Ernstige onlusten in de hoofdstad.
PUROL
NOODTOESTAND IN DEN TUINBOUW.
DE JORDAAN IN OPSTAND.
Enkele personen getroffen.
Geneest
zonnebrand
HOLLYWOOD
WORDT FATSOENLIJK.
ÜT de OMGEVING
Alle straten opgebroken en de lantaarns
stukgeslagen. Tal van barricaden
opgeworpen. De politie maakt
van de vuurwapens gebruik.
De relletjes in de hoofdstad, die Woensdagmiddag
aanvingen en waarover we in ons nummer van Don
derdag reeds uitvoerig meedeelden, zijn Donderdag
opnieuw met hevigheid losgebarsten en wel in die
mate, dat ze een zeer ernstig karakter hebben aan
genomen.
De politie trok zich overal terug, zoodat feitelijk de
geheele Jordaan in handen was van de verzetplegcrs.
Zij maakten daarvan een dankbaar gebruik door
overal de straten op te breken, barricaden op te rich
ten en de electrische verlichting te vernielen. Het
was in alle straten volkomen donker, met uitzonde
ring van een gedeelte van de Westerstraat, waar een
posthuis van de politie is gevestigd. Ook de politie
autoriteiten waren tenslotte van meening, dat de toe
stand onhoudbaar was. zoodaf besloten werd met
man en macht in de duisternis door ie dringen.
Daarvoor werd de bereden militaire politie gerequi-
reerd. De directeur van den G.G.D. begreep dat dit
krachtig optreden vermoedelijk gewonden tengevol'
ge zou hebben. Hij liet daarom een zestal ambulance-
wagens met een verbandwagen in de Westerstraat
tegenover het politieposthuis postvatten en richtte
zich in om eventueele gewonden daar ter plaatse te
kunnen verbinden. Twee geneesheeren verbonden aan
zijn diensten waren mede aanwezig. De „meesters van
de Jordaan", lieten zich niet onbetuigd. Van een win
kel van de firma Jamin in kruidenierswaren op den
hoek van de Westerstraat en Boomdwarsstraat wer
den de spiegelruiten verbrijzeld en werd gepoogd den
winkel te plunderen. De politie heeft dit laatste op
het laatste oogenblik weten te verhinderen. Een par
ticuliere auto die de Westerstraat kwam inrijden
vanaf den kant van de Marnixstraat, werd bekogeld
met steenen, zoodat geen ruit van den wagen heel
bleef. In de Tweede Goudsbloemdwarsstraat is een
boter- en kaaswinkel geplunderd en op de Linden-
gracht is het volk de particuliere Bank van Leening
van den heer Cosman binnengedrongen. Een houten
brug over de Lijnbaansgracht voor de Tuinstraat is
finaal afgebroken.
De bemanning van een paar motorzijspanwa-
gens van de politie, die een tocht door de donkere
hoofdstraten waagden, kwamen op de Linden-
gracht tot de ontdekking dat touwen over den
weg waren gespannen, schouderhoogte om optre
den te belemmeren. Barricaden waren hier en
daar opgeworpen van een paar meter. Daarvoor
waren o.a. gebruikt de hardsteenen trottoir
banden die uit het plaveisel waren gehaald. Bij
een charge in de omgéving van de Westerstraat
werd een jongeman, Domhof geheeten, dooi: een
kogel in den hals en borst getroffen. Zijn toe
stand was zeer ernstig en vermoedelijk zal hij
het leven er wel bij laten. De 26-jarige Gerrit
sen, die des middags door een kogel in het hoofd
werd getroffen, is in den loop van den avond
overleden. Het was omstreeks middernacht, dat
de tijding kwam, dat door politie en militairen een
einde aan dezen onhoudbaren toestand zou wor
den gemaakt. Intusschen kon men op het post
huis in de Westerstraat hooren, dat in diezelfde
straat het plaveisel werd opgebroken en dc
steenen op elkaar werden geworpen, tot het vor
men van een barricade.
