Minder scherpe toestand
te Sanjrancisco
De overstromingsramp
in Zuid-Polen.
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
8 PAGINA'S.
DE HONGERSNOOD AFGEWEND?
Het stakingscomité doet concessies.
GEVAARLIJK IJS.
DUITSCHLAND IN
GEBREKE!
Tegenmaatregelen van Duitschland.
KIJKEI1 is KOOPEfl yj (LOECK
EEN GROOTE RAMP.
DE GRANAATONTPLOFFING BIJ PARIJS.
Schoenfabriek in lichterlaaie.
Cholera in Britsch-Indië.
Woensdaë 18 Juli 1934.
Postrekening
SCHAGER
77ste Jaargang. No. 9518
COURANT.
DU Wad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij intending tot 's morgens 8 uur, worden Adver
tentie nog sooveel mogelijk in het eerstultkomend nummergeplaatst^
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent CbewUsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
f
Tal van restaurants in San Francisco weer
geopend. Huismoeders en kruideniers
nog weinig optimistisch. Eigen
aardige straattooneelen.
Ofschoon het buiten kijf is, dat de algemeene
staking te San Francisco voor de stakers een suc
ces is geworden, schijnt toch de krachtige troe
penbezetting te San Francisco, welke thans na
het aankomen van versterkingen nog is uitge
breid met 7000 man, benevens het demonstratieve
opstellen van kanonnen, machinegeweren en
tanks tezamen met de onzekerhoid met betrek
king tot do houding der bevolking een eenigszins
ontnuchterenden invloed te hebben uitgeoefend
op de stakingsleiding,, die gisteren bereid gevon
den is concessies te doen met betrekking tot den
toevoer van levensmiddelen. Zij is klaarblijkelijk
in de overtuiging dat een verdere verscherping
van den toestand voor de stakers zeil nadeelige
gevolgen zou hebben.
Zoo is de heropening van vrijwel alle restaurants
toegestaan. Ook de arams rijden weer. nl een procla
matie van het stakingscomité heet het dat niemand
te San Francisco honger behoeft tc lijden en dat de
vrachtauto s met levensmiddelen ongestoord kunnen
passeeren. Ook de post is regelmatig bezorgd.
Voorloopig heeft de meerderheid van de bevolking
haar toevlucht tot conserven genomen, daar versch
vleesch, spek, ham. groenten en fruit niet te krijgen
zijn en de eieren uiterst schaarsch zijn. Weliswaar
gaf de aankomst van eenige vrachtauto's met levens
middelen hoop, dat de toestand tegen den avond gun
stiger zou zijn, maar men zag het hoogere kantoor
personeel 's morgens naar hun bureaux gaan met hun
brood onder den arm en hun zakken vol conserven
blikken.
Bij wijze van anecdote wordt nog gemeld, dat de
afdeeling huwelijken van het bureau van bevolking
klaarblijkelijk niet bij de staking begrepen was. Er
werden gisteren tenminste zestien huwelijkslicenties
afgegeven en eenentwintig aanvragen geregistreerd.
Alles bij elkaar werd de toestand, als gevolg van
de besluiten van het stakingscomité minder gespan
nen, ook al vreesden de huisvrouwen, dat er toch
nog heel wat ontbeerd zou moeten worden, voordat
een behoorlijk distributiestelsel werkte en al zagen
de kleine winkeliers nog niet goed, hoe zij de waren
van de markten in hun winkels moesten krijgen. De
nationale garde, die zich op alle gebeurtenissen voor
bereid houdt, heeft dan ook nog niet behoeven op te
treden. Daarentegen heeft de politie bij een inval in
een gebouw aan de haven, dat beschouwd werd als
de centrale zetel van de extremistische elementen,
tweehonderd arrestaties gedaan. Ruimschoots van
hun gummistokken gebruik makend, dwong zij alle
inwonenden plaats te nemen in auto's, die hen snel
Jiaar den eerstbijzijnden politiepost vervoerden.
Beroep op Roosevelt.
W a s h i n g t o n. 17 Juli. Hei Witte Huis meldt
ne ontvangst van talrijke verzoeken aan den presi
dent om zijn bemiddeling te verleenen in het sta-
Kingsconflirt. afkomstig van kamers van koop-
nandel e. a. organisaties. Deze verzoeken zijn aan
Roosevelt overgebracht.
