Voii Papen oefent
scherpe critiek.
BERTELS
De droogte.
KIJKEfl isKOOPEÏUijCLOECK
Geweldige ontploffing.
ZWARE BRAND TE DRUNEN.
NIEUW TARIEF VAN INVOERRECHTEN.
DANCING IGESZ
De nieuwe minister van Economische
Zaken.
De terreur op Cuba.
WOLDEMARAS VEROORDEELD.
Dinsdag 19 Juni 1934.
Postrekening
No. 23330
SCIAGER
77ste Jaargang. No. 9500
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij Inzonding tot 'smorgons 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkoinend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewljsno.
inbegrepen). Groole letters worden naar plaatsruimte berekend.
Rede over de volksgemeenschap. Hij acht
het één-partij-stelsel niet duurzaam.
Publicatie der rede verboden.
MARBURG A. D. LAHN: Bij gelegenheid van de
feesten der universiteit te Marburg heelt vice-kansc-
lier von Papen een rede gehouden over het onderwerp
,j)e doeleinden der Duitsche revolutie
In zijn rede ging de vice-kanselier van het principe
uit, dat hij, in verband met zijn aandeel aan de voor
bereiding van de Duitsche revolutie, <lc Duitsche ont
wikkeling scherper moet waarnemen dan de meeste
andere Duitschers.
Zijn innerlijke verplichting aan Adolf Hitier en zijn
werk, aldus ging von Papen voort, is zóó groot, dat
het uit menschelijk, zoowel als uit staatkundig oog
punt een doodzonde zou zijn niet datgene te zeggen,
wat in dit beslissende tijdperk der Duitsche revolutie
gezegd moet worden.
Thans, nu de geestdrift verslapt, eischt de taaie
arbeid bij het proces der revolutie het recht op voor
een openlijke en mannelijke bespreking, welke de
Duitsche pers thans ontbreekt. De staatsman moet
zelf ingrijpen en de dingen bij den naam noemen!
Oit bewijst trouwens, dat de regeering sterk genoeg
is, om behoorlijk critiek te verdragen. Zeer zeker
heeft slechts hij het recht van critiek, die zich voor
het werk van het nationaai-socialisme ter beschik
king heeft gesteld en het zijn loyaliteit heeft bewezen.
Von Papen wees er op. dat do conservatieven
slechts in hun critiek verschil hebben van de na
tionaal socialisten, omdat zij het gevaar van een anti
democratische revolutie, welke zich van een partij
der massa bedient, misschien te hoog hebben ge
schat.
In ieder geval is het bondgenootschap van 30 Ja
nuari 1933 tusschen nationaal-socialisten en conser
vatieven gesloten in volledige overeenstemming in
zake het vernieuwingsdoei.
Daarop moet worden gewezen, wanneer al te ijve
rige vaak zelfs ijverige revolutionnairen met de leu
ze „reactionnairook diegenen willen te kort doen
die zich bewust hebben gewijd aan de taak,welke hun
door den tijd wordt gesteld.
Do ware revolutie va mie 20ste eeuw is die der
heldhaftige en met God verbonden persoonlijkheid
tegen onpersoonlijke knechting en tegen de lastering
van den bond met God.
Het gaat om de beslissing tusschen den geloovi-
gen en den ongcloovigen mensch. De tegenrevolu-
tie welke zich in do twintigste eeuw voltrekt tegen
de liberale revolutie van 1789, kan slechts een con
servatieve revolutie zijn, zooals ook Alfred Hoosen-
berg heeft verklaard. Het in de plaats van het veel-
partijen-systecm getreden één-part ij-systeein heeft
slechts zóó lang reden van bestaan als de beveiliging
.van de nieuwe ordenin gdit eischt en tot de nieuwe
persoonlijke selectie functionneert.