Vanaf de Rozengracht begon de gewapende macht
de tocht door dc absoluut donkere Jordaan. Het
waren 25 man van de bereden militaire politie met
den helm op en gewapend met karabijn en revolver,
twintig politieruiters en ongeveer 50 man te voet. Zij
werden voorafgegaan door motorrijders, die sterke
schijnwerpers vooruit wierpen en op de gevels van
de huizen lieten spelen. Gecommandeerd werd dat
alle ramen gesloten moesten worden. Een enkele
maal wanneer dit niet al te spoedig gebeurde, werd
een schot gelost. Overigens was in de straten geen
sterveling te zien.
Wel bleek, dat het geheele stadsgedeelte een ra
vage was. Er was geen straat, waar het plaveisel
heel was en ook kon geconstateerd worden, dat de
lichtverbindingen, voor zoover men er had kunnen
bijkomen, vernield waren.
Na eenige rust in den namiddag begon
nen de wanordelijkheden 's avonds op
nieuw. Zeven gewonden.
Tegen den avond begonnen dc ongeregeldheden
echter opnieuw. Toen de politie zich teruggetrokken
had, zijn in dc verschillende smalle straten het pla
veisel opgebroken en zijn barricaden opgericht van
karren en planken.
Omstreeks acht uur had het eerste treffen met
de politic plaats in de Goudsbloemstraat en in
de Willemstraat. Bij dit krachtig optreden van
de politie vielen drie gewonden, die door den
Geneeskundigen Dienst naar een der gasthuizen
zijn overgebracht, zoodat, op het oogenblik, dat
wij dit schrijven, sedert hedenmiddag acht perso
nen naar ziekenhuizen zijn overgebracht als ge
volg van de relletjes. Een dezer kon onmiddellijk
worden ontslagen, omdat de verwonding van geen
beteekenis was. Een der anderen is op het oogen
blik zeer bedenkelijk. Het is een zekere Ger-
ritse, 26 jaar oud, die neergeschoten werd, toen
hij met steenen gooide. Onder de gewonden is ook
een werkman van de G.E.W., die bezig was
werkzaamheden te verrichten. Zijn toestand is
niet zonder zorg.
Dit aantal gewonden in zoo betrekkelijk korten
tijd heeft de superieuren der politie de vraag doen
stellen of op deze wijze moest worden voortge
gaan. Het opruimen der barricaden in de smalle
Jordaan-straten met geweld, zou gelijk staan met
het aanrichten van een bloedbad. Daarom heeft
de politie zich omstreeks negen uur uit de stra
ten teruggetrokken en zal niet anders dan bij
harde noodzaak daar op aftrekken.
Inmiddels schoolden natuurlijk overal in dc Jor
daan de menschen samen en staan af te wachten wat
gebeuren gaat. Een aantal belhamels heeft tegen ne
gen uur een drietal bruggen opgehaald, waardoor het
verkeer gestremd werd. Deze bruggen liggen over de
Lijnbaansgraeht voor de Willemstraat en voor de
Palmstraat, terwijl de derde ligt over de Brouwers-
fracht voor de Willemsstraat. Omstreeks half 10 zijn
deze bruggen onder bescherming van de politic wcei
neergelaten.
Ook in de andere doelen van dc stad is het rumoe
rig. Zoo werd om negen uur weer een troep trekken-
den in de buurt van het Haarlemmerplein uiteen ge
slagen, waarbij ook nog een gewonde te betreuren
valt. Voorts zijn in de Van Lennepstraat en Rusten
burgerstraat troepen manifestanten verspreid.
Tegen middernacht de toestand nog
steeds ernstig.
Omstreeks middernacht was de toestand in de
Jordaan nog steeds zeer ernstig. Het gepeupel
wist toen ook den toegang tot dc Westerstraat bij
de Marnixstraat te versperren, door de straat
open te breken.
Inmiddels had de burgemeester dc Militaire
Politie gerequireerd. Een afdeeling militaire poli
tie was onderweg en het wachten was toen op
deze versterking.
Te ruim 12 uur begon de militaire politie van
de Rozengracht af in de richting van de Lijn-
baanbracht de Jordaan schoon te vegen. De stra
ten werden door schijnwerpers van de politie
auto's verlicht. In tal van straten werd omstreeks
half een heftig geschoten.
Ook aan de overzijde van het Y ernstige
wanordelijkheden.