De minister van arbeid miss Perkins staat in on-
aigenroken telefonische verbinding met San Fran
cisco. Do radiotelegrafisten op de schepen, thuisbe-
noorende in de havens aan don Stillen Oceaan, heb-
nen van bun vakvoreoniging instructie gekregen
net werk neer te leggen zoodra hun vaartuigen de
havens binnenloopen.
De staking breidt zich uit.
Ondanks den minder scherpen toestand schijnt vol
gens de laatste berichten de staking zich uit te brei
en. Lit Chicago zijn eenige honderden stakingbre-
Kers naar San Francisco onderweg. doch men
wn01? aan' f'a' van ^un d'ens,en eoen gebruik zal
ken ^craaa^' teneinde geen onlusten te verwek-
De hoofdorganisatie van de arbeiders te Was
hington heeft verklaard, dat zij niet bevoegd is om
in te grijpen, hoewel verscheidene van de stakende
vakvereonigingon bij deze organisatie zijn aangeslo
ten. L)e staking dreigt zich langs de geheele kust
an den Stillen Oceaan uit te breiden, indien sena-
Tor waguer er niet in slaagt het conflict te Portland
*e ,'eKgen. Ook te Los Angelos breidt de bewe-
rh f* Ult' ^''nnear»olis is de staking van de
cnaimeurs een feit geworden. De zeelieden te Boston
W8( oV hebben hun sympathie voor de sta-
Kers te San Francisco uitgesproken. De staking van
v® vÖr!1cide,rs .f0 R'rniinehnm in Alabnma en
t»1 »ork zal binnen enkele dagen doorgaan.
,m e gouverneur van Minnesota hoeft een bataljon
van de nationale garde geconsigneerd.
Te Huntsville (Alabama) zijn meer dan 10.000 ar
beiders in de katoenindustrie in staking gegaan.
Te San Antonio (Texas) zijn 8000 werklieden in
staking.
Nader uit New York: Te Huntsville (Ontarlo) heb
ben stakende arbeiders uit de katoenindustrie kort
na den aanvang der textielarbeidersstaking een
spinnerij, waar nog werd gewerkt, bestormd.
Zij dwongen de directie de fabriek te sluiten.
Hierdoor is het aantal stakende textielarbei
ders tot 13.000 toegenomen.
Aanslag op een electrisch krachtwerk.
Vier transformatoren vernield.
New York. Te Kosciusko in den staat Mississlppi
zijn door een dynamiet-aanslag vier transformato
ren van een electrisch krachtwerk zwaar beschadigd
De politie vermoedde dat de aanslag gepleegd was
door radicale textielarbeiders en arresteerde drie
stakers.
Barricades en demonstraties.
Nieuwe troepen zijn te San Francisco aangekomen
hetgeen tot gevolg had dat hier en daar barricades
werden opgeworpen. Een stoet communisten begaf
zich nanr het Duitsche consulaat te Los Angelos om
te demonstrceren tegen de gevangenhouding van
Thalmann. Het is niet waarschijnlijk dat de haven
arbeidersstaking overslaat op New York, daar de ar
beiders aldaar andere contracten hebben (collectie
ve contracten op langen termijn), terwijl de vakver-
eeniging van havenarbeiders niet aangesloten is bij
de American Federation of Labor.
Naar uit Moskou wordt gemeld, schenkt de Sow-
jct-Russische pers veel aandacht aan de staking te
San Francisco.
De „Prawda" verklaart, dat binnenkort de gebeur
tenissen te San Francisco van groote socinnl-politie-
ke beteekenis zullen worden. Zonder twijfel zal de
invloed merkbaar zijn in den geheelen politieken en
economischen toestand van de Vereenigde Staten.
Andere bladen betreuren, dat de leiding van de
staking niet geheel in handen van de communisti
sche partij is. De communisten moeten erop letten,
dat de staking een socialistisch-communistisch ka
rakter krijgt.
Met kopergroen vergiftigd. 75 personen
ziek geworden.
Sofia. 17 Juli (V.D.): Tn de havenstad
Burgas aan de Zwarte Zee Is een bijeenkomst in
het officierencasino verstoord. Na het gebruik van
ijs zijn 75 personen onwel geworden. De toestand
van zes personen is zorgwekkend.
Tot de erge zieken behoort de garnizoenscom
mandant en zijn beide kinderen.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat hier spra
ke is van een kopervergiftiging. Het ijs was in
een koperen pot bewaard en door kopergroen ver
giftigd. De pachter van het casino is gearresteerd.
BENDE VALSCHE MUNTERS IN FRANKRIJK
GEKNIPT.