De logica der anti-liberale ontwikkeling eischt
een vrije volksgemeenschap, welke gebaseerd is op
godsvrucht, mag men niet verwisselen met een we
reldlijke kerk. De strijd zal gaan om de vraag, of
het nieuwe rijk der Duitschers christelijk zal zijn,
dan wel verloren zal loopen in een pseudo-religieus
materialisme. De Duitschers mogen niet uittreden
uit de rij der christelijke volkeren, omdat anders 'n
inwerken in het gebied van Europa onmogelijk
wordt en daarmede de grootste gedachte van het
rijk in gevaar wordt gebracht.
Betreffende den tegenwoordigen toestand verklaar
de de vice-kanselier .dat er een kloot is ontstaan
tusschen het geestelijk willen en de dagelijksche
practijk der Duitsche revolutionnairen.
In den staat der ware volksgemeenschap moet
eindelijk de binnenlandsche politieke leuze verstom
men. Den geest mag niet te kort gedaan worden
met de leuze „intellectualisme". Mcnschelijkheid, in
vrijheid en gelijkheid, voor de priesters is geen libe
raal, doch een Germaansch-christelijk begrip.
Het fundament van den staat is steeds de recht
vaardigheid. r
De rijksregeering keert zich ook tegen den val-
schen personencultus. Opvoeding in dienst van den
staat spreekt vanzelf, maar heeft haar grenzen, want
zooals Hitlcr zelf gezegd heeft: „In persoonlijkheid
ligt dc waarde van al het. menschclijke."
Er moet gestreefd worden naar een bevredigende
oplossing van het dualisme tusschen partij en staat.
Het volk weet, dat ernstige offers worden geeischt.
Het zal deze weten te brengen en den „Fuehrcr" in
onwankelbare trouw volgens, mits niet onmiddellijk
ieder woord van critiek als kwaadwilligheid wordt
uitgelegd en als wanhopige patriotten niet tot staats
vijanden bestempeld worden.
De rector der universiteit prof. dr. Bauer, dankte
,von Papen voor zijn redevoering.
BERLIJN 18 Juni. (V.D.) Zondagavond laat heb
ben de redacties van alle Duitsche dagbladen een
Petroleumreservolr In de lucht gevlogen.
12 tot 20 dooden en 50 gewonden.
V.D. verneemt uit New York, 18 Juni: Te James-
town in den staat New York heeft een vreeselijke ont
ploffing plaats gehad, waardoor volgens de tot nog toe
ontvangen berichten twaalf a twintig personen zou
den zijn gedood, terwijl het aantal gewonden op vijf
tig geschat wordt.
Aanvankelijk was de brandweer gealarmeerd voor
een brand in een gebouw nabij een terrein met ben
zinetanks. Honderden toeschouwers volgden het blns-
schingswerk, toen plotseling drie groote tanks, elk
bevattende ongeveer 90.000 liter benzine, in de lucht
vlogen.
Verscheidene personen werden letterlijk in stukken
gereten. Een nauwkeurige telling van het aantal
slachtoffers was tot nog toe niet mogelijk.
dringende Instructie van hoogerhand gekregen,
waarin het hun verboden werd, de door vice-kanse
lier Von Papen, ter gelegenheid van het feest van
de universiteit van Marburg, aldaar gehouden rede
over „de oogmerken der Duitsche revolutie" in de
pers te publiceeren.
Papen staat sterk. Zijn rede is uiting
van een oud conflict.
De Berlijnschc correspondent van het „Alg. Hdbld."
schrijft naar aanleiding van de rede van Von Paoen
nog het volgende:
Het ware o.i. van Duitsche zijde struisvogelpolitiek
hier te willen ontkennen, dat een conflict is ontstaan
en wel een zoodanig conflict, dat de gevolgen nog
niet te overzien zijn. De rede van den heer von Pa
pen is hijzonder openhartig en wij kunnen ons voor
stellen, dat de radicale vleugel van de partij zich we
gens tal van zinsneden in die rede niet zeer gestreeld
voelt. Een uiteenzetting in kleinen kring zal dan
ook wel het oocenblikkelijke gevolg zijn. Het ziet er
op het oogenblik niet naar uit, dat de directe uiterste
consequenties, een klove n.1. die zoo diep zou worden,
dat de regecring haar vice-kanselier zou laten vallen,
acuut is. De heer von Papen beschikt over zoo be
langrijke verbindingen in Parijs, in Rome, hij de
industrie in het Saargebied enz., om van het Duitsche
binnenland niet eens te spreken, dat men hier te
Berlijn hoogst ongaarne op gespannen voet zou komen
met een staatsman, wiens verdienste voor do inlei
ding der omwenteling men steeds op hoogen prijs
heeft, gesteld.
