Schipbreukelingen uit de Zandzee.
Grootste tunnel ter wereld.
Zaterdag 10 Maart 1934.
SCHAGER COURANT.
Derde blad. No. 9446
,5óèT'r*^fv-Ji'
De lijn Schagen—Warmenhuizen.
Credietverleening aan
den Middenstand.
De bouw eischte 65 slachtoffers.
R'
Hoe Nomaden tot
„gehuisvesten"
worden.
Europeeschc cn Arabische
arbeiders.
(Van oiucn reizenden
correspondent)
ALS men een groot gedeelto
van de wereld doorzwerft,
niet als afleidingzoekend
pleifierreiziger, doch als waarnemer,
die ook andere dingen wil zien dan
de oppervlakkigheden, den uiterlij-
ken schijn, het vaak schilderachtig
bekorende, dan verbaast men zich
wel eens over de ,.groote kopperi",
levende en doode, in Europa, dij
meenden over de menschclijke samenleving nieuwe
theorieën te kunnen opwerpen, terwijl ze van onze
aarde en haar bewoners niet anders kenden dan hun
eigen land en misschien nog enkele landen in hun
eigen werelddeel. In het oosten heeft men te doen
mot andere mensclion, met andere denkbeelden, met
andere maatschappelijke omstandigheden, die ook
(door weinigen bemerkt) hun invloed hij ons uitoefe
non.
Men mag niet zeggen: «Die landen en die men
schen zijn zoo ver van ons. Wat hehhon we ermede
te maken?"
Er hebben hier in het oosten maatschappelijke ver
anderingen plaats, waarvan de gevolgen ook voor de
Europeanen van alle klassen niet te overzien zijn. Er
wordt bijvoorbeeld van hier geregeld goud uitgevoerd
naar Londen, naar Parijs, naar andere belangrijke
beurzen en dit goud, lang bewaard in kelders, in
woestijnkampen, komt nu zijn invloed oefenen op de
goudmarkt. Dit goud wordt natauurlijk niet als ge
schenk gezonden, maar als tegenwaarde van nijver
heidsvoortbrengselen, van automobielen, van machi
nes cn dit oefent weder invloed op de arbeidsmarkt
in Europa en Amerika.
Nog slechts weinige jaren geleden konden Europee
schc arbeiders in de landen van het Nabije Oosten
zeer hooge ioonen verdienen. Het moesten natuurlijk
volleerde, zelfstandig werkende vakmenschen zijn,
smeden, bankwerkers, machinisten, timmerlieden,
metselaars, monteurs, chauffeurs. l)ezo Europeeschc
\ukarbeidcrs. die tien, twintig maal zooveel verdien
den als de hij hen als handlangers werkende Tur
ken, Arabieren of Perzen, werden door dezen niet als
hun gelijken, maar als vijandige „groot-kapitalisten"
beschouwd.
Deze gouden tijden voor den Europeoschen arbeider
in het Nabije Oosten zijn voorhij. Menschen van deze
streken hebben zelf verschillende vakken geleefd en
werken veel goedkooper dan de Europeanen. Een
metselaar te Bagdad verdient b.v. 225 k 250 fils ^opge-
veer f 2.per dag, als ze voor rekening van Euro
peanen, andere Christenen en Joden werken. Werken
ze voor eigen menschen, dan laten zo Oog wel oen
deel, dertig a veertig percent, van hun cischen val
len.
In kleinere steden verdienen deze menschen nog
minder. Een smid, een monteur, een chauffeur ver
dient ongeveer hetzelfde; een timmerman iets minder
bij een werkdag van minstens twnnlf uur.
Deze menschen vormen de „elite", want bijvoor
beeld de grondwerkers hij den aanleg van wegen en
bij de bevloeiingswerken krijgen slechts één vierde,
of één vijfde van het loon der bovengenoemde arbei
ders.
Het zeer schamele loon van ongeleerde arbeiders
oefent evenwel een sterke aantrekkingskracht op dui
zenden, vooral op de Yoestijnnomaden, die erdoor
verleid worden hun zwervend bestaan op to geven.
Het is een hoogst eigenaardige ontwikkeling der
verhoudingen. Vanuit de onmetelijke woestijn duiken
telkens weder nieuwe arbeidskrachten op in de meer
Inwoonde en vruchtbaarder gebieden, die me doen
denken aan kusten, waar steeds weder schipbreuko
lingen aanspoelen, van bijna alles beroofde schip
breukelingen, die bereid zijn ook voor het armzaligste
stukje brood hun uiterste werkkracht to geven en
daarvoor dan nog dankbaar zijn en zich rijk gevoe
len.
