De snoode plannen van het P.E.N.
Vliegramp in Zwitserland.
KIJKEI1 is KOOPEn uj CLOECK
HET TOPPUNT VAN OVERHEIDSDWANG'
Scherpe critiek in den Alkmaarschen Raad
tegen Prov Staten.
Vrachtauto botst tegen
tramrijtuig
Een 58-jarige vrouw gedood.
Is dat in eigen land te zien
MODERNE FOTO's en VERGROOTINGEN
Fotogr. Atelier ARPAD MOLDOVAN - Nieuwe Niedorp
Twaalf personen gedood.
Steekpartij in een logement te Amsterdam.
Zaterdag 28 Juli 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHAGER
77ste Jaargang. No. 9524
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentién nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. vil. P. Trapman Co., Schagen.
20 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
Inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
„Het is te meer onbillijk, omdat Gedeputeer
de Staten vooralsnog niet tegen de twee
groote gemeenten met eigen centra
les, Amsterdam en Haarlem,
durven optreden".
Dezer dagen hebben we reeds gewezen op het ge
vaar. dat er voor gemeenten met eigen electriciteits-
bedrijven bestaat, als gevolg van het door dc Sta
ten van Noord-Holland genomen besluit, om Gede
puteerde Staten een millioen crediet te verleenen,
welk bedrag o.a. kan worden aangewend voor het
eventueel aanleggen van een eigen provinciaal elec-
triciteltsnet, naast de gemeentelijke netten.
Naar aanleiding van dit besluit lezen we thans in
dc N'.R.Crt. het volgende:
In verschillende provinciën van ons land bestaan
provinciale electriciteitsbedrijven. Het is ons niet be
kend, of de directies van deze provinciale bedrijven
op dezelfde wijze als de directie van het Noordhol-
landsche electriciteitsbedrijf trachten het monopolie
van stroomlevering te krijgen. Wij meenen van niet,
daar wij inzake de andere bedrijven niet lezen van
onverkwikkelijke procedures, gelijk voor eenigen tijd
niet de maatschappij Zaanland, waarbij de Zaanschc
gemeenten betrokken waren, heeft plaats gehad.
Wie de gestes van de directie van het Provinciaal
electriciteitsbedrijf in Noord-IIolland heeft gevolgd,
kan niet begrijpen, dat deze door Gedeputeerde Sta
ten der provincie niet alle macht worden gesteund
en ook. dat de regeering hieraan haar sanctie hecht.
In vele gemeenteraden is sedert jaren zeer scherpe
critiek geoefend op deze gestes, welke critiek vooral
gold do prijzenpolitiek der directie, die tot in de
kleinste gemeenten netten aanlegde, hetgeen groote
sommen vereischte, wat de verbruikers door zeer
hoogo stroomprijzen moesten betalen. Het waren
raadsleden van links en rechts, die deze critiek de
den hooren en wij herinneren, hoe een anti-revolu-
tionnair raadslid er zijn vreugde over uitsprak, toon
hij tot-lid der staten was gekozen, omdat hij nu zijn
critiek ook in de vergadering der provinciale staten
kon doen hooren.
Over het algemeen zijn de stroomprijzen veel te
hoog en de gemeenten, die een eigen electrisch be
drijf hebben, leveren dozen dan ook veel goedkoo-
per. In de zomermaanden, wanneer arbeiders bijna
geen stroom gebruiken, betalen zij door het z.g. vast
rechttarief een exorbitant hoogen prijs voor de wei
nige verbruikte eenheden. In de wintermaanden moe
ten middenstanders zeer belangrijke bedragen beta
len voor stroomgebruik.
Het meest afkeurenswaardige is o.I. echter de wij
ze, waarop de gemeenten door het provinciaal be
drijf worden gedwongen de gemeentelijke bedrijven
over te doen, om aldus het monopolie van den
stroom verkoop te verwezenlijken. Wie onbevooroor
deeld stond inzake het conflict tusschen Zaanland
en dc provincie, heeft verbaasd gestaan, dat in hoog
ste instantie de Zaanschc gemeenten door de regec-
ring gedwongen werden eieren voor hun geld te
kiezen.
