Begrooting Zuiderzeefonds aangenomen. Kijken is Koopen ij CLOECK Belangwekkende rede van den Belgischen Premier. Sociale Zaken. Tien jaar werk voor 3000 arbeiders. Alarmtoestand in geheel Spanje. Begrooting in de Eerste Kamer goedgekeurd. Goudtransport spoorloos verdwenen. LEENING VAN 900 MILUOEN. Beroofd en op de rails gevonden. Koning Leopold tot zijn volk. Herbewapening van Duitschland. Rede van Hijmans. Donderdag 8 Maart 1934. Postrekening No. 23330 SCHAOER 77ste Jaargang. No. 9445 COURANT. Int. Telef. No. 20 Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag. Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot *s morgens 8 uur. worden Adver- fcntién nog zooveel mngplljk in het eersttiitkoinend nummer geplaatst Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen. 8 PAGINA'S. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TJèN van 1 tot 5 regels fO.Sö, iedere regel meer 15 cent (bewijsno. Inbegrepen!. Groote letlers worden naar plaatsruimte berekend. Indien met de inpoldering van de Zuiderzee wordt voortgegaan. In de gistermiddag voortgezette behandeling van het wetsontwerp-liegrooting van het Zuiderzeefonds voor 1934 in de Tweede Kamer, vormden «1e verdere inpoldering van de Zuiderzee, de exploitatie van do Wieringermeergronden, alsmede dc Zuiderzeesteun wet. weer de hoofdschotels. De heeren Bongaerts en Bakker wijzen er in ver- verband met de verdere inpoldering op, dat dc be hoef te aan meer cultuurgronden toch na cenigcn tijd weer zal komen Zij achten het voor onze toe nemende bevolking, (100.000 zielen per jaar zie verslag over de aanneming van dc begrooting Sociale Zaken in de Eerste Kamer) een economisch belang, dat de inpoldering wordt voortgezet. Bij de uitgifte van werken maant de he*r Bon gaerts (r.k.) den minister tot voorzichtigheid. De vorige inpoldering (Wieringermeer) is wel een aan nemersgraf genoemd en er kwam eerst verbetering toen do M.U.Z. werd opgericht. Men geve do werk zaamheden niet aan aannemers, die niet kunnen waarborgen dat zij finantieel het werk volbrengen. De inpoldering der Wieringermeer worde onder een driehoofdige directie gesteld, desgewenscht met rou leering van prnosidium. Zoo spoedig mogelijk moeten maatregelen worden getroffen tot uitbreiding van de vestiging in de Wie ringermeer. De heer van Koeverden (r.k.) sluit zich aan bij de genen, die van oordeel zijn, dat met de inpoldering van de Zuiderzee thans moet worden doorgegaan liet ontslag aan twaalf bedrijfsleiders zou kunnen worden voorkomen, door hen in staat te stellen in den Wieringermeerpolder zelf een aantal bedrijven te exploiteercn. De indeeling van de Wieringermeer in bedrijven van 20 ha en grooter mag een mooi agrarisch geheel vormen, men bereikt op die manier niet. dat zoovee! mogelijk mnnschen hier een zelfstandig bestaan kunnen vindon, hetgeen wol het geval zou kunnen zijn, indien de grootste op 10 ha werd bepaald. Ten slotte vraagt spr. nader het standpunt van den Minister inzake den beheerschvorm in de Wie ringormeer te mogen vernemen en hij hoopt, dat daarbij vooral met het sociale doel rekening za' worden gehouden. Nadat de heer De Visser (comm.) er op had ge wezen, dat de max'mum-uitkeering van f 13 per week vanwege dc Zuiderzcesteunwet veel te laag was, is de minister aan het woord. Minister Kalff acht het voor de hand liggend, dat de meeningen over de at of niet voortzetting van de drooglegging verdeeld zijn. Spr. hoopt de tegen standers in zooverre te overtuigen dat zij met een gerust geweten hun stem aan dit wetsontwerp kun nen geven. Op 1 Januari 1934 was f 200.000.000 aan de Zuiderzeewerken besteed. Drieduizend man tien jaar aan 't werk. De regcering meent, dat thans voor de voortzet ting met vertrouwen een beroep op de geldmarkt kan worden gedaan. Aan 3000 arbeiders zal aldus gedurende een tiental jaren werk worden verschaft, welke