Intusschen zal af te wachten zijn, of niet uit het
een het ander voortkomt. Meer dan een eventueel per
soonlijk conflict mcenen wij op goede gronden voor
alsnog niet te kunnen verwachten.
Dat in conservatieve en in zekcro vroegere Stahl-
helmkringen groote ontstemming heerscht en dat deze
ontstemming, wat de S.A. en andere actieve Nationaal-
Sociaiisten betreft, op wederkeerigheid berust, is ook
in Duitschland niet verzwegen en is o.a. onlangs nog
door het werpen van stcencn tijdens een openlijk op
treden van minister Seldte tot uiting gekomen.
Feitelijk actueclo beteekenis meenon wij echter aan
deze wrijvingen voorshands nog niet te mogen hech
ten. De Duitsche regeering is zeker volkomen op
de hoogte en zal, naar aan te nemen is, onvoorzich
tigheden in de kiemen smoren. De verhouding der
krachten is al te ongelijk.
Schuur en twee boerderijen in vlammen op
gegaan. Ook een groot stuk bosch en
hei verbrand. Vee omgekomen.
Gistermiddag heeft in het Noord-Br. dorp Drunen
een brand gewoed, die noodlottige gevolgen gehad
heeft. Omstreeks 1 uur brak brand uit in het café
van den heer J. v. d. Meydcnberg. In een oogenblik
stond het met riet gedekte huis in lichte laaie. De
vrouw, die haar kindje van vier weken uit het
brandende huis haalde, kreeg ernstige brandwon
den, evenals het kind, zoodat onmiddellijk genees
kundige hulp noodig was.
Aangezien do mannen naar het veld waren, kon
men het vuur niet bestrijden, zoodat al spoedig een
groote landhouwschuur werd aangetast. Vier var
kens, 40 kippen en een koe kwamen in de vlammen
om.
De buren hndden inmiddels maatregelen geno
men om hun vee in veiligheid te brengen. Doordat
geen water bij de hand was, rukte de brandweer
niet uit. Weldra hadden de vlammen ook het groote
met riet bedekte huis van den landbouwer M. Brc-
kelman aangetast, dat al spoedig in lichte laaie
stond. Niets kon worden gered.
De vonken kwamen terecht in de mnstbosschen,
waarvan ruim 30 H.A. verbrandden. Doordat men
een gedeelte had omgehakt, was men het vuur om
5 uur meester.
Het huis van v. d. Meydcnberg was, naar wij ver
nemen, niet tegen brandschade verzekerd, dat van
den landbouwer Brekelman slechts zeer laag, zoo
dat de schade zeer groot is.
Het vernielde boschcomplex was verzekerd. Een
vrijwillig brandweercorps zou vannacht de wacht
houden.
Toepassing van bet aangeboden ontwerp met
1 Juli a.s. Teruggave van te veel be
taald invoerrecht.
De Staatscourant van gisteravond bevat een Kon.
besluit, waarhij het bij. Kon. boodschap van 15 Tuni
aan de Tweede Kamer ter overweging aangeboden
ontwerp van wet met inachtneming van eenige bij
zondere in dit heslnit opgenomen bepalingen, met
ingang van 1 Juli wordt toegepast als ware het ont
werp reeds tot wet verheven.
