De dood van Koningin-Moeder Emma.
Koopen t, CLOECK
Postrekening
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
8 PAGINA'S.
DEF' NEMING IN HET GEHEELE
LAND.
Dinsdag de begrafenis.
Driemaal daags klokgelui.
NOODLOTTIGE ONTPLOFFING.
In Joegoslavische steengroeve.
DE BEGRAFENIS.
Voorbereidingen in Delft.
WIJZIGING RADIO-PROGRAMMA'S.
Nederlander in de Alpen omgekomen.
Wolvenplaag in Noord-Carolina.
Woensdag 21 Maart 1934.
SCHAGER
77ste Jaargang. No. 9452
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag. Woensdag. Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur. worden Adver-
tentiên nog zooveel mogelijk in het eersluifkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losso nummers C cent ADVERTFN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Ook in het buitenland een algemecne hulde
aan de nagedachtenis van koningin
Emma.
Een buitengewone Staatscourant bevatte gister
de volgende kennisgeving van het overlijden van
H. M. dc Koningin-Moeder:
„Het heeft God behaagd Mijn beminde moe-
tier na een kort ziekbed tot zich te roepen.
„Zij is hedenmorgen zacht ingeslapen.
„Het is met diepe droefheid, dat Ik daarvan
kennis geef.
„Ik ben overtuigd van aller deelen in Mijn
smart cn die van de Mijnen en in het verlies, dat
Haar overlijden voor het gansche volk, zoo hier
nis over zee, beteekenL
w. g. WILHELMINA."
Treilende plechtigheid ln de Eerste Ka
mer.
De Eerste Kamer beeft gisteravond op treffende
en eenvoudige wijze Koningin Eiuma herdacht.
De griffier las de Koninklijke Boodschap van het
overlijden voor, waarna de voorzitter, baron L)c Vos
van bt. nw ijk, met ontroering in de stem de volgen-
do rede uitsprak:
„Het heeft Gode Almachtig in Zijne aanbiddelijke
wijsheid en liefde behaagd voor Zich te roepen lluro
Majesteit Adelheid Emma Wilhelmina Theresia
Prinses van Waldeck en Pyrmont, weduwe van wij
len Zijne Majesteit Willem 111, Koning der Neder
landen.
oor de majesteit van dit doen onzes Gods buigen
wij ons diep eerbiedig neder.
Doch smartelijk, ja zwaar, is de slag vorstenhuis
en volk toegebracht, welke beide in ontróerenden
rouw dompelt. Gaat bij dit zoo groot en droevig ver
lies het medegevoel van de Eerste Kamer der Sta
ten Generaal wel in de allereerste plaats uit naar
Hare Majesteit de Koningin, aan w ie plotseling 'n tee-
der liefhebbende moeder, leidsvrouw en raadgeefster
van Hare jeugd, is ontvallen. Met de dynastie treurt
Nederland over het heengaan van een vrouw, aan
wie het onnoemelijk veel heelt te danken. Gedurende
meer dan 50 juren heeft de hooge overledene in klaar
besef van Hare roeping, eerst als gemalin van on
zen laaisten Oranjevorst, wiens levensavond Zij
heeft mogen verhelderen, later, toen ilaar de regec-
ringsta&k toeviel, als Koningin-Regentes, en ten
slotte als Koningin-Moeder Nederland onschatbare
diensten bewezen. Zich van meet af één voelende
met Haar nieuw vaderland heelt Zij met onbezweken
trouw, onder gansch verschillende omstandigheden
en verhoudingen zich geheel aan de op Haar rusten
de. dikwerf uiterst moeilijke taak gegeven.
De natie die Koningin Emma zoo menigmaal hulde
en liefde bood. zal Haar nimmer vergeten. Unult-
wischbaar blijft Haar naam in 's lands historiebla
den. Zij de Heorc het vorstenhuis en. onder het re
giment onzer Koninginno, het volk van Nederland
nabij met Zijne genade."
Tweede Kamer na heden gesloten.
Naar verluidt, zal de Tweede Kamer, na gister een
korte vergadering te hebben gehouden ter behande
ling van het adres van rouwbeklag, verder deze
week niet vergaderen.
Het moet voorts de bedoeling zijn, de volgende
week een tweetal dagen in openbare vergadering
bijeen te komen.
Deelneming in het geheele land.
