Duistere voornemens.
Gandhi geeft toe.
De eeuw der techniek?
IN EEN UUR OM DE
WERELD.
De zanger van het levenslied.
Spoorwegstaking in Griekenland.
HIJ HEEFT ZICH VERGIST!
Het einde der „burgerlijke ongehoorzaam
heid.".
Coinecsch kruitdepot in de lucht
gevlogen.
Ernstig auto-ongeval.
Hoe men op de Nieuwe Hebriden
schoonheid aankweekt
Vóór 2000 jaren!!
(In verschillende gemeenten van ons
land achl men het nuttig, om met me
dewerking der bevolking eene serie
avondoefeningen te houden, waarbij alle
verlichting wordt gedoofd. Dit ter voor
bereiding van een afweer tegen even
tueel toekomstige, nachtelijke vijande
lijke luchtaanvallen.)
Er dreigen donk're oogenblikken
Voor het gemeentelijk gezin,
Men ziet zelfs, lichtelijk verwonderd,
I)e zaken nog al duister in!
Het moet een wijze voorzorg wezen.
Als d'oorlogswolk soms nader drijft,
Want 't brengt de burgerij „verlichting",
Als dan de stad in 't „donker" blijft!
Des vijands duistere bedoeling
Wordt hoop'loos in de war gebracht,
Wanneer we stil elkaar passeeren
Als schepen in een donk'ren nacht.
Dat zijn wel heldere ideeën,
Da's voor ons allen van gewicht.
Maar heel de keerzij der medaille
Verschijnt niet in een gunstig licht!
Wc constateeren een verduist'ring
Op ongewone groote schaal,
Ntl is dat, juist in crisis-tijden,
Historisch lang niet abnormaal!
Alleen de omvang blijkt wat ruimer,
't Is niet 't gebruik'lijk kas-tekort,
Maar een geval, waarbij volledig
Een heele stad verduisterd wordt!
Men wil de kat in 't donker knijpen,
Ook dat wordt daag'lijks meer gedaan,
En daarom leeft de overtuiging:
Zoo'n oefening? Dat zal best gaan!
;AUeen 't is jammer, dubbel jammer,
En daarin tasten we niet mis,
Dat, juist in zeer verlichte tijden,
De toekomst steeds zoo duister is!!
yVpril 1934. KROES.
(Nadruk verboden.)
Niettegenstaande dat heeft het wetsontwerp steeds
grooten tegenstand ondervonden van de Indische
Nationalisten, Gandhi incluis, aangezien het nog
lang niet voorziet in alle eischen van die partij. Het
is dan ook tegen dit wetsontwerp in het bijzonder
dat de nieuwe Swaraj bij de verkiezingen in No
vember te velde wil trekken.
Het Indische Witboek.
In Groot-Britannië heeft dit Witboek ook vee!
meeningsverschil doen ontstaan. Churchill en de
zijnen hebben ronduit beweerd, dat zij de tegen
woordige Indische politiek der regeering volkomen
mislukt achten. Zij willen „sterke mannen'' naar In
dië zenden, die met de bevolking een duidelijke taal
spreken. In de Conservatieve Partij in Groot-Brit
tannië vindt deze politiek steeeds meer aanhangers.
Het is overigens een groote vraag, of het Britsche
wetsontwerp het Indische probleem voorgoed zai
kunnen oplossen. De Nationale Eenheid zal men in
dit land wel nooit kunnen herstellen Een land.
waarin minstens 200 dialecten gesproken worden en
de bevolking in 2300 secten verdeeld is; een land,
dat ongeveer 80 millioen Mohammedanen bevat, de
Hindoes de groote meerderheid vormen zoo'n land
kan moeilijk onmiddellijk de weldaden van zelfbe
stuur genieten. De verstandige Indiërs zullen waar
schijnlijk de voorloopige noodzakelijkheid van een
Engelsch bestuur wel inzien. Swaraj blijft dus een
opgave voor de toekomst, een doel, waaraan
Gandhi zijn geheele leven gewijd heeft!
Tot drie maanden voorwaardelijk en 1000
gulden boete veroordeeld.
