Onrust in Estland.
KijkenKoopen k„ C10ECK
Joodsch dorp in de Wieringermeer.
Bertels'
Opfokvoeder
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
10 PAGINA'S.
Organisaties der „Vrijheidsstrijders"
ontbonden.
HET BRANDT NOG STEEDS IN
BRABANT.
Overval te Eindhoven.
Japansche torpedoboot vergaan.
Dollfuss naar Rome vertrokken.
Ontslag bedrijfsboeren
in de Wieringermeer.
LOTERIJBEDRIJF ONTMASKERD.
De obligaties van „Piet Hem".
De moordzaak-Prince.
Drama op een Koerlandsche hofstede.
UITVOER VAN ERWTEN NAAR
FRANKRIJK IN GEVAAR.
Dinsdag 13 Maart 1934.
Postrekening
SCHAGER
77ste Jaargang. No. 9447
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. BIJ inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentién nog zooveel mogelijk in het eerst uit komend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losso nummers G cent ADVERTEN-.
TIëN van 1 tot 5 regels 10.85, iedere regel meer 15 cent (bewljsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
In totaal zijn ongeveer 100 man gearresteerd
Voor het geheele land de staat van
beleg afgekondigd.
Ook Letland, een der Randstaten, schijnt niet vrij
te zullen blijven van binnenlandsche onlusten, waar
mee zoovele landen op het oogenbllk tc kampen
hebben.
Gisteravond beeft, naar V.D uit Reval verneemt,
de regeering-Paets bij verrassing een aanval ge
daan op de Estlandsche „vrijheidsstrijders", die in
het geheele land ontbonden werden. Do ontbinding
geschieddo voor een deel met behulp van militai
ren. die met machinegeweren zich opstelden voor het
hoofdkwartier van do vrijheidsstrijders. De troepen
waren verder uitgerust met handgranaten. De ont
binding is echter zonder wrijving verloopen. De lei
ders van de beweging der „vrijheidsstrijders" in
totaal ongeveer 100 man zijn gearresteerd. Over
het geheele land is de uitzonderingstoestand afge
kondigd. Generaal Laidoner. de voormalige opper
commandant van de Estlandsche troepen in den
oorlog tegen Rusland, is benoemd tot opperbevel
hebber der Estlandsche troepen mot bijzondere vol
machten.
Naar te Reval verluidt, zijn al deze maat
regelen genomen in verband met het feit, dat
de „vrijheidsstrijders"* voor hedenavond
plannen hadden gemaakt tot een geweldda
dig© Putsch, die door do rogeering nog te
rechter tijd is kunnen worden voorkomen.
Staat van beleg afgekondigd.
Nader uit Reval: Inzake de actie van de Estland-
«che regeering tegen do „vrijheidsstrijders'' wordt nog
bekend, dat zich onder de gisteravond gearresteerde
leiders der beweging ook de algemeen© leider, advo
caat Sirk, bevindt.
Men verwacht ontslagen op grootcn schaal onder
het officierscorps, daar de propaganda-activiteit in
het leger in den lnatsten tijd zeer sterk was. Men ver
wacht verder, dal de presidentsverkiezingen en de
parlementsverkiezingen, die in April zouden plaats
vinden, zullen worden uitgesteld. De gemeenteraads
verkiezingen, waarhij de „vrijheidsstrijders" in Reval,
Dorpat en Xarve de absolute meerderheid behaald
hebben, zouden worden geannuleerd.
Alle bladen van de „vrijheidsstrijders" zijn verbo
den.
Naar vernomen wordt, is dc staat van beleg niet
zooals eerst gemeld werd de uitzonderingstoestand
voor den tijd van zes maanden afgekondigd.
Het ingrijpen der regeering is zoo snel en zoo plot
seling gekomen, dat nergens tegenstand geboden
werd. De troepen zijn reeds uit de staten van de stad
Reval teruggetrokken. In het geheele land aldus
een bericht van het semi-officiccle Estlandsche tele-
graafagentschap hecrscht rust. De maatregelen der
rogeering tegen de beweging der „vrijheidsstrijders"
worden in een door het semi-officieele telegraafagent-
schap gemotiveerd met er op te wijzen, dat de vrij
heidsstrijders gewapende organisaties hebben ge
vormd en gedreisd hebben met terreurmaatregelen.
Naar het schijnt heeft de beweging vooral onder
de jongere generatie veel aanhangers.
Weer twee boerderijen in de asch gelegd.
Gistermiddag te circa 2 uur heeft een zware brand
gewoed tc Geffen. De brand was ontstaan in do boe
renwoning, bewoond door do gezinnen Van Bergen
cn Van der Beest. De geheele boerderij alsmede in
boedel en landbouwgereedschappen, werden een
prooi der vlammen. Door den krachtigen wind sloeg
de brand spoedeig over op de groote boerderij van
Van Kraav. waar het vee bijtijds kon worden gered.
