De beroemde Cunera-kerk te
Rlenen in brand
ZWITSERLAND ZAL „NEEN" ZEGGEN.
Oude man te Alkmaar in zijn slaap
overrompeld en beroofd.
De Textielstaking
in Amerika een feit
Brand in het paleis van den Keizer
van Mandsjoerije.
Auto tegen een boom gereden.
Auto in het water gereden.
Wielerbaanwedstrijden te Alkmaar.
Oude gewelven onder Lissabon ontdekt.
Chemisch middel tegen brandbommen.
Hoe Lnry en Jobansen uit handen der
bandieten bevrijd werden.
Drastische maatregelen van de Chineesche
regeering.
Dinsdag 4 September 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHA6ER
77ste Jaargang. No. 9545
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag Bij Inzending tot 's morgens 8 uur. worden Adver-
t«nti3n nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. vh. P. Trapman Co., Schagen.
10 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewij9no<
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
HET DAK VAN HET KERKGEBOUW
INGESTORT.
De toren gelukkig behouden. Ook het be
roemde orgel niet verbrand.
RHENEN, 3 Sept. Het dorp Rhenen en de om
geving werden gisterenmiddag opgeschrikt door de
mare, dat brand was uitgebroken in de beroemde Cu
nera-kerk te Rhenen. Van alle kanten spoedde men
zich naar de plaats des onheils, om zoo mogelijk hulp
te verleenen. De vrijwillige brandweer van Rhenen
was spoedig ter plaatse, doch daar het vuur met zeer
groote snelheid om zich heen greep, werd onmiddellijk
assistentie gevraagd van de brandweren in de omlig
gende gemeenten. Korten tijd na het uitbreken van
den brand te ruim half één arriveerden de
brandweren van. Wageningen, Veenendaal en Arnhem.
Uit laatstgenoemde gemeente was een groote motor
spuit ter plaatse.
Het blusschingswerk onder leiding vavn den waar-
nemenden burgemeester van Rhenen, den heer R. van
Voorthuysen, werd met kracht ter hand genomen. Met
acht stralen werd water gegeven, doch het mocht
niet baten. Het kerkgebouw werd een prooi der vlam
men. Aan alle kanten sloeg het vuur uit. Toen bleek,
dat het kerkgebouw niet te redden was, werden alle
krachten geconcentreerd op he t behoud van den be
roemden Cunera-toren.
Ruim anderhalf uur na het uitbreken van den
brand stortte het dak van het kerkgebouw in. Uit het
kerkgebouw kon slechts zeer weinig worden gered.
Ook het beroemde orgel in deze kerk ging verloren.
's Middags te drie uur woedde de brand nog voort.
De vlammen zee was minder geworden, doch er ont
wikkelde zich nog heel veel rook. Het gevaar voor
den toren was nog niet geweken, doch niet zoo drei
gend meer als in het begin.
Do brand is uitgebroken aan do Oostzijde van de
kerk. De toren staat aan de Westzijde.
Hoewel hieromtrent nog geen zekerheid bestaat,
kan worden aangenomen, dat de oorzaak van den
brand gezocht moet worden in onachtzaamheid van
een loodgieter, die gistermorgen op het kerkgebouw
werkzaam is geweest.
Tal van autoriteiten uit Rhenen en de omliggende
plaatsen en een groote menigte nieuwsgierigen sloe
gen het blusschingswerk gade.
's Middags te half vier was de brand in de Cu
nera-kerk te Rhenen zoo goed als gebluscht. Men
is erin geslaagd den toren te behouden. Wel is het
steigerwerk, dat in verband met restauratiewerk
zaamheden aan den toren was aangebracht ver
brand, doch het beroemde bouwwerk zelf .is ge
spaard gebleven.
Ook de schade in do kerk zelf valt mee. Het ge-
heele bovengedeelte, liet dak en j:1o zolderverdiepin
gen, is uitgebrand. Het dak is bij het instorten te
recht gekomen op de gewelven, die boven het eigen
lijke kerkgebouw zijn gebouwd. Door het krachtig
ingrijpen van de brandweer gelukte het het vuur
buiten de gewelven te houden.