Merkwaardig is het waar te neincn hoe langzaam
de nomaden, de zwervers, worden tot „gehuisvesten".
De automobiel heeft bij deze ontwikkeling der din
gen een zeer sterken invloed, doordat hij voor dui
zenden het leven in de woestijn onmogelijk maakt.
Voor do woestijnzwervers was en is het voornaamste
middel van bestaan de kameelfokkerij, maar de
vraag naar kameclen neemt door de meerdere ver
breiding van den automobiel ook bij het woestijnver-
keer af, waardoor het leven der nomaden steeds
moeilijker wordt. Velen, die geld, in dit geval „goud"
bezaten, gingen met hun tijd mede cn kochten, soms
met enkelen te zamen, een automobiel, waarmede zij
het vrachtverkeer door de hun bekende woestijn op
namen. Anderen vestigden zich in bewoonde gebie
den, bij steden vooral, en zochten arbeid, terwijl hun
vrouwen nog enkele schapen en geiten hielden of
een stukje bodem bewerkten, wat voor deze zwervers
een algeheele verandering in hun leven bracht.
Aanvankelijk laten zulke nomaden zich „voorloo
pig" neder. Soms zijn liet enkele gezinnen samen,
soms een heele stam. Zij slaan ergens, zooals hun ras
dat tientallen eeuwen gewoon is, hun bruine tenten
op. Om te beginnen wordt het meestal aan de vrou
wen overgelaten werkend den kost te verdienen, want
werken, ook den bodem bewerken, wordt door do
mannen onder deze zwervers als een schande be
schouwd.
Tenslotte, als do nood zeer nijpt, trachton de man
nen iets te verdienen en zc zoeken arbeid, bijvoor
beeld bij den wegenaanleg, aan do oevers der rivier
bij het lossen en laden, als lastdrager in de stad.
Deze menschen kunnen dan rekenen met een loon
Vrouwen en kinderen fn een nederzetting
van vroegere nomaden.
van vijftig, hoogstens honderd fils per dag (40 h
890 cent).
Hooge cischen stellen zij niet en zij kunnen naar
hun begrippen uitstekend leven met heel hun ge
zin. Rijst, brood, een weinig groenten, vruchten,
visch idie ze in Tigris en Euphraat lelf vangen),
soms, maar zelden, een stukje vleesch of eieren (die
hier nog geen cent per stuk kosten) vormen hun
voeding. Hun vaak zelf geweveu kleederen gaan
vele jaren mede en belasting betalen zo niet.
Als ze lang op dezelfde plaats blijven, beginnen ze
langzamerhand ook aan hun woning ecnige aan
dacht te wijden. In de koude maanden bemerken
ze. dat aan de eenc zijde do wind toch wel onaan
genaam door het tentdoek waait cn daar bouwen
ze dan een muurtje van leem. Later komt er aan de
andere zijde een muurtje bij. tot er tenslotte wer
kelijk vier muren staan met in een der muren een
opening, de ingang, die met een soms heel fraai,
zelf geweven stuk kleed wordt verhangen. Alleen
het dak is dan nog van tentdoek, maar wordt dik
wijls ook nog met kleeden bedekt. Lang duurt het
gewoonlijk eer een heter dak wordt gemaakt, van
stukken plank of van boomtakken, belegd weder met
een laag leem. Na heel veel tijd, als de lpst naar
meer gemak is ontwaakt, komt er soms nog oen
echte deur en een venster hij.
Eén vertrek heeft zoon huisje, waarin allen teza
men op tien grond slapen, doch zoo'n huisje is reeds
een veel heter cn gerieflijker woning dan een tent.
Maar deze leemen woning, met som* nog ecu
afdakje, waaronder gekookt wordt boven een houts
koolvuurtje, kan men niet meer, zooals ^e tentwo
ning. laden op een ezel- of kameelrug om verder te
trekken. Zonder dat zc het zelf hebben bemerkt,
zijn deze menschen van nomaden tot „gehu-svesten"
geworden. Een zeer helnngrljken stap naar een hno
gere beschaving iiebben deze menschen, zonder het
te beseffen, gedaan.