De rechtbank te Amsterdam veroordeelde gister
den conferencier en „zanger van het levenslied" C. P.
wegens ontduiking van de inkomstenbelasting tot
een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maan
den met een proeftijd van drie jaar en tot een geld
boete van f 1000.
Het O.M. had drie maanden voorwaardelijk en
f3000 gerequireerd. P. was 3 Jan. jl. bij verstek ver
oordeeld tot drie maanden onvoorwaardelijke gevan
genisstraf. Hij kwam van dit vonnis in verzet, zoo
dat de zaak op 4 April jl. opnieuw diende.
BLOEDIG FAMILIEDRAMA TE DRESDEN.
Dinsdagavond tegen 11 uur heeft de 33-jarige hoe
denmaker Goerner in do Haydnstrasse te Dresden,
die sedert drie jaar werkloos is en wiens vrouw een
half jaar geleden is overleden, na een woordenwis
seling met zijn verloofde, zijn twee zoons van 8 en
G jaar, die slapend in bed lagen, met een bijl ge
dood, waarna hij met een kogel een einde aan zijn
leven maakte. Een tienjarig dochtertje, dat in de
zelfde kamer sliep, had Goerner ongedeerd gelaten.
Zijn verloofde, die bij liet drama aanwezig was,
waarschuwde onmiddellijk de politie.
De Orient-Erprcss te Saloniki gestrand.
Athene, 18 April (V.D.) Het personeel der Grick-
sche spoorwegen heeft een 24-urige staking afgekon
digd en is te middernacht in staking gegaan. De
Oriënt Expres kon niet verder komen dan Saloniki.
De regeering heeft afweermaatregelen genomen.
Acht en zestig personen gedood.
Peking, 18 April (V.D.) Uit Dolonor wordt gemeld,
dat op een militaire post hij de stad Tsjinfoe een
Chineesch kruitdepot door onbekende oorzaak in de
lucht is gevlogen. Volgens tot nog toe ontvangen be
richten zijn 68 personen hierbij gedood.
Drie gewonden. Toestand van twee
hnnncr hopeloos.
Breda. Dinsdagavond omstreeks half zeven had
aan den Vaartkant onder Leur een ernstig verkeers
ongeval plaats.
Een personen-nuto, komende uit de richting Breda,
slipte nabij den spoorwegovergang aan den Vaart
kant en kwam tusschen de' rechts van den weg ge
legen tramrails terecht. Bij een poging om uit de
rails te komen, sloeg de auto, welke een vaart van
ongeveer 50 K.M. had, om en sloeg te»gen een boom
aan den overkant van den weg. De auto werd ge
heel vernield, terwijl de drie inzittenden ernstig wer
den gewond.
De bestuurder, de 62-jarige B. Kapelle uit Bruinisse
kreeg een zware hersenschudding en ernstige in
wendige kneuzingen, terwijl zijn beide beenen zijn
gebroken. De naast hem zittende 51-jarige B. Jonker
kreeg eveneens een hersenschudding en zware in
wendige knuizingen. De derde passagier, de 47-jarige
L. A. Jonker, bekwam aiieeen inwendig kneuzingen.
Alle drie personen werden in bewusteloozen toestand
naar het Diaconessenhuis te Breda vervoerd.
Gistermorgen was de toestand van den 47-jarigen
L. A. Jonker vrij gunstig, terwijl de toestand van de
beide anderen hopeloos werd geacht
De donkere schoonen verkiezen „blue"
boven .„rouge".
Adelaide (Australië). Mevrouw Baker, echtge-
noote van Dr. J. R. Baker, die inet de Oxford-expe-
ditie een bezoek aan de eilanden der Nieuwe Ilehri-
den-groep heeft gebracht, heeft, teneinde de gewoon
ten van de bewoonsters van do Nieuwe Hebriden te
kunnen bestudeeren, gedurende ccnigen tijd haar
intrek genomen in ecu hut bij acht hunner, op het
eiland Gaua.