De schade in de kerk zelf werd derhalve alleen
aangericht door de groote hoeveelheden bluschwa-
ter, die op het vuur werden geworpen. Ook het be
roemde orgel bleek achteraf niet verbrand te zijn, al
heeft het ernstige waterschade opgeloopen.
Als de toelating van Rusland tot den
Volkenbond aan de orde komt.
In een conferentie tusschen de Bondsraadscom
missie voor buiter.landsche aangelegenheden en de
Zwitsersche delegatie bij den Volkenbond is gister
de kwestie besproken van het toelaten van Rusland
tot den Volkenbond en het toekennen van een
raadszetel aan dat land.
Het resultaat van deze bespreking is, dat de Zwit
sersche Volkenbondsdelegatie bij den Bondsraad zal
voorstellen, niet toe to stemmen in de toelating van
Rusland.
DE VIERDE DOCHTER VAN GENERAAL BOOTH
TOT COMMANDANTE VAN HET LEVER DES
HEILS GEKOZEN.
Den 69-jarige Evangeline Booth, commandante van
het Amerikaansrhe Leger des Heils en vierde doch
ter van generaal Rootlu is gekozen tot commandan
te van het Leger des Heils.
Met haar waren'candidaat gesteld haar nicht Ca-
therino Booth, Hurren, Mapp en Lamb.
f890.gestolen
In den nacht van Zaterdag op Zondag is te Alk
maar een brutale overval gepleegd. De alleenwonen
de bejaarde landbouwer Hopman is in zijn slaap
overvallen door een onbekende. Deze had met een
paal het raam ingedrukt, was naar binnen geklom
men en regelrecht op de bedstede toegeloopen. waar
de oude man sliep. Hij pakte dezen bij de keel. zoo
dat hij geen geluid kon geven en greep onder het
hoofdkussen een pantalon weg. waarin zich 890
gulden bevond. Hij is daarna verdwenen, op de
zelfde wijze als hii was binnengekomen. Toen de
roover wég was, heeft de oude msn de buren ge
roepen. die de politie hebben gewaarschuwd. Het
onderzoek had tot dusver geen resultaat. Hsbl.
Vrees voor ernstige ongeregeldheden.
Twee miliioen arbeiders in staking.
In verband met het feit dat naar schatting om
streeks twee miliioen textielarbeiders in staking zijn
gegaan, bestaat er groote vrees, dat het tot ernstige
ongeregeldheden zal komen, wanneer pogingen on
dernomen zullen worden om de fabrieken toch aan
den gang te houden, te meer daar uit Macon in
Georgia gemeld wordt, dat ambtenaren aldaar, die
trachten opgewonden arbeiders te kalmeeren, met
stokken afgeranseld zijn, Vijf arrestaties werden
daar verricht. Berichten uit het Zuiden melden, dat
men daar vast besloten is tot het bittere einde door
te vechten. Berichten uit Nieuw Engeland, Boston en
Chicago melden dat men den toestand ook daar bui
tengewoon ernstig acht.
Do arbeiders der wol-, zijde- en kunstzijde-indu
strieën hebben instructie gekregen deel te nemen
aan de textiel-arbeidersstaking
Daarmede is de geheele textielindustrie der V. S.
door staking stopgezet.
Waar de strijd om gaat. 30-Urige
werkweek. De eischen der stakers.
De eischen van de stakers zijn de volgende:
le. Zesurige werkdag en een werkweek van vijf
dagen bij gelijke betaling voor alle districten.
2e. Geen vermindering van de huidige weekloonen
3e. Het einde van de achterstelling van de georga
niseerde arbeiders door de werkgevers.
4e. Het einde van het gebruik om het aantal ge
touwen, dat een arbeider moet bedienen te vermeer
deren, zonder het Joon te verhoogen.
5. Erkenning van den bond als vertegenwoordiger
van de arbeiders bij onderhandelingen.
6e. Het instellen van een scheidsgerecht.
7. Een sterkere vertegenwoordiger van het fede
raal bureau tot opheffing van de economische cri
sis in de arbeids-bureaux van diverse plaatsen.
De stakingsleiding deelt mede, dat een miliioen ar
beiders bevel tot staken hebben ontvangen.