Een zeer ondernemende Bedoein bouwt soms zelfs
een grooter leemen huisje; timmert eenvoudige
banken, koopt soms zelfs ergens eenigc oude stoe
len (tafeltjes zijn niet noodig), een dozijn koffiekop
jes en theeglazen en richt een koffiehuisje in. Is er
in zoo'n koffiehuisje eenigszins druk bezoek, dan
zijn soms alle kopjes en glaasjes in gebruik en moet
men er wachten tot er een kopje of glaasje vrij
komt. Het is mij reeds gebeurd, dat we met ons
vieren in zoo'n koffiehuisje koffie wilden drinken
en dat één onzer moest wachten, daar de hcele in
richting niet meer dan drie kopjes bezat.
Al deze woningen en koffiehuisjes van gedroogd
leem zijn evenwel gedoemd tot een betrekkelijk kort
bestaan, want in den regen, (die hier gelukkig zeld
zaam is) smelten ze langzaam weg, tot ze ineen
storten.
Trouwhartig cn gelaten bouwen de menschen dan
weder een nieuw gebouwtje, dat natuurlijk weder
langzaam weg zal smelten.
J. K. BREDERODE.
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij ondei GARANTIE pn op PROEF
Garage C NIEUWLAND, BERGEN.
Voor oud-ijzer verkocht. Met de afbraak
wordt spoedig begonnen.
Bij openbare inschrijving is de spoorlijn
Schagen—Warmenhuizen, die buiten dienst is
gesteld, verkocht. Hoogste inschrijver was dc
N.V. Ijzerhandel „Hollanriia" tc Amsterdam,
die f21.714 bood en de lijn kreeg. Met de af
braak zal spoedig worden begonnen.
Medemblik gaat actie voeren voor het be
houd van zijn tram.
Tc Medemblik is op initiatief van do Vereen, voor
Vreemdelingenverkeer een vergadering gehouden,
waarin o.a. B. en W. en vertegenwoordigers van di
verse corporaties aanwezig waren in verband met het
wetsontwerp tot naasting van den locaalspoorweg
HoornMedemblik. Het resultaat van dc bosprekin
gen was, dat een commissie zal worden gevormd,
welke actie zal voeren tot het behoud van dezen
spoorweg, hetwelk een groot gewestelijk belang moet
worden geacht.
Hoogstens 2 millioen.
Bij dc Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot wijziging van het zevende hoofd
stuk B tier rijksbegrooting voor het dienstjaar
193i, waarbij wordt voorgesteld, een memorie-
post uit tc trekken: vergoeding aan do Neder
landsche Middenstandsbank wegens verliezen,
door deze instelling geleden op na dc tot
standkoming deze wet verleende eredieten
aan in liquiditeitsmoeilijkheden geraakte, ove
rigens echter volwaardige, middenstandsbe-
drijven, en wegens kosten van maatregelen
door haar getroffen ter versterking van het
Nederlandsche middenstandscrediet.
In de memorie van toelichting zegt dc minister van
financiën, dat hij gelijk in do memorie van ant
woord nopens hoofdstuk I der rijksbegrooting voor
1934 in uitzicht is gesteld, samen met zijn ambtgenoot
van occononüsche zaken maatregelen heeft overwo
gen teneinde tegemoet te komen aan de tengevolge
van dc crisis in liquiditeitsmoeilijkheden geraakte
middenstandsbod rijven.
Bij de verdere uitwerking van do te treffen voor
zieningen, waarbij zoowel de middenstnndsraad als
de oeconomisehe rand aan de regeering van voorlich
ting heeft gediend, is «ie regeering er zich van be
wust geweest, dat aan een dergelijke steunvorleening
waarop van de zijde der organisatie van een han-
deldrijvendcn cn industrieeion middenstand krachtig
wordt aangedrongen ernstige moeilijkheden ver
bonden zijn.
Beziet men het vraagstuk zoo in liet algemeen, dan
is liet zonder meer duidelijkf dat als gevolg van de
gedaalde koopkracht het apparaat, dat met de distri
butie der goederen is belast, zich onvermijdelijk aan
de gewijzigde omstandigheden moet aanpassen. Maat
regelen. welke de strekking zouden hebben, deze aan
passing tegen te houden zouden dc noodzakelijke da
ling van de detailprijzen belemmeren en mitsdien
strijdig zijn met het algemeen belang, nog afgezien
van de groote geldelijke offers, welke daartoe van de
gemeenschap zouden worden gevraagd.