Op haar terugreis heeft Mevrouw Baker in Ade-
leide aan een journalist een interview toegestaan,
waarin zij, onder meer, de volgende bijzonderheden
van de bevolking vertelde. Des nachts werd haar
rust dikwijls door de vrouwen verstoord, die de ge
woontc hadden van tijd tot tijd op te staan, teneinde
de vuren, dio zij voor zij gingen slapen, aanlegden,
brandende te houden. Iedere vrouw had een vuurtje
naast haar bed en daar zij allen geheel naakt sliepen
moesten zij wel zorgen, dat de vuren hieven branden,
daar zij anders tijdens de koude nachten niet warm
zouden ziju gebleven. De bewoners van do Nieuwe
Hebriden zijn, zoo zeide mevrouw Baker, dc aardig
ste menschen die men ooit kan ontmoeten. Gedu
rende den geheelcn tijd, dat ik tusschen hen heb
doorgebracht, heb ik niemand met een onaangenaam
karakter ontmoet."
Do meisjes heblien van nature zwart, kroezig
haar, doch zij maken het geel door het met kalk
in te wrijzen. Zij dragen het haar kort, in een keu
rige shingle. De meer gekunstelde vrouwen van da
Hebriden zijn evenwel reeds zoover, dat zij het haar
met peroxyde bleekon. Ook gebruiken do vrouwen
wel schoonheidsmiddeltjes, maarzij verkiezen
„blue" boven „rouge".
Mogelijk doet dit het gebleekte haar, of de schoon
heid van de donkere huid, beter tot zijn recht ko
men.
Tijdens haar verblijf op de Nieuwe Hebridon trok
mevrouw Baker er vaak met de mannen op uit om
op wilde varkens te Jagen. Ook werkte zij meerma
len met dc vrouwen in de tuinen en verder leerde zij
tal van recepten voor het bereiden van prikkelende
spijzen kennen. Hoe goed, zij het ook niet alle be
woners heeft kunnen vinden, van de insecten op de
Nieuwo Hebriden moest mevrouw Baker niets heb-
bben. „Zij verstaan mij de kunst van het bijten te
goed", zoo besloot zij haar mededeeling."
ERNSTIG VERKEERSONGEVAL BIJ ZWAAG-
STEREINDE.
Bojaarde fietser met gebroken armen en
beenen opgenomen.
Murmerwoude. Gistermorgen te omstreeks 11
uur reed de ruim 60-jarige W. Eizinga uit Dokkum
per rijwiel op den voor het verkeer afgesloten weg
naar Zwaagstereinde. Bij het passeeren van een auto
geladen niet zand, geraakte hij onder de wielen van
de auto. Met gebroken armen cn beenen werd hij op
genomen en naar het ziekenhuis te Leeuwarden
overgebracht. De toestand van het slachtoffer is zeer
ernstig.
Boeiende en orlgineele tentoonstelling in
den Amsterdamschen Artis.
Van 2129 April zal de Nederlandscbi
Natuurlijk Historische Vereeniging afd.
Amsterdam in den Amsterdamschen Ar
tis een tentoonstelling houden van de
flora en fauna der wereld.
Het Is zóó bekend, dat de Arnsterdarasche Artls
mooi is, dat bet eigenlijk overbodig is het nog eens
te vertellen. Maar toch kwam ik weer onder de
bekoring, toen ik dien zunnigen morgen er door
slenterde. Kameelen waren aan het stoeien, een
klein leeuwtje lag op een moltondeken te zonnen
en liet rustig met zich sollen, een jouge olifant ste
vende met opgeheven slurf op me af en liep teleur
gesteld weg, toen hij niets kreeg, zeeleeuwen sneden
door het water, een arend klapte met zijn vleugels,
apen vochten met elkaar, een chimpansee wandel-
do gearmd met een oppasser door het hok en de
bloemperken waren zoo kleurig en vol geuren, dat
ik bijna vergat waarvoor ik eigenlijk gekomen was;
de tentoonstelling van de Ned. Nat. Hist. Vereeni
ging afd. Amsterdam.