Nadere berichten omtrent de textielstaking mel
den:
De stakingsleiders verklaren, dat een miliioen
textielarbeiders instructie hebben eekregen het werk
neer te leggen. Volgens schattingen van andere zijde
betreft het stakingsparool slechts 660 duizend ar
beiders, namelijk 407 duizend katoenarbeideres. 150
duizend zijde- en kunstzijde-arbeiders en 103 dui
zend wol-arbeiders, die in 2781 fabrieken werken.
In het zuiden der Vereenigde Staten wordt labor-
day niet algemeen gehouden, zoodat men daar reeds
heden een indruk kan krijgen in hoeverre de werk
gevers gelijk hebben met hun bewering, dat de
meerderheid der arbeiders tegen de staking is.
De voorzitter van het katoen-textiel-industrie, Slo-
an, heeft Zaterdag verklaard, dat het personeel van
twaalf fabrieken, in het zuiden met overweldigende
meerderheid gestemd heeft tegen opvolging van het
stakingsbevel. Algemeen komt de vrees tot uiting, dat
het tot botsingen zal komen tusschen stakers en
werkwilligen.
De voorzitter van het Stakingscomité, Gorman,
heeft in een radio-toespraak gewaarschuwd voor
orde-verstoringen, welke met het oog op provoca
ties vermeden moeten worden. De stakingsleiding
heeft ook delegaties gezonden aan de gouverneurs
der betrokken staten met het verzoek de orde zoo
noodig met behulp van troepen te handhaven. Zij
vreezen dat de communisten de stakers tot daden
van geweld zullen opruien.
Tot dusverre heeft Roosevelt in verband met de sta
king nog een volkomen stilzwijgen bewaard en men
verwacht, dat hij geen verklaringen zal afleggen voor
Dinsdag, wanneer men een volledig overzicht kan heb
ben over den werkelijken omvang van de staking en
den ernst van den toestand.
Francis Gorman verklaarde Zondag, dat de dag van
heden de belangrijkste labor-day in jaren zal zijn.
Deze dag zal de emancipatie van den textielarbeider
beteekenen. Verder verklaarde Gorman, dat zeer spoe
dig onderhandelingen zouden worden geopend met
vertegenwoordigers van de kousen-industrie. Tevens
deelde hij mede, dat hij uit tal van textielcentra te
legrammen had ontvangen, welke er allen op wezen,
dat de staking voor honderd procent in werking zou
treden. Hij wees er overigens nog op, dat uit deze te
legrammen blijkt, dat er een geest van strijdbaarheid
bestaat onder de arbeiders, welke mogelijk tot ernstige
ongeregeldheden aanleiding zal kunnen geven.
De eerste ongeregeldheden.
Uit Kings Mountain in N'orth Carolina wordt ge
meld, dat stakende arbeiders drie katoenspinnerijen
zijn binnengevallen en de 900 arbeiders, die daar aan
het werk waren gebleven, hebben verjaagd.
Keizer bleef rustig doorwerken.
United Press meldt uit Hsinking:
In het keizerlijk paleis is een groote brand uitge
broken, die eerst na twee uren door brandweerlie
den en personeel kon worden gebluscht. De brand
ontstond in een woning van een hofmaarschalk en
breidde zich snel uit.
Het paleis van den keizer is pas gebouwd en be
staat voor een groot gedeelte uit hout, zoodat het
gevaar groot was. Keizer Poe-Ji bleef gedurende den
brand rustig in zijn vertrek werken.
Brandstichting in het spel.
De brand in het paleis van den keizer van Mand-
sjoekwo heeft in Japan veel opzien gebaard. Sommi
ge bladen veronderstellen, dat er wel brandstichting
in het spel zou kunnen zijn en dringen op een gron
dig onderzoek aan.
De bestuurder ernstig gewond.
Gisteren is op den Rijksstraatweg nabij Harlingen
een ernstig auto-ongeluk gebeurd. Een auto, komen
de uit de richting Franekcr, botste tegen een langs
den weg staandon boom. De oorzaak van het ongeluk
is onbekend. Vermoed wordt, dat de stuurinrichting
defect is geraakt. De auto is geheel vernield. Van de
twee inzittenden werd do bestuurder H. ernstig go-
wond en naar hot ziekenhuis te Harlingen vervoerd.
