IN DE BEVROREN
AARDE VAN
SIBERIË
inter in Alaska.
Zaterdag 20 Januari 1934.
SCHAGER COURANT.
Een mammoeth
gevonden
Vroeger waren mam-
moeths even algemeen
als paarden.
Een leerzame
Beschouwing
door
Dr. R. S. van Tongeren.
VOLGENS een bericht uit Moskou
heeft men opnieuw een goed be
waard gebleven mammoeth ge
vonden in de steeds bevroren aarde van
Siberië en wel te Obdorsk op de land
engte van 't Yamal-schiereiland. Haar.
vleesch en alle organen van het dier
zijn uitstekend bewaard gebleven en het
v|eesch is zelfs na vele eeuwen nog eet
baar. Dit laatste is overigens niets
nieuws; toen er in 1002 zulk een mam
moeth werd gevonden, zonden do Rus
sische geleerden er zelf een biefstuk van
naar het Institute dc Franco. Dit richt
te dadelijk een groot diner aan, waar
op de mammoeth-biefstuk de hoofdscho
tel vormde. Hij was volgens dc geleer
den „smakelijk, doch een beetje taai".
Dit laatste kwam niet van den ouder
dom; ook het vleesch van een pas ge-
doode mammoeth zou taai zijn geweest.
Du vondst van een mammoeth is al
leen dan een sensatie, wanneer het ca-
daver nog ongeschonden is. Fit de ver
halen der bevolking blijkt, dat overblijf
selen van mammoeths ten allen tijde
zeer vaak zijn gevonden. Ook het woord
mammoeth, dat van Tartaarschëii oor
sprong is, wijst hier op. Het is afgeleid
van „mamma", wat aarde beteekent,
omdat dc dieren in de aarde ingevro
ren waren. In het gebied, waar de
mammoeths gevonden worden, blijft de
grond voortdurend bevroren tot een
diepte van 120 M. Alleen 's Zomers
ontdooit er een laag van 0.5 tot 1 M.
vlak aan dc appervlakte.
Bij opgravingen hebben de geologen
vaak groote massa's rein, doorzichtig ijs
gevonden. Dc bovengenoemde, in 1902
gevonden mammoeth bevond zich ook
in zulk een ijsmassa, die tusschen heu
vels lag en blijkbaar een overblijfsel was
van een gletscher, die vroeger het be
trokken gebied moet hebben bedekt. De
vindplaats lag dicht bij dc Beresowka,
die slechts korten lijd gedurende den zo-
nier, ontdooid is. Ook van de ijsmassa,
waarin de mammoeth zich bevond,
smolt de bovenste, verontreinigde laag
ai. Zoo kon de kozak Jawlowsky door
het dieper gelegen, heldere ijs heen de
mammoeth zien. Hij rapporteerde de
vondst aan den dichtbijzijnden politie
ambtenaar. die hem terugzond om de
wacht te blijven houden bij de vind
plaats. In cle betrokken streek waren
ml. tal van dalen met eeuwig ijs opge
vuld, zoodat het terugvinden moeilijkhe
den kon opleveren. Terwijl de kozak
trouw de wacht hield, werd het bericht
doorgezonden naar St. Petersburg.
waar onmiddellijk een expeditio werd
uitgezonden. Deze reisde zoover moge
lijk met den. Transsibcrischen spoorweg
doch moest daarna nog duizend mijl
over land en rivieren afleggen. Zij had
vijftig transport paarden bij zich. Toen
Ztj den kozak vonden, had hij vijftig da
gen de wacht gehouden.
Het was in menig opzicht een inte
ressante vondst. De maag van de mam
moeth zat nog vol onverteerd voedsel,
dat meerendecls bestond uit het karak
teristieke toendragras. De houding,
waann Iret dier werd aangetroffen, be
wees, dat het was omgekomen door uit
te glijden op een glibberige helling en
tevergeefs had getracht om gich los te
werken. Door zijn val zijn vermoedelijk
aardmassa's losgeraakt, waardoor hij
geheel werd bedekt en geen kans meer
had om te ontsnappen. Dit gebeurde
laat in den herfst of vroeg in den win
ter, te oordeelen naar den toestand van
het gras. Later werd het „graf" van
den mammoeth overstroomd; het water
bevroor. Doordat het klimaat van de
streek steeds kouder werd. nam dc ijs
laag gaandeweg in dikte toe, waardoor
alle organen volmaakt bewaard bleven.
De aderen van het dier waren nog vol
gecoaguleei'd bloed, waaruit bleek, dat
het door verstikking om het leven was
gekomen. Tusschen de tandeu werden
nog voedsel resten gevonden.