Deze vereeniging burgemeester De Vlugt is er
eerevoorzitter van houdt van 21 tm. 29 April een
uiterst belangrijke tentoonstelling in de feestzalen
van Artis. De bedoeling is ook den leek een duide
lijk overzicht te geven van de flora en fauna der
gcheele wereld. Op zeer suggestieve wijze gaat men
te werk en maakt het den bezoeker mogelijk, op één
middag een idéé te krijgen van de flora in de ver
schillende werelddeelen en landen.
Dé tentoonstelling was nog niet geheel klaar. Wel
stonden reeds de voornaamste hoornen en planten
gegroepeerd, maar de rotsen moesten nog getim
merd worden, inplaats van duinen zag ik een kist
met turfstrooiscl en de rivieren waren nog droog.
Ook de paden, die tusschen dc verschillende landen
doorloopcn, waren nog niet klaar. De gewone lam
pen worden vervangen door kunstig aangebrachte
schijnwerpers, die ieder plekje op een verschillende
manier zullen belichten. De werkzaamheden geschie
den onder de deskundige leiding van de hecren van
Laren en Thim.
Toch kreeg ik een veelbelovenden indruk; reeds
nu waren er plekjes geschapen bijv. de Neder-
landsch Indische hoek die in een woord prachtig
waren. Maar laat ons bij het begin beginnen.
Het allereerst ziet men een lïollandsche wei, een
moeras met hoog riet omgeven en een typisch duin
landschap. In de Veluwe stonden reeds enkele groene
dennen, die hun harsige geur door dit gedeelte ver
spreidden. Verderop torenden de bergen der Alpen
op, waar weldra de verschillende karakteristieke hoo
rnen en planten zullen verrijzen. Azië belooft prach
tig te worden met de leikleurige bol ge wassen. Even
als Zuid-Ainerika met dc orchidecënpracht. In Japan
komt eveneens een typisch landschap en een klein
gebouw tje zal het geheel nog markeeren.
Zooals boven reeds gezegd: do Indische hoek is
prachtig: een groote bananenboom met zijn frisch
groene, geweldige bladeren, hooge bamboe en een
scherp geurende kaneelboom zijn hier wel de mooi
ste vertegenwoordigers van onze flora.
Op den terugweg komen wij aan de Rivièra, waar
hooge palmen staan en een kurkeik direct in het oog
valt.
Van de Rivièra naar Mexico is slechts één pas.
Hier verdwaalt men tusschen de variëteiten der cac-
teeëa. Bijzonder mooie exemplaren vinden wij hier,
2 a 3 meter iioog en zoo dik als jongo berkenboomen.
De tentoonstelling eindigt met Zuid-Afrika. Helaas
was dit deel nog niet klaar; alleen do oranjeboom zag
ik opgesteld.
Men zal zich afvragen: hoe komt de Ned. Nat. Hist
Vereeniging aan deze kostbare boomen en planten?
De grootste medewerking krijgt de vereeniging onge
twijfeld van den Hortus Botanicus, die dc monumen
tale gewassen afstond. Dit kan niet genoeg gewaar
deerd worden en wanneer men er aan denkt, dat ver
schillende tropische gewassen uit hun in den Hor
tus speciaal geregelde vochtige atmosfeer zijn ge
haald en twee weken lang in een door tientallen
schijnwerpers verlichte zaal moeten staan, beseft
inen, dat voor den Hortus een groote risico aan deze
daad verbonden is. Verder leveren Boskoop en Groe-
nekan resp. Chineesche planten en voor Noord-Ameri-
ca bestemde coniferen.
Doch behalve de typische flora zal iedere streek
ook door haar dierenleven gekenmerkt worden. Vo-
rcls en zoogdieren, nesten en holen zullen natuurge-
irouw aangebracht worden.
Ongetwijfeld slaagt men er volkomen In een uiterst
boeiend overzicht te geven. Zoo veel mogelijk zullen
dc boomen en planten geëtiketteerd worden, zoodat
ook do leek de verschillende namen zal weten. Maar
namen of geen namen, leek of geen leek, een ieder,
die oog heeft voor natuurschoon en bcgccrig is mooie
landschappen te zien, kan hier zijn hart ophalen.