arbeiders anders ten laste van den werkloo- zensteun blijven. De behoefte aan werkverruiming is zoo groot dat de regeering met vertrouwen dit werk doet aanpakken. Spr. licht toe, op welke wijze men is gekomen aan een uitgifte-grondprijs van f 2500 per H.A., ter wijl de kostprijs f 3700 bedraagt; het Rijk betaalt derhalve uit eigen middelen f 1200 per H.A. als net to-kosten van dc inpoldering. Indien de wereld in autarkischo richting blijft doorgaan, dan zullen ook wij meer en moer in eigen behoeften moeten voorzien, uit welken hoofde de aanwinst van cultuurgrond nuttig zal zijn. In het andere geval zal er uit het buitenland meer vraag naar onze land- en tuinbouwproducten komen, waar voor do voortzetting van de inpoldering eveneens nuttig zal zijn. Bij do bespreking van dc functie van den Zuider zeeraad wijst do minister er op, dat do leiding van de inpoldering een financieel-economisch karakter Met het oog op dreigende algemeenc staking. Y.D verneemt uit Madrid: Dc Spaansche regeering heeft Woensdagavond met het oog op de dreigende algemeenc staking den ver scherpten staat van beleg over geheel Spanje afge kondigd. Het desbetreffende decreet, dat om 8.10 gisteravond werd afgekondigd, werd venvacht, als gevolg van do tallooze stakingen en de verstoring van de openbare orde. Alleen in Madrid hebben 100.000 werklieden het werk neergelegd, welk aantal nog grooter zal worden, daar in dc bouwvakken de algemccne sta king is afgekondigd. Do algemcene unie van werk lieden heeft zich met de bouwvakarbeiders en do stakende werklieden van het dagblad „A. B. C." so lidair verklaard en vermoedelijk heeft deze procla matie de afkondiging van het decreet verhaast. Men vreest, dat allo bladen te Madrid bij het conflict be trokken zullen worden. Een krachtige brandbom is gister ontploft in een textielfabriek in la Pohla de I.illet (Noord-Spanjc'1 de vlammen verspreidden zich met groote snelheid en de brandweer kon slechts een gedeelte van do fabriek behouden. hehoort to hebben, hoezeer ook spr. do technische bekwaamheden apprecieert. Definitieve uitgifte is eerst aan do orde, wanneer de gronden daarvoor geschikt zijn. Staatsexploitatie als proef. Tegen oprichting van een Staatslandbouwonder- neming heeft spr. bij wijze van proef geen bezwaar. Spr. zal met het nieuwe orgaan ter zake'nader over leggen op welke wijzo de proef-exploltatie zal ge schieden. Dc drainage van do gronden in den Wieringer meerpolder dient niet ten lasto van den Staat, doch van belanghebbenden zelf to geschieden. Wat do 12 bedrijfsleiders nnngaat. spr. is bereid deze mcnschcn nog gedurende minstens oen jaar aan den arbeid te houden. Daarna zullen zU. evenals andere personen, zich voor vestiging kunnen opge ven. Asn uen heer Ebels antwoordt spr.. dat naast de M.U.Z. ook particuliere aannemers voor do inpol- derlngswerkcn kunnen inschrijven. Tenslotte behandelt de minister nogde klachten inzake de Zuiderzeesteunwet. Spr. is bereid tc overwegen of dc commissie inzake Zuiderzcestcun dient te worden gereorganiseerd; zij dient echter niet uitsluitend uit belanghebbenden to worden samengesteld. Wat do quaestio van het wier aangaat, spr. gelooft dat deze wel in orde zal komen. De bevolking van Texel behoort niet tot het Zuiderzeegebied; indien op dat eiland menschen in moeilijkheden verkeeren ten gevolge van de afsluiting, dan zal op andero wijze hulp moeten worden verschaft. Spr. stelt voorop, dai do Zuiderzeesteunwet rechtvaardig en billijk moet worden uitgevoerd. Wat niet deugt, zal hij uitsnijdea Na re- en dupliek wordt hierna het wetsontwerp- begrooting Zuiderzeefonds zonder hoofdelijke stem ming aangenomen. Het 60-millioeDen-plaii bi] den Raad van State. De Regeering zal daarbij een teckenlng geven van het geheele crl- sisbeleid, dat zij geboden acht. Gistermiddag is in de Eerste Kamer de l>egrooting van Sociale Zaken