Vroeger waren mammoeth's evenmin
een zeldzaamheid als thans een paard.
Zij waren iets grooter dan do tegen
woordige olifanten, doch leken veel
grooter en schrikwekkender door liet
lange, roode haar, waarmee zij bedekt
waren. Bij het bovengenoemde exem
plaar werd een lengte van 35 c.M. ge
meten. Ook de staart was uitstekend l>e-
waard gebleven en vertoonde aan het
uiteinde een flinke pluim. De slagtan
den van een mammoeth zijn grooter en
meer gebogen dan die van een olifant,
terwijl de algemeene lichaamsbouw min
der plomp is.
De geleerden zijn het er niet over
eens, wanneer de mammoeths feitelijk
zijn uitgestorven. De reden van hun
verdwijning moet gezocht worden in 'n
klimaatsverandering. Zij hebben echter
nog langen tijd weerstand geboden aan
de toenemende koude; hun speciaal ge
vormde t<fnden en magen stelden hen
n 1. in staat om niet alleen planten en
bladeren te eten, doch ook takken en
zelfs boomstammen. De tanden beston
den uit lagen en werden gedurende het
geheelc leven voortdurend vernieuwd.
Een andere interessante vondst werd
gedaan in 1920. Het werd destijds be
kend, dat een vrouw in Transbaikalië
BIJ DE ILLUSTRATIES:
Links onder den kop zien we den
geweldigen kop van den mammoeth
met de naar evenredigheid niet min
der geweldige slagiandcnrechts
boten: Om den gevonden mam
moeth in den bevroren grond van
Siberië moesten de Russische geleer
den een steigerwerk bouwen, teneinde
hun werkzaamheden te kunnen ver
richten, onderaan het Jong; links
onder de vrouw, die mammoeth-
vleesch verkocht, hetgeen tot de in
teressante ontdekking van den mam
moeth met zün Jong leidde en ten
slotte hiernaast een mammoeth
vergeleken bU een man van 1.80 M.
lengte, waaruit de geweldige afme
tingen van dit oer-dler vallen af te
lelden.
z.g. walvisschenvleesch verkocht, tegen
buitensporige prijzen.! Een inspecteur
van de volksgezondheid onderzocht het
vleesch en bemerkte, dat het niet van
een walvisch afkomstig kon zijn. Het
bleek, dat het vleesch op geregelde tij
den aan de vrouw werd geleverd door
een zwakzinnigen boschbewoner, die
leefde van de jacht op pelsdieren. De
man had eens gedroomd, dat zijn for
tuin in den grond lag tusschen twee
grillig gevormde pijnboomen; van toen
af zocht hij overal naar twee dergelijke
boomen. Hij vond ze inderdaad, begon
te graven en stiet op den rug van de
mammoeth. Het was ook een fortuintje
voor hem, want hij zag reeds den hon
gerdood voor oogen. Hij at een geheelen
winter van het dier, hielp eenige vrien
den door een tijd van hongersnood heen
en verkocht groote hoeveelheden aan de
ondernemende handelsvrouw.
Van den rug van het dier was er
daardoor weinig meer over; voor het
overige was het echter onbeschadigd.
Toen de geleerden een groote kuil
rondom de mammoeth lieten uitgraven,
wachtte hun nog een verrassing: een
jonge mammoeth, die in een houding
van schrik tegen zijn moeder stond aan
gedrukt. In de diepte werden ook over
blijfselen van een bosch gevonden, waar
uit bleek, dat er daar vroeger een war
mer klimaat heerschte.
De mammoeths zijn ondanks hun
groote afmetingen en schrikwekkende
tanden ook door menschen gejaagd en
dat met zulke primitieve middelen als
steenen of houten en been en speren.
Teekeningen van grotbewoners beelden
meermalen zulke spannende ontmoetin
gen ai.
Ook in Europa hoeft men overblijfse
len van mammoeths gevonden, evenals
van mastodonten, w.o. enkele met vier
slagtanden. In de bevroren aarde van
Siberië liggen ongetwijfeld nog duizen
den mammoeths verborgen, die in de
meren verdronkeif of in de moerassen
weggezakt zijn. De eerste werd in 1799
gevonden door den ontdekkingsreiziger
Adams aan de oevers van dc Leva.
De olie bevriest in de lampen.... - Koude
maakt hongerig. - Eiken avond
nordt het vleesch ontdooid.
Vroeger, toen er nog geen thermome
ters waren, bepaalde men in Alaska de.
temperatuur door op den grond te spu
wen. Bij de ergste gevallen kwam het
soms voor, dat het speeksel bevroor,
voordat bet den grond had bereikt!
