Het lijk van koning Albert overgebracht
Het strooibiljet van
de N.S.B.
Brussel groet zijn dooden koning.
Natuurramp op Celebes.
Ook Engeland bereid.
NOODLOTTIG ONGELUK
IN ITALIË.
16 dooden en 15 gewonden.
„WAAROM TRAD DOLLFUSS
NIET EERDER OP?"
Vraag van den Engelschen gezant.
De bewerking van de Jonker-diamant.
Wervelwind op Madagascar.
Dinsdag 20 Februari 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHA6ER
77ste Jaargang. No. 9435
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentién nog zooveel mogelijk in het eerstuitkninend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
10 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN*
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent" (bewijsno.
inbpgrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
(Zie ook le pagina 2e Blad cn Fotopagina)
Hoel de hoofdstad uitgeloopen om den
droeven stoet voorbij te zien
trekken.
BRUSSEL. Een grooto en ingetogen menigto
woonde gisteravond de indrukwekkende plechtigheid
bij der overbrenging van het stoffelijk overschot van
koning Albert van het kasteel te Laeken naar het
koninklijk palcis te Brussel.
Heel de stad was uitgeloopen om den droeven stoet
voorbij te zien trekken. Honderdduizenden verdrongen
zich reeds lang vóór den vastgestclden tijd aan weer»
zijden van den weg, dien de rouwstoet zou volgen.
In het voorste gelid stonden de leden van do oudstrij-
dersvereeniging, de borst behangen met medailles cn
militaire onderscheidingen, geschaard rondom hun
vaandel, met rouw omfloerst. Daarachter de massa
van het publiek, dicht opeengedrongen.
De ontstoken lantarens waren eveneens met rouw
floers omgeven.
Aan den ingang van het kasteel te Laeken was de
laan van het koninklijk park totaal afgezet. Een be
langrijke ordedienst stond onder de persoonlijke lei
ding van burgemeester Max van Brussel. Boven dc
menigte langs de straten hing een doodschc stilte,
welke om half zeven plotseling werd verbroken door
het dreunen van het eerste kanonschot.
Achter de ramen van het paleis zag men gedaanten.
Voor de stoep van het paleis staken do brandende
toortsen lichtend in het nachtelijk duister. Officieren
der grenadiers brachten den lijkkist buiten. Nog weer
galmden eenige kanonschoten en om 18 uur 45 zette
de sombere massa van een escadron gendarmes zich
in beweging en kwam buiten het hek. Do hoogc ge
stalten der ruiters werden plotseling hel verlicht door
de lampen der filmoperateurs. Do trompetten der gid
sen te paard in hun khaki-uniformen volgden op de
gendarmen. De troepen bewezen de eer en do menigte
ontblootte eerbiedig het hoofd, bij den doortocht van
het vaandel der gidsen, dio met rouwfloers was om
huld. Hierop volgde het door gidsen te paard omringd
met zes paarden bespannen affuit, waarop de groo
te lijkkist lag, welke bedekt was met de Bclglscho
driekleur. Allo klokken van Brussel luidden. Onder
do Belgische vlag vermoeddo men een groot kruis
beeld.
Generaal de Dermonia, dc kolonel der gidsen Donia
en twee vleugelofficiercn van den overleden vorst dr.
Roy de Blicqui en do Jonge d'Ardoio stapten naast
dc baar. Daarachter volgden de prinsen Leopold cn
Karei, zij aan zij. Ze waren in militairen uniform ge
kleed en hielden den sabel, welke van rouwstrikken
was voorzien, in de hand. De beide koningszonen had
den een rouwband om den linkermouw van hun uni
formjas.
De stoet trok langzaam voorbij onder grooto stilte.
Geen muziek. Naast de prinsen gingen do lieden van
het burgerrlijke en militairo hof des koning en van
den hertog van Brabant.
Twee escadrons gidsen sloton den stoet.
De oudstrijders, die den haag vormden, zetten zich
na het voorbijtrekken van den stoet op hun beurt
in beweging en volgden langzaam de ruiters.
In de verte zag men de dansende vlammen der
toortsen zich in do duisternis van de laan verliezen.