Want wat zegt een naam? De bananenboom, dc kurk
eik, de orchideeën blijven even mooi ook al weet men
hun namen niet
Er is een regeling getroffen, die het mogelijk maakt,
dat bezoekers van de tentoonstelling ook Artis kun
nen bezichtigen en omgekeerd
Door Dr. H. WESTERMAX.
Gelijk wij onlangs meldden, heeft Mahatma Gandhi
eijn aanhangers bevolen om nu eindelijk met weigeren
,van gehoorzaamheid aan de Engelsche regeering te
Btaken. Dit besluit van den grooten leider staat nauw
in verband met het voorstel van de Indische Congres-
partij om de Swaraj-bewcging weer te doen opleven.
jOp een onlangs te Delhi gehouden congres zijn de
ilciders der CongresPartij met elkaar overeengekomen
'om voor de in November te houden verkiezingen ei-
'gen candidaten verkiesbaar te stellen. In principe
Jioudt deze partij, waartoe ook Gandhi behoort, alle
natinale eischen staande. Maar men wil den strijd
(voor de vrijheid op een andere, elastischer wijze voort
zetten. Geruimcn tijd geleden bleek het reeds noodza
Ikelijk, een einde te maken aan den „Veldtocht dei-
publieke ongehoorzaamheid" tegen de Engelsche over
heid. Men had immers geen resultaat. Dc Indische
nationalisten versplinterden slechts hun krachten en
■waarschijnlijk heeft de Mahatma dat goed ingezien
nu hij vanuit Patna den aftocht blaast.
Politieke nederlaag voor Mahatma Gandhi.
Er zullen vele menschen zijn, die in dit besluit van
Gandhi een zware politieke nederlaag van den Ma
hatma zien. Met wrelke hoopvolle verwachtingen was
•men in 1932 niet te velde getrokken! De Indische
'jeugd schaarde zich geestdriftig achter den Meester.
Waar Gandhi verscheen werd hij enthousiast toege
juicht.
Gandhi heeft zich vergist. Het is niet de eerste en
éenige vergissing in zijn lange leven. Beeds in 1933,
toen Gandhi terwille van de paria's drie weken in
hongerstaking ging, liet hij een voorbijgaande stop
zetting der ongehoorzaamheid-beweging toe. Er be
stond toen een groote mogelijkheid dat het tot politie
ke besprokingen tusschen den Britschen Onderkoning,
Lord Willingdon en den Mahatma zou komen.
Swaraj: zelfbestuur dat is de eerste eisch van
de Indische Congres-Partij. Gandhi heeft vorigen zo-
aricr ongetwijfeld getracht de belangrijke eischen van
de Congres-Partij door te zetten, doch hij mocht hier
in niet slagen. Van een gesprek tusschen hem en
'Lord Willingdon kwam in het geheel niets. En in
Groot-Brittannië kwamen de Jong-Conscrvatieven in
opstand tegen Sir Samuel Iloare, den staatssecretaris
yoor Indië, aangezien hij in Britsch-Indië de positie
van Engeland aanmerkelijk slechter had gemaakt. In
den laatstcn tijd was er in het geheel geen uitzicht
op een verzoening van de Indische Nationalisten met
de Engelsche regeering.
Boycot zonder sncces.
Reeds maanden geleden stond het vast, dat de
Indische bevolking het niet geheel eens was met
de methoden van non-coöperatie. Ilct Nationale
Congres verloor in aanzien. Talrijke jonge Indiërs
solliciteerden weer naar de goedbetaalde regeerings-
betrekkingen. Met heimelijke zorg stelden de leiders
der Congres-Partij vast, dat de boycot den Engel-
schen weinig schade deed. Hier en daar kwamen de
Engelschen weieens in ongelegenheden door de al-
gomeene ongehoorzaamheid, maar voor het algemeen
.bleef het succes, waarop Gandhi en de zijnen hoop
ten. uit.