Het toppunt van overheidsdwang staat thans ech
ter te geschieden, door het verzoek van Gedeputeer
de Staten om hun een crediet van een millioen gul
den te verleenen, teneinde op kosten van de provin
cie nieuwe laagspanningsnetten aan te leggen in
gemeenten met eigen distributiebedrijven, met welke
geen tijdige overeenstemming tor zake van dc over
neming van baar laagspanningsnetten wordt verkre
gen. Het is alleszins begrijpelijk, dat de gemeentebe
sturen van Naarden, Castricum en kimmen tegen dit
verzoek bezwaren bij de Provinciale Staten hebben
ingediend.
Tot dusver moest de directie van het. provinciaal
bedrijf de henoodigde geiden via Gedeputeerde Sta
ten aan de Stat.ui vragen en kon de, vergadering
der Staten op elk verzoek critiek oefenen op de
gestes van hef bedrijf en op Gedeputeerde Staten,
die als 't ware de commissarissen of de raad van be
heer van het. bedrijf vormen. Maar wanneer Gede
puteerde Staten een blanco crediet krijgen en kun
nen doen. wat zii willen, oordeelen o. i. de besturen
der gemeenten terecht, dat zii volkomen aan het
eenzijdige beleid van het provinciaal bedrijf over
geleverd zijn.
Het is dan ook niet teveel gezegd, wanneer de
besturen der drie genoemde gemeenten constatee-
ren. dat in het normale maatschappelijk leven in
Nederland geen voorbeelden zijn aan te balen, waar
bij op dezelfde niets ontziende wijze iemand tot af
gifte van ziin bezit wordt geprest. Het is te meer
onbillijk, omdat Gedeputeerde Staten vooralsnog
niet tegen de. twee groote gemeenten met eigen
centrales. Amsterdam en lïnnrlem, durven optreden
Wanneer dat zou gebeuren, zou er nog wel een an
dere storm ontsteken, daar geneomde steden den
stroom goedkooper leveren dan de provincie.
Tot welke vreemde toestanden men komt met de
provinciale bedriiven. kan blijken uit het volgende.
In de gemeente Velsen staat de electrisrhe centrale,
welke behoorde aan de vroegere Kennemer Electri-
citeits Maatschappij en die thans eigendom der pro
vincie is. Deze centrale verkeert in uitnemenden
staat, maar wordt niet gebruikt. Wanneer de ge
meente Velsen. welker ingezetenen den stroom van
het. provinciaal bedrijf zeer duur moeten betalen
voor de straatverlichting, de beschikking kon krij
gen over deze cenlrale. zou zii den stroom veel
goedkooner kunnen leveren en zeer waarschijnlijk
een flinke bate uit het bedriif overhouden.
De zaak In den gemeenteraad van Alk
maar.
Donderdagavond is de zaak reeds in den Alk
maarschen Raad naar voren gekomen en wees het
H.K. Raadslid, de heer Woldendorp, op de funeste
gevolgen, die dit besluit voor de toekomst voor Alk
maar kan hebben. Hij kon zich niet begrijpen dat
Alkmaarsche raadsleden van de S.D.A.P.-Staten
fractie (de heer Van der Vall) voor het voorstel van
Ged. Staten hebben gestemd.
De wethouder van het electriciteitsbedrijf, de heer
Ronsema (soc. dem.) zeide, dat men geen middel on
beproefd mag laten om dit gevaar te voorkomen.
Als de P.E.N. zijn zin niet krijgt wil men dc ge
meenten haar kostbaarste eigendommen ontrooven.