De deelneming in het land is algemeen. Het meest
tot uiting komt dit wel in Den Haag. Het vorsten
huis rouwt en de residentie rouwt. Dc spanning is
geweken, maar toch voelen de Hagenaars zich met
onweerstaanbare aantrekkingskracht naar het Lan
ge Voorhout getrokken. Het is veel drukker in do
binnenstad dan anders, maar aan alles is te mer
ken, dat do burgerij diep getroffen is door het ver
scheiden van Koningin Emma. Alle luidruchtigheid
ontbreekt. Ernstig on meest zwijgend wandelt men
door de winkelstraten, die slechts spaarzaam verlicht
zijn. Dc gesloten bioscooptheaters en schouwburgen
geven de stad een somher aspect. De café's zijn wel
vol, maar alle muziek zwijgt Overal hangen vlag
gen halfstok, sommige met zwarte wimpels. Den ge
boden «lag en don ganschen avond stonden duizen
den voor het paleis aan het Voohout, waar nu achter
een enkel raam een licht brandt. De mcnschen ston
den daar, stil, bedrukt, terneergeslagen. Zij spraken
•allen over de Koningin-Moeder met diepe sympathie
en wanne vcreering, en in dankbare herinnering.
Amsterdam leek gisteravond vrijwel uitgestor
ven. Diep had dc rouw om het heer.gaan van de
Koningin-Moeder zijn stempel op het stadsbeeld ge
drukt. Een donkere, grauwe avond, een donkere,
stille stad. Dicht hieven dc hekken der bioscoopge-
homven en schouwburgen, gedoofd de helle lichten
hunner gevelreclame. Een hord deelde mede: he
denavond gesloten wegens het overlijden van II. M.
dc Konir^'n-Moeder. In de concertzalen, café's en
restaurants hieven de podiums der ork°sten leeg en
er was dieiv-ugevolge ook wein'g bezoek. Een on-
pe'-cndf, ri"t heerschte er vooral in het stadscen
trum van hef avondvermaak, alle gerucht was er
vcrr'omd, alle leven geweken.
Stil hingen aan do gevels alom in de stad de vlag
en halfstok, onbewogen in den avond van stillen
rouw.
In het buitenland.
Evenals de binnenlandsche bladen, waarop het
stempel gedrukt staat, wijden de buitenlandsche coti
ranten woorden van hartelijko deelneming aan de
nagedachtenis van Koningin Emma.
Dc Belgische pers schrijft, dat België, nog onder
den indruk is van de rouw, die zijn eigen Vorsten
huis heeft getroffen en dat men zich in België ro-
kcnschap geeft van de gevoelvolle wijze waarop men
in Holland aan het Huis van Oranje is gehecht, dat
zoo intiem verhonden is met de grootheid cn den
voorspoed van dit land.
Wat de Nederlanders vooral in de Koningin-Moe
der waardeerden was, dat deze Prinses Waldeck
Pyrmont zich zoo volkomen aan hun smaak, hun
zeden en karakter heeft weten aan te passen."
Het Parijsche blad, de „Pctit Parisicn" schrijft:
„De vorstin had zich bij haar onderdanen bemind
weten te maken, niet alleen door de wijze, waarop
zij met hart en ziel Nederlandsche geworden was,
maar ook door de nobelheid.
Het succes van heerschers wordt minder beoordeeld
naar eigen capaciteiten dan naar het geluk, dat zij
aan hun onderdanen brengen. Aan dezen maatstaf
getoetst, aldus het Londenschc blad, de „Daily Tele-
graph", was Koningin Emma inderdaad een groote
figuur. Sedert het overlijden van haar echtgenoot
heeft Nederland meer dan de meeste Europeesche
landen vrede en welvaart genoten. De rcgecring van
vrouwen, die naar het schijnt zal aanhouden, heeft
Nederland uit het gewoel der Europeescho politiek
gehouden.
Berlijn. Onmiddellijk na het hekend worden van
het overlijden van H.M. de Koningin Moeder der
Nederlanden werden op het Rijksministerie van bui
tenlandsche zaken, op de Rijkskanselarij cn op het
Rijksdaggebouw de dienstvlaggon halfstok gchcschen
De Rijksminister van buitenlandsche zaken, Frel-
herr Von Neurath heeft den Nederlandschen minis
ter van buitenlandsche zaken. Jhr. de Graeff oen te
legram van rouwbeklag gezonden, waarin hij hom
in hartelijke woorden de deelneming der Rijksre*
geering betuigde.
Weenen. Bondspresident Niklas hoeft een tele
gram van deelneming aan Koningin Wilhelmina go-
zonden.