Een groot deel van den inboedel, alsmede de land-
bouwinventaris werden ook hier een prooi der vlam
men. Een derde boerderij, welke eveneens reeds
vlam had gevat, kon door het krachtig optreden der
bewoners nog worden gespaard. Alles was slechts
laag verzekerd.
Dc brandweer van Geffen verscheen niet ter plaat
se, omdat er geen bluschwater aanwezig was. De
brandweer van Oss rukte uit, doch bemerkende, dat
do brand buiten de gemeente woedde, en haar hulp
niet was ingeroepen, koerde deze spoedig terug.
Kapitale boerderij in Groningen afgebrand.
Ten Boer. Gistermiddag omstreeks vier uur
brak, vermoedelijk door het spelen met vuur door
kinderen, brand uit in de konitalo boerderij van den
landbouwer H. .T. de Jager. De heer en mevr. de Ja
ger waren afwezig.
De bijsehuur, bedekt met asbestplaten. stond spoe
dig in lichter laaie, waarna het vuur zich uitbreid
de over een tweede bijsehuur. In deze schuur bevond
zich ongeveer 700 Hl. gedorscht graan cn twee a?-
deelingcn ongedorscht koren, alsmede 15 koeien en
8 paarden. Het vee kon worden gered. Het graan
ging echter in de vlammen op.
De brandweer van Ten Boer bestreed in samen
werking met die van Appingedam het vuur. De
voorgevel kon behouden blijven. De schade wordt
door verzekering gedekt.
Op het bijkantoor van de Nederlandsche
Bank. Indringer slaat zonder balt op
de vlucht.
Gistermiddag om twaalf uur is een tot dusver on
bekend persoon het Correspondentschap van dc Ne
derlandsche Bank aan de Dommelstraat te Eindho
ven binnengestapt. De man liep onverwacht toe op
den op dat tijdstip alleen aanwezigen -W-jarlgcn
bankbediende Seller, en bracht dezen met oon loo-
den buis een slag op het hoofd toe. De bedionde hnd
de tegenwoordigheid van geest een tweeden slag
af te weren en alarm te maken door een aschbak
door «het venster te werpen waarop de indringer
ijlings de vlucht nam.
De politie tracht den man, wiens signalement be
kend is, op tc sporen.
Tijdens manoeuvres bij stormachtige zee.
80 man vermist.
Naar Reuter uit Tokio meldt, is dc torpedoboot
Tomatsoeroe, welke met een flottielje uit de oorlogs
haven Sascbo voor manoeuvres was vertrokken, niet
teruggekeerd. Het schip moet tengevolge van het
stormachtige weer omgeslagen zijn. De bemanning tel
de 80 man.
Het vaartuig met zware averij gevonden.
Nader uit Tokio: Do torpedoboot Tomatsoeroe is
met zware averij nabij het eiland Sjijikyama gevon
den.
De minister van marine weigert inlichtingen te ver
strekken, zoolang het onderzoek nog niet beëindigd
is.
De Tomatsoero is van een modern type en werd in
Februari j.1. tijdens een zwaro sneeuwstorm te water
gelaten.
Weenen: Bondskanselier Dollfuss is gister met
den gewonen trein van 22 uur van het Zuid-Station
naar Rome vertrokken.
Men schrijd ons van bevoegde zijde:
Uit de intusschen bekend gewor
den handelingen der Tweede Ka
mer blijkt, dat de Minister ten aan
zien van de met November a.s. ont
slagen bedrijfsboeren de toezegging
heeft gedaan, dat zij. althans voor
een jaar, nog te werk zullen wor
den gesteld. Wij vernemen nader,
dat het allerminst in de bedoeling
ligt. op het verleende ontslag terug
te komen, doch dat de ontslagen
bedrijfsleiders en adspiranten des-
gewenscht op andere wijze te werk
gesteld zullen kunnen worden.
Meer dan zestigduizend inschrijfbriefjes, over het
geheele land verdeeld, in beslag genomen.
De centrale recherche te Rotterdam is erin ge
slaagd. een uitgebreid loterijbedrijl, dat zich ken
merkte door groote beloften cn kleine daden, tc ont
maskeren. De handelingen van deze onderneming
zijn in de kiem gesmoord, zoodat de gevolgen tot
een kleinen omvang beperkt zijn gebleven.