Naarmate men de stad naderde, werd de haag van
belangstellenden dichter en dichter. In do nabijheid
van het paleis van Brussel klampten de toeschou
wers zich vast aan do hekken van het park. Kr waren
zelfs belangstellenden in do hoornen geklommen
Overal langs den droeven doortocht hadden de be
woners de lichten uitgedaan. Dichter werd nog de me
nigte, toen men de brug over het kanaal naderde. Bij
de grens der gemeente Schaarbeek stelde do politie
van deze gemeente zich aan het hoofd van den lijk
stoet. Bij do spoorbrug vormde do plaatselijke over-
heid met het brandweercorps de eerewacht.
Te SL Josse ten Noode kwamen de burgemeester
en de leden van het college van schepenen het stof
felijk overschot van den Belgischen koning hegroe-
ten. In de verte hoorde men het treurige galmen der
doodsklokken van do kerken.
Bij den onbekenden soldaat.
Om 19 uur 45 bereikte de droeve stoet de Congres-
plaats. Het affuit waarop de lijkbaar gelegd was,
bleef stilstaan. Het was een pijnlijk oogenblik. De
ontmoeting in de stilte van den avond tusschen den
grootstcn soldaat en den onbekenden die rust aan
den voet van de Congreskolom. Dc prinsen Leopold
en Karei en de officieren stelden zich op tegenover
het graf en brachten een stille groet. Een kort bevel
cn de stoet zette zich weer in bewoging.
Slechts met groote moeite kon de politie de drin
gende menigte op het trottoir houden. Do stoet na
derde langzaam het koninklijk paleis. Voor dit pa
leis aangekomen werd hot affuit met do lijkkist door
een zoeklicht beschenen. Het 'oogenblik is bijzonder
indrukwekkend.
Links en rechts van den ingang staan opgesteld
de ordonnans-officioren en vleugel-adjudanten van
den overleden koning. Daar bevindt zich ook het
geheclc personeel van het koninklijke hof van hoog
UIT ONZE OOST.
Menschen met huis en al door water mee
gesleurd. Een-en-twintig slachtolfers.
Ancta seint uit Makassar:
Noord-Kondeha (Kolaka) is door storm en over
stroomingen geteisterd. Te Soea Soea zijn acht perso
nen met woning en al zeewaarts gesleurd en verdron
ken. Zeven huizen, twee toko's, een schoolgebouw en
een onderwijzerswoning zijn vvegggevaagd.
Een prauw met 15 personen aan boord is tusschen
Wawo en Siwa vergaan. Twe mannen zijn gered. De
overigen zijn vermoedelijk verdronken.
Kolaka is een plaatsje op de zuidoostpunt van Cc-
Iebes, gelegen aan dc Golf .van Boni.
tot laag. O.m. de kamerdienaar van Dyck, die den ko
ning op diens noodlottigen tocht vergezeld had.
Onder een ingetogen stilte werd de lijkkist van het
affuit genomen, door onder-officieren der grenadiers
en langzaam werd de kist het koninklijke paleis bin
nengedragen. Het is dan juist vijf minuten over
achten.
Zwaar dreunen over Brussel de klokken der ver
schillende kerken. En langzaam ging de dichte me
nigte uiteen, diep ontroerd door de groote eenvoud
der bijgewoondo plechtighoid.
Condoleantiebetulgingen van H.BL de
Konir^lu. Rouw aan het HoL
Het Corr. Bur to Den Haag meldt:
II.M de Koningin heeft telegrammen van rouwbe
klag doen toekomen aan Koningin Elisabeth van
België cn den troonopvolger. Prins Leopold.
Wegens het overlijden van Koning Albert van
België zal het Hof met ingang van morgen een week
halve rouw en gedurende een week lichte rouw aan
nemen.
De secretaris generaal van het Nederlandsche Roo-
dc Kruis mr. dr. Donker Curtius, heeft heden een
bezoek van rouwbeklag bij den Belgischen gezant
afgelegd.
Om Dimltroff c.s. toe te laten? Minis
ter Simon zou een verzoek ernstig over
wegen.
Reuter seint uit Londen:
In het Lagerhuis vroeg een afgevaardigde of men
spoedig bekend zou maken, dat visa zouden worden
verleend aan de Bulgaren, die waren vrijgesproken
in het proces inzake den brand in den Rijksdag, om
zich, indien zij dit wenschen,naar Groot-Brittannle te
begeven. Minister Simon antwoordde, dat hij niet
wist dat deze gevangenen een dergelijk verzoek had
den gedaan, doch dat hot, indien het gedaan wordt,
nauwgezet zou worden overwogen in het licht van
de inlichtingen, op dit oogenblik beschikbaar.
