Credieten voor den
Middenstand.
Gemeente gelden bij de
boerenleenbank
Kijken is Koopen ij CLOECK
Aanslag op Express.
Te groot aantal middenstands-
bedrijven.
Een beslkring van groote
b3teekenis.
Eén doode, 16 gewonden.
DE NIEUWE BURGEMEESTER VAN
HEERHUGOWAARD.
OPLEVING AAN DE GROENTEN-
VEILINGEN.
PROVINCIALE STATEN
VAN NOORDHOLLAND.
Woensdag 11 April 1934.
77ste Jaargang. No. 9463
rr SCHAGERt COURANT. -
Dil blad verschijnt viermaal per week. Omsdag. W.Ktnsdag. Oun.ler Uitgave der N V. V h. P Trapman Co, Schagen. 1'rU» per 3 maanden 1180 l-.«se nummers 6 cent ADVFItTFN-
dag en Zaterdag Bij inzend,ng tot s morgens 8 uur worden Adver O PAGINA'S T'éN 8 r"""5 '5
tenliCn nog zooveel mogelijk in hel eerst,nik .inend nummer geplaatstO inbegrepen, Oronle leil^r^vorden_j.Har^^
Aangevraagd bedrag van 2 mlllioen niet toe
reikend? Vragen vnn vele Kamer
leden.
Blijkens het gister verschenen voorloopig verslag
wordt door zeer veel leden van de Tweede Kamer de
Indiening van het wetsontwerp inzake crcdietverlee-
ning aan den middenstand toegejuicht.
Betreurd werd, dat het ontwerp niet eerder is in
gediend. De ernstigo moeilijkheden, waann 'n groot
deel van den middenstand sedert geruimen tijd ver
keert, had eerdere hulp gewettigd, zoo meende men.
Intusschen was het verscheidencn leden niet geheel
duidelijk, welke uitvoering aan het wetsontwerp ge-
Segcven zal worden. De regeering wil vooreerst mid-
enstandsbedrijvcn, die op een hechten grondslag zijn
gevestigd en welker instandhouding uit een oogpunt
van algemeen belang aanbeveling verdient, door een
crcdietvcrleening bijstaan. En in de tweede plaats
wil de Bogcering de organisatie van het middeti-
etandscredietwezen verbeteren.
Deze leden betreurden, dat de toelichting zoo so
ber is. Zij geeft aanleiding tot het stellen van een
groot aantal vragen.
Hoe is de Begecring gekomen, zoo vroegen deze le
den verder, tot een bedrag van f2 millioen? Daar
aan moet ongetwijfeld een becijfering ten grondslag
liggen.
Wat Is de reden, dat een memoriepost is uitgetrok
ken en niet een post van f2 millioen,. welke niet
geheel zou behoeven te worden besteed? Het zou dan
wellicht doeltreffender zijn, 7.00 meenden sommige
leden, f2 millioen uit te trekken voor het doen van
oen storting in een op te richten waarborgfonds. De
leiding van zulk een fonds zou dan bij de Neder
landsche Middenstandsbank kunnen berusten, ter
wijl credieten zouden kunnen worden verleend vol
gens door het bestuur van zulk een fonds te stellen
algemecno regelen.
Mocht het de bedoeling zijn, dat in het geheel voor
niet meer dan een bedrag van 1 2 millioen aan mid
denstandsbedrijven crediet zal worden verleend, dan
vreesden sommige leden, dat deze hulp onvoldoende
zal zijn. Meent de regeering, dat dit bedrag toerei
kond is om in de behoefte te voorzien ol kan zij
niet meer beschikbaar stellen?
Voorts rijst de vraag, of dit bedrag voor 1934 is
aangevraagd met de bedoeling dat het alleen voor
dit jaar zal gelden; zoodat ook in 1935 een soortgelijk
crediet zal worden gevraagd, dan wel of met dit be
drag voor de eerstvolgende jaren zal moeten worden
volstaan.
Een aantal leden zagen in dit wetsontwerp meer
een hulpverleening aan de Middensiandshank, dan
een steunen van die middenstandsbedrijven zelf. Zij
vroegen zich af, of dit wetsontwerp inderdaad ten
goede zal komen aan den middenstand in zijn ge
heel, en zij verwachtten voorshands van het ont
werp weinig nut
Verscheidene leden zouden gaarne van de regee
ring vernemen ol het verleenen van credieten uit
sluitend zal geschieden door tusschenkomst van de
Ncderlandscho Middenstandsbank. Dit zouden /.ij
zeer betreuren.