Bondskanselier Dollfuss heeft een Vlegram gezon
den aan minister Colijn met een betuiging van deel
neming der Oostenrijksche regeering.
AFKONDIGING IN DE GEBEENTEN.
De minister van binnenlandsche zaken heeft gis
ter tot do Commissarissen der Koningin den volgen
den brief gericht:
„Hierbij heb ik de eer U HoogEdelgestrenge te
verzoeken het overlijden van H. M. de Koningin-
Moeder in alle gemeenten Uwer provincie te doen
afkondigen en de besturen dier gemeenten te doen
uitnoodigen op Woensdag 21 Maart en op den dag
der bijzetting de klokken te doen luiden, drie maal
daags, te weten van 89 voormiddags, van 121 en
van 45 namiddag. Voorts noodig ik U HoogEdel
gestrenge uit wel te willen bevorderen, dat alle
tooneelvoorstellingen en openbare vermakelijkheden
worden geschorst krachtens de bestaande wettelijke
voorschriften of zoo noodig tengevolge van een ver
zoek daartoe aan de ondernemers dier vermakelijk
heden van overheidswege te richten en wel van he
den tot cn met 22 Maart en op den dag der begra
fenis."
De regeering heeft besloten dat de departementen
geen rouwpapier zullen bezigen.
Londen. Koning Georgo heeft gelast, dat het
Hof gedurende een week rouw zal dragen in ver
band met het overlijden van Koningin Emma.
Deelneming van Rijkspresident Von
Hindenburg.
Berlijn: (V.D.) Rijkspresident Von Hindenburg
heeft het volgende telegram aan H.M. Koningin Wil
helmina der Nederlanden gezonden:
„Het bericht van het overlijden van H.M.
dc Koningin Moeder heeft mij diep bewogen.
Het is mij een behoefte Uwe Majesteit en de
Koninklijke Familie te verzekeren van de
oprechte gevoelens van deelneming van mij
en het Duitsche volk."
Tientallen arbeiders onder rotsmassa's be
dolven. Meer don vijftig dooden?
Reuter seint uit Belgrado: Een romp, die naar
gevreesd moet worden aan meer dan vijftig menschen
het leven lieeft gekost, is heden in een steengroevo
nabij Prisjtina geschied.
Terwijl men bezig was met dynamiet stukken steen
uiteen te laten springen, is als gevolg van een on
verwachte explosie een enorme rotswand verbrijzeld,
waarvan de steenblokken op een zestigtal arbeiders
terecht kwamen. Tot dusver heeft men slechts zes
hunner met ernstige verwondingen kunnen bergen.
Wat de overigen aangaat moet alle hoop op redding
worden opgegeven, daar do rotsmassa's waaronder
zij bedolven liggen zoo hoog zijn, dat verscheidene da
gen noodig zullen wezen om hen te kunnen hergen.
Te Prisjtina, waar de meeste arbeiders woonachtig
waren, heerscht een paniekstemming. Vrouwen en
kindoren ijlden na het bekend worden van het on
geluk naar de steengroeve, waar do mcesten het
wreede nieuws moesten vernomen, dat slechts enkele
mannen er het leven hadden afgebracht on de ande
ren onder de tientallen meters hooge steenlaag den
dood hadden gevonden.
De oorzaak van do ramp is, naar de „Pravda"
meldt, nog niet precies vastgesteld. Het schijnt ech
ter, dat in de steengroevo te weinig vakmensehen
werkten. De leidende ingenieur was met verlof en
werd vervangen door iemand, die eigenlijk niet in
staat was de leiding van den arbeid op zich te ne
men. De steengroeve behoort aan de Fransehe firma
Batignolle, die de spoorlijn Prisjtina—Petsj aanlegt.
Van officieele zijde wordt ontkend, dat de ramp
een zoo grooten omvang heeft aangenomen; men zegt
n.1. dat het aantal dooden vier, dat der zwaargewon
den eveneens vier en dat der lichtgewonden li zou
bedragen.
SCHUUR INGESTORT.
1 doode, 4 gewonden.
Kaiserslautern: Bij het aanleggen van een kelder
onder een schuur op de boerderij van den landbou
wer Schaefer in Neuhemshach is de schuur plotse
ling ingestort, waardoor 5 personen bedolven wer
den. Schaefer zelf werd door een vallende balk op
slag gedood. De overige vier personen werden ernstig
gewond.