De wijze waarop deze kwestie in de Staten in dis
cussie is gebracht, heeft spr., die de zittingen van de
Staten zelf heeft bijgewoond, in groote mate ont
stemd en geërgerd; daar zijn dingen gesproken die
kant noch wal raken. In het maatschappelijk leven
leeft geen voorbeeld, waarop men op deze manier
van zijn eigendom beroofd wordt; verzet de ge
meente zich, dan wordt het electrisch net, dat dui
zenden gekost heeft, tot waardcloozen rommel ge
maakt. Aanvankelijk stuurde het P.E.N. doelbewust
aan op levering engros, thans wil het ons bedrijf ne
men en door het aanleggen van een net het gemeen
telijke net waardeloos inaken; dat is een niet goed
te keuren houding. Bij overname door de provincie
worden dc tarieven voor Alkmaar hoogcr; bij eigen
opwekkingsbedrijf daarentegen goedkooper. Alk
maar is dat is het belangrijkste niet te finan
cieren zonder het kwart millioen winst uit het
Ü.E.B.
Prov. Staten hebben zich door Ged. Staten laten
„nemen". Woensdag, aldus spreker, heeft een Alk-
maarsch raadslid de gemeente tegengewerkt en met
Ged. Staten medegestemd. Hij wilde één provinciaal
bedrijf, maar dan had hij niet Alkmaar, maar Am
sterdam moeten aanpakken.
De heer v. d.- Vall: Het is schandelijk om dat te
zeggen.
De heer Van Drunen: En toch is het zoo.
Wethouder Westerhoff (S.D.A.P.) noemde het een
schande, dat de meerderheid der Statenleden, die in
Amsterdam en Haarlem woont, hun eigen bedrijven
onaantastbaar laat en andere bedrijven neerstemt.om
hen te doemen voor anderen te betalen. Wanneer
Ged. Staten weigeren met ons te onderhandelen en
alleen maar hun revolver laten zien, dan moeten we
zorgen, met de plannen voor een eigen bedrijf klaar
te zijn. Spr. zou het redelijk noemen, als men de
verliezen van de stroomlevering op het platteland
door belastingverhooging zou dekken. Dan betaalt
de geheele provincie er aan.
De heer Van de Vall (s.d.) zeide slechts voor zijn
houding in de Staten verantwoording schuldig te
zijn aan de kieskring Velzen en niet aan Alkmaar.
Ken bedrijf voor het geheele gewest is sprekers over
tuiging. De woorden, aldus spr. die hier aan het
adres van Ged. Staten gesproken zijn, zijn infaam.
We tb. Westerhof verzocht den heer v. d. Vall, die
woorden terug te nemen, hetgeen deze alleen wilde
doen, als de heer Westerhof terugnam wat hij aan
spr.'s adres heeft geuit.
Er ontstond hierna een debat tusschen deze beide
fractiegenooten. dat onbevredigend eindigt, de heer
v. d. Vall verliet tenslotte de vergadering.
Nadat zich nog verschillende leden voor de hand
having van het G.E.B. hadden uitgesproken, wees
wethouder Bonsema er op, dat het college van B. en
W. al het mogelijke in het wérk zou stellen om den
aanslag op het Alkmaarsche bedrijf te voorkomen,
een actie, welke de geheele raad beloofde te steunen.
Stak hout sloeg door het tramrijtuig - Auto
bestuurder en passagiers ongedeerd
in de geheel vernielde auto.
Op den rijksweg NijmegenMaastricht, tusschen de
gemeenten WclI en Wellerlooy, heeft gisteravond om
streeks half acht een ernstig ongeluk plaats gehad.
