. In den nazomer en herfst
konden echter toch weer betere vangsten van garnalen
geconstateerd worden, maar de vraag bestond nage
noeg alleen naar levend-aangevoerde garnalen voor
de markt te Amsterdam. Daarvoor werden in de herfst
maanden circa 0000 tot 6000 kilo per dag gevangen
Voor export was er bijna geen afzet zoodat dan ook
niet Intensief op garnalen gevischt werd.
Paling- en botvangst hadden in de omgeving van
Den Helder en Texel na de afsluiting van de Zuiderzee
eveneens zeer ongunstige resultaten te boeken. De vang
sten van haring en ansjovis hebben zich verplaatst
naar Den Oever (Wielingen) langs den afsluitdijk tot
benoorden Harlingen. Sommige vlsschers. die gunstige
plaatsen bezet hadden met fuiken (.kommen" ook wel
kamers genoemd) konden buitengewoon groote vang
sten binnenhalen doch over het algemeen was de ha
ring- en ansjovisvangst van den Oever (Wleringen)
tot Harlingen ruim te noemen. Ook motorkuilders had
den goede vangsten en Indien de prijzen beter geweest
waren zouden die vaartuigen intensiever gevischt heb
ben. Binnen den afsluitdijk vooral in de nabijheid van
de spulsluizen, was de vangst van paling en bot ook
zeer goed. soms overvloedig te noemen
De prijzen van haring maar vooral ansjovis waren
laag; ook paling en bot waren meestal laag genoteerd
De sardijn (sprot)-vangst is dit jaar totaal mislukt
Slechts enkele partijen minderwaardige soorten aijn
er gevangen Gamalendrogerijen en vischimeelfabrieken
hebben weinig kunnen produceeren Regeeringsmaatre-
gel zijn getroffen om deze bedrijven gaande te hou
den De alikruikenvangst is sterk achteruit gegaan
Wulken konden genoeg gevangen worden maar alles
kon niet afgezet worden; de prijzen waren ongeregeld
soms ook hoog Moszelen werden bijna alle voor een-
clenvcer gevangen De zeegrascogst is mislukt Er is dit
jaar in het geheel niet gemaaid De Noordzeèv'^cherlj
werd allren deer de grootst vaartuigen meestal kotters
met krachtige motoren uitgeoefend De vangsten waren
over het algemeen niet ruim en de prijzen gemiddeld
iaag te noemen Vele van deze vaartuigen brengen hun
vangsten naax IJmuiden Zooals reeds gezegd zijn do
uitkomsten der- vlascherij voor Den Helder en Texel
slecht te noemen Een juist beeld daarvan geven de
totaalbedragen aan de gemeentelijke vlschafslagen to
zien die voor Den Helder nog niet de helft bcloopen van
het vorige Jaar in welk jaar reeds een belangrijke ach
teruitgang te constateeren viel
Van Texel zal wel geen vierdo doel van het vorige
Jaar te boeken zijn Een ver van bemoedigend vooruit-
zioht voor de toekomst geeft ons het biologisch onder
zoek van het Rijksinstituut te Amserdam dat er op
wijst dat de teelt van haring en ansjovis in de Wadden
zee geheel mislukt ls
Vlschvangst 1833.
Zoowel de vlascherij die behoudens eenige gunstige
uitzonderingen niet op gunstige resulta'cn kan bogen
als de vischhandel die evenmin reden tot Juichen heeft
maken een zeer moeilijken tyd door
De aanvoeren Noordzee visch waren zóó gering dat
van eenigen handel ln die soorten geen sprake was
De versche haring- en bokklnghandel ondervond
in het seizoen op de binnenlandsche markt veel con
currentie van de aanvoeren uit Harlingen Per vracht
auto langs den afsluitdijk worden alle markten voor
zien dikwijls zelfs overvoerd en wordt door de feil®
concurrentie tegen onmogelijke prijzen aan den winke
lier en kleinhandelaar afgezet Hetzelfde kan gemeld
worden van den paling- en bothandel.
De gesslaagde proef met het verzenden van levende
garnalen van Den Helder naar Amsterdam heeft dit
Jaar in de herfstmaanden tot geregelde dagelyksche
zendingen aanleiding gegeven; ook hier liet de concur
rentie echter geen loonend bedrijf toe!
De export wordt nog steeds méér bemoeilijkt en
slechts bij lage prijzen ls er soms nog iets naar het
buitenland te plaatsen. Garnalen worden daardoor ook
zeer getroffen. De hooge invoerrechten en lage valuta in
Engeland maken den export daarheen zoo goed als on
mogelijk. Ansjovisprijzen zijn nog steeds in dalende
richting, de vraag is gering en de voorraden zijn nog
groot.
Bij de ongunstige vooruitzichten is de hoop nog ge
vestigd op de prijzenswaardige moeite, die de Kamer
zich gegeven heeft voor het doen maken van propagan
da voor meerder vischverbruik. Moge deze poging sla
gen en tot eenige verbetering leiden!
Middenstand.