Nu zal de Swaraj dus in een nieuwe gedaante op
treden. Aan deze wederopleving der Nationale Par
tij is de terugkeer van Mahatma Gandhi in de po
litiek noodzakelijkerwijze verbonden. De Congres-
Partij is nu uit nuchtere, politieke overwegingen op
nieuw opgericht. Het Britsche wetsontwerp, dat in
het gehate Witboek is gepubliceerd, willen zij uit
alle macht bestrijden. Het Engelsche Witboek, dat
na de mislukte Indië conferentie ontstond, belooft
'de Indische bevolking daarbij talrijke voordeelen,
Uitvindingen van „onzen
tijd", welke de Oudheid
reeds kende Van Plato's
wekkerklok tot Vitruvius'
machinegeweer Zelfs de
„penningautomaten" waren
destijds reeds bekend.
AI mogen de Assyriërs, de Baby-
loniërs, de Indiërs, de Chincczen
en Arabieren groote astronomen
zijn geweest, die in sterrekundige
berekeningen met betrekking tot
kalenders, zons- en maansverduis
teringen en in wijsbegeerte uit
muntten, de techniek echter, zoo
geiooven we allen, was ónzen tijd
voorbehouden... De machine be
hoort bij de twintigste eeuw, na
dat de negentiende het tot oen be
trekkelijk zwak begin op het ge
bied der stoommachine had ge
bracht.
Werkelijk?
Hier moge een kleine opsom
ming van technische sensaties vol
gen, die de grijze Oudheid reeds
kende lang vóór Christus geboren
was, of in ieder geval zeer kort
daarna, en waarvan ónze tijd zich
de uitvinding toeeigent.
Marcus Graecus en
zijn buskruit.
In schoolboeken vertelt men, ook
tegenwoordig nog, dat de monnik
Berthold Schvvarz het buskruit uit
gevonden heeft en wel in dc
veertiende eeuw. Later gaf men
toe, dat de Chineezen zich bij het
vervaardigen van hun vuurwerk
l»ereids van een mengsel bedien
den, dat ons buskruit opmerkelijk
nabijkwam. Inmiddels zou het ver
geten zijn geweest...
Dat klopt echter heelemaal niet.
want anders had Marcus Graecus
nooit het volgende recept kunnen
schrijven:
1 deel kolofonium (hars)
2 deelen zwavel
6 deelen salpeter
tot poeder wrijven, goed vermen
gen met laurierolie. In een roer
leggen. Aangestoken, vliegt het
vuur in de richting waar het roer
hegnwijst, en vernielt allqp op zijn
weg...
En heeft niet Kallinikos, de bes
te springstofmeester, ten tijde van
de verovering van Constantinopel,
een bijzondere opdracht ontvangen,
met zijn „Grieksch vuur" uit Helio-
polis de belegeraars te bewerken?
Dat „Gricksche vuur" was een
duivclsch ding, dat zoowaar reeds
houtskool bevatte.
120 „pijlschoten" per minuut.
Men moet zeker wel tot dc
schrifturen van den Grickschcn
mathematicus Hero, ongeveer 200
jaar v. Chr. of tot de aanteekenin-
gen van den speculant en ver
moedelijk in Egyptische opdracht
werkenden spion Pliilo Judaeus,
20 jaar v. Chr., of tot den Romein-
schen architect Vitruvius ondei
keizer Augustus teruggaan om de
eerste sporen van een mitrailleuse
te vinden!
Weliswaar niet voor kruit en ko
gels, want destijds was men wat
zachtaardiger en schoot alleen nog
/naar pijlen in zijn tegenstander.1;
ribbenkast. Maar machinegeweren
voor pijlen had men wél:
een kruk spande telkens weer
snel het slap geworden koord
van den boog en bracht tege
lijkertijd een nieuwen pijl in
het schietkanaal...
Men schat, dat aldus, onder gun
stige omstandigheden, 100 tot 12fi
pijlen per minuut afgeschoten kon
den worden.
De automaat voor
„gewijd water."