De andere inzittende werd licht gewond en kon
na behandeld te zijn het ziekenhuis verlaten.
Nog een auto tegen een boom.Auto
totaal verwoest.
Nabij het station Zevenhoven (Z.H.) reed gisteren
middag een vrachtauto, bestuurd door den heer Put
uit Nooddorp met volle vaart tegen een langs den
weg staanden boom. De botsing was zoo hevig, dat
de auto totaal vernield werd. De chauffeur liep
ernstige verwondingen op. Een onderzoek omtrent
de oorzaak van het ongeval wordt ingesteld.
Bestuurder door bekende zwemmer
gered.
Tegen zes uur is gistermiddag een personenauto,
bestuurd door den heer Veen uit Bellingwolde, in
de bocht van den Amsteldijk naar de Stadhouders
kade te Amsterdam, geslipt, met het gevolg, dat de
wagen over de trottoir-band gleed en door het ijze
ren hek ter plaatse gedeeltelijk terecht kwam in de
Buitensingelgracht. De voorkant van de auto was
zoover weggezakt, dat de heer Veen nog net het
hoofd boven water kon houden. Toevallig was de
bekende zwemmer S. W. Bohlander in de nabijheid
Deze begaf zich gekleed te water en wist den heer
Veen door het portier op het droge te brengen.
De auto, die zwaar beschadigd was, "is later door
den kraanwagen van de brandweer op den wal ge-
heschen. Het ongeval trok enorme belangstelling.
Een felle brand heeft te Ernst (Geld.) gewoed, waarbij drie kinderen in de vlammen zijn omgekomen.
De uitgebrande boerderij.
Van Egmond de sterkste sprinter.
De internationale wedstrijden, die Zondag f.1. op
de nieuwe wielerbaan te Alkmaar werden gehou
den, brachten een verdiend succes voor Jac. van Eg-
mond, die verreweg de beste sprinter van de baan
bleek.
Hij was zelfs in staat nog een nieuw baanrecord te
vestigen door met vliegende start over een ronde
een tijd te maken van 102/5 sec. (1662/3 M.)
De uitslagen waren:
Sprintwedstrijd over 4 ronden (matches ti deux):
le rit: 1. Jac. van Egmond. Haarlem (laatste ronde
in 102/5 sec.); 2. W. Walter. Zwitserland: 2e rit: G.
Kilian, Duitschland (10 4/5 sec.): 2. P. Verevken,
België; 3e rit: 1. W. Walter (112/5 sec.): 2. P. Verev
ken; 4er it 1 .Jac. van Egmond (102/5 sec.): 2. G. Ki
lian; 5e rit: 1. G. Kilian (10 3/5 sec.): 2. W. Walter;
6e rit: 1. Jac. van Egmond (11 sec.): 2 P. Verevken.
Totaaluitslag: 1. Jac. van Egmond 3 pnt.: 2. G.
Kilian 4 pnt.; 3. W. Walter 5 pnt.: 4. P. Verevken
6 pnt.
Omniumrace voor amateurs tusschen A. Willem-
se (Schagen) en A. Wester. Haarlem: Sprint over
500 M.: 1. A. Willemse. Schagen (laatste ronde
114/5 sec.); 2. A. Wester. Haarlem. Inhaalwedstrijd
over 2 K.M.: 1. A. Wester. in 2 min. 40 1/5 sec.: 2. A.
Willemse (op 3 M.). Tijdrace over 500 M: 1. A. Wil
lemse in 383/5 sec. :2. A. Wester in 40 sec.
Totaaluitslag: 1. A. Willemse, Schagen 4 p., 2. A.
Wester, Haarlem, 5 p.
Inhaalwedstrijd voor profs over 4 K.M. tusschen
W. Metz (Haarlem) en E. Bühler (Zwitserland): 1.
E. Bühler in 5 min. 18 2/5 sec.; 2. W. Metz (op 2 M.)
Jachtrace voor amateurs: 1. S. Hcyne, Uitgeest; 2.