Uitsluiting vnn alle andere bankinstellingen zal
h.i. leiden tot allerlei moeilijkheden, o.a doordat
kantoren van de Middenstandsbank slechts in een
benerkt aantal plaatsen gevestigd zijn. Zij vreesden,
dat dientengevolge do bedrijven, welke in die plaat
sen gevestigd zijn, een voorsprong zullen hehhen
boven andere. Het zou h.i. heter zijn, indien de cre
dieten door middel van plaatselijk bekende bankin
stellingen werden verstrekt. Ook de Boerenleenban
ken verleenen aan den middenstand credieten; zal
van b^ar bemiddeling geen gebruik worden ge
mankt?
Wat zf*n „volwaard'ne bed-Hven"? De
moclti<Vhca,en van aReriei middenstands-
bedrijven in land- en tninbonwstreken.
Wat wordt, zoo vroegen verscheidene leden, in 't
wetsontwerp bedoeld met „vohvaard'ge bedrijven"?
Men vestigde de aandacht op de moeilijkheden van
a'lerlei middenstandsbedrijven in land- en tuin
bouwstreken, welke overeenkomstig n'aatselijk ge
bruik vaak vrij belangrijke credieten hebben ver-
TWEE SOLDATF™ nnn° STERKSTROOM
GEDOOD.
Parijs. Bij het aanleggen van een veldtelefoon
zijn 4 soldaten uit het garnizoen van Oran. die te
dicht bij een hooispanningsleiding kwamen, door
sterkstroom getroffen. Twee hunner waren op slag
dood, de beide anderen konden gered worden.
SLACHTOFFER VAN POLITIEKEN TWIST.
Parijs. Zondag jl. raakten bij een patriottische
plechtigheid in I.a Rochelle d<- voorzitter van de
districtsnrganisatie der oudstrijders van I.ucon, een
kapitein der reserve en een andere reserve-kapitein
In een politieken twist gewikkeld, welke in een hand
gemeen ontaarde. De heide tegenstanders waren voor
nemens het geschil te beslechten met een revolver
duel, waarvan intusschen niets kan komen, daar een
der beiden, die aan het gelaat verwondingen bekn
men had tijdens het handgemeen, is overleden De
Justitie stelt thans een onderzoek in om uit te maken
of de dood van den officier het gevolg is geweest
van de bij het handgemeen opgeloopen kwetsuren.
leend aan land- en tuinbouwers. In normale om
standigheden geschiedt terugbetaling daarvan, zoo
dra de producten zijn geoogst en verkocht. In ver
hand met de lage prijzen der producten kunnen
deze debiteuren thans echter hun schulden aan den
middenstand niet of slechts ten deele voldoen. Zou
den nu middenstandsbedrijven. welke in dergelijke
omstnnd'gehden verkeeren. niet als „volwaardig"
worden beschouwd, dan zonden tal van middonstan
ders. die ten gevolge van de crisis en huiten hun
«schuld in mne'Mi'heden gerankt zijn, van hulpver
leening worden uitgesloten. Men drong er op aan.
met de belangen van deze categorie rekening tc
houden.
De aannemers.
F.nkele leden vroegen <Jf onder middenstandsbe
drijven ook zullen vallen de bedrijven van annne
mers. Zij wijzen er op. dat het bomvhedriif In dezen
tijd zeer moeilijk crediet kan verkrijgen; de Hnag-
sche gemeentelijke hvpotheekbank b.v. wordt als 't
ware bestormd, en goede horgen ontbreken. Deze
leden zouden het zeer gewenseht achten, indien deze
belangrijke categorie niet werd uitgesloten.
Ten slotte deed ook het laatste gedeelte van de om
schriivine van het ontworpen artikel n0g vragen rij
zen. Welke „maatregelen ter versterking van het
Nederlandsche middenriandscrodiet" heeft de Regee
ring hier op het oog? De memorie van toelichting
spreekt van verbetering der organisatie van het mid-
denriandseredictwezen. ten einde deze beter bestand
te doen zijn tegen de hoogere eischen. waaraan zij
tegenwoordig moet voldoen Op welke wijze zal deze
verbetering worden bereikt?
Bij liet deposito geven eischen Ged. Staten
van Noord-Holland en de Kroon onder
pand ten minste ter waarde van het
ter leen verstrekte of in bewa
ring gegeven bedrag.