Waarden tot een bedrag van 100.000.000
francs vervalscht.
Parijs. De Sörété nationale arresteerde een
bende valsche munters van Italiaanschcn oorsprong,
die zich in het bijzonder bezighielden met de ver
vaardiging van valsche Fransche waardepapieren.
Volgens den Paris-Soir hebben de operaties der
valsche munters honderd millioen francs bedragen.
Maandelijkscho stortingen op den dienst der Dawes-
en Young-leeningen blijven achterwege.
Trustees blokkeeren ontvangen
bedragen.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de op 15 Juli ver
vallende maandelijksche termijnen voor den dienst
der Dawes- en Youngleeningen niet ter beschikking
worden gesteld, daar dc deviezenpositie der Rijks
bank zulks niet toestaat.
Voor deze betalingen waren in rijksmark 4.22 mil
lioen voor dc leening Dawes en 6.3 millioen voor do
leening Young noodig. De rentebcdragen voor de
schuldeischers dezer leeningen vervallen bij de lee
ning Dawes eerst op 15 October en bij de leening
Young op 1 December. De Duitsche regecring heeft
zich nu in verbinding gesteld met do regecringen
der landen waar de leeningen zijn geplaatst, ten
einde een verbetering van de deviezenpositie en dc
Duitsche transfercapaciteit te verkrijgen. Met Enge
land is reeds een overeenkomst dienaangaande tot
stand gekomen. Teneinde nu den lecningsdienst,
voor zoover het opbrengen van de bedragen in rijks
mark voor de couponbetalingen betreft, tc waarbor
gen. heeft de Duitsche regeering dc vervallende
maandelijksche bedragen voor de voorgeschreven na
tionale tranches der leening in rijksmark op de
buitengewone rekeningen (Sonderkonto's) bij dc
Rijksbank gestort en wei op den vervaldag.
Naar aanleiding van de jongste besluiten van
Duitschland hebben de drie trustees thans aan den
Rijksbank medegedeeld, dat zij het gereserveerde
bedrag niet vrij geven en tevens hun aan de Rijks
bank verstrekte permanente opdracht herroepen.
Volgens deze opdracht betaalt de Rijksbank alle
bij haar binnenkomende verpande inkomsten uit de
tarieven voor tabak, bier en suiker alsook uit het
brandowijnmonopolic automatisch uit aau bet rijk,
zoodra de deviezen voor den dienst der leening ge
stort waren. Op deze inkomsten bestaat slechts voor
de leening Dawes oen onderpand. Zij bedragen
maandelijks tot. 200 millioen mark. soms meer, dus
zoowat het 50-voudige van het bedrag voor den
maandelijkschen dienst der leening Dawes. De maan
delijksche dienst dezer leening omvat tevens zeer
belangrijke amortisatiebedragen. De trustees hebben
thans op het gansche bedrag van dc verpande in
komsten beslag gelegd, alhoewel deze inkomsten
slechts rijksmarkinkomsten zijn en het op 15 Juli
vervallende maandelijksche bedrag voor den dienst
der leening Dawes reeds dubbel was gewaarborgd.
Voorts is ook voor den hierboven vermolden verval
dag van de leening Dawes op 15 October bij do Bank
voor Internationale Betalingen reeds 50 pet. in de
viezen aanwezig.
Het spreekt vanzelf, dat van Duitsche zijde het
optreden van trustees sterk wordt becritisecrd en
als een chicane en een poging tot het oefenen van
pressie wordt beschouwd.
De maatregelen der trustees treffen een belangrijk
deel der rijksinkomsten en zouden dus het program
der regering in belangrijke mate kunnen schaden.
Het is dan ook niet te verwonderen, dat de Duit
sche regeering. teneinde deze gevaren te bezweren,
doodleuk maatregelen treft om de betrokken in
komsten toch in de schatkist te doen vloeien.
Dat Duitschland zonder meer bestaande verplich
tingen niet nakomt en volkomen gerechtvaardigde
sancties als chicanes kwalificeert, kan nauwelijks
meer bevreemding wekken.
Wij zijn van die zijde reeds aan veel gewend!
Vele plaatsen overstroomd. Talrijke
slachtoffers.
De overstroomingen in de Wojwodeschap Krakau
blijken, naar de „Kattowitzer Zeitung" bericht, van
catastrophale afmetingen te zijn.
Talrijke dorpen en stadjes staan onder water, een
spoorlijn is vernield, vele personen zijn yerdronken.