In Amsterdam-Noord, aan de overzijde van het Y,
is het den geheelen avönd en ook na het midder
nachtelijk uur zeer rumoerig toegegaan. De politie
trad hier op onder leiding van inspecteur C. J. de
Vries Humel. In het Vogeldorp waren alle straten
opgebroken en werd de politie bij het chargeeren
herhaaldelijk met projectielen bekogeld, zoodat zij
zich verplicht zag, van dc revolver gebruik te ma
ken. Zulks geschiedde ook op het Mosplein, waar het
gepeupel een 22-tal lantaarns stuk smeet, alsmede op
het Binnenhof en aan den Kamperfoelie- en Win-
gerdweg, waar bij vele winkeliers en particulieren
de ruiten werden ingegooid. Ook op liet Blauwe
Zand werden een paar honderd betoogers uiteenge
slagen. De politie zag zich tegenover groote moeilijk
heden geplaatst, doordat de belhamels in deze buur
ten van open bebouwing langs steegjes, door gange
tjes en tuintjes telkenmale een goed heenkomen
zochten.
WAARSCHUWING VAN DEN BUR-
MEESTER.
Amsterdam. De Burgemeester van Amster
dam, in aanmerking nemend, dat de laatste da
gen door duistere elementen op onverantwoor
delijke wijze hier ter stede ongeregeldheden
worden verwekt, die krachtig optreden der poli
tie noodig maken, doet een dringend beroep op
de goedgezinde burgerij zich niet te begeven naar
plaatsen, waar de politie haar moeilijk werk in
het belang van de openbare orde moot verrich
ten, opdat geen onschuldigen daarvan het slacht
offer worden, en waarschuwt voorts een ieder,
zich voor lijfsgevaar te vrijwaren.
met
Doos 30-60, Tube 80ct
DE KATHOLIEKE KERK GRIJPT IN.
Filmproducers trekken de conclusies.
Joe Schenk, een van dc grootste film
magnaten ter wereld verklaarde onlangs,
dat „sex-films" hadden afgedaan.
Verrassend vlug breidt zich in de Vereenigde Sta
ten een boycoltbewegihg tegen immireele films uit.
De bioscoopdirecteuren moeten gedwongen worden
af te zien van het vertoonen van onfatsoenlijke films
Te Clevcland (Ohio) beloofden 50.000 Katholieken,
die daar bijeenkwamen, teneinde het eerste offici-
eele bezoek van een Pausclijken gezant te vieren,
plechtig voortaan alle bioscopen te mijden, die twij
felachtige films vertoonen.
Het in de Vereenigde Staten veel gelezen week
blad „Presbythyrian national" verkondigt, dat het
voortaan geen reclame voor films meer zal maken.
Weliswaar zijn er nog goede films, maar de film
industrie staat thans in een kwaden reuk. Zij is er
schuld aan, wanneer de wereld met onfatsoenlijke
dingen overstroomd wordt. Te Lancaster (Pensvl-
vaniö) richten alle Protestantsche geestelijken zich
in hun proeken tegen dc immoraliteit van de film.
Deze strijd tusschen de filmproducers en kerke
lijke autoriteiten heeft een hoogtepunt bereikt nu dc
Paus zelf in dezen twist heeft ingegrepen.
Vanuit het Vaticaan zijn instructies gegeven aan
alle Roomsch-Katholieke organisaties over de ge
heele wereld. Zij worden verzocht commissies te vor
men, wier taak het is tegen soxuecle en crimineele
films te ageeren. Protestvergaderingen, boycott en
prediken vanaf de kansel moeten de filmproductie
alle lust en mogelijkheid ontnemen verder zede en
fatsoen te kwetsen.
De volgende maatregelen zijn getroffen:
1. Plaatselijke vereenigingen worden opgericht, die
als „Liga van het fatsoen" propaganda moeten ma
ken voor moraliteit, volgens de opvattingen der Ka
tholieke kerk.
Steunbedrag te klein?
