De rede van de Koningin
San Francisco in staking
KIJKEn .sKOOPEn ujCLOECK
Tanks en mitrailleurs naar het
stakingsgebied.
VOEDSELVOORRADEN RAKEN UITGEPUT
Op Engelsche officieren geschoten.
Ongekende hitte en droogte in China.
Ernstig busongeluk in Frankrijk.
Revolvergevecht op een schip.
Bij een te kort
aan gras
Moordaanslag te Tiel.
Dinsdag 17 Juli 1934.
Postrekening
No. 23330
SC HAGER
77ste Jaargang. No. 9517
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit Wad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. BIJ Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tcntiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman CoSchagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 0.85, iedere regel meer 15 cent tf>ewijsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Krachtig ortreden tegen de stakers. De
eerste botsingen. Angstwekkende
stilte.
(Zie 2e Blad, le Pagina.)
De verschrikkelijkste en, naar men vreest de
rampzaligste staking, welke de geschiedenis der
Veroenigde Staten ooit gekend heeft, is gister
morgen in de wereldstad San Francisco en langs
de Pacific-knst uitgebroken.
In de geheele Vereenigde Staten heerscht groo
te bezorgdheid. En van regeeringszijde worden
alle maatregelen getroffen om aan een geweldi
gen volksopstand het hoofd te bieden. Nog is de
staat van beleg niet afgekondigd; men heeft om
psychologische redenen dit schrikwekkende woord
willen vermijden; maar de volmachten, welke aan
burgemeester en gouverneur gegeven zijn, de ge
wapende troepen, die naar het stakingsgebied wor
den gezonden, om de politiemacht bij te springen,
bewijzen afdoende, dat het gezag voorbereid is om
met onverbiddelijke kracht zich te weer te stel
len, zoodra het conflict zijn sociaal karakter zal
verliezen en in een politieke omwenteling dreigt
te ontaarden,
In San Francisco heerschte gister in de gansche
ktad een nare, angstwekkende stilte.
Terwijl de autoriteiten maatregelen troffen om de
orde tijdens de algemeene staking te handhaven,
lag het zakenleven reeds volkomen stil. Het geheele
tramverkeer was gestaakt. Alle inrichtingen van
vermaak, schouwburgen en bioscopen bleven geslo
ten. Ook alle restaurants waren dicht met uitzon
dering van negentien, welke het comité der algemee
ne staking heeft aangewezen om de duizenden in
woners. die anders regelmatig in de ongeveer twee
duizend restaurants van San Francisco hun maal
tijden gebruiken, van voedsel te voorzien.
Burgemeester Rossi heeft een uit vijf honderd per
soonlijkheden bestaande commissie benoemd, wel
ke tot taak heeft voor een rechtvaardige verdeeling
der voorradige levensmiddelen te zorgen.
De voorraden versche groenten en versch vleesch
zijn reeds uitgeput. De levensmiddelenwinkels moe
ten na de panickinkoopen van de afgeloopen week
de nog resteerende voorraden rantsoeneeren. De
groothandelaren schatten de waarde van de bij hen
opgeslagen levensmiddelenvoorraden op nog slechts
tien millioen dollar. Het spreekt vanzelf, dat de ver
deeling der voedselvoorraden' door de verkeerssta-
king vrijwel onmogelijk gemaakt wordt.
Het gebrek aan levensmiddelen strekt zich ook uit
tot de omgeving der stad, waar een ijzeren keten
van stakingsposten de met levensmiddelen beladen
vrachtwagens en vrachtauto's tegenhoudt. Met ma
chinegeweren gewapende politie-afdeelingen begon
nen zich Maandag in karavanen van vrachtauto's
een weg te banen.
Inmiddels heeft de burgemeester den gouverneur
verzocht om nog meer nationale gardisten te zenden.
Overigens bestaat er gevaar, dat ook de vakver-
eenigingen van landbouwarbeiders een sympathie-
Btaking zullen uitroepen.
In Salinas hebben reeds zeven honderd en vijf
tig leden van den bond van groentenverpakkers een
stemmig besloten in sympathiestaking te gaan.