J. Langedijk, Oudkarspel, 3. J. Renaud, Langendijk.
Alvalwedstrijd voor profs: 1. H. Vopel, Duitsch
land; 2. J. Reynevcld, Haarlem; 3. B. Franken, Hulst,
Wedstrijd voor amateurs over 5 K.M.: 1. K. den
Hartog, Beemster in 7 min. 22 3/5 sec.; 2. S. Ileyne,
Uitgeest, 3. J. Langendijk, Noordschorwoude.
Koppel wedstrijd voor profs over 60 K.M.: 1. Kilian
—Vopel (Duitschland) 21 p.; 2. Van Egmond—Metz,
18 p., 3. Walter—Bühler 12 p.
Ideale schuilplaatsen voor luchtaanvallen.
Lissabon, 3 Sept. Als Lissabon ooit eens door een
luchtvloot zal worden gebombardeerd, zullen de in
woners een uitstekendo schuilplaats kunnen vinden
in een reeks onderaardsche kelders, welke bijna
tweehonderd jaar geledon gebouwd zijn.
Deze kelders zijn na de groote aardbeving van
1755 ingericht met de bedoeling, do bevolking ccn
schuilplaats te bieden bij een evontueele herhaling
van een dergelijke catastrophe en tevens voor het
aanleggen van waterreserves voor tijden van
droogte.
Het gemeentebestuur heeft oen commissie benoemd
om een onderzoek naar den aard van do kelders in
te stellen en ze in een kaart te brengen. De commissie
heeft verscheidene uren onder den grond doorge
bracht, Zij was vergezeld door de brandweer en was
uitgerust met electrische lampen en telefoonverbin
dingen. De kelders, welke over een lengte van ver
scheidene kilometers onder de zakenwijk van de stad
doorloopen, bevatten vele bronnen, waaruit meer dan
12.000 liter zuiver water door speciale leidingen naar
de Taag vloeit. De onderaardsche ruimten zullen nu
in goede en hygiënische condities gebracht worden,
zoodat ze een prachtige schuilplaats kunnen vormen
tegen vijandelijke luchtovcrvallen.
Demonstratie in Dnitscbland.
In Tegenwoordigheid van vertegenwoordigers van de
disstrictsregeering, van de rijkswecr en de rijksver-
eeniging voor bescherming tegen aanvallen in de
lucht, zijn te Regensburg proefnemingen gedaan met
een nieuwe vloeistof, welke hout brandvrij maakt,
zelfs wanneer er brandbommen op geworpen worden.
De nieuwe uitvinding werd geprobeerd op twee hou
ten daken, waarvan het een met de vloeistof werd
doordrenkt en het ander niet. Het laatste dak brand
de terstond af en het eerste bleef volkomen intact.
Inzake de bevrijding van de door Chineesclie bandie
ten als gijzelaars meegenomen reizigers van Dccn-
sche en Amerikaanschc nationaliteit wordt, nader ge
meld, dat zij beide ongedeerd zijn, doch dat do Ame
rikaan totaal is uitgeput. Zij hebben uitvoerig verteld,
hoe zij bij den nachtelijken overval uit den trein ge
sleurd zijn en geboeid als vee zijn voortgedreven. Tel
kens wanneer zij met hun ontvoerders in de nabij
heid van Japansche troepen kwamen, werden zij door
de bandieten gebruikt als borstwering tegen evon
tueele schoten. Tenslotte waren zij op een eiland ge
bracht, waar zij door Japansche verkenningsvliegtui
gen ontdekt zijn. Japansche kanonneerbooten hebben
daarop een aantal manschappen aan land gezet op
het eiland. Het was den Deen Johansen gelukt zijn
boeien lös te maken en daarop den .Amerikaan Lury
te bevrijden. Beiden waren daarop naar den oever
van de rivier gesneld, waar zij aan boord van een der
kanonneerbooten werden opgenomen.
Strijd tegen de opium.
Een ambtenaar en een agent van politie zijn op
den Brug des Hemels terecht gesteld wegens han
deldrijven in heroïne.
De overheid deelt mede. dat opiumsmokkelaars en
verstokte opiumschuivers zullen worden geëxecuteerd
en dat de handelaars in andere vercloovendo mid
delen op dezelfde wijze zullen worden behandeld.
Verslaafden zullen naar het ziekenhuis worden ge
bracht en wanneer zij na hun kuur weer in htm
oude zonde vervallen, zullen zij worden gcfussillecrd.