Uitzetting als ongewenschte vreemde-
lingen.
Berlijn, 19 Febr. (V.D.). Naar verluidt heeft het
Rijks-Ministerie van Buitenlandsche Zaken den
Rijksminister van Binnenlandschc Zaken het ver
zoek der Sovjetregeering tot invrijheidsstelling van
Dimitrof Popof en Tanef, opdat deze zich naar Rus
land zullen kunnen begeven, van welk land zij thans
onderdaan zijn geworden, doen toekomen. Voor zoo
ver bekend is, is omtrent hun lot nog geen beslis
sing genomen. Het meest waarschijnlijk is, dat zij als
ongewenschte vreemdelingen zullen worden uitge
wezen.
MINISTER VAN SCHAIK NOEMT HET EEN PO-
GING TOT HET VERWEKKEN VAN
EEN PANIEKSTEMMING.
Op do vragen van het Tweede Kamerlid den heer
Boon in verband met een te Amsterdam verspreid
strooibiljet van de N.S.B., waarin o.a. mededeelingen
voorkomen ter zake van den brand in de telefoon
centrale te Amsterdam, heeft minister Van Schaik,
minister van justitie geantwoord:
MIcJ. R H. VAN SCHAIK. Mini*,
ter van justitie.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken, dat
noch de persoon, dio het strooibiljet opstelde,
noch de leider van de afdeeling 3 Propaganda
der N.S.B., die zijn goedkeuring aan den inhoud
van het biljet hechtte en goedvond het te doen
drukken en verspreiden, noch ir. A. A. Mussert,
die verklaard heeft zich uiteraard voor den in
houd verantwoordelijk te achten, over ccnig ge
geven hebben beschikt, om daarop dc in het
biljet gestane beweringen te kunnen doen stcu-
Yan het vervullen van een burgerplicht door stel
ler en verspreider, of door hem, die zich voor de
Botsing tusschen rail-auto en trein. Het
een vaart van 120 K.H. op elkaar
gevlogen.
VD. verneemt uit Milaan:
Op het traject Piombino-Campiglia, ten zuiden van
Livorno, heeft zich gisteravond een ernstig verkeers
ongeval voorgedaan. Een z.g. Littorina, een rails
omnibus, zooals in den laatsten tijd door de Ita.il-
aanscho Staatsspoorwegen op vele trajecten gebruikt
worden, kwam met een snelheid van 120 K.M. in
botsing met een in volle vaart uit Piombino komen
den extra-trein. De Littorina werd bij de botsing ge
heel vernield en raakte in brand.
Volgens de laatste berichten kwamen zestien per
sonen om het leven en werden vijftien zwaar ge
wond. Tot nog toe konden pas twee lijken geborgen
worden.
Bijzonderheden over het ongeluk.
De volgende bijzonderheden worden nog bekend
over het spoorwegongeluk bij Livorno:
De botsing tusschen de Littorina en den extra-
trein had plaats op het traject PiombinoCampiglia
bij het plaatsje Asca, ten Zuiden van Livorno. De
Littorina ontspoorde bij de botsing en geraakte di
rect in brand. Do direct gerequireerde hulpcolonnes
bevrijdden eerst de talrijke gewonden uit hun
hachelijke positie en brachten dezen naar de zieken
huizen over.
Tot de gewonden behoorde ook de conducteur van
de Littorina, die op weg naar het ziekenhuis over
leed. Pas later werden bij het bergingswerk tusschen
het puin van den door brand vernielden Littorina de
deerlijk verminkte lijken van 15 personen gevonden.
De oorzaak van het ongeluk zou zijn, dat een uit
Campiglia komende extra-trein zich op weg bevond
naar Piombino, terwijl de Littorina van Piombino
naar Campiglia reed. Op het station Populinia stond
voor de Littorina op het zelfde spoor een goederen
trein, welke op tijd wegreed. Bij vergissing volgde
op korten afstand de Littorina, welke evenwel een
bijzonder signaal had moeten afwachten, om den uit
Campiglia komenden trein te laten passeeren.