Dezelfde zoo juist genoemde wis
kundige, Hero,, vond in een tem
pel in Egypte een inrichting, wel
ke hij terstond, in verbetorden
vorm, in Griekenland in gebruik
deed stellen. liet was een auto
maat, welke de Egyptenarcn op
hun beurt van de Indiërs overge
nomen hadden. Als men een be
paald muntstuk er in wierp, dan
stroomde uit een huisje eenig ge
wijd water. De constructie was
precies hetzelfde als die, welke wij
voor onze chocola, sigaren, siga
retten, kauwgom, broodjes mét...
opnieuw hebben „uitgevonden"!
Ja, er werd zelfs over geklaagd,
dat bedriegers met valsche pennin
gen „werkten" en op die manier
den tempelautomaat bedrogen. In
hoever die automaten ook nog op
andere wijze toepassing vonden,- is
onbekend. Blijkbaar wenschte men
ze niet „in den handel" te zien om
te voorkomen, dat ze voor andere
doeleinden gebruikt werden om
het monópolie niet te schaden en
om den tempel het voorrecht van
zijn klein „wonder" te laten be
houden.
„Hoeveel wijst de taxiklok
aan?"
Ook deze interessante vraag van
het „taxivrachtje" behoort niet ex
clusief tot dezen tijd! Wét zij
aanwijst? Het afgelegde aantal ki-
Icmelers of het bedrag, dat men
schuldig is geworden, 't Komt ei
genlijk precies op 't zelfde neer.
i In de Oudheid noemde men zulk
een apparaat een ho do meter en
telde daarmee nauwkeurig het aan
tal omwentelingen der wielen of
raderen, dat door een wijzer werd
aangewezen. Eén ding is echter tot
dusver niet opgehelderd: hoo groot
de grondtax hij deze door dieren of
menschen getrokken voertuigen
was, en dit zal den chauffeur
ipteresseeren hoe de wachttijd
berekend werd. Want laten dóór-
loopen kon men deze klok nog
niet. Wellicht gebruikte men voor
dien tusschcntijd een zandloo-
per.
Als Plato zich niet wou
verslapen
De Grieksche wijsgeer Plato leef
de klaarblijkelijk een weinig te
vroeg, of hij vond het zijner on
waardig in een taxi te rijden. An
ders had hij gewis wel iets uitge
vonden om den „wachttijd" te be
rekenen. Want zijn wekkerklok ge
tuigt ervan, dat hij ongewoon veel
verstand van werktuigkunde had.
De wekker werd met water
gedreven.
Er bestaan nog heden ten dage
z.g. waterorgels welke men naar 't
principe van Ktesibios, die om
streeks 170 jaar voor Chr. in
Alcxandrië leefde, nógeconstrucerd
heeft. Het water wordt hier tot re
geling van den winddruk voor het
orgel gebruikt.
liet principe moet echter niet
nieuw geweest zijn, want Plato
die immers 400 v. Chr. leefde
benutte de watermassa, als er een
bepaald gedeelte van afgevloeid
was, om met de door den druk van
de afvloeiende massa verkregen
windkracht een fluittoon te ver
krijgen, die hem zelfs uit den
gezondstcn slaap deed opschrik
ken.
Wij zouden nog voort kunnen
gaan met te vertellen van de tech
nische wonderen, die men reeds
'ang en lang vóór ons ontdekt had:
van de telegrafie; van de breede,
effen, van ijzeren spoorstaven
voorziene straatwegen der Egyp
tenarcn; van de artetische putten;
van de vliegers dor Chincczen, wel
ke zij, naar hun vorm, „vliegende
draken" noemden. Later .opnieuw'
uitgevonden door Archytas van Ta
rente omstreeks 400 v. Chr. De
vlieger van onzen tijd had groote
wetenschapelijkc waarde gekre
gen voor het onderzoek der hooge-
re luchtlagen. Totdat de stratosfeer
ballon kwam!
En nog veel meer verbazende
dingen.
Er zal echter aan al deze me
mento's weinig of geen aandacht
worden geschonken; op zijn best
zullen wij ons in het vervolg mis
schien nog eens even bedenken al
vorens met een soort van (overi
gens begrijpelijken) ophef van „on
ze groote eeuw der techniek" te
spreken.