De wcnsch van de Koningin-Moeder is, dat
de teraardebestelling een eenvoudig
karakter zal dragen.
Naar gisteravond officieel ls meegedeeld, zal de
bijzetting van het stoffelijk overschot van H.M. de
Koningin-Moeder Dinsdag a.s. plaats vinden.
De route, die de stoet zal volgen, evenals het uur
waarop men van het paleis zal vertrekken, zijn nog
niet vastgesteld. Daarover wordt eerst heden in
overleg met de militaire autoriteiten een beslissing
genomen.
Omtrent de samenstelling van den stoet is even
eens nog niets definitiefs bekend. Uiteraard worden
hierbij dc daarvoor vastgestelde protocollaire voor
schriften streng in acht genomen.
Het testament van Koningin Emma is vanochtend
geopend. Naar verluidt zou het den wcnsch van de
Koningin-Moeder bevatten dat do teraardebestelling
een eenvoudig karakter zal dragen, een wcnsch, die
geheel in overeenstemming is met het leven en het
karakter van de betreurde vorstin.
Koningin Wilhelmina heeft gezegd er prijs op te
stellen, zelf gekend te worden in alle regelingen, d c
met het oog op de plechtige begrafenis getroffen
worden. Niets gebeurt zonder Haar voorkennis en
zonder Haar goedkeuring.
Reeds nu worden van alle zijden pogingen in het
werk gesteld om goede plaatsen to veroveren bij de
a.s. begrafenis der Koningin-Moeder, net spreekt, dat
het Lange Voorhout, het vermoedelijke beginpunt
der plechtigheid, daarbij zeer in trek is. Verschil
lende eigenaars van porceelcn hebben nu reeds aan
vragen gekregen.
Delft maakt zich gereed.
De voornaamste reden, dat de bijzetting eerst do
volgende week zal plaats vinden, is hierin gelegen,
dat de Nieuwe Kerk te Delft, waar het stoffelijk
overschot in den historischen grafkelder zai worden
bijgezet, gerestaureerd wordt. De ruinito in de ge
heele voorste helft van deze prachtigo kerk wordt
ingenomen door steigcrwerk en een deel van dit stei-
gerwerk moet worden afgebroken
De afsluiting van het koor en de provisoneele kerk,
die in het koor is ingericht, moet worden opgeruimd,
teneinde de hoofdingang van den grafkelder to kun
nen bereiken. Het restauratiewerk is direct stopge
zet, en er zal zeker wel een maand verloopen, voordat
er mee kan worden voortgegaan.
Do gemeenteraad kwam gistermiddag om vier uur
in buitengewone vergadering bijeen, tot vaststelling
van het adres van rouwbeklag.
„Wij zullen", zoo zeide de burgemeester, „Koningin
Emma blijven eeren als een edele Vrouwe, die in
grooten eenvoud Haar leven wijdde aan do belangen
van vorstenhuis en vaderland. En wanneer straks
het stoffelijk overschot binnen Delfts veste rusten
zal, dan zullen wij Deftenaren ons bewust zijn, dat
wederom een groote doode is bijggezet in Oranjes
grafkelder en Delfts burgerij zal liet zich een eer re
kenen om de wacht to betrekken bij Haar Koninklijk
Graf.
Omstreeks half elf gistermorgen arriveerden de
vorst van Waldeck en graaf Schimmelpenninck, cere
moniemeester. en de Commissaris der Koningin in de
provincie Zuid-Holland, jhr. mr. dr. H. A. van Karne-
beek. Zij begaven zich met den burgemeester van
Delft, mr. G. van Baren naar de koninklijke grafkel
der in de Nieuwe Kerk.
Stemmige uitzendingen. De uitzending van
de begrafenis.
Gistermiddag vond onder leiding van den voorzit
ter van den Radioraad, den heer Van Boeyen, een
besproking plaats in het departement van Binnen
landsche Zaken, waarbij aanwezig waren vertegen
woordigers van den P.T.T.-dienst en van de omroep
organisaties. Naar aanleiding van die bespreking
deelt de regcering mede, dat de omroeporganisaties
zich bereid hebben verklaard op verzoek van de
regecring tot het treffen van do navolgende rege
ling:
1. Van hedenochtend af tot*aan den dag van de
begrafenis van H.M. de Koningin-Moeder zal het
programma, dat reeds voor die «lagen is vastgesteld,
worden gewijzigd ais in verband met het overlijden
passend wordt geacht.