Op grond van klachten, die binnen waren geko
men, hoeft de recherche oon partij van meer dan
zestigduizend zoogenaamde inschrijfbriefjes en obli
gaties in beslag genomen van twee in December 1933
opgerichte ondernemingen, de Coöperatieve verecni-
ging van onroerende goederen „Piet Hein", die beide
tc Rotterdam waren gevestigd.
Het Administratie- en Trusieekantoor, dat door 'n
tiental menschen werd beheerd, plaatste over het ge
heele land bij winkeliers insehrijfbriefjes, die een
kwartje kostten. Volgens een uitgegeven prospectus
had de kooper een aanmerkelijke kans op winst,
omdat, indien het nummer van het inschrijfbricfjc
corespondeerdo met een nummer waarop in de
Staatsloterij een prijs viel, een uitkeering zou volgen.
De klachten die binnenkwamen wezen er op, dat
deze uitkeering nooit geschiedde.
Bij onderzoek bleek, dat men door een inschrijf-
briefje tc koopen. zich verplichtto om binnen tien
maanden een obligatie groot f 5, rentende 5 pet. cn
gesteld aan toonder tc koopen ten laste van de Coo-
neratieve Vereeniging tot Exploitatie van Onroeren
de Goederen „Piet Hein". Deze onderneming werd
door 3 personen beheerd en het bleek dat het kapi
taal waarmeo heide ondernemingen werkten slechts
uk het bescheiden bedrag van f 750 bestond.
Niettemin had de Coop. Ver. „Piet Hein" een obli
gatielening van f 1.050.000 uitgegeven bij 10 series
van 21000 obligaties A f 5.
In de daarbij verstrekte propectus viel te lezen, dat
do Coop. Ver. „Piet Hein" het recht had de obliga
ties te amortiseeren.
Deze prospectus bleek echter af te wijken van een
overeenkomst tusschen de twee ondernemingen,
wnarin van amortisatie slechts in zooverre sprake
was. dat een obligatiehoudersvereeniging op een na-
d$r te bepalen tijdstip bijeen zou worden geroepen
welke vergadering over amortisatie zou moeten be
slissen en tevens zou moeten vaststellen of op de in
schrijfbriefjes uitkeerlngen zouden worden gedaan.
Uit dit alles bleek duidelijk, dat hier een overtre
ding van de Loterijwet in het spel was, waarna de
Centrale Rechercho tot inbeslagneming van dc di
verse bescheiden is overgegaan.
Een poging tot zelfmoord.
Parijs. Groot opzien is gister gebaard door een
poging tot zelfmoord, die in verband schijnt te staan
met de zaak-Prince. Mej. Taris, die Prince voor zijn
tragisch verloopen reis op het station te Parijs zegt
te hebben gezien en beweert te hebben geconstateerd
dat hij gevolgd werd door een verdacht persoon,
heeft heden gepoogd zich in een zijkanaal van de
Seine te verdrinken. Men is er echter tijdig in ge
slaagd dit te verhinderen. Op het politiebureau,
waarheen zij overgebracht werd, vond men in haar
hancltaschje een senrijven. waarin zij aankondigt
zich van het leven te willen benemen.
- ..v
In ons nummer van Zaterdag hebhen we melding
gemaakt van de stichting van een Joodsche kolonie
in dc Wieringermeer en dat reeds de eerste kolo
nisten uit de Duitsche Joodsche uitgewekenen in
den polder waren aangekomen.
Door het Joodsch Landbouwcomité zijn aangokoch!
een twcelal voormalige arbeiderskampen en wel te
Slootdorp en het kamp aan de Nieuwesluis. Als J>e-
drijfsbocr is door het comité aangesteld de heer A.
C. van Remmeren, een der vroegere bedrijfsboeren
bij de Cultuur Maatschappij in do Wieringermeer.
Gisteren is do heer Remmeren reeds in dienst getre
den.
Zooals men beeft kunnen lezen, zullen dc kolonis
ten zich speciaal toeleggen op het londbomvwerk.
teneinde hierin practisch bekwaamheid op te doen.
om dan later naar Palestina of elders tc cmigreeren.
Hierboven geven wc een foto van het kamp te
Slootdorp.
Een gift van 50.000 gulden.
Naar het Joodsche Telegr. Agentschap nog ver-
f neemt, heeft het Eerste Eamcrlid, de heer S. v. d.
Bergh Jr. te Wassenaar een bedrag van f50.000 ter
beschikking gesteld van do Stichting Joodsche Ar
beid tot opleiding van Duitscho Joodsche uitgewe
kenen cn ter bestrijding van dc kosten voor het le
vensonderhoud van de 120 jeugdige kolonisten.
Ook de internationale groote Joodsche hulporga
nisaties hebben zich bereid verklaard het groote
plan, dat den steun cn instemming der Nederland
sche Regeering heeft, mede te helpen financieren.