Niet minder ernstig zijn de gevaren, die een der
gelijke steun in den vorm van kredietverleening aan
middenstandsbodrijven, die door dc crisis in moei
lijkheden zijn geraakt, in het leven zou roepen voor
het middenstandskrediet in liet algemeen, dat enkele
jaren geleden niet hulp van dc overheid op gezonde
grondslagen is gevestigd door do oprichting van dc
Nederlandsche middenstandsbank.
Anderzijds valt liet bezwaarlijk to ontkennen, dat
een crisis van den omvang als wij thans beleven,
acute iiquiditeitsmoeilijkheden kan doen ontstaan in
middenstandliedrijven, die overigens volkomen, ge
zond zijn, zoodat zonder tijdelijken bijstand van dc
overheid nuttige 011 in dc toekomst noodjge inrichtin
gen te gronde- zouden gaan tot schade van het al-
gemoene bedrijfsleven.
Bovenstaande overwegingen wijzen, aldus dc minis
ter. als vanzelf dc richting aan. waarin een tegemoet
koming aan dc gerezen moeilijkheden moest worden
gezocht.
Instandhouding van bedrijven en stena
aan het middenstandscredietwezen.
Dc hulp van overheidswege, in dezen to verleenen,
kan dus een tweeledig karakter dragen; zij kan voor
eerst strekken om bedrijven van den handeldrijven*
den en industrieclen middenstand, die op een hech
ten grondslag zijn gevestigd, en welker instandhou
ding uit een oogpunt van algemeen belang aanbeve
ling verdient, doch die, indien geen hulp geboden
werd. te gronde zouden gaan, door een kredietverle
ning bij tc staan. En in de tweede plaats schijnt over
heidshulp gerechtvaardigd om, voor zooveel noodig,
dc organisatie van het middenstandskredietwezen zelf
nog heter bestand te doen zijn tegen de hoogere
cischen, waaraan deze organisatie in omstandigheden,
als waaronder wij leven, moet voldoen.
Voor dit tweeledig doel een krediet aan te vra
gen, dat de regeerring op ten hoogste f2 millioen be
paald zou wenschen te zien, is dc strekking van het
wetsontwerp.
I)e regeering stelt zich voor bij de beoogde krediet
verstrekking gebruik te maken van de Nederlandsche
Middenstandsbank, welke als liet centrale orgaan van
het Nederlandsche middenstandskrediet dc beste
waarborgen biedt voor een doelmatige en onpartij
dige besteding der gelden, met voortdurende inacht
neming van het doel, waarvoor zij zijn toegestaan.
Voor het overige meent dc rcgecring goed te doen
zich ten aanzien van dc besteding van het aange
vraagde bedrag niet bij voorbaat aan bepaalde rege
len te binden.
De gebeurtenissen van den laatstcn tijd in Frankrijk
hebben een Parijschen beeldhouwer tot bovenstaan
de uitbeelding van vrouwe Justitia geïnspireerd, met
geknevelde» mond en gebroken weegschaal. Het
beeld had op de tentoonstelling van humoristische
kunst te Parijs groote belangstelling.
TWAALFJARIGE STRIJD TEGEN WATER
EN VUUR.
Den 2isten April n.s. zal dc lSVj kilometer lange
Appenijncntunncl in gebruik genomen worden.
EF.DS in de middeleeuwen
zorgden dc toenmalige vrije
steden Florence cn Bolognc
voor een goede verbinding, dio toon
over bergpassen leidde.
De geweldige ontplooiing van 't
moderne verkeer, eischte echter
een recht.strcoksche verbinding
Reeds voor den grootcn oorlog wa
ren de plannen vastgesteld, maar
pas Mussolini's energie maakte de
uitvoering er van mogelijk, waar
door dc vruchtbare gebieden van
Toscano en Romagna verbonden
zijn. Reeds in 1921 werd een begin
gemaakt met dc verkorting van
liet traject 35 Kilometer korter is
het traject nu, 97 inplaats van iJ?
kilometer, waardoor de spoortijd
van 2Vz tot 1 uur toruggeloopcn is.
Het voornaamste is wel do groot e
vermindering van do helling.
Hoofdzakelijk werd dit bereikt
door den bouw van Appenijnen-
tunnel, dc grootste tweesporigo
tunnel van dc wereld. Weliswaar is
do Simplontunne! ruim 1000 me
ter langer, maar deze bestaat uil
twee eonsporige tunnels, terwijl dc
Appenijnentunnel 0 meier van
doorsnee is en twee sporen tegelijk
bezit.