De stationschef zag de vergissing van den bestuur
der en trof direct maatregelen door tcofccns en sig
nalen te geven, ten einde te voorkomen, dat de Lit
torina zou verder rijden. Deze signalen worden even
wel niet opgemerkt.
dade nvan dezen verantwoordelijk verklaart, Is der
halve gocn sprake; als vervulling van een zoodanige
plicht is zeker niet te beschouwen het zooals
met dc samenstelling en verspreiding van dat
strooibiljet is geschied misbruik maken van de
vrijheid van drukpers.
Na een zeer nauwgezet onderzoek blijft de justitie
te Amsterdam van oordeel, dat de brand in de te
lefooncentrale te Amsterdam kwaadwillig is gesticht.
Do gegevens, waarover do justitio beschikte, en
thans in meerdere mate beschikt, waren echter den
steller volkomen onbekend. Zoo berust ook de be
wering: Er zijn toen echter uitgebreide maatregelen
genomen en daarom zijn toen de relletjes afgelast,
voor Zaterdag 23 December", op volkomen fantasie.
Een kennisgeving, als bedoeld bij art 136 Wetboek
van Strafrecht, was uit den aard der zaak niet mo
gelijk.
Samenstelling en verspreiding van het pamflet
kunnen niet anders dan den indruk wekken van
een poging om door het verwekken van een paniek
stemming o.a. uit den brand in de telefooncentrale
politieke munt to slaan.
Geen mededeeling aan de politie.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid den heer
Albarda betreffende mededeelingen, welke door de
N.S.B. in December aan de politie zouden zijn ge
daan ter zake van branden, welke in Amsterdam op
bepaalde plaatsen zouden uitbreken, heeft minister
Van Schaik, minister van justitie geantwoord, dat
hetgeen door den Haarlemschen kringloider der N.S.
B. Van der Weijden zou zijn verklaard, niet op waar
heid berust. Noch de politie te Amsterdam, noch de
politie te Rotterdam (dit in verband met mededee
lingen, gedaan door een anderen woordvoerder van
de N.S.B.), noch de justitie zijn gewaarschuwd ge
worden, dat er een brand in de telefooncentrale zou
uitbreken.
Onjuist is ook, dat, behalve in het gebouw der te
lefooncentrale, een brand of begin van brand in het
huis daarnaast zoude zijn ontdekt.
In een der kelders van het hoofdpostkantoor te
Amsterdam is wel op 8 Januari 1934 te 15.11 ten ge
volge van baldadigheid een daar aanwezige brand
melder ingedrukt, waardoor de brandweer onnoo-
dig is gealarmeerd.
Ir. MUSSERT HEEFT GEKOZEN. HIJ
EN DE HEER GEELKERKEN GAAN
HEEN ALS AMBTENAAR.
Naar het Hsbl. verneemt, hebban de heeren Mus
sert en Van Gcolkerken gister aan Ged. Staten be
richt, dat zij lid van de N. S. B. zullen blijven (zulks
in antwoord op een hun gestelde schriftelijke vraag)
hetgeen tot gevolg zal hebben dat zij den dienst der
provincie Utrecht moeten verlaten
Voor den heer Van Geelkerken beteekent dit eervol
ontslag met ingang van 1 Mei a.s. Voor ir. Mussert
moeten Ged. Staten een voorstel doen aan Prov. Sta
ten, zoodat voor don laatste een ontslagdatum nog
niet met zekerheid valt te vermelden.
Ten slotte kunnon we mededcelen dat ir. Mussert
zich met een uitvoerig memorandum over dezo
kwestie tot de Staten richt, dat heden pas zal wor
den gepubliceerd.
Reeds lang op de hoogte van de bewapening
van den Schntzbnnd.
Het D.N.B. meldt uit Woencn:
Op een audiëntie heeft do Engclsche gezant ta
Weenen, Selby, in opdracht van zijn regeering bonds
kanselier Dollfuss op do hoogte gesteld van do af
keurende critische houding van de Engelscho open
bare meening tegenover do gebeurtenissen in de
laatste dagen in Oostenrijk. Hierbij merkte de gezant
op dat 't voor de Engelscho openbare meening, onbe
grijpelijk is op welke gronden do Oostenrijkscho re
geering, die sinds lang op do hoogte was van de
bewapening van den Schutzbund, niet reeds veel
eerder door een actief optreden het uitbreken van
den openlijken opstand en daardoor tevens het bloed
vergieten van de vorige week heeft verhinderd. Te
vens zou de gezant, zooals ook dc gezanten van an
dere mogendheden, aangedrongen hebben op een
milde bestraffing der gevangen genomen Schutz-
bündler.