Eenige autobussen met vacantiegangers, die Zondag
Krakau hebben verlaten, worden vermist. Het heeft
gister den geheelen dag gestortregend. De verbin
dingen met het overstroomde gebied zijn onderbro
ken, daar de bruggen en telefoonlijnen zijn vernield.
Do toestand wordt voortdurend ernstiger en te Kra
kau wordt door troepen en politic een groote hulp
actie op touw gezet. Ook uit Warschau wordt hulp
gezonden.
Te Krakau hebben de autoriteiten do levensmidde-
lenvoorradcn in beslag genomen, daar de aanvoer is
onderbroken. De laaggelegen stadswijken van Kra
kau moesten reeds worden ontruimd. In den komen
den nacht verwacht men een aanzienlijke stijging
van het water.
Bijzonder erg hield het hoogwater van de Ka-
mieneca huis, rlat. bot stadje Balubincc en de omlig
gende dorpen in enkele minuten onder water zette.
In Salubince hadden de bewoners geen gelegenheid
meer hun have te bergen, doch moesten zich op de
daken van hun huizen redden.
Verschillende kinderen en oude lieden, wier fami
lieleden zich op het veld bevonden, zijn verdronken.
Ook in de omgeving van Rzeszow heeft de rivier
Wislok het gebied tusschen Jasol en Rzeszow over
stroomd. De treinverbinding tusschen de beide steden
is verbroken. Intusschen nadert een nieuwe hoogwa
tervloed de stad Rzeszow. Bij Tarnow is het kleine
riviertje Wondok binnen korten tijd meer dan drie
meter gestegen.
Van talrijke autocars, die Zondag van Krakau
naar Zuluhince waren vertrokken, heeft men tot nu
toe nog niets gehoord.
Bij Myslenice zijn 800 zomergasten geheel van de
buitenwereld afgesneden. Levensmiddelen ontbreken.
In het overstromingsgebied ligt het spoorwegverkeer
en het verkeer te land geheel stil, daar bruggen en
wegen zijn weggeslagen.
Daar het electrisch licht bijna overal is uitgegaan,
werken dc reddingsploegen en dc militairen 's nachts
met. fakkels en brandende teerpotten.
Het telefoon- en telcgraafverkeer in Klein Polen is
geheel onderbroken.
In Novi Soncz zijn 2 huizen van twee verdiepin
gen ingestort. Tachtig andere huizen worden door in
storting bedreigd en moesten worden ontruimd. De
bewoners zijn in bioscopen en café's ondergebracht.
120 slachtoffers.
De overstroomingen in Zuid-Polen ontwikkelen
zich tot een der grootste rampen van dien aard,
waardoor het voorland der Karpaten ooit is ge
troffen, aldus verneemt de „Tel." nog uit War
schau. Sedert Zondagmiddag dalen onafgebroken
geweldige regenvlagen, die aan een wolkbreuk
doen denken, uit den hemel neer. Tot dusver is
reeds een gebied van niet minder dan 18.000
vierkante kilometer overstroomd.
Het aantal dooden bedraagt thans reeds onge
veer 120, voor het meerendeel kinderen. Het is
echter te verwachten, dat het aantal slachtoffers
nog aanzienlijk zal stijgen. In één enkel dorp zijn
reeds 26 dooden geteld.
GOEDKOOPER AARDAPPELEN.
Minimumprijs vroege aardappelen v
laagd.
Met ingang van Donderdag 19 Juli a.s. zal
de minimumprijs voor vroege aardappelen
op de veilingen worden verlaagd tot f 3.50
per 100 Kg. De crisisheffingen blijven onge
wijzigd.
Vijf soldaten gedood.
zich heeft toegedragen.
Hoe het ongeval
In een kort bericht elders in dit nummer maakten
we reeds melding van het ernstige ongeluk tijdens
de manoeuvres in Frankrijk, waarbij 5 soldaten door
een granaatontploffing werden gedood, en 26 ge
wond, van wie 12 zwaar.
De ontploffing is niet, naar aanvankelijk werd
aangenomen, bij het afladen van munitie geschied,
maar tengevolge van het onvoorzichtig hanteeren
van een granaat. Een soldaat had in den kogelvanger
een niet-ontplofte granaat gevonden, dien hij zijn
kameraad toonde, waarbij hij den granaat vallen
liet, met het noodlottig gevolg.