zonder hoofde lijke stemming goedgekeurd. Minister Slofemakcr de Bruine heeft er in zijn uit gebreid antwoord op gewezen, dat dertig procent der arbeiders werkloos is, naast intcllectueelen, beertjes, middenstanders, enz. Rijk en gemeenten samen hebben uitgegeven in 1933 alleen voor werklooze arbeiders, aan werkloos heidskassen, wachtgeldregeling, werkverschaffing, steunregeling en kleine posten, bijna f 140 milüoen Voor Amsterdam was hot bedrag f 17.9 milüoen, voor Rotterdam f 18-5 milüoen. De bevolking neemt nog steeds met 100000 zielen per jaar toe. Emigratie is er niet. Er is nog een normaal werkend bedrijfsleven, waurvan het bewaren moeite kost, maar dat bewaard moet blijven. Spr. dankt dc ondernemers, die vrou welijke door mannelijke arbeidskrachten vervan gen. Ter zake van de 40-uren-week verklaart spr., een onderneming er niet toe te durven verplichten om dat hij te zeer overtuigd is van de breekbaarheid der ondernemingen en omdat hij ook sociale eischen aan de ondernemingen wil blijven stollen. Dc heer Danz zei, dat men in Amerika nog verder gaat mot werktijdbeperking. Spr. wil eerst eens het resultaat ervan afwachten. Het 60-millioen-plan bij den Raad van State. Het GO millioen-plan is bij den Raad van State. De regeering zal daarbij oen teekening geven van het ganscho crisisbcleid, dat zij geboden acht. Inzake bepaling van loon zal overleg met de vak- veregnigingen worden gevoerd. Inschakeling van particuliere aannemers is nood zakelijk. Het ondernomerslovcn moet in gang blij ven. tot den tijd, dat er opleving komt Men be hoeft hier niet over groote ondernemerswinsten te denken. Velen zullen blij zijn. als hun werkplaatsen en machines weer eens gebruikt kunnen worden, zonder groote winsten. Er is reeds nauwe samen werking met het boschboheer inzake tewerkstelling van werkloozen. Van centrale werkverschaffing spreekt spr. niet zooveel kwaad als sommigen. Maar bet is van groot belang, als do tewerkgestelde in zijn gezin kan blijven. In dit 60 millioen-plan zit ook iets voor de werk looze jeugd. Een plan voor groote gezinnen. Uitgewerkt wordt een plan om een zoodanige rege ling te treffen, dat de groote gezinnen en de zeer lage loonen het inzake steun iets minder moeilijk hebben. Dc percentages, die steun van loon vormen, in ons land steken gunstig af bij de Zwitsersche. Een pijnlijke beslissing te wachten. Daalt het loon, dan moet ook de steun dalen. In dit opzicht zal ik, zegt de minister, één der eerstvol gende dagen een pijnlijke beslissing hebben to ne men. Spr. gelooft niet, dat de werkloozen in het alge meen arbeidsschuw zijn, maar ontkent niet, dat het mogelijk is dot arbeidsschuwheid voorkomt. Door een beroep op aller samenwerking teneinde de grooto moeilijkheden to boven te komen, eindigt de minister zijn betoog, waarna de begrooting, zooals hierboven reeds meegedeeld, zonder hoofdelijke stem ming wordt aangenomen. Ter waarde van 6360 pond sterling. Cement inplaats van goad. V.D. verneemt uit Londen: Detectives van Scotland Yard houden zich bezig met do opsporing van een zending van 930 ounces goud (28 K.G.). tor waarde van 6360 p. st.. welko door de Standard Bank of South Africa naar En geland is verzonden. Het schip Balmoral Castle had bij aankomst te Southampton de kist wel is waar aan boord, doch deze bevatte cement in plaats van goud. Ter conversie van de staatsschuld. Ver lichting van den druk der nitgaven. Bij dc Tweede Kamer is een wetsontwerp inge diend tot het aangaan van een of meer geldleenin- gen ten laste van het rijk, tot het te gelde maken van schuldbewijzen ter verkrijging van een som van ten hoogste f900.000.000. Dit is wenschclijk ter ver mindering van do uitgave van do nationale schuld, tor aflossing van dc 5 pet. tweodo leening 1932, de 4 procent leening 1916 benevens de 4V£ procent lee ningen 1916, 1917 cn 192S. Parijs. Een