In de stad is het reeds tot verscheiden botsingen
gekomen. Zoo bestormde een volksmenigte een le
vensmiddelenzaak, die haar prijzen verhoogd had.
In talrijke gevallen hielden stakingsposten particu
liere auto's aan, die levensmiddelen vervoerden en
wierpen het voedsel op straat.
Winkels geplunderd.
San Francisco. Op vele punten der stad is het
gister reeds tot ernstige excessen gekomen.
Een menigte van c.a. 1500 personen plunderde
eenige levensmiddelenwinkels, troepen stakers hiel
den auto's met voedingsmiddelen aan en wierpen
deze op straat.
Ongeveer 50 personen drongen het z.g. „commu
nistische hoofdkwartier" te Haytward binnen, sleep
ten de meubels op straat en verbrandden deze.
Met het oog op het verhoogde risico en de talrij
ke aanvragen voor verzekering tegen staking en op
roer hebben de assurantiemaatschappijen de premies
voor deze soorten verzekering verdrievoudigd.
Voortdurend neemt de onrust in de stad toe.
Do ruiten van tal van levensmiddelenwinkels zijn
door de stakers ingedrukt. Zeer veel auto's en be
spannen wagens zijn omver geworpen.
Do burgemeester is bij het gerechtsgebouw uitge
jouwd. De leger- en vlootautoriteiten hebben te ken
nen gegeven eventueel de levensmiddelenvoorzie-
ning op zich te zullen nemen.
Oproep aan ondstrljders.
De chef van politie van San Francisco heeft de
oud-strijders opgeroepen, om de organisatie ter hand
having van de openbare orde te versterken.
Nieuwe versterkingea
Om onlusten reeds in de kiem te smoren, zijn nieu
we uitgebreide contingenten der nationale garde te
San Francisco geconcentreerd.
Een regiment infanterie te Los Angeles heeft bevel
gekregen om onmiddellijk naar het stakingsgebied op
te marchceren.
Uit Las Lanas is een afdeeling veldartillerie met
7.5 c.M. geschut op weg naar San Francisco, verder
worden ook een aantal tanks en machinegeweren
naar het stakingsgebied gedirigeerd.
Maandagavond moet de sterkte der te San Fran
cisco gestationneerde nationale garde 6000 man be
dragen hebben.
De plaatselijke autoriteiten verklaren, dat de mili
tairen, die over groote voedselvoorraden beschikken,
zoo noodig bij de voedselvoorziening der bevolking
zullen helpen. Artillerie, infanterie en tanks worden
in allerijl naar de hoofdstad gedirigeerd.
Green heeft weinig hoop.
Sera ton (Pennsylvania): Wllliam Green,
de voorzitter van de Amerikaansche Federatie van
den Arbeid, verklaarde in een onderhoud, dat er
naar zijn meening weinig kans was op een on
middellijke biilegging der te San Francisco uitge
broken algemeene staking.
Elders dreigende stakingen
Nog in andere steden, o.a. in die langs de kust van
den Stillen Oceaan, breidt de stakingsbeweging zich
uit.
Te Danielson (Connecticut) hebben 600 wolspinners
het werk neergelegd, daar de werkgevers een loons-
verhooging van 25 weigerden.
Het aantal textielarbeiders, dat vandaag te Birming
ham in Alabama het werk neerlegt, bedraagt 22.000.
De havenarbeiders te Vancouvcr (Canada) weigeren
.Amerikaansche schepen te lossen.
De havenarbeiders van New York dreigen met sta
king, indien de direéties der scheepvaartmaatsschap-
pijen er niet in toestemmen met de vertegenwoordi
gers der vakverecnigingen te confereeren over de loo-
nen en den werktijd. De bij deze vakvereenigingen
aangesloten arbeiders komen 19 dezer bijeen om over
cventueele afkondiging der staking te stommen, waar
bij c.a. 15.000 arbeiders betrokken zouden zijn.
Te Boston is tegen hedenavond een massavergade
ring der havenarbeiders, uitgeschreven ter bespreking
van een sympathiestaking ter ondersteuning der sta
kers te San Francisco.
Een hunner gedood. Merkwaardig op
treden van Turksche kustwacht.