Bezoek van minister Slotemaker de Bruine.
Gister heeft de minister van Sociale Zaken een
bezoek gebracht aan den Wieringermecrpolder, waar
bij dc heeren Ir. F. P. Mesu, lid van dc Wieringer-
meer-directie en P. Rikkert, rijksinspecteur voor de
werkverschaffing hem vergezelden.
Het bezoek gold vooral de onderscheidene werk
verschaffingen, waarin op het oogenblik bijna 1100
man werken.
Tevens heeft minister Slotemaker de Bruine de
kampen der Joodsche kolonisten in oogenschouw ge
nomen.
Maak er goede legsters van
door ze te voederen met
Vraag bij Uw leverancier
Bertels' Oliefabrieken N.V. Adam
Zijn schoonmoeder en vrouw met revol
verschoten gedood. Daarna de boel in
brand gestoken en zichzelf van het le
ven beroofd.
V.D. verneemt uit Riga:
Op een boerenhofstede in Koerland heeft zich een
vreeselijk drama afgespeeld. In den loop van een la-
mi liet wist schoot de boer zijn schoonmoeder dood.
richtte vervolgens het wapen op zijn vluchtende
vrouw, die getuige was geweest van den daad en
trof haar met twee kogels doodelijk in het hoofd.
Daarop opende hij het vuur op zijn beide zwagers,
van wie hij één verwondde. Nadat hij ten slotte de
veestal en een schuur van zijn schoonmoeder had in
brand gestoken maakte hij een einde aan zijn leven
door ophangen.
LANDBOUW.
Nog kans op verruiming in rail van begunsti
ging van Fransche goederen.
Belanghebbenden bij den uitvoer van erwten naar
Frankrijk zijn zeer verontrust door de mcdedeeling,
dat Nederland slechts 3% zou krijgen toegewezen
van do hoeveelheid dio vorig jaar is uitgevoerd. Er
was op gerekend, dat in ieder geval 70 van den
uitvoer van het vorig jaar verzekerd zou zijn en dat
door onderhandeling het contingent wellicht nog zou
kunnen worden verhoogd.
Vorig jaar zijn, aldus de Rotterdarasche correspon-
dent van het ..Alg. Hdbld.", 55.000 balen uitgevoerd.
Dit jaar zouden er alzoo minstens 38.500 balen uitge
voerd kunnen worden. Indien de berichten juist zijn,
die zijn binnengekomen van verschillende Fransche
afnemers, dan zouden er thans slechts 1270 balen kun
nen worden uitgevoerd. Het laatste woord schijnt ech-
'er in deze zaak nog niet gesproken te zijn. Na het
aftreden van het ministerie Daladier zijn de bespre
kingen over de Nederlandsch-Fratische handelsbetrek
kingen blijven rusten. De Nederlandsche onderhande
laars zijn echter gisteren weer naar Parijs vertrok
ken. Onder de verschillende punten die bij de voort
zetting der besprekingen ter sprake zullen komen, be
hoort ook dit. Men weet dat het Fransche svteem van
invoer aldus is, dat de contingenten, die worden
vastgesteld, grootendeels afhankelijk zijn van invoer-
begunstigingen, die in ruil aan Fransche goederen
worden verstrekt. Naar wij vroeger gemeld hebben, is
bij vorige besprekingen ook dc uitvoer van Fransche
hu-we naar Nederland ter sprake gekomen zonder
dat echter op dat punt een regeling tot stand geko
men is. Behalve de genoemde zijn er aan Nederland-
sche zijde nog andere agrarische voortbrengselen,
waarover met Frankrijk onderhandeld zal moeten
worden.
UITVOER VAN AARDAPPELEN NAAR BELGI6.
Met ingang van 19 Maart een andere
regeling.
Dc Nederlandsche Aardappel Centrale deelt mede,
dat voor uitvoer van aardappelen naar België, in
gaande 19 Maart een andere regeling zal worden in
gevoerd.
Oorspronkelijk was het dc bedoeling dit reeds
li Maart te doen ingaan, doch wegens administra
tieve bezwaren is dit uitgesteld tot. 19 Maart.
Belanghebbende exporteurs, zoowel van consump
tie- als van pootaardappelen kunnen zich per om
gaande wenden tot de Nederlandsche Aardappel
Centrale, Kazernestraat 3, Den Haag, voor nadere
inlichtingen.
Voor zendingen, welke deze week nog ter verzen
ding komen, behoort men een vergunning van de
Belgische regeering tc bezitten.
Zendingen, na 18 Maart zullen slechts dan tot uit
voer toegelaten worden, als er een machtiging tot
uitvoer van de Nederlandsche Aardappel Centrale
bij is.