Voorts bevat de Staatscourant een beschikking van
den minister van financiën ter uitvoering van arti
kel 0 van bovengenoemd K. B., in welk artikel is
bepaald, dat de minister van financiën ten aanzien
van na het inwerkingtreden van het K. B. inge
voerde goederen, waarvan de invoerrechten door die
inwerkingtreding zijn verhoogd, geheel of gedeelte
lijk tcrugeaaf kan doen vcrleenen van die verhoo
ging. De minister heeft bepaald dat voor goederen,
waarvoor het invoerrecht met meer dan 5 pet. is
verhoogd, het- hoven die 5 pet. betaalde kan worden
teruggegeven, onder voorwaarde, dat dit verschil,
ingevolge een reeds vóór 15 Juni 1934 gesloten koop
overeenkomst, niet of niet ten volle op den kooper
dier goederen kan worden verhaald, en dat de in
voer plaats heeft vóór 1 September 1934.
Verder is bepaald, dat ten aanzien van thee. welke
vóór 1 Juli 1934 is ingevoerd en op dien datum nog
in het vrije verkeer voorradig is, voor hoeveelheden
van ten minste 200 K.G. netto teruggaaf kan ge
schieden van het invoerrecht, dat. na dien datum
van die thee minder geheven zou zijn.
44 'T MEEST IN TREK
Mr. M. P. L. Steenberghe officieel benoemd.
Do St. Ct. van gisteravond bevatte het Kon. Besluit,
waarbij met ingang van 25 Juni 1934 do Minister van
Staat, Minister van Koloniën, voorzitter van
den raad van ministers, Dr. H. Colijn,
eervol is ontheven van het beheer ad interim van het
Departement van Economische Zaken met dankbe
tuiging voor de door hem in dezen den lande bewe
zen diensten en benoemd is tot minister van Eco
nomische Zaken Mr. M. P. L. Steenberghe, voorzitter
der Algemeene R.K. Werkgeversvereniging.
Mr. Steenberghe heeft steeds groote belangstelling
getoond voor oeconomische en sociale vraagstukken.
Zijn levendige sympathie voor sociaal werk houdt
wellicht verband met het feit dat ook zijn moeder,
mevrouw P. A. F. SteenbergheEngcringh, in het ka
tholieke maatschappelijke leven een belangrijke rol
heeft vervuld als presidente, van den Katholieken
Vrouwenbond in Nederland en ook als presidente
van de Union Internationale des Ligues Catholiques
Féminines.
Als lid van dc regeeringscommissie inzake het tref
fen van een handelsovereenkomst met Duitschland
wist Mr. Steenberghe mede uitkomsten te bereiken,
die in nijverheidskringen vooral, met tevredenheid
en instemming zijn ontvangen.
Mr. Steenberghe had ook een werkzaam aandeel
in de regeeringscommissie-Bruins, ingesteld ter be
vordering van de oeconomische samenwerking tus
schen Ned.-Indië en het Moederland, welke na de ver
schijning van haar rapport is ontbonden, en in de re
geeringscommissie ter bevordering van het Neder-
landsch fabrikaat. Toen de arbeid van deze commis
sie ten einde was, kende de regeering aan mr. Steen
berghe het officierskruis der Oranje Nassau-orde toe.
Bijzonderheden over de bloedige botsin
gen.
Een V.D. bericht uit Havanna meldt nog:
Zaterdag en Zondag hebben alhier buitengewoon
felle politieke botsingen plaats gevonden naar aan
leiding van de grootste betooging van de A.B.C., wel
ke hotsingen haar hoogtepunt bereikten tijdens den
optocht, welke een 3000 tal leden van de A.B.C. Zon
dag hielden. Daarbij werd door tegenstanders, die
gewapend waren met machinegeweren, dood en ver
derf gezaaid onder de betoogers.
Voor zoover tot dusverre bekend is, zijn drie vrou
wen en op zijn minst tien mannen gedood, terwijl
ruim vijftig anderen gewond werden.
De dooden en gewonden lagen her- en der ver
spreid over den prachtigen Prado-boulevard, waar
zij neergemaaid waren door de kogels van de con
tra-demonstranten.
De vuuroverval, die klaarblijkelijk zorgvuldig
voorbereid was, werd gepleegd in aanwezigheid van
Bertels' Kunstkorrel
in de praktijk.