Reuter meldt uit Athene: De Turksche kust
wacht schoot op een boot, behoorendc tot den
Britschen kruiser „Devonshire", die voor Sa-
mos voor anker lag. De boot, bezet met drie
officieren, die wilden gaan zwemmen, ste
vende op de kust van Klein-Azië aan. Een
der officieren werd door een kogel gedood,
de twee anderen moesten overboord sprin
gen en konden zich door naar het eiland
Samos te zwemmen, redden. De commandant
van de „Devonshire" heeft draadloos het mi
nisterie van marine te Londen onmiddellijk
op de hoogte gesteld.
Engelsche regeering vraagt opheldering.
Uit Londen: De officier, die bij het schieten van
de Turksche kustwacht op de boot van de „Devon
shire" werd gedood, is de vlootarts luitenant Robin-
son, die door een kogel getroffen overboord viel en
verdronk. Zijn lijk is nog niet gevonden. Van de bei
de andere officieren kreeg één een vleeschwonde aan
den schouder.
De Engelsche Admiraliteit heeft langs diplomatie-
ken weg opheldering gevraagd.
Duizenden dooden. Scheep
vaart ligt stil. In het Noord-
Westen zware regenval.
De ongewone hitte en droogte, waaronder
China reeds wekenlang lijdt, houdt nog aan.
Duizenden menschen zijn reeds aan zonne
steek overleden.
Van de ongeveer 40 begeleiders van den Lama, die
Zondag per vliegtuig van de verkeersmaatschappij
Eurasia te Peking aankwam, terwijl de begeleiders
per trein reisden, zijn vijf in den trein gestorven.
Vooral Zuid- en Midden-China hebben van de
droogte te lijden. Tal van rivieren en kanalen zijn
zoo goed als droog, zoodat het scheepvaartverkeer
stil ligt. Aan de draineering van den bodem wordt
reeds lang niet meer gedacht, zoodat gevreesd wordt
dat de oogst zal mislukken.
In Noord-China en vooral de N.W. provincies
daarentegen valt zeer veel regen, zoodat het gebied
gedeeltelijk overstroomd is.
Te Sianfoo is een temperatuur van 47 gr. C. in de
schaduw geregistreerd.
In razende vaart van een helling gereden.
Een doode en achttien gewonden.
P a r ij s, 16 Juli Een omnibus uit Schlett-
stadt in de Elzas, die bezet was met 30 personen,
is in razende vaart van een hellende straat gere
den, doordat de remmen weigerden. De meeste
passagiers probeerden zich het leven te redden
door uit het voertuig te springen. Daarbij werden
achttien personen zwaar gewond, een vrouw is
reeds in het ziekenhuis aan haar kwetsuren over
leden. Het gelukte den chauffeur tenslotte, den
wagen in een ondiepe sloot te rijden, waarbij hij
omsloeg, zonder dat echter degenen, die in de
bus waren blijven zitten, gewond werden.
Drie dooden en vier gewonden.
In de nabijheid van Houston, in den staat Texas,
heeft op een schip een vechtpartij plaats gehad,
waarbij gebruik gemaakt werd van de vuurwapenen.
Drie havenarbeiders, allen negers, werden gedood en
een vierde zwaar gewond. Een blank havenarbeider
en twee negers liepen lichtere kwetsuren op.
BALANS VAN OVERSTROOMING.
Tokio. Volgens de jongste officieelc cijfers zijn
tengevolge van de overstroomingen in het Ishikawa-
district pl.m. 93 personen verdronken. Het aantal
vermisten bedraagt 214 en dat der gewonden 30. Niet
minder dan 298 huizen werden geheel door het wa
ter weggespoeld, terwijl 4582 huizen gedeeltelijk wer
den verwoest.
In het district Toyama, dat eveneens door over
strooming werd geteisterd, bedraagt het aantal doo
den 31 en dat der gewonden meer dan driehonderd.
Verder zijn meer dan 40 bruggen door 't water weg
geslagen.
SPEELTUIN-GEVAREN.
Schommel tegen het hoofd.
In een speeltuin te Veghel kreeg de dienstbode
van den heer S. te Mariaheide het schuitje van een
schommel tegen het hoofd. Bewusteloos werd zij
opgenomen. Haar toestand is zorgwekkend.