De Kroon heeft een beslissing genomen, betreffen
do het in deposito geven van gemeentegelden bij
Boerenleenbanken, welke beslissing zoowel voor de
gemeentebesturen, als voor bedoelde banken van
grooto beteekenis is. Vooral op het platteland toch
plegen vele gemeenten hun gelden ter leen te ver
strekken ot fn bewaring te geven bij de Boerenleen
bank ter plaatse.
In de vergadering van den raad der gemeente Ur-
scm van 10 Augustus 1933 is o.m. besloten tot het
renlcgevend beleggen van het reservefonds van het
gemeentelijk electriciteitsbedrijf bij do Coëperatievo
Boerenleenbank te Ursem, zulks onder voorwaarde,
dat de rente der te beleggen gelden niet zal mogen
dalen beneden 3 pet. en de gelden opeischbaar zijn
De D-treln Weeren-Parl's-Londen door het
afbreken van de rails bi] Ltnz tot ont
sporing gebracht.
WEENEN: De express Weenen—Parijs—
Londen, die des avonds te 10.55 uit Weenen ver
trok, is gisterochtend vroeg nabij Ostering (in de
buurt van Linz) ontspoord.
Kwaadwilligen hadden de rails over een afstand
van ongeveer 12 M. weggenomen.
De machinist werd ernstig gewond en do sto
ker gedood, doordat de locomotief omsloeg.
Van degenen die zich in den trein bevonden
werden er vijftien ernstig gewond.
In den trein waren eenige wagons voor Salz-
burgMünchen en eenige wagens voor Passau
FrankfortNederland.
Ook eeen aantal personen-wagons zijn omge
stort.
De gewonden zijn allen Oostenrijkers; onder
hen zijn zes postbeambten.
Nadere bijzonderheden.
Omtrent de ontsporing van den D trein Weenen—
Parijs in de buurt van Linz worden thans de volgen
de bizonderh.cden bekend. Naar thans vaststaat, ont
stond het ongeluk, doordat de rails over een vrij groot
stuk was losgeraakt. Toen de trein in het donker
deze plaats passeerde, werden de locomotief en twee
personenwagens geheel vernield terwijl drie andere
wagens ontspoorden. De slaapwagen van de Mitropa
hangt aan den spoordijk. Kort te voren was nog een
trein ter plaatse gepasseerd. De locomotief met den
tender sloegen het eerste om. De volgende wagens
werden in elkaar geschoven. Slechts drie wagens ble
ven overeind. Wegens de duisternis werden de hulp
maatregelen ernstig bemoeilijkt. De stoker werd na
de ontsporing door steenkolen bedolven. De man is
om het leven gekomen. Men vreest dat ook do ma
chinist het leven zal laten.
Op dezelfde plek nabii Ostering is drie jaar gele
den nok een aam-lag gepleegd, 'thans waren de rail
over een lengte van negen meter verwijderd, de ver
Burgemeester Sutman Meijer van Oude
Niedorp benoemd.
Benoemd met ingang van 16 April tot
burgemeester van Hecrhugowaard B.
J. F. Sutman Meijer, met toekenning
van gelijktijdig eervol ontslag als bur
gemeester van Oude Niedorp.
met inachtneming van een opzeggingstermijn van
acht dagen.
Ged. Staten van Noord-Holland onthielden aan dit
raadsbesluit hun goedkeuring, omdat in het besluit
de bepaling ontbreekt, dat voor het geheele te be
leggen bedrag door genoemde bank een onderpand
ten minste ter waarde dnnrvan moet worden gege-
vcn. Ged. Staten hebben namelijk reeds in 1931 on
der de aandacht van de gemeentebesturen in «'e
provincie Noord-Holland gebracht, dat voortaan bij
het ter leen verstrekken aan ot het in bewaring
geven van gemeentegelden bij derden een onderpand
ten minste ter waarde van het ter leen verstrekte
of in bewaring gegeven bedrag moet worden gege
ven, tenzij de ter leen verstrekte of in bewaring ge
geven som blijft beneden een bedrag berekend naar
een gulden per inwoner naar boven afgerond in
honderdtallen van guldens, of de belegging plaats
vindt bij een officieele rijksinstelling, dan wel bij dó
Nederlandsche Bank ol bij de Bank voor Nederland
sche gemeenten.
Ged. Staten wenschten in dit geval niet af te wij
ken van de destijds vastgestelde regelen en eischten
een onderpand voor het geheele te heieggen bedrag,
omdat de gemeente Ursem reeds krachtens een in
de maand November van 1932 genomen en later
goedgekeurd raadsbesluit een bedrag van ten hoog
ste f 1400 hij de plaatselijke boerenleenbank mocht
beleggen zonder onderpand.