De heer W. Hek te Mastwijk Gem.
Montfoort deelt óns dd. 13 April
1934 mede:
Sedert eenige maanden
voer ik Bertela' Kunst-
korrel aan al myn kip
pen en kan U verklaren
nog nimmer zooveel eie
ren geraapt te hebben
als na het gebruik van
dit voeder. Van een hok
van 23 kippen kryg ik
18 4 19 eieren per dag
en van een hok van 73
kippen 6l 4 63 eieren
per dag
OLIEFABRIEKEN N.V. AMSTERDAM
duizenden nieuwsgierigen, die langs den weg ge
schaard, den optocht gadesloegen.
Het was bliijkhaar de bedoeling van de toeristen,
een zoo groot mogelijke verwarring te zaaien.
Zij overvielen de betoogers in het hartje van de
stad, waar zij vanuit de zijstraten plotseling het
vuur openden op den stoet.
De betoogers, die zich onmiddellijk in slagorde
rond de betoogingseliders en de vaandels schaarden,
knielden terstond en beantwoordden het vuur met
de pistolen,, waarmede zij gewapend waren.
Toen de aanvallers na dit vuurgevecht uiteenge
stoven waren, werd dc optocht hervat, waarbij do
demonstranten hun dooden en gewonden achterlie
ten. De geneeskundige dienst bood de eerste hulp.
Reeds Vrijdagavond waren drie mannen doodelijk
gewond en vijf anderen ernstig gekwetst bij een
vuurgevecht, dat ontstaan was naar aanleiding
van het ontploffen van een bom, die geworpen was
naar een triomfboog, welke door de ABC-lcden op-
gericht was in het Centrale Park.
Twaali Jaar kerkerstraf wegens zijn deelneming
aan den opstand van 7 Juni.
Het Litausche telegraafagentschap publiceert, het
volgende communiqué:
Op 17 Juni heeft het militaire gerechtshof te Kowno
de zaak-Woldemaras behandeld. De beklaagde werd
schuldig bevonden gemeenschappelijk met anderen ge
tracht te hebben door middel van een ge wapenden
opstand de bestaande Litausche regeering ten val
te brengen. Wegens dit feit heeft het militaire ge
rechtshof Woldemaras veroordeeld tot 12 jaar zware
kerkerstraf.
Dc droogte, die nu al zoo lang en zoo hardnekkig
aanhoudt, dreigt voor vele streken fatale gevolgen te
zullen hebben. Van verschillende zijden beginnen be
richten te komen over gebrek aan regen, vooral uit
ons land en Engeland.
Dc weerkundige medewerker van het Engelsche
blad, de „Daily Telegraph" schrijft in een studie over
de weerperiodes van de laatste 200 jaar, dat het geens
zins onwaarschijnlijk is, dat men thans aan het be
gin staat van een reeks droge jaren.
Dit wordt vooral waarschijnlijk door het feit, dat
gedurende do elf jaren van 1922 tot 1932, de regenval
gelijk aan of grooter dan het gemiddelde is geweest,
hetgeen de langste achtereenvolgende periode van
flinken regenval in de laatste 207 jaren is geweest.
De langste periode van regenval voor deze was het
negental jaren van 1875 tot. 1883.
Watergebrek in de Betuwe.
Wat nu betreft de gevolgen van deze droogte, le
zen we in het „Hdbld.". dat. deze voor de Betuwe en
het land van Maas en Waal zeer ernstig zullen zijn.
Met uitzondering van een vrij onbeduidende regenbui
in het begin van de vorige week is er thans sedert
half Mei geen wated gevallen en de slooten zijn bijna
alle leeg. Op verscheidene plaatsen is de grond ge
scheurd en liet grasland ziet er geel uit. Het gewas is
uiterst gering en van slechte qualiteit.
Erger is het echter gesteld met het drinkwater
voor het vee. Hieraan is schrikbarend gebrek en men
tracht door graven van putten in de weilanden daar
in te voorzien. In de Over-Bctuwe zijn plaatsen waar
men 5 en meer meters diep moet graven vóór men
water heeft.