Bondskanselier Dollfuss heeft zijnerzijds tegen
over den Engelschen gezant het standpunt der Oos
tenrijkscho regeering uiteengezet en de ontwikkeling
van den toestand in Oostenrijk in den laatsten tijd
geschetst
De Weensche pers houdt zich druk bezig met het
plan van een driemogondheden-conferentie Oosten
rijkHongarijeItalië. Ofschoon men algemeen van
meening is, dat het plan voor een conferentie voor-
loopig nog niet rijp is, neemt men toch in politieke
kringen te Weenen aan dat de Italiaansche regee
ring thans trachten wil een steeds nauwer wordend
politiek verhand te verkrijgen tusschen Oostenrijk,
Hongarije en Italië, door daar tegenover economi
sche voordeelen te stellen.
burgeroorlog.
De Nazi's bieden
weer aan.
hun samenwerking
De uit het land gezette leider van de N.S.D.A.P. in
Oostenrijk, Theo Hahicht, sprak Maandagavond
to Munchen voor de radio over de balans van den
burgeroorlog.
De Oosfenrijksche regeering. aldus Habieht, heeft
do indertiid met do nationnal-socinlisten begonnen
onderhandelingen afgebroken onder de motiveering
dat de tegen haar gerichte nationaal-soclalist'srhe
aanslagen haar do voortzetting der onderhandelin
gen onmogelijk hadden gemaakt. Dio motiveering
was do juiste niet. Toch zal ik de hondsregeering dit
maal ook dat laatste, formeele voorwendsel ontne
men om een nieuwe beslissing te ontwijken en ver
klaar daarom het volgende:
De aanbieding tot samenwerking met dc honds-
regeering blijft bestaan. Dc positieve beantwoording
daarvan cn een daaruit voortvloeiende overeenstem
ming verzekert den binnenlandschen vrede van Oos
tenrijk. Als bewijs van haar vredeswil beveelt de
regeering de nationaal-sociallstischo beweging allen
ondordeelen der partij een wapenstilstand in acht te
nemen, geldende voor acht dagen van Dinsdag 20
Februari tot Woensdag 28 Februari des midd. 12 uur.
Habieht besloot met te zeggen: De nationaal-socia-
listische beweging hoopt dat de bondsregcering dit
aanbod zal beschouwen als een brug die dc eenige
is waarover de weg van Oostenrijk zonder nieuwe
offers naar een betere toekomst kan voeren. Moge
het bloed van de dooden die dezer dagen vielen, niet
te vergeefs zijn gevloeid.
Vermoedelijk in Nederland.
Uit Kaapstad wordt gemeld: De onlangs gevon
den reusachtige Jonker-diamant, die door den heer
Louis Oppenheimer tijdens een bezoek van Prins
George den prins is getoond, is thans onderweg naar
Londen, waarvoor de vereischte uitvoerpremie is be
taald. Men acht het zeer waarschijnlijk, dat de dia
mant in Nederland bewerkt zal worden.
88 dooden.
Volgens een mededeeling van liet Fransche mi
nisterie van koloniën is de staat Morondava op Ma
dagascar op 10 Februari door een zwaren wervel
wind geteisterd.
Vele openbaro cn particuliere gebouwen
zijn zwaar beschadigd. Tegelijkertijd werden door een
springvloed verscheidene bruggen weggerukt en groo»
te verwoestingen aangericht in de plantages. In to
taal zijn 88 inboorlingen om het leven gekomen.
MACDONALD BEDREIGD.
Door detectives bewaakt.
Reuter seint uit Londen: „Sunday Dispatch" meldt,
dat do minister-president MacDonald anonieme brie
ven heeft ontvangen, waarin hij met den dood oe-
drcigd wordt. Dientengevolge werd hij gistermorgen
op zijn wandeling door twee detectives vergezeld.
VECHTENDE LEEUWEN.
Bij het leeuwen-nummer in een circus to Cleveland,
5n Engeland, geraakten twee leeuwen met elkaar in
evecht. Do onverschrokken leeuwentemmer, die wildo
sletten, dat een der beesten gedood werd, wierp zich
'usschen hen en wist den grootstcn der leeuwen zoo
danig met een ijzeren staaf to treffen, dat hij zijn te
genstander losliet.
Dezo was echter reeds zoo door den anderen leeuw
bewerkt, dat hij dood neerviel.