De gemeenteraad ging in beroep bij de Kroon,
daarbij o.m. aanvoerende, dat de soliditeit van de
plaatselijke boerenleenbank, aangesloten bij de Cen
trale te Utrecht, gelijk dient te worden gesteld met
de Bank voor Nederlandsche gemeenten en derhal
ve vrijgesteld dient te worden van het verstrekken
van onderpand. De rand achtte een onderpand bo
vendien overbodig, omdat bij de plaatselijke boeren
leenbank alle leden hoofdelijk aansprakelijk zijn.
Thans is bij Kon. Besluit het beroep van den ge
meenteraad ongegrond verklaard. De Kroon achtte
den door Ged. Staten gestelden eisch in het belang
van de veiligheid van het door de gemeente in depo
sito gegeven bezit noodzakelijk. Ton aanzien van de
onbeperkte aansprakelijkheid der leden van de boe
renleenbank overwoog do Kroon, dat hierin welis
waar eenige waarhorg voor de terugbetaling dor in
deposito gegeven gelden is gelegen, doch dat vooral
In de tegenwoordige finnnciocle omstandigheden
geen volstrekte zekerheid bestaat, dat de leden in
staat zullen blijken om aan hunne verplichtingen te
voldoen.
wijderde staven zijn op korten afstand van den
spoorweg gevonden. Men vermoedt, dat de aanslag
is gepleegd door leden van den ontbonden republi-
keinschcn schuttersbond.
De directie van de spoorwegen deelt mede, dat de
15 gewonden uitsluitend beambten van spoor en
posterijen zijn. De locomotief en de beide daarachter
gekoppelde postwagens zijn omgeslagen, de slaap
wagen en de wagons welke hier achter kwamen,
zijn ontspoord.
Gisterochtend is al dadelijk het verkeer over het
tweede spoor hervat
F.en commissie van onderzoek bevindt zich ter
plaatse, doch in het belang van hot onderzoek wor
den geen verdere mededeelingen gedaan.
Een arrestatie. Grooter ramp voorko
men, doordat de trein t^stond tot stil
stand kwam.
Het D.W.B. seint nog uit Weenen:
Omtrent den aanslag op den D-lrein Weenen—Pa
rijs wordt nog gemeld, dat de tiein in de duisterivs
met groote snelheid over de plaats, waar de rails wa
ren losgeschroefd, heenvloog, waardoor de locomotief
en twee personenwagens volkomen werden vernield.
De locomotief ligt met die wielen in de lucht, de
Mitroslaapwagen, die zwaar beschadigd is, hangt
aan den dijk. Slechts drie wagens bleven op de rails
staan.
Een nog grooter ramp is volgens de autoriteiten
slechts voorkomen, doordat de zware locomotief en
de beide volgende postwagens terstond ontspoorden,
waardoor de trein tot stilstand kwam.
Men heeft geconstateerd, dat op dezelfde plek reeds
tweemaal een aanslag op den spoorweg is gepleegd
die beide door de waakzaamheid de rspoorwegwach-
ters konden worden verijdeld.
De politie heeft een arbeider gearresteerd, Baum-
gartner genaamd, die verdacht wordt bij den aanslag
betrokken te zijn, evenals bij in 1932 en 1933 onder
nomen aanslagen op spoortreinen.
Belooning nitgeloofd. Een der gewon
den overleden.
De directie der Oostenrijkste bondsspoorwegen
heeft een bclocning van 5C09 schilling uitgeloofd
voor dengeen, die de daders van dsn spoorwegaan-
slag aanbrenrt. E'k sneor ontbreekt. Ven de 15 be
rm* 'zo die bij bet onrc'uk zijn gewond, is één aan
da verv. ondingen overleden.
Omzet aan de veiling Bangert en Omstreken
ln het'eerste kwartaal tweemaal zoo
groot als ln 1933.
De omzet aan de veiling Bangert en
omstreken heeft over het eerste kwar
taal van dit jaar f 68000 bedragen te
gen f30000 in het overeenkomstige tijd
vak van 1933. Aan de Langendijksche
groentenveiingen is de omzet in het
eerste kwartaal ook bijna driemaal zoo
groot als in de eerste maanden van
1933. terwijl aan die te Warmenhuizen
en Obdam ongeveer voor twee en een
half maal het bedrag is omgezet van wat
in het eerste kwartaal van 1933 is ver
handeld.
Herdenkingsrede van den voorzitter ter na
gedachtenis van H.M. de Koningin-
Moeder. - Het afscheid van den
heer D. Kooiman als Ge
deputeerde.