NATIONAAL-SOCIALIST DOODGESCHOTEN.
We en en. Drie onbekende mannen zijn Zater
dag j.1. de woning binnengedrongen van een riatio-
noal-socialist en hebben hem met een revolver dood
geschoten.
De zwager van het slachtoffer opendo het vuur op
de aanvallers, doch raakte hen niet. De drie mannen
ontsnapten onherkend in een gereedstaande auto.
De politie neemt aan dat men hier met een poli-
tieken moord te doen heeft.
De gedoode man was lid van de S.S. en vervulde
bovendien en functie bij de politieke leiding der
partij.
WEER EEN MILLIONNAIRSKIND ONTVOERD.
Hartsdale (New-York). Bobby Connor. de 18
maanden oude kleinzoon van een welgesteld klee
ding-magnaat te Hartsdale, is spoorloos verdwenen.
Men vermoedt, dat het kind ontvoerd is.
Duizend politiemannen, spoorzoekers en anderen
doorzoeken de omgeving, doch tot nu toe mochten
zij niets ontdekken.
Ook is nog geen eisch tot losgeld ontvangen, zoo
dat men vreest, dat het kind door een gek is ont
voerd.
Het verdwijnen heeft veel opzien gehaard. Het her
innert aan het verwijnen van den baby van Lind-
bergh eenige jaren geleden.
SIMPLON-EXPRESS OP STOOTBLOK GELOOPEN.
Vier passagiers licht gewond.
Auxerre: De Simplon-Oriënt Express is, na uit
Parijs te zijn vertrokken, door een verkeerde manoeu
vre op het station Cezy op een stootblok geloopen,
waardoor twee wagens uit de rails liepen.
Vier passagiers werden licht gewond.
DE INSTORTING VAN DEN RAADHUISTOREN
TE OPPELN.
De 60 meter hooge raadhuistoren van de stad Op-
pel n, die Zondag is ingestort, is volledig in puin ge
vallen.. In een officieel rapport wordt gezegd, dat
zich reeds bij den restauratie-arbeid eenige groote
scheuren hadden getoond, die echter geen aanleiding
tot ongerustheid gaven. Vrijdagmiddag en Zondag
ontstonden nieuwe scheuren en, hoewel onmiddellijk
maatregelen werden genomen om den toren te
stutten, stortte hij Zondagavond tegen 9 uur in. De
arbeiders konden op het laatste oogenblik (le vlucht
nemen, zoodat geen persoonlijke ongelukken voor
kwamen. Er wordt een onderzoek ingesteld.
HANDELS- EN SCHEEPVAARTVERDRAG
NEDERLAND—PORTUGAL.
Onderteekening heeft plaats gehad.
Op 26 Juni 1934 vond te Lissabon de onderteeke
ning plaats van een handels- en scheepvaartverdrag
tusschen Nederland en Portugal, met bijbehoorend
additioneel protocol, hetwelk 1 Juli 1934 in werking
is getreden.
voedert U in de weide het voor*
deeligst:
Bertels' Lijnzaadkoekjes
met suiker of
Bertels' Ratio-koekjes.
Deze koekjes munten uit boven
andere koeken door hooge
voedingswaarde en zeer laag
vochtgehalte.
Bestelt bij Uw voederhande
laar of aankooporganisatie.
BERTELS' Oliefabrieken N.V.
Amsterdam.
H.M. de Koningin heeft gistermiddag half een
voor de microfoon vanuit het Koninklijk Paleis aan
het Noordeinde de volgende radiorede uitgesproken:
„Het is mij een behoefte des harten mijn volk
zoowel hier te lande als in Nederlandsch-Indië,
Suriname en Curagao, mede namens mijn dochter
onzen warmen dank te betuigen voor de treffen
de en geheel eenige wijze, waarop het van zijn
genegenheid en aanhankelijkheid voor mijn in
nig geliefden echtgenoot bij zijn zoo plotseling
verschelden heeft blijk gegeven; zoowel door
den bloemenschat aan zijn baar neergelegd, als
door den trcffenden afscheidsgroet hem ten pa-
leize en bij zijn laatsten gang gebracht.