2. Op den dag van dc begrafenis van H.M. de Ko
ningin-Moeder zullen de Nederlandsche zenders
zwijgen, behoudens dat uitzending van de plechtig
heden voor zooveel mogelijk zal geschieden.
3. Uitzending qjp den dag der begrafenis zal op
beide zenders tegelijk geschieden. Zij wordt onder
leiding van dc regeering door de vier omroeporgani
saties gezamenlijk verzorgd.
i. De radiocentrales geven tot en met den dag
der begrafenis geen ander programma dan door de
Nederlandsche zenders op die dagen wordt uitgezon
den.
5. De uitzending van de plechtigheden zal mede
via de Phohi en (ie rijkszenders te Kootwijk ge
schieden.
Tijdens een skitoer door een onweersbui
overvallen. Het lijk thans geborgen.
Reuter meldt uit Glarus:
De 19-jarige Nederlandsche student, aan de Zu-v
richer Technische Hoogeschooï, J. S. Wolfer. die met
een tweetal Poolsche kameraden eonigo dagen de
wintersport beoefende, is Zondag bij een toer op den
Guldonstock door een omveer overvallen.
Een reddingscolonne, die onmiddellijk vertrok, na
dat bekend was, dat hij in gevaar verkeerde, kon hem
niet bereiken en keerde onverrichter zake terug.
Zijn lijk is thans gevonden en geborgen.
De dieren na oen halve oeuw teruggekeerd.
Reuter meldt uit Sylva (Noord-Carolina):
Vijftig jaar nadat de laatste wolven hier verdre
ven zijn, zijn deze roofdieren door de hevige koude
van dezen winter gedreven, teruggekeerd Bijna iede-
ren nacht hoort men hen huilen, terwijl van alleen
staande boerderijen kippen, biggen cn schapen wor
den vermist. Menschen en honden zijn evenwel nog
niet aangevallen; wel heeft een wolf met een troep
honden gevochten, hetgeen hij met den dood heeft
moeten bekoopen.
Vermoedelijk zijn de wolven uit de Great Smoky
Mountains naar hier afgedaald.
KERK IN BRAND GESTOKEN.
Madrid. In oen dorpje bij Almcria is gister de
parochiale kerk in brand gestoken. De daders zijn
zonder herkend te zijn ontkomen.
In Granada hebben anarcho-syndicalisten een
kruitmagazijn overvallen en groote hoeveelheden
springstoffen buitgemaakt.
OM DE ERFENIS VAN ABDOEL HAMID.
Een waarde van ruini een milliard.
Alexandrië: De erfgenamen van sultan Abdoel Ha-
mid maken aanspraak op zijn bezittingen, welke een
waarde van 1200 millioen gulden hebben. Zij hebben
een eisch ingediend bij het gemengde civiele hof te
Beiroet tot het verdeden van alle bezittingen van
den sultan. Deze bestaan uit 200.000 acres landerijen
in Egypte, het monopolie van de expioitatio van de
Doode' Zee, 125 boerderijen in Syrië, palmtuinen cn
landerijen in Irak, petroleumvelden in dit land en
verder nalmetuincn in Tripolis en landerijen in Grie
kenland.
COMMUNISTISCHE ARISTOCRATEN IN JAPAN.
Negen Japansche edellieden hebben zich moeten
verantwoorden wegens communistische activiteit of
door hen aan communisten betuigde sympathie.
Tosjimori Mori, dc erfgenaam van graal Tosjisjingo
Mori, is vervallen verklaard van zijn aanspraken op
den titel van zijn vader, terwijl twee graven, twee
burggraven cn. vier baronnen reprimandes hebben
ontvangen.
DE STORMEN IN ZUID-WEST EUROPA.
Parijs. De zware stormen van de laatste dagen
hebben overal aan de kust veel schade veroorzaakt.
Te St, Nazairo zijn de kaden ondergeloopen. Bii La
Corona hadden grondverzakkingen plaats, waaron
der ook de spoorlijnen beschadigd werden. Uit Ca-
sablanca wordt gemeld, dat zware golven de Marok-
aansche kust beukten en gedeeltelijk overstroom
den. Bij Mazaegas drong liet water door tot een kerk
hof. dat hij de kust is gelogen. Vele lijken kwamen
'■loot te liggen on werden weggespoeld. Ook talrij
ken auto's die zich op den weg langs dc kust bevon
den. werden door het water omgeworpen cn spoelden
weg.