In de Donderdagmiddag te 's Gravenhage gehou
den vergadering van het district Zuid-Holland van
den Ned. Tuindershond is een lange motie aange
nomen, waarin o.m. gezegd wordt, dat het onom-
stootbaar vaststaat, dat voor 1934 de Nederlandsche
tuinbouw met 6 milliocn regeeringssteun niet in
stand is te houden, terwijl de economische beteeke
nis van den tuinbouw voor ons land van onbere
kenbare waarde is, om welke reden het in elk op
zicht sociaal-economisch gemotiveerd is. dat de Ne
derlandsche tuinbouw gesteund wordt met ccn zoo-
dauig bedrag, dat een sluitende exploitatierekening
mogelijk wordt, zonder dat van ondernemerswinst
cn c.q. van rente van eigen kapitaal sprake is.
In deze motie wordt het voorts dringend wen-
schelijk genoemd, dat zeer spoedig tot uitkeering
van een voorschot op de steungelden 1934 wordt
overgegaan en dat 'n commissie uit deze vergade
ring den minister over den toestand in den Neder-
landschen tuinbouw zal mogen inlichten.
'h Lichtstraal bij KINKHOEST
leder, wiens kinderen aan Kinkhoest
lijden^ moet gebruik maken van
Akker's Abdijsiroop, op bijzondere
wiize bereid met die bestanddeelen.
die rechtstreeks op een Kinkhoest-
aanval inwerken. Abdijsiroop werkt
grondig, want ze bevri|dt de adem
halingsorganen van slijm en andere
ziekte-verwekkende stoffen. Akker's
Abdijsiroop verruimt de ademhaling,
neemt benauwdheden weg, heelt de
aangedane en ontstoken plekken.
Geef dus in vol vertrouwen aan
Uw kleine en groote kinderen bij:
Hotsl-Griep-Brondiitis-Aslhma
Bovenstaande prijzen worden verhoogd met bijslag
voor Omzet belasting.
ONDEUGDELIJK VLEESCH GEGETEN.
Veertig personen vergiftigd.
Parijs. (V.D.) Te Avranches werden veertig per
sonen na het gebruik van worst ziek en toonden
ernstige symptomen van vergiftiging.
Een 70-jarige vrouw is reeds in het ziekenhuis
overleden.
De behandelende geneesheer heeft geweigerd, dc
acte van overlijden te teekenen, teneinde een diep
gaand onderzoek van de justitie uit te lokken.
Veertien personen zijn naar het ziekenhuis overge
bracht. Eenigen hunner verkeeren in levensgevaar.
COMPLOT IN ITALIë ONTDEKT.
17 Personen veroordeeld.
Rome. Zeventien Italiaansche onderdanen zijn he
den tot gevangenisstraffen varieerend van twee tot
tien jaar veroordeeld. Zij zouden een complot tegen
de regeering hebben gesmeed en in den vorigen zo
mer anti-fascistische propaganda hebben gemaakt.
2. Het-houden van protestvergaderingen in de na
bijheid van bioscopen, waar aanstootgevende films
worden vertoond,
3. Gebruik maken van den boycott. Dc leden der
Katholieke kerk worden door de geestelijken inge
licht, welke films niet gezien mogen worden.
4. In de geheele Katholieke pers moeten lijsten
gepubliceerd worden van films, die in het buiten
land verboden werden.
5. In ernstige gevallen moeten de bisschoppen
van den omroep gebruik maken.
Het spreekt vanzelf, dat deze hesluiten van de
Katholieke kerk van groote beteekenis zijn voor
de filmindustrie. Noch Amerika, noch Engeland,
noch ieder ander land met een filmindustrie zal
het op een strijd met de kerk laten aankomen. In
tegendeel. Meer dan ooit wordt er voor zorg gedra
gen, dat er niets in de manuscripten staat, waaraan
de kerk aanstoot zou kunnen nemen. Scenario's,
waarvoor men reeds 50.000 gulden betaald had, zijn
voorloopig opgeborgen. Iedere directeur speelt voor
censor, iedereen is van meening niet te streng te
kunnen zijn. Millioenen kost deze kuisehheidswil
Hollywood, door het vernietigen van de films, on
derbreken van producties en opbergen van ma
nuscripten. Ook de filmsfars krijgen een veeg uit
de pan, vooral de voll-schlanke Mae West moet het
ontgelden.