nieuwe geheimzinnige moord heeft in Frankrijk groot opzien gebaard. Op het baanvak St. Qucntin-Parijs heeft men het geheel verminkte lijk van den 4i-jarigen handelsagent Corun Gilles uit Parijs gevonden. Gilles was op oen zakenreis naar Brussel cn is vermoedelijk in den nachttrein vermoord en op de rails geworpen. Verscheidene treinen moeten over hein heen zijn gegaan, alvorens de machinist van een goederentrein het lijk ontdekte De vrouw van den vermoorde verklaarde, dat haar man zich naar Brussel had begeven om een verval lende schuld van 60.000 frs. te betalen. Noch aan de grens, noch te Brussel heeft men echter in den trein de bagage, de hoed en de jas van Gilles gevonden, zoodat men vermoedt, met een roofmoord te doen to hebben. Gisteravond door de radio gesproken. Koning Leopold van België beeft gister een radio boodschap tot het Belgische volk gericht, waarin hij herinnerde aan dc diepe deelneming, waarmede het overlijden van zijn vader door binnen- cn buitenland is ontvangen en welk een groote hulde aan zijn na gedachtenis is gebracht. Tallooze bewijzen van deel neming zijn uit alle hoeken van het land en van de gansche wereld ontvangen, vol waardecring voor den overleden koning. Zij, die van de plechtigheden wegens omstandig heden verwijderd moesten blijven, hebben haar toch in gedachten gevolgd." Zich tot de oud-strijders wendend, die mot koning Albert het land gered hebben, zoide dc koning, dat er tusschen hem en de verdedigers van België's grond reeds onverbreckbare banden bestaan. Voortgaande zeide do koning nog: „Do deelneming van het geheele land en van de geheele wereld heeft mij tot in de ziel geroerd. Aan allen, in steden, dor pen en gehuchten, zou ik persoonlijk mijn diepsten dank willen uitdrukken. Éénzelfde beproeving heeft de eendracht van alle Belgen bezegeld. De herinne ring aan de nagodachlonis van mijn vader en de groote genegenheid, welke gij ons hebt getoond, zul len mij altijd helpen in het vervullen van mijn taak." Na de toespraak des konings werd de Brabanconne gespeeld. Als oen bom ingeslagen bij de openbare meening. Dinsdagmiddag heeft de Belgische minister-presi dent, De Broqueville, in den Senaat een groote rede gehouden over dc herbewapening van Duitschland, die bij do openbare meening als een bom is ingesla gen en een deel van dc Belgische pers verbaasd en ontsteld heeft doen staan. Het komt hierop neer, dat dc Broqueville een streep door het geheele vijfde deel van het Verdrag van Ver- saillcs haalt, dat do militaire bepalingen voor het overwonnen Duitschland bevat. „Mijn woorden", zei de Belgische minister-president, „zijn duidelijk. Zij zijn zelfs hard. Maar zij moeten gesproken worden, wijl zij de waarheid weergeven. Op mij rust do plicht, door tc dringen tot dc bron van onrust, aan het land al de gegevens van het probleem to verschaffen, en een uiteenzetting to ge ven van dc geweldige gevolgen, welke een simplisti sche politiek onvermijdelijk moet hebben. Ik besef evenzeer als gij do bitterheid van den toestand; hij is het gevolg van de groote illusie van de menschen, die bij het verdrag van Versaill.es, met miskenning van do geschiedenis cn do werkelijkheid, geloofd heb ben, dat het mogelijk was voor immer oen groote na- tiè ontwapend to houden. Hoe heeft men zich kunnen inbeelden, dat 27, tijde lijk verbonden cn bevriende naties, het eens zouden blijven om een Duitschland, welks eenheid door het verdrag van Versaillcs werd bezegeld enbekrachtigd, een verplichting op to leggen, welke zelfs Napoleon, oppermachtig heer en meester van twee derden van Europa niet vermocht door te voeren. Wij moeten een illusie begraven. Waar en wanneer overleefden be palingen van dcrgclijken ver-strekkenden aard de toestanden, waaruit zij zijn voortgekomen? Het Duitschland van heden is niet meor het over wonnen Duitschland van 11 November 1918. En