De watervoorziening levert dan ook
do grootste moeilijkheden op. Aan den
waterleiding valt niet te denken: de bui
zen zouden stukvriezen, hoe diep zij
ook gelegd werden. Zelfs de diepste put
ten bevriezen des winters. Het water
wordt dan in tanks door de straten ge
reden met sleden. Op elke slede staan
twee tanks en daartusschen een fel
brandende kachel, anders zou het water
bevriezen.
De moderne huizen in Alaska hebben
dubbele wanden;- de ruimte ertusschen
wórdt met zaagsel opgevuld, waardoor
de koude tamelijk goed wordt tegenge
houden. Verder zijn zij voorzien van
dubbele ramen en centrale verwarming
In deze'huizen blijft de temperatuur
zeer aangenaam, hoe koud het buiten
ook is.: In de grootere plaatsen heeft
men ook electrisch licht. Waar dit niet
aanwezig is, maakt men gebruik van
petroleumlampen, doch het onaangena
me is, dat de olie daarin hard wordt.
De witte massa, die dan ontstaat, moet
zorgvuldig verwarmd worden, voordat
de lamp kan branden, Dit verwarmen
van de petroleum is niet ongevaarlijk.
In Alaska ziet men 's winters drie
maanden lang de zon niet. Dc lampen
branden 24 uren in een etmaal en moe
ten voortdurend worden verzorgd. Het
gebrek aan zonlicht heeft een onaange
name uitwerking op de stemming.
Alle menschen worden zenuwachtig
en prikkelbaar, zoodat zij zelfs met hun
beste vrienden voortdurend twisten.
Men kan er vaak het Noorderlicht
zien, dat in veelkleurige stralenbundels
aan den hemel vlamt en men hoort dé
electriciteit in de lucht letterlijk knetto-
ren bij het borstelen van zijn haar of
bij het streelen van zijn hond. De ge
ringste wrijving doet electriciteit over
springen.
Wanneer het Noorderlicht bijzonder
fraai en kleurrijk is. kan als regel een
bijzonder strenge koude worden ver
wacht. Als het zéér koud is, zóó koud.
dat-men zich feitelijk niet buitenshuis
moest begeven, waait het als regel wei
nig.
Een lucifer brandt er even rustig als
in eén kamer. Bij sterke vorst valt er
ook geen sneeuw.
De poolkoude maakt de menschen
hongerig; zij hebben dan ook veel ou
krachtig voedsel noodig. Vooral vet is
onmisbaar. Een vegetariër zou een win
ter in het poolgebied niet overleven,
vandaar dat er in Alaska géén vegeta
riërs zijn. Begin November wordt ge
woonlijk de gehecle vleeschvoorraad
voor den winter in buis gehaald en in
April is het neg even versch als in No
vember. Eiken avond wordt de hoeveel
heid vleesch. die men den volgenden
dag noodig heeft, in de verwarmde.ka
mer gebracht om te ontdooien. Ook
eieren, boter, melk en groenten blijven,
door de lage temperatuur volkomen
versch. Bij djt alles kunnen de bewoners
van Alaska zich voortdurend moed in
spreken door te denken aan den zomer.
Dan krijgen zij drie maanden onafge
broken zonneschijn. Natte zomers ko
men er evenmin voor als natte zachte
winters.
Het is een land van uitersten.
FILM-COSTII ACT ES
De rechtbank Ie Los Angeles heeft de
zer dagen eenige filmcontracten, door
I'aramount niet minderjarigen afgeslo
ten, bekrachtigd. Als eerste werd behan
deld het contract van Baby LeRoy
Weinbrener, die, als hij oud genoeg is
om te praten kan vertellen dat hij, toen
hij een jaar en vier maanden was. al
een contract had voor een salaris van
50 dollar per weel^ gedurende weken
waarin hij aan een film werkte. Als er
in het studio niets voor hem te doen is,
krijgt hij maar 15 dollar per week.
Andere minderjarigen wier contrac
ten werden goedgekeurd, zijn Ida Lupi-
r.o, 15 jaar, die 600 dollar per week
krijgt; Toby Wing, 18 jaar. met 110
dollar; Lona Andre, 19 jaar. die met 75
dollar per week begint, en Grace Brand
ley, 19 jaar, die 150 dollar krijgt.
Inplaats van een handteekening heeft
Baby LeRoy een afdruk van zijn beid
duimen onder zijn contract gezet.
Tusschen haakjes: Jackie Coogan
vierde kortgeleden zijn achttiende ver
jaardag. 01 de tijd vliegt!