Een zwaar beladen vrachtauto van de firma Eussen
uit Eis-Wittem, bestuurd door den 22-jarigen Eussen
en waarbij gezeten was een 24-jarige broer, ontmoette
in een flauwe bocht van den weg de personentram
van de Maasbuurtspoorweg VenloNijmegen. Nauwe
lijks was de auto de locomotief gepasseerd, of de wa
gen boog naar rechts uit, schuurde rakeling langs het
postrijtuig van de tram en botste toen met volle vaart
tegen het volgende personenrijtuig, waarin acht passa
giers gezeten waren. Op dit moment moet een stuk
hout der carrosserie van den vrachtwagen door het
voorstuk van het rijtuig zijn heengeslagen. De 16-ja-
rige Valk uit Oijen werd door den schok van zijn
plaats in de tram weggeslingerd en kwam aan de
andere zijde onder een der banken van het rijtuig te
recht, waardoor hij licht gewond werd. Tegenover de
zen jongen man was gezeten de 58^jarige weduwe Wil-
lems uit Bergen (L.) die 't stuk hout, dat door het
rijtuig gedrongen was, dwars door haar lichaam kreeg,
terwijl haar bovehdien beide bccnen verbrijzeld wer
den.
Een zuster van het Klooster „Maria Roepaan" te
Gennep werd licht gewond.
De vrachtauto is verder nog langs de drie volgende
goederenwagens van de tram geschuurd, aldus lezen
we nog in de „Msb." Aan de laatste bleef de vracht
auto haken. Het linkergedeelte van de carrosserie
werd geheel afgescheurd, terwijl het voorste deel
van de auto totaal werd vernield. Door den schok is
de auto in omgekeerde richting op den weg komen
te staan.
Door de groote kracht der aanrijding ontspoorde
de laatste wagen van de tram, zonder dat hierdoor
verdere ongelukken werden veroorzaakt.
De beide inzittende gebroeders Eussen kwamen won
der boven wonder met den schrik vrij.
Onmiddellijk na het ongeval heeft de dienstdoende
tramconducteur geestelijke en medische hulp laten
inroepen.
Pastoor Esser uit Well diende de stervende vrouw
de laatste H. Sacramenten toe, terwijl dr. Muller uit
Gennep medische hulp verleende.
Een half uur na het ongeluk is de weduwe W. over
leden.
De overige passagiers werden met een autobus ver
der vervoerd.
De marechaussee van Well heeft onmiddellijk het
onderzoek ter hand genomen en regelde het verkeer
op den weg
Omtrent de oorzaak van het ongeluk is nog niets
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF
Garage C NIEUWLAND, BERGEN.
Is, wat wij op bovenstaande plaatje zien
afgebeeld, in eigen land te zien? Ja, inder
daad! Namelijk in de Wieringermeer.
Daar arriveerde deze week de z.g.n. graan-
combyne, Gister werd voor het eerst met deze
gigantische maohine gedemonstreerd.
Deze wondere machine maait en dorscht
tegelijk, terwijl het zaad, gezeefd en wel, langs
een transportband naar buiten treedt en in
zakken terecht komt. Alleen in Amerika, Rus
land, Australië, Roemenië werken deze
machines tot nu toe, want thans zijn ze
ook hier in gebruik. Hierboven zien we deze
geweldige combinatie in actie. Hoe geweldig of
dit is, moge hieruit blijken, dat alléén het mes
reeds een lengte van 3.60 meter heeft.
van buitengewone kwaliteit
met zekerheid bekend Het vermoeden wint veld, dal
de chauffeur tengevolge van den krachtigen N. W.
wind het stuur van zijn wagen iets naar rechts heeft
aangehouden. Toen hij de tram even gepasseerd was.
was de winddruk op zijn wagen iets minder, waar
door te verklaren valt, dat de auto naar rechts uit
week en met de tram in aanraking kwam.
Als een tragische bijzonderheid kan nog vermeld
worden, dat een jonge man ,die naar het ongeluk
kwam kijken, vernam dat het doodelijk slachtoffer
zijn moeder was.
Zwitsersch verkeerstoestel neergestort en
in brand gevlogen.