Maar ook Greta Garbo's „Koningin Christina" zou
bijna verdwenen zijn. Gulzig hapte de schaar in
het lint; dat de film tenslotte vertoond mocht wor
den kwam door het feit, dat er ook nog toonoel-
speelkunst in te zien was cn 3 millioen gulden
ten koste was geleed.
Plotseling ontdekte men, dat in dc Tarzan-film
met Maureen O'Sullivean cn Johnv Weismüller,
Maureen klaarblijkelijk volkomen ongekleed onder
water zwom. Voor 50.000 gulden werd gecoupeerd
en een badpakje voor Miss O'Sullivan werd aange
schaft.
Velen zullen aan een grap denkon, wanneer zii
hooren. dat echtscheiding reden kan zijn voor het
verbreken van een contract. Vroeger de mooiste re
clame voor een slar! Een ruwe statistiek vermeldt,
dat in het afgeloopen halfjaar 26 paren besloten
hadden te scheiden. Elf paren hebben dit voorne
men -inmiddels opgegeven.
De bioscoopdirecteuren trachtten zich tegen de
gevaarlijke campagne te verdedigen door te ver
klaren, dat zij van de filmproducers afhankelijk
rijn en die films moeten vertoonen die men bun le
vert: In ieder geval weet Hollywood nu waar het
zich aan te houden heeft.
TRIBUNE TIJDENS WEDSTRIJD INGESTORT.
Drie dooden, 56 gewonden.
New York. Bij een baseballwedstrijd tusschen
twee equipes van gedetineerden is een tribune inge
stort. Drie gedetineerden van de Welfare Island-ge-
vangenis zijn gedood en 56 werden gewond.
ONAFHANKELIJKHEIDSBETOOGING IN
SAARBRUCKEN.
Bloedige botsing met politia
Saarbrucken. Bij het uiteenjagen van socialis
tische en communistische manifestanten, die ten ge
tale van ca. 15.000 waren bijeengekomen om een be
tooging te houden ten gunste van dc onafhankelijk
heid van het Saargebied, ontstonden vrij ernstigo
incidenten, waarbij vijf agenten en een aantal be
toogers vrij ernstig gewond werden.
W F lil v C, F N
Wielrijders opgepast!
Gelijk bekend is het aan bestuurders van motor
en gewone rijwielen verboden om do Vermanings-
stoeg te berijden. Bij velen schijnt deze wetenschap
echter in het vergeethoek te zijn geraakt. Het ver
bod wordt dan ook meermalen overtreden, hetgeen
oorzaak is van gevaarlijke situaties. Thans zijn
door de plaatselijke politie enkele processen-verbaal
opgemaakt, teneinde aan dezen toestand een cindo
te maken. Het is te hopen, dat dit voor anderen
een waarschuwing inhoudt om voortaan hij dit
bochtige straatje af te stappen.
Burgerlijke Stand.
Van 29 Juni t.m. 5 Juli 1934).
Geboren: Neeltje Geertje, dochter van Jn. Bak
ker en G. Halfweeg.
Ondertrouwd: G. Hermink en D. Bakker; J. J. R.
Groos en A. M. van Keulen; A. van Kocveringe en
M. H. van Mastrigt.
Gehuwd: P. D. Spaander en P. van der Schalie.
Baron L. A. C. O. Müldner von Mülnheim, aan
velen nog wel bekend uit den tijd van het verblijf
van den Ex-kroonprins alhier, waar hij als andiu-
dant van Z. H. optrad, schijnt bij clo jongste onlus
ten in Duitschland te zijn geëxecuteerd.
Zakenleven.
Naar wij vernemen zal dc bekende brood- en
banketbakkerij „De Koornschoof" van Mw. de Wed.
N. Koorn te Hippolytushoef binnenkort een alge-
heele verandering ondergaan.
I)e gevel van het pand zal in geheel nieuwen
trant worden opgetrokken, terwijl ook dc indec-
ling en de winkel gemoderniseerd zullen worden.
