De Spiritus-smofckelaars.
Zwertbroek en de Vara.
Woensdag 28 Maart 1934.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9456
Morgen
heb ik
weer
koorts
Een brochure over zijn ontslag.
De terreur in Spanje.
LEVERING VAN RUNDVEE.
Glazuurverf 1643
kost thans 75 ct. p. kilo
Fa. Gebr.
ROTGANS
MacDonald krijgt dreigbrieven.
De pamfletten te Doetinchem.
De Vara-uitzendingen.
RECHTBANK.
Tegen elk der beide vervoerders
6 maanden gevangenisstraf.
De rijksadvocaat noemde het feit een brutale bena
deeling van de schatkist. Verdachten
ontkennen te hebben geweten,
dat het alcohol was.
Gister stonden voor do Rechtbank te Alkmaar te
recht dc gebroeders Arie en Petrus T., wonende te
't Zand, gemeente Zijpe, op grond van het feit, dat
zij op of omstreeks den 7den Februari van het vo
rige jaar een 38-tal blikken bussen hadden vervoerd,
inhoudende 3G0 liter gedistilleerd, ter sterkte van
90.4 procent.
De auto, waarmee ze het een en ander hadden
vervoerd, was onder Haarlem aangehouden, zooals
we reeds met do verdere bijzonderheden in ons
nummer van gister uitgebreid hebben gereleveerd.
In deze belangwekkende smokkhlzaak waren maar
even 10 getuigen a charge gedagvaard en opponeer
de Mr. Buiskool van Schagen als raadsman en ver
dediger.
Mr. Asser Jr., fungeerde als rijksadvocaat in deze
fiscale zaak. Het materieele feit werd door beide
.verdachten toegegeven.
Broer Petrus bestuurde het vrachtfordjc en Arie
deed dienst als geleider. Evenwel beweerden de
hoeren, dat zij niet beter wisten of liet gevaarlijke
vrachtje bestond uit olie. Eerst toen zij door de po
litie werden aangehouden, werd hun do naakte
waarheid onthuld.
Voor de Politie hadden zij echter medegedeeld,
dat zij de „spiritus" vervoerden in opdracht van
zekeren mijnheer Jut, welke heer met historischcn
naam thans ook voorkwam op de lijst der 10 getui
gen.
Voorts moet Ario zich hebben uitgelaten dat hij
op instigatie van een anderen figurant, den heer
Drijver uit Den Helder, ten behoeve van gezegden
heer Jut, een hoeveelheid spiritus zoti vervoeren
naar Amsterdam.
Ook broeder Ario had zich meer vrijgevig getoond
en verklaard dat zij een lading moesten halen van
het schip Margarethn Jacoha en werd een deel op-
saalagen In den kelder van broeder Arie. Do geheeie
lading bestond uit 200 bussen en 120 ex. werden bij
Arie in den kelder opgespoord, waaruit zou blijken,
dat 80 bussen naar Amsterdam zouden zijn ver
voerd.
Verdachten hieven do wetenschap ontkennen;
wel wilden zij toegeven, te hebben vermoed, dat de
zaak niet volkomen in don haak was.
De auto was op den rijksstraatweg aangehouden
door commies-verificateur Brouwer en eenige col
lega's. ter controle «Ier wegenbelasting en bespeurde
hij alstoen een geur van sterken drank. Alstoen
werd de auto geïnspecteerd en het kleed opgelicht.
De bestuurder Petrus T. beweerde dat het olie was.
Ja, zei dc verificateur, zeker „Jajem "-olie! Wagen
enlnhmtd werden toen in beslag genomen en gede
poneerd. ter beschikking "V/inyteH. rijksontvanger te
Schagen. Van liet een kwam het ander en het ge
volg van do aanhouding was, dat te 't Zand ook
nog 120 bussen in beslag konden worden genomen.
Door verdachten was de jajemolielucht" niet op
gemerkt.
Een bijeenkomst te Haarlem.
Op speciaal verzoek van den rijksadvocaat werd
allereerst de koopman-chauffeur J. .T. S. Jut, thans
woonachtig te Brussel, gehoord, die niet veel fidu
cie in zijn rol als getuige scheen te hebben, doch
ten slotte bereid bleek den gevorderden eed af te
leggen. Hij had een samenkomst gehad met heide
verdachten en do hoeren Bontes uit Schagen en
Drijver uit Den Helder in een Haarlcmsch café.
Alstoen is het vervoer van spiritus besproken in
tegenwoordigheid van Petrus T., over de helooning
was niet gepraat.
Verdachte Arie verklaarde dat over spiritus niet
was gesproken. Petrus ontkende zijn tegenwoordig
heid ter plaatse. De heer Jut had volgens zijn ver
klaring geen spiritus overgenomen.
Do fijne neus van commies-verificateur Brouwer
werd in dit proces voortdurend hoogclijk geprezen.
Mot genoegen werd vernomen de blijde mare, dat
de rijksadvocaat afzeg van het hooren der verdere
gotu'gen. Ook mr. Buiskool zag af van 't verhoor.
De rijksadvocaat aan het woord.
Teeen ieder der beide verdachten 6
maanden gevangenisstraf geüischt.
Hierop verkreeg de rijksadvocaat onmiddellijk
het woord om te bctoogen, dat hij het feit een
brutale henadecling der schatkist noemde. Bij
deze zaak was een groot aantal menschen
betrokken, releveerde de rijksadvocaat en maak
te als zijn meening kenbaar dat de verdachten
is Uw verzuchting als Gij Uw keel
voelt dik worden en U onprettig
en rillerig begint te voelen. Stop
die opkomende verkoudheid, ga
vroeg naar bed. Neem één of twee
"AKKERTJES" en morgenochtend
voelt ge U prettiger dan ooit en
Uw verkoudheid 'gaat niet door".
AKKER-CACHETS kosten slechts
50 cl. p. 12 stuks. Overal verkrijgbaar.
bekend waren met den aard van het door hen
vervoerde vrachtje. Althans hadden zij zulks
redelijkerwijze moeten vermoeden. De gebroe
ders hadden het vaartuig uit Duinkerken be
zocht en zich vervolgens belast met het ver
voer van een artikel, waarvan do alcohol-reuk
drong in het reukorgaan van een dc wegenbe
lasting controleerend ambtenaar. Jen slotte vor
derde de rijksadvocaat namens dc administra
tie tegen iederen verdachte 6 maanden gev. en
verbeurdverklaring der in beslag genomen spiri
tus en vrachtauto.
De Officier sloot zich bij dit requisitoir aan
en gelet op de minder openhartige houding der
heide verdachten, requireerde spr. tegen ieder
6 maanden gevangenisstraf.
De verdediging.
Mr. Buiskool releveerde, dat de kwestie, waarmede
de dagvaarding stond of viel, in nauw verband
stond met de vraag of verdachten wisten, dat geen
accijns was betaald. Het stond absoluut niet vast,
dat dc verdachten bekend waren dat geen betaling
van het accijns was geschied of zulks redelijker
wijze vermoed had kunnen worden. Daarvan is
geen enkel bewijs aangevoerd.
Bleef alzoo alléén over het ongedekt vervoer en
met betrekking hiertoe drukte pleiter zijn verwon
dering uit, dat nu heide gebroeders waren vervolgd,
aangezien toch Arie T. zich met het vervoer had
belast en zijn broeder alleen, als bestuurder was op
getreden. Waarom had men dan ook den bestuur
der vervolgd? vroeg pleiter, waar alleen zijn broeder
den vervoerder was.'
Echter betwijfelde pleiter óók of kon worden aan
getoond, «lat de vervoerder zich aan het strafbare
feit had schuldig gemankt, omdat geen van heiden
een zelfstandige positie was aangewezen. Jut was
dc leider en deze had doen vervoeren, dus waren
verdachten niet strafbaar. Per saldo concludeerde
Mr. Buiskool wegens bcwijsgebrek vrijspraak, sub
sidiair het opleggen eencr billijke geldboete, daar
verdachten slechts dc instrumenten waren, die nu
de kastanjes uit het vuur moeten halen.
Uitspraak as. Dinsdag 3 April.
Dezer dagen is. zooals bekend, een communiqué ver
schenen, waarin werd medegedeeld, dat de heer
Zwertbroek „om gezondheidsredenen" op zijn verzoek
ontslag had gekregen als secretaris van de VARA. Er
waren echter aanwijzingen, die er op duiden, dat er
nog wel van iets anders sprake was bij dit ontslag
dan van gezondheidsredenen alleen.
Nader blijkt, dat er inderdaad een addertje onder
het gras schuilt. Immers de heer Zwertbroek heeft
zich genoopt gezien in een brochure, getiteld; „Hallo!
Is hier do V.A.R.A.?", welke gister is verschenen, na
der op zijn ontslag in te gaan en waarin het aan de
noodigc beschuldigingen niet ontbreekt.
Dc stelling van den gewezen secretaris blijkt te «jn,
dat zoowel door het hoofdbestuur als door hem on-
afschoidcnlijk aan het voorstel om af te treden was
verbonden het beding, dat hem dan een andere func
tie zou worden gegeven. Do Vereenigingsraad heeft
het voorstel van het hoofdbestuur verworpen en dei.
heer Zwertbroek zonder meer ontslagen, welk besluit
van den Vereenigingsraad thans volgens den heer
Zwertbroek de beteekenis van een ongevraagd ontslag
heeft.
Door zijn drukke werk voor de VARA, zoo licht de
afgetreden secretaris dit punt toe, was hij overwerkt
en overspannen en een korte tijd rust zou hom weer
de oude spankracht hebben teruggegeven. Vandaar
dat hij bij zijn ontslagaanvrage bedoeld beding heeft
gemaakt. „De Vereenigingsraad van de VARA zoo
schrijft hij in zijn brochure is evenwel blijkbaar
van meening, dat een heter geneesmiddel is, mij zon
der vorm van proces te ontslaan, mij op straat tc
zetten zonder na afloop van den in mijn rechtsposi
tieregeling voorziene» termijn) middelen van bestaan
en zonder kans op een positie in het particuliere be
drijfsleven, gezien mijn politieke antecedenten en ge
dragingen. Een uitgeknepen citroen, waar men, na
hem ie hebben weggeworpen, nog even onverschillig
over heen loopt.
„Dit is de ware beteekenis van het besluit van den
Vereenigingsraad van do VARA, om mij dc overeen
gekomen en aan mijn ontslag-aanvrage als bestuurder
verbonden rustige functie niet te geven, daar men dit
in strijd achtte met liet belang van de VARA."
Daar hem zijn uiteenzetting in een ingezonden
stuk door „Het Volk" werd geweigerd en gelet op de
wijze, waarop van VARA-zijdc dc meening der le
den over dit geval wordt heinvloed, zoo zet de heer
Zwertbroek uiteen, is hij wel genoodzaakt in brochure
vorm zijn kameraden de waarheid onder oogen te
brengen. En verder lezen we, dat dit ontslag een po
liticken ondergrond zou hebben, omdat do heer Zwert
broek met zijn medebestuurders verschilde van in
zicht omtrent den omroep-politieken koers. De heer
Zwertbroek zou zich n.1. steeds hebben verzet tegen
uitzendingen van twijfelachtig karakter, van partij-po
litieke uitzendingen is hij steeds tegenstander ge
weest. Hierop gaat dé heer Zwertbroek dan weder uit
voerig in, onder aanhaling van een brief van hem
d.d. 27 December 1933 aan het VARA hoofdbestuur,
uaarin hij als zijn meening geeft dat het niet uitzen
den van de rede van ir. Albarda van een verkeerde
mentaliteit getuigde; men had «ie fragmenten, waar
tegen geen bezwaar was gemaakt, kunnen uitzenden,
alsook dc sfeer van de vergadering. „De peroraties
zoo lezen wij in dezen brief van het eerste en twee
de gedeelte konden geheel worden uitgesproken. Dit
aan onze en andere luisteraars te onthouden alleen
op grond van de veronderstelling «lat het de
Rococo (Radio Controle-Commissie) wellicht onwel
gevallig zou kunnen zijn, is de uiting van een mentali
teit, die naar mijn meening de algehéele vernietiging
van het eigen socialistisch karakter van onze VARA
tengevolge moet hebben."
Verder betoogt de heer ZwertbrJek. dat men mo
tieven beeft gezocht om hem er uit te smijten en be-
critisecrt hij de verwijten van financieelen aard, d.e
men hem maakt.
Wij laten den schrijver aan het woord:
„En hoe doen deze lasteraars zelf?
Ik heb jaren geleden een voorstel gedaan om te
bepalen, gezien den last dien ik er van had, dat
hoofdbestuursleden niet tevens medewerkers konden
zijn. Er was zooveel oppositie in het H.B., dat ik het
voorstel weer terug moest nemen.
Geen der H.B.-leden hce.'t ooit arbeid als mede
werker voor niets gedaan!
Personen, die elders in dienst der arbeidersbewe
ging zijn voor hooger salaris dan ik, krijgen betaald
voor iederen regel schrift in de krant, voor iedere
lezing, die zij voor den Omroep houden. Ik heb zelfs
indertijd een voorstel moeten laten aannemen, toen
ik nog redacteur van de krant was, dat H.B.-leden
voor artikelen in de krant alleen betaald krijgen als
het artikel gevr&Agd was.
Dit, om den aandrang van pennevruchton van
Sluyser togen te gaan. Deze zelfde was het, en in
verband met zijn houding in den Ver. Raad tegenover
mij wil ik dit nu eens openlijk zeggen, die indertijd
als lid van de eerste Kalender commissie géén tijd
had om het werk te doen. maai met slinksche stre
ken gedaan wist te krijgen, dat hij, buiten het hoofd
bestuur om. daarvoor een paar honderd gulden
kreeg. Als commissielid geen tijd, maar volop tijd op
deze wijze!
SJuyzer is het ook, die voor het allcecn publicatie
recht van een roman f 1000 vroeg! Alle ll.B.-ledcn,
die hem lazen, vonden hem als feuilleton ongeschikt,
maar Do Vries nain hem toch op en betaalde f500,
dat is de helft te veel. Terwijl wijlen prof. Kuyper
een ander wenschte als filmbespreker, heeft Sluyzer
zooveel kwaad van dien ander vertelt, dat hij het H.B.
wist te bewegen hemzelf aan te stellen. Zoo is er
meer.
En wat zijn auto-declaraties betreft.
„Dat doen de andere H.B. leden, ais het noodig is,
ook. Lcbon heeft zelfs een eigen auto, waarvoor de
V.A.R.A. het bedrag heeft voorgeschoten en die hij
voor het grootste deeel vergoed krijgt van de V.A.R.A.
omdat, hij zoo vaak heeen en weer naar Amsterdam
moet."
De ontslagen secretaris legt tenslotte den V.A.
R.A. leden deze brochure voor. opdat zij kennis kun
nen nemen van de feiten en voor hem, hetgeen het
V.A.R.A.-bestuur dan niet zal kunnen weigeren, een
scheidsgerecht zullen eischen, dat een onpartijdig
'bnderzock instelL
Opnieuw daden van sabotage en geweld.
Valcncia in donker. Bomaanslag
te Saragossa.
Madrid. Tengevolge van het plegen van sabo
tage door de werklieden der electrische centrale,
heeft de stad Valencia gisteravond urenlang in het
donker gezeten.
Des nachts hebben vervolgens alle werklieden
der electrische centrale, gasfabrieken en waterlei
ding het werk neergelegd; de regeering heeft deze
staking voor onwettig verklaard.
Studenten der technische scholen en militairen
probecrcn de bedrijven, voor zoover zij onontbeer
lijk zijn, aan den gang te houden.
Te Saragossa hebben syndicalisten een zware
hom laten ontploffen voor een politiebureau met
het doel afgelost wordende agenten te dooden.
De hom ontpofte echter te vroeg. Een kind en een
volwassen voorbijganger werden gedood en nog 4
andere voorbijgangers, die er part noch deel aan
hadden, werden ernstig gekwetst.
Ook te Barcclona duren dc daden van terreur
voort. Kassiers van een bioscoop, die vergezeld wer
den door verscheiden agenten in burger werden
door bandieten overvallen.
De roovers waren in vier auto's de kassiers ach
terna gegaan, en openden onverwachts met mitrail-
leuses het vuur op de kassiers en de beambten, die
het vuur beantwoordden.
Twee politic-agenten werden ernstig en twee voor
bijgangers licht gewond. De bandieten ontkwamen
met een buit van 20.000 peseta's.
Te Madrid duurt de staking der metaalbewerkers
nog onafgebroken voort.
VOOR EE CRISIS-CENTRALE.
Bovengenoemde prijs wordt verhoogd met bijslag
.voor Omzet-belasting. 1
EEN NON-STOP-RIT DOOR DE SAHARA. Een tweetal Duitsche automobilisten zijn
vanuit Berlijn gestart voor een non-stop-rit door de Sahara. Hun weg gaat over Keulen,
Parijs naar Algiers en vandaar door de Sahara naar Timboektoe. Dit laatste gedeelte,
een afstand van 3475 K.M., is bedoeld als nonstop-rit. In het geheel zullen 15000 KM.
worden afgelegd in dage lijksche etappen van 750 K M.
Door de Crisis-Rundveecentrale zal weer gelegen
heid worden geboden aan haar tc leveren:
runderen, welke de uiterlijke kentcekencn van
drachtigheid vertooncn en minstens C maanden drach
tig zijn, tenzij zij naar het oordeel van de commissie
van overneming als te hoog drachtig moeten worden
beschouwd:
versch afgekalfde vaarzen en koeien met normaio
melkgift; te
Alkmaar, Maandag 9 April van 8—10 v.m.;
Purmerend, Dinsdag 10 April, van 810 v.m.;
Schagen, Donderdag 12 April van 810 v.m.
De kaarten voor aangifte tot levering moeten uiter
lijk Dinsdagmiddag 3 April a.s. ten kantore van de
Crisis-Rundveecentrale zijn ontvangen.
De overnemingsprijzen zijn met ingang van Dins
dag 3 April 1934 voor heide categorieën als volgt vast
gesteld:
in klasse A plus 32 rent per K.G. levend gewicht;
in klasse A 28 cent per K.G. levend gewicht;
in klasse B 23 cent per K.G. levend gewicht;
in klasse C 18 cent per K.G. levend gewicht.
Van dieren in klasse C-min worden de prijzen per
stuk bepaald.
Beoordeeling van de vraag of dc aangeboden runde
ren van dc opgegeven soort zijn en aan de door de
Crisis-Rundvececntralc gestelde eischen voldoen, ge
schiedt door deze laatste. Wanneer blijkt, dat een
rund niet van de opgegeven soort is of niet aan de
door de Crisis-Rundvcecerftrale gestelde eischen vol
doet, zoo zal op het uit te betalen bedrag 40 pet. ge
kort worden.
De bekende
HOOGZIJDE.
SCHAGEN.
Zijn gangen precies nagegaan. Politie
vergezelt den premier op zijn wande
lingen.
Reuter seint uit Londen:
MacDonald heeft onlangs dreigbrieven ontvangen
en de politieke politie heeft deze zaak in onderzoek,
aldus meldt de „Daily Herald."