waar is anderzijds de gemeenschappelijke wil van de 27 verbondenen die het verdrag van 1919 onderteeken den gebleven? Het is een onontkoombare wet der ge schiedenis, dat een verslagen volk vroeg of laat zijn oude positie herovert." Misnoegen in de Fransche pors over de Broquevlle's rede. Ook de Fransche pers bespreekt de redevoering van den Belgischen minister-president. De Brusselsche correspondent van de „Temps" is van mccning, dat de rede geenszins de inzichten der Belgische bevolking weergeeft. De „Intransigcnnt" verwacht dat door het a.s. be zoek van den Franschen minister van buitenland- sche zaken Barthou aan Brussel het misverstand als dit bestaat, opgehelderd zal worden. „Wij waren niet gewoon dergelijke dingen uit den mond van een Belgischen minister-president te hooren. Barthou's bezoek zal ongetwijfeld duidelijk maken dat de ban den tusschen Frankrijk en Belgiö verder bestaan." Het „Journal des Débats" spreekt van een rede, die te meer onrust moet baren daar zij in Berlijn toegejuicht wordt. Wellicht zal de Belgische premier daardoor bemerken dat hij een fout heeft gemaakt. Zijn opmerkingen zijn ten decle juist, zijn conclu sies echter onjuist. Het voorstel van den Belgischen minister president een vriendschapsverdrag te slui ten, zou onder de' tegenwoordige omstandigheden a! leen de Duitsche wedloop om bewapening kunnen vergemakkelijken, omdat daardoor immers de Duit sche herbewapening gelegaliseerd zou worden. Alles bijeengenomen, zoo besluit het .Journal des Débats' kan men de verklaring van den premier als gevolg van een defaitisme kenmerken, dat door Briands politiek is begonnen cn tot een catastrofe kan lei den. Frankrijk moest thans energiek het roer om gooien. BRUSSEL. -— Bij dc gistermiddag voortgezette de batten in den Belgischen Senaat, over de buitenland- sche politiek, heeft ook de minister van buitenland- schc zaken, Hijmans, voornamelijk gesproken over de on twa pen i n gsk west ie. Minister Hijmans ontwikkelde uitvoerig de c- zichtspunten, welke de houding der Belgische regee ring bepalen. Evenals de Brocqucvillc verklaarde Hij- mans zich voor dc opvatting, dat het gevaar van een bewapeningswedloop niet door eenigen dwangmaat regel tegen Duitschland, doch slechts langs den weg van onderhandelingen door het sluiten van een inter nationale overeenkomst, kan worden bezworen. De richtlijnen der Belgische politiek zijn; Medewerking aan de organisatie van den vrede, waakzame verze kering van de ter» ritoriale en poli tieke onafhanke lijkheid vaD het land, aanpassing van België bij Frankrijk en En geland, zulks over eenkomstig de geografische posi tie van het land, zijn voortduren de belangen en sympathieën, zoo mede ten slotte de handhaving en versterking van het pact van Lo- carno. MIN. HIJMANS. Minister Hijmans herinnerde voorts in zijn rede voering aan zijn onlangs voor de Kamer afgelegde verklaring. Intusschen is het Balkanpact gesloten en is de non-agressieverklaring tusscnen Polen en Duitschland bekend gemaakt, die cr op berekend zijn in dc betreffendo declen van Europa een zekere stabiliteit te scheppen. Overigens is de toestand evenwel niet verbeterd. Hijmans besprak vervolgens de practische oplos sing der ontwapeningskwestie en stelde de vraag of Duitschland op de door het verdrag van Versail lcs getrokken lijn zal blijven. De geheele wereld woet, dat het thans deze lijn reeds overschreden heeft en dat hot deze lijn nog ver der zal overschrijden. Men weet evenwel ook, dat een herbewapening van Duitschland een algemeenen bewapeningswedloop met zich zou brengen. Om dit te verhinderen bestaat slechts een positief middel: hot sluiten van een internationale conventie. Tenslotte ontwikkelde de minister de reeds medege deelde politieke gezichtspunten der Belgische regee ring.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1934 | | pagina 1