Ongetwijfeld zal deze verandering tot verfraaiing
van het dorpsbeeld bijdragen.
h f f n u u o o w a a n n
De werkzaamheden aan den neiuwen provincialen
weg Verlnat-Mnllegatsluis hebben thans een aan
vang genomen. Door de firma Daalder te Alkmaar,
nanneemster van dit gedeelte is een directiekeet ge
plaatst nabij liet Verlaat aan den Westlangereisdijk,
terwijl inmiddels eenige personen zijn tewerkgesteld
ingevolge de, in overleg met den provincialen water
staat, tusschen de belanghebbende gemeenten ge
troffen regeling.
Aan het Zuideinde van den Middenweg is door
de firma Schot langs den Huigendijk een steiger
aangebracht, waarlangs de zandbakken ligging heb
ben, die het van St. Pancras per auto aangevoerde
zand naar de werken bij het Verlaat vervoeren.
Naar men ons mededeelde, is de vergunning van
het polderbestuur van Heerhugowaard in deze pro
visoir, aangezien over het vervoer van het zand nog
onderhandelingen met de Nederlandsche Spoorwe
gen loopende zijn betreffende inrichting van stei
gers op een andere plaats.
De heer C.. arts te Hensbroek, geraakte hii het
draaien met zijn auto op den Rustonburgerweg te
water met gevolg, dat de kraanwagen van de Groot
er aan te pas moest komen om deze weer op het
droge te brengen.
noonwo r n
AARTSWOUD.
Woensdagavond vergaderde het bestuur en de elf
talcommissie van dc voetbalvereeniging ten huizo
van den secretaris.
Voorzitter, de heer Bos had het genoegen allen
voltallig het welkom toe te roepen en de vergadering
te openen.
Do notulen werden gelezen en met dank goedge
keurd. De rekening van den penningmeester werd
nagezien door de heeren P. Sliver en Wm. Deutekom
Deze werd met dankzegging goedgekeurd. Er was
een saldo van ruim elf gulden tegenover een schuld
van f 120. Door het plaatsen van een genummerd
ladenkastje, hoopt men een hetere contributieinning
te bevorderen.
Besloten wordt een adspirantenafdeeling op te
richten. De contributie wordt als volgt vastgesteld:
tot 14 jaar 15 cent en van 14 tot 16 jaar 25 cent per
maand. Vastgesteld wordt, dat een ieder die 3 maan
den contributie ten achter is, wordt geroyeerd en
niet eerder als lid kan toetreden dan wanneer het
dubbele is betaald. Verder werden eenige regelen
behandeld betreffende inning entreegelden cn werd
het donateurschap op f 1 bepaald.
Ook liet opknappen van het terrein en het opber
gen van het materiaal werd geregeld.
Ten slotte werd vastgesteld dat ieder lid, voor
Zaterdagavond bij verhindering apgave behoort te
doen hij J. Schoonewil.
Volgt sluiting.
NIEUWE N I EDO F P
Burnerl. Stand over de maand Jnnl 1934.
Geboren: Marinus, zoon van Willem Woudt en Si-
montje Speets. Anna Maria, dochter van Johannes
Groen en Anna Maria Beers.
Ondertrouwd: Hendrik Oostra, oud 24 jaren en
Jannetje Mulder, 18 jaren Christiaan Biesheuvel,
oud 25 jaren en Teetje van Herwerden, oud 23 jr.
Getrouwd: Roelof Snoeijer, oud 29 jaren, wonende
fc Den Ham en Ilendrika Zeeman, oud 24 jaren, al
hier.
Overleden: Pieter Jacobus en Petrus Marie Berk
hout, zoontjes van Jacob Berkhout en Maria Groen.
Johannes Wester, oud 32 jaren, echtgenoot van
Geertruda Snip (overleden te Alkmaar). Grietje
Burger, oud 28 jaren, dochter van Jacobus Burger
en Teetje Bommer.
Z IJ PK
GEMEENTE ZIJPE.
Burgerlijke stand van 29 Juni tot en met 5 Juli.
Geboren: Vrouwtje, dochter van Joost Koordes en
van Elisabeth Reker. Petrus Helenius Jacobus, zoon
van Cornelis Dignum en van Anna Johanna Koor-
tens.
Ondertrouwd of getrouwd: Geenc.
Overleden: Jacobus Boekcl, oud 74 jaar, echtge
noot van Maria Christina Baart.