Wij zijn dankbaar en ontroerd, dat hij zich
door zijn goed hart en vriendelijkheid en een
voudige inborst zooveel vrienden heeft gemaakt.
Dat zijn arbeid voor ons volk en zijne alge-
heele toewijding aan deszelfs belangen in zoo'n
ruimen kring waardeering vindt vervult ons
evenzeer met erkentelijkheid. Moge zijn stre
ven en arbeid door allen, die met hem hebben
samengewerkt met dezelfde toewijding en voort
varendheid worden voortgezet.
Behoef ik U de verzekering te geven, dat de
spontane en laatste hulde aan hem bewezen en
Uw hartelijk deelnemen in onze smart voor ons
een groote, een wezenlijke troost is?
Bij hoogtijen en opeenvolgende herdenkingen
zijn hechte banden tusschen mijn volk en mij
en mijn huis gevlochten en leven onvergetelijke
herinneringen aan liefde, trouw en aanhanke
lijkheid in mij voort.
Hoezeer heben wij die in de weemoedige da
gen, welke wij dit jaar doorleefden, bevestigd
gezien.
Ik weet, dat zijn witte uitvaart uitdrukking
en vorm heeft gegeven aan hetgeen in veler
harten leeft. Steeds heeft hij anderen opgewekt
het nieuwe leven, dat hen wacht, te zien in het
licht en de blijdschap die voor hen aanstaande
zijn. Mocht zijn wensch vervuld worden, dat de
indruk, die zijn uitvaart zou achter laten, voor
velen een blijvende zegen zij
Wat ons betreft, wij willen niet in de eerste
plaats zien op wat wij in onze geliefde ontsla
penen binnen het korte tijdsbestek van vier
maanden verloren, doch wel op den zegen, dien
wij ontvingen: den zegen van Christus' sterven
en opstaan, die juist nu zulk een bijzondere be-
teekenis voor ons kreeg.
Wij willen den blik opwaarts richten naar het
Licht, naar den Vrede, welke thans deel zijn
van hen, die wij afstonden en ons iederen dag
opnieuw met hen verblijden in hun geluk.
ik dank God voor al hetgeen mij gespaard
bleef, voor hetgeen mijn innig geliefd kind
voor mij is en voor de liefde van mijn volk, aan
welks belangen mijne beste krachten te wijden
mij steeds een vreugde en voorrecht is.
Ik heb gezegd."
Voordat H.M. de Koningin haar rede aanving
speelde het orgel van de Groote Kerk twee cou
pletten van het Wilhelmus, terwijl na afloop van de
rede het orgel hel Wien Neerlandsch Bloed deed
hooren.
Bezoek van H.M. de Koningin en H.K.H.
Prinses Jnllana aan de Nieuwe Kerk.
Delft. Gistermorgen te omstreeks tien
uur heeft H.M. de Koningin vergezeld van H.K.H.
Prinses Juliana een bezoek gebracht aan de Nieuwe
Kerk to Delft. De Vorstelijke bezoeksters werden
ontvangen door den burgemeester, mr. G. van Baren
en hebben ongeveer een kwartier in den grafkelder
vertoefd. De Koningin was geheel in het wit ge
kleed, de Prinses in parelgrijs.
Vrouw met een mes gestoken.
Zaterdagavond heeft een 35-jarige man op den
eigenaar van het logement „Zwaantje", 3. en diens
echtgenoot, te Tiel, toen zij bij het spaarbankge-
houw liepen te wandelen, een moordaanslag ge
pleegd.
De vrouw bekwam steekwonden in de zijde en
den buik. De man kreeg messteken in de zijde en
een zijner beenen. De slachtoffers zijn nog naar
huis gestrompeld. Door voorbijgangers werden dr. de
Haan en de politie gewaarschuwd. Op advies van
den geneesheer werden de slachtoffers na voorloopig
verbonden te zijn, naar het ziekenhuis „Bethesda"
overgebracht.
Een verdachte werd gearresteerd en in bewaring
gesteld. De toestand van de slachtoffers is zorg
wekkend, ze konden niet verhoord worden.