1933 ls voor den middenstand in het algemeen niet
goed geweest. Bij verreweg de meeste bedrijven liepen
de omzetten nog steeds terug; slechts een enkeling wal
in staat zijn omzetcijfer op peil te houden. Het is een
algemeene klacht, dat de onkosten absoluut niet zijn
te drukken; Integendeel loopen deze nog steeds op, het
geen met het oog op de verminderde koopkracht funest
is te noemen. Er heerscht ln het algemeen dan ook on
tevredenheid onder de geheele middengroep, hetgeen in
dien kring min of meer als een natuurlijke reactie wordt
beschouwd op het volgens hun oordoel te geringe aan
passingsvermogen van de overheidslichamen.
Vele zaken, die speciaal op de voorziening der behoef
ten van de arbeidersklasse zijn Ingesteld, zogen hun.
omzetten zeer belangrijk dalen door dc nog steeds heer-
schende werkloosheid; over de geheele linie wordt ge-
kiaagd over slechte betaling.
Al deze zeer ongunstige factoren hobben de draag
kracht van den Middenstand belangrijk vermindeid,
zoodat hier en daar bittere armoedo wordt geleden.
Vooral een verruiming van winkelverkoop op Zon
dag zou naar het bijna eenstemmig oordeel veel kun
nen bijdragen tot verbetering van veler toestand.
Met belangstelling ziet de middenstand uit naar de
aangekondigde wettelijke regeling van het afbetalings-
stclscl, van het vraagstuk der credlethulp, voor door
de crisis getroffen middenstandsbedrijven cn van een
snellere en eenvoudiger procedure voor het innen ^na
kleine vorderingen. Of de verwachting van vele mid
denstanders, dat ook de omzetbelasting hun bedrijven
opnieuw zal drukken, juist is, zal de toekomst spoedig
leeren.
Tot voldoening stemt het, dat vele gemeentebesturen
in het district der Kamer een gunstig besluit hebben
willen nemen op het verzoek der Kamer om do wet op
do Personeele Belasting voortaan ln dier voege op kof
fiehuizen en restaurants te willen doen toepassen, dat
voortaan het bedrijfsgedeelte slechts voor 1/3 deel zal
worden belast en dat ook voor biljarts een verlaagd*
aanslag zal worden toegepast
Binnenscheepvaart.
Ook dit jaar verkeerde de binnenscheepvaart in een
benarde positie. De wet op de evenredige vrachtvérdeo-
llng ln de binnenscheepvaart, die in den loop van net
afgeloopen Jaar ln werking trad, schijnt de nood eenigs
zins ta verzachten. Een woord van waardeering voor
de wijze, waarop de commissie „U" haar taak heeft op
gevat, ls -hier wel op zijn plaats.
Werkzaamheden in den Wlerlngennoerpoldcr.
Namen ln de drie voorafgaande Jaren de ontginnings
werken de voornaamste plaats In, in' het afgeloopen
jaar trad het eigenlijke landbouwwerk meer op den
voorgrond.
Van het circa 18000 h.a. beschikbaar zijnde cultuur
land was op 31 December 1933 rond 9000 h.a. volledig
ln cultuur gebracht
Regelmatig waren ongeveer 800 arbeiders b'J de lar.d-
bouwwerkzaamheden tewerkgesteld, terwijl ccn groot
deel van het Jaar rond 1000 werkloozen uit den kop
van Noordholland aan grondverbeterlngswerken en he-
bossching werkzaam waren.
Den afgeloopen zomer moesten circa 4500 h.a. akker
bouwgewassen worden beoogst Dank zij den buitenge
woon mooien zomer hadden de werkzaamheden een vlot
verloop. De producten gaven een totaal opbrengst van
bijna 10.000.000 kg. zaad en ruim 12.000.000 kg. stroo,
terwijl een hooiopbrengst van ongeveer kg.
werd verkregen. De groote oppervlakte en de korts pe
riode, welke voor het oogsten beschikbaar waren, /'in
oorzaak, dat uitsluitend machinale bewerking In a; n-
merking kwam. Zooveel mogelijk werden de landbouw
werktuigen van de Nederlandsche industrie betrokken,
zoodat belangrijke orders aan de binnenlandsche in
dustrie konden worden verstrekt.
Kolonisatie en bebouwing. A. In de dorpen.
Te Slootdorp waren op 31 December 1933 118 percec-
len gereed of in aanbouw, waarvan 94 arbeiders- en 9
middenstandswoningen, terwijl er 15 particuliere pan
den van ambachtslieden en neringdoenden verrezen. Bo
vendien treft men er 3 kerken en 1 lagere school met
gymnastlekgebouw aan.
Te Middenmeer kwamen ln het afgeloopen Jaar 124
arbeiders- en 6 middenstandswoningen gereed, terwijl e*-
24 particuliere gebouwen van ambachtslieden en ne
ringdoenden, etc. gereed of in aanbouw waren. Even
eens zijn ter plaatse 3 kerken en 1 lagere school met
gymnastiekgebouw verrezen.
De arbeiderswoningen werden betrokken door de ar
beidersgezinnen, die in meer bestendig dienstverband bij
de landbouwwerkzaamheden in de Wieringermeer zijn
betrokken en afkomstig zijn uit allo deelen van ons
land.
De beide dorpen zijn reeds in het verkeer met het
oude land opgenomen door een autobusdienst van de
"I.A.B.O. alhier, welke de autobuslijnen Schagen—Kol-
homMiddenmeerSlootdorp en SchagenWierlnger-