Een vreeselijk vliegtuigongeluk is op de lijn
ZürichStuttgart gebeurd. De Curtiss Condor,
bemand met drie man en aan boord negen
passagiers is bij Tuttlingen gevallen en ver
brand.
Op dc luchtlijn Zürich—Stuttgart wordt de dienst
onderhouden door nieuwe, snello Curtiss Condor
vliegtuigen van de Swissair.
Het dienstvliegtuig, dat omstreeks tien uur gister
ochtend over Tuttlingen vloog de wolken hingen
op ongeveer 1000 M. stortte plotseling omlaag en
kwam in het woud terecht, waar het volkomen ver
nield neerkwam.
De motor werd gevonden op omstreeks een K.M.
van de plaats waar de body van het vliegtuig te
recht kwam en ver in het rond lagen stukken van
vleugels en metalen deelen. Na den val vlogen do
resten van het vliegtuig in brand.
Men heeft het logboek van den vlieger gevonden:
daarin stond als laatste melding: „Zürich, 8.25,
1500 M. hoogte Weer helder. Geen bewolking."
Twaalf slachtoffers.
Twaalf personen hebben blijkens een nader
bericht bij dit ongeluk het leven verloren en wel:
negen passagiers, de vlieger, de marconist en
de stewardess. Onder de passagiers bevond zich
een dame en een kind van omstreeks drie jaar.
Zes van de passagiers waren Duitschers.
De plaats van het ongeval is nu in wijden
kring afgezet.
Donderdagnacht om ongeveer drie uur kwam een
32-jarige zeeman, wiens vrouw een lagement exploi
teert aan de Warmoesstraat te Amsterdam, niet ge
heel vrij van sterken drank, thuis. Toen hij, om niet
bekende redenen, het huis niet langs den gewonen
weg bleek te kunnen betreden, vermoedde hij, dat
zijn vrouw hem ontrouw was geworden. In woede
ontstoken verschafte hij zich langs den achterkant
toegang tot 't huis. Zijn vermoeden belek niet juist
Hij moest echter toch zijn woede koelen en mishan
delde de vrouw.
Een bewoner van het logement, een 26-jarige jon
geman, hoorde dit en snelde de vrouw te hulp. ge
wapend met een mes. Hiermede heeft hij den echt
genoot een paar steken aan den schouder toege
bracht. De zeeman is naar het Tesselschadezieken-
huis overgebracht.
De dader beweert bij de worsteling uit zelfverde
diging gehandeld te hebben. Hij zal ter beschikking
van de justitie worden gesteld.
MIJNWERKER VERONGELUKT.
Bekneld tnsschen knijper en wagen.
In de bovengrondsche werken van de Staatsmijn
Maurits heeft gistermorgen een doodelijk ongeluk
plaats gehad. De 35-jarige ongehuwde houwer I*.
W. J. Jacobs, uit Maastricht, die tijdelijk boven
gronds werkte, geraakte bij het lossen van kolen be
kneld tusschen den grijper van een loskraan en een
wagon, die werd gelost.
De mail is ernstig gewond overgebracht naar het
ziekenhuis te Sittard. Daar is hij ccnige uren later
overleden.
WINDHOOS BOVEN WESTLAND.
Ruiten vernield.
Boven het noordelijk deel van het Westland heeft
Donderdag een windhoos gewoed. De hoos trok
langs Loosduinen en Poeldijk en vernielde veel
glas. vooral eenruiters. Bij verschillende kweekers
werden zelfs meer dan 60 ruiten vernield.
GEEN ONDERSCHEIDINGEN OP 31 AUG.
Worden later toegekend.
Naar het Hsbl. uit betrouwbare bron verneemt,
zullen in verband met den rouw in het Koninklijk
Huis dit jaar niet bij de gelegenheid van den ver
jaardag van H.M. de Koningin koninklijke onder
scheidingen worden verleend. De gebruikelijke ver
leening dezer onderscheidingen zal naar een later
tijdstip worden verschoven.