Het ongeval heeft zich als volgt toegedragen, aldus
de Parijsche corr. van de „Msb.":
De oefeningen waren te zes uur aangevangen en
hadden plaats als vorige dagen: er werd schijf ge
schoten en na eenigen tijd schieten begaven dc man
schappen zich onder leiding van een onderofficier
naar de schijf om de resultaten van het schieten
na te gaan. Een detachement van ongeveer 30 man
vertrok omstreeks half acht weer van de schijf om
de oefeningen te gaan hervatten, een trompetter en
een waarnemer achterlatend.
Halverwege de schietbaan moeten twee soldaten,
voor zoover uit de verklaringen der gewonden valt
op te merken, hetzij met den voet, hetzij met hun
geweerkolf tegen oen projectiel hebben gestooten,
een 80 m.m. vleugeltorpedo, zoonis ze alléén tijdens
den oorlog gebruikt zijn geweest in de loopgraaf-mor
tieren, model Brand. Een ontzettende ontploffing
volgde. Vijf en zeventig meter in het rond werd alles
neergeslagen, wat natuurlijk eon vreeselijk bloedbad
in den troep veroorzaakte.
Vier soldaten werden onmiddellijk gedood. De ove
rigen waren allen meer of minder gewond. F.en hun
ner, een brigadier, overleed terwijl men hem naar
het hospitaal van Saint Germain overbracht.
Een trompetter, die achter den kogelvanger was
gebleven, begon uit alle macht alarm te geven,
waarop men uit het nabije kamp toesnelde.
Een kapitein en een luitenant namen de leiding
van het reddingswerk en waarschuwden genees-
heeren en autoriteiten van Saint-Germain.
De gewonden werden snel door de uitgereden am
bulances naar het hospitaal van Saint-Germain
overgebracht, waar men echter moest, constateeren,
dat de toestand van een aantal der drie en twintig
gewonden zeer ernstig was.
F.en der aangevoerden bleek overleden, zoodat het
aantal dooden tegen den middag 5 bedroeg.
Het is een volkomen raadsel, hoe de granaat op
liet schietterrein is gekomen, aangezien het een mo
del betreft, dat onoit op dc schietbanen wordt ge
bruikt. Men achte bet niet onwaarschijnlijk, dat de
ongelukkige manie om „oorlogscuriositeiten" te ver
zamelen, waardoor tal van op de slagvelden achter
gebleven munitie in particuliere banden kwam. iets
wat reeds tot zooveel ongelukken heeft aanleiding
gegeven ook deze ramp heeft veroorzaakt, bijvoor
beeld, dat automobilisten die zich van dat gevaar
lijke aandenken hebben willen ontdoen, het gevaar
lijke voorwerp op do schietbaan hebben gedeponeerd
in de hoop dat de militairen er wel weg mee zouden
weten.
Een uitgebreid onderzoek is ingesteld.
Met voorraden en inventaris totaal ver
nield. Dertig arbeiders gedupeerd.
Gisteravond is nadat de werkzaamheden beëin
digd waren, brand ontdek, in de N.V. Schoenfabriek
J. Francois te Bijen onder de gemeente Gilzo. In een
minimum van tijd stond het geheele gebouw in
lichter laaie, zoodat de brandweer van Rijen, die
spoedig ter plaatse verscheen weinig tegen de vuur
zee kon uitrichten. Men spande alle krachten in de
belendende perccclen, huizen en een leerfabriek, door
nat houden van daken en muren, te sparen, hetgeen
tenslotte mocht gelukken.
Van dc fabriek van de firma Francois is niets over
gebleven. Door dezen brand zijn 30 arbeiders zonder
werk gekomen. Dc firma was wel tegen brand- maar
niet tegen bedrijfsschade verzekerd.
De geheele voorraad schoenen en alle machines
zijn een prooi der vlammen geworden.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Duizenden slachtoffers.
S i m 1 a. Begunstigd door de na de overstroo
mingen in vele districten ontstane toestanden, is in
uitgestrekte gebieden cholera uitgebroken, waardoor
reeds duizenden slachtoffers gevallen zijn. In de
laatste week van Juni waren in de centrale provin
cies alleen reeds 1.05 dooden gevallen. In geheel In-
dië zijn in de eerste week van Juli 5.155 gevallen
van cholera, waarvan 2.799 met doodelijken afloop
voorgekomen.
NIEUWE BOMAANSLAGEN IN TIROL.
Materieele schade.
Weenen. In Unterkirchen (Tirol) is een homaan
slag gepleegd tegen de pastorie en de electriciteits-
l werken. De materieele schade is aanzienlijk.