De gevolgen voor den aardbeienoogst zijn werke
lijk fataal. Liet de oogst zich aanvankelijk schitte
rend aanzien, de opbrengst is een groote teleurstel
ling. De aardbei moet vooral een vochtigen boven
grond hebben, maar door de droogte liggen dc blade
ren plat tegen den grond. Dc oogst is nu vrijwel af-
geloopen. Ook de kersen hebben zeer onder de droog
te te leiden. De vruchten rijpen ongewoon snel,
maar zij blijven klein van stuk en zijn niet sappig.
De campagne zal deze week beginnen, maar men
verwacht dat zij slechts van korten duur zal zijn,
daar alles tegelijk rijp is. Door het geringe gewicht
van de kersen en omdat de aanvoer overstelpend
groot zal zijn. heeft men geen groote verwachtingen
van het geldelijke resultaat.
Lage waterstand van do Waal. Met
groote moeite wordt de pontdienst on
derhouden.
De stand van do Waal is op het oogenblik zoo
laag, dat de pont gisteravond slechts met groote
moeite den dienst kon onderhouden. Meer dan eens
raakte de pont aan den grond. Honderdan auto's
wachtte aan heide zijden om overgezet te worden.
Gister was het aan het veer te Nijmegen een en
al misère, doordat in den ochtend do grootste van
de twee kleinere ponten, waarmee het veer nog
werd bediend, aan gene zijde van dc rivier, waar
vanwege een zandbank zeer weinig water staat, vast-
voer. De andere motorspuit moest toen ook het
werk staken, daar haar hulp noodig bleek voor het
lostrekken van haar vastzittende zuster. Daarmee
ging heel wat tijd gemoeid, gedurende welken do
veerdienst volkomen was gestaakt en aan beide zij
den do wachtende menschenschare en file van auto's
en andere voertuigen al maar aangroeiden. Voor
menig marktganger werd het een verloren dag.
Toen eindelijk de vastgeraakte pont weer vlot was
en in staat haar niet in de beste stemming verkee-
rondc passagiers aan den Lentschen kant af fo le
veren, werd zij met gehavende motoren buiten dienst
gesteld, zoodat slechts de kleinste Zeldenrust voor de
bediening van het veer overbleef.
Gister is men met het wegbaggeren van de aan do
T mtschc zijde van de rivier aanwezige zandbank
begonnen, doch het is de vraag of het veel zal ba
ten. want het is niet de eerste maal dat daar een
bank is' verwijderd. Telkens schijnt deze zich op
nieuw te vormen.
Geringe druk op waterleiding.
Tengevolge van de droogte is de druk op de water
leiding te Leiden zoo gering, dat tal van bewoners
van perccelsgedcelten hooger gelegen dan de eerste
verdieping, zonder watertoevoer zitten.
Toestellen voor knnstmatiqen regen.
In Zwitserland, waar men blijkbaar ook al met
de droogte te kampen heeft, worden alle mogelijke
middelen aangewend om land- en tuinbouwgewassen
welke van de droogte te lijden hebben, van voldoen
de water te voorzien.
Onder den naam „Petrus" is thans een toestel op
de markt verschenen, dat. waar een waterleiding
met twee atmosferen of meer druk ter beschikking
is, den natuurlijken reken kan vervangen. Met een
slang van 16 tot 25 m.M. wijdte aangesloten op de
waterleiding, beregent 't toestel van den bodem af
bij een druk van vijf atmosfeer 220 M2.
Plaatst men het toestel op een hoogte van 4 meter,
dan wordt het water over een oppervlakte van 325
M2. verspreid. Het is evenwel mogelijk, het toestel
op kleinere oppervlakten in te stellen.
Het geheele toestel weegt niet meer dan 5 K.G.
en kan gemakkelijk worden bediend. Ook voor het
besproeien van sportvelden, enz. kan het toestel
worden gebruikt.