Als een rechte lijn loopt het nleu
we traject door het gebergte. Hier
voor waren een groot aantal via
ducten, tunnels en overwegen noo
dig. Zoo zijn bijv. op een tra jee'
van 50 K.M. niet minder dan 31
tunnels, 38 bruggen cn viaducten,
cn 189 overwegen te vinden.
Bij den houw van den tunnel
werd van een geheel nicuwo tech
niek gebruik gemankt. Op 5 punten
werd dc berg aangovallen, behalve
aan do twee voorkanten nog van
bovenaf op drie punten. Van daar
uit werden loodrechte schachten
geboord. Aan dc kruispunten ont
stond dan één groote ruimte, die
uitgebreid is, om het snelverkeer
en goederenverkeer van elkaar te
kunnen scheiden.
Buitengewone moeilijkheden ont
stonden door dc geologische go
stcldhcid van het gebergte. Aan 't
Noordeinde van de tunnel werd 'n
zachte klei aangetroffen, die to;
'n voorzichtig verder werken nood
zaakte. Ondanks de gebruik mak in?:
van dc modernste machines is ook
nu nog het werken aan een dergc
lijke tunnel geen pleizicrtje. Het is
een zware, gevaarlijke, enerveeren
de arbeid, temidden van een krank
zinnig lawaai op een gladden bo
dom, waar kris kras buizen, slan
gen en rails liggen. De door lucht
druk gedreven boormachines zijn
van binnen hol, waardoor een wa
terstraal onmiddellijk in het gat
spuit en do losgewoelde steenon
tot brei vermorzelt. Het gruis
wordt in kleine, clectrisch gedre
ven wagentjes geladen cn uit dc
tunnel verwijderd. Do boormachi
nes staai\ op rijen en slaan iedere
zes uur ca. 30 gaten in de rotsen,
die dan met dynamiet gevuld wor
den. Dc ontploffingen zijn voor dc
arbeiders, niettegenstaande dc voor
zorgsmaatregelcn, uiterst gevaar
lijk.
Met ontzaglijke moeilijkheden had
.men tc kampen. Zoo hoorde men
in het Zuidelijke deel van de tun
nel een waterader aan, die 300 !i
ter per sec. opspoot. Handig leidd*
men dezo watermassa's naar een
ijlings gegraven vijvertje en ge
bruikte het daar voor het drijven
van andere reserve-machines. Ge
vaarlijker was de situatie aan de
Noordzijde, waar herhaaldelijk
ernstige branden uitbraken. De
grootste was wel dio van Augustus
1928, loon bij een explosie een gas
massa in brand gerankte. Zeven
maanden lang streed men tever
geefs tegen dit vuur; muren, wa
tergordijnen: niets hielp. Eerst
toen de brandende ruimte dichtge
gooid cn dichtgebouwd werd,
kwam er een einde aan dezen
brand. Het is niet to verwonderen,
dat van al deze aongevallen een
f>5 arbeiders het slachtoffer wer
den. Toch werkten er gemiddeld
3000 man, dio dagelijks 7 meter
vorderden. Niet oninteressant is 't
om eens met ecnige cijfers een in
druk van dit geweldige werk ie ge
ven.
Er werkten in het totaal 3300
man; voor de ontploffingen werd
niet minder dan 850.000 kilogram
dynamiet gebruikt. 100 Millioen ki
lowattuur energie werd verbruikt.
Voor do ventilatie had men G.5 mil
lioen kubieke meter lucht noodig,
voor het drijven van do boormachi
nes 240.000 kub. meter. Voor de ho-
klceding van de tunnel werden 4iQ
duizend kub. materiaal gebruikt.
Eiectrischo pompen van 6000 1M\.
joegen do binnendringende waf er-
massa's uit do schacht
Vergelijken wij deze getallen hij
die van dc Simplontunncl, waar
1.70 meter per etmaal werd opge
schoten, dan valt duidelijk do ge
weldigo vooruitgang op. liet ge-
heeie traject BolognaFlorence
kostte V/2, iniliisrd Lire. D«» Anpc-
nijncntunncl is een pracht staalt:e
van moderno ;ngcnieurskunsl en
heeft ongeveer 4?9 millioen Liro
gekost. Een merkwaardigheid vr.n
deze tunnel is ook nog het stetici-
netje, dat in het rangecrgcdeolte
gebouwd is. Alleen spoorkaartjes
kan men er nog niet krijgen.