Uit de brieven blijkt, zoo vervolgt het blad, dat
dc schrijver do gewoonten van den eersten minister
nauwlettend gadeslaat.
Zij bevatten o.a. nauwkeurige' aanduidingen over
Macpounld's ochtendwandelingen in het St. Jaitfés-
Ook werd nauwkeurig met uren en minuten aan
gegeven, waar en wanneer MacDonald zich op een
bepaalde plok in het park bevond.
MacDonald wil echter hiervoor zijn ochtendwan
delingen niet in den steek laten. Op aandrang van
zijn omgeving, heeft hij er echter in toegestemd zich
voortaan te laten vergezellen door twee politieagen
ten, en niet, zooals tot dusver, door een beambte.
Vragen van den heer Boon.
Het lid der Tweede Kamer de heer Boon heeft de
volgende vragen gesteld aan den minister van Ju
stitie:
Heeft »de minister kennis genomen van de pam
fletten, die dezer dagen in duizenden exemplaren in
Doetinchem zijn verspreid door in Duitschland wo
nende personen, leden van de Nat. Soc. Nederl. Arb.
Partij, welker inhoud uitermate grievend is voor on
ze Joodsche landgenooten door uitdrukkingen als
„verjoodschte pers", „moraal en handelingen der .To
den, die indruischen tcg enalle gevoel van eer cn tno
raai", „onzinnige gevoelens van medelijden inet den
Jood, die de kanker voor geheel Europa is", „een
vreemdrassig element, dat zich" in ons volk heeft
vastgevreten als een bijna onuitroeibare pest", enz.,
terwijl van een Kamerlid wordt gezegd, dat zij er op
rekenen, „dit heerschap nog eens in een daarvoor
speciaal ingericht verblijf les te kunnen geven in vol
kenkundc" en „hem dan zullen loeren wat wel en
wat niet Nederlandsch is."
Is de minister bereid maatregelen tc nemen, opdat
dergelijke verspreidingen door van over de grens
komende personen niet meer zullen plaats vinden?
WAKKER EN TROPENDUIT STOP GEZET.
Naar „Onze Strijd", orgaan van den Alg. Ned. Bond
van Handels- en Kantoorbedienden, bericht, zijn de
uitzendingen van Wakker en Tropenduit stopgezet.
Ter „verklaring" wordt o.m. het volgende opge
merkt:
„Do radio-uitzending is een heel teer plantje, in dien
zin, dat actualiteit gepaard moet gaan aan het bren
gen van steeds iets nieuws. Niet erger voor de belang
stelling, die juist een omroep-organisatie broodnoodig
heeft, dan het opkomen der meening bij het luisterend
publiek, dat het programma steeds hetzelfde biedt.
Daarom moet de leiding van den omroep cr steeds op
bedacht zijn om zelfs de meest populaire uitzendin-
"en niet te lang op het programma tc houden. „Oomo
Keesie", de naam bleef populair, wellicht ook tenge
volge van het „op tijd" uit het program verdwijnen.
„Teun dc Klepperman" behoort tot leedwezen van dui
zenden alweer tot het verleden, „De Dorpsbarbier"
volgde hem op en is al weer legendarisch.
De VARA. staat voor de noodzaak haar programma
steeds te vernieuwen en daarom is met het VARA.-
bestuur op zijn verzoek ook over Wakker en Tropen-
duit gesproken. Onze vrienden zijn nu 2V2 jaar pre
cies in de aother geweest. De tijd van gaan is naar
de meening van de VARA. gekomen. Trouwens, tegen
dat het voorjaar komt, moet het program toch wor
den herzien. En zoo is dan in volkomen vriendschap
pel ijk overleg met de VARA. besloten, dat wij voor do
eischen van de techniek van de omroep opzij zullen
gaan, en hebben wij IS Maart de laatste uitzending
gehadl"