Gistermorgen kwamen de Prov. Staten van Noord-
Holland in buitengewone vergadering bijeen onder
voorzitterschap van den commissaris der koningin.
Na opening der vergadering hield de voorzitter
een rede ter herdenking van de nagedachtenis van
H.M. de Koningin-Moeder.
Spr. zeidc o.a. dat hij den indruk van de rede van
do Koningin niet zou willen verzwakken door ook
zijnerzijds nog uitvoerig te treden in een beschou
wing over de deugden die de Koningin-Moeder heb
ben gesierd, over de voortreffelijke eigenschappen
die Zij eerst als echtgenoote van Willem III, daarna
als Regentes van het Koninkrijk, steeds als wel
doenster van haar tweede vaderland heeft aan don
dag gelegd, over haar liefde voor kunsten en weten
schappen, haar onverzwakto toewijding aan de gees
telijke, zedelijke en stoffelijke belangen van de natie,
kortom over het voorbeeld door haar ten allen tijde
gegeven om alles te doen waarin een klein land
groot kan zijn, doch spr. meent toch de zitting niet
tc mogen doen aanvangen, zonder nog eens het
beeld van de onvergetelijke ontslapene voor den
geest te hebben geroepen, het beeld van de edele
vrouw met het scherpe verstand, het nobele karak
ter, en vooral het warme hart, de vorstin aan wie
ons land en volk zoo onnoemlijk veel te danken
hebben.
In de vacature-Wendclaar werd als lid toegelaten
cn geïnstalleerd ir. M. J. Schoen te Bloemendaal.
Afscheid D. Kooiman als gedeputeerde.
Dc voorzitter deed verder mededeeling van een
briel van den heer D. Kooiman, waarin hij zijn ont
slag aanbiedt als lid van Gedeputeerden. Spr. ver
volgt dat deze brief voor dc Staten geen verrassing
is; reeds in de vorige zitting had de heer Kooiman
dezen in uitzicht gesteld, toen hij mededeelde op den
duur zijn lidmaatschap der Tweede Kamer niet met
dat van de Ged. Staten te kunnen vereenigen.
Met grooten ijver en bekwaamheid heeft de heer
Kooiman gedurende bijkans ell jaren de moeilijke
en veeleischende functie vervuld.
In 1933 als opvolger van den heer Ketelaar in het
col Ieg^ getreden, heeft hij daarin, bovenal in de laat
ste jaren, toen hij in het bijzonder met de zaken
van waterstaat* werd belast, een kracht kunnen ont
plooien als weinig anderen. Zijn woord had gezag
in de Staten, en het vertrouwen, hem door de verga
dering en door zijn medeleden in het college ge
schonken, was groot. Hopen wij, dat zijn opvolger
zijn voetstappen zal drukken, doch het zal dezen
niet gemakkelijk vallen een voorganger te evena
ren, die als de heer Kooiman van jongsaf in de ad
ministratie opgeleid cn daarin doorkneed, een
werkkracht en toewijding aan den dag kan leggen,
die menigeen hem benijden kan.
Daarbij hetcckcnt hot neerleggen van deze func
tie geen aftreden als lid der vergadering en ik!
hoop van harte aldus spr. dat de Staten nog
lang partij zullen mogen trekken van de beproefdd
krachten van den heer Kooiman en deze met voldoe
ning op zijn lidmaatschap van Ged. Staten terug zal
zien.
De heer Kooiman dankt jhr. Röell voor zijn woor
den en herinnerde eraan dat hij een groot aantal
jaren onder zijn leiding heeft mogen werken, eerst
als burgemeester, later als lid van het college van
Gedeputeerden. In dien tijd heeft hij gelegenheid
gehad veel te leeren en hij hoopte dat hij die gele
genheid niet onbenut heeft gelaten.
Daarvoor bracht hij dank en ook voor hetgeen
de commissaris in zijn leven is geweest.
De heer Kooiman dankte verder zijn medeleden in
het college voor den grooten steun en medewerking
welke hij steeds heeft mogen ondervinden. Verder
bracht hij dank aan do leden van prov. staten voor
hun medewerking gedurende de laatste elf jaren.
Tenslotte sprak de heer Kooiman een woord van
waardeering voor het werk der ambtenaren, met
wie hij samengewerkt heeft.
De Voorzitter deelde toen mede, dat de verkiezing
van een nieuw lid van Ged. Staten zal plaats heb
ben in den namiddag van 24 April, waarop de ver
4 gadering tot 24 April, half elf